„Geen nieuwe boringen
naar gas in Waddenzee"
Brandstichtingen en
rellen in Zuid-Afrika
Nieuwe Haaöse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
Hoog - laag
iEerste beelden van Mars voortreffelijk
Egypte trekt zich definitief terug
HT
Vissers doen mee aan
vlootsanering - pag. 3
iet
Rapport rijksinstituut Natuurbeheer:
In deze krant
EU
Plaatselijk
regen
Soweto rustig door grote politiemacht
Aantal uitvallers
Vierdaagse niet
Zes doden acht
gewonden
bij autobotsing
Bomexplosies
Ex-KVP-er Beugels
opzienbarend groot weigert Kamerzetel
Assad: troepen
Libanon blijven
EG laat JET weer
in de lucht hangen
Trouw - een brede blik
op de werkelijkheid
Welkomstvoordeel
Trouw hoort bij u.
34E JAARGANG NR. 9884 WOENSDAG 21 JULI 1976
de pro
rouw
ledme vrijdag nuttige wenken voor eert eorgon.fno
vakantie Advertenties voor deze rubriek kunt u
opgeven tol donderdagmorgen 11 uur
Tel 020-913456 (toestel 708!
GAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
JtNNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED, CR EP BANK REK.NO 23.00.12.574 -GEMEENTEGIRO X1I000— LOSSE VERKOOPPRIJS 0,53
JKEVEI
r. J. va
DRECI
)9&:|
ïn.
een ve
i geme
lige va
iet voU
bij de t
D te Ut
tÊÊm
radio
n ah
gels
'ASADENA (UPI, Reuter) De
eerste landschapsfoto van het op-
trvlak van Mars heeft de
vluchtleiding van het Viking pro
ject meer dan enthousiast ge
maakt. Het onderzoektoestel bleek
gistermiddag veilig te zijn geland
in een zacht golvende, -.woestijn-
achtige vlakte, bezaaid met scher-
stenen. In de verte waren
zandduinen te ontwaren en er was
een veeg bewolking te zien aan een
overigens heldere hemel.
,,Dit is gewoon een ongelooflijke
scène", zei dr. Thomas Mutch, de
chef oppervlakte-fotografie. ,.Het
is een mooie combinatie veilig
en opwindend." Het punt was dat
de Viking voor een behouden lan
ding in vlak terrein moest neerko
men, terwijl men toch graag inte
ressante dingen wilde zien. Be
langrijk is ook dat er genoeg los
materiaal in de directe omgeving
ligt om melde graafarm grondmon
sters te nemen. Het zou sneu zijn
geweest als de Viking op een
schoongewaaide rotsplaat zou zijn
neergekomen.
Lyrisch was men in Pasadena over
de technische kwaliteit van de
foto's. Op het rechter beeld, van de
bodem vlak onder de Viking, zijn
de klinknagels op de mee afgebeel
de landingspoot te tellen.
Het oppervlak van Mars doet de
deskundigen sterk aan dat van de
maan denken. Alleen ontbreken de
scherpe kraters van ingeslagen me
teorieten. Die zijn door wind en
stofstormen weggesleten.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het rijksinstituut voor natuurbeheer is tegen nieuwe aardgasboringen op de
Waddenzee Dit blijkt uit een tot nu toe geheim gehouden rapport dat het instituut op verzoek van
staatssecretaris Meijer heeft opgesteld over de gevolgen van met name de mogelijke aardgaswin
ning op het Zuidwalveld in het westelijk gedeelte van de Waddenzee.
Zuidwalveld, het proces van achte
ruitgang zal versterken.
Het Franse'staatsbedrijf Petroland
heeft de Nederlandse regering al in
Binnenland
J" Uil een voorzichtige schatting
Hoogst^ van Staatsbosbeheer blijkt dat
ruim achthonderd hectare jon
ge naaldbomen zijn ver-
droogd. Door bosbranden is
ongeveer duizend hectare bos
rloren gegaan. Een voorlo-
'8 rKo P'9e balans van deze en an-
rsstrai dere gevolgen van de droogte
voor onze natuurgebieden op
pagina 5.
gdhei
Mom
garag i
iagd il
notor.
nisch
Ave
R'da
Buitenland
China steekt de draak met de
[„nieuwe tsaren''7
erk
'rof. dr. H. M. Kuitert be
spreekt een nieuw boekje van
de Duitse theologe Dorothee
Sölle2
Kunst
Rubinsteins laatste con
cert 4
Economie
Gezien de beweging" in
de hypotheekrente, de gro
te keuze in financiers en de
belangstelling voor het ko
pen van een eigen huis,
zullen wij voortaan elke
week een overzicht van de
hypotheekrente-tarieven
publiceren. Het verheugt
ons, dat de (consumenten)
Vereniging Eigen Huis in
Amersfoort bereid is ons
hiertoe elke week een op
gave te verstrekken.
I Utters schrijven
■f Radio en tv
Strips, leutileion
Putzei
Beurs
Familieberichten
Wisselend bewolkt en voorna
melijk in het binnenland plaat
selijk een bui. Matige tot vrij
krachtige noord-westelijke
wind. Maximumtemperaturen
circa 22 graden.
Morgen en overmorgen
Wisselend bewolkt met slechts
hier en daar een bui. Weinig
verandering in temperatuur.
Morgen zon op: 4.47, zon onder:
20.43, maan op: 00.51, maan on
der: 16.46.
Het instituut wijst erop dat de Wad
denzee behalve door boringen al van
tal van kanten ernstig wordt be
dreigd. Zo zijn er de oefeningen van
landmacht, luchtmacht en marine,
die op grote schaal plaatsvinden op
Texel. Vlieland en Terschelling.
Daarnaast is er een ernstige water
vervuiling veroorzaakt door de toe
voer van Rijnwater. Voorts de toene
mende druk van de recreatie, het
gebruik van speedboten en de aan
wezigheid van steeds meer mensen
op de droogvallende platen. Afgezien
nog van allerlei plaatselijke milieu-
verstorehde activiteiten.
Verstoring
Eén groep wadvogels, die voedsel
zoekt op een droogvallende plaat,
kan, aldus het rapport, achtereen
volgens verstoord worden door
laagvliegende sportvliegers, militai
re oefenvluchten, door een helicop
ter of hoovercraft van een olie
maatschappij. door wadlopers of
zeilschepen op het wad.
In alle gevallen is het resultaat dat
het voedselgebied niet door de vo
gels benut kan worden. Deze bedrei
gingen hebben al tot gevolg gehad,
dat een reeks van planten en dier
soorten in de westelijke Waddenzee
in de laatste tientallen jaren is ver
dwenen of achteruitgaan in aantal
(de zeehond, de bruinvis, drie soor
ten vissen en vijf vogelsoorten). Aan
genomen mag worden, zo zegt het
instituut, dat iedere verdere versto
ring. zoals de aardgaswinning op het
HARDENBERG Bij een frontale
botsing tussen twee personenauto's
op de weg Lutten-Slagharen (ge
meente Hardenberg) zijn zes men
sen omgekomen en acht gewond ge
raakt, van wie drie ernstig. Het on
geluk ontstond, toen een personen
auto een file probeerde te passeren
en op de linkerweghelft frontaal te
gen een tegemoetkomende auto
botste. Een echtpaar met kind uit
Hardenberg en een man en een
vrouw en een kind zijn dodelijk ver
ongelukt. De gewonden zijn overge
bracht naar het ziekenhuis in Har
denberg. De namen van de slachtof
fers zijn bij het ter perse gaan van
deze editie nog niet bekend.
SALISBURY (Reuter) In het
centrum van de Rhodesische hoofd
stad Salisbury zijn twee bommen
ontploft, één bij de nachtclub en één
bij een restaurant, zo is van oogge
tuigen vernomen. Er z\jn zeker twee
gewonden.
JOHANNESBURG (AP, DPA, Reuter) Op verschillende plaat- poogd de school zelf aan te steken,
sen in Zuid-Afrika hebben brandstichtingen plaats gevonden,
terwijl in Witbank rassenonlusten uitbraken.
In de door zwarten bewoonde voor
steden van deze mijnwerkersstad.
250 kilometer ten oosten van Preto
ria. gingen overheidsgebouwen, ca-
fé's en winkels in vlammen op. De
onlusten braken uit bij een pro
testmars van negerscholieren. De
straten in Witbank gaven hetzelfde
beeld als bij het uitbreken van de
ongeregeldheden in Soweto en ande
re voorsteden van Johannesburg de
vorige maand. Winkels van Indiërs
werden eerst geplunderd en daarna
in brand gestoken. Ook auto's moes-
NICOSIA (AP. Reuter) De Sy
rische president Hafez Assad heeft de
Palestijnse cis tot terugtrekking van
alle Syrische troepn uit Libanon van
de hand gewezen. Assad zei dat de
Syrische interventic in het buurland
zal doorgaan ..ongeacht de repercus-
ten het ontgelden en werden met een
stenenregen bekogeld. De politie
greep hard in en gebruikte traangas;
herhaaldelijk klonken „waarschu
wingsschoten".
In vlammen
In het zwarte stadsgebied Mohla-
keng van Randfontein, 70 kilometer
ten westen van Johannesburg, ging
maandagavond een school in vlam
men op. In Hartebeesfontein, 165 ki
lometer ten zuidwesten van Johan
nesburg, wist de politie een poging
tot brandstichting te verijdelen. In
Middelburg 125 kilometer ten oosten
van de stad, werden zes scholen in de
zwarte wijk Mhluzi gesloten nadat
demonstrerende studenten door de
straten waren getrokken en auto's
met stenen hadden bekogeld. Een
blanke die in de bantoebestuursraad
zit werd uit zijn auto gesleurd en
moest gewond de wijk nemen. De
politie heeft onmiddellijk alle wegen
naar Mhluzi afgezet. In de zwarte
buurt van het nabijgelegen
Hendrina werd brand gesticht in het
kantoor van een schoolhoofd en ge-
De verwachte onrust in Soweto en
andere zwarte voorsteden van Jo
hannesburg bleef uit, mede door de
enorme politiemacht die een oogje in
het zeil hield. De politie nam geen
enkel risico en patrouilleerde zwaar
bewapend in de straten van Soweto,
terwijl veel blanke functionarissen
zekerheidshalve een dag vrijaf
namen.
BRUSSEL (Reuter) De minister
raad van de Europese Ge
meenschappen nam gisteren voor de
derde maal geen beslissing over de
plaats waar de JET gebouwd wordt,
een kernfusie-experiment van 450
miljoen gulden waarom vooral door
Italië en Engeland touwgetrokken
wordt. De raad besloot wel dat het
experiment moet doorgaan. De Eu
ropese Commissie wil de JET in Ita
lië bouwen, maar het in Engeland
gehuisveste ontwikkelingsteam
voelt weinig voor verhuizen en dreigt
bij alle aarzelingen langzaam af te
brokkelen.
Van een onzer verslaggevers
NIJMEGEN Voor 321 deelnemers
was de eerste vierdaagse dag te
zwaar. Dit aantal uitvallers is echter
niet opzienbarend. Gistermorgen
startten er 17.253 wandellustigen,
nadat maandagavond het aantal in
schrijvingen tot 19.096 was geste
gen. Dat betekent dat er 1843 perso
nen niet aan de start zijn versche
nen. Het mobilifoonnet van de me
dische dienst dat dagelijks het volle
dige parcours bestrijkt, is gisteren
niet overbelast geweest. De weers
omstandigheden hebben de marslei
ding doen besluiten voor vandaag
en de komende dagen weer de nor
male starttijden te handhaven. Gis
termorgen was burgemeester
F.W.M. van den Höevel tot Wes
tervlier de meest winters geklede
man tijdens de aanvankelijk zonni
ge doortocht door het 1250 jaar be
staande Eist. Ter gelegenheid van
dit jubileum had de eerste burger
zich een kostuum van de verre
Amsterdamse burgemeester Nico-
laas Tulp laten aanmeten, waarin
hij zich voor het raadhuis bewoog.
Eist bleef tegen het middaguur ach
ter met duizenden lege melkhuizen,
het restant van een attentie van de
Melkunie ter gelegenheid van de 60-
ste vierdaagse. Voor iedere deelne
mer was er een slokje. Er was echter
verzuimd voldoende verzamelbak
ken voor afval neer te zetten.
Meer nieuws op pagina drie.
DEN HAAG - De voormalige KVP-
er Paul Beugels wil niet in de Twee
de Kamer. Beugels, die in augustus
1975 zijn lidmaatschap van de KVP
opzegde, omdat die partij met ARP
en CHU in een te eng-confessioneel
CDA-verband stapte, kwam voor de
vakante kamerzetel van de in de
Raad van State benoemde dr. Th.
van Schaik in aanmerking. Als de
heer Beugels zijn zetel wel aanvaard
zou hebben zou daarmee de bewe
ging Resoluut, de politieke groepe
ring ronde de afgetreden KVP-
voorzitter D. de Zeeuw een geestver
want in het parlement gehad heb
ben. De heer Beugels zou dan als
onafhankelijk lid buiten de KVP-
fractie om hebben kunnen spreken
en handelen.
1971 vergunning gevraagd voor de
winning van het aardgas in het Zuid
walveld. De aanwezige aardgasreser
ve wordt geschat op 20 miljard ku
bieke meter, vergeleken met de
aardgasbel van Slochteren (2000 mil
jard kubieke meter) niet zoveel,
maar economisch toch niet onbe
langrijk. Verwacht wordt dat de Fe-
gering in het najaar de beslissing zal
nemen. Momenteel speelt zich tus
sen de verschillende departementen
en belangengroeperingen een zware
strijd af over deze vergunning.
Economische zaken is, gezien het
economische belang van de zaak,
geneigd de aanvraag positief te
waarderen, indien de maatschappij
de nodige voorzorgen neemt om de
schade aan het milieu tot een mini
mum te beperken. CRM is, uit het
oogpunt van het natuurbehoud te
gen. CRM is er niet in geslaagd het
Zuidwalveld betrokken te krijgen bij
het deel van de Waddenzee, waar
door de procedure van de zogenaam
de planologische kernbeslissing zal
gelden. Dit betekent dat het verle
nen van de aardgaswinvergunning
voor dit veld niet gebonden zal zijn
aan uitgebreide inspraakprocedures.
Steun
CRM heeft voor haar negatieve
standpunt nu wel een steun in de rug
gekregen door het onderzoek van het
instituut voor natuurbeheer. De
exploitatie van het Zuidwalveld zal
volgens het instituut op verschillen
de manieren ongunstige gevolgen
hebben voor het milieu in de weste
lijke Waddenzee. Het baggerwerk en
de transportleidingen die aangelegd
moeten worden zullen de bodem
structuur aantasten. Sterfte onder
de bodemdieren dte als voedsel die
nen voor de wadvogels is het gevolg.
De werkzaamheden tijdens de borin
gen. de winning en het transport van
het aardgas zullen zeker tot veront
rusting van zee en wadvogels en zee
honden leiden. In de onmiddellijke
omgeving van de beide boorplat-
fomis die voor de winning van het
aardgas nodig zijn, overwinteren
maximaal 20.000 eidereenden, zwar
te zee-eenden en middelste zaagbek-
ken. Dit aantal vogels zal door de
booractiviteiten sterk afnemen en
het is de vraag, aldus het rapport, of
ze elders terecht kunnen. Volgens
het instituut moet gevreesd worden
dat de kleine rustplaats voor zeehon
den. gelegen op 2 kilometer van de
platforms, zal verdwijnen door de
verstoring van de rust.
Vervolg pagina 3, le kol.
MONTREAL Twintig Afrikaanse landen heb
ben zich tot nu toe officieel uitgesproken voor een
boycot van de Olympische Spelen van Montreal.
Gisteren lieten ook Egypte (eindelijk, na dagen
van heen en weer.gepraat) en Marokko weten hun
ploegen terug te trekken. Omdat behalve deze
twintig nog zeker twaalf landen hebben gezegd het
voorbeeld te zullen volgen, zal het aantal deelne
mende landen aan deze Olympische Spelen gaan
dalen tot onder de 95. Sinds de Spelen van Rome is
het aantal deelnemende landen niet zo laag
geweest.
De boycot van de, met uitzondering van het Zuid-
amerikaanse Guyana, Afrikaanse landen heeft
consequenties voor de organisatie van de Spelen.
Egypte heeft bij voorbeeld in het basketbal- en
volleybaltoernooi al een wedstrijd gespeeld. Hoe
wel die wedstrijden verloren werden zal er toch
officieel een verklaring moeten komen Wat er met
die wedstrijden gaat gebeuren. Het vreemde doet
zich ook voor dat er nu in Montreal meer journalis
ten dan deelnemers zijn. En er waren al meer
veiligheidsagenten dan deelnemers.
Voor de organisatoren betekent dé boycot ook een
financieel verlies. Geschat wordt dat de inkomsten
uit de Spelen, die toch al zo weinig konden verdu
ren, met nog eens één miljoen gulden zullen
dalen. Dat komt dan omdat er aanzienlijk minder
kaarten worden verkocht nu Afrikaanse atleten
ontbreken. Het bokstoernooi heeft het erg moei
lijk met het wegblijven van een groot aantal
deelnemers. Veel partijen kunnen geen doorgang
vinden omdat een van de twee of zelfs beide
zen liet zijn boosheid gisteren enkele keren blij
ken via langdurige fluitconcerten.
Het IOC heeft inmiddels nog niet besloten welke
sancties er genomen zullen worden tegen de
wegblijvers. Wel zullen die straffen van het IOC
komen. Normaal worden straffen uitgedeeld via de
eigen nationale organisatie, maar het IOC heeft
van de vergadering de volmacht gekregen over te
gaan tot sancties. Tijdens de IOC-vergadering van
1977 in Praag zal er opnieuw over worden gespro
ken, maar eerst moeten de internationale
sportbonden worden geraadpleegd.
Gisteren waren er in Montreal opnieuw overwin
ningen voor de hockey- en waterpoloploeg. De
hockeyers bleken nauwelijks een terugslag te
hebben van de overwinning van maandag op India
en wonnen nu met 20 van Maleisie. Paul Litjens
zorgde voor de Nederlandse doelpunten.
De waterpoloploeg won ook zijn derde wedstrijd,
nu met 6—5 van Roemenie maar was voor deze
wedstrijd al zeker van een finaleplaats.
Bij het zwemmen waren er nieuwe Nederlandse
records voor Henk Vervoorn, Annelies Maas en
Enith Brighita.
Steeds minder vlaggen
deelnemers ontbreken. Het publiek dat zeer veel Herman Ponsteen plaatste zich bij het wielren
geld heeft moeten betalen voor de toegangsbewij- als derde beste bij de laatste zestien.
Nieuws ligt niet altijd op straat, het zit er ook onder
en boven. Aangezien Trouw op alles is voorbereid,
levert dat geen bijzondere problemen. Onvoorstel
bare verhalen uit de riolen van Nice en de woestijnen
van Mars. Groeten uit Amsterdam en tot morgen.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:„.Giro:
Opgegeven door:
Naam:
Betaalt per kwartaal
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag naar kruit:
4 (raaic twarl-kunstlederer onderzetters met lilver bedrukte ouderwet
se lorn mol ie f mode llen. Werkelijk een sieraad op mijn latei.
Q Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origineel.
Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
I—J Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij
betaalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant
te hebben ontvangen) 6,25 minder voor de eerste
termijn.
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
A