Mennonieten begonnen
nieuw leven in Paraguay
I
ia
Beyers Naudé spreekt over het
Zuid-Afrika van zijn dromen
Vandaag
Potter haalt uit tegen
anglicaanse synode
Kolonisatie helpt èn bedreigt Indianen
Onze adressen:
Klinkers door
Laurenskerk:
verzoek tot
schade
vergoeding
,erz
Kerk bevordert
acupunctuur
Genève helpt
Libanon
VOORE
VRIJDAG 23 JULI 1976
KERK/BINNENLAND
door Herman Amelink
De dopersen, volgelingen van Menno Simons, hebben in leer en leven steeds duidelijker blijk
gegeven van het beset dat de christen wel in de wereld staat, maar niet van de wereld is. Kwam de
wereld al te dicht naar hen toe. dan pakten ze hun biezen en begonnen elders een nieuw bestaan.
Om zich onbesmet van de wereld te bewaren vestigden in het begin van deze eeuw zich duizenden
mennonieten in de Chaco, het dunbevolkte westelijk deel van Paraguay
zettingen van de Indianen zelfbe
stuur. maar in de praktijk zijn het
de blanken die de dienst uitmaken
In de jaren twintig kwamen de eerste
mennonieten in Paraguay. Ze kwa
men uit Canada, toen de regering het
onderwijs in het Duits, voertaal van
de mennonieten, verbood. In de ja
ren dertig kwam een tweede groep
mennonieten uit de Sowjet-Unie.
omdat ze vreesden dat ze onder het
Sowjet-regime op den duur geen le
ven zouden hebben. Ook na de Twee
de Wereldoorlog vertrokken vele uit
Oost-Europa afkomstige doopsge
zinden naar Paraguay. Een krante-
bericht van 6 januari 1947 meldt, dat
het stoomschip „Volendam" door de
Nederlandse regering gecharterd
werd om 2000 mennonieten af
komstig uit Estland. Letland. Oost-
Dultsland en Polen naar Latijns-
Amerika te brengen.
De dopersen zijn de meest vervolgde
groep van de reformatie. Ze stonden
niet alleeen onder druk van de
rooms-katholieke kerk, maar even
zeer onder die van lutheranen en
calvinisten. Door hun leefwijze en
opvattingen isoleerden de menno
nieten zich van de rest van de bevol
king van de landen waar ze woonden.
Ze kleedden zich eenvoudig, rookten
niet, dronken niet, droegen geen zil
veren of gouden sieraden en aten
sober. Een huwelijk met andersden
kenden was verboden, zodat ze niet
In de bevolking opgingen.
Omdat ze geheel afgescheiden van
de wereld wilden leven, gingen ze
niet in overheidsdienst, weigerden
de militaire dienst en benadrukten
ze de betekenis van het gemeentelij
ke leven. Ze werkten hard en leefden
zuinig. De arbeidsethos, die Max We
ber de calvinisten heeft toegeschre
ven, mag men de mennonieten dan
ook zeker niet ontzeggen.
De dopersen trokken steeds naar
streken waar ze door de overheid
met rust gelaten werden. De Rus
sische en Pruissische regering be
loofden de dopersen in de achttiende
eeuw zoveel vrijheid, dat ze naar
Oost-Europa trokken. Toen aan het
einde van de vorige eeuw de
dienstplicht daar werd ingevoerd,
vluchtte een deel naar Canada.
Toen ook ln Noord-Amerika de we
reld al te dicht op hen afkwam en
hun door het geloof bepaalde cul
tuur bedreigde trok een aantal men
nonieten naar Paraguay Ze
stichtten daar de kolonies Menno
(1927), en Fernheim (1931). Eeh derde
groep, afkomstig uit Oost-Europa,
die in de Tweede Wereldoorlog met
de Duitsers mee teruggetrokken
was. kon met veel internationale in
spanning geholpen worden bij de
stichting van de kolonie Neüland.
Voorrechten
De regering van Paraguay gaf de
mennonieten uitgebreide voorrech
ten: vrijstelling van dienstplicht,
vrijheid van onderwijs, rechtspraak
en bestuur en belastingfaciliteiten.
De huidige regering van president
Stroessner stelt de werklust van de
mennonieten op hoge prijs, omdat
hierdoor het westelijk deel van Para
guay in cultuur gebracht wordt. Er
wonen nu ongeveer 10.000 mennonie
ten in de Chaco, die voornamelijk
van de landbouw leven. Ze wonen in
een gebied dat ongeveer zo groot is
als een derde deel van Nederland,
verspreid over 112 dorpen en spre
ken nog steeds plat Duits. De grond
is het eigendom van een coöperatie,
die het gebruiksrecht verkoopt aan
de burgers. Het bestuur is in hoge
mate gecentraliseerd en ligt in han
den van een gekozen Oberschulze,
die wordt bijgestaan door een kolo
niecomité. Coöperatie en bestuur lo
pen geheel in elkaar over. Scholen,
ziekenhuizen en sociale voorzienin
gen worden vanuit de coöperatie be
stuurd. Deze opzet past bij de grote
gehechtheid van de mennonieten
aan orde en gezag. Bij de opvoeding
ligt de nadruk op zedigheid, vroom
heid, gehoorzaamheid en arbeid
zaamheid. De kerkgang is de be
langrijkste sociale activiteit.
Indianen
Toen de mennonieten zich in de Cha
co vestigden was deze niet leeg. Er
woonden Indianen, die weldra bereid
leken om in ruil voor wat voedsel, de
boeren hun diensten aan te bieden.
De band tussen de Indianen en men
nonieten werd verstevigd door de
Chaco-oorlog, die van 1932 tot 1935
tussen Paraguay en Bolivia gevoerd
werd. Beide partijen schoten zonder
pardon op iedere Indiaan die ze za
gen. De kolonies van de mennonie
ten vormden in die tijd een welkom
toevluchtsoord.
In de loop der jaren heeft zich zo een
nauwe relatie tussen Indianen en
monnonieten ontwikkeld, al is het
een relatie van boven- en onder
schikking. De Indianen bieden hun
arbeidskracht aan en de mennonie
ten zorgen voor werkgelegenheid en
consumptiegoederen. De Indiaan
verdient echter maar de helft van
wat de mennoniet verdient voor het
zelfde werk.
Een deel van de Indianen die in de
mennonietenkolonie wonen leeft in
de zogeheten „ArbeiterlagerZij
werken voor de mennonitische coö
peratie en voor particuliere onderne
mers.
Het grootste deel woont echter in
„Indianersiedlungen", waarvan er
vijf zijn met een oppervlakte van
50.000 hectare. De Indiaanse boeren
hebben hier per bedrijf ongeveer vijf
hectare akkerland en 20 hectare wei
land. De boeren produceren voor
eigen gebruik, voor de markt en in
het oogstseizoen werken ze voor de
mennonieten. Economisch zijn de
bedrijven geheel afhankelijk van de
mennonietische coöperatie.
.UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Boeddha
In Trouw van 10 juli stond een arti
kel „Een sympathiek gebaar in de
richting van Boeddha Deze be
spreking van een boek tracht een
vergelijking te treffen tussen Chris
tus en Boeddha Er staat o a.
„Boeddha en zijn leer waren en zijn
christelijk gezien correct".
Christus en Boeddha zijn echter vol
komen tegengestelde grootheden en
een dialoog tusschen deze
godsdiensten is dan ook onmogelijk.
In de bijbel, de enige bron van de
Christelijke godsdienst, lees ik o.a.
het volgende: Jezus zeide tot hem:
Ik ben de weg en de waarheid en het
leven; niemand komt tot den Vader
dan door Mij.
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948,
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
Johannes 14 vers 6
Want alzo lief heeft God de wereld
gehad, dat Hij zijn eniggeboren
Zoon gegeven heeft, opdat een ieder,
die in Hem gelooft, niet verloren ga,
maar eeuwig leven hebbe.
Johannes 3 vers 16
Hiertoe is de Zoon van God geo
penbaard. opdat Hij de werken des
duivels verbreken zou.
1 Johannes 3 vers 8
Komt tot Mij. allen, die vermoeid en
belast zijt, en ik zal u rust geven.
Matth. 11 vers. 26
Iemand, die Jezus kiest, kan geen
vertrouwen in Boeddha hebben. Ja,
hij mag dit zelfs niet. want dan zou
hij Jezus verloochenen
Rozendaal p. van der Kaar
Angola
In Trouw van 21 juli staan twee
brieven die grotendeels over Angola
gaan. De schrijvers daarvan zou ik
naar veel goede lectuur daarover
willen verwijzen. Naast hun stukjes
staan b.v. beschouwingen over Chili
en Columbia Deze landen liggen
wel niet in Afrika maar de derde
wereldtoestanden daar zijn ook op
veel Afrikaanse landen van toepas
sing. Iemand die de geweldloze kri
tiek van de Ned. Herv. Kerk als
hetze betitelt is natuurlijk ook tegen
de niet-geweldloze bevrijding van
Angola Toen 40 jaar geleden velen
de bedreigde Spaanse republiek te
hulp snelden was dat solidariteit.
Hetzelfde deden de Cubanen in An
gola Huurlingen worden geronseld
om onrecht in stand te houden.
Amsterdam D. Veenstra Dzn.
De dominerende positie van de men
nonieten heeft bovendien de samen
levingsvormen van de Indianen ern
stig ontwricht. De Indiaanse stam
men kenmerken zich door een ma
trilineaire organisatie, dat wil zeg
gen dat de man na het huwelijk in
de familie van de vrouw wordt opge*
nomen. De vrouw beslist over de
gang van zaken in familie en huis
houden. De man zorgt door jacht en
visvangst, dat er iets in huis komt,
maar de vrouw zorgt dat ieder fami
lielid zijn deel krijgt. Wanneer de
man in de kolonies gaat werken en
daar geld verdient, dan beschouwt
hij dit als zijn persoonlijk bezit. De
positie van de man neemt hierdoor
in betekenis toe en hij verdringt de
vrouw uit haar centrale positie in de
familie. De man blijkt de nieuw ont
stane situatie maar al te graag te
aanvaarden.
Ook het individualisme van onze
westerse cultuur werkt ontwrich
tend op de samenleving van de indi
anenstammen. Het voorbeeld van
de blanke die spaarzin aan de dag
legt en dit via de mennonietische
zending bij de Indiaan aanmoedigt,
versterkt het egoïsme en doorbreekt
de solidariteit die kenmerkend is
voor de indianengemeenschappen.
Ondanks het feit dat er door veel
Indianen meer verdiend wordt dan
vroeger, komt er meer ondervoeding
voor. Het geld wordt aan zaken be
steedt die de Indiaan niet nodig
heeft, maar die hem wel prestige
geven: radio's, fietsen, horloges, al
cohol. Alle eigen activiteiten van de
Indianen worden hierdoor gedood.
Zijn eigen cultuur verdwijnt.
Spanning
Kritiek
De sociale en economische afhanke
lijkheid waarin de Indianen zich be
vinden ten opzichte van de menno
nieten doet de kritiek toenemen. De
krappe werkgelegenheid houdt de
indiaan in een zwakke positie. Ze
moeten vaak de boerderijen af voor
werk. Sociale voorzieningen zijn er
niet voor hen, terwijl de mennonie
ten wel verzekerd zijn via hun coöp
tatie. In beginsel hebben de neder-
De hervormde gemeente in
Rotterdam heeft bij de bur
gerlijke gemeente een ver
zoek om schadeloosstelling
ten bedrage van duizend
gulden ingediend om de kos
ten te kunnen bestrijden
van de schade, die is ont
staan. doordat resten van
klinkers door de ge
brandschilderde ramen van
de Laurenskerk (foto) zijn
gegooid. Deze resten waren
vrijgekomen bij de bestra
tingswerkzaamheden op het
plein rond de kerk en te lang
daar blijven liggen, zodat
kwajongens de kerkramen
konden ingooien.
TROUW/KWAR^r^
In deze situatie beginnen de span
ningen zich op te stapelen. Twee
geheel verschillende culturen bot
sen. De ene groep is economisch
geheel van de andere afhankelijk.
De Indiaan vindt de mennoniet gie
rig en rijk. De mennonieten vinden
de Indianen zorgeloos, lui en dom.
Vanuit Europa, ook door het ICCO,
het Interkerkelijke Coördinatie Co
mité voor Ontwikkelingssamenwer
king, wordt via de mennonieten
hulp geboden aan de Indianen. Deze
hulp dient wel getoetst te worden.
Komt de hulp werkelijk d- Indianen
ten goede of vergroot ze alleen maar
de welvaart van de mennonieten?
Volgens het onderzoek, dat Hack in
Paraguay verricht heeft, zijn er aan
wijzingen dat de jonge generatie
van mennonieten een grotere be
reidheid aan de dag legt de Indianen
tegemoet te komen. Bij de Indianen
leeft vooral de wens van een verbe
tering van hun materiële situatie.
Hij wil gelijk loon voor gelijke wer
ken, Er zal in ieder geval een einde
moeten komen aan de onderge
schikte positie van de Indiaan, wil
men een confrontatie vermijden.
Wiza-bulletin, april 1976 (postbus
594, Leiden).
H. Hack, Indianer und Mennoniten
im Paraguyischen Chaco, Cedla,
Amsterdam.
GENÈVE De secretaris-generaal van de wereldraad van
kerken, dr. Philip Potter, heeft tegenover de synode van de
anglicaanse kerk in York uiteengezet dat de wrijving, die er is
tussen anglicanen en de wereldraad minder wordt, als deze kerk
inziet dat haar rol in de wereld niet meer dezelfde is als vroeger.
De kerk speelt geen belangrijke rol
meer in de wereld, zei dr. Potter. Hij
herhaalde een eerdere uitspraak, dat
de geschiedenis aantoont dat Groot-
Brittannië racistisch is. hetgeen vol
gens de oecumenische voorman
vraagt om een radicale analyse van
die geschiedenis.
Volgens Potter was de laatste as
semblee, in Nairobi, niet de vijfde,
maar de eerste, omdat hier voor het
eerst een kerkvergadering werd ge
houden, die representatief was voor
de „gehele bewoonde aarde". Hier
door is de rol van de kerken in het
westen veranderd en is een nieuwe
kijk op de eigen kerk nodig.
Verantwoordelijk
De geschiedenis van de laatste 300
Jaar, aldus dr. Potter toont aan dat
Engeland vooral gekenmerkt werd
door het feit dat het een van de
belangrijke koloniale en imperialis
tische naties is geweest en ook de
voortrekker op het gebied van de
industriële revolutie en daardoor
van het liberale kapitalisme in de
wereld.
„En. daar tot de gevestigde kerk
diegenen behoren, die de grootste
verantwoordelijkheid dragen in de
samenleving en de staat, is de Kerk
van Engeland aanwezig geweest in
het hart van de historische werke
lijkheid. Kolonialisme en imperialis
me werden begeleid door racisme en
schending van menselijke rechten,
thuis en overzee.
Philip Potter
Dit is niet een oordeel, maar de
vaststelling van een historisch feit.
Dit vraagt om studie en analyse",
aldus dr. Potter, „zeker nu Engeland
niet langer een wereldmacht is of een
toonaangevende industriële natie.
De erfenis in het verleden is echter
nog heel duidelijk vooral in de wijze
van optreden in bepaalde zaken. De
oecumenische beweging kan ertoe
bijdragen, dat we elkaar helpen om
eerlijk tegenover elkaar te gaan
staan, waarbij we bij ons zelf moeten
beginnen", aldus dr. Potter.
ADVERTENTIE
DAGJE U1T7...NERGENS WINKELT U GEZELLIGER dan irT\
Den Haag: leuke boutiques, warenhuizen en passages. An
tiekmarkt onder de oude bomen van het Voorhout. Terrasjes
en MADURODAM, het fascinerende miniatuurstadje
DAGJE DENHAAG-SCHEVENINGEN!
VRAAG FOLDER BIJ UW VVV OF POSTBUS 1973 DEN HAAG
Van een onzer redacteuren
„Welk Zuid-Afrika wil ik wel en welk niet". Deze vraag heeft dr. C.F. Beyers Naudé kortgeleden in
een rede aan zichzelf gesteld. Een deel van deze rede, voor studenten in Kaapstad, staat in het
laatste nummer van Pro Veritate, het blad van het Christelijk Instituut, waar Beyers Naudé lid
van is.
„Ik weiger absoluut te aanvaarden
dat er een communistisch bewind in
ons land komt of enige andere vorm
van politiek absolutisme, dat de bur
gers van ons land hun vrijheid van
keus ontneemt.
Dreiging
Ik wil ook geen Zuid-Afrika, waarvan
de binnenlandse veiligheid zo zeer
bedreigd wordt als gevolg van de
rassenpolitiek en andere vormen van
een door de meerderheid ongewilde
wetgeving, dat de staat steeds meer
macht moet veroveren om haar ei
gen veiligheid te verzekeren door
middel van wetten zoals die op het
terrorisme en op de bevordering van
de binnenlandse veiligheid. Het
handhaven van orde en rust waarbij
de rechten van de meerderheid wor
den geschonden vormt een ernstige
bedreiging voor gerechtigheid en
vrede en leidt onontkoombaar tot
onrecht en onrust.
Ik wil geen Zuid-Afrika dat op basis
van een politieke leer leidt tot een
politiek, sociaal en economisch sys
teem waarin scheiding als enige heil
voor de blanken wordt gezien. Deze
leer leidde tot meer dan honderd
discriminerende wetten; deze leer
deed anderhalf miljoen mensen van
de Transkei hun kostbare geboorte
recht verliezen en deze leer weigert
aan twee en half miljoen klem Vingen
de rechten, die hun op grona van
beschaving, cultuur en geschiedenis
volledig toekomen.
Indoctrinatie
Ik wil geen Zuid-Afrika waarin het
onafhankelijke, kritische denken ge
vaar loopt door een systeem van
beheersing vètn de pers en van indivi
duele protesten. Alle autoritaire sys
temen (communistisch, fascistisch
of christelijk-nationalistisch) probe
ren de geesten van de mensen te
beheersen door middel van in
doctrinatie, door het af te dwingen
wat wel en niet gezegd, gepreekt,
gedrukt, gepubliceerd en gefilmd
mag worden. Net als Rusland zijn wij
al een heel eind voortgeschreden op
deze weg van ideologische indoctri
natie, psychologische hersenspoe
ling en beheersing van de menselijke
geest.
Op den duur bestaat het gevaar dat
een hele samenleving of een deel van
een samenleving (zoals de blanken in
Rhodesië op het moment) zo blind
worden voor de werkelijkheid dat ze
niet meer kan onderscheiden wat
voor iedere buitenstaander overdui
delijk is. Zo'n Zuid-Afrika dat ons
nu langzaam maarzeker wordt opge
drongen wil ik niet.
Ik wil geen Zuid-Afrika, waarin de
eigendom van land. economische
rijkdom, de maatschappelijke voor
delen en de onderwijsmogelijkhe
den in handen zijn van een elitaire
minderheid.
Samen
Terwijl zwarten en blanken samen
werken aan de economische vooruit
gang en ons nationaal inkomen, is
het gemiddelde inkomen van een
blanke ongeveer negen maal hoger
dan dat van een zwarte. Dit is
slechts één vorm van economisch
onrecht, dat de blanke ge
meenschap heeft laten ontstaan.
Daarom wenden steeds meer zwar
ten zich van het kapitalistische sys
teem af. dat zulke diep-gevoelde
economische inrechtvaardigheid
heeft geschapen, waarvan zij het
slachtoffer zijn geworden. Daarom
zoeken zoveej zwarte intellectuelen
naar een vorm van Afrikaans socia
lism e of communisme (zoals in Tan
zania). Ik wil geen Afrika, waar in
ondanks vrome beloften en toezeg
gingen erg weinig gebeurt om de
discriminatie op te heffen.
Wal voor soort Zuid-Afrika wil ik dan
wel?
Het Zuid-Afrika dat ik wil is een
land. waar men er van uitgaat dat de
miljoenen zwarten buiten de thuis
landen. plus alle kleurlingen en in-
diërs een wezenlijk deel blijven vor
men van de republiek Zuid-Afrika.
Dr. Beyers Naudé
ook al krijgen de thuislanden een of
andere vorm van onafhankelijkheid.
Vrijheid
Ik wil een Zuid-Afrika dat het begin
sel verwerpt dat harmonieuze ver
houdingen. orde en rust alleen ver
zekerd kunnen worden door afge
dwongen schelding van de rassen.
Zodra de2e illusie losgelaten wordt
zal er een nieuwe vrijheid ontstaan,
waarbinnen andere mogelijkheden
naar voren zullen komen, die de
blanken in het algemeen nu nog niet
in het openbaar durven noemen.
Ik wil een Zuid-Afrika waarin zon
der uitstel alle vormen van discrimi
natie worden weggedaan. Er moet
een forum worden geschapen, waar
de zwarte en blanke politieke leiders
plannen kunnen maken voor een
gemeenschappelijke toekomst voor
alle inwiners van de republiek. Al
leen uit zo'n openbare confrontatie
en discussie kan een politiek voort
komen die aanvaardbaar is voor de
meerderheid van de zwarten en
blanken. En hoe eerder wij blanken
hiermee beginnen, hoe meer tijd we
zullen hebben voor de discussie het
nadenken en voor de beslissingen,
hoe langer we wachten, hoe geringer
de kans op zulke onderhandelingen
en hoe groter de mogelijkheid dat
feuten buiten ons om onze toekomst
gaan bepalen
NEW YORK De Amerikaanse ver
enigde kerk van Christus steunt
sinds kort een experiment onder
drugverslaafden.
In plaats van deze mensen te behan
delen met methadon, een andere
drug, is dokter Michael Smith van
het Lincoln ziekenhuis in New York
bezig mensen van hun verslaving af
te helpen met hulp van acu
punctuur. De verenigde kerk is het
met dr. Smith eens dat het aantal
doden als gevolg van methadon-
gebruik poter is dan dat van heroï-
ne-gebruik en de kerk geeft hem geld
om met een mobiele medische een
heid regelmatig de buurten van de
New Yorkse binnenstad in t? gaan
met zijn nieuwe methode.
Voor acupunctuur is maar een sim
pel instrumentarium nodig en vol
gens betrokkenen is de methode
doeltreffender. Volgens dr. Smith
zorgen de financiële belangen van
artsen, onderzoekers en pharmaceu-
tische industrieën er voor dat de
methadon-programma's voortduren
en dat er weinig moeite wordt ge
daan ook maar enig alternatief te
vinden voor het gebruik op grote
schaal het ene verslavende drug (me
thadon) toe te dienen in plaats van
een ander (heroïne).
GENEVE De Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO heeft aan de
wereldraad van kerken humanitaire
hulp gevraagd voor de mensen in
Libanon. De laatste dagen zijn weer
duizenden mensen omgekomen en
er is grote behoefte aan voedsel en
medicamenten.
In de eerste vier maanden van dit
jaar zijn door de wereldraad reeds
hulpgoederen ter waarde vart
161.690 dollar naar Libanon ge
stuurd (ruim vierhonderdduizend
gulden). Sindsdien is nogeens voor
ruim tweehonderdduizend gulden
hulp verleend. De wereldraad heeft
intussen opnieuw een oproep tot
steun aan de kerkelijke hulporga
nen gezonden.
REGEN
Voordat we het wisten zaten f
Hugo en Jeanne op de flat. Ze[
er beiden goed uit voor „in dek een
tig". Ze hadden dan toch maa
paar jaar geleden, besloterN HA
mooie huis op de grond te vejkoms
en hier in deze flat te gaan
Aanmerkelijk kleiner, »Maa£L.«n
geriefelijk, en een mooi uir
vind je niet?" En dat vondëS
ook. We konden ons goed vocTurk
len dat je je op die leeftijd ijorder
flat goed thuis voelt. Vlak ïraav
grote straat die dwars door hetrf
dorp voerde en ook verder onH- B
van alles wat je maar wensenlj
„Wat kijk je", vroeg hij me t
hem kennelijk wat langer djH
woonlijk zonder iets te zegge?
zitten aanstaren. „Ik denk
Hugo, hoe 'n gezegend mens i
men met Jeanne, bent." Ik i
daar nog wat over uit. Ik zajf
nadenken. „Ja, belachelijk, i
dat niet altijd bedenkt." antf
dde hij. Mijn gedachten ginger1
der. Buiten stroomde voor 't eeL
regen. De vijver, die al zo langl*^™
stond, zou op die manier missf?"
ook weer water krijgen. Watzir.
eigenlijk een wonderlijke
Jarenlang hebben we regen inl
vloed. Soms wel eens een ber
justit
geb
leden
jpraal
polit
veel en dan is 't een paar
droog, en we beginnen meti
urmen en de Here God erbij
len. We schijnen van die hele
te van de winter nauwelijks
merken. En die mensen dan
wel werkelijk schade van gehau.
ben? Die kunnen we toch s|l6Ul
helpen. Even later liepen we vj
eerst in zoveel weken met een i Kard
plu buiten
Pater Xirinacs
Beroepingswerk
NED. HEEV. KEEK
Beroepen te Vrouwenparochie-f?
Bildtzijl: F. H. Breukelmans, rt*
te Vrouwenparochie.
Afscheid op 25 juli van IJmuide^tr
J M. D. v. d. Berg ber. te WekSv[?<
dam; van Wilsum: J. J. W. MoutL_ens^
ber, te Nunspeet; yap Zuidbróe* dat
G. Bos ber. te SIochteren-Koli'
van Lelystad: H. P. Swets bff^ J
Musselkanaal.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Oudehorne-Mildaj AAl
Cziria te Oude en Nieuwe Wetej
OUD. GEREF. GEM. IN NED,a j -J
Intrede op 28 juli te Rhenen: J|H I
Prooijen uit Stavenisse.
jn ee
SERI
moe
De Catalaanse priester Pater ui
Xirinacs, die vorig jaar kandiL:n(j
stond voor de Nobelprijs zit s
dinsdag in de gevangenis, omdalvakb
weigert een boete van duizencR her
setas te betalen. Hij was da#e af
door een krijgsraad veroordit zo i
omdat hij weigerde tegenoveör het
rechter Spaans te spreken in ptordvc
van zijn moedertaal, het CatalafV zei
n het
Pater G. de Lange
ïjoen.
De bisschop van Rotterdam, d:
J. Simonis, heeft pater G. de Li mo<
OFM benoemd tot pastoor in d®r ou
Paschalisparochie in Den Haatfr on
n voc
President Kenjatta
t coll
De president van Kenya, Yn Lir
Kenjatta, heeft in een boodsituur
aan 67 rooms katholieke bisscl ged
pen, die in de hoofdstad van
land, Nairobi, bijeenzijn, gezegd
de kerk het geweten is van de nr l£r
schappij en dat de maatscha;
zo'n geweten nodig heeft. Hij sprif)r
de de bisschoppen aan er niet
terug te schrikken, de maatschak*l%|
op haar fouten te wijzen. Ill H
in ee
Küng "P;
fns v
Theologisch gezien is er geenjichtii
zwaar tegen de priesterwijding bende
vrouwen. Aldus dr. Hans Kün&jg be
zestien stellingen over de plaatsjiis in
de vrouw in kerk en maatschap die
Küng pleit in deze stellingen Hedei
voor de mogelijkheid vrouwen f stic
diaken te wijden. Hij ziet hieijn jn,
mogelijkheden, omdat reeds op >erd
plaatsen vrouwen een funktie lissen
ben gekregen binnen de liturgis^mee:
dienst. Een diakenwijding voorji de
vrouw vindt Küng echter voonits d
lange termijn niet voldoende, omjquer
daarmee nog steeds de ongelijklviaas
van man en vrouw in de kerk onfoie g
streept wordt. - fovin
iten i
Küng zegt in zijn stellingen, laara:
reeds in het Godsbeeld de nadfearvj
veel meer valt op het mannelijks en
hetgeen volgens hem niet terecfyote
Jesus staat zeer onbevangen te(Jn v<
over vrouwen, aldus Küng. Zij fcert
van het begin af aan trouwe voiaar
lingen en de enige getuigen vanfenwe
dood en begrafenis In de Mariafeidss
ering en „de door celibataire rroor d
nen uitgewerkte Mariologie" is I
ria alleen maar opgevoerd als» -
nederige maagd, beroofd van h
vrouw-zijn en in het geheel niei
overeenstemming met de plaats|
de bijbel de vrouw geeft.
n
bri
