oook van 'n spin in Den Haag
P
Kwaliteit van het
fruit is geweldig
'Noem kleuterleidster en
onderwijzer voortaan
ook leraar en lerares'
Een echte nieuwskrant
voor scholieren
Ingelote" studenten
.Jen het afweten
ilitiebond blijft bij
"jjheid meningsuiting
Gezin durft niet
meer naar boven
Bejaardenprotest in raad
„Verbreek banden met Zuid-Afrika"
n METZLER-
Nederlandse parlementariërs in Rusland (3)
Onderwijsvakorganisaties stellen voor:
toyal Nederland
DE mKRANT
Ruim 4.000 doden
op Filippijnen
Zuid-Afrika
Ford nu zeker
Aansluitend op speciale uitzendingen van NCRV:
/KW£
20 AUGUSTUS 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
onzer verslaggevers
|AG In een aantal huizen in de Haagse
^^leekstraat waart nu al enige tijd hetspook-
|ZJ i een giftige reuzespin rond. De tropische
Cf i zou vorige week, verscholen in een tros
I het huis van een van de bewoners
^c.ekomen zijn. Sinds die dag werd de spin
aEYrp van vele verhalen en geruchten. Het
)en at een bananensP'n goed gedijt in de
et nt»er,iid-
de^Ps*er wcr^ voor het eerst door Mevrouw
ng zij" Wolde op zolder gezien. .Gezien' is
lrierrn &root woord- Slechts twee harige poten
'1 da<8esiSna'eer^- omschrijving die de we
de joPer<* gezonden gaf het beeld van een spin
here van grootte van ecn vuist. De poten van
v wordcn °P tenminste vijftien centimeter
gewi Mevrouw Van Wolde identificeerde het
gey het Wassenaarse dierenpark als een vo-
mj
5e(/undigen die het huis van de familie be-
e cit}konden n'ets doen. De spin liet zich geen
hij fteer zien. Wel werd de ontsmettingsdienst
hes gemeente Den Haag ingeschakeld. De
fen spoten lysol in de ruimte waar het
hooltzien was. Volgens Yvonne, de dochter van
ekeif an Wolde. durfden de meeste ambtena-
censter n'et he' domein van de spin binnen te
t nië
deze
den 1 geeft toe dat de kans wel erg klein is dat de
)g erch inderdaad in hun huis bevindt. „Maar
;sen|' ^et 's iuist de onzekerheid. De kans is
eenfen een °p honderd dat het beest hier is.
s hejoorl°PiS slapen wij hier nauwelijks."
loti\iilie Van Wolde heeft de afgelopen week op
erptf
Dit is de vogelspin die het dierenpark
Wassenaar in zijn bezit heeft.
de grond van de huiskamer geslapen. Niemand
durft meer naar boven te gaan. Het liefst zou
Mevrouw Van Wolde zo snel mogelijk verhuizen
Maar zelfs burgemeester Schols van Den Haag
kon de familie niet op korte termijn aan een ander
huis helpen. De spin is ook door een aantal buren
gezien. Ik geloof echter dat die van de situatie
gebruik maken om snel een ander huis te krijgen,
meent Yvonne M.
Inmiddels is de familie vertrouwd geraakt met
verslaggevers die de deur plat lopen. Terwijl wij
met de dochter van de familie spreken wordt in de
voorkamer haar moeder door een collega geïnter
viewd. Ook de timmerman aan de overkant blijkt
niet voor de eerste maal op een aantal vragen te
antwoorden. Hij vertegenwoordigt overigens de
stroming in de straat die niét geloofd in de vo
gelspin.
„Ach. we hebben hier wel meer ratten. Als je daar
niet tijdig iets aan doet krijg je er steeds meer",
luidt zijn visie op de zaak.
De bewoners zijn gewend geraakt aan de extra
drukte die de vogelspin in hun straat teweeg heeft
gebracht. Kouwe drukte, vindt de timmerman aan
de overkant.
„Valt niet aan"
De direkteur van het Wassenaars dierenpark, de
heer J. W. W. Louwman. verklaarde desgevraagd
dat hij nooit heeft gemerkt dat de vogelspin men
sen aanvalt. Hij wijst erop dat de vogelspin zich
vrij langzaam voortbeweegt. „Misschien zal de
spin aanvallen wanneer je je hand zeer dicht bij
hem houdt", zegt de heer Louwman. Voor kleine
kinderen en huisdieren kan het gif dat bij de beet
ingspoten wordt dodelijk zijn. De meeste volwas
senen overleven de beet, maar hebben wel gerui
me tijd nare gevolgen (zoals opgezette ledematen)
van het gif. In de Verenigde Staten zijn vogelspin
nen in dierenwinkels te koop: het is daar een rage
om een exemplaar als huisdier aan te schaffen. De
vogelspin is afkomstig uit de tropen van Zuid-
Amerika. De naam is niet geheel terecht gekozen
want slechts bij grote uitzondering verschalkt de
spin een vogel. Gewoonlijk bestaat het menu uit
kleine reptielen als hagedissen, het gif dat bij de
beet wordt ingespoten dient alleen om het slacht
offer te verdoven maar heeft tevens een verteren
de werking.
srai
-pai
ngel
te
1 n
me
*t mtflNGEN Niet allen die als gevolg van een loting een
1 m*plaats aan een universiteit hebben verworven maken van
Voorrecht gebruik. De centrale commissie aanmelding en
|ouiing eerstejaars kreeg tot donderdag alleen al rond honderd
eerbewijzen terug van „gelukkigen" die zich voor medicijnen
ri. ffn aangemeld.
■^4h
van geplaatsten voor dierge-
jnde. tandheelkunde, en ge
mis stuurden hun „prijs" te-
roor biologie en pharmacie
:o weinig belangstelling te be-
dat de loterij hier niet als
hoefde te worden gehanteerd
gelukkigen aan te wijzen.
waarvoor een numerus
vas vastgesteld van 935 eerste-
bleven ongeveer tachtig plaat-
Hbezet. Die zijn meteen verloot
de 339 aankomende studen-
uitlootten, maar biologie als
ïest» keus hadden opgegeven.
met een maximum
jS eerstejaars, kwam men onge-
Jjftig aanvragen te kort. Deze
plaatsen werden verloot onder de
188 personen die wel pharmacie wil
den gaan studeren na voor de eerste
keus te zijn uitgeloot.
3500 uitgeloten
Tegenover deze aspecten van de lo
terij staat een legertje van in eerste
instantie zo'n 3500 uitgeloten. Van
hen heeft ongeveer dertien procent
zich bij de centrale commissie be
klaagd over het uitloten. De rede
nen, waarom men denkt ten onrech
te niet te zijn geplaatst, worden na
der bekeken. Dit kan alsnog voor een
heel klein groepje tot plaatsing lei
den. Voor wie de herhaalde afwijzing
niet aanvaardt, staat de gelegenheid
open in hoger beroep te komen.
ERDAM Het bestuur van de Nederlandse politiebond
iï) ziet geen aanleiding terug te komen op zijn standpunt dat
lieambtenaren in het openbaar met vermelding van hun
fie mogen protesteren.
•litiebond heeft hierover
[dag een gesprek gehad met de
meester van Rotterdam,
dsd van der Louw. naar aanleiding
de. en protesttelegram van dertien
ecje-ambtenaren tegen het optre-
turfan de politie in Zuid-Afrika.
t telegram was mede-
door de Rotterdamse
égjinspecteur Kalma. die kort te-
ve€ door burgemeester Van der
eidj was berispt in verband met
r Dflegram inzake de affaire rond
r0(Joemenhove-kliniek.
rba
Rjins de voorzitter van de NPB. de
slajL. van der Linden, moet een
uijjeman zich als burger kunnen
w]\ met vermelding van zijn
otjie. Hij moet, aldus de heer Van
tee|inden, zijn zegje kunnen doen.
leagaat de NPB, die met 14.000
verreweg de grootste vakorga-
le van politiefunctionarissen in
rland is, er alleen om dat een
valeambtenaar dezelfde rechten
als iedere andere Nederlandse
„En een daarvan is het
om bij een protest te zeggen
ge beroep is", aldus Van der
Burgemeester Vonhoff van Utrecht
spreekt hier met een verontwaardigde
heer H. van Opstal (78 jaar), die giste
ren in de vergadering van de
Utrechtse raad luid te' kennen gaf dat
hij met de raadsleden in discussie
wilde. Samen met ongeveer veertig
medebewoners van het bejaardente
huis Tolsteeg (in de wijk Hoograven)
was de heer Van Opstal naar de
raadsvergadering gekomen om daar
de vraag aan de orde te stellen waar
om de Utrechtse buslijn zestien op
werkdagen alleen maar van negen uur
's morgens tot zes uur's avonds langs
het bejaardenhuis rijdt; 's avonds en
in de weekeinden zijn de bewoners
van het tehuis van cm openbaar ver
voer verstoken.
Burgemeester Vonhoff slaagde er
aanvankelijk niet in de heer Van
Opstal, (die hoopte „dat de gemeente
raadsleden zijn leeftijd zouden halen
in goede gezondheid") niet stil krij
gen. Vonhoff kon weinig anders doen
dan de vergadering schorsen, waarop
hij de bejaarde man apart nam en met
hem sprak. De burgemeester beloofde
hem een uitnodiging te sturen voorde
komenden vergadering van de
raadscommissie voor verkeer en ver
voer. Daar zou hij wél zijn zegje mo
gen doen. De bewoners van het tehuis
hebben al eerder actie gevoerd voor
een betere busverbinding.
Linden, die voorts zei dat NPB zich
goed realiseert dat deze medaille een
keerzijde heeft, doordat dan ook fas
cistische meningen kunnen worden
geuit. De heer Van der Linden zei
voorts dat het hem speet te moeten
constateren dat de autoriteiten
„klaarblijkelijk" alleen in het geweer
komen als een progressieve politie
man zijn mond opendoet. „Het is in
het verleden meermalen voorgeko
men dat politie-officieren in het
openbaar en in functie zeer rechtse
taal uitsloegen. Maar dan volgde er
nimmer enige reactie", aldus de heer
Van der Linden'.
Anti- apartheidsbeweging:
AMSTERDAM De Anti
apartheidsbeweging Nederland
heeft mede namens een zestal ande
re organisaties in een brief de Neder
landse regering gevraagd „krachtig
te protesteren tegen de politieter-
reur in Zuid-Afrika en de vrijlating
van politieke gevangenen te eisen".
In de brief wordt de regering voorts
gevraagd „haar dialoog-politiek ten
aanzien van Zuid-Afrika op te geven
en over te gaan tot een beleid van
aktieve isolering van het minder
heidsregime in Zuid-Afrika".
De Anti-apartheidsbeweging toont
zich teleurgesteld over het feit dat de
regering zich tot nu toe over de
opstand in Zuid-Afrika in stilzwijgen
heeft gehuld.
brilieders oogmerk
Zondag 15 augustus.
Kerkgang is er niet bij. alhoewel wij er uitdrukkelijk om hebben verzocht. Om negen uur
richting vliegveld. Wij bezoeken vandaag Samarkand, eeri 2500 jaar oude stad, gelegen in een
dal. Rond de hoge bergen strekken zich eindeloos vanuit de lucht toeschijnende zandwoestij
nen uit.
Wij bezoeken de sterrenwacht van
Oelebek, een geleerde die nog ver
voor Galileï het leven liet vanwege
zijn opvattingen. Schitterend inge
legde moskeeën met prachtig mo
zaïekwerk zijn ons volgend reis
doel. We bezoeken er verscheidene.
We bevinden ons oostelijk van Ka
rachi. Het is ook aan kleding,
haardracht en gelaatsvorm duide
lijk te merken dat wij een Rus
sische republiek bezoeken in
Centraal Azië. Op de markt is het
een drukte van belang. Ook hier
weer, zoals in de rest van Oost-
Europa. een boerenbevolking die
eigen produkten te koop aanbiedt.
Dat kan variëren van één kip tof
wat bosjes peterselie.
Onderwijl veegt de politie bij het
trekken van toeristisch punt naar
toeristisch punt steeds de weg
schoon. Alles stopt. Ook uit deze
kleine dingen blijkt de overmacht
van het systeem. Aan de kant en
geen pardon voor al overstekende
oudere mensen. Wij zullen het vele
malen tegen elkaar zeggen: in dit
systeem is de mens zijn eigen waar
de kwijt. Alles wijkt voor de partij.
Bont
Bont is een belangrijk exportarti
kel van de Oezbeken. Men maakt
het van lammeren die niet meer
dan twee dagen oud mogen zijn. In
Nederland zou dat direct tot actie
groepen leiden. Het gaat om een
speciaal soort schaap dat op zeer
arme grond en onder grote tempe
ratuursverschillen moet kunnen le
ven. Uit 25 vachten wordt één jas
gemaakt. Als ik het goed begrepen
heb noemen wij dit bont astrakan.
Hierna gaan we op weg naar een
kolchoze. Het is er een met 1700
werknemers. Hoofdprodukt is ka
toen. De kolchoze kent eigen scho
len en een kliniek. Uit alle informa
tie blijkt dat de produktie geheel
gebed is in het competitie-systeem:
de geplande getallen halen en daar
over krijgt men premies. Voor
uitschieters zijn er ere- en ordete
kenen, die behalve de eer soms
bepaalde voorrechten met zich
meebrengen.
Men heeft er moeite mee de men
sen op het platteland te houden.
Zou het aan een verschil in inko
men liggen? Het komt er ondanks
herhaald vragen niet uit. Achter de
huizen heeft men een privéstukje
grond waarop men zelf produkten
kan verbouwen of een koe houden.
Die stukjes zien er goed uit. De
prikkel van de vrije ondernemings
gewijze produktie doet het kenne
lijk ook hier.
Samarkand is een mooie oude stad.
Zij bood ons ontzaglijk veel indruk
ken. Moe en voldaan brengt het
vliegtuig ons weer naar Tasjkent.
Maandag 16 augustus
De delegatie begint de dag met een
bezoek aan wat wij „Wageningen"
zouden noemen. Een op land- en
tuinbouw gericht onderzoekinsti
tuut met enorme proefvelden en
proefstations. Veertienduizend
hectare en met de proefstations
erbij dertienduizend medewerkers.
De directeur mocht de titel van de
held van de Sowjet-Unie in de we
tenschap voeren.
Met name de fruitteelt krijgt in
Oezbekistan zeer veel aandacht.
En bijna elk uur van de dag hebben
wij de geweldige kwaliteit van het
fruit kunnen proeven. Ik ken geen
cijfers van druivenstreken in Euro
pa. maar op mij maakt het getal
van duizend soorten druiven grote
indruk. De fruitteelt levert thans
een miljoen ton op. Het vijfja
renplan is op verdubbeling gericht.
Even later worden wij ontvangen
op een fabriek die katoenoogstma-
chines maakt. Zoals overal ge
schiedt de ontvangst onvermijde
lijk door de directeur en door de
hoogste partijfunctionarissen in
het bedrijf als de bewaker van de
politieke lijn. De fabriek maakt
thans machines die vier rijen ka
poen gelijk kunnen plukken.
Beloning
Ook hier veel interesse van onze
delegatie voor het beloningssys
teem. Voor de zevenduizend
werknemers gold in 1975 een ge
middelde beloning van honderd
zestig roebel per maand (een roebel
is ruim 3.60, red.).De hoogste
functionaris kreeg driehonderdder
tig roebel. Voor ons blijft onduide
lijk hoe andere aspecten als huis,
auto en andere emolumenten hier
op precies inspelen. Een vorstelijke
maaltijd met de Opperste Sowjet
van Oezbekistan besluit ons ver
blijf ip dit deel van de Sowjet-Unie.
Ons eigen vliegtuig brengt ons naar
Wolgograd. Een hevig onweer zorgt
ervoor dat wij uitwijken naar Mine-
ralnijeje Vodij, midden in het Kau-
kasusgebergte. Een bekend kuu
roord voor maagpatiënten. Maar
planning is planning. Na een
wachttijd stijgen we weer op en
landen om één uur 's nachts in Wol
gograd, bij ons beter bekend als
Stalingrad.
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG De Nederlandse Federatie van Onderwijsvakorganisaties (N.F.O.) wil kleuter
leidsters en onderwijzers voortaan ook lerares en leraar laten noemen. Dat is een van de
voorstellen die de N.F.O. doet in reactie op het wetsontwerp op het basisonderwijs. De N.F.O. heeft
waardering voor de hoofdlijn van het wetsontwerp (één school voor vier tot twaalf jaarl, maar
heeft op onderdelen toch heel wat kritiek.
De federatie (waarin bijna alle kleu
terleidsters en onderwijzers verte
genwoordigd zijn) vindt dat de be
voegdheid van de leerkrachten dui
delijker geregeld moet worden. De
schoolcommissie (waarin ook de ou
ders vertegenwoordigd zijn) moet
niet teveel taken krijgen. Uiteraard
is overleg met de ouders noodzake
lijk. „Maar aan de andere kant moet
duidelijk zijn hoever dit gaat en wat
de bevoegdheden van het onderwij
zend personeel zijn". De laatste ja
ren is gebleken dat het onderwijzend
personeel gemakkelijk door de ou
ders in de hoek gedrukt kan worden,
indien het schoolbestuur zich niet
consequent achter de leerkrachten
opstelt.
Kritiek heeft de N.F.O. ook op het
voorstel om de oprichting van nieu-
ADVERTENTIE
I Praat daarom ti|dig met uw
Érzekenngsadviseur Bijvoorbeeld over
een ongevallenverzekering van
frzekering maatschappij nv
uw schild
tegen schade CiTtl
-
I 'DAG 23 AUGUSTUS 1976
Experimentele
visreis
verloopt *beroerd'
Kanierli'l vraupt
maal regelen lege a
IxutcI in verkeer
COLOMBO (Reuter ÜPI. APi De Zambiaansc
president Kenneth Kaoenda heeft Bisteren de nict-
ucbondcn landen die in Colombo een lop-conlerentie
houden, opgeroepen tot het versch dfen van wapens,
munitie en mensen om door middel van gewapende
strijd de volkeren in zuidelijk Alrik.i te bevrijden
KANSAS CITY (AP. UPI. Reulcri President Ocrald Ford kal
er nu vrijwel zeker van zijn dat hij presidenUkar.didaat vui
«Je Republikeinse partij zal worden. Volgens d
laatste telling heelt Ford 1150 su mmon arl.ter rich Dat zijl
-*-"in hij nodig heelt
HILVERSUM Vandaag krijgen ongeveer vijftig lagere scholen per post een
echte nieuwskrant van de NCRV-Schoolradio. Deze krant, samengesteld uit
berichten in verschillende dagbladen, sluit direct aan bij de nieuwsuitzendingen
die de NCRV twee maal per week voor scholieren verzorgt. Alles bij elkaar een
nieuwspakket, waarmee een onderwijzer(es) op een gemakkelijke wijze de
actualiteit in de klas kan brengen.
De krant van de NCRV-
schoolradio wordt gemaakt
door Bram Kruikemeijer. Als
onderwijzer aan de christelij
ke lagere school in Workum
maakte hij jaren geleden al
een eigen krant voor zijn leer
lingen. Hij knipte daarvoor
berichten uit regionale en
landelijke kranten en weke
lijks stelde hij zo een klein
nieuwsbulletin samen. Die
„schoolkrant" ging vergezeld
van allerlei vragen en
opdrachten.
Kruikemeijer werkt nu al
weer heel wat jaren bij de
schoolradio van de NCRV.
Mede op zijn initiatief is men
daar twee jaar geleden be
gonnen met nieuwsuitzen
dingen voor vijfde- en zesde-
klassers van de lagere school.
Deze week voor het eerst
sloot de uitzending van
woensdagmorgen direct aan
op de radionieuwsuitzending
van negen uur. De scholen
kunnen op Hilversum-4 twee
minuten nieuws van het ANP
beluisteren en krijgen vervol
gens acht minuten lang een
eigen actualiteitenrubriek
voor scholieren. Deze pro
gramma's worden gemaakt
door eindredacteur Sieg ter
Meulen en commentatoren
Ben Janssen en Sam Mol.
In de nieuwsuitzending van
afgelopen woensdag ging het
over de Amerikaanse presi
dentskandidaat) Ford. de
aardbeving op de Phillippij-
nen, het onderzoek naar che
mische vergiftiging in Tiel en
de overplaatsing van arbei
ders van Bronswerk van
Amersfoort naar Utrecht. In
het daarop volgende (en voor
de vuist weg uitgesproken)
commentaar werd nadere
uitleg gegeven over aardbe
vingen, de Amerikaanse pre
sidentsverkiezingen (en „de
schandelijke praktijken van
meneer Nixon") en de rol van
vakbonden bij bedrijfsslui
tingen. Tenslotte was er een
kort interviewtje met prof. P.
Korringa over het leegvissen
der zeeën.
In de klas
De bedoeling van de NCRV-
schoolradio, is dat deze uit
zendingen in de klas kort be
sproken worden. Scholen die
daarom vragen kunnen dan
bovendien elke vrijdag een
krant krijgen, waarin het
nieuws van de afgelopen da
gen vervolgd wordt. Het Is
ook mogelijk nieuwe berich
ten op te nemen (uit de kran
ten van donderdagmorgen)
en daar in de uitzendingen
van de volgende week verop
in te gaan. Op die manier
wordt het nieuws iets minder
vluchtig.
Daarom gaat de krant ook
vergezeld vën een aantal
opdrachten, die in de klas
kunnen worden uitgewerkt.
Een van de vragen van deze
week (over een bericht uit
Trouw): „we hebben al onze
atlassen nagezocht, maar
konden nergens de „Kel
tische Zee" ontdekken. Als je
het weet. schrijf het ons
dan." Volgens mijn collega
die dit bericht gemaakt heeft
moet de Keltische Zee aan de
Oostkant van Het Kanaal
ten zuiden van Engeland ge
zocht worden. Maar je vindt
hem alleen op Engelse zee
kaarten.
In de verwerkingsopdrachten
wordt ook geregeld gevraagd
naar de betekenis van moei
lijke woorden. Kruikemeijer
noemt: seismoloog, vice-
president, controle, kotter en
nog vele andere. Schrijven
journalisten te moeilijk?
Kruikemeijer en Ter Meulen
zeggen niet zolder meer ja.
„Wij proberen in onze uitzen
dingen en in deze krant niet
alle moeilijke woorden te ver
mijden. We vinden wel datje
moeilijke woorden moet uit
leggen. Je moet het nieuws
niet kinderlijk maken, maar
kinderen wegwijs maken in
de moeilijke woorden van de
nieuwsmedia."
we scholen via een ingewikkelde
planprocedure per provincie te rege
len. De huidige gang van zaken (ge
bonden aan vaste aantallen leerlin
gen binnen een gemeente) is dan nog
beter.
De onderwijsvakbonden hebben
waardering voor het streven naar
vereenvoudiging van de nu vaak zeer
ingewikkelde wetgeving. Maar aan
de andere kant zijn zij ook bang dat
de minister teveel wil regelen via
algemene maatregelen van bestuur.
De mensen moeten duidelijk weten
wat hun rechten zijn en veelal is dan
een wettelijke regeling noodzakelijk.
Indien toch algemene maatregelen
van bestuur nodig zijn zou parle
mentaire controle en invloed van on
derwijsorganisaties toch mogelijk
moeten zijn.
In de opsomming van vakgebieden
is het wetsontwerp iets te theore
tisch. vinden de N.F.O.-bonden. Het
besef dat de leerling al doende leert
komt onvoldoende tot uitdrukking.
Beperking
Volgens het commentaar van de
N.F.O. is het niet nodig het recht tot
het geven van basisonderwijs te be
perken tot instellingen die zich
uitsluitend met onderwijs bezighou
den. Het is niet duidelijk waarom
geestelijke orden of kerkgenoot
schappen geen scholen meer zouden
mogen beheren.
De N.F.O. is voorstander van het
gebruik van schoolgebouwen buiten
de schooltijden voor andere doelein
den.
Rita
„Mag ik een kop koffie voor de
schoorsteenveger?"
