lank Afrika toont nige soepelheid mm Libanese strijd nu in de bergen Weer beschieting bij Rhodesische grens GEEF EENS EEN GROOT CADEAU Zeg, Heren bestuurders Minister Botha verzacht enkele apartheidsregels 'olitieke rel China over Verkrachting Spaanse politie doodt student Naar de conventie verg tro± e keuzemogelijkheid Rechtse leider wil federatie Infectie zou Seveso bedreigen Onderzoekschip even terug in Turkse haven Massaal verzet vrouwen Ulster tegen terreur Hoorn,voor alle ruimte die u nodig heeft weer Afwijkend weerrapporten Strandweer NDAG 16 AUGUSTUS 1976 BUITENLAND-WEER TROUW/KWARTET 5 ETORIA (Reuter, AFP, UPI) De blanke Zuidafrikaanse regering heeft enkele beperkende palingen voor de zwarte bevolking van Zuid-Afrika wat verzacht. Dit besluit werd afgelopen lekeinde door de Zuidafrikaanse minister voor Bantoe-zaken, Michiel Botha, bekendgemaakt, it door hem bekendgemaakte besluit is de eerste handreiking die de blanke regering de zwarte ;erderheid doet sinds het oplaaien van het zwarte verzet deze zomer. af B< ;el maatregelen van minister Botha ekenen iets meer rechtszekerheid Tr de bevolking van de zwarte Mingebieden bij steden als Johan- burg en Pretoria. Bewoners van e gebieden zullen voortaan een s mogen kopen of bouwen ook ^der dat zij de nationaliteit heb- van één van de negen thuislan- i, die de blanken voor hen hebben igewezen. Deze thuislanden moe- in de loop van de komende jaren ifhankelijk worden. Vorig jaar akte de Zuidafrikaanse regering :end dat zwarten, die een huis len bezitten, eerst de nationaliteit i één van die thuislanden moeten Dit besluit riep sterke( rstand op bij de leiders van de irte stedelijke bevolking. Zij za- er een duidelijke poging in om irten. die niet naar de thuislan- wilden, klein te houden. Ook voor huurders van woningen in de zwarte steden is de wetgeving iets versoepeld. Zij zouden volgens de bestaande regeling alleen maar een langdurig huurcontract kunnen krij gen als zij aantoonden de „nationali teit" van één van de thuislanden te bezitten. Degenen die zo'n nationali teit niet hadden zouden nooit langer dan één maand vooruit kunnen hu ren. Dat betekende dat zij altijd weg gezonden konden worden als de blanke regering dat zo uitkwam. Mi nister Botha heeft zaterdag gezegd dat voortaan alle inwoners van de zwarte steden een huurcontract van dertig jaar mogen afsluiten en dat de „nationaliteitsregel" komt te ver vallen. IKING (Reuter) De rechtzaak een jongeman, die werd be- luldigd van verkrachting, heeft in Chinese provincie Sjensi geleid een campagne tegen de provinci- politieke leiders. In de lurkranten in de stad Sian wor- de leiders ervan beschuldigd de -fafwet te hebben misbruikt. Aan ging voor deze kritiek is de ver- •deling van een jongeman tot imntig jaar gevangenisstraf wegens n krachting van een meisje dat in fabriek werkte als hij. K ilgens de muurkranten was er n sprake van verkrachting, om it de jongen en het meisje goede jenden waren en al lange tijd sa- Igpn uitgingen. Het meisje was ech- de dochter van een vooraan- inde functionaris. Om de schan- van een buitenechtelijke relatie te wissen zou de familie van het >je de jongeman van verkrach- hebben beschuldigd. De hoog- laatste vader had daarop de :hter onder druk gezet en een ver- leling van de aangeklaagde we- te bereiken. muurkrant bericht nu dat de iiders van de fabriek, waar de ;en en het meisje werkten, woe- id zijn over het geval en herzie- van het proces willen. De kri- !k op de leider, die zijn positie ibruikte, strekt zich al uit tot de itte vice-premier Teng Hsiao- ig. De openlijke discussie over het al is zeer opmerkelijk omdat er het gekuiste China weinig ge- t wordt over sexuele relaties. Hij zei dat deze maatregelen eind deze week al van kracht worden. De besluiten zijn door minister Botha genomen na een serie gesprekken tussen zwarte leiders en regerings functionarissen. Met deze gesprek ken is begonnep na de opstand in de zwarte stad Soweto, waarbij 176 mensen het leven lieten. Scheiding blijft Na deze kleine concessie van de blanke regering aan de zwarte meer derheid. kwam er direct een verkla ring van een hoge regeringsfunctio naris dat de apartheid in de Zuidafri kaanse steden moet blijven. Dr. Treurnicht, onder-minister voor Bantoe-zaken, waarschuwde dat de blanken hun „recht van zelfbestem ming" verliezen als zij de zwarte be volking in de stedelijke gebieden ook maar enigszins laten deelnemen aan de nationale politiek. Met na druk verdedigde hij ook het bestaan van gescheiden recreatie- en sportfa ciliteiten voor blank en zwart. „Het is 'onze politiek dat iedere bevolking haar eigen faciliteiten moet hebben op haar eigen gebied," zo zei Treur nicht. grenspost Njamapanda. aldus de iodesische verklaring, werd be- iokt met raketten en mortiergra- Iten. De aanval zou zijn uitgevoerd Inaf Rhodesisch grondgebied. De lee slachtoffers worden omschre- n als een zwarte en een blanke ilitieman. Twee van hun collega's )rden ernstig gewond. k Rhodesische premier Ian Smith Irklaarde zondag dat er misschien bh eens een akkoord tussen blanke zwarte Rhodesiërs moet komen. In spoedige machtsoverdracht van blanke minderheid aan de zwarte Eerderheid sloot hij echter op uit. De premier zei in een iggesprek voor de radio te besef dat het doden van guerrilla- ij ders op zichzelf niet het volledi- antwoord was op het probleem i Rhodesië's toekomst. Hij zag Ier ogen. zo zei hij, aat er een reenkomst van blank en zwart lig is. Een ontmoeting met zwarte Iers had volgens Smith op dit iment weinig zin zo lang zij blijven sthouden aan het principe van man-een stem". ritiek bisschop itige kritiek kreeg premier ith gisteren te horen van Lamont, rooms-katholieke bisschop van Rhodesische grensstad Umtali. In open brief vraagt de bisschop de lesische regering een directe wijziging als zij een „wrede oor- in zuidelijk Afrika wil voorko- Hij hekelt „het en de „racistische de vrijheid en ze zijn ijverig bezig alle pilaren van het gemeenschapsle ven door te zagen, terwijl zij die juist zouden moeten opbouwen," aldus Buthelezi. In dit verband vroeg hij om de vorming van zwarte bewa- kingsploegen, die het Afrikaans be zit moeten beschermen. Er zijn dit weekeinde geen ernstige ongeregeldheden gemeld vanuit Zuid-Afrika. Ook is er niets be kendgemaakt over nieuwe arresta ties. MADRID (Reuter. UPI. DPA) En kele duizenden Spanjaarden heb ben gisternacht fel geprotesteerd te gen het doodschieten door de Spaanse politie van een 19-jarige linkse student, die was betrapt bij het kalken van politieke leuzen op muren in de stad Almeria. Bij de begrafenis zaterdag van de student maakten jongeren zich meester van de lijkkist en droegen deze door de stad. onder het uitroepen van leuzen tegen het politieoptreden. Bij de be graafplaats werden ze gedwongen de kist aan de nabestaanden terug te geven. Volgens de politie was de jongeman doodgeschoten toen hij voor de politie op de vlucht ging. Ongeveer honderd mensen hebben zaterdagavond in Guernica de San ta Mariakerk bezet. De groep eist volledige amnestie voor Basken, die om politieke redenen in de gevange nis zitten of in ballingschap verke ren. De bezetters hebben een verkla ring uitgegeven, waarin zij zeggen dat 36 politieke gevangenen uit Bis- caje van de amnestie zijn uitgeslo ten. Naast volledige amnestie eist de groep erkenning van de rechten van de diverse regionale groepen in Spanje. Uitgedost als Europese voetbalsupporters meldden de ze Amerikanen zich gisteren in Kansas City voor de conventie van de Republikeinse partij, die vanavond begint. De Republikeinen zullen daar woensdaga vond hun kandidaat voor het presidentschap moeten kiezen. Beide kandidaten, president Gerald Ford en oud-gouverneur Ronald Reagan, arriveerden gisteravond in Kansas City. Volgens de laatste tellingen kan Ford er nog steeds niet zeker van zijn dat hij woensdagavond bij de eerste stemming al de kandidatuur verwerft. DÊ Buthelezi Gatsha Buthelezi. leider van het thuisland Kwazoeloe. heeft ge waarschuwd dat de gewelddadighe den in Zuid-Afrika zich zullen uitbreiden, tenzij de zwarten als vol waardige burgers worden erkend. Hij deed da't in een vraaggesprek met de Johannesburg Sunday Ti mes. Buthelezi verweet de Zuidafri kaanse regering dat zij „geen ver antwoordelijk leiderschap heeft ge toond" in de recente periode van onrust. Aan de andere kant veroor deelde hij scherp de vernielingen door zwarte militanten tijdens het oproer. „Ze schijnen te denken dat er korte wegen naar de vrijheid leiden, maar ze rusten zichzelf niet uit voor VAN EEN LEZER- Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. .ALISBURY (UPI, Reuter) Twee Rhodesische politiemensen |n zondag gedood bij de beschieting van een grenspost, onge ler 200 kilometer noordoostelijk van de hoofdstad Salisbury. ■Dlgens Rhodesië is de beschieting uitgevoerd door Mozambi- ianse troepen. onderdrukkingspolitiek" van Smith en de zijnen. Kaoenda President Kenneth Kaoenda van Zambia heeft de Zuidafrikaanse premier John Vorster persoonlijk verantwoordelijk gesteld voor het aanblijven van het minderheidsbe wind in Rhodesië. „Als Vorster het wilde, zouden degenen die zich in Rhodesië verzetten tegen een meer derheidsregime, door de knieën gaan en zou er een meerderheidsbe wind komen. Maar Vorster is het huidige bewind blijven steunen," zo zei president Kaoenda in een vraag gesprek met het Zuidafrikaanse blad Rand Daily Mail. In Zuid-Afrika zelf is afgelopen wee keinde druk gepraat over de beteke nis van de rede die minister van buitenlandse zaken Hilgard Muller vrijdag hield. Daarin liet minister Muller zich positief uit over het be leid dat de Verenigde Staten aan het ontwikkelen zijn ten aanzien van zuidelijk Afrika. Hoofdonderdeel van deze Amerikaanse politiek is een snelle machtswisseling in Rho desië, waarbij de kleine blanke min derheid degelijke veiligheidsgaran ties moeten worden geboden. De Amerikaanse minister Kissinger heeft dat twee maanden geleden met de Zuidafrikaanse premier Vorster besproken. De rede die mi nister Muller vorige week hield wordt min of meer gezien als een antwoord aan Kissinger. Dat zou betekenen dat Zuid-Afrika nu be reid is de druk op de regering-Smith in Rhodesië aanzienlijk op te voeren. BEIROET (Reuter, UPI, AP) Rechtse Libanese troepen zijn gisteren de strijd begonnen om het berggebied in het midden van Libanon. De bergen zijn het laatste linkse bolwerk binnen het door de falangisten beheerst gebied. SEVESO (AFP) Dc Vietnamese arts Thon That Toeng heeft gewaarschuwd dat er een vernietiging kan optreden van afweerorganismen tegen infecties bij de mensen, die in Seveso zijn besmet door dc in een fabriek ontsnapte gifgaswolk. De arts, die gespecialiseerd is in de gevolgen van het gebruik van ontbladeringsmiddelen in Vietnam, zegt dat de afbraak van de organismen veroorzaakt wordt door het bestanddeel diocine in het gifgas. De stoffen uit het gas zijn vergelijkhaar met de bestanddelen van het ontbladeringsmiddcl dat in Vietnam is gebruikt. Een bioloog van de universiteit van Milaan heeft verklaard dat de vermoedens van de Vietnamese arts op hun juistheid moeten worden gecontroleerd. Blijkt hij het bij het rechte eind te hebben dan moeten de besmette mensen in Seveso met anti-biotica worden behandeld om te voorkomen dat zij infectieziekten krijgen. De bergen met de strategisch be langrijke steden Aintoerah. Mtein en de bergtop Sannin werden enkele maanden geleden door linkse solda ten veroverd In het gebied loopt de weg van rechtse woongebieden naar de Syrische hoofdstad Damascus. Rechise en linkse radiozenders heb ben gezegd dat in het gebied hevige gevechten aan de gang zijn Ook in de zuidelijke buitenwijken van Beiroet zijn gisteren nieuwe ge vechten uitgebroken. Christelijke en Palestijnse schutters hervatten hun aanvallen op de woonwijken en aan de lange confrontatielijn werd ge schoten met raketten, mortieren en machinegeweren. Erkenning De christelijke leider Pierre Ge- mayal heeft het afgelopen weekein de aangedrongen op de vorming van een federale Libanese staat. Hij pleitte voor de instelling van een „gedecentraliseerde staat", die door christenen en moslims afzonderlijk zou worden bestuurd. „Het is nood zakelijk dat een nieuwe formule wordt gevonden waarbij de christe- ANKARA. ATHENE (Reuter. UPI, AP) De Sismik 1, het schip waar mee Turkije seismologisch onder zoek verricht in het Aegeïsche conti nentale plat. is gisteren voor enkele dagen in de Turkse havenstad Izmir aangemeerd. De Turkse autoriteiten hebben verklaard dat het onder zoek. dat tot grote spanningen met Griekenland heeft geleid, woensdag of donderdag zal worden hervat. De terugkeer van de Sismik heeft, aldus minister voor energiezaken Kilic, niets met deze ontwikkelingen te maken. Het schip moet worden ge controleerd en het proviand moet worden aangevuld. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken Henry Kissinger heeft tegengesproken dat de Ver enigde Staten in het conflict tussen Turkije en Griekenland zullen optreden als bemiddelaar. Kissinger voerde zaterdag in New York afzon derlijke besprekingen met zijn Griekse collega Bitsios en de Turkse minister van buitenlandse zaken Caglayangil. De Amerikaanse be windsman zei dat hij slechts een nuttige rol probeert te vervullen als overbrenger van de gedachten van elk van de partijen. In Ankara heeft minister Kilic ver klaard dat de exploratierechten voor de olie uit de Aegeïsche Zee aan Royal Dutch Shell zijn ver leend. De licenties beslaan een ge bied van duizend kilometer. De mi nister zei dat Shell geofysisch, seis mologisch en geologisch onderzoek zal verrichten en olieboorplatforms zal stationeren in gebieden waar de aanwezigheid van olie wordt ver wacht. nen de vrijheid en de zekerheid kun nen genieten hun eigen zaken in hun eigen gebieden te regelen", aldus Gemayal. De christelijke leider zei dat de stap noodzakelijk is om te voorkomen dat het land formeel wordt verdeeld, „het enige alternatief als de nieuwe formule niet wordt gevonden". De verklaring van Gemayal wordt ge- Zien als een erkenning van rechts dat de Libanese christenen en de mos lims niet langer samen kunnen leven na 16 maanden burgeroorlog, die 35.000 mensenlevens heeft geëist en een kwart miljoen Llbanezen dak loos heeft gemaakt De linkse leider Kamal Joemblatt heeft opgeroepen tot een „langduri ge volksoorlog" tegen de christenen en de Syriërs en tot een „correctieve revolutie, die moet worden uitge vochten op elke centimeter Libanees gebied". Saoedi-Arabië en Koeweit hebben gisteren in afzonderlijke verklarin gen aangedrongen op een Arabische topconferentie ter beëindiging van het bloedvergieten in Libanon. In de Saoedische verklaring wordt gezegd dat de strijd in Libanon de eenheid van de Arabieren verscheurt. „We- reldzionisme en imperialisme span nen samen tegen de Arabische soli dariteit door verdeling van Libanon en het verwijden van dé breuk tus sen Arabische broeders" Koeweit zegt dat de Arabische soli dariteit „in haar oude glorie" dient te worden hersteld en belooft de Pa- lestijnen te zullen steunen „tot zij hun vaderland hebben herkregen". De twee verklaringen zijn waarschijnlijk reacties op de oproep van de Palestijnse leider Yasser Ara fat om na de val van het vluchtelin genkamp Tal al Zaater een Ara bische topconferentie te houden. BELFAST (Reuter. UPI. DPA) Ongeveer 10.000 katholieken en pro testanten. voor het merendeel vrou wen. hebben zaterdag in Belfast te gen de al zeven jaar durende terreur in Noord-Ierland betoogd. Enkele uren voor de demonstratie, waarmee vooral de dood van drie kinderen uit een gezin werd herdacht die de afge lopen week werden gedood door een auto met vluchtende terroristen, stierf in het Noordierse graafschap Armagh een meisje van 12 jaar dat bij een vuurgevecht tussen Britse militairen en leden van de militante vleugel van het verboden Ierse repu blikeinse leger door een verdwaalde kogel was getroffen. Katholieke vrouwen hadden voor de demonstratie op een met bloemen getooide plaats in de door rooms- katholieken bewoonde stadswijk Andersonstown iedereen uitgeno digd die genoeg heeft van het geweld dat noord-Ierland onophoudelijk teistert. ADVERTENTIE Of li mi mensen nodig heeft voor een rijksdienst of voor een bedrijf, de kans dat die in Hoorn wonen is groot. En zo niet: dan willen ze wel! Voor inlichtingen: telefoon 02290-12828 door hans de jong Ook een groot deel van deze week zal het weer in het te ken van de zomer staan. Ne derland blijft evenals de meeste andere landen in west-, midden- en noord- Europa „gevangen" onder hogedrukgebieden van susbtropische oorsprong. Bij na veertien dagen geleden hebben die zich vanuit zuide lijke richting naar meer noordelijke breedten uitge breid en het zou wel eens interessant zijn. te weten in hoeverre daaraan de oude tropische cycloon Anna haar medewerking heeft verleend, door aanvoer van warme lucht in de hogere lagen. Feit is, dat ons land deze zomer een „klimaat" beleeft, dat af wijkt van het normale. Het heeft duidelijk subtropische trekjes. Dat dit doorwerkt in de plan tenwereld kan iedereen waar nemen. Rozen bloeien als nooit tevoren en op dit ogenblik zien we een zeer sterke ontplooiing van de lijsterbes. Zo groot is de vracht bessen van de soorbus aucuparia dat sommige tak ken moeite hebben de last te torsen. Door de hoge tempe raturen eerder deze zomer is de rode kleurenpracht nu al. half augustus, op z'n fraaist, terwijl dit in koelere zomers vaak in september het geval is. Denkt u er wel om, dat de bessen het dodelijk gif blauwzuur bevatten. Zoals bekend ligt Nederland normaal in de gematigde kli maatzone, die tussen veertig en zestig graden N.Br. geken merkt wordt door wisselend bewolkt weer met vrij veel neerslag en overwegend wes telijke winden. Van tijd tot tijd echter schuift het kli maat van de subtropische gordel (normaal tussen 32 en 40 gr.N.Br. halverwege Spanje) in noordelijke rich ting op. en dan krijgt ook West-Europa temperaturen boven dertig graden, zoals in juni en juli van dit jaar. Vooral op het westelijke deel van de continenten heeft die subtropische gordel onbe wolkt weer bij zwakke wind. (De eigenlijke subtropische hoogtegordel ligt verder zuid elijk tussen 20 en 32 gr.N.Br.) In' de zomer verdwijnen bo ven het continent de subtro pische hogedrukgebieden aan de grond wel eens om plaats te maken voor een vlak thermisch lagedrukge bied. dit als gevolg van sterke verwarming. Ook boven Spanje heeft de laatste we ken steeds zo een minimum gelegen, dat vrijwel stilligt. De luchtdruk in het centrum is meestal niet lager dan 1.015 tot 1.012 millibar. Ma drid zondagmiddag 1.009 mb. De beste plaatsen in zo een depressie houden het zonnig, alleen lokaal kan het tot een onweersbui komen, zoals kort geleden nog bij Barcelo na Dat het weer overwegend subtropisch blijft, komt doordat in de hogere lagen het subtropische hogedruk- gebied met langzaam dalen de luchtbewegingen aanwe zig blijft. Gisteren was er onweersactl- Viteit in zuid-Frankrijk met zondagmorgen 4 tot 7mm. in de Franse 11 mm regen in zes uren. Door afwezigheid van een zuidelijke tot zuidweste lijke „transportwind" in de bovenlucht kan die onstabili teit niet naar ons toekomen. Naarmate de zon verder naar het zuidelijk halfrond terug keert, en hij is daar al vanaf 21 juni mee bezig verschuiven de luchtdruk- gordels weer in zuidelijke richting, maar. er is een ver traging van vier tot zes we ken, boven zee zelfs twee maanden ten opzichte van de zonnestand. Dit als gevolg 'van het feit. dat er in de at mosfeer en vooral ook de oceaan veel warmte kan wor den opgeslagen. Dit is ook de reden dat de kans op nazo- merweer in september na een extreem droge en warme zo mer veel groter is dan nor maal. Vooral 'in de eerste helft van de herfst overheerst ook na niet zo warme zomers de circulatie van het zomer weer-type. Omgekeerd werkt in maart en april de winter vaak nog na (sneeuw met pasen). Aanhoudend fraai strandweer met zon. Wind uit noordoost tot oost. Luchttemperatuur 23 25 graden Celsius, zeewater cir ca 20 gr. dichtbij het strand. Amsterdam onbewolkt 21 0 De Bilt onbewolkt 26 0 Deelen onbewolkt 26 0 Eelde onbewolkt 24 0 Eindhoven onbewolkt 26 0 Den Helder onbewolkt 22 0 Luchth RUI onbewolkt 25 0 Twente onbewolkt 25 0 Vlisslngen onbewolkt 25 0 Zd Limburg onbewolkt 26 0 Aberdeen zwaar bew 17 0 1 Barcelona geheel bew. 27 0 Berlijn onbewolkt 24 0 Bordeaux zwaar bew 23 2 Brussel onbewolkt 26 0 Frankfort half brwolkt 26 0 Geneve regen 18 7 Helsinki onbewolkt 23 0 Innsbruck zwaar bew 24 0 Kopenhagen half bewolkt 23 0 Lissabon onbewolkt 29 p Locarno regen 20 3 Londen onbewolkt 26 0 Luxemburg licht bew 25 0 Madnd half bewolkt 32 Malaga onbewolkt 32 0 Mallorca half bewolkt 33 0 Mtlnchen licht bew 22 0 Nice Jicht bew 25 2 Oslo licht bew 29 0 Parijs half bewolkt 28 0 Rome zwaar bew 28 0 Split motregen Stockholm onbewolkt 23 O Wenen licht bew 24 0 Zurich onweer 22 0 Casa Blanca onbewolkt 30 0 Istanboel licht bew 27 0 Las Palmas onbewolkt 30 0 New York geheel bew Tel-Avlv hall bewolkt 28 0 Tunis licht bew 41 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5