AUTOBIOGRAFIE----
Honderd jaar Otto-motor
ilWÜMi
UITGAAN
Mercedes breekt Diesel-records
Vijfdeurs Peugeot 104 vervanger model 204
Orgelexpositie in Grote Kerk en
ill
Celstraf geëist wegens
bezit van vuurwapens
Opknapbeurt voor
Endegeest
Limonadeflessen
kunnen exploderé^
SECRETARESSE
9 JULI
door Sicco de Jong
Het is deze maand precies honderd jaar geleden, dat Nicolaus August Otto besloot zijn
viertactmotor in produktie te nemen. Die motor vormt nog altijd het basisprincipe van de huidige
automotor, al zijn een eeuw lang alle mogelijke alternatieven uitgevonden, uitgewerkt en zelfs
toegepast. De motor van Otto blijft nog jaren onvervangbaar.
Nieltemin is de naam van de Duit
ser. die de eerste verbrandingsmotor
construeerde, veel minder bekend
dan die van latere landgenoten als
Rüdolf Diesel en Felix Wankel, van
wie de naam aan hun vindingen ver
bonden zou blijven De motor van
Otto staat bekend als de verbran-
dings- of benzinemotor en daarmee
uit.
Toch was de eerste constructie van
de viertactmotor nog niet geschikt
voor benzine Het was een motor, die
op gas liep. Dit fabrieksgas was de
energiebron, welke aan het einde
van de vorige eeuw overal in op
komst bleek: o m. voor de openbare
verlichting De eerste motoren, zoals
August Otto en zijn medewerker Eu-
gen Langen die vanaf september
1876 zouden bouwen, waren incjus-
triemotoren, bedoeld voor de aan
drijving van machines. Wat er in die
tijd aan zeldzame zelfbewegende
voertuigen bestond ging op stoom,
gelijk treinen en schepen.
Doorbraak
Maar Otto en Langen werkten ver
der aan de perfectionering van hun
zeer efficiënte krachtbron, de motor
die met twee op- en twee neergaande
zuigerbewegingen uit samenge
perste brandstof een geweldige hoe
veelheid pk's tevoorschijn toveren
kon. De grote doorbraak werd de
elektrische ontsteking, een vondst
van Otto uit 1884.
Een jaar later liep een driewielertje
van Carl Benz op benzine en nog een
jaar later konden Benz en Gottlieb
Daimler op grond van Otto's initia
tief de eerste benzine-auto's ter we
reld presenteren. Daimler was voor
dien technisch bedrijfsleider bij de
door Otto en Langen geleide „Gas-
motorenfabrik Deutz" in de Keulse
voorstad Deutz. Daar herinnert nog
altijd een gedenkteken tegenover
het station Köln-Deutz op de Ot-
to-Platz aan de uitvinding van de
enige alom verspreide automotor.
Da Vinei
Toch blijft het moeilijk één uitvin
der van deze motor aan te wijzen en
vandaar ook. dat waarschijnlijk Ot
to's naam er minder vaak aan ver
bonden wordt. Wie in de geschiede
nis gaat graven en het idee van de
verbrandingsmotor wil terugvinden
komt ten eerste terecht bij de genia
le denker en kunstenaar Leonardo
da Vinei. De invloed van de stoom-
was feitelijk meer de ideeënrijke
koopman dan een preciese technicus
zoals zijn een jaar jongere medewer
ker Eugen Langen. Beiden associeer
den zich in 1864 om de toen reeds
door Otto ontwikkelde machines op
gas te gaan bouwen. In hetzelfde jaar
bouwde in Wenen de Oostenrijker
Siegfried Marcus al een benzinemo
tor. maar hij kreeg het ding niet aan
het lopen.
Films in Den Haag
Apollo l: Skvricjers: 2.30. 7. 9 15. zo 2.4 15.7.9 15
18 J Apollo 2: Azen zijn troel 2.7 30. 9.45. zo 2.30.
4 45 7 30. 9.45: 14J Ast»; Het vergeten continent;
2 30 7 15. 9 30. ZO 1 30. 4. 7 15. 9 30: 14j Bijou:
The fortune. 2. 7 30. 9.45. zo ook 4 15. 14; Calyp-
so: Fantasia. 2 15. 7 15. 9 30. zo 1.45. 4 15. 7 15.
9 30 al Camera Ain't misbehevin. 2. 7. 9.15. zo
ook 4 15. 18] Cineac: Diamonds are forever; 7.
930, I4j Corso: One flew over the Cuckoos nest,
2 15. 0 45. 9.30. ZO 1.15. 4. 6.45, 9.30. 13J. Du Midi:
The Poseidon adventure; 8.15, vrij, za. zo 7.9.30.
14j. Euro cinema: The sound of music. 1 30. 7.45,
Za. Zo. woe 3.45. 7 45. al Kijkhuis Den llaag: De
blanke slavin. 8 30ibeh.mai Metropoli-Tusrhin-
ski: The Hindenburg. 2 7. 9 30: 14J Odcon l: De
bedrieger bedrogen; 1 45. 6 45. 9 30 zo 1.45. 4.15,
6 45. 9 30. al Odcon 2: Ber.j: 2. 6 45. 9.15. ZOOOk
4.30. al Odeon 3; Hannah queen of vampires:
2 15. 7 15. 9 45. zo OOk 4 45 14] Odeon Ihe movies:
La femme de Jean. 2.15. 7.15. 9.45 zo ook 4 45;
14j Olvmpia: Butch Cassiday and the Sundance
Kid, 2. 8: 14j. Passage: The genius. 2. 6.45. 9.30.
za, zo 1.15, 4. 6 45. 9 30:14j. Rex: Vlucht naar de
heksenberg. 11 30. 1.30. 3.30. 5.30. 7 30. 9 30; al
Ku>al '70: De geheime Decamerone. do.za, zo 2,
7, 9 30. vrij 2. 6 45. ma 2.15. 8. di. woe 2.15; 18]
Roval op zolder: Fury of the Dragon, vrij. za. zo
1 45. 7 9 30. ma. di. woe 2.15. - 14] Studio 2000:
Alice doesn't live here anymore. 7. 9 30. vrij. ma.
di 2; 14j- De uitkijk: Stavisky. 2. 7. 9.30; 18j
Het gedenkteken op de Otto-
Platz te Deutz, dat herinnert
aan dé uitvinding van de huidi
ge automotor.
machine nu precies twee eeuwen
geleden gebouwd door de Schot Ja
mes Watt valt evenmin te ont
kennen.
In 1862 heeft zelfs al een Fransman.
Alphonse Beau de Rochas. een vier
tactmotor op tekening laten paten
teren, maar Beau heeft die motor
nooit kunnen bouwen en Otto heeft
van het patent geen weet gehad,
totdat hij zijn motoren in Frankrijk
verkopen wilde
Van huis uit was Otto een Nassauer.
Hij werd op 14 juni 1832 geboren te
Holzhausen in dit Duitse staatje en
Het bedrijf N. A. Otto Comp..
onderscheidde zich drie jaar later
tijdens de Parijse wereldten
toonstelling van keizer Napoleon III
door een gouden medaille te winnen
met zijn ..atmosferische gasmachi-
ne." Het bedrijf breidde uit. werd in
1872 omgedoopt tot „Gasmotoren-
fabriek Deutz" en begon in oktober
1876 de serieproduktie van vier-
taktmotoren, waarbij de inwendige
verbranding zich voltrekt aan het
einde van de opwaartse slag.
Licenties
Tien jaar lang behield Otto de
exclusieve rechten voor zijn vin
ding. Maar in 1886 werd door het
Duitse Reichsgericht de toepassing
vrijgegeven. Met licenties van zijn
oude medewerker Daimler begon
nen daarna Panhard Levassor en
Peugeot in Frankrijk automobielen
te maken. Dat was in 1890.
Een jaar later overleed de man. die
dit had mogelijk gemaakt: Otto
stierf precies een jaar voordat Ru-
dolf Diesel zijn motor begon te con
strueren. Een motor, die uiteindelijk
ook in Deutz, door het aldaar geves
tigde bedrijf van eéns Otto en Lan
gen. furore zou maken.
In Deutz is thans behalve het van
dit bedrijf afstammende concern
Klöckner-Humboldt-Deutz (fabri
kant van de Magirus-Deutz-
vrachtwagens) ook een dochterbe
drijf gevestigd van een wereldcon
cern. dat dankzij de uitvinding van
de massaproduktie de auto nog een
extra dimensie zou geven: Ford. En
de oprichter van dit bedrijf, de uit
vinder van de massaproduktie. Hen
ry Ford. heeft al in 1885 een motor
van Nicolaus August Otto nage
bouwd.
Maar de Amerikaan Ford werd be
roemd. Ford's Duitse hoofdkantoor
torent nu hoog boven de Keulse
voorstad uit en Otto is wel wat erg
diep in het vergeetboek verzonken.
De Mercedes-Benz C 111. een experimentele coupé, die van Wankel-motor naar
Diesel-motor omgebouwd.
Mercedes-Benz heeft in het Zuiditaliaanse Nardo een
aantal records voor diesels gebroken. Een
sportmodel. de experimentele C 111. reed hiermee op
verscheidene afstanden meer dan 250 km per uur De
C 111 was oorspronkelijk bestemd voor proefnemin
gen met de Wankel-motor.
Het is wel frappant, dat Mercedes nu dezelfde, in 1969
uitgebrachte sportwagen omgeschakeld heeft van
Wankel-motoren naar een Diesel-motor De reden is
de veranderde waardering van motorbrandstof als
energie Diesels verbruiken in tegenstelling tot Wan
kels minder brandstof dan de Otto-motoren op
benzine.
Maar de Dieselmotor heeft altijd het nadeel van lage
trekkracht en op dat gebied wil Mercedes verbeterin
gen brengen Om die reden is twee jaar geleden al de
vijfcilinder drieliter motor met 80 DIN-pk vermogen
in het seriemodel 300 D uitgebracht. Maar thans
heeft die vijfcilindermotor een variant met turbo
compressor gekregen en is het vermogen op 200
DIN-pk gekomen
In de zeer sterk gestroomlijnde carrosserie van de
Mercedes C 111 een sportmodel. dat jaren op de
achtergrond bleef is nu die nieuwe vijcilindermo-
tor ingebouwd, alsmede brandstoftanks voor 140
liter dieselolie Met korte pitstops van 8 tot 10
seconden zijn die tanks elke tweeëneenhalf uur bijge
vuld en zo werd 24 uur gereden niet een snelheid van
gemiddeld 253 km per uur
Daarbij werden de records op de vijfduizend mijl
18.000 km), tienduizend kilometer en tienduizend mijl
16.000 km) met gemiddeld 60 km per uur overtroffen.
Deze records zijn vier jaar geleden bevestigd met een
'Opel Diesel.
Films in Delft
City: One flew over the Cuckoo's nest: 7. 9.15.:
18j City select: Samen uit. samen thuis, 'i.30.
8 15. al Dclfia: The genius; 2.30. 7. 9 15: 14j.
Doelen kino: De kanonnen van Naveronc; 8 15,
za. zo ook 2.30: 14j Flora: Losse zeden in Zwe
den. 7. 9.15. ZO OOk 2.30; 18j. Filmhuis Delft: De
nachten van Cabiria: 9. vrij. za zo ook 11.
Films in Leiden
Camera: De tien geboden. 8. al Lido: Lucky
lady. 230. 7. 9 15. zo ook 4.45. !4j Luvor: The
genius. 2.30, 7. 9 30. ZO ook 4.30. 14j Rex: King
Kong: 7. 9.15 14j Studio: One flew over Ihe
Cuckoo s nest; 2.30. 7. 9.15. zo ouk 4.45; 18j
Trianon: Sex explorer; 2.30. 7, 9.15. ZO ook 4.45;
18j.
Tentoonstellingen
DEN HAAG: Haags gemeentemuseum: Stadhou
derslaan 41. 10-17. zo 13-17. woe ook 20-22. Mu
ziek en kunsthistorische bibliotheek en prenten
kabinet. ma l m. za 10-12.30 en 13.30-17. woc ook
20-22. Collectie Muziekinstrumenten van Carel
van Leeuwen Boomkamp, t.m. 25 juli Krijn
Giezen ifoto's. tekeningeni: t.m 29 aug. Ralph
Prins (grafiek): Maarten van Dreven itekenin
gen!. Go de Kroon (metaalplastieken); t.m. 29
aug. Marius Monnikendam (grepen uit de mu
ziekbibliotheek). Vredespaleis: Carnegieplein.
10-12 en 14-16. ZO 12-16 Panorama Mesdag Zee-
Straat 65. 10-17 zo 13-17 Museum Brcdius: Prin-
segracht 6. 10-17. zo 13-17. woe ook 20-22
Rijksmuseum Merrmanno Weslreenianum: Prin-
sessegracht 30. ma t.m. za 13-17 Kostuummu
seum: Lange Vijverberg 14. 10-17. zo 13-17, woe
ouk 20-22. Maurilshuis: Plein 29. 10-17.ZO 13-17.
Gevangenpoort: Buitenhof 33. ma t.m. za 10-17,
leder half uur rondl., 16 u laatste, zo 13-17, ieder
heel uur rondl 16 u laatste. Museum voor hel
onderwijs: Hcmsterhuisstraat 2E en 154. 10-16,
zo 13,30-16. vrij ook 19.30-22. Aardewerk, Wie
niet sterk is moet slim zijn; Vogels in en om Den
Haag. Vergeten Maxicanen; Nederland en de
Tweede Wereldoorlog. Pulchri studio: Lange
Voorhout 15. 10-16. zo gesl t m 1 aug Brieven
in Beeld; tm 1 aug Monumentale kunst in
opdracht van de gemeente Don Haag. Galerie
Pulchri studio: 10-16. zo gesl.: v 10 t.m. 29 juli
Expositie van leerlingen Academie voor Beel
dende Kunsten Rotterdam Galerie Aria: Kazer
nestraat 58. di t.m. za 10-17. t.m. 4 sept. Interna
tionale Grafiek. Galerie Nouvellcs Images: West
einde 22. di t m za 10-18; t.m. 7 aug Lucebert
itekeningen). Pander Kunstcentrum: Wagen
straat 1-21. di t.m. za 10-18: Lm. 28 aug. Zomcr-
tentoonstelling
VOORBURG: Museum Swaensteijn: Heren
straat 101. di. do. za. zo 14-17. do ook 19-21; t.m 1
aug 25 jaar werk van Marian Gobius.
ZOETERMEER: De graanschuur: Dorpsstraat
76A. ma t.m vrij 10-12 en 14-17. za 14-16, vrij ook
19-21: t.m. 28 juli Leefsma-Nagtegaal (tekenin
gen. gouachcsi. Theo den Boon (tekeningen,
gouaches).
DELFT: Stedelijk museum het Prinsenhof: St.
Agnthaplein. ma t.m. za 10-17. zo 13-17 Galerie
de volle maan: oude Delft 189. 10-17. ZO 13-17; V 10
juli t m. 15 aug. Engelse en Nederlandse ratio
nele tekeningen
LEIDEN: Stedelijk museum de lakenhal: Oude
Singel 28-32. 10-17, zo 13-17: Zomertcntoonstcl-
ling Portretten
OEGSTGEEST: galerie Pulchri Sludi* Passage
10 Kempenaerstraat. ma t.m vrij 10-16. vrij ook
19-21; t.m. 14 juli Arja van den Berg. Annie Borst
Pauwels. Jenny Dalenoord (grafiek, tekenin
gen). Jaroslawa Dankowa (beeldhouwwerk).
DAGELIJKS
VRIJDAG 9 juli
DEN HAAG GROTE KERK: 20.15. Charles de
Wolff, orgel
OPENLUCHTTHEATER ZUIDERPARK 14.
Peter Grooney s jeugdrevue Hocus Pocus".
ABDIJKERK. LOOSDUINEN 20.15. Folkert
Grondsma. orgel.
NOORDWIJK-BINNEN: GROTE KERK: 20.
Piet van Egmond. orgel.
ZATERDAG 10 juli
DEN HAAG: GEMEENTEMUSEUM 14. Rag-
hunath Seth. bamboe-dwarsfluit met begelei
ding van tabla en tampura
DELFT: WAALSE KERK: 15.30. Jan J. van den
Berg. orgel
LEIDEN HARTEBRUGKERK. 20. Texas
Youth Chorale Choir
MAANDAG 12 juli
DEN HAAG OPENLUCHTTHEATER ZUI
DERPARK 14. Gezelschap Martin Vinjee
„Nieuwe avonturen van Dik Trom".
DINSDAG 13 juli
VOORBURG OUDE KERK: 20.15, West Virgi
nia Youth Chorale Choir o.l.v. James Knorr.
WOENSDAG 14 juli
DEN HAAG OPENLUCHTTHEATER ZUI
DERPARK 14. Gezelschap Coos van de Velde
.Pretfestival met Kluk-Kluk"
POELDIJK DE LEUNINGJES: 14. Conny
Vink „Ben je betoeterd'
DONDERDAG IS juli
DEN HAAG GROTE KERK 12 45. Johan van
Dornmele. orgel CIRCUSTHEATER 20 15
André van Duin's Lachcarrousel. THEATER
PEPIJN 21. Piet Noordijk Kwartet en Carlos
Macoomba. percussie.
VRIJDAG 16 juli
DEN HAAG CONGRESGEBOUW 18.
Northsea Jazz Festival '76" CIRCUSTHEA
TER 20.15. André van Duin's Lachcarrousel.
OPENLUCHTTHEATER ZUIDERPARK 14.
Toneelgroep Marmouzet „Boeren. Burgers en
Buitenlui
LEIDEN MAREKERK: 20.15. Simon C
Jansen, orgel
NOORDWIJK-BINNEN: GROTE KERK: 20.
Feike Asma. orgel
NICE Peugeot heeft, na er in ell jaar tijd anderhalf miljoen
van gebouwd te hebben, het model 204 uit produktie genomen
Hiervoor in de plaats komt een herziene versie van de Peugeot
104 met een „vijfde deur" als achterklep en keuze tussen twee
motoren: de oude 950 cc en een 1100 cc-motor.
Het model 304 krijgt voortaan de
dieselversies, die van de 204 beston
den Hierdoor zijn nu de Peugeots
304 en 504 met dieselmotor lever
baar. Het modellengamma van het
Franse merk met benzinemotoren
beperkt zich thans tot twee voorwiel
aandrijvers. de 104 en 304. en tot
twee grote typen met achterwiel-
aandrijving. de 504 en 604 De ver
vanging van de 204 door de 104 is in
feite een rationalisering in de pro
duktie van de kleinste Peugeot met
voorwielaandrijving
Van de extreem comfortabele Peu
geot 104 bestaan voortaan drie ver
sies De goedkoopste hiervan is de
,104 GL met 950 cc-motor van 44,5
.DIN-pk vermogen, die geschikt is
voor normaalbenzine en 795 kg
weegt. Deze zal ongeveer 11.500 gul
den gaan kosten De uitvoeringen
GL 6 en SL krijgen de zeer goed
uitgebalanceerde aluminium 1100
cc-motor waarvan ook varianten te
vinden zijn in de Peugeot Coupé en
de Renault 14 Deze motor levert 57
pk cn houdt het wagengewicht be
perkt tot ruim «00 kg
De achterkant van de Peugeots 104
wordt gekenmerkt door een nieuwe
vorm met een grotere achterruit in
de ..vijfde deur" een opklapbare hoe-
denplank en achterbank in het inte
rieur. en een ruitewisser en -sproeier
achter voor de SL. die rond 13 000
gulden gaat kosten. De nieuwe Peu
geots 104 worden in september in
Nederland verwacht
door ADR. HAGER
DEN HAAG In de koele
ruimten van de Grote Kerk
kan men genieten van de war
me kleurenfoto's van een klei
ne maar rijke orgelten
toonstelling. Loopt u tussen
10.30 en 15.30 uur het kerkge
bouw eens binnen. U wordt
vriendelijk ontvangen, de ex
positie is gratis en men krijgt
een indruk van de (uiterlijke)
orgelpracht in Nederland.
Men heeft er de tijd voor. De
ze. door het ministerie van
buitenlandse zaken aangebo
den tentoonstelling duurt tot
en met 14 augustus.
De keuze is representatief, doch
uiteraard zou men wensen dat het
geheel nog uitvoeriger was opgezet.
Enkele juwelen dienen afzonderlijk
genoemd te worden: het rugpositief
van het orgel in de Koorkerk te
Middelburg uit 1580. Een schitte
rende foto. Bijzonder ook is de van
af de onderzijde genomen foto van
het orgel in Abcoude, rijk beschil
derde orgelkast en sierlijk gesne
den Renaissance ornamentiek. Na
tuurlijk ontbreekt de Haarlemse
Bavo niet. imponerend en rijk aan
versieringen. In 1738 door Müller
gebouwd. Het orgelfront werd door
Jan van Logteren ontworpen. Voor
de tweede maal Middelburg, de Ab
dijkerk met engelfiguren en zeer
veel goud. een barokvoorbeeld van
superieure klasse. De St. Janskerk
te Gouda is op drie foto's uitge
beeld om zodoende een afgerond
geheel te verkrijgen. Een juweel
van een Noordnederlands 18e
eeuws kabinetorgel is te bezichti
gen in het museum „Vleeshuis" te
Antwerpen. De foto geeft een
prachtige weergade.
Als tegenstelling enkele eigentijdse
Nederlandse oegels resp. van Leef-
lang. Van Vulpen en Flentrop. De
foto's van de orgels in Anjum en in
Assen zijn niet in kleur, daarmee
onderstreept men hoe koel, strak
en zakelijk het aanzicht van de
Het Metzler-orgel in de Grote Kerk
expositie in het echt te zien is.
hedendaagse orgels is. Geen goud.
geen engelen, geen bloemen, geen
ornamentiek. Alleen een aantal pij
pen en een speeltafel.
In de 16e en 18e eeuw drukte het
orgel niet alleen een stempel op het
godsdienstige, doch ook op het cul
turele leven. Van het laatste is |l
20e eeuw niet of nauwelijks spil1
Dat is ook de zichtbare concr
van deze expositie. Eens te m#
men dankbaar, dat er in Nederj
toch nog zoveeloude pracli
overgebleven. Een nationaal if
waarop we zuinig dienen te zip
DEN HAAG Na verscheidene
huiszoekingen in Rijswijk in ver
band met de moorden op een Haagse
taxichauffeur en een Rijswijkse re
chercheur in maart van dit jaar.
stonden gisteren twee broers voor de
politierechter wegens verboden
vuurwapenbezit.
Bij een 37-jarige man had de politie
een ingegraven zak opgediept met
twee alarmpistolen waarvan één was
omgebouwd zodat er scherp mee kon
worden geschoten, en 123 patronen.
De man werd veroordeeld tot drie
maanden gevangenis, waarvan één
maand voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar. Zijn 39-
jarige broer bij wie de politie een
geweer met afgezaagde loop met 200
patronen had gevonden, verklaarde
voor de politierechter dat zijn kinde
ren het wapen en de patronen gevon
den hadden in sloopauto's die hij
verhandelde. „Daar geloof ik geen
barst van", riep de politierechter uit.
Eerder in het politieverhoor, zou de
man gezegd hebben dat hij het wa
pen in België had gekocht. Mede
omdat deze verdachte al tweemaal
wegens vuurwapenbezit veroordeeld
was, volgde de rechter in zijn vonnis
de eis van drie maanden gevangenis
straf.
Het bezit van een onbruikbaar sier-
wapen dat de politie bij dezelfde
zoekactie in Rijswijk gevonden had.
kostte een 63-jarige man een veroor
deling tot 250 gulden boete en een
voorwaardelijke gevangenisstraf
van drie weken met een proeftijd
van twee jaar.
LEIDEN Een deel 'van het ge
meentelijk psychiatrisch ziekenhuis
„Endegeest" in Leiden is hard aan
een grote opknapbeurt toe. B en W
hebben besloten de gemeenteraad
1,5 miljoen te vragen voor renova
tie van twee paviljoens waar vrou
welijke patiënten gehuisvest zijn.
Een bedrag van 700.000 is nodig
voor uitbreiding en verbouwing van
,een heren-paviljoen. Tenslotte
wordt een bedrag van bijna 2 mil
joen gevraagd voor renovatie van de
paviljoens Jongens en Meisjes
„Voorgeest". Berichten als zou
„Voorgeest" worden opgeheven,
worden daarmee door B en W als
onjuist bestempeld. Zij zullen de
Stichting Philadelphia Tehuizen en
de Stichting Gemiva berichten dat
er van opheffing geen sprake is. Bei
de instellingen kunnen dus niet re
kenen op overplaatsing van het to
tale pupillenbest?nd van Voorgeest,
zo constateren B en W.
AMSTERDAM De keuring^'1 in
van waren te Rotterdam hedteeds
inspecteur J. Schoute vJfm d€
volksgezondheid voor levensPet Mi
len in Haarlem gerapportee» neem
opnieuw flessen Spa organ?ederlj
aangetroffen met micro-organ*001"
De flessen leveren derhalve r ever
voor explosie op. °P1
van h
Zij zijn aan winkeliers gelevé ir var
danks de afspraak, aldus insp
Schoute. dat alleen partijea
orange met sinaasappelsap 7 mim
worden afgeleverd, die op di lrV001
zigheid van gisten zijn gec .raad
leerd. besten
iekthe
Aan de waarschuwing van de 51«dei
week koppelt de keuringsdie worde
met nadruk een tweede vasrjer?a
publiek wordt aangeraden fi™11216
van dit merk in een droge hanj
te wikkelen en ze dan vooreicli
openen, zodat eventueel gefP101™
koolzuurgas kan ontsnappen.'verlu
tapita
DEN HAAG In de Haags»
Kortenbos komt een noodsl
Daartoe hebben B. en W. val
Haag besloten. Aan de Stij
Scholen der Hervormde Gen)
is, vooruitlopend op de goedktf
van Gedeputeerde Staten. v|
ning verleend tot het bouw
inrichten van een school mej
lokalen aan de Sirtemastraat.
noodgebouw zal de Mr.
bergschool-kleuterschool wor
huisvest.
Op het kantoor van het HOOFDBE
DRIJFSCHAP DETAILHANDEL,
dat ruim 30 medewerkers lelt. is op korte
termijn plaats voor een
De werkzaamheden omvatten;
de verzorging van correspondentie en an
dere secretaresse-werkzamheden voor en
kele stafmedewerkers.
Verlangd wordt:
een vooropleiding tenminste op MAVO-
niveau en diploma steno/typen. Ervaring in
een soortgelijke functie wordt op prijs
gesteld.
Leeftijd niet beneden 21 jaar.
Het salaris wordt, afhankelijk van leeftijd en
ervaring, vastgesteld tussen 1.35Ó.- en
f 2.000,- per maand
Voorts worden nog 7.3% vakantiegeld en 1%
uitkering aan het eind van het jaar gegeven. Er
is een goede pensioenregeling.
Schriftelijke sollicitaties te richten aan het adres van
het hoofdbedrijfschap, Nieuwe Parklaan 74 te Sche-
veningen.
BIOLOGISCHE BEZIENSWAARDIGHEID
WERELD-TOURNEE
Zo zwaar als 1000 mensen, meer dan 20 meter lanj
vanggewicht 58 ton.
Het hart woog: 500 kg. de tong: 2.500 kg.
DE WALVIShet grootste dier ter wereld.
Scheveningen slechts 1C
dagen.
van vrijdag 9 tot en met zondag 18 juli
Promenade
Dagelijks doorlopend geopend van 10.00-22.(| onzi
our RDA
it
Weimarstraat 153-155-163, tel. 65.59.40
Herenstraat 38, Rijswijk, lel. 99.42.94
ini
i vei
vonti
>rd v
sp d
balk
uw ii
omai
e ov
)cea;
hoe
het
h El
ken
de bi
ng 1
