Coffie 47 cent ter pak duurder FNV wil toeslag bij tegenvallende prijzen ztid-spanje Weer doden in Zuid-Afrika Vrouw r Griekenland brengt Aegeïsche zee-zaak voor veiligheidsraad Philips helpt gifdorp Droogte leidt al tot korter werken :hiedamse rellen nu 'gen politie gericht "OliW hoort bij u. Het nieuwe gezicht van Hollands kust pagina 9 WAR WEEXINB IN VAKANItf net Nieuwe Haaóse Courant en met Nieuwe Leidse Courant In deze krant ie jongeren gearresteerd Veertig gulden voor iedere werknemer Premier Vorster: Geen paniek-reacties Vliegtuig- eist 6lf levens JOHANNESBURG (UPI, Reuter) De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren opnieuw geschoten op zwarte betogers. Daarbij zijn tenminste twee doden en vele gewonden gevallen. Er waren gisteren massale betogingen van jonge zwarten in tenminste zeven woonwijken en één „thuisland" voor zwarten. Ondertussen liet de Zuidafrikaanse premier John Vorster via een vraaggesprek weten dat de situatie in zijn land „niet kritiek of zeer ernstig" is en dat zijn regering geen paniek-acties zal ondernemen. twee dagen laag: •'"-Varm Naftakraker DSM tijdelijk buiten bedrijf gesteld Nieuwe nota naar Turkse regering Maatschappij in beweging Trouw is er als de kippen bij Welkomstvoordeel Trouw 34e JAARGANG NR 9901 DINSDAG 10 AUGUSTUS 1976 Iedere vrijdag nuttige wenken voor eert aangename vakantie. Advertenties voor deze rubrièk kunt u opgaven tot donderdagmorgen 11 uur. Tel 020-913456 (toestel 708). kop nriic 'GAVE TROUW/KWARTET B.V. - IONNEMENT 14,17 PER MAAND HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2 - 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 —GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS 0,55 n. onze redactie economie f HAAG Een pak koffie I een half pond wordt met ng van 20 augustus 47 cent irder. Het ministerie van pomische zaken heeft toe- ning gegeven voor de jsverhoging in verband met oestand op de wereldmarkt koffie. De komende prijs- koging is de zevende binnen i jaar tijd. Het prijsverschil t een jaar geleden zal vol- tie week 1,73 per pak zijn. lens de koffiebranders is de prijs- [oging nodig om de voortdurend 'ende grondstofprijzen op te van- I gen. Zij hebben in het overleg met het ministerie kunnen aantonen dat de prijsverhoging „redelijk en bil lijk" is, gezien de kosten, aldus een woordvoerder van economische zaken. De grossier, die bij de fabrikant (kof- fiebrander) koopt zal vandaag al de nieuwe prijs moeten betalen. De win kelier krijgt er op 16 augustus mee te maken en de consument op de 20ste. Als het publiek wat extra tegen de oude prijs gaat kopen, kan dit bete kenen dat de winkelier om zijn voorraden aan te vullen enkele dagen al tegen nieuwe prijs moet inkopen maar nog tegen oude prijs moet verkopen. 0 Vervolg op pag. 3 Aldert Schipper zit (met vi sum) in Zuid-Afrika, in Kaapstad, waar hij de gerefor meerde oecumenische synode (de GOS), die daar vandaag begint, bijwoont. Vandaag schrijft hij over de aan de GOS voorafgegane zendings conferentie in Kaapstad. Col lega L. M. P. Scholten is afge reisd naar Genève, waar het centraal comité van de we reldraad van kerken verga dert. Nu reeds op pagina 2 iets uit de rapporten van de we reldraad. Van een onzer verslaggevers AMELAND Als gevolg van de langdurige droogte heeft de direc tie van de coöperatieve melkfab riek Ameland besloten voor het personeel (21 man) één dag per week werktijdverkorting aan te vragen. De melkopbrcngst op het eiland is met bijna elf procent teruggelopen en verwacht wordt dat dit percentage nog groter zal worden. De fabrieksdirectie over legt nu met de bonden en arbeids inspectie; ontslagen worden voor lopig niet verwacht. Het ligt in de bedoeling dat de werktijdverkor- ting tot maart 1977 zal voort duren. Op pagina 5 meer nieuws over de droogte op Ameland. Jan Sloo thaak vertelt dat de boeren er hun vee voor „afbraakprijzen" verkopen en alles maaien wat nog maar enigszins groen is". Op pagina 11 gaat ing. P. We- stra, secretaris van de veehoude rij bij het landbouwschap, in op de gevolgen die de droogte heeft voor de Nederlandse veehouders in het algemeen. Dringende hulp is geboden, meent hij. „Een mens vergeet snel, maar een mens die veehouder is kan 1976 niet spoedig vergeten, omdat de feiten hem voor een lange tijd elke dag daaraan zullen herin neren". Over een ander gevolg van de droogte, de hoge groenteprijzen, bestaan heel wat misverstanden. De heer W. van der Ven, voorzit ter van de veiling Zuid-Holland- Zuid in Barendrecht vertelde Hans Ledeboer hoe die groente- prijs ontstaat. Prijsvaststelling via de veiling is de eenvoudigste manier, zegt hij. Dat verhaal staat op pagina 3. INi EINDHOVEN Philips heeft de Italiaanse autoriteiten alle documentatie gestuurd over de giframp in 1963 bij Philips-Duphar bij de Hembrug. Bij deze ramp kwam hetzelfde gevaarlijke TCCD vrij als onlangs bij de chemische fabriek in het Italiaanse Seveso. Het rapport vermeldt behalve de gevolgen ook de ervaring, opgedaan bij de bestrijding daarvan. Indien nodig, is Philips bereid deskundigen naar Italië te sturen om een en ander te verduidelijken. Zoals bekend, kwamen bij de ramp in Amsterdam vier mensen om het leven en lijden nog steeds twaalf mensen aan de gevolgen ervan. De Philips- fabriek is een tijdlang gesloten geweest, vervolgens gesloopt, waarna de resten bij de Azoren in de Atlantische oceaan zijn gestort. Volgens dr. Strik van de afdeling toxicologie van de landbouwhogeschool in Wageningen is bij de ramp in Italië veel meer van de gevaarlijke stof vrijgekomen dan bij Philips: 2500 gram tegen nog geen 200 gram. Van onze sociaal-economische redactie AMSTERDAM De Federatie Nederlandse Vakbeweging heeft besloten aanvullende looneisen te stellen zodra de prijzen globaal twee procent boven het huidige prijspeil komen. In dat geval vraagt de federatie een vast bedrag van 40 gulden per maand voor iedere werknemer. gemtlSSe jrendj een onzer verslaggevers EDAM De rellen, die in afgelopen weekend Schie- Herzih zo hebben bezig gehou- 7de- II, zijn ook gisteravond heblrtgegaan. De politie, ver- judeif - eid uit omliggende plaat den n< zoais viaardingen en Spij- - géén Rotterdam- zegt waarnemend gedubschef hoofdinspecteur D. iteerdi der Veen is de gehele d actief geweest en zij ïst in grotere eenheden te- C sto^en optreden. karakter is echter veranderd. het in het weekend vooral te- de in Schiedam wonende en wer- ïe Turken, zodat de hele zaak op ten regelrechte „rassenrel" dreigde jte lopen, gisteravond was het er te doen herrie te maken, iedereen igghinderen en vooral dc politie te ten, zo meent de heer Van der I jongelieden treden op in grote (pen, vijftig tot tachtig man, alle- maanji 0p brommers, dus zeer mobiel," 18*elde hij ons. „Wij worden er bij -pen, wij gaan er op af, en de er op volle snelheid van om ergens anders in de stad lelfde situatie te scheppen." Op ïurgemeester Knappertlaan had iolitie in zoverre succes, dat drie :ns met hun brommers konden FNV-voorzitter Wim Kok herhaalde gisteren na afloop van de federatie raadsvergadering dat de vakbewe ging blijft bij haar doelstelling dat de koopkracht van de doorsnee werknemer dit Jaar moet worden ge handhaafd. Zodra blijkt dat het uit gangspunt van de regering een prijssUjging van 8,25 procent over het gehele Jaar niet haalbaar ls, zullen de prijsstijgingen volgens de FNV moeten worden gecompenseerd in een loontoeslag van 40 gulden. „In het meest gunstige geval komen we er niet aan toe. zei Wim Kok, want dat betekent dan dat de prijs ontwikkeling binnen redelijke gren zen blijft." De FNV-voorzitter reken de voor, dat het prijsindexcijfer voor de kosten van het eerste levenson derhoud half april 169,8 was. Mo menteel is dit cijfer onder andere als gevolg van de uitverkoop ge daald tot 169,7. Maar in dit cijfer zitten nog niet de prijstijgingen van veilingprodukten zoals groenten, fruit en aardappelen. Zodra het prij sindexcijfer op 173,2 staat ofwel de prijzen met 2 procent zijn gestegen volgt er van de kant van de vakbewe ging een aanvullende looneis. Het bereiken van dit cijfer zou beteke nen dat de doelstelling van de rege ring een prijsstijging van Er jlen ingerekend. 'Seer Van der Veen: „Wij hebben l meldingen van vernielingen, het optreden is provocerend, inensen zijn bang. Wij worden ndsl^urenci bezi6 gehouden, hoewel Sen echte extreme dingen gebeu- en kj ADVERTENTIE rato 1 win te dietse gesoi NSDAG EN WOENSDAG BIJ ALBERT HEIJN OOED Beokei idkamfe weersverwachting tot vana- - KrotAnd: droog en zonnig, met in de Loed8tl'ddag tijdelijk wat bewolking. ;c leest matige, noord-oostelijke jind. Minimum temperatuur hgeveer 12, maximum tempe ruren van 22 tot 28 graden. 'vansiooruitzichten voor morgen en kermorgen: Geen verandering kn betekenis.Morgen zon op: 5.17 n». A zon onder: 20.12 :tra op maan op: 20.21 igezooi maan onder: 07.05 1-74641 Ie eaml CADIZ (UPI, AFP) Een Spaans militair transportvlietuig van het tupe DC-4 is gistermiddag neerge stort bij de zuidelijke kuststad Ca diz. Aan boord van het toestel, dat op weg was naar de Canarische ei landen. bevonden zich 33 personen, voornamelijk officieren van de Spaanse luchtmacht met hun vrou wen en kinderen. Volgens de politie kwamen LI personen om het leven en werden 22 gewond, van wie een aantal zeer ernstig. In een communiqué van het minis terie van luchtmacht in Madrid werd gezegd dat naar de oorzaak van het ongeval een onderzoek wordt ingesteld, maar in luchtmachtkringen verluidde dat één van de vier motoren van het toestel in brand was gevlogen. Het toestel stortte neer in een heu velachtig bosgebied op ongeveer 20 km ten oosten van Cadiz, waardoor een bosbrand ontstond stond die de brandweer zes uur later nog niet onder bedwang had. Veel van de gewonden liepen ernstige brandwonden op; de bosbrand be moeilijkte de taak van de redddin- gsploegen. GELEEN Ten gevolge van een brand in het waterstofsysteem is in de nacht van zondag op maandag de naftakraker-3 van DSM in Geleen enkele dagen buiten bedrijf gesteld. De bedrijfsbrandweer hield de om liggende installaties nat en liet de vuurhaard in het waterstofsysteem uitbranden onder controle. Uit vei ligheid werd de totale naftakraker stopgezet. Daardoor werden alle gassen in de verschillende installa ties afgevoerd naar de permanente vuurfakkel. Een enorme lichtfakkel was te zien boven Geleen. Volgens de voorzitter R. T. de Jong van de voorlichtingsdienst van DSM ont stond er geen paniek. Er waren ne gen telefonische meldingen. hoogstens 8,25 procent wordt over schreden. Kok liet er overigens geen twijfel over bestaan, dat de vakbeweging somber is gestemd over de huidige prijsontwikkelingen. De regering gaat volgens hem uit van te optimis tische gegevens. De twijfel over het in de hand houden van de prijzen wordt bij de FNV nog versterkt door het antwoord van minister Duisen- berg op de brief, waarin de federatie aandringt op een scherper prijsbe leid. In dat antwoord zegt de minis ter dat hij gezien de droogte en de stijgende grondstoffenprijzen op de wereldmarkt ook zelf twijfelt aan de haalbaarheid v«n de 8,25 procent. De FNV zal het kabinet nu voorstel len doen die volgens Kok moeten worden gezien als het invullen van de toezegging van de regering, dat er in het najaar bij een tegenvallende prijsontwikkeling opnieuw zal wor den gepraat met werkgevers en vak beweging. Hoewel de vakbeweging bij het vaststellen van de prijzen geen partij is „aan ons wordt niets gevraagd", zei Kok wil de FNV wel vasthouden aan het uitgangs punt dat de koopkracht van de ge middelde werknemer niet mag wor den aangetast. Duurtetoeslag De FNV wil er niet toe overgaan op dit moment al een duurtetoeslag te vragen. „Dat zou betekenen dat we op een betrekkelijk willekeurig mo ment een willekeurige toeslag moe ten vragen. We geven er de voorkeur aan om aan de hand van de officiële prijsCljfers na te gaan of de koopkracht van de doorsnee werknemer kan blijven ge handhaafd", aldus Kok. Het is op dit moment niet te voorzien op welk moment de grens van 8,25 procent is bereikt de prijsstijging sinds half december bedraagt 4,6 procent maar zodra die grens is bereikt zal de FNV een aanvullende loontoe slag opeisen. Tenslotte maakte Kok bekend dat de FNV er voorstander van is om de verhoging van de BTW met twee procent, die de regering 1 oktober wil invoeren, uit te stellen. Uitstel van de BTW hoeft volgens hem niet het peil van de collectieve voorzie ningen aan te tasten, terwijl het anderzijds wel een belangrijke bij drage kan zijn om de prijsontwikke ling in de hand te houden. De rege ring heeft volgens hem de plicht om de verhoging opnieuw in overweging te nemen. Groente Inmiddels heeft het Tweede- Kamerlid Arie van der Hek (PvdA) als lid van het Europese parlement, de EEG-mlnlsterraad en de Europe se Commissie gevraagd zeer spoedig tot een onderlinge afstemming van het prijsbeleid voor groenten en fruit te komen. De loonmatiging, die momenteel in de EEG-landen wordt gerealiseerd, kan volgens Van der Hek alleen worden verdedigd als de prijzen zich matig zouden ontwikke len. Maar de groenten en fruitprij- zen „stijgen op dit moment zo sterk dat deze voorwaarde niet langer ver vuld lijkt" Volgens Van der Hek matigt de groentehandel zich niet vrijwillig, menen de regeringen machteloos te zijn omdat het be staan van de gemeenschappelijke markt een effectief nationaal prijs beleid sterk zou bemoeilijken, zodat slechts een gecoördineerd prijsbe leid van de lidstaten hier de Juiste remedie lijkt". De twee doden, van wie de politie melding maakte, vielen in het woon gebied Alexandra ten noorden van Johannesburg. Volgens de politie trokken daar grote groepen jongeren rond, die een middelbare school in brand staken en stenen gooiden naar ouderen die naar hun werk gingen. Eerder was er een bericht verspreid, dat er een dode zou zijn gevallen in Randfontein, dat oostelijk van Jo hannesburg ligt. Daar had een me nigte geprobeerd het bestuursge bouw in brand te steken. De politie heeft bevestigd dat zij op die menig te heeft geschoten, maar daarbij zou den geen doden, alleen maar twee gewonden zijn gevallen. Uit alle provincies van de republiek Zuid-Afrika werden brandstichtin gen en betogingen gemeld. Zeer on rustig was het in het thuisland Bop- hoetswana. In de hoofdstad van dit gebied, Mafeking, werden de parle mentsgebouwen in brand gestoken. In allerijl aangevoerde politie- verstcrkingen konden nog net voor komen dat de opstandelingen het huis van de zwarte premier Lucas Mangope plunderden Mangope verklaarde kort geleden nog dat hij de Zuidafrikaanse poli tiek van „gescheiden ontwikkeling" (een ander woord voor apartheidspolitiek) blijft steunen. Hij wil onafhankelijkheid voor zijn thuisland aanvaarden. De premiers van de meeste andere zwarte thuis landen hebben zich inmiddels tegen dat beleid gekeerd. Zij eisen nu een regeringsstelsel waarbij de zwarte meerderheid evenredig zal zijn ver tegenwoordigd. Premier John Vorster zei in een gis teren gepubliceerd vraaggesprek dat zijn regering zich door de Jong ste uitbarstingen van zwart verzet niet tot paniekacties zal laten verlei den. Hij zei tegen het tijdschrift „To the Point" dat zijn regering opge wassen is tegen de huidige moeilijk heden. Zij zal geen ineenstorting van „recht en orde" toestaan. „Dat zal niet worden geduld. Als er grie ven zijn, dan staat de deur open om deze te horen, maar de regering zal zich zeker niet tot een paniekactie laten voeren", aldus Vorster. Hij zei dat hij de huidige combinatie van buitenlandse druk op Zuid-Afrika en binnenlandse onlusten niet opvat als kritiek of zeer emstig. „Op zijn hoogst kan worden gezegd dat de situatie emstig is. Als de spanning internationaal groter wordt dan zul len onze vijanden ervoor zorgen dat de binnenlandse spanningen toene men. Dat is precies wat er op het ogenblik gebeurt", aldus premier Vorster. Hij waarschuwde dat de Sowjet-Unle uit is op wereldover heersing en dat een machtsoverna me in zuidelijk Afrika een onderdeel van die strategie is. (Zie ook pag. 7: Sowete is het begin). ATHENE (Reuter. AFP. UPI, AP) Griekenland zal vandaag of morgen om een spoedbijeenkomst van de Veiligheidsraad vragen met het oog op de toestand in de Aegeïsche Zee, waar Turkije het Griekse continen tale plat heeft geschonden, aldus Pa- nayotis Lambrias, onderminister van pers en voorlichting. Hij 'zei dat de vrede in dit gebied wordt be dreigd. Het besluit is genomen op een kabi netsvergadering onder leiding van premier Karamanlls, die de kwestie ook heeft besproken met de Neder landse minister van buitenlandse za ken, Max van der Stoel. In dit ge sprek kwamen ook vraagstukken in verband met de toetreding van Grie kenland tot de EG ter sprake. Griekenland wil voorts bij het Inter nationale Gerechtshof in Den Haag een verzoek om definitieve bepaling van het Griekse continentale plat in de Aegeïsche Zee indienen. Aanvan kelijk had Athene van Turkije geëist deze kwestie gezamenlijk bij het In ternationale Gerechtshof te laten behandelen. Turkije heeft daarmee tot dusver gedraald. Tussen Turkije en Griekenland heerst al een gespannen verhouding sinds de Turkse invasie op Cyprus in 1974. De spanning werd dit weekein de nog groter door het uitvaren van het Turkse olie-opsporingsschip Sis- mik-1, dat volgens Griekenland het Griekse continentale plat schendt. De Griekse regering heeft Turkije gisteren een nieuwe protestnota ge stuurd in verband met de operaties van de „Sismlk 1". Zondag liet men in Ankara weten dat cfe eerste pro testnota die Griekenland zaterdag toestuurde „volledig onaan vaardbaar was". De Griekse regering had zondag het verlof van officieren en manschap pen der drie krijgsmachtonderdelen ingetrokken en marine en luchtmacht in staat van paraatheid gebracht in verband met de gespan nen situatie die is ontstaan door Turkse olie-exploraties in de Ae geïsche Zee. De emancipatie van de vrouw zou wel eens tot in de verdachtenbankjes van onze rechtszalen kunnen doorgaan. Opleiding en inschakeling in het arbeids proces bevorderen de misdaad, meldt een criminolo ge (werkende vrouw dus) uit Groningen. Nieuwe abonnee: Straat: Plaats:Giro: Betaalt per kwartaal Opgegeven door: Naam: Adres: Plaats: Ik ontvang graag naar keuze: 14 fraaie zwart-kunstlederer onderzetters net zilver bedrukte ouderwet- se locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel. QJ Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origineel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook. L4 Tekening van het vroegere U te Amsterdam. De nieuwe abonnee krijgt een welkomst^voordeel. Hij betaalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben ontvangen) 6,25 minder voor de eerste tehnijn. Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord nummer 2792. Amsterdam. Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij. x

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 1