pijltje
Noord-Korea betuigt
spijt over incident
iet Nieuwe Haaöse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Voetballers van start
p
Kamerleden reikten in
Rusland bijbels uit
Indieners ontwerp
abortus gaan weer
met artsen praten
Nederland doet
ontwikkelingsvoorstellen
Angst voor giftig gas
na brand in Venhuizen
Derde wereld zoekt
het in samenwerking
- pagina 5
en met
Discussie over vrijheid meningsuiting
,,Geen uitstel behandeling"
Omhakken boom was provocatie
(an komt om bij
md in woning
)roog, zonnig
ïfensie moet 65
iljoen inleveren
Zeilboot zinkt
na aanvaring
met politieboot
Miljoenenschade aan bollenloodsen
Tien hectare duin
door brand verwoest
Op anti-rookcursus:
30.000 mensen
Getrouwd
En daar leest u Trouw voor
B
Welkomstvoordeel
hoort bij u.
Trouw
34STE JAARGANG NR-9912 MAANDAG 23 AUGUSTUS 1976
vandaag voor 11 uur
opgegeven, wordt
morgen geplaatst
en kan dezelfde uag
al resultaat hebben
Tel 020-913456
Tel 010-115588
Te» 070-469445
[TGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
tONNEMENT/ 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167.80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 —GEMEENTEGIRO X11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0.55
'ijdens zijn zeereizen heeft
Villem Mörzer Bruyns, de oud-
apitein van de „Oranje", veel
clezen, gepraat en nagedacht.
Daar heb je dan tijd voor. Ik
leb mijn ogen ook goed de kost
cgeven", vertelde hij aan Fred
,ammcrs. Over hetgeen het le
en op zee hem heeft geleerd,
ijn liefde voor de natuur en
aaruit voortvloeiend zijn strij-
en voor het behoud van de
alvissen leest u op pagina 6.
Binnenland
Schoorsteen valt verkeerd
Buitenland
rhuislanden waarschu
wen 5
<erk
jOS-leiding bezoekt
Vorster 2
besprek met Zuid-Afrika
blijft2
feuilleton
Van een verslaggever
SCHIPHOL De delegatie Nederlandse Kamerleden die ruim
een week lang in de Sowjet-Unie geweest zijn heeft op speciaal
verzoek uit Nederland een aantal bijbels meegenomen en daar
uitgereikt. Dit vertelde de voorzitter van de delegatie. Tweede-
Kamervoorzitter dr. Vondeling, bij terugkomst op Schiphol.
Over de kwestie van vrijheid van
godsdienst is met de Russische
gastheren van gedachten gewisseld,
maar die zeiden dat in Rusland wel
degelijk bijbels worden gedrukt en
dat ook in de grondwet een zekere
vrijheid van godsdienst verankerd is.
Maar volgens dr. Vondeling wordt er
in Rusland onvoldoende papier be
schikbaar gesteld voor het drukken
van bijbels, zodat ze toch onvoldoen
de te krijgen zijn.
Ook over de vrijheid van meningsui
ting in het algemeen is de delegatie
met de Russen in gesprek getreden,
evenals over het gebrek aan vrijheid
voor sommige Russische joden aan
wie uitreisvisa geweigerd worden.
Aan de Opperste Sowjet had de dele
gatie een lijst willen overleggen
waarop een twintigtal namen van
gediscrimineerde Russen staan, wat
zou moeten dienen als illustratie van
de aanmerkingen die de delegatie
wilde maken. Maar toen dr. Vonde
ling, wiens woorden werden vertaald
door een tolk, dit poogde uiteen te
zetten, werd hij in de rede gevallen
door de voorzitter van de Russische
delegatie die hem erop wees dat hij
lijsten met namen via de normale
diplomatieke kanalen diende over te
leggen en niet op deze bijeenkomst.
,.Ik had natuurlijk toch mijn zin
kunnen doorzetten en de lijst aan
hem kunnen toesteken", aldus dr.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De indieners
van het PvdA/WD—initiatief
wetsontwerp, inzake abortus,
de Kamerleden Lamberts en
Roethof (PvdA) en mevrouw
Veder-Smit en Geurtsen (WD)
zullen deze week een tweede
gesprek hebben met het be
stuur van de Koninklijke Ne
derlandse Maatschappij tot
Bevordering van de Genees
kunst (KNMG) om alsnog haar
medewerking voor hun abor
tusregeling te verkrijgen.
Een eerste gesprek afgelopen
woensdag heeft niet tot het ge
wenste resultaat geleid. Het me
ningsverschil betreft de landelijke
toetsingscommissie die volgens het
PvdA/WD-ontwerp moet worden in
gesteld om de ontwikkeling van de
abortuspraktijk in ons land in het
oog te houden.
Het bestuur van de KNMG wenst
deze toetsingscommissie niet te aan
vaarden als controle-orgaan op het
handelen van de betrokken medici.
Het bestuur heeft leden van de
Maatschappij voor de Geneeskunst
dan ook afgeraden in de commissie
zitting te nemen.
Deze ontwikkeling heeft in politiek
Den Haag de vraag doen rijzen of de
behandeling van de beide abortus-
wetsontwerpen (van PvdA/VVD en
van KVP/AR) op 14.15 en 16 septem
ber aanstaande nog wel door kan
gaan. Volgens twee van de indieners,
mevrouw Veder-Smit en de heer
Roethof, zal, ondanks de gerezen
problemen, van uitstel van de be
handeling geen sprake zijn. Dan rest
er nog tweeöneenhalve week voor de
Kamer om eindverslag uit te bren
gen, voordat de behandeling begint.
Wij hopen in de tussentijd natuurlijk
tot overeenstemming te komen met
de KNMG. maar ook als die haar
negatieve standpunt handhaaft, kan
de Kamer de zaak behandelen. Er
zijn nog wel andere manieren om
artsen in de commissie vertegen
woordigd te krijgen; aldus mevrouw
Veder-Smit
De heer Roethof zei desgevraagd:
..Ik kan me niet voorstellen, dat de
KNMG op het laatste moment de
regeling van het abortusprobleem in
de war zou sturen. Dan zitten we
weer jaren zonder goede abortus
wetgeving. Ik reken op verstandige
mensen", aldus Roethof. Hij bena
drukte dat de Maatschappij v.d. Ge
neeskunst geen sleutelpositie bij de
abortus-wetgeving inneemt.
Vervolg op pagina 3.
i een verslaggever
HIEDAM In de nacht van za-
Idag op zondag is bij een uitslaan-
jbrand in een woning in Schiedam
19-jarige kelner J. M. van den B
Ei het leven gekomen. Zijn lijk
rd ontdekt, nadat de brandweer
it veel materiaal uitbreiding van
I vuur had weten te voorkomen en
Ibrand op de bovenetage van het
hd had geblust. De oorzaak van
brand is een pannetje met fri-
Irvet. dat op het gas stond. De
jn was op een sofa in slaap geval-
en ondertussen was de vlam in
pan geslagen.
.mstelveen ging zondagmorgen
woning in vlammen op. De 32-
e bewoner, die zich nog maai
in veiligheid kon stellen, liep
(te verwondingen op. De schade
I het huis wordt geschat op twee
andaag: Aanhoudend droog en
onnig met een matige tot
rachtige oostelijke wind. Maxi-
lum-temperaturen van 22 gra-
en Celsius bij de Wadden tot
mstreeks 26 graden in het zuid-
n van het land.
lorgi'n en overmorgen: Voort-
jiren van het droge en zonnige
jeertype met geleidelijk nog
'at hogere temperaturen.
lorgen zon op: 5.39. zon onder:
1.44, maan op: 4.27, maan on-
^r: 18.48.
Vrouw verdronken
DORDRECHT Een boot van de
Zeeuwse rijkspolitie te water, de
..RP 5". heeft naar nu bekend is
geworden vrijdagmiddag op het Gre-
velingenmeer een zeiljacht uit
Eindhoven overvaren. Eén van de
vier opvarenden van het zeiljacht, de
48-jarige mevrouw A. E. Glimmer
veen-Verhoeven uit Eindhoven, is
daarbij verdronken. Een andere op
varende moest met een schou
derfractuur naar een ziekenhuis in
Zierikzee worden gebracht.
Na de aanvaring is de zeilboot, de
Alley-cat en eigendom van de man
van het slachtoffer, gezonken, zo
heeft de rijkspolitie te water in
Dordrecht meegedeeld. Over de oor
zaak van de aanvaring tst men nog
in het duister. Geprobeerd zal wor
den de zeilboot te lichten, waarna
wellicht de toedracht van het onge
luk bekend wordt, aldus de politie,
die verder niets meer kon meedelen.
Twee sportvissers, een Nederlander
uit Zwijndrecht en een West-Duitser,
zijn bijna een etmaal zoek geweest,
toen zondagmiddag hun jachtje
omsloeg op de Noordzee bij Schou-
wen-Duiveland. Zij wisten zich ech
ter aan de omgeslagen boot vast te
klampen en zo vond de bemanning
van de reddingsboot President Jan
Leis het verkleumde tweetal zondag
middag in het zogenaamde Schar
van Roggeplaat, een geul ten zuiden
van de Banjert.
Vondeling met naast hem de
Russische ambassadeur
Vondeling, „maar ik meende er beter
aan te doen dit toch maar achter
wege te laten teneinde de stemming
niet te bederven.
Dr. Vondeling gaf ook een voorbeeld
van het gebrek aan vrijheid van in
formatie. ..Wij waren in Leningrad in
een waarlijk schitterend hotel onder
gebracht. prachtig gelegen, waarin
aan al onze materiële wensen
terstond werd tegemoet gekomen.
Als wij 's ochtends bij het ontbijt bij
voorbeeld een gekookt eitje wensten
dat drie en een halve minuut in het
water had gelegen, dan konden we
ervan verzekerd zijn dat dit tot op de
sconde zou geschieden. Maar als wij
zouden zeggen: wij willen graag een
krant hebben bij het ontbijt, die wij
kunnen lezen, dan bestond die moge
lijkheid niet".
Diepste indruk
Het VVD-Tweede Kamerlid A. Ploeg
zei dat van de hele reis het bezoek
aan de moeder van de al maanden
gevangen zittende jeugdige Boe-
kowski de diepste indruk op hem
gemaakt heeft. Met enkele andere
leden van de delegatie heeft hij me
vrouw Boekowski opgezocht in haar
armoedige woonomstandigheden.
..Zij had negen maanden lang niets
van haar zoon (die onthullingen deed
over psychiatrische wantoestanden
in Rusland) gehoord maar was toe
vallig daags tevoren voor het eerst
weer bij hem toegelaten. Hij bevindt
zich in een isoleercel maar zoals zijn
moeder zei: zijn geest is ongebro
ken", aldus de heer Ploeg.
De delegatie werd op Schiphol onder
meer begroet door de Russische am
bassadeur in ons land. de heer
Romanow.
Op pagina 3 vervolgt het A.R.-
Tweede Kamerlid Hans de Boer, die
de reis meemaakte, zijn notities over
het bezoek.
EINDHOVEN de veertienjarige
Elisabeth van der Heiden uit
Eindhoven is in haar woonplaats om
gekomen. Zij werd op haar fiets aan
gereden door een personenauto,
waarvan de bestuurder onder in
vloed van alcohol verkeerde.
WASHINGTON (Reuter, UPI) Noord-Korea heeft spijt be
tuigd over de dood van twee Amerikaanse officieren, vorige
week, maar houdt vol dat Noordkoreaanse troepen zijn geprovo
ceerd door militairen van de Verenigde Naties. Het waarschuwde
dat nieuwe incidenten ernstige gevolgen zouden kunnen hebben.
Noord-Korea heeft zijn verontschul
digingen aangeboden op een bijeen
komst van de wapenstilstandscom
missie in Korea, kort nadat troepen
van de Verenigde Naties de boom in
de gedemilitariseerde zone waarom
het hele incident was begonnen toch
hadden omgehakt. Bij deze plaats in
de gedemilitariseerde zone werd
woensdag een Amerikaanse-
Noordkoreaanse leider Kim Il-soeng
persoonlijk en volgde op eerdere ex
cuses afgelopen donderdag, die door
de Verenigde Staten als „onaan
vaardbaar" werden beschouwd, om
dat daarin geen spijt werd betuigd
over de dood van de twee officieren.
Op de jongste verontschuldigingen
van Noord-Korea hebben de Ver-
de luren zullen laten leggen door
propaganda.
Na het incident met de boom trok
het Amerikaanse opperbevel alle
verloven in voor de 41.000 man ster
ke troepenmacht in Zuid-Korea.
Noord-Korea bracht daarop in een
reactie zijn troepen in een verhoogde
staat van paraatheid. Donderdag
werd de Amerikaanse luchtmacht
Leerlingen van middelbare scholen
in Seoel demonstreerden tegen de
gewelddadige dood van twee Ameri
kaanse officieren in het grensgebied
tussen Noord- en Zuid-Korea.
versterkt met enkele squadrons F-4
en F-111 jachtbommenwerpers, ter
wijl het vliegkampschip Midway
vanuit Japan koers zette naar Ko
reaanse wateren.
Zuidkoreaanse ploeg aangevallen enjgde staten nog niet gereageerd.
door Noordkoreaanse militairen
toen de Amerikanen een boom wil
den snoeien die het uitzicht tussen
twee wachtposten belemmerde. De
Noordkoreanen zouden daarop met
bijlen en pikhouwelen op het groepje
hebben ingehakt, waarbij de twee
Amerikaanse militairen om het le
ven kwamen en anderen werden
gewond.
De verontschuldigingen van Noord-
Korea zijn aangeboden namens de
maar Witte Huis woordvoerder Ron
Nessen maakte wel duidelijk dat mi
litaire voorzorgsmaatregelen ge
handhaafd zullen blijven. ..Men kan
niet weten wat er in de toekomst nog
zou kunnen gebeuren want het ge
drag van de Noord-koreanen is niet
bepaald voorspelbaar." Een
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken zei sceptisch te
staan tegenover de verontschuldi
gingen en zei dat de VS zich niet in
Van een verslaggever
VENHUIZEN Een felle uitslaande brand heeft zaterdagmid
dag een complex van twaalf loodsen van het bloembollenex
portbedrijf gebr. Langedijk in Venhuizen geheel in vlammen
doen opgaan.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Deze of uiterlijk ko
mende week zal minister Jan Pronk
zijn memorandum over het ontwik
kelingsbeleid van de Europese Ge
meenschap aan de ledenlanden aan
bieden. Dit memorandum was al eer
der aangekondigd maar kreeg ver
traging door politieke geschillen tus
sen met name minister Pronk aan de
ene en minister Van der Stoel en
staatssecretaris Brinkhorst (buiten
landse zaken) aan de andere kant.
De laatste twee zouden formeel-
juridische en politieke bezwaren te
gen het memorandum hebben gehad
en van mening zijn geweest dat Ne
derland het stuk niet kan indienen
terwijl het voorzitter is van de Euro
pese Gemeenschap.
De tegenstelling is aanvankelijk
door een beperkt aantal ministers en
vervolgens door de hele minister-
Met de loodsen verbrandde niet al
leen de hele voorraad bloembollen
van het bedrijf, maar ook een voor
raad pvc-buizen, pvc-poeder en poly
ethyleen van Draka-pola plasticin
dustrie in Enkhuizen, die in de lood
sen waren opgeslagen.
Omdat de brandweerkorpsen van
Venhuizen, Bovenkarspel. Enkhui
zen, Grootebroek en Schellinkhout
het vuur met water bestreden ont
wikkelden zich uit de brandende
kunststoffen zoutzuurgassen, die in
een grote wolk over het land naar
is dat je buitenmodel..
AMSTERDAM De voetbalcom
petitie 1976-1977 is het afgelopen
weekeinde voor de betaalde spelers
weer van start gegaan. De opening
was zaterdagavond al direct op
merkelijk met het debuut van Wil
lem van Hanegem bij zijn nieuwe
werkgever AZ'67. De ex-
Feyenoorder liep terecht tegen een
gele kaart op en zal mede gezien
een nog lopende voorwaardelijke
straf van twee wedstrijden de
komende weken zeker een verplich
te „rust" opgelegd krijgen. Of de
straf van Van Hanegem al voor
woensdagavond afkomt, wanneer
de tweede ronde van de competitie
wordt gespeeld, is nog niet bekend.
De eerste ronde in het betaalde
voetbal trok in de eredivisie overi
gens 121.500 toeschouwers Spar
ta—AZ was met ruim 20.000 tribu
neklanten de best bezochte wed
strijd. Er werden in de 9 wedstrij
den 21 doelpunten gescoord. Ar
nold Mühren (FC Twente) was
daarbij met drie treffers topscorer
Verrassend was in de eerste ronde
het puntverlies van landskampioen
PSV bij stadgenoot Eindhoven
(2—2). Feyenoord en Ajax wonnen
erg moeizaam.
De voetbalcompetitie is weer begonnen. Voor de supporters bij
FC Utrecht - Feyenoord reden om wat leeg (bier) blikwerk op de
velden te smijten. Ook dat hoort er bij
Triest verliep de competitiestart in
Volendam. Tien seconden na de
hervatting van de eerste-
divisiewedstrijd tussen Volendam
en Wageniingen zakte grensrechter
Roeders in elkaar en overleed ter
plaatse. Het duel werd gestaakt.
Alles over de competitiestart en
het overige nieuws van de velden
(en zaleni op de sportpagina's.
Hoorn dreven. De provinciale weg
Hoom-Enkhuizen moest tijdelijk
worden afgesloten en de in- en om
wonenden van Hoorn en Zwaag kre
gen de waarschuwing binnen te blij
ven en ramen en deuren dicht te
houden. Aan het eind van de middag
werden alle waarschuwingen inge
trokken. toen bleek, dat de wind de
wolk met giftige rookgassen had uit-
eengeblazen.
Later op de dag kwamen uit Hoorn
deskundigen naar Venhuizen om de
mate van giftigheid van de rook
gassen te meten. Specialisten van de
plantenziektekundige dienst uit Wa-
geningen zullen de gewassen In de
omtrek nog onderzoeken op gif
neerslag. De schade aan het bedrijf
wordt geschat op vele miljoenen. De
hele export voorraad voor Zweden,
West-Duitsland, Denemarken en Po
len van het bedrijf is vernietigd. De
oorzaak van de brand is nog niet
bekend.
Van een verslaggever
BLOEMENDAAL Bij een brand
zondagmorgen in het duingebied ten
zuiden van de Zeeweg in Bloemen-
daal is naar schatting ongeveer tien
hectare verloren gegaan. De oorzaak
van het ontstaan van de brand is nog
niet bekend.
Brandweerkorpsen van onder meer
Bloemendaal, Overveen en Aerden-
hout werden ingezet om de brand te
bestrijden. Later namen aan de blus-
singswerkzaamheden. die bijna twee
uur duurden, ook nog brandweer
korpsen van Zandvoort, Velsen, Vo
gelenzang en Haarlem deel. Tot ver
in de middag is men daarna nog
bezig geweest met het nablussen.
Hulp van militairen, waarom was
verzocht bleef uit, omdat men er
geen rekening mee had gehouden,
dat er in Haarlem op dit moment
geen brandpiket meer is gelegerd.
raad besproken. Deze kwam er, on
der andere door tijdnood, wegens
het begrotingsoverleg, niet uit en
droeg een ambtelijke commissie op
een oplossing te vinden en anders
terug te verwijzen naar de minister
raad. Dit laatste, is aldus minister
Pronk gisteravond desgevraagd, niet
nodig geweest. „De meningsverschil
len zijn opgelost en het stuk komt er
aan."
HILVERSUM Ruim dertigdui
zend mensen hebben zich aange
meld als deelnemer aan de tv-serie
„Roken? Zo kom je er van af", die de
NCRV morgen samen met de stich
ting Leven en gezondheid begint. Op
zeven achtereenvolgende dagen zul
len er uitzendingen zijn. éénmaal via
de radio.
j
v I
Nieuws wordt scherp geselecteerd voor het in Trouw
komt. Zo leest u vanmorgen nergens op de buiten
landpagina dat zaterdag te Arlington (Virginia) in
het huwelijk zijn getreden de heer Richard Burton
en mevrouw Susan Hunt. Er waren belangrijker
dingen.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:
Giro:
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
ontvang graag naar keuze:
4 fraaie zwart-kunstlederen onderzetten met zilver bedrukte ouder
wetse locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
f~| Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origi
neel.
Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
Q Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be
taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te
hebben ontvangen) 6,25 minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792. Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
