Amsterdamse havens plat: eis afgewezen Van Kemenade valt ongewoon fel uit over motie CDA Éi n li Mooi Nieuwe Leidse Courant ff' Onlusten in centrum Kaapstad Prins had in '70 contact met Westduits minister over Northrop-vliegtuig Vr 'Ouiv met Nieuwe Haaöse Courant Tegenstanders CDU hebben Kohl onderschat - pag. 17 en met In Rotterdam wordt gewerkt In deze krant Kamerleden gaan luchtvaartshow in Engeland bezoeken Koel Onderzoek naar schoolverzuim Groeiende onzekerheid over Kosygin „Wetsontwerp wordt tegengehouden" Ballonnen en proces tegen actiegroep Maatregelen tegen roken Uit briefwisseling blijkt: 27 aug". tm 5 sept. Er zijn feiten en beweringen Het verschil zie je in Trouw Welkomstvoordeel hoort bij u. Trouw 1 34e JAARGANG NR 9922 VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1976 vandaag voor 11 uur opgegeven, wordt morgen geplaatst en kan dezelfde dag al i fijtt Tel TjJBHÊÊÊÊÊË Tel 070-469446 UITGAVE TROUW/KWARTET BV. —HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2 ABONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 -GEMEENTEGIRO X 11000— LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0,55 KERK (pagina 2) Gesprek met Swapo nodig Bijbels voor Schiphol BINNENLAND Uitgelote studenten maken meer kans3 Vrije 200-mijlszone levensbelang voor vissers17 Groep leraren wil ondernemings raad op school5 BUITENLAND Los Angeles, een stad zonder hart7 ECONOMIE (pagina 23) Prof. dr. H. J. van Zuthèm be spreekt een boek van zijn collega M. H. K. van der Graaf over Psy chologische aspecten van de or ganisatie. „Organisaties kunnen een zegen zijn maar ze kunnen ook tot grote onvrede leiden", is de titel van Van Zuthems be schouwing. Verder vindt u op deze pagina een weergave van wat de hoogle raren De Galan, Tinbergen en Van de Doel in Economische Statis tische berichten beweren over de geleide loonpolitiek. DEN HAAG De Tweede Kamerle den De Vries, Giebels. Spinks (allen PvdA) en Koningh (DS'70) maken deel uit van een parlementaire dele gatie, die maandag de luchtvaarts how in het Engelse Farnborough bijwoont. Het staat nog niet vast welke overige Kamerleden meegaan. In de brief die De Vries aan Kamer voorzitter Vondeling heeft geschre ven naar aanleiding van het benade ren van Kamerleden door Lockheed, zegt de PvdA-er (die lid is van de vaste Kamercommissie voor defen sie) dat het bezoek dat enkele Ka merleden in 1974 aan de luchtvaartshow hebben gebracht, als zeer nuttig is ervaren. Het be zoek vond toen plaats op uitnodi ging van de Engelse vliegtuigfabriek Hawker Siddeley. De Kamerleden vonden het later beter dit soort bezoeken niet door de industrie te laten betalen. Zij heb ben daarom minister Vredeling van defensie verzocht voor dit soort eve nementen vervoer ter beschikking te stellen. De minister heeft dit toe gezegd, zodat de delegatie nu met een militair vliegtuig naar Engeland gaat. Wisselend bewolkt met enkele buien. Matige tot krachtige aan de kust mogelijk enige tijd har de wind uit noord-west tot noord. Maximum temperaturen circa 17 graden. Morgen en overmorgen: plaat selijk een bui, middagtempera- turen ongeveer 18 graden. Mor gen zon op: 05.56 zon onder: 19.20 maan op: 17.00 maan on der: 01.26 Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Het bestuur van de Scheepvaart Vereniging Noord, de organisatie van on dernemers in de haven, heeft donderdagavond aan twee voormannen van het stakings comité in de Amsterdamse ha ven per telegram laten weten dat is besloten niet op de ge stelde eisen in te gaan. De staking in de Amsterdamse haven is sinds gisteren algemeen ge worden. In Rotterdam zijn gistera vond bij alle havenbedrijven de avondploegen weer aan het werk ge gaan. nadat er gisteren overdag inci denteel was gestaakt. De havenar beiders in Amsterdam namen giste ren een motie aan die een deputatie van de stakers gistermiddag aan bood aan het bestuur van de Scheep vaart vereniging noord. In deze mo tie worden de ondernemers ver antwoordelijk gesteld voor de ont stane situatie. De havenwerkers me nen dat zij recht hebben op een voorschot in verband met de geste gen prijzen. Zij spreken over een achterstand van minstens 54 gulden. In een andere motie werd van de vakbonden, die de staking niet steu nen, geëist dat zij op zo kort mogelij ke termijn ledenvergaderingen uit schrijven om over de situatie in de havens te praten. Zoals bekend is de Vervolg op pagina 3 MOSKOU (Reuter, UPI) Met de aanstelling van een nieuwe eerste vice-premier in de Sowjet-Unie heb ben de geruchten dat de Russische premier Alexej Kosygin spoedig we gens zijn slechte gezondheid zal te rugtreden, nieuw voedsel gekregen. De geruchten werden verder ver sterkt door het ontbreken van de premier op een bijeenkomst van het Politburo gisteren. Volgens westerse diplomaten wordt het bericht van afgelopen maandag, als zou de 72- jarige premier vorige maand een be roerte hebben gehad toen hij aan het zwemmen was in de Moskwa, een stuk geloofwaardiger. Russische functionarissen, die nimmer com mentaar geven op berichten over het privé-leven van hun leiders, heb ben ook gisteren geweigerd op de speculaties in te gaan. De nieuwe eerste vice-premier is Ni- kolaj Tikhonow, een 71-jarige speci alist in industriële zaken, die een jeugdvriend was van partijleider Le onid Brezjnew. Tikhonow is sinds 1965 een van de elf Russische vice- premiers. Het persbureau Tass, dat de aanstelling bekendmaakte, liet niets naders weten over de huidige eerste vice-premier, de 62-jarige Ki- rill Mazoerow, een lid van het Polit buro, die wordt gezien als één van de mogelijke opvolgers van Kosygin. Westerse diplomaten zeiden giste ren dat Tikhonow mogelijk is be noemd om naast Mazoerow te wer ken en niet om hem te vervangen. Verder wordt het besluit gezien als een mogelijke inleiding op het te rugtreden van Kosygin. Mazoerow zou te zijner tijd geroepen kunnen worden om Kosygin op te volgen, terwijl Tikhonow eerste vice- premier'zou kunnen blijven. Men meent dat Tikhonow, gelet op zijn leeftijd, weinig kans op het pre mierschap heeft. Het voor ons lig gende seizoen 1976 1977 heeft voor kunstliefheb bers veel te bie den. Op pagina 15 vindt u een opsom ming van wat een aantal orkesten, opera-, toneel- en balletgezelschap pen op hun pro gramma's hebben staan. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Minister Van Kemenade van onderwijs heeft gistermiddag de drie christen-democratische fracties en de WD er van beschuldigd, de indiening van het wetsontwerp voor het basisonderwijs nog deze kabinetsperiode te willen tegenhouden. Bovendien verweet hij deze partijen zich te bemoeien met zaken die uitdrukkelijk zijn-voorbehouden aan de regering. Tienduizend ballonnen gingen gis termiddag de lucht in toen een ac tiecomité op het Binnenhof demon streerde tegen het wetsontwerp „arbeid buitenlandse werkne mers". Het Kamerlid Hermsen (KVP) overweegt een klacht in te dienen bij de officier van justitie, omdat de petitie, die de demon stranten overhandigden aan het Kamerlid Leo Jansen (PPR) hem in het verkeerde keelgat is geschoten. In de petitie staat over de mening van de heer Hermsen ten aanzien van het wetsontwerp dat deze „ge tuigt van een puur racistische be nadering en een beschamend onbe grip over wie en wat de buiten landse arbeider is". De heer Hermsen zegt daarover ge schokt te zijn. Hij zei: „en dat ter wijl ik al jaren werk voor een goede afloop van deze zaak". De demonstranten hebben in hun petitie kritiek geuit op het plan van minister Boersma om het aantal buitenlandse werknemers per on derneming aan een maximum te binden en een z.g. tewerkstellings vergunning in te voeren. De de monstranten lieten tienduizend ballonnen op als een herinnering aan de meer dan tienduizend bui tenlanders en Nederlanders die op 8 mei van dit jaar hebben gede monstreerd tegen het wetsontwerp. Die ballonnen zorgden voor een in cident. Ze raakten de bovenleiding van de tram op het Buitenhof, waardoor het verkeer werd ont wricht. (zie ook pag 3) Van onze parlementsredactie DEN HAAG Het ministerie van volksgezondheid en milieu-hygiëne is bijna klaar met het voorbereiden van maatregelen ter bestrijding van het roken. Dat heeft staatssecretaris Hendriks gisteren in de Tweede Ka mer gezegd. Een onderdeel van die voorbereidin gen, een rapport van de commissie- Meulblok over tabaksreclame zal bin nenkort ter vertrouwelijke kennisne ming aan de leden van de Tweede Kamer worden toegezonden. Dat rap port van een interdepartementale commissie geeft richtlijnen voor recla me voor tabak en andere voor con sumptie schadelijke artikelen. Minister-president Den Uyl deed gis teren in de Tweede Kamer de toezeg ging dat het rapport, dat al bijna een jaar gereed is, aan de Tweede Kamer leden zal worden toegezonden. Tegen publikatie van het rapport was be zwaar gemaakt door een tabaksfabri kant. In die tijd waren zowel Nederland als de Bondsrepubliek bezig met de ver vanging van de F 104-G Starfighter. Minister Schmidt schreef na het ge sprek met de prins aan minister Den Toom. dat de Westduitse staatsse cretaris Mommsen over eventuele aankoop van het Cobra-toestel van Northrop had gesproken met Tho mas V. Jones, president-directeur van Norhrop. Letterlijk luidt de pas sage van Schmidt's brief: „Seine Kö- nigliche Hoheit Prinz Bernhard dei Niederlande sprach mich kurzlich auf das Projekt der Amerikanischen Northrop Corporation an. Staatsse- Wij voeren actie voor het „spijbel- recht". KAAPSTAD (UPI, Reuter) In het centrum van Kaapstad' kwam het gisteren tot hevige straatgevechten tussen politie en duizenden kleurlingen, die een betoging tegen de apart heid wilden houden. Later op de dag ontstonden er onlusten in de kleurlingen-wijk Hano- ver-park. Daarbij is volgens de politie één betoger doodge schoten. Het was voor het eerst dat er zich onlusten op grote schaal voordeden in het centrum van een grote Zuidaf- rikaanse stad. Totnutoe waren al leen de wijken voor zwarten en kleurlingen het toneel van geweld. In het centrum van Kaapstad begon het gisteren toen naar schatting 3000 jonge kleurlingen (voornamelijk stu denten en scholieren) een mars door de stad wilden houden. Woensdag liet de politie een dergelijke beto ging ongemoeid, maar gisteren greep zij in met harde hand. De politie voerde charges uit met de wa penstok en vuurde tientallen traan gasgranaten af. Volgens ooggetuigen zijn daarbij gewonden gevallen, maar er is niet bekend gemaakt hoe veel. Honderden winkelende mensen moesten dekking zoeken toen de po litie en de betogers slaags raakten. Nadat het in het centrum van Kaapstad rustig was geworden moet de politie in de buitenwijk Hannover-park optreden tegen een menigte van enkele duizenden jonge kleurlingen, die overheidsgebouwen en winkels met stenen bekogelden. De nieuwe demonstraties in Kaapstad bewijzen opnieuw dat de kleurlingen in Zuid-Afrika in toene mende mate de kant van het zwarte verzet tegen de apartheid kiezen. De ongeveer 2.5 miljoen kleurlingen zijn er iets beter aan toe dan de zwarten, maar vooral onder de jon geren is de ontevredenheid over de apartheid desondanks zeer groot. Minister van justitie James Kriiger kondigde gisteren een nieuw verbod af op bijeenkomsten in de open lucht. Het verbod is van kracht tot oktober en is een vervolg op een soortgelijke maatregel, die dinsdag was afgelopen. De bewindsman reageerde hiermee op een motie van deze fracties, inge diend door het KVP-kamerlid Her mes, waarin werd gevraagd de in spraak-termijn voor het concept- wetsontwerp basisonderwijs, te ver lengen van 1 oktober tot 1 januari volgend jaar. Zij vinden namelijk een inspraakter mijn van ongeveer vier maanden, waarin dan bovendien nog de vakan tie valt, voor een zo belangrijk onder werp te kort. In die tijd is het voor de organisaties niet mogelijk om hun achterbannen te raadplegen. Argumenten Van Kemenade reageerde ongewoon fel op deze motie. Uitvoering van deze motie zou volgens hem beteke nen. dat het hem onmogelijk wordt gemaakt het definitieve wets ontwerp nog deze kabinetsperiode (tot mei volgend jaar) in te dienen. Hij noemde tal van argumenten om niet te voldoen aan de wens van deze partijen. Zo zou uitvoering van de motie betekenen, dat niet zou wor den voldaan aan de wens van vele onderwijsorganisaties om nog voor mei het definitieve wetsontwerp in te dienen. Niet op tijd Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Prins Bernhard heeft in 1970 het initiatief genomen tot een gesprek met de toenmalige Westduitse minister van defensie Helmut Schmidt over het Cobra-gevechtsvliegtuig van de Amerikaanse Northrop-vliegtuigfabrieken. Dit blijkt uit een gisteren gepubliceerde briefwisseling tussen Helmut Schmidt en de toenmalige minister van defensie, Den Toom. De protestants christelijke onder wijsvakorganisatie kwam gisteren naar aanleiding van de motie, met een inderhaast opgestelde verkla ring, waarin werd uitgesproken dat zij het zou betreuren als aanneming van de motie zou betekenen dat de indiening niet meer op tijd zou kun nen gebeuren. Van Kemenade zei verder dat de organisaties wel degelijk langer dan vier maanden de tijd hebben om te reageren, omdat een groot deel van het concept-wetsontwerp al voor de officiële indiening vertrouwelijk aan deze organisaties was toegestuurd. Bovendien sluit dit concept in be langrijke mate aan op het vooront werp van wet op het baisisonderwijs van de vroegere onderwijssecretaris Grosheide, en de reacties daarop uit de onderwijswereld. Afwachten „Ik kan hierin niet anders zien dan een poging om indiening nog déze periode, te verhinderen", aldus de minister. Ten slotte wees hij er nog op dat de vaststelling van de in spraaktermijn uitdrukkelijk is voor behouden aan de regering. Op een vraag van het VVD-kamerlid Evenhuis. of hij de motie zou uitvoe ren, als hij zou worden aangenomen, wilde Van Kemenade niet antwoor den. Hij wilde hiermee wachten tot de Kamer over de motie heeft beslist (waarschijnlijk a.s. woensdag en na hierover ook nog in het kabinet te hebben gesproken. Vervolg op pagina 3 ADVERTENTIE ^iüks va» 10.00 ,0* zoiw - Amsterdam I Trem Toegang-biljetten bijNS-stations kretür Mommsen hat inzwischen mr. Jones, den Prasidenten dieser Ge- sellschaft, empfangen und mit ihm das sehr interessante Gesamtpro- jekt von Northrop besprochen". („Zijne Koninklijke Hoogheid prins Bernhard der Nederlanden sprak mij onlangs aan over het projekt van de Amerikaanse Northrop maatschap pij. Staatssecretaris Mommsen heeft ondertussen mr. Jones, de president van deze maatschappij, ontvangen en met hem over het zeer belangwek kende totale project van Northrop gesprokén". Minister Vredeling van defensie heeft deze briefwisseling gisteren openbaar gemaakt nadat de socialis ten De Vries en Dankert hem daar tweemaal (op 18 juni en op 10 augus tus) om hadden gevraagd. Uit het initiatief van de prins kan niet zon der meer worden afgeleid, dat hij Helmut Schmidt trachtte te bewer ken om een Northrop-produkt te ver kopen. Het is immers bekend dat prins Bernhard al jaren de aankoop van een Northrop-toestel bepleitte teneinde de standaardisatie van de NAVO-luchtmachten te bevorderen. Niettemin is er in het rapport- Donner op gewezen dat de prins niet alleen te ver ging in zijn relaties met Lockheed, maar ook in die met Northrop. De commissie in haar rap port: „Omdat ZKH functies be kleedt en vriendschappelijke rela ties onderhoudt zowel in het defen sie-apparaat als bij de vliegtuigin dustrie is het noodzakelijk dat hij deze niet met elkaar vermengt. Het is de vraag of hij daarin, met name Vervolg op pagina 3 Egyptische troepen die langs de grens met Libië zijn samengetrokken, zijn er zo treurig aan toe dat de Libiërs ze te drinken moeten geven. Zegt Libiës kolonel Khaddaffi. Of het waar is, valt nog te bezien. Maar het is te mooi om niet door te geven. Nieuwe abonnee: Straat: Plaats:Gircr Betaalt per kwartaal Opgegeven door: Naam: Adres: Plaats: Ik ontvang graag naar keuze: 1 fraaie zwart-kunstlederen onderzetters met zilver bedrukte ouder wetse locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel, n Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origi neel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook. Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam. Dc nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben ontvangen) 6.25 minder voor de eerste termijn. Schrijf op de open envelop Trouw/Kwartet, antwoord nummer 2792, Amsterdam Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij x L7

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 1