Amalrik: Sowjet-Unie is ondergronds in beweging M dichtbij mentaar 'Houding van westen verhindert democratisering Rusland' Dissident rekent erop eens terug te kunnen gaan de- van een lezer dat was de olifant te veel glitterboy vloek veiliger wensen het weer weerrapporten Strandweer WART i 16 JULI 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 -M best waar zijn dat een aantal leiders van landen uit de /ereld een beetje vreer.'d tegen de manier, waarop m landen in de pers (buiten iigen land) weerspiegeld [zelfs te vrezen dat dat ver- zich niet beperkt tot de I die zich bij voorkeur ,.de jebonden landen" noemen. |i het Witte Huis, in het Ely- I Downing Street en op ons Latshiiis zal menigmaal een Jtnipsel met een mismoedig I over zoveel misverstand" jgeschoven (of met een woe- jebaar in de prullemand zijn. 1 al naar gelang het tem- nt van de betrokkene). Iden altijd de indruk dat dat Tschijnsel was waarmee je. De s, beg veria r héél t ze om i allen, ein van gen ze i op hun j n in sp t er metf rig stond, ezichtr rug beg eenmaal op een bepaalde bent gekomen, al lang hebt iven tijdens die klim omhoog boze uitbarstingen altijd bin- imers bleven. Als je eenmaal leb, heb je het allang in de journalisten zijn ook maar in allerlei maten en soor- :n beetje verknipt soms !n rare, vaak wat directe wijze problemen te benaderen; |gen subjectieve hebbelijkhe- n onhebbelijkheden, geremd stimuleerd door technische jkheden of onmogelijkheden laar toch allemaal er wel op zo eerlijk mogelijk beeld werkelijkheid te geven (,,zo mogelijk" dat is een bete- bruikbaarder omschrijving !t zo vaak misbruikte woord jrtief"). ie indruk blijkt een misver zijn. Op hun conferentie in Delhi hebben de politieke uit de derde wereld de mo id onder ogen gezien om aar een nieuw internationaal eau op te richten om die itionale beeldvorming wat bij *^an daar begrip voor hebben ■isy op zekere hoogte dat initia- jlfs toejuichen (in zoverre na-"^ zo'n persbureau kan bijdra- de verbreding en verdie- die gigantische stroom in- iggen bft»en en voorlichting, die dage- aanfer de were,d 8aat) naar •- ezegg^4^ moet alleen worden dat litiatiefnemers vooral hebben Binds cfcr'St op de eigen binnenlandse zijgen met de pers. die in die rede^fer maar a' te ddov»jls een zeer tendoJaar instrument blijkt te zijn lecembi machtsuitoefening als een enltalagstuk van hun regering dus. aar voc ndere woorden: het gaat hier Beukei om |ancjen waar d pers niet mmeni onafhankelijk van de politie- lachthebbers kan opereren; integendeel de regeringen zelf et tegen opzien door middel a pers de bevolking te manipu- ^u'st d'e wetenschap moet t al veWzondcr huiverig maken voor over lijiatief uit New Delhi. :n wild Op h< rgelijking van de pers met een ancTi8 'S we' eenS gemaakt ook ,errogSgf begin'van dit commentaar. rbeidei?jh er zeker in de landen met trïten vrije pers is nogal wat idsbez 'en instellingen, waar langs de utzage spiegels hangen met n wag! '"5 bruin ge,inl glas' Bi' da" ^an men d'e d'ngen 'n uitgaanscentra. edoeling van dergelijke spie- s duidelijk. Dat bruine glas vriendelijks en geeft iede- ieen wat vrolijker en wat meer jus beeld van zichzelf. En om- pdereen er wel eens behoefte heeft een wat gekleurd beeld zichzelf te zien, hebben die ■•Iels een betrekkelijk nut. Maar jen spiegel nodig heeft omdat ich misschien niet lekker voelt iJich afvraagt of hij naar de fr moet zo iemand doet .andig in een ongekleurde spie- e kijken. j als politiek machthebber be- |e heeft in de praktijk van elke .po nu en dan in de spiegel te in om de eigen verantwoorde- •pid onder ogen te zien. zal Hra ontdekken dat alleen die jkleurde spiegels nuttige ge- tvoorwerpen zijn. Maar nog- daar is een zekere wijsheid nodig om dat in de gaten te en en wijsheid is een schaars door Herman Amelink „De Sowjet-Unie verkeert in een overgangsperiode. Van bui ten lijkt alles in een heel stabie le staat te verkeren, maar on der de oppervlakte zijn allerlei bewegingen aan de gang. Dat werkt in heel de Sowjet-Unie door, ook bij de leiders". Dit verklaarde de dissidente Rus sische schrijver Andrej Amalrik gis teren bü zijn aankomst op Schiphol. De schrijver zei geen omlijnd beeld van het westen te hebben, maar had wel een beeld van het gezicht dat het westen naar de Sowjet-Unie richt. Veel mensen in de Sowjet-Unie heb ben het gevoel dat het westen veel te toegeeflijk is. Daardoor helpt het westen de Sowjet-leiders de crisis, die er anders zeker zou komen, te voorkomen. De meegaande houding van het westen verhindert de demo cratisering van de Sowjet-Unie. De belangrijkste drijfveer achter het beleid van het Kremlin, is de vrees voor een interne crisis en de vrees voor een conflict met China, aldus Amalrik. Om in staat te zijn hierop effectief te reageren is het noodzake lijk dat de Sowjet-leiders hun han den vrij hebben in het'westen. Als tweede factor in de buitenlandse politiek van de Sowjet-Unie noemt Amalrik de byzantijnse -r er zit een stuk listigheid in die politiek. De Sowjet-leiders merken dat het Wes ten de confrontatie zat is. Ze gebrui ken de détente als een soort slaappil om het westen te laten inslapen. En u weet hoe dat met een slaappil is, zo voegde de schrijver daaraan toe, het is prettig om hem in te nemen, maar als je wakker wordt, zijn de proble men er niet door veranderd. Solzjenitsyn Amalrik werd na zijn aankomst op Schiphol onmiddellijk aan de tand gevoeld over de in het westen nogal omstreden opvattingen van de eer der uitgeweken Russische schrijver Alexander Solzjenitsyn. Amalrik verklaarde het meeste resepet te hebben voor de persoonlijkheid van Solzjenitsyn, voor de wijze waarop hij het gevecht is aangegaan met het Sowjet-systeem. Grote waardering zei Amalrik verder te hebben voor het schrijverschap van Solzjenitsyn. Hij is een van de beste schrijvers van Russische literatuur in deze tijd. Amalrik zei echter met het geheel van ideeën van Solzjenitsyn niet te sympathiseren. Hij omschreef Solzjenitsyn als een romantisch conservatief. De enige tijd geleden uitgeweken Russische schrijver heeft nogal van zich doen spreken doordat hij het westen steeds op roept tot een hardere houding tege nover de Sowjet-Unie. Amalrik zei zichzelf te scharen in het kamp van de liberalen, de groep van dissidenten waartoe bij voor beeld ook de bekende natuurkundi ge en winnaar van de Nobelprijs. Andrej Sacharow, behoort. Ideolo gisch ben ik een libeaal, maar als schrijver ben ik veel meer nationa list, aldus Amalrik. „Terug" De schrijver zei te geloven dat hij over een aantal jaren naar de Sow jet-Unie zal terugkeren. Hij voegde daaraan toe dat hij dat geloof niet verstandelijk kon beredeneren, maar dat het een gevoel was. Op de vraag welke omstandigheden voor hem aanleiding zouden zijn naar zijn vaderland terug te keren, noemde Amalrik twee mogelijkhe den. Als het bestaande régiem tole ranter zou worden voor andersden kenden èn als er anarchie en wanor de in het land zou uitbreken. In beide gevallen zou hij onmiddellijk teruggaan. Van de twee omstandig heden achtte Amalrik de eerste overigens het meest waarschijnlijk. Verder verklaarde hij met ge mengde gevoelens naar het westen te zijn gekomen. Hij was blij nu weer een normaal leven te kunnen leiden, maar was anderzijds bedroefd dat hij land en vrienden had moeten verlaten. De tijd zal leren welk van de twee gevoelens de overhand zal krijgen, aldus Amalrik. Gjoezel om hoort het bestaan van een pers, als een ongekleurde spie tot de opmerkelijkste en won- jkste verschijnselen van onze samenleving! Dat er regerin gen machthebbers zijn, die elke j weer opnieuw naar de krant - en. omdat zij gewaarschuwd worden voor een matte blik i allen onder ogen: maar ook dat zers zijn. die van hun krant ngen dat deze nooit en te nim- de slippendrager van die ithebbers zal zijn. de politieke leiders uit Nieuw Het echtpaar Amalrik heeft nog geen concrete plannen voor de na bije toekomst. Ze hopen de komen de tijd in West-Europa wat rond te reizen en bezoeken te brengen aan andere Russische emigranten. Later hoopt het echtpaar ook naar Ameri ka te gaan. Ook is nog niet bekend of Andrej de baan die hem door de universiteit van Utrecht is aangebo den. zal accepteren. Boekowsky De Russische schrijver Andrej Amalrik en zijn vrouw Gjoezel gaven na hun aankomst op Schiphol een persconferentie. echtpaar had zijn Siamese poes Di- za meegenomen. Diza was twee maanden geleden van huis weggelo pen maar de afgelopen week weer teruggekomen. Waren de Amalriks, zoals het plan was, veertien dagen eerder naar Nederland gekomen, dan zouden ze zonder Diza gekomen zijn. De moeilijkheden wat betreft de uit voer van de persoonlijke bezittingen van de Amalriks, waaronder een aantal schilderijen van niet erkende kunstenaars, werden niet veroor zaakt door de douane, zo vertelde Amalrik. maar door het ministerie van cultuur. Uiteindelijk heeft de dissidente schrijver niets hoeven te betalen om zijn bezittingen mee te nemen. De zeer charmante maar buitenge woon verlegen echtgenote van Andrej Amalrik, Gjoezel werd ge vraagd of ze zich van plan was aan te passen bij de westerse levenswij ze. Na enkele woorden tegen haar man, zei ze dat ze het hem gevraagd had en dat het mocht van hem. Ideologisch zei mevrouw Amalrik op één lijn te zitten met haar man. ..Misschien dat Gjoezel nu ze in het westen is, emancipeert en andere opvattingen krijgt dan ik." grapte Andrej. Gjoezel die schilderes is hoopt haar werk in West-Europa te kunnen voortzetten. Over Wladimir Boekowsky vertelde Amalrik dat hij over hem geen goe de berichten had. De laatste maand kon hij niet meer naar zijn moeder schrijven en hij is er beroerd aan toe. Boekowsky schijnt wel uit Zijn isoleercel gehaald te zijn. maar ook dat bericht is niet officieel beves tigd. Amalrik wees erop dat de KGB, de geheime dienst van de Sowjet-Unie. steeds bedekter gaat optreden. Openlijke arrestaties leiden al gauw tot protesten uit het westen en daar om neemt de KGB haar toevlucht tot maffia-methoden. Mensen wor den op straat aangevallen en in el kaar geslagen. Vooral wanneer dit dissidenten overkomt wier naam in het westen nauwelijks bekend is, is dat heel tragisch. Haary van den Bergh verklaarde deel uit te maken van het comité van ontvangst van Amalrik om het grote aantal politici te vertegen woordigen dat zich op een of andere wijze voor de vrijlating van Andrej Amalrik heeft ingezet. Bovendien heeft de Partij van de Arbeid een bijzondere relatie met Amalrik. aan gezien een delegatie van deze partij, waartoe fractievoorzitter Ed van Thijn en ook Harry van den Berg behoorden, vorig jaar een bezoek aan de Sowjet-Unie brachten en niet alleen met de Sowjet-leiders maar ook met Sacharow en Amalrik spra ken. Er was na die ontmoeting een persoonlijke vriendschap ontstaan. We moeten het op den duur zo ver zien te krijgen dat Andrej en Goezel weer terug kunnen, zo verklaarde Van den Bergh. Gevraagd naar zijn oordeel over de voorspellingen die hij heeft gedaan in zijn boek „Haalt de Sowjet-Unie 1984?", verklaarde Amalrik dat hij van mening was de ontwikkeling in het land juist beschreven te hebben. Het gaat echter allemaal langzamer dan ik toen had voorzien. De Sowjet leiders zijn buigzamer gebleken dan ik toen aannam, aldus Amalrik. Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. O IDEE VOOR TOEKOMSTIGE RUIMTEVAARTPROJECTEN': EEN PLAATS ZOEKEN VOOR JE RECLAME-STER! onder redactie van loes smit Tweemaal heeft de kolossale oli fant Dixie op de „operatietafel" gelegen, zoals op de foto nog veel vaker heeft een hele staf mensen Dixie geholpen en scherp in de gaten gehouden, er is zelfs een autobandenfabrikant te hulp ge roepen, maar het mocht niet baten: de 21-jarige dikhuid uit de Florida- dierentuin in de Amerikaanse stad Miami heeft het niet overleefd. Hadden ze al die moeite niet ge daan, dan was Dixie al eerder dood geweest. Ze moest in elk geval afgemaakt worden, behalve als men er in zou slagen twee ontsto ken botten in haar rechtervoorpoot te vervangen door stalen pennen. Het ging om een infectie die vol gens de dierenspccialist dr. Patrick Barry en zijn assistenten - vier orthopedische chirurgen doodsoorzaak nummer één is onder de olifanten; de infectie begint in de voet en tast dan de botten in de poot aan, waarna de olifant niet meer kan lopen. Daarom wilde men opereren, maar daarvoor was een heel speciaal drukverband no dig om te voorkomen dat de poot zou leegbloeden. De bandenfa briek Goodyear maakte er toen een van rubber, vierentwintig meter lang en vijftien centimeter breed, tweemaal zo dik en breed als een mensen-drukverband. Kort na de eerste operatie -die 27« uur duurde- stond de olifant weer op vier poten en de eerste tijd leek ze goed te reageren. Maar het duurde niet lang. Dr. Barrv besloot op de vijfde dag ne die eerste ingreep voor de tweede maal te opereren, omdat de „kunstbotten" niet goed op hun plaats bleven en omdat er in totaal vier in plaats van de twee al ge plaatste pennen in d? poot moesten worden gezet. Dat had het team de eerste maal al willen doen, maar in dat geval had de operatie nog twee uur langer moeten duren en-zo lang mocht Dixie niet op haar zij liggen; haar longen zouden dan beschadigd kunnen worden. Ter wijl ze die tweede maal onder ver doving was gebracht, bezweek Dixie aan een hartaanval. Maar toch was dr. Barry niet ontevreden. Nog nooit was er een dergelijke operatie op een olifant uitgevoerd en men heeft zoveel van Dixie ge leerd. dat er bij een volgende oli fant met geïnfecteerde botten ze ker op meer succes mag worden gerekend. Als de eerste pagina's van een boek je niet boeien, zal het vaak moeite kosten toch verder te le zen. Wie aan Henk van der Mey- den's „Privé Geheimen" begint, moet dan ook een echte doorbij ter zijn, want de eerste pagina's zijn niet te verteren. Niet alleen bekent Henk in het eerste hoofd stuk meermalen heel anders te zijn dan de man die hij in zijn kranterubriek Privé tracht te zijn („die gouden glitterboy"), maar die ontboezeming komt pagina na pagina terug, zelfs nog op bladzij de 30. Als iemand zo vaak en zo nadrukkelijk hetzelfde zegt, klinkt het steeds ongeloofwaardi ger. En als hij op de pagina 30 bovendien zegt terug te willen naar vroeger („ik zou er alles voor willen opgeven"), dan valt die he le bekentenis in stukken. We ken nen niemand in onze westerse comsumptiemaatschappij die materieel zoveel bereikt heeft als Henk van der Meyden en vervol gens alles wil opgeven, al zijp be zittingen weer kwijt wil, om het eenvoudige, niets bezittende per soon van vroeger te worden. Dat voortdurend help-ik-wil-eruit- geroep gaat je de keel uithangen en daarom slaan we de eerste 30 pagina's dus maar over. Daarna volgt het relaas in vele hoofdstuk ken van zijn teleurstellingen in de mensen, de blauwtjes die hij liep, de zwakke, maar daarom niet minder menselijke kanten die hij leerde kennen aan de sterren die gewoonlijk als superwezens in zijn kranterubriek schitteren. In deze hoofdstukken komt Henk al heel wat eerlijker over. En echt sympathiek wordt hij als hij over een hele rits Nederlandse en bui tenlandse sterren vertelt die zo zwaar aan de drank geraakt zijn dat ze een ontwenningskuur moesten ondergaan. Van die bui tenlanders noemt hij namen, maar niet en dat is het sympa thieke van de Nederlandse ac teurs en actrices. De uitgever (Teleboek, Amster dam die de geheimen voor 15 aan de man brengt) doet den vol- ke op de achterkant van het boek weten dat van Van der Meydens eerste ,,privé"-boek bijna 200.000x exemplaren verkocht zijn. Maar pas nog vertelde Henk zelf in een van de omroepbladen dat zijn vo rige privé-boek „prima" verkocht is. wel 100.000 exemplaren de helft dus. Omdat Henk daar zo oprecht en ronduit voor uitkomt, klinkt meteen veel van wat hij nu als privé-geheimen prijsgeeft, veel geloofwaardiger. Voor wie van verhalen over sterren houdt, staat er trouwens heel wat inte ressants in dit boek. De politieman die op Sardinië een priester bekeurde, zal nu wel erg bijgelovig geworden zijn, als hij dat nog niet was. De priester was razend over de bekeuring, betaal de toch maar de boete van twee duizend lire, maar schreef achter op de cheque: „tweeduizend ver vloekingen voor die misselijke agent die me bekeurde". Kort na dat de betaalcheque was binnen gekomen, viel de politieman en brak een been. Hij is nu doodsbang dat hem nog 1999 on gelukjes te wachten staan en heeft de prister voor het gerecht gedaagd, die de boze geestelijke veroordeelde tot een voorwaarde lijke straf wegens belediging van een ambtenaar in functie Het grote Britse confectiebedrijf Marks Spencer zoekt naar een ander onderkomen om zijn jaarlijkse aandeelhoudersverga deringen te houden. Dit jaar ver gaderden ze nog in het Londense hotel Dorchester, maar wel voor de laatste keer, want het luxueu ze hotel is opgekocht door Ara bische zakehlieden en de directie van Marks Spencer, die joods is, voelt zich daar niet meer veilig. Leerlingen uit de 2A klas van de Willem de Zwijgerschool in Leeu warden hebben zeer persoonlijke wensen op papier gezet en de Leeuwarder Courant nam daar onder andere deze van over: „Als ik een bed was, zou ik altijd slapen". „Ik wil wel een kast zijn, dan ga ik staan te pronken". En de mooiste wens: „Ik wil een t.v. zijn, dan kilkt iedereen naar mij" Van onze weerkundige mede werker Thermometer Stijgt Weer Andrej Amalrik en zijn vrouw Gjoe zel werden op Schiphol verwelkomd door een vertegenwoordiger van de universiteit van Utrecht, die Amal rik naar Nederland heeft uitgeno digd. prof. dr. Karei van het Reve en Harry van den Bergh. secretaris buitenland van de PvdA. Het Delhi deze uitgangspunten koeste ren en deze lezers voor ogen heb ben gehad, dan kunnen wij alleen maar enthousiast zijn over hun plan. Wij vrezen echter opgrond van de praktijk dat het helaas wel iets anders ligt. Sinds gisteren is de zoveelste warmtegolf van deze merkwaardige zomer over ons gekomen. De temperatu ren in het binnenland liepen op tot 27 a 28 graden Celsius. Zuidelijke winden voerden lucht uit Frankrijk aan. Meer noordelijk dan woensdag werd er dertig graden geregi streerd. Toulouse en Bor deaux haalden zelfs 37 gra den. Bijna onverdraaglijk warm was het ook in zuid- Spanje met 36 a 37 gr. C. in Sevilla en Almeria. In het overgrote deel van Europa is het volop zomer. In landen als Duisland. Zwitserland en Oostenrijk is de wind erg slapjes, waardoor de warmte van 26 tot 30 gr. C. daar extra gevoeld wordt. Tot in Polen en midden-Zweden wordt 26 gr. C. gemeten. De regen van een actieve sto ring bij Ierland bereikte ons land niet als gevolg van een efficiënte hogedruk- afweeractie. Nu viel er in een smalle baan van zuid-Ierland via de Ierse Zee tot Schot land regen van betekenis: 35 mm in Roches Point aan de Ierse zuidkust. 26 mm op het eiland Man, 23 mm in Cork en 21 mm in Dublin, gevallen in achttien uur tijd. De windveren icirrus) waren gisterenmiddag in Nederland niet van de lucht. Deze hoge. uit kleine ijskristallen be staande wolken werden door de Nederlandse waarne mingsstations niet gelijk ge codeerd. Zo gebruikte Eelde cijfer 1 (cirrus filosus, drade rige strengen). Schiphol en Eelde cijfer 2: (cirrus densus oftewel dikke partijen óf wol ken met kopjes), in Maas tricht cijfer 3: (cirrus nothus oftewel valse cirrus, verwaaid van buien op afstand) Een dreiging ging van dit al les niet uit. In de Golf van Biskaje bevindt zich een koufront-storing, die de baro meters gisteren in Frankrijk duidelijk deed dalen. Onder invloed hiervan kan de on weersactiviteit op den duur ook bij ons wat toenemen. Dat zal het eerst in het zui den het geval zijn. Hoe ingrij pend de storing echter wordt, met hoeveel onweer en regen, is in deze abnormaal stabiele zomer in West-Europa moei lijk te beoordelen, maar we zijn geneigd te geloven, dat er ook ditmaal niet al te veel van terecht zal komen. Net als een week geleden doen flinke barometerstijgingen ten zuidwesten van Ierland in de loop van het weekeinde een terugkerende zon ver wachten bij wat frisser weer (20-25 gr C Een abonnee op Texel die m(j dinsdagavond via de tv zag en hoorde, merkt op dat het droge jaar 1921 precies vijf envijftig jaar achter ons ligt. „Vijf maal een elfjarige zon- nevlekkenperiode terug", schrijft hij. Verder las hij dat ook de jaren 1934 en '35 mooie zomers hadden. „Als de blokkades door hogedruk- gebieden in jaren met zo een vlekkenminimum veelvuldi- ger voorkwamen, kunnen wij de theorie betreffende kli maatsverandering wel voor goed overboord mikken, vindt hij. Daar kan ik wel achter staan. Eerder is hier wel vaker be toogd. dat er in trossen jaren met gelijksoortige weerafwij- kingen feitelijk alleen sprake is van een schommeling, zo- onbcwolkt licht beu onbewolkt als deze er in de loop der eeuwen (en hoe kort nemen we eigenlijk nog maar waar?) wel vaker voorgekomen zijn. Vandaag warm strandweer telijke wind. Zeewater 20 gra- met veel zon. 's avonds een den. Verdere vooruitzichten: kleine kans op een on- na wat wolkenstoring of een weersbui. Een zwakke tot buitje opnieuw vrij zonnig en matige zuidelijke of zuidoos- iets frisser. Rld Vli.iiingcn Zd-Limburg Aberdeen Berlijn Bordeaux Brussel Londen Luxemburg Madrid Malaga Mullere» Munchen O5I0 Parijs Rome Split Stockholm Wenen Zurich Casablanca Istanboel Las Palmas New York Tel Aviv Tunis half bew onbewolkt licht bew onbewolkt licht bew onbewolkt licht bew hall beu licht beu- onbewolkt licht bew half bew /wuar bew half bew onbewolkt onbewolkt licht bew huif bew half bew onbewolkt onbewolkt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5