Breuk tussen kabinet
en vakcentrales dreigt
Weer groot bosgebied
in vlammen opgegaan
Nieuwe Leidse Courant
A F
Zeker 9000 doden bij
beving West-Irian
Fleurig"
et Nieuwe Haaöse Courant
Verlofregeling voor
zoons van boeren
en met
inder warm
In deze krant
D
FNV: Regering moet loonmaatregel ongedaan maken
STER-spot
Dreft
niet meer op tv
Prijzen niet
gestegen
Militairen moeten weekeinde paraat blijven
Indonesische minister onhult:
Justitie stelt
onderzoek in
naar Menten
Hartluchtbrug
naar Genève
Trouw is best aardig
Vertel het uw kennissen.
Welkomstvoordeel
'OUVV hoort bij u.
34STE JAARGANG NR. 9874 VRUOAG 9 JULI 1976
rouw
Pagina 11
Kunsthandel „LES BEAUX ARTS"
Noordeinde 113a
Zomer-verltoop tentoonstelling
9 JULI T/M 14 AUGUSTUS. DAGELIJKS VAN 10-16 U
ZONDAGS GESLOTEN CATALOGUS AANWEZIG
TEL 070-605891
85 SCHILDERIJEN UIT DE 19e EN 20e EEUW.
AVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
NNEMENT 14.17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167.80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO XI1000 - LOSSE VERKOOPPRIJS 0.55
Sionnig weer maar vooral in de
ustprovincies minder warm.
wakke tot matige wind tussen
loord en west. Maximumtem-
"w eraturen van 21 graden aan de
ust tot 29 graden in het zuid-
osten van het land.
IORGEN EN OVERMORGEN
)p de meeste plaatsen droog. In
binnenland geleidelijk
oeler.
Jorgen zon op:
zon onder:
4.32
20.58
19.46
03.34
'agina 2:
<ieuw boek van
lobinson
slaat in als een bom
l/atikaan veroordeelt
lewapeningswedloop
Pagina 7:
Heinemann: een
sewogen strijder
Pagina 4:
Belastingvrij kopen
oilitairen aan banden
Brieven van lezers2
Radio en TV4
Strips, feuilleton4
Puzzel
Commentaarv5
Dichtbij en verder5
iDIch
iFiml
h
Doen en denken
(vierde week)
Franse boeren
wanhoop nabij
De boeren in Nederland
mogen reden tot klagen
hebben, hun Franse col
lega's zijn de wanhoop
nabij. Zes regenloze
maanden maakten een
dorre steppe van het
Normandische en Bre
tonse platteland. Een
reportage van Willem
Schrama en Dirk Ket
ting op pagina 3.
Van een verslaggever
HAARLEM Het reclame-
|B filmpje waarmee de fabri-
B i kant van het afwasmiddel
M 1 Dreft wil bewijzen dat zijn
Ifl sop meer „waskracht" heeft
|jf& ton „produkt X", mag van
Hffi I het college van bijstand van
l I de reclameraad niet meer
V worden uitgezonden. De fa-
I brikant van afwasmiddel
^11 Lux mag echter gewoon
^Hl doorgaan met het uitzenden
van zijn filmpje waarin hij
zich tegen de Drcft-films af-
zet door zijn eigen produkt
even veel kracht voor minder
geld toe te schrijven.
De fabrikant van Dreft kan
volgens de commissie van
bijstand door het bestaan
van de Lux-film weten dat de
Dreft-film niet meer juist is.
Daarbij overwoog de com
missie dat Lux één van de
twee merken is die een met
Dreft vergelijkbare bekend
heid genieten. De fabrikant
van Lux heeft tegenover de
commissie toegegeven dat
zijn filmpje een verweer is op
de Dreft-reclame. Ook bleek
hij zich te hebben voorzien
van een TNO-rapport, waar
uit blijkt dat zijn sop even
sterk is als Dreft.
De fabrikant van Lux noem
de de Dreft-reclame verwar
rend, onwaar en denigrerend,
want het bekende merk „X"
zou daarin maar de helft
presteren van wat Dreft kan.
Naast Dreft en Lux bestaat
nog maar één bekend merk,
aldus de Lux-fabrikant, en
dat is helemaal niet verge
lijkbaar omdat het veel min
der geconcentreerd is en
evenredig minder geprijsd.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG De prijzen zijn
in juni gemiddeld niet geste
gen. Het is sinds 1969 nog niet
voorgekomen dat de prijsstij
ging in de junimaand tot nul
beperkt bleef. De totale prijs
stijging tot nu toe dit jaar
blijft hiermee op 5 procent ge
handhaafd.
Er deden zich wel prijsstijgin
gen voor. maar die werden ge
heel goedgemaakt door prijs
dalingen. Deze laatsten zaten
vooral bij aardappelen, groen
ten, eieren, vrouwenkleding. In
prijs omhoog gingen brood,
koffie, patates frites, vlees,
bloemen, auto's. De aardappe
len, die het afgelopen voorjaar
zorgden voor tegenvallers van
het prijscijfer, zijn nu de be
langrijkste oorzaak van de
meevaller.
Overigens maakte minister
Lubbers (economische zaken)
gisteren op een persconferen
tie over het loonbesluit van de
regering melding van tegenval
lende stijgende neigingen in de
prijsverwachting voor de rest
van hèt jaar.
Van een onzer verslaggevers
LEENDE/ARNHEM/DEN HAAG Na de grote brand op de Veuluwe van woensdag is gisteren
opnieuw een groot bosgebied in vlammen opgegaan. Volgens een voorlopige schatting is van de
staatsbossen bij Leende, ten zuiden van Eindhoven, ongeveer 350 hectare verloren gegaan.
Gisteravond was de brand onder controle, maar het nablussen ging nog door.
ie venloBe gonnej
stap unhoed dunoe
Nog even volhouden, morgen de
laaste opgave en dan is het puz
zelen in deze hoek weer gedaan.
Drie inzenders met goede oplos
singen maken kans elk dertig
gulden te verdienen.
De brand bij Leende brak in de na
middag uit in de buurt van hotel
Jagershorst. De rijkspolitie sloot de
weg Valkenswaard-Leende en de
westelijke rijbaan van de autosnel
weg Eindhoven-Weert voor het ver
keer. Het hotel Jagershorst werd be
waakt met brandweermateriaal van
Philips, maar het vuur bereikte het
hotel niet. Bij de bestrijding van de
brand werden twintig brandweerwa
gens uit de wijde omgeving ingezet
en werden vierhonderd militairen uit
omliggende legerplaatsen ingezet.
Met tanks voorzien van een ,do-
zerblad' werden brandgangen in het
bos gemaakt teneinde het vuur te
stuiten. De luchtmacht stelde
tankwagens ter beschikking om wa
ter aan te voeren. De blusoperatie
iwerd geleid vanuit een vliegtuig van
de rijkspolitie.
Ook op andere plaatsen braken gis
teren branden uit. In Drente ontA
stond brand in een veengebied tus
sen Nieuw-Balingen, Hoogeveen en
Nieuweroord, die in een uur kon wor
den bedwongen. Bij Oirschot woed
de enkele uren een bosbrand, die
echter niet van omvang is geweest.
Militairen uit de legerplaats
Oirschot verleenden assistentie.
Veluwe
Verschillende departementen heb
ben gisteren overleg gevoerd over de
vraag hoe de natuurgebieden beter
kunnen worden bewaakt. Het is vrij
wel zeker dat het komend weekein
de zeker 1600 man van de
landmacht in de kazernes blijven
om zonodig ingezet te kunnen wor
den bij de bestrijding van brand in
natuurgebieden. Bovendien zullen
de normale brandpiketten versterkt
worden tot in totaal duizend man.
Nog voor het middagappèl van van
daag zullen de landmachtcomman
danten beslissen welke compagni
eën geconsigneerd zullen blijven. De
kosten hiervan zijn niet alleen voor
defensie. Zeker is dat ook
Staatsbosbeheer een deel van het
geld voor luchtverkenning en sur
veillance op tafel brengt. Om op de
gevaren te wijzen, zijn vanuit Den
Haag ook nog 2500 expresbrieven
verzonden naar houders van recrea
tie-objecten, merendeels cam
pinghouders. Hun is gevraagd het
publiek voor te lichten en contact
op te nemen met gemeentebestuur
en brandweer om te weten hoe het
best kan worden opgetreden.
De achttienjarige jongeman uit Vaas-
sen, die sinds woensdagmiddag ver
dacht van brandstichting in Elspeet in
verzekerde bewaring werd gehouden,
is in de loop van de avond op last van
de officier van justitie in Zwolle op
vrije voeten gesteld. Hij had een wa- AlT6StatieS
terdicht alibi, waaruit zonder meer
bleek dat hij op het tijdstip van het
uitbreken van de brand niet in de
bossen van Elspeet vertoefde.
Apeldoornse weg vanaf de
Schelmseweg tot aan Woeste Hoeve
blijft afgesloten, evenals de wegen
in het getroffen gebied. De afritten
van rijksweg 12 bij motel Arnhem
blijven eveneens gesloten.
Militairen en de Arnhemse
brandweer zijn gisteren ook nog in
touw geweest om steeds oplaaiend
vuur op de plaats van de grote
bosbrand ten noorden van Arnhem
te blussen. Vandaag en morgen zul
len driehonderd militairen paraat
blijven en de landmacht houdt ook
bulldozers in gereedheid om zonodig
te kunnen ingrijpen. De bewaking
van het gebied zal zeker nog enkele
weken duren. De Arnhemse
brandweer houdt met zeventig man
en tien tankwagens het gebied on
der controle. Ook de luchtmacht
(vliegbasis Deelen) blijft paraat. De
Bij de politie rijst het vermoeden dat
de branden rondom Arnhem met op
zet zijn aangestoken. Aan de rand
van het brandgebied van dinsdag,
waarbij vijf hectare verloren ging, is
een uitgebrande bromfiets gevon
den. De brommer blijkt te zijn gesto
len. Zoals zeker is komen vast te
staan dat de grote brand van
woensdag is ontstaan door de brand
van dinsdag. Vlak in de buurt daar
van brak woensdagmorgen om tien
voor elf de grote brand uit.
De Arnhemse politie deelde gisteren
mee dat vandaag waarschijnlijk en
kele aanhoudingen zullen worden
verricht, die „waarschijnlijk verband
houden met het ontstaan van de
eerste brand op dinsdagMeer in
formatie wilde de politie in verband
met het onderzoek niet verstrekken.
JAKARTA (Reuter, UPI, AP) Bij de aardbeving vorige maand
op West-Irian hebben zeker 9000 mensen het leven verloren. Dit
heeft de Indonesische minister van sociale zaken Ministareja
gisteren meegedeeld.
De aardbeving heeft enorme
landverschuivingen veroorzaakt en
zeventien leefgemeenschappen zijn
verdwenen. De volledige omvang
van de beving de ergste, die ooit in
Indonesië is gevoeld is nog niet
bekend. Op West-Irian hebben zich
vanaf 26 juni meerdere schokken
voorgedaan, waarvan de zwaarste 7.1
op de schaal van Richter haalde. Ter
vergelijking de beving onlangs in
Noord-Italië was 6.5 sterk.
Zendelingen meldden vorige week
aardverschuivingen over een strook
grond van 80 kilometer lang en 20
kilometer breed op de hellingen van
de Jayawijaya-bergen. Zes dorpen
zouden geheel verdwenen zijn. Het
gebied is één van de moeilijkst toe
gankelijke van het eiland. De red-»
dingsacties worden nog bemoeilijkt
door het feit dat het momenteel he
vig regent in het getroffen gebied.
Volgens het Indonesische persbu
reau Antara moeten 15.000 overle
venden dringend uit het gebied wor
den geëvacueerd omdat er nieuw ge
vaar dreigt. Het vervoer is echter
moeilijk omdat de twee landingsba
nen voor vliegtuigen en wegen en
bruggen zijn vernield. De Indone
sische autoriteiten gebruiken bij de
reddingsacties vliegtuigen van de
staatsoliemaatschappij Pertamina,
Na felle bosbranden op de Veluwe
boven Arnhem: de bomen staan er in
lange rijen kaal en mistroostig bij.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Naar de beschuldi
gingen die de afgelopen weken zijn
geuit aan het adres van de 77-jarige
kunstverzamelaar Pieter N. Menten
uit Blaricum. gaat op korte termijn
de rijksrecherche een onderzoek in
stellen in opdracht van de Amster
damse procureur-generaal mr. J. F.
Hartsuiker.
Minister Van Agt van justitie schrijft
in zijn voorlopig antwoord op vragen
van drie Tweede-Kamerleden over
deze beschuldigingen dat.mede naar
aanleiding van twee brieven (24 juni
en 2 juli), die Menten aan het minis
terie van justitie schreef dit onder
zoek wordt ingesteld. Daarbij zullen
naast de heer Menten. de be
langrijkste getuigen die verder
niet worden genoemd of omschreven
worden gehoord. De bewindsman
schrijft voorts dat hij eerst de resul
taten van het onderzoek afwacht,
voor hij ingaat op de nader door de
.Kamerleden gestelde vragen.
De drie Kamerleden. Geurtsen
(VVD). Molleman en Kosto (Beiden
PvdA) hadden de minister onder
meer gevraagd of er een nieuwe
strafvervolging moet komen tegen
Menten (deze werd in 1949 berecht
door het bijzonder gerechtshof in
Amsterdam).
Menten wordt er nu van beschuldigd
betrokken te zijn geweest bij de exe
cutie van joden in Polen in augustus
1941. Deze beschuldigingen zijn on
der meer geuit door Michael
Hauptman uit Stockholm en Abe
Polak uit New York, die in tv-
uitzendingen van Tros-Aktua en het
weekblad Accent verteld hebben
ooggetuigen te zijn geweest van de
executies..
Van een verslaggever
DEN HAAG De eerste vijf Neder
landse hartpatiënten, die in het
Zwitserse Genève een operatie kun
nen ondergaan, vertrekken de twee
de helft van deze maand. Het zijn
allen mannen. Dit heeft prof. dr. J.M.
Greep uit Maastricht, lid van de
werkgroep hartchirurgie buitenland
van de Gezondheidsraad, gistermid
dag gezegd.
Volgens prof. Greep kunnen in Ge
nève 150 Nederlanders per jaar een
hartoperatie ondergaan. Zij zullen
worden geopereerd door de Zwitser
se hartchirurg prof. Charles Hahn en
de Nederlandse hartchirurg Henri
Wijnen. De operaties in Genève bie
den veel voordelen. Er werken in het
ziekenhuis veel Nederlandse ver
pleegsters, de totale kosten van reis.
verblijf en operatie in Genève zijn
lager dan die van Houston
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV)
eist van de Tweede Kamer dat ze de komende loonmaatregel van
de regering ongedaan maakt. De federatieraad van de FNV ziet
de maatregel als „een breuk tussen kabinet en vakbeweging". De
FNV zal het gebruikelijke advieswerk bij een loonmaatregel
boycotten. Verdere acties tegen de loonmaatregel zijn nog niet
bepaald.
de FNV tegen de haren instrijkt". De
beslissing is bedoeld om de werkge
legenheid van velen veilig te stellen,
aldus Aantjes. Wel vindt hij het be
ter als het kabinet twee weken eer
der met een besluit was gekomen.
Aantjes hoopt dat de loonmaatregel,
hoewel pijnlijk, toch wel te verwer
ken zal zijn. „Ik hoop dat alle betrok
kenen zich zelfbeheersing zullen op
leggen en zich bij de maatregel zul
len neerleggen".
KVP-fractieleider Andriessen is
minder positief. Hij wijst erop dat
met de loonmaatregel de loonkosten
dit jaar 9,3 procent zullen stijgen.
„Dat is meer dan de aanvankelijke
doelstelling van de regering (8,5 9
procent), die onze instemming had."
De maatregel poogt de werkgelegen
heid te bevorderen en toch nog eni
ge inkomensverbetering toe te
staan, aldus Andriessen.
Oppositieleider Wiegel (WD) stelt
vast dat het kabinet-Den Uyl blij
kens het „loondictaat" er „voor de
zoveelste keer" niet in is geslaagd
een vrijwillig akkoord met werkge
vers en vakbeweging te bereiken.
Wiegel Is het „eens met FNV-
voorzitter Kok" dat de loonmaatre
gel een breuk tussen kabinet en vak
beweging inhoudt. „Brede lagen van
de werknemers" hebben volgens
Wiegel liever geld in de portemon
nee dan opvoering van overheidsuit
gaven." De loonmaatregel werkt bo
vendien volgens Wiegel weer sterk
nivellerend.
Kruisinga (CHU) vindt de loonmaat
regel „veel te laat". Ook betwijfelt
hij of de premieverlagingen wel ver
antwoord zijn. Hij vertrouwt de lage
ramingen van de kosten voor ge
zondheidszorg niet.
Het CNV heeft „begrip" voor de in
houd van de loonmaatregel, omdat
die in grote trekken overeenkomt
met de CNV-voorstellen. Een loon
maatregel was volgens het CNV
voor het kabinet nu „onvermijde
lijk" geworden. De vervoersbond
CNV heeft laten weten niet mee te
zullen doen aan eventuele acties te
gen de loonmaatregel. Men acht bij
deze bond de kans op actie onder de
Vervolg op pagina 3
Meer nieuws op pagina 15
De scherp afwijzende reactie van de
FNV kwam na een speciale vergade
ring die de federatieraad gisteren
hield. De raad, bestaande uit de
bondsvoorzitters, besloot nadrukke
lijk dat de FNV-bonden geen eigen
acties op touw zullen zetten. Eventu
ele acties zullen gecoördineerd in
FNV-verband worden gevoerd. De
FNV overweegt ook het overleg met
minister Boersma (sociale zaken)
over eventuele ontheffingen van de
komende loonmaatregelen te boy
cotten.
Debat
De kans is niet groot dat de Tweede
Kamer de komende loonmaatregel
zal tegenhouden. De eerste reacties
van de grootste regeringsgezinde
partijen zijn nauwelijks negatief,
eerder positief. Het staat nog niet
vast of er, met onderbreking van de
vakantie van de Kamer, nog een
speciaal debat komt over de loon
maatregel. De FNV wil> wel zo'n
debat.
De mogelijkheid voor zo'n debat is
indertijd met nadruk gevraagd door
de PvdA in de Kamer. De komende
loonmaatregel zal dan ook niet eer
der definitief ingaan dan 14 juli. zo
dat er gelegenheid is voor een debat.
Vandaag vergaderen het bestuur en
de sociale deskundigen van de
PvdA-fractie over de loonmaatregel.
Dr Dolman, vice-voorzltter van de
fractie (voorzitter Van Thijn is met
vakantie), zei in een eerste persoon
lijke reactie de kans op een debat
niet groot te achten. Dolmans eerste
indruk is dat de ontwerp-
loonmaatregel voldoet aan de eis die
de PvdA-fractie tot nu toe stelde,
namelijk dat de koopkracht van de
meeste werknemers op peil blijft.
„Als aan die eis wordt voldaan, is
onze kritiek niet buitengewoon
groot. In de ontwerp-maatregel gaat
de koopkracht van de „modale
werknemer" er nog duidelijk wat op
vooruit", aldus Dolman. Hij wacht of
de FNV met cijfers kan aantonen dat
niet wordt voldaan aan de eis van de
PvdA-fractie.
ARP-fractieleider Aantjes is „blij"
dat de regering niet voor haar ver
antwoordelijkheid terugschrok, en
de onvermijdelijk geworden beslis
sing nam. „De regering weet, dat zij
Voor het eerst sinds onheuglijke tijden zijn de prij
zen vorige maand niet gestegen. En na een vergelij
kende studie in reclame-maken hebben wij het ge
voel dat de prijs van het alwassen zelfs licht zou
kunnen dalen. Dat zijn weer fleurige dingen.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
Giro:
Betaalt per kwartaal
Ik ontvang graag aaar keuaa:
f—14 fraaie zwarl-kunsUederrr onderzetters met rilver bedrukte ouderwet-
locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
Q Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkaleuder. Modern, origineel.
Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
LJ Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij
betaalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant
te hebben ontvangen) 6.25 minder voor de eerste
termijn.
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
x
Cr*»