Een gesprek waarbij we niet verder komen Plannen voor oprichten van voerbanken 4 I Nieuwe commissaris geïnstalleerd Kinderen niet naar school uit protest tegen ontslag s 's »p iiektekosten hellicht ook Ziekenfonds jiiet duurder Geen voorstellen districtenstelsel Produktie benzine iets duurder door lager loodgehalte Lanskoy overleden Nederlandse par lementariërs in Rusland (6, slot) Door droogte getroffen boeren kunnen beroep op bijstandregeling doen Van der Stee: nood lenigen, hoe dan ook Noorden kijkt minder in kleur - kU ISDAG 24 AUGUSTUS 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 :hter; )dig rlei /ersi' -s R. J. de Wit. tot voor rt burgemeester van kmaar, is gisteren in het ovinciehuis te Haarlem ïnstalleerd als commissa- u i der koningin in Noord- n llr, »Uand. Drs De Wit (links de foto) volgt in deze nctie mr F. J. Kranen- Q< jdens de installatie he- weld er m v dat echt<- w Vervolg van pagina 1 igen ?rt v zegt kelde de waarnemend- commissaris, de heer Th. Laan (rechts), de leden van provinciale staten, die naar zijn mening onvoldoende toezicht op Amsterdam hebben uitgeoefend. „Met de gemeenteraad van Amsterdam, de Tweede en de Eerste Kamer hebben onze statenleden zich on voldoende ingezet om bij de regering te pleiten voor het herstel van de finan ciële en daarmee democra tische verantwoordelijk heid van onze hoofdstad. Op dat punt gaat het niet goed in Amsterdam en al les wat daar niet goed gaat, spoelt over de stadsgrenzen naar de omgeving, naar on ze provincie en een deel van ons land. Van de rege ring wil ik vragen: geef aan Amsterdam zijn democra tie, zijn financiële ver antwoordelijkheid en de mogelijkheid om zijn ver achtergebleven voorzienin- genpeil te herstellen, te rug. of roep ze opnieuw tot leven." aldus de heer Laan. 0 iar er blijven dan toch volgens het bc twerP-advies voldoende liquide ej^ ddelen over. Bij de diverse ramin- n is geen rekening gehouden met n mogelijke uitbreiding van het rstrekkingspakket. evenmin met invoering van de cao voor het ikenhuiswezen. die volgens globale ngen volgens jaar tot een lasten- aring van tachtig miljoen zou den. Volgens de prognose van de ^^ekenfondsraad zal in 1978 de IVBZ-premie 3,26 procent, in 1979 ff 57 en in 1980 3,86 procent be- üi agen. ff a olgens het ontwerp-advies werden W^Ê in 1975 gemiddeld 91.495 patiën- voor rekening van de AWBZ ver- L^eegd. In de jongste ramingen van Ziekenfondsraad is rekening ge- ""Tiuden met een afnemende stijging x an het aantal patiënten in zwakzin- igeninrichtingen en verpleeginrich- ingen. Het aantal patiënten in psy- hiatrische ziekenhuizen en tehuizen Bie aalt al, hoewel die daling steeds wordt. Per saldo komt men in 976 op gemiddeld 92.955 en voor n j 977 op 94.335 AWBZ-patiënten. De itale lasten van de AWBZ worden 1977 op ruim 5,14 miljard Iden geraamd. 'jan een verslaggever TRECHT Een verhoging van de iekenfondspremie in 1977 is wei ght te vermijden. Dit blijkt uit een feschouwing van de heer G. L. Hou- iee van de federatie van zieken fondsen en lid van de zieken fondsraad in de Ziekenfondsgids. verlaging van de ziekenfondspre- ie op 1 juli was volgens de heer lougee verantwoord en ook voor '"7 zal deze premieverlaging geen 'P betekenen Door de verlaging amhfP 1 juli van 9.6 tot 8.2 procent komt Uvafe premie voor heel 1976 op gemid- .44 <jeld 8,9 procent. Als ook in 1977 een porpremie van 8.9 procent geheven 55 tf ordt. zal de reserve zakken tot 4.8 x>r (procent van de voor 1978 verwachte Jorfütgaven, terwijl de norm voor die p bfeserve zes procent is. Maar de reser- H. de is ook eind 1972 qnder die norm >n egedaald zonder dat daardoor proble- itedénen ontstonden. Wat wél enige pijn kan geven is het optrekken van het tiuidige premiepercentage van 8.2 paar 8,9, omdat daardoor een deel ran de ruimte voer loonsverbetering vordt in beslag genomen, aldus de leer Hougee LEIDEN De ouders van de 172 leerlingen van de lagere openbare Marnix van Sint Aldegondeschool in Leiden hebben gisteren hun kinderen thuis gehouden uit protest tegen het ontslag van een onderwijzeres. De onderwijzeres, mevrouw Ser- dijn, die als zevende leerkracht aan de school was verbonden, werd ontslagen op grond van het aantal leerlingen 147 dat de school begin dit jaar telde. Het gevolg was. dat de schooi nu met twee combinatieklassen moet wer ken. De ouders en het personeel van de school vinden dat onverteerbaar, temeer daar de school in een stimu leringsgebied ligt en per klasse een kleiner aantal leerlingen zou moeten hebben dan normaal het geval is. Enkele weken geleden wendden de ouders en de leerkrachten zich met petities tot de vaste kamercommis sie voor onderwijs en wetenschap pen om aandacht te vragen voor de situatie waarin de school nu terecht is gekomen. Het hoofd van de school, de heer Gaaykema, kreeg gisteren adhesiebetuigingen van onder meer de Algemene vereniging voor leerkrachten, die zich rechtstreeks tot de minister zou wenden om de zevende leerkracht op de school te rug te krijgen. Het ontslag is ook niet in goede aarde gevallen, omdat de school voor het komende schooljaar een groot aantal nieuwe leerlingen heeft gekre gen. Hierdoor zou een aantal van zeven leerkrachten gerechtvaardigd zijn. De heer Gaaykema: „De rest van de kinderen wordt nu gestraft doordat wij nu zo n grote aanmel ding van leerlingen hebben gehad". De ouders, die een spandoek beves tigden aan het schoolgebouw, heb ben aangekondigd met hun actie te zullen doorgaan indien de zevende leerkracht niet terugkomt. DEN HAAG De regering zal niet met voorstellen komen tot invoering van het districtenstelsel. Dat heeft minister-president Den Uyl de Tweede Kamer meegedeeld In antwoord op vragen van de heer Wiegel (VVD) noemt de heer Den Uyl het ..aardig" als bij verkiezingen van Nederlandse afgevaardigden voor het Europese parlement expe rimenteel en ten dele op basis van het districtenstelsel zoli worden gewerkt De minister-president verzet zich te gen de opvatting als zou door het districtenstelsel een van de funda menten van de parlementaire demo cratie worden aangetast. Van onze Haagse redactie DEN HAAG De produktiekoster. van benzine gaan waarschijnlijk met enkele tiende centen omhoog, wanneer binnenkort de door minis ter Vorrink (milieuhygiëne) afgekon digde verplichting van de verlaging van het loodgehalte in benzine van kracht wordt. Het staat echter nog lang niet vast dat die geringe kos tenverhoging ook in de consumen tenprijs merkbaar zal zijn „Dat hangt van de marktontwikke ling in de komende maanden af", aldus de heer Oskam, secretaris van de Nederlandse Organisatie van olie- en kolenhandelaren. Technisch zijn er met de verlaging van het loodgehalte helemaal geen proble men. Volgens de plannen van minis ter Vorrink moet het loodgehalte van benzine van het gebruikelijke gemiddelde van 0,65 gram per liter worden teruggebracht tot 0,4 gram. Die maatregel wordt naar verwach ting eind dit jaar van kracht. Volgens de maatregel zal het verbo den zijn om benzine te vervaardigen te verhandelen of in te voeren met een hoger loodgehalte van 0.5 gram per liter Bovendien mag het ben zeengehalte niet hoger zijn dan 7,5 procent Lood is een giftige stof waaraan de mens zowel via voeding, drinkwater als ademhalingswegen aan wordt bloot gesteld Omdat vrijwel alle lood in de lucht afkomstig is van benzinemotoren, verwacht men op het ministerie van volksgezondheid en milieuhygiëne van de maatregel onmiddellijk effect op de loodbelas- ting via de ademhaling PARIJS (AP) In Parijs is gisteren bekendgemaakt dat de kunstschil der Andre Mihailowitsj Lanskoy zondag op 74-jarige leeftijd is overle den. Lanskoy. een Rus. werd be schouwd als een van de briljantste volgelingen van Marc Chagall. (ADVERTENTIE) v.in Red B.tnd In royale familiezak Vrijdag 20 augustus Terug in Moskou. Na de onvermijdelijke kranslegging bij het graf van de onbekende soldaat zetten wij ons neer aan de conferentietafel. Wij zijn erop gespitst in de tweeëneenhalf uur tijd die ter beschikking staan, niet afgehouden te worden van de onderwerpen die we graag willen bespreken, zoals mensenrechten, vrede en veiligheid en ontwapeningsvoorstellen. Maar onze gastheren grijpen het voertouw en willen over het parle ment praten. Beleefd blijven, je gastheer in waarde laten en toch een stuk van je verhaal vasthou den. dat kost inspanning. Het lid van de Opperste Sowjet Shitikow legt tot in details de werking van het parlement uit. Elk handboek vermeldt deze gegevens. Het kost meer dan een half uur. Daarna is Vondeling wel gedwongen wel iets over ons parlementaire systeem te zeggen. Weer een half uur. Hierna kan onze Kamervoorzitter de problematiek van de slotacte van Helsinki aan de orde stellen Hij doet dat namens de overgrote meerderheid van de delegatie, uit gezonderd de communist IJmkers De heer Vondeling uit zijn zorg voor wat betreft de toepassing van de mensenrechten, zoals verwoord in de slotacte van Helsinki. De uitwerking geschiedt aan de hand van een viertal punten: 1. de vrijheid van meningsuiting. 2. de vrijheid van godsdienst; 3. de vrije beweging van burgers; 4. de vrije uitwisseling van informatie Gevangenen Als voorbeelden noemt de heer Vondeling bij punt 1 het gestelde in het Rapport over politieke gevan genen in de USSR van Amnesty International an november 1975. Bij punt 2 roemt hij de positie van jonge aanstaande officieren, die nadelen ondervinden omdat zij de verlangde eed niet kunnen afleg gen. waar dat tegen hun geweten en godsdienstige overtuiging in druist. en ook. het drukken van bijbels. Bij punt 3: de vrije bewe ging van burgers, het aan de joodse landgenoten weigeren van uitreis visa en bij punt 4: het ontbreken van elke mogelijkheid kranten uit/ West-Europa te kopen. Hierbij noemt de heer Vondeling ook het vrijelijk in Nederland verschijnen van een informatiebulletin van de Russische ambassade en het ont breken van diezelfde mogelijkheid in Rusland. De voorbeelden wor den met een lijst van namen en concrete gevallen hard gemaakt De gastheren weigeren in eerste instantie de lijst te aanvaarden Hun commentaar luidt bij 1 Am nesty International is een niet- erkende en niet serieus te nemen beweging. Mijn commentaar erbij: maar al te graag citeren communisten de ge gevens van dezelfde beweging als het om politieke gevangenen in Chili en Indonesië gaat. Bij punt 2 geven zij als commen taar: Religie is niet verboden, maar er zijn vreemde sekten die tegenge gaan moeten worden In Siberië is een sekte die castratie propageert, dat kan men toch niet toestaan. Er worden hier zonder restrictie bij bels gedrukt. Er wordt zelfs een exemplaar voor ons gehaald Maar waarom zou je de bijbel in de boek winkel te koop aanbieden, wanneer er geen vraag naar is Over punt 3 zeggen zij; De Joden, dat is een probleem van het Wes- ten. In Israel is er een enorme infla tie en bewapening gaande. De Sov jet Joden, eenmaal in Israel aan land. worden gebruikt om aan de grenzen van Israel tegen de Arabie ren te vechten. Zij moeten direct in het leger. Dacht je dat onze joodse landgenoten gek zijn? Die willen dat niet. Daarom wordt het getal dat weg wil steeds kleiner Het overleggen van een lijst met namen wordt niet gewaardeerd. Ve le joden hebben immers een crimi neel verleden. Daar weet de Neder landse delegatie niets van. Wij zijn hier maar één week-. Het is. aldus onze gastheren, onze taak om de wet na te leven, en wij kunnen bekijken of de leden van de Op perste Sowjet dat al dan niet goed doen. En als iemand zich in dit land verkeerd behandeld voelt dan kan hij zich tot de Opperste Sowjet wenden. Laten wij ons niet te veel be nvloeden door een of twee indi viduen in ons land. zoals die schrij ver die net uit de gevangenis kwam en weigerde in het leger te gaan en die zich plotseling als diep religieus voordeed? Wij komen niet verder Ambassadeur Uiteindelijk stellen de Russen voor de bewuste lijst maar aan de am bassadeur te geven, welke hem aan het ministerie van buitenlandse za ken kan aanbieden. Daar kan men dan de gevallen uitzoeken en wij zullen er nog meer van horen Ook wordt toegezegd dat men zal stude ren op de vraag een informatie bulletin in Rusland uit te geven En ook daarover zullen wij nog nader ingelicht worden. Problemen die bij de Salt en MBFR besprekin gen aan de orde zijn komen ook voor de tweede maal ter sprake. Hiervan valt weinig anders te zeg gen dan dat de aan de orde gestelde punten een getrouwe herhaling zijn van de antwoorden, die ons reeds in de besprekingen een week eerder zijn gegeven. Als nieuw punt wordt gemeld de verlaging van de defen siebegroting van de Sowjet-Unie. die zou vanaf 1971 gerekend gezakt zijn van 11.1 procent van de staatsbegroting naar 7.8 procent in 1976 Hierna is het gesprek beëindigd, de tijd is voorbij en we besluiten ons officiële bezoek aan de Sowjet-Unie met een slotdiner in het schitteren de Npaleis van het Kremlin van de vroegere Tsaren. Sachorow Priv ontmoeten wij s avonds de atoomfysicus/nobelprijswinnaar prof. Sacharow met vrouw en vrien den te zijner huize. Het wordt een ontroerende ervaring We verne men van een recent bezoek van Sacharow aan de gedetineerde vrienden in Siberië. Een vliegtocht van vijftien uur. negenduizend ki lometer De laatste twintig kilome ter moeten Sacharow en zijn vrouw lopen, men weigert hen te vervoe ren. De gedetineerden werken in de bosbouw, 's Winters kan het kwik er dalen tot min vijftig graden 's Middags was er reeds contact geweest met de moeder van Boe- kowski. die al zo lange tijd gevan gen zit. In januari 1972 werd hij veroordeeld wegens „anti-Sowjet agitatie en propaganda" en veroor deeld tot twee jaar gevangenis straf. vijf jaar heropvoedings werkkamp met streng regime en vijf jaar binnenlandse verbanning. Mevrouw Boekowski had haar zoon juist een dag voor het gesprek met - leden van onze delegatie weer ont moet. Een ontmoeting waarop zij negen maanden had moeten wachten. Sacharow vertelt ons dat honder den in dezelfde positie zijn. alleen omdat zij de zaak van de mensen rechten aan de orde stelden. Sinds de ondertekening van de slotakte van Helsinki vonden vele nieuwe arrestaties plaats. Wat is de handtekening van Rusland waard? Ons wordt verhaald van de toe stand van Kovolow. welke er zeer slecht aan toe is Medische hulp is reeds enkele malen geweigerd De functie van Radio Liberty en Radio Free Europa komen ter spra ke Ons blijkt hoe zeer dit contact met het Westen op prijs wordt ge steld. De radio is voor hen die de zaak van de vrede dienen ontzet tend belangrijk. En de vraag rijst of de wereldomroep geen programma in het Russisch zou kunnen gaan verzorgen. Het grootste deel van aan Sa charow gerichte brieven komt nooit aan Alle post wordt geopend Telefoneren naar buiten is onmoge lijk. Je voelt je machteloos na al die verhalen. Wat kunnen we doen9 Ruime publikatie over de toestand in de Sowjet Unie. Een voortdu rend aan de orde stellen van de inhoud van de slotakte van Helsin ki en in het bijzonder alles wat als schending van mensenrechten kan worden gezien. Steun aan de vrije radio-zenders en een gebed om moed en kracht voor die velen die onder dit dwangsysteem proberen overeind te blijven Dit is het laatste stuk in deze serie. De voorgaande stukken stonden in de krant van 18. 19, 20, 21 en 23 augustus. Van een onzer verslaggevers GRONINGEN Minister Van der Stee (Landbouw) onderzoekt of er „voerban ken kunnen worden opgericht. Uit deze banken zouden veehouders ruwvoer kunnen betrekken voor hun dieren. In samenhang daarmee wordt onderzocht of er ruwvoer uit het buitenland ingevoerd kan worden. Eerder heeft de minister, die gisteren een werkbezoek bracht aan het veenkoloniale landbouwgebied in Drente en Groningen, al maatregelen genomen om de produktie van ruwvoer in het eigen land te verhogen. Een tekort aan voedsel voor het vee wordt dreigender, naarmate de droogte langer aanhoudt. De maatregelen worden ge nomen in combinatie met een financiële regeling, waar over de minister de boeren gisteren overigens weinig meer kon vertellen dan hij bij eerdere werkbezoeken aan Limburg en Ameland al had gedaan. De financiële rege ling komt er op neer dat boe ren een beroep kunnen doen op de rijksgroepsregeling zelfstandigen, een bij standsregeling van het minis terie van CRM De heer Van der Stee voelde er niets voor een aparte regeling door zijn eigen ministerie te laten ont werpen. „Op grond van welke regeling er wordt gewerkt is niet belangrijk. Het gaat om de leniging van directe nood, hoe dan ook", aldus de be windsman. De heer R. Renkema. voorzit ter van de aardappelmeelin- dustrie AVEBF.. die de minis ter gisteren ontving, zei ons desgevraagd niet ontevreden te zijn over deze regeling. Volgens hem kan de instel ling van voerbanken zeer nuttig zijn. Zulke banken zijn vergelijkbaar met de „mestbanken", zoals men die in Brabant en Limburg wel kent. Er wordt mee bereikt dat de schaarse produkten evenredig worden verdeeld. Bovendien biedt een voer- bank de mogelijkheid om voor ruwvoer geschikte pro dukten. die in normale tijden met als zodanig dienen, aan te kopen De heer Renkema wees in dit verband op de mogelijkheid dat het loof en de „koppen" van de suikerbieten straks door een voerbank worden opgekocht, in plaats van ze te verwerken in de grond, zoals gewoonlijk gebeurd. De heer Renkema vond het ook wel juist dat er gebruik wordt ge maakt van de bijstandsrege ling van het ministerie van CRM. Deze regeling zal zó worden toegepast dat de boe ren er een zó groot mogelijk gebruik van kunnen maken. Minister Van der Stee wees er gisteren op dat bijstand in Nederland doorgaans pas wordt verleend als iemand zichzelf diep in de schulden heeft gestoken Het „vejmo- genscriterium" zou nu echter anders worden toegepast; het gaat erom dat boeren die on der gewone omstandigheden kans zien hun bedrijf goed te runnen, nu niet aan de droog te ten onder gaan en hun bedrijven kunnen voort zetten Er zijn mogelijkheden voor aangepaste aflossing en ren te van verstrekte kredieten Op die manier zijn ook de boeren in Zeeland indertijd geholpen toen zij werden ge dupeerd door grote regenval. Bovendien kunnen de boeren verzekerd zijn van een be staansminimum: wie door de droogte beneden een inko men van twintigduizend gul den komt. kan al een beroep doen op de bijstandsregeling. Ook kunnen boeren die in liquiditeitsmoeilijkheden ko men al binnen tien dagen worden geholpen. Ze moeten daartoe wel zelf aankloppen bij de gemeente of bij de „dis trictbureauhouder De provinciale directies voor de bedrijfsontwikkeling in Groningen en Drente noem den cijfers waaruit blijkt dat de opbrengsten aan granen, aardappelen en suikerbieten gemiddeld vijftien tot vijfen dertig procent lager zijn. De ze lagere produktie van de akkerbouw wordt niet ge compenseerd door de hogere prijzen die zij voor hun ruw voer. vooral stro. krijgen om dat de hoeveelheid stro ook veel lager ligt. De prijs van stro kan hier en daar wel op lopen tot vierhonderd gulden per ton. en een zelfde hoe veelheid hooi kost zeshon derd tot duizend gulden. Eigen initiatief. Alles hangt echter van het eigen initiatief van de boeren af In geheel Nederland zijn er tot nu toe 124 boeren ge weest die een beroep op de regeling hebben gedaan. Het lijkt weinig, maar volgens de minister is te verwachten dat er nog een grote schare boe ren zal volgen. In de akker bouw zullen velen pas vol gend jaar de klap voelen van de huidige droogte Dat komt doordat ten gevolge van na betaling de winsten van nu pas later woraen gehono reerd. De bijstandsregeling moet door de gemeenten wor den uitgevoerd, maar minis ter Van der Stee liet weten dat er het best onderlinge af spraken per streek of provin cie kunnen worden getroffen om te voorkomen dat in de zelfde streek aan elkaar gren zende gemeenten de regeling totaal verschillend gaan uit voeren. Triest beeld De heer Van der Stee zei dat het beeld van Oost- Groningen hem geen verras singen meer had opgeleverd na de werkbezoeken die hij a) aan andere droge gebieden heeft gebracht. „Het is een triest beeld boeren die zwaar in de misère zitten die 's nachts niet kunnen slapen Ik ken veel boeren die er maar mee willen ophouden of vee willen verkopen", aldus de bewindsman. Zeeland In Goes schatte dr ir C. van Beekom. hoofdingenieur directeur voor de bedrijfs ontwikkeling in Zeeland, gis teren dat ruim 150 Zeeuwse boeren tussen nu en maart 1977 een beroep op de rijksgroepsregeling zelfstan digen moeten doen. omdat zij door de droogte in moeilijk heden geraakt zijn. Een der de deel van de aanvragen zal volgens ir Van Beekom van de rundveehouderij en de ge mengde bedrijven komen, de rest van de akkerbouwers op de lichte gronden van Walcheren en Zeeuw- Vlaanderen. Tijdens de re genperiode van twee jaar ge leden deden 545 Zeeuwse boeren een beroep op de rijksgroepsregeling maar zo ernstig als toen is de situatie nu niet. aldus de heer Van Beekom 1 Opvallend zijn de enorme verschillen in opbrengst die zich dit jaan in de Zeeuwse landbouw hebben voorge daan. Er zijn boeren die dit jaar een record-tarwe-oogst van achtduizend kilo per hec tare hebben binnengehaald, terwijl anderen nog geen 2.500 kilo per hectare van hun land haalden. Ook bij het blauwe maanzaad waren de verschillen enorm: 180 kilo per hectare bij het ene, 1.900 bij het andere bedrijf. Voor de suikerbieten, waarvan men tot voor kort in Zeeland nog dacht dat het wel zou meevallen, begint de heer Van Beekom het ergste te vrezen De uienoogst. ver loopt in Zeeland voorspoe dig Maar de Nederlandse bruine-bonenoogst. die hoofdzakelijk uit Zeeuws- Vlaanderen en Zuid- Beveland komt. bedraagt maar een derde van de nor male opbrengst AMSTERDAM - Noord- Nederlanders bezitten minder kleuren-tv's en stereo-apparatuur dan hun landgenoten elders. Over het geheel genomen heeft bijna veertig procent van alle Nederlan ders een kleuren-tv. In het Zuiden van ons land staan paar verhou ding de meeste kleuren-tv's: daar heeft 46 prdcent van de bevolking „kleur". In Noord-Nederland ziet maar 29 procent de dingen ge kleurd. in Oost- en West- Nederland is dat achtereenvol gens 35 en 40 procent. Minder vertraging Brieven mei kleine of grote ad vertenties moeten altijd vlot worden afgewerkt. Als u rea geert op een nummeradverten tie, nooit verzuimen het getal bij. de adressering te vermelden. Adres: Trouw Afdeling Advertenties Brief onder nr... Postbus 859 Amsterdam. Rita V- -SS S|^ "TT, O'" U -4-i „We moeten onze jampotten eep beetje weghouden"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 3