Een dessa
met 10.000
kindergraven
Vandaag
voor Roemeense dominee
Preekverbod
Missie- en
zendings
kalender
KERK
onder
RACISME
Onze adressen:
VOORBIJGANGERS
Europees beraad
van theologen
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1976
XERK BINNENLAND
TROUW/KWARTET 2
Windhoek ls een plaats die veel wegheeft van een ongezellig,
uit zijn krachten gegroeid dorp in Duitsland,>waar men na de
oorlog de vluchtelingen uit het oosten heeft ondergebracht en
dat sindsdien slachtoffer is geworden van het Wirtschaftswun-
der. Er is een roaal winkelcentrum met juwelierszaken,
sportwinkels en een peperduur hotel. De welvaart ligt er
duimendik bovenop.
De buitenwijken bestaan uit lanen
met bungalows. In de tuin achter
vrijwel elke villa twee huisjes. Een
groter gebouwtje met twee brede
deuren, waarachter des nachts de
Mercedes van hem en de Volkswa
gen van haar staan en daarnaast
een optrekje voor het zwarte perso
neel. Verder grasvelden en tuinen
met schitterende subtropische
planten.
Duitsers
De gemeente bestaat sinds 1890,
toen een groep van 32 Duitse mili
tairen er een garnizoen legde en
begon met de bouw van het fort,
dat op een heuvel ligt en uitkijkt
over „heel" Windhoek. In het fort
legerden de Duitsers hun koloniale
troepen, die van daaruit hun
moorddadige acties uitvoerden on
der de zwarte bevolking, met name
onder de Herrero's, die zich in die
Jaren vurig verzetten tegen de kolo-
nlsaüe van hun land.
In 1915 werden de Duitsers het land
uitgezet door de Zuidafrikanen on
der leiding van generaal Louis Bo
tha, die toen het Zuidafrlkaanse
bewind vestigde, dat tot op de dag
van vandaag voortduurt. Van de
50.000 inwoners van Windhoek is
een groot percentage Afrikaans.
Verder zitten er nog heel wat Duit
sers en flink wat Engelsen. Hun
welvaart wordt ln stand gehouden
door een bijna evengroot zwart pro
letariaat, dat ongeveer zes kilome
ter van het centrum van Windhoek
gehuisvest ls ln een zwarte „dessa".
Ka tutu ra genaamd. Je moet een
speciale vergunning van de politie
hebben, als Je als blanke Nederlan
der er heen wilt om er bij voorbeeld
de lutherse dominee te spreken.
Misère
Dat is ds. J. Hellao, een 27-jarige
theolooog, die opgeleid is aan het
lutherse seminarie van Otjim-
blngwe. Hij is sinds 1971 dominee
en staat nu ruim een Jaar in de
zwarte township van Windhoek.
Hij woont ln een klein huisje naast
de kerk, waarin ruimte ls voor on
geveer twee duizend mensen. Er
zijn twee diensten per zondag, een
voor de mensen die Nama en Da-
mara spreken en een voor Herrero-
en Ovambotaligen. De diensten du
ren anderhalf tot twee uur. De
meerderheid van de bevolking van
Katutura ls lid van de lutherse
kerk en de jonge predikant heeft
dan ook weinig vrije tijd. Veel van
door Aldert Schipper
Blanke welvaart in Windhoek.
zijn tijd gaat heen met begrafenis
sen. want de bevolking van ds. Hel-
lao's parochie leeft in diep misère.
Onder broodlijn
Het inkomen van de totale bevol
king van Katutura ls ongeveer vijf
en halve miljoen rand (bijna twin
tig miljoen gulden). Per hoofd be
draagt het ruim vijfhonderd gulden
per jaar. Twee percent van de inwo
ners van Katutura verdient een sa
laris boven het minimum-peil, van
180 tot 200 rand (circa 500 gulden)
per maand dat men hier de brood-
lijn noemt. Dat zijn de weinige on
derwijzers, ambtenaren en ge
schoolde arbeiders die er wonen.
De rest van de bevolking zit onder
dit minimumniveau. De meeste ge
zinnen moeten het redden met zo'n
70 tot 150 rand per maand. In een
land waar de kosten van le
vensmiddelen niet laag zijn en
waar het 's winters bitter koud kan
zijn. Een speciaal probleem wordt
gevormd door de bejaarden. Weini
gen zijn zo gelukkig een pensioen
van hoogstens 15 rand (ongeveer
vijftig gulden) per maand te krij
gen. Zij vormen een extra last op
het gezin, waarvan ze ook al de zo
schaarse leefruimte innemen. De
regering heeft in Katutura geen
bejaardenhuis, want zij ziet het
liefst dat de ouden van dagen hun
woonplaats verlaten en gaan wo
nen in een of ander ver van hun
familie afgelegen thuisland, ook al
hebben zij hun hele leven in Katu
tura gewoond. Maar ook in de
thuislanden zijn er geen bejaarden
huizen.
Scholen
Er zijn in Katutura een stuk of acht
scholen, waar rond de 55 kinderen
in elke klas zitten. Het onderwijs is
echter niet verplicht, wanneer dat
het geval zou zijn, waren er volgens
dominee Hellao zeker twaalf scho
len nodig. Er zijn daarentegen wel
ruimschoots voldoende bierhallen,
waar de mannen ongeveer twintig
percent van het gezinsinkomen op
maken. Hoe meer de mannen drin
ken, hoe meer geld er beschikbaar
is voor welzijnswerk, want zo gaat
dat hier.
Liefvrouwen
De mensen van katutura wonen
met grote gezinnen in kleine uit
cement-blokken opgetrokken en
met stalen golfplaten gedekte huis
jes, gelegen aan stoffige zandwe
gen. De huisjes huren zij van een
overheidsinstantie. Eigen huizen-
bezit is voor zwarte mensen niet
mogelijk. De helft van de huisjes
staat op naam van een vrouw. Dat
wil zeggen dat er in dat huisje geen
getrouwd echtpaar woont. Van de
vrouwen was 84 percent nooit ge
trouwd, terwijl de overigen wedu
wen en getrouwde vrouwen zijn. In
de meeste gevallen is de man die in
het huis bijwoont niet de vader van
de kinderen. In driekwart van de
gevallen heeft de vrouw kinderen
bij verschillende mannen. Tien per
cent- van de vrouwen Katutura zijn
„liefvrouwen".
Dat is een Afrikaans woord voor
vrouwen, die tijdelijk samenleven
met een trekarbeider, een
„liefman". Deze mannen komen
met een werkcontract naar
Windhoek en laten daarvoor hun
gezin op het platteland achter. In
Windhoek verdienen zij minimale
inkomens, in de orde van tachtig
tot honderd rand (circa 225-300 gul
den) per maand. Daarvan sturen zij
een deel op naar hun gezin en de
rest is voor de liefvrouw en haar
kinderen. Die laatste hebben vaak
verschillende vaders, want de lief
man doet in zijn vrije tijd nog wel
eens Iets anders dan slapen, pieke
ren en bierdrinken.
Als het arbeidscontract afgelopen
is en niet wordt verlengd, moet de
liefman terug naar zijn eigen gezin.
De Zuidafrikaanse bezettingsauto
riteiten verafschuwen onproduk-
tieve elementen, vooral als zij nog
zwart zijn ook en zien hen het liefst
naar het platteland verdwijnen.
De liervrouw neen geen xnicomen
meer, maar moet wel voor een
groeiende kinderschare zorgen. Zij
moet daarom zo snel mogelijk weer
een man in haar gezin zien op te
nemen, die althans kan zorgen dat
de familie niet verhongert. Een spe
ciaal probleem vormen de ouder
geworden liefvrouwen, die niet
meer zo makkelijk een commen
saal weten te krijgen. Tenslotte is
zij oud en wordt zij naar een thuis
land verbannen.
Begraafplaats
Cijfers over kindersterfte in Katu
tura zijn niet beschikbaar. Maar
dominee Hellao laat me een be
graafplaats zien, die acht jaar gele
den is geopend en waar de graven
liggen van naar schatting 10.000
kinderen in de leeftijd van een tot
drie jaar. Ik heb de graven niet stuk
voor stuk geteld, maar het kerkhof
was zo'n 200 x 100 meter. Een kin
dergrafje meet ongeveer 1.50 x 0.50
meter. Dominee Hellao rijdt mij in
zijn oude Volkswagentje door Ka
tutura en vertelt dat er al een paar
maal opstanden in de township zijn
geweest. Het is er nu rustig. Blanke
politie partrouilleert er met de heli
kopter. Er rijden wagens van de
geheime politie rond.
UIT
VAN LEZERS
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Blij dat ik rij (slot)
Voor Invaliden ls een auto inderdaad
een uitkomst. Onmisbaar schrijft
mevrouw Scheffer. Het zijn echter
voor het merendeel geen invaliden,
die ln auto's rond rijden, maar voor
het merendeel kerngezonde jonge-
mensen. Het protest tegen deze actie
is dan ook niet zozeer tegen Invali
den, die ln auto's rijden, maar eerder
tegen het rijden dat o.a. mensen in
valide maakt Ouderen durven niet
meer op straat te fietsen vanwege al
die gezonde mensen, die met auto's
de straat onveilig maken Meedoen
aan de actie „blij dat ik rij" betekent
Instemmen met het gedram om nog
meer autowegen en het zwijgend
goedkeuren van agressie, te hoge
snelheid en gevaarlijk foutparkeren.
Dat mensen blij zijn om te rijden,
best. maar meedoen aan deze actie
lijkt me niet goed.
Utrecht Hendrik Venema
Geschiedvervalsing
Dr. Hans Ester doet in zijn artikel ln
Trouw van 2 september een
merkwaardige aanval op de brochu
re van de anti-apartheidsbeweging
over het culturele akkoord en op de
bundel ..zwart op wit", een ander
Zuld-Afrlka van de Populier. Hij be
schuldigt deze geschriften bijkans
van geschiedvervalsing, „omdat er
geen sprake meer ls van vereenzelvi
ging met de Boeren". Een goed alter
natief vindt hij een boek dat de
geschiedenis van de Boeren ln Zuld-
Afrlka beschrijft. De heer Ester
maakt hier derhalve de tragisch ver
gissing die ook de kolonialen in de
rest van Afrika gemaakt hebben: de
geschiedenis van een Afrikaans land
ls de geschiedenis van de blanke
kolonisatoren in dat land Afrikaan
se kinderen leren hoe hun land „ont
dekt" werd door de blanken, dat zij
zelf zonder beschaving waren, dat
hun nationale helden brute moorde
naars waren, enz. Na de onafhanke
lijkheid moest dan ook leder Afri
kaans land beginnen aan een her
schrijving van de nationale geschie
denis. Deze week is een artikel in de
Haacse Post gepubliceerd waarin de
AMSTERDAM:
Postbus 859,
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948.
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101,
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 0520Q-17030
Zuidafrikaanse journalist Joyce Si-
kanane vertelt hoe de geschiedenis
van haar land en haar volk verkracht
wordt. Leeft de heer Ester soms nog
in 1910?
Den Haag Comité Solidariteit
Soweto
secr, Mej. de Visser
Kameeta (1)
Prof. Kameeta, geïnterviewd door
Aldert Schipper, vindt een kerkelij
ke uitspraak tegen geweld, zoals in
de Europese kerken nogal eens ge
daan wordt, nogal oppervlakkig.
„WIJ zijn driehonderd jaar onder
drukt en dat hebben we als geweld
ervaren en toen hoorde je niets van
de kerken ln Europa en nu zijn wij
niet langer van plan die onderdruk
king te aanvaarden en nu roept men
ineens dat men tegen geweld is". Ik
hoop. dat deze woorden zich in het
brein van al die gereformeerde syno
deleden, die zo'n moeite met de on
dersteuning van het antiraclsme-
fonds van de Wereldraad van kerken
hadden, zullen vasthaken en tot her
bezinning zullen leiden. In de jaren
'40-'45 hadden gereformeerden niet
zo bar lang moeite met Romeinen 13
bij het bieden van (ook gewapend»
verzet tegen de onderdrukker. Is de
hardnekkigheid en vastberadenheid
van de onderdrukkers nu en ginds
minder dan die van de onderdruk
kers toen en hier? Is de rassenwaan
en de overheersingszucht er minder?
Of maakt het verschil, dat de onder
drukkers zich in zo groten getale
„gereformeerd" noemen?
Doesburg B. J. Zwiers
Kameeta (2)
Begrijpelijk, dat prof. Kameeta zijn
verhaal vertelt. Duidelijk is ook. dat
dit verhaal allerminst objectief is.
Ook daar is begrip voor. Bij het
aandragen van feiten heeft men ech
ter alert te zijn. Veel van verre kan
slechts moeizaam achterhaald wor
den. Het „watermerk" van feitenver-
haal is echter de kleine afwijking, die
heel het biljet oninwisselbaar
maakt. Ik citeer: „De Investeerders
voegen zich met vreugde naar de
regeringsvoorschriften betreffende
de lonen en werkreserveringen". Dit
is een klinkende ónwaarheid. Men
vrage alleen maar de heer Albrecht
van „de Hoogovens". En andere in
vesteerders: Nederlandse, Westduit-
se. Franse. De zaak is ómgekeerd: in
Zuld-Afrika voegt men zich bij inves
teringen naar de eisen van de inves
teerders op het punt van lonen en
werkreserveringen. Prof. Kameeta
zegt verder: „dat zeker zo'n zeventig
procent van de zwarte bevolking
achter de Swapo staat". „De strijd ls
er een van alle Namlblërs". Maar
deze week heeft de premier van
Ovamboland, dominee K. Ndjoba,
aan de V N. en het Internationale
Rode Kruis gevraagd om hulp bij
het redden van 42 leden van de Swa
po, het bevrijdingsleger van Nami
bië, die in Zambia gevangen zitten
en kans lopen ter dood veroordeeld
te worden. Hoe zit dat dan wel met
die Swapo? Er ls wel een antwoord:
Swapo ls onderling zó verdeeld, dat
daar in Zambia leden van een der
fracties aangebracht zijn om ter
dood veroordeeld te worden. Wat be
vrijdt wie hier?
Amslclveea J. Klattcr
Christenen (slot)
Verschillende lezers hebben hun me
ning weergegeven over de misdadige
oorlogshandelingen van de christe
nen te Libanon. Ook bulten Libanon
ls in de loop der eeuwen onstellend
veel misdadig geweld gepleegd door
christenen en dat duurt nog steeds
voort. We weten toch nog wel waar
de christen Nixon verantwoordelijk
voor was. wat in Noord-Ierland ge
beurd is en nog gebeurt en hoe ver
bijsterend de houding van de chris
telijke blanke Z.-Afrikanen ook op
dit moment nog is? Wanneer de We
reldraad van Kerken het blanke be
wind in Zuld-Afrlka veroordeelt
wordt dat door verschillende lezers
als eenzijdig gezien, omdat het Rus
sische bewind ln vergelijking hier
mee te zachtzinnig zou worden be
oordeeld. Weten deze lezers niet dat
de regeringen ln Oost-Europa be
wust on-christelijk zijn (anti
christelijk) en dus nooit zo aange
sproken kunnen worden als de rege
ring van een christelijke patie? Het
christen-zijn geeft grote verantwoor
delijkheid, niet alleen in Libanon en
Zuid-Afrika, maar ook in ons land.
Wie meent dat zowel het evangelie
als het wapengeweld mee mag spre
ken om (vermeend) recht te handha
ven of te verkrijgen mag de taal van
beide nog wel eens goed vergelijken.
Rotterdam A. P. Winter.
Fries
Het artikel „Friese taal heeft de
wind ln de zeilen" trok ten zeerste
mijn aandacht. Toch meen ik dat
deze titel onjuist ls.
Oorspronkelijk werd er Fries ge
sproken van de noordpunt van Jut
land tot voorbij Calais. Het typische
was echter, dat het slechts een smal
le strook langs de kust betrof. Dl*
had tot gevolg, dat overal, waar ee».
goede verbinding met het achter
land was, het Fries verdrongen werd
door de taal van het achterland,
zodat het Fries zich tot op heden
alleen heeft kunnen handhaven in
ons Friesland en een strook bij de
Duits-Deense grens, het Oostfries.
Ons Friesland heeft tot de 20ste
eeuw toe feitelijk altijd ln een el*
landpositle verkeerd; in het noorden
en westen de zee. en verder ln het
zuiden gedeeltelijk de zee en verder
in het zuiden en oosten schrale
zandgronden, die haast niet be
woond werden.
In de 20ste eeuw ls in deze situatie
een radicale verandering gekomen.
Voeg hierbij radio en televisie en het
feit, dat op alle scholen in het Neder
lands onderwijs wordt gegeven, dan
blijkt wel, dat van de ellandposltie
van het Fries niet veel meer ls over
gebleven.
Daarom meen lk. dat ondanks alle
sympathie, die lk voel voor de huidi
ge activiteiten ter bevordering van
het Fries, toch te moeten zeggen,
dat het hier gaat om achterhoedege
vechten en dat het Fries momenteel
allerminst de wind ln de zeilen heeft.
Zeist W. L. van Nleuwenhuljsen
BOEKAREST De Roemeense au
toriteiten hebben opnieuw de ver
gunning van ds Liviu Olah om te
preken en te dopen Ingetrokken. Ds
Olah, een van de meest populaire
baptistenvoorgangers in Roemenië,
is zijn vergunning kwijtgeraakt als
gevolg van een doopdienst.
Olah is predikant in Oradea. een
stad dichtbij de Hongaarse grens. In
de korte tijd. dat hij daar nog maar
staat, heeft zijn prediking geweldige
ingang gevonden, vooral bij jonge
ren. Daardoor waren er deze zomer
maar liefst 76 mensen, die zich door
de doop bij de gemeente wilden aan
sluiten. Vanwege dit grote aantal
besloot Olah een dienst in de open
lucht te arrangeren, bij de plaatselij
ke rivier.
Volgens de regels stelde hij de in
spectie van de eredienst van zijn
voornemen op de hoogte. De inspec
tie weigerde toestemming, maar
Olah besloot toch door te zetten,
omdat het plan al aan te veel
mensen bekend was en er een grote
toeloop verwacht werd, waarvoor
het kerkgebouw beslist ontoerei
kend was. Hij veranderde één dag
van tevoren van gedachten, toen hij
hoorde, dat het leger een militaire
demonstratie bij de rivier had opge
zet op dezelfde tijd als de doop
dienst.
De dienst werd toen toch in de kerk
gehouden. Vooraf was aan de gewo
ne kerkgangers gevraagd, om op
straat te blijven wachten, zodat
eerst buitenkerkelijken, en met na
me de familieleden van de te dopen
mensen, de gelegenheid zouden krij
gen een plaats in de kerk.
in te nemen. Maar de opkomst was
zo groot, dat vijfduizend mensen bui
ten moesten blijven staan. De politie
sloot de straat af voor het verkeer en
de mensen buiten de kerk volgden
de dienst door vier luidsprekers.
Na de dienst hoorde Olah, dat zijn
vergunning was ingetrokken. In
1973, toen hij nog in Timisoara
stond, is hem dat ook al eens overko
men. Ook daar kwamen veel jonge
ren naar zijn preken.
Hoewel de verwachting is, dat de
maatregel tegen Olah ook nu weer
een tijdelijk karakter zal hebben,
kan er toch een vergaande conse
quentie aan verbonden zijn. Olah ls
namelijk een van de nieuw gekozen
leiders van de Roemeense baptisten-
unie. De oude bestuursleden, die er
uit gestemd zijn, omdat hun een te
slappe houding jegens de autoritei
ten verweten werd, voeren al maan
denlang een actie, om de verkiezing
ongedaan te maken.
BIDSTONDEN
Van tijd tot tijd ontstaat de roep om
bidstonden. Waar het begint ls niet
altijd even duidelijk, maar opeens ls
het er en dan menen allerlei mensen,
groepen, kerken niet achter te kun
nen blijven. Nu zijn het de gerefor
meerde gemeenten die besloten heb
ben om in hun gemeenten bijzonde
re bidstonden te houden „ln ver
band met de nood der tijden". Hoe
weinig men werkelijk nagedacht
heeft over datgene waaraan men
van plan is te beginnen bewijst al
deze cliché-uitdrukking. De „nood
der tijden", hoe lang zou lk dat nu al
gehoord hebben? Om de paar jaar
duikt die term weer op. Ook de
motivering wijst op een tekort aan
bezinning en een clichématig aan
duiden. Van wat men ongeveer in
het hoofd heeft. Het gaat om „zon
den, die als bloedschulden het land
verontreinigen", maar ook om „de
grote geesteloosheid die over de
kerk Gods gekomen is". Ook dit zijn
zaken waarover men wel eens mag
nadenken. Wat zijn die zonden?
„Wereldgelijkvormigheid" en het in
verval raken van de „praktijk der
Godszaligheid" brengt ons ook al
niet veel verder. Is er zoveel geeste
loosheid? Was het vroeger, toen de
kerken (veel minder in getal dan nu)
nog vol zaten, beter? Werd er toen
niet angstig veel geslapen? Ik zie om
mij heen veel betrokkenheid. Dat
verleidt mij niet om te zeggen dat
het nu beter is. Ik kan mij altijd
slecht verplaatsen in dergelijke in
der haast bijeen geroepen bidston
den. Het is net alsof Je daarmee de
wekelijkse voorbeden in de kerk en
het gebed thuis diskwalificeert. Er
moet.nog wat bijWat dit betreft: de
Baai-priesters, deden er ook altijd
een schepje bovenop..
Beroepirigswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Strijen: J. Bos te Ter
hei j de.
Bedankt voor Klaaswaal: H. Veldhui
zen te Wapenveld.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Winsum: J. de Hoop te
Spijkenisse.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Apeldoorn-Centrum: J
van Amstel te Enschede-West.
Bedankt voor IJmuiden: P. N. Rib-
bers te Den Haag-West
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Kantens: R. K. Wigbol-
dus te Vlaardingen; te Capelle a.d.
IJssel: W. Trienstra te Utrecht-
Centrum.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Amsterdam-Noord: L.
Blok te Capelle a.d. IJssel: te;
Hoogvliet: C. Harinck te Dordrecht;'
te Zwijndrecht: J. van Vliet te Aagte-
kerke, die bedankte voor Leerdam.
Bedankt voor Bodegraven: D. Riet
dijk te Vlaardingen; voor Den Haag-
Centrum: D. Hakkenberg te Lisse.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Aangenomcri naar Twente-Oost: K.
v. d. Wijk, directeur vormings
centrum Waag te Hengelo.
OUD-KATHOLIEKE KERK
Benoemd te Utrecht: T, Horstman te
Egmond aan Zee; te Egmond aan
Zee: G. J. Blom te Dordrecht c a.
Ds. E. Hagen
In Berlijn, waar hij predikant was, is
zondag plotseling aan een hartaan
val overleden ds. E. Hagen (58). Hij
was hervormd predikant in Wijnje-
terp-Duurswoude en vervolgens
twintig jaar in Diemen. Van 1967 tot
1973 verrichtte hij pionierswerk bij
de opbouw van kerkewerk in de Bijl
mermeer. Sindsdien was hij predi
kant van de evangelische kerk in
West-Berlijn. Vanuit Berlijn schreef
ds. Hagen meermalen artikelen voor
„Trouw".
LEUVEN Negentig theologen uit
zeventien Europese landen hebben
in Leuven een „Europese conferen
tie van evangelische theologen" op
gericht. De kern wordt gevormd
door een adviserend comité, waarin
onder meer zitting hebben prof. dr.
K. Runia uit Kampen, prof. dr. Pe
ter Beyerhaus uit Tübingen (West-
Duitsland), de Zwitser Klaus
Bockmühl en de Brit John Stott.
De bedoeling van deze organisatie
is, de evangelische beweging in Eu
ropa een theologische ondergrond te
geven en een dam op te werpen
tegen de moderne theologie.
Soortgelijke groeperingen van evan
gelische theologen bestaan reeds in
Zuid-Amerika. Azië, Afrika en
Noord-Amerika. Het theologenbe-
raad in Leuven was georganiseerd
onder auspiciën van de Europese
evangelische alliantie en de Europe
se afdeling van het voortzettingsco
mité van het wereldevangelisatie
congres. dat in 1974 in Lausanne
werd gehouden.
AMSTERDAM De Algemene
Missie Kalender (AMK) en de ka
lender van de Nederlandse Zen
dingsraad (NZR-kalender) voor
1977 zijn verschenen. Het is ook nu
weer een co-produkt: de kalenders
verschijneri onder eigen naam,
maar hebben op de vermelding
van enkele feestdagen na qua
beeld en woord precies dezelfde
Inhoud.
H§bben de NZR en het CMC
(Centraal Missie Commissariaat)
tot dusver samen met een aantal
thematische kalenders uitgegeven,
nu werd een andere, misschien bre
dere weg ingeslagen. De kalender
1977 is een bundel taferelen uit het
leven van volkeren of volksgroepen
te midden waarvan missionarissen
en zendingsarbeiders dienstbaar-
zijn.
Ter Inleiding van deze serie van
twaalf kleurenplaten staat dat het
wezenlijke van missie- en zendings
werk niet zichtbaar te maken ls.
Wel zijn dat uiteraard degenen ten
dienste van wie dat werk wordt
verricht. Mensen die er anders uit
zien, die zich anders kleden, anders
wonen, zich wellicht anders gedra
gen, maar met wie wij het meest
fundamentele gemeen hebben, na
melijk het mens-zijn. En de inhoud
daarvan wijkt in zijn beleving nau
welijks af, aldus suggereren de ka
lendermakers, die hun in Zuid-
Amerika, het Verre Oosten. Azië en
Afrika gemaakte kleurenfoto's de
ze keer „ondertiteld" hebben met
uit de Bijbel geciteerde passende
teksten. Landen en plaatsnamen
worden genoemd waar de foto's
zijn opgenomen. Wie er
aardrijkskundige moeilijkheden
mee zou hebben, wordt geholpen
door een eenvoudig landkaartje
van het betokken gebied op de om
mezijde van het kalenderblad,
waar ook nadere inlichtingen staan
over de afgedrukte voorstellingen.
Net als voorgaande jaren is gezorgd
voor een bij belrooster.
De baten van de beide kalenders,
waarvan de verkoopprijs 4,50 be
draagt, worden in de fondsen ge
stopt waaruit missie en zending
hun geldverslindende arbeid moe
ten financieren. Besteladressen:
Centraal Missie Commissariaat,
van Alkemadelaan 1. Den Haag,
giro 17606; Nederlandse Zendings
raad, Prins Hendriklaan 37,
Amsterdam, giro 493248. Bij toe
zending er post moet 2.- voor ver
zending en portokosten extra bere
kend worden.
Op de foto: Indiaans meisje uit
Colombia (overgenomen van de ka
lender).
