Nog één Nederlands
kerkblad in Canada
jf c.m?baR Tour e/mfa.
Vandaag
Oostduitse dominee
die poogde zichzelf te
verbranden overleden
Moegepraat over ontwikkelingshulp
Onze adressen:
„Woord en Daad"
helpt Guatemala
k
„Godsdienst
oorlog is
duivelswerk"
VOORBUGANGEF
DINSDAG 24 AUGUSTUS 1976
KERK'BiNNENlAND
TROUW KWARTE'
SDAI
door Frans Oudejans
OTTAWA Vooral langs het Ontariomeer wonen veel mensen van Nederlandse herkomst, zei
men mij in de Canadese hoofdstad Ottawa. De autobus die mij van Toronto naar Saint-Catharines
bracht, zocht de binnenwegen op. waarlangs de bevolking woont en het dus zinvol is te stoppen,
wat die bus dan ook om de paar honderd meter deed. De Nederlandse origine lag er te kijk. Niet
zozeer inde talrijke namen op winkels en bedrijven, waaruit een landgenoot kon worden geproefd
als wel uit de kerken: de ene na de andere en telkens van een ander soort. Want ook dat was me in
Ottawa al verteld: waar Nederlanders zijn vind je een kerkje.
„Ottawa" was het ministerie van
binnenlandse zaken en dan vooral de
afdeling die zich bezighoudt met wat
hier sinds enkele jaren genoemd
wordt ..multiculturalism", een sa
mentrekking van een hoop woorden
en begrippen die in hun totaal de
zorg inhouden voor het geestelijke
en culturele leven van de verschillen
de bevolkingsgroepen binnen Cana
da. met uitzondering van Indianen
en Eskimo's (officieel moet men
opreken van Inuit, maar dat doet
niemand) omdat die origineel Cana
dees zijn. De rest is eigenlijk import
en dat zijn gigantische aantallen. De
Canadese regering besteedt tegen
woordig veel zorg aan die groepen
van verschillende herkomst in een
hierop gericht programma met veel
opmerkelijke aspecten.
Het Jaarboek 1975 van Canada zegt
dat in de loop der tijden meer dan
tien miljoen immigranten het land
zijn binnengekomen. Dat waren al
lerlei soorten, want Canada doet niet
aan discriminatie. De laatste dertig
jaar, sinds de Tweede Wereldoorlog,
zijn het er bijna vier miljoen ge
weest. voornamelijk uit Engeland,
de Verenigde Staten. Duitsland en
Nederland. De piekjaren waren 1957
met 282.164 en 1967 met 222 876
nieuwkomers. In 1975 ging het toch
nog altijd om 187.000 immigranten,
van wie meer dan de helft neerstreek
in de provincie Ontario (Toronto.
Ottawa, Hamilton).
Soepel
Dergelijke gigantische aantallen,
voor een land met amper 23 miljoen
inwoners, doen begrijpen waarom
binnenlandse zaken zoveel zorg be
steedt aan de goede opvang en een
zich thuisvoelen Canada, onmete
lijk groot, kan best wat nieuwe men
sen gebruiken: ruimte genoeg Het
verzet zich sterk tegen de opvatting
dat zo iemand meteen maar Cana
dees in hart en nieren moet zijn De
Verenigde Staten zijn wat dat be
treft veel minder soepel. Het komt
vanzelf wel. redeneert de regering in
Ottawa, is het niet meteen dan toch
in de volgende generatie.
Minister-president Trudeau zei er
verleden jaar over: ..Nationale een
heid moet gebaseerd zijn op iemands
eigen identiteit als individu. Van-
daaruit kan respect voor anderen
groeien en de bereidheid ideeën en
standpunten tot de zijne te maken."
Minister John Munro, die de zorg
voor multiculturalism in zijn porte
feuille heeft, noemde het program
ma onlangs „een fundamentele po
ging een meer verdraagzame en be
gripvolle Canadese samenleving te
bouwen, een waarin alle culturen
worden gerespecteerd en waarmee
alle Canadezen kunnen worden her
kend."
Van alle groepen in Canada is die
van de Duitsers het grootst. Dat zijn
er liefst 1,3 miljoen, gevolgd door de
Italianen met ruim 700.000 en de
Oekralners met 580.000. De Neder
landers komen op de vierde plaats
met 425.000. Er zijn voorts zon
118.000 Chinezen. Momenteel ko
men de immigranten hoofdzakelijk
uit India. Pakistan. Hong Kong en
uit de Caraibische gebieden, zoals
Jamaica. Uit Nederland kwamen
verleden jaar 1448 personen Canada
binnen, maar het ministerie, dat wel
weet hoe de vork in de steel zit. zegt
dat het hier voornamelijk om men
sen gaat die óf in Indonesië óf in
Suriname zijn geboren.
Sinterklaas
De groepsbinding varieert sterk.
Dat wordt afgeleid uit een onder
zoek naar de taal die thuis wordt
gesproken. En dan blijken Italianen
en Oekraïners veel getrouwer te zijn
dan Nederlanders. Hoogstens één
vierde van al degenen voor wie het
Nederlands ooit de werkelijke moe
dertaal was spreekt het nu nog thuis
en het aantal neemt met het jaar af.
Scandinaviërs en Nederlanders
noemt Zybala volkomen waardeloos
als het om het instandhouden van
folklore gaat Alleen Sinterklaas
leeft nog wel een tijdje men ziet:
zo n ministerie is goed op de hoogte
maar ook dat feest verschuift
geleidelijk aan naar Kerstmis. Dat
gebeurt voornamelijk onder de druk
van de kinderen, zoals een Neder
landse gastvrouw, die al 25 jaar in
Canada woont, me vertelde.
De Canadese regering vindt Neder
landers prettige mensen, en er kan
best een flinke portie bijkomen wat
haar betreft. Ze brengen bovendien
een stuk scholing en cultuur mee.
Hun soepele overgang naar het Ca
nadese leven is precies wat in Otta
wa wordt beoogd: als het niet de
kinderen zijn dan toch zeker de
kleinkinderen die hoogstens in hun
naam nog iets van Nederland heb
ben. Plus misschien een geërfd schil
derijtje van de haven van Dordrecht
of het Vrijthof in Maastricht. Mijn
gastvrouw had een flinke boeken
kast met alleen maar Engelstalige
boeken plus, als een curieuze
uitschieter, „Terug naar
Oegstgeest". Dat was haar uit Ne
derland toegezonden omdat ze in
Oegstgeest was geboren. Ze vond er
niet veel aan en wil trouwens niet
terug.
Demonstratie voor de eenheid van Canada in de roerige Franssprekende provincie Quebec.
Hele lijst
De absolute herkenbaarheid voor
Nederlanders is de kerk. Rooms-
katholieken stappen gewoon over
naar de parochie in hun nieuwe
woonplaats, maar protestanten ne
men hun kerk mee. Ook wat dat
betreft bleken de ambtenaren in Ot
tawa verbijsterend goed ingevoerd:
ze kenden een hele lijst, tot en met
de kleinste kerkjes toe. Dat is alle
maal op een of andere manier in
Canada terug te vinden, waarbij de
kerk vaak over de grenzen heengaat,
want met name de hervormden on
derhouden nauwe relaties met de
Verenigde Staten. Ds. Peter Yff in
Hamilton, die ook de redacteur is
van het hervormde maandlbad „The
Pioneer is van ver van Neder
landse afkomst, maar hij spreekt
geen woord Nederlands. Hij is zelf
een Amerikaan, die ooit werd beroe
pen in Ontario en daar nu werkt. De
lijst medewerkers van zijn blad is
boordevol Nederlandse namen (Ver
meulen. Vankerkhoven. Kroon. Len-
sink. Poot. Westra) maar het blad
zelf wordt voor meer dan 90 procent
gevuld met Engelse tekst met inbe
grip van de kinderrubriek en de bij
belse puzzel, Alleen de achterpagina
bevat een Nederlandstalige adver
tentie van de regering van de pro
vincie Ontario, die dit blad blijk
baar als Nederlands te boek heeft
staan. Ds. Yff zelf meent dat op den
duur ook de laatste stukjes Neder
lands eruit zullen gaan. wat hij niet
erg vindt zolang zijn kerk blijft
bestaan.
Wat Nederlandser is „Calvinist Con
tact". een uitstekend verzorgd
weekblad van de Christian Refor
med Church, die we kunnen vergelij
ken met onze gereformeerden. Dick
Farenhorst, de oprichter en uitge
ver. leidde het blad dertig jaar lang.
maar wegens ziekte laat hij al een
jaar het werk aan anderen over. Dat
is vooral Harry de Vries, onlangs
verhuisd naar St.-Catharines. een
man die nog wel Nederlands leest en
verstaat, maar in het Engels
antwoord geeft, hetgeen een bijzon
dere manier van converseren is. Van
de zestien pagina's van „Calvinist
Contact" zijn er vier in het Neder
lands: wat korte informatie uit Ne
derland zelf, een pastoraal woordje,
een feuilleton en ook hier een adver
tentie van de regering van Ontario
(over de nieuwe huurwet bijvoor
beeld). Volgens De Vries was de ver
houding Engels-Nederlands niet
lang geleden nog half om half en hij
verwacht dat het blad op niet zo
lange termijn geheel Engels wordt
omdat de noodzaak tot het schrij
ven van Nederlands verdwijnt. Hij
wees me ook nog op eigen periodie
ken van de Canadian Reformed
Church (art. 31„The Clarion" en de
Free Reformed Church (gesticht
door christelijke gereformeerde emi
granten) „The Messenger", die.beide
eveneens Nederlands zijn begonnen
en steeds meer verengelsen. Veel
Canadese protestanten met Neder
landse voorouders, zo bleek me. le
zen ook „The Banner", een blad dat
in het Amerikaanse Grand Rapids
wordt gedrukt.
Bruiloften
Het enige volledig Nederlandse pe
Frans Oudejans is perschef van het
bisdom Breda.
Wereldraad UIT
In een scherpe resolutie heeft de
Wereldraad van Kerken het blanke
bewind in Zuid-Afrika veroordeeld
Tegen de christenvervolging in Rus
land. die eerder toe- dan afneemt,
wordt slechts aarzelend stelling ge
komen. Dat wordt overgelaten aan
de kerken in West-Europa De chris
tenen in Rusland worden hiermede
door de Wereldraad gruwelijk in de
steek gelaten. Als men voor mensen
rechten op wil komen, moet men dit
ook tegenover een groot land dur
ven doen De hervormden en gere
formeerden. wier kerken lid zijn van
de Wereldraad roep ik hierbij op. om
bij elke gelegenheid in hun kerken
te protesteren tegen de eenzijdige
behandeling van mensenrechten
door de Wereldraad van Kerken, en
op de bres te gaan staan voor hun
medechristenen in Rusland. De We
reldraad van Kerken wordt zo lang
zamerhand een ongeloofwaardige
instelling.
Zwolle A. Verwey
PvdA-program (2)
De PvdA heeft het ontwerp van een
herzien beginselprogramma het
licht doen zien. Met de bekende soci
alistische demagogie probeert deze
partij wederom haar medemensen
en zichzelf te standaardiseren en te
nivelleren tot een grauwe afschadu
wing van wat de mens ooit door de
Schepper bedoeld werd te zijn, zon
der wil. zonder eigen verantwoorde
lijkheid. zonder mening en vooral
erg gedwee, in het keurslijf geperst
van een allesregelende. allesomvat
tende en alwetende regering.
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859. Amsterdam.
Bij publtkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Christenen (2)
Nou. nou. die meneer Kuijper durft
nogal te oordelen over de christenen
van Libanon. Heeft hij zich wel eens
afgevraagd, wat die Palestijnse en
linkse moslem-groepen hebben uit-
gespookt? Of is het hem niet be
kend. dat ze overal schoon genoeg
van die Palestijnen beginnen te krij
gen (zie Jordanië, Syrië. Egypte).
Zo n pretje is het echt niet om met
moslems samen te leven; Syrische.
Turkse en Armeense christenen we
ten daarover mee te praten! Het is
best mogelijk, dat die getergde, be
dreigde christenen neem ik nou
maar aan fel reageren, te fel rea
geren op wat hun of hun geloofsge
noten werd aangedaan, daar mag
kritiek op zijn. maar laten we er toch
voor oppassen al te gemakkelijk te
oordelen over mensen geloofsge
noten nog wel die in heel wat
meer gecompliceerde situaties moe
ten leven dan wij.
Den Haag H. H. v. Slekelcnburg
Alcohol (2)
Landsmeer
R. J. van der Hoek
PvdA-program (3)
Arie Broekhuis moet onder ogen
zien dat socialisme ook een kapita
lisme is. namelijk partijkapltalisme
dat nog veel nadeliger is. Laat Arie
Broekhuis zich niet laten beïnvloe
den door leuzen, maar alles nuchter
bezien, dan zal hij zich minder druk
maken over 't socialisme en 't kapi
talisme.
Weesp A. Kerkhoven
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraal 131
Tel 020 913456
Telen 13006
ROTTERDAM/OORDRECHT
Posfbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Oen Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Christenen (3)
De heer Kuijper schreef precies wat
mijn vrouw en ik ook al vaak tegen
elkander hadden gezegd. Alleen de
uitdrukking „wrede duivels" vinden
wij te kras Is het niet mogelijk, dat
er onder die „christenen" toch ook
nog zijn. meegezogen door de bijna
onweerstaanbare zuigkracht van de
geest, die daar heerst? Stel. dat wi|
daar reeds lang zouden wonen of
daar geboren en opgevoed zouden
zijn Die gedachte doet mij een
beetje huiveren Welke mogelijk
heden liggen ook in ons eigen hart?
Zegt Spreuken 28 vers 26 niet: „Wie
op eigen hart vertrouwt is een
dwaas"? Ik dacht, dat wij in die
„christenen" in Libanon zien. waar
toe ook wij in staat zijn. Moge God
ons bewaren en zich over „christe
nen" en moslems in Libanon ontfer
men En ook over ons.
Tiel J. Ovcrdulvr
Passende arbeid (4)
Eind juli waren er 155.670 mannen
werkloos en n^g kunnen de hoogo
vens geen 2000 arbeidskra ht vin
den waarvan er 200 ge
schoold moeten zijn. En een conser-
venbedrijf kan geen 30 (tijdelijke)
krachten vinden. Hieruit blijkt weer
wie er werkloos zijn. namelijk de
minder geschoolden Maar zouden
nu alle 155 670 mannelijke werklo
zen minder geschoold zijn
Doetinchem Jan Meurs
Alcohol
Iedereen die met een te hoog percen
tage alcohol in zijn bloed achter het
stuur wordt aangetroffen, wordt
naar het politiebureau gebracht om
zijn roes uit te slapen. Dit overkomt
Jan Boezeroen in zijn lelijke eendje,
maar ook de bankdirecteur of
minister in zijn Rolls Royce of
Mercedes, zonder enige uitzonde
ring.
Mocht dezelfde persoon voor een
tweede maal dronken achter het
stuur worden aangetroffen, dan
wordt hem zijn rijbewijs voor
minstens een jaar afgenomen plus
een boete die. naar gelang de positie
van de beschorikene. varieert tussen
enige honderden guldens en een aan
tal duizenden Zijn auto is hij voor de
tweede maal onherroepelijk kwijt.
Mocht hij voor een derde maal voor
hetzelfde feit tegen de lamp lopen,
dan verliest hij opnieuw zijn auto
maar ook en nu levenslang zijn
tijbewijs. plus een zeer hoge boete
Als op deze manier tegen zulke on
verantwoordelijke sujetten wordt
opgetreden, dan garandeer ik. dat er
een aanzienlijke daling van dit soort
misdaden zal optreden.
Hilversum A. Spits
In Trouw van 17 augustus schrijft u
dat strengere straffen voor alcohol
wel eens verkeerd kan werken. De
minister vindt dat er eindelijk iets
aan gedaan moet worden, wat vol
gens mij allang had moeten gebeu
ren. Laat hij maar beginnen met de
auto in beslag te nemen en het rijbe
wijs voor tien jaar in te trekken. Dat
zal beter helpen dan de prachtig
gerichte campagne waar u over
schrijft (dat lappen die heren aan
hun laars). De gevangenis hoeft hun
ook niet bespaard te blijven, voor al
het leed dat ze door dood of invalidi
teit over anderen brengen, verdie
nen ze dat zeer zeker.
Amsterdam C. de Graaff
Reis
Blijkbaar heeft de reis van onze par
lementaire delegatie niet het ge
wenste effect gehad waarop men
hoopte bij haar reis naar Rusland
Voor radio. t.v. en ip de pers geven
-leden van deze delegatie uiting aan
hun ongenoegen. Achteraf bekeken
was het beter geweest als mevrouw
Ien v d. Heuvel was meegegaan als
rcisleidster. zij is toch een expert op
het gebied van dictaturen. Zij weet
zelfs zeker dat iinkse dictaturen be
ter zijn dan rechtse. Deze wijsheid
deed zij op bij de Berlijnse muur.
Wellicht was ze nu tot de ontdek
king gekomen dat dictaturen in we
zen niets verschillen.
Politie-protest
Een aantal hogere politie-beambten
in Rotterdam heeft gemeend te
moeten protesteren tegen het optre
den van hun collega's in Zuid-
Afrika Een politieke stunt. Waar
bleven de protesten van deze heren
tegen het optreden van de Oostduit-
se-volkspolitie. die in vijftien jaar
tijds een honderdzeventig mensen
op de vlucht hebben neergeknald?
BERLIJN De Oostduitse predikant Oskar Brüsewitz, die
zichzelf vorige week woensdag in Zeitz met benzine overgoot en
in brand stak, is zondag aan zijn zware verwondingen overleden.
Riissiim
P. van Daalrn.
Zeitz is een industriestad, ten zuiden
van Leipzig. Met zijn-daad wilde de
47-jarige predikant protesteren te
gen de wijze, waarop de Oostduitse
communisten de jeugd van de kerk
trekken. Honderd mensen in het
centrum van Zeitz waren getuige
van zijn wanhoopsdaad. Aan zijn au
to had hij borden bevestigd met de
opschriften „De kerk klaagt het
communisme aan" en „Bederf deze
jeugd niet'.
Christenjongeren ondervinden in
Oost-Duitsland duidelijke discrimi
natie bij de toelating tot universitei
ten. Om zijn protest hiertegen was
ds. Brüsewitz al eens eerder gearres
teerd.
Zondag is in vele Oostduitse
kerkdiensten een verklaring voorge-
lzen van de leiding van öe evange
lische kerk. Daarin wordt de daad
van de dominee afgekeurd, maar te
gelijk gezegd, dat hij er niet om mag
worden veroordeeld. „Brüsewitz
werd gedreven door bezorgdheid,
dat onze kerk in haar getuigen te
weifelend is," aldus het. woord aan de
gemeenten. De kerkleiding betreurt
VELP De reformatorische hulpac
tie „Woord en Daad" heeft een
kwart miljoen gulden overgemaakt
naar Guatemala voor opbouwwerk
na de grote aardbeving, die dat land
in februari heeft getroffen. Het geld
wordt onder meer gebruikt voor de
herbouw van huizen, kerken en
scholen.
Passende arbeid (3) Van een onzer verslaggevers
Met ergernis en verbazing worden
we geconfronteerd met het feit dat
het Hoogovens niet gelukt 500 nieu
we werkkrachten uit de Neder
landse bevolking aan te trekken.
Ruim 200 000 werklozen ontvangen
een werkloosheidsuitkering! Het is
wel indroevlg en tekent de mentali
teit van een aantal werknemers die
te lamlendig zijn om hun handen uit
de mouwen te steken We nemen
aan dat er bij Hoogovens behoorlijk
wordt verdiend en het is meer dan
schande dat buitenlandse werkne
mers moeten worden ingeschakeld
om hier arbeidsplaatsen op te vul
len. Door de hoge sociale uitkerin
gen wordt elke prikkel om werk te
zoeken in de kiem gesmoord. Nodig
op de helling hiermee
Wijngaarden
A. C. Baan
UTRECHT De belangstel
ling voor ontwikkelings
vraagstukken neemt ook in de
kerken maar uiterst moeizaam
toe. Er is een algemene moe
heid en een frustratie, die diep
wortelt, omdat vijftien jaar
praten weinig heeft opgele
verd. Dit stelt het bestuur van
de interkerkelijke coördinatie
commissie ontwikkelingspro
jecten (ICCO) vast in zijn giste
ren verschenen verslag 1973-
1975.
Weliswaar is er vooruitgang in het
denken over ontwikkeling gemaakt,
maar de vertaling naar de praktijk
van de kerkelijke alledag is aarze
lend. Hieraan zouden volgens ICCO
de kerken en christelijke organisa
ties veel zwaarder moeten tillen.
Egoisme
„Wanneer er zulke diepe weerstan
den en zo n gebrek aan politiek-
economische wil moeten worden ge
constateerd. dan is er meer aan de
hand. Dan kunnen woorden als col
lectief egoisme en politiek verharde
eigenbaat niet langer worden onder
drukDan zullen in ieder geval onze
kerken en onze christelijke organisa
ties hun eigen miljoenen leden de
ogen dienen te openen voor de grote
afstand lussen hun geloof en hun
poütiek-economische praktijk", al
dus het ICCO-bestuur
ICCO is het protestantse bemidde
lingsorgaan van het medefinancie
ringsprogramma van minister
Pronk, naast, de r.k. Cebemo en de
algemene NOVIB Voor ICCO steeg
het bedrag van 21 miljoen in 1974 tot
veertig miljoen dit jaar. Met dit geld
heeft de organisatie in 1975-76 aan
94 programma's en projecten in 52
landen in de derde wereld eenbblj-
drage verleend.
Basis
Vooral gestimuleerd door de we
reldraad van kerken, kiest. ICCO
steeds nadrukkelijker voor ontwik
keling aan de basis en voor sociale
rechtvaardigheid als voorwaarde
voor economische groei. ICCO geeft
voorrang aan activiteiten, die door
de bevolkingsgroepen zelf worden
gedragen, die gericht zijn op de ont-
De scholen zijn weer begonnen]
zelfs de universiteiten openen
nieuw hun poorten voor de zoe!
naar wetenschap en wat dies m|
zij. Als je zelf, vanaf het prille be\
op de kleuterschool, zo'n 19 ji
lang dergelijke instituten hebt
'gemaakt, dan spreekt je dat
altijd aan. Je ziet de kinderen
wat onzeker door de stad en in
omgeving van de universil
rondlopen. Enige tijd geleden wa:
veel sprake van een noodzakelij
education permanente, een so<
voortdurend leerproces ook vi
hen die al lang genoemde institui
met welk gevolg dan ook achter
rug hadden. Men vond het nodig
de mens bleef leren. In allerlei
band kwam dat via volksuniversil
riodiekje dat ik kon ontdekken was
„Nederlandse Katholieke Missie"
uit Montreal, verzorgd door pater
Gerard Vans. die vier keer per jaar
zo'n nummer stuurt'aan al zijn be
kenden in Franstalig Canada. Hij
spreekt van een 10.000 katholieken.
Het blaadje begint met wat
kerknieuws uit Nederland, waarna
de redacteur vervolgt: „Na al dit
saaie nieuws over kardinalen,
bisschoppen, pastoors en toe
komstige pastoors zullen we over
gaan naar de vrolijke klanken van
bruiloften en jubilea." Het is of je
Barend Barendse hoort spreken.
Maar het blaadje wordt goed gele
zen en het bestaat voort dank zij
jaarlijkse giften van mensen die het
op prijs stellen. Het is niet on
denkbaar dat het wortelen in een
Frans gebied voor een Nederlander
moeilijker is dan daar waar Engels
wordt gesproken.
ollan
de
nctic
ten e.d. tot moederscholen
enigszins van de grond. Je zou kd
nen denken aan het oud vaderlan
gezegde: een mens is nooit te o
om te leren. Intussen mag hierac
ter ook wel weer eens een vraag
ken geplaatst worden. Het valt i£llon
vaak op hoe slecht wij kunnen Ier»
Al was het alleen maar van wat i
ervaren. We hebben aan alle kanti
kunnen merken dat het ongelirt.rJ
teerd aanmaken van munitie de off1
log en andere soorten van geweld
de hand werkt. Toch gaan weermf#
door. Vaak onder de waarheid vip
een ander gezegde, namelijk dat
linkerhand niet weet wat de rechtd—
hand doet. Wij leren bijzonder w Ver
nig van allerlei conflicten. We lat
allerlei zaken maar gewoon doorn ïar e
ten terwijl we weten dat de bc
vandaag of morgen echt in elka'a
stort. We zijn slechte leerlingen ia
alle delen van de wereld. Leert v{n
Mij. at Ik zachtmoedig ben, zegt ;r^"
Heer. Soms lijkt het er veel op als
wij ons antwoord meteen klaarhe"lv
ben: en kijk eens hoe hard wij ku ""J**
nen zijn. Hoe hardleers.
het, dat het incident wordt uitgebuit
„voor propaganda tegen de DDR".
Mevrouw Brüsewitz heeft veront
waardigd gereageerd op de bewering
in de Oostduitse pers. dat haar man
„abnormaal was en regelmatig leed
aan waanvoorstellingen"
BELFAST - Dr. A. J. Weir praeses
van de presbyteriaanse kerk van Ier
land. heeft het doden in naam van
godsdienst, bedreven door terroris
ten van welke kant of onder welk
etiket ook, scherp veroordeeld als
duivelswerk.
Dominee Weir deed dit in zijn toe
spraak tot de in Belfast bijeengeko
men synode van zijn kerk. Hij bena
drukte. dat zij. die zulke dingen
doen. „geen duivels zijn. maar wel al
bijna in de klauwen van de duivel
verkeren".
„Mensen, die deze kusten nooit
hebben verlaten, kunnen wel eens
meer hebben gedaan om het evange
lie te verduisteren, dan al het licht,
dat onze zendelingen naar landen
overzee hebben uitgedragen", aldus
Weir
Britse kerkelijke leiders hebben de
leden van alle kerken opgeroepen,
net zo lang te bidden tot een
rechtvaardige en stabiele orde in
Noord-Ierland bereikt is.
BEROEPINGSWERK
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Strijen J. C. de Bie
Rijssen: te Gameren W. van Gorsteine
te Ridderkerk; te Alblasserdam 976 1
Vos te Putten (Gld.); te Rijssen J. 977 0
Schuurman te Putten (Gld). ptale
oor
Bedankt: voor Wieringermeer (toej
B. Koole te Leersum;
GEREF KERKEN. tmr
Beroepen: te Haren W Feenstra ff t
Urk. die dit beroep heeft aang
nomen.
GEREF. GEMEENTEN
U<
Beroepen^ te Moerkapelle J. W. Vi
weij tc Hendrik Ido Ambacht: (e Ei
meioord L. Blok (e Capelle a/d IJss<
an e
TRI
Bedankt voor Sioux Center (USa t
D. Hakkenberg te Lisse.
GEREF KERKEN (VRIJG l 'esCh
Bedankt: voor Bergentheim L.
Joosse te Hasselt.
»nds
inds
Ds. A. A. Spijkerboer t
Ds. A. A. Spijkerboer. Amsterdarrenie
bericht dat de in september 19"Houg
opgerichte werkgroep ter onderste»977
ning van de oorlogsweduwen ejanip
-wezen in Israel zijn werkzaamhép 1 j
den heeft beëindigd. De ontvape pr
gsten waren in totaal 233.986.44 cfleld
onkosten aan drukwerk en portprem
1.764.89. en zo kon 232.221.55 tford
beschikking gesteld worden voor c?roc€
weduwen en wezen van de Jorfitga
Kippoer-oorlog. De werkgroep b/eser
stond uit ds Spijkerboer, drs. H. c^e is
Goederen-Vrolijk, Vlaardingen e^eda;
ds. H. R. Stroes. Wijk bij Duursteden
Wyszynski
wikkeling van plaatselijk lei
derschap en zelfontplooiing en die
de armste groepen ten goede komt.
De beslissingsmacht over de beste
ding en de omvang var. de middelen
wordt steeds meer overgedragen
aan de partners in dc derde wereld,
via „consortium-progTamma's", zo
schrijven ICCO-voorzitter dr. A. H.
van den Heuvel en secretaris J. Bos.
Projecten, die bevrijdend werken,
worden niet altijd in dank door de
regering afgenomen, zoals laatst in
Paraguay Medewerkers werden on
dervraagd en gevangen gezet.
In de medische sector verschuift de
aandacht van de grote ziekenhuizen
naar preventieve gezondheidszorg
aan de basis. In het onderwijs ligt de
nadruk op handvaardigheden voor
inzet ter plaatse.
De primaat van de r.k.kerk in Polei
kardinaal Wyszynski. heeft zijn onl
slag aan paus Paulus aangebodej
Hij is op 3 augustus 75 jaar gewd
den. Het is nog niet duidelijk, of h
ontslag wordt aanvaard. Het word
in Rome niet uitgesloten geacht, dé
een gelijksoortige oplossing als vod
Nederland wordt gezocht. De paii
aanvaardde het aftreden van kardl
naai Alfrink. maar deze bleef na zij
75e verjaardag in functie totdat mé
zijn vervanging door kardinaal Willé
brands een voor alle partijen aad
vaardbare oplossing was gevondei
Volgens Italiaanse kranten zoudej
onlangs op de bisschoppenconfered
tie in Warschau handtekeningen zijl
verzameld om bij het Vaticaan tl
pleiten voor handhaving van Wj
szynski op zijn post.
