Laat man ook
huishouding doen'
Verder bezuinigen
op defensie moeilijk
Gebruik dienstauto's
wordt flink beperkt
uTH?cHTaCDhe\!!fr"fefv!en Geheel dichte dam in
Oosterschelde had 300
miljoen meer gekost
Hfff
^avo blijft niet meer buiten schot
«Uantjes fel over
plannen van VVD
5ot bezuinigen
Goes koopt
i bomen van
J wethouder
Den Uijl tegen
verklaring over
de markteconomie
Postzegels
brengen grote
bedragen op
f
Kamervragen over
beveiliging van
twee kerncentrales
Film over Rembrandt
KIP-Hoogeveen
overweegt fusie
met Zweeds bedrijf
lipoersma wil advies over
werkende gehuwde vrouw
MOROTAI
HET PANNETJE VAN OLIEMANS
E1 ATERDAG 19 JUNI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
fan onze Haagse redactie
DEN HAAG Het werkelijke gevecht om de defensiebezuinigin-
jen zal pas volgende week, als het kabinet begint met de
opstelling van een begroting voor 1977, uitbreken.
)an zal moeten blijken of het voor
ninister Vredeling (Defensie) moge-
ijk is een vorig jaar afgesproken blij
kende bezuiniging op defensie van
30 miljoen (te beginnen in 1977) te
iereiken zonder aantasting -van Na-
ro-taken.
'olgens defensie is dat volstrekt uit-
;esloten na de bezuinigingen die Vre-
leling al afgelopen weken heeft moe
ien accepteren. Dat was om te begin-
len het defensieaandeel in de alge-
t d nene bezuinigingsoperatie tot 1980,
teiO miljoen gulden in 1977, oplopend
:el| lot 200 miljoen gulden in 1980. Voorts"
laa noest Vredeling deze week nog eens
ooi 127 miljoen gulden inleveren van de
hi legroting van dit jaar. Deze 127 mil-
efd oen (veel minder dan minister Dui-
boi enberg van Financiën had ge-
Soi raagd) werkt door in de volgende
ren).
ntj
)pgeslokt
ej, )eze twee ingrepen hebben volgens
hjlefensie de ruimte die er nog was
Heroor bezuinigingen buiten de Navo-
daj ;evoelige sfeer opgeslokt. Tot nu toe
vaJbleek het mogelijk het geld té vinden
d ioor verlaging van personeelskosten,
Ir|j londer overigens personeel te onts-
eel3m de gevraagde 230 miljoen gulden
ie vinden zal dat niet meer mogelijk
Dan onze Haagse redactie
^JDEN HAAG De AR-fractieleider
.antjes vindt de bezuinigingsplan-
len die de WD heeft geopenbaard
een alternatief voor het kabi-
tsbeleid „weinig minder dan
ihaamteloos." Aantjes wees er op
vergadering gisterenavond in
•usden op. dat de WD-
:uinigingen zoekt door forse ingre-
in bij de zwakste groepen in het
binnenland en buitenland. Het be
spaarde geld wil de WD ten goede
doen komen aan alle ondernemingen
ongeacht hun rendementspositie en
aan een belastingverlaging, die meer
ien goede kornet aan de hogere dan
aan de lagere inkomens.
ek.
Dit is geen puinruimen, aldus Aan-
,jes, maar het op de puinhoop gooien
jvan de meest kwetsbaren. Aantjes
ide vindt dat mede gezien deze WD-
jannen het dringend noodzakelijk
1 vs dat in het debat van volgende
«ek zowel door progressieven als
fristen-democraten bijdragen wor-
'in geleverd tot verbetering van de
de afgelopen weken verslechterde
ilitieke sfeer. Aantjes meent dat de
:ogramma's van beide groepen
lartoe goede aanknopingspunten
leden.
I Van een verslaggever
W GOES De gemeenteraad van
Goes heeft met acht stemmen
voor en zeven tegen besloten
om van wethouder J. H. Roose
twee bomen te kopen voor der
tigduizend gulden. De wethou
der moest van zijn vierduizend
vierkante meter grote tuin zes
tienhonderd vierkante meter
afstaan om de aanleg van een
verkeersweg mogelijk te ma
ken. Van de 262.250 gulden die
met de hele aankoop gemoeid
x was, was dertig mille bestemd
voor aankoop van de twee bo
men die precies aan de rand
van de verkeersweg zouden ko
men te staan. De Wethouder
was bang dat de bomen binnen
de kortste tijd het loodje zou
den leggen: „Dan ben ik ze
kwijt en ik ontvang er geen
cent voor. Ik wil dat u ook die
twee bomen van me koopt" liet
hij het gemeentebestuur we
ten. Zeven van de vijftien
raadsleden voelden er niets
voor; zij meenden dat met goe
de controle en voorzichtige be
handeling de twee oude bomen
nog wel eeuwen zouden mee
kunnen. Ten slotte bleek de
kleinst mogelijke meerderheid
vóór de transactie te zijn.
zijn. Voor die bezuinigingen zou er
minder materieel gekocht moeten
worden of bepaalde Navo-taken kun
nen worden afgestoten, Een dergelij
ke ontwikkeling stuit op grote bezwa
ren bij minister Vredeling, de rege
ringsgezinde fracties van KVP en AR
en bij de oppositie ter rechterzijde.
Deze fracties in de Tweede Kamer
beschouwen de plannen zoals neerge
legd in de defensienota van 1974 ei
genlijk al als een minimum en ze zijn
niet bereid om nog verdere aantas
ting van het budget zonder meer te
accepteren.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Nederland zal zich in
de vergadering van de Organisatie
voor Economische Samenwerking
en Ontwikkeling (een club van voor
namelijk rijke landen) volgende
week in Parijs verzetten tegen een
verklaring waarin, volgens premier
Den Uyl, zonder enige reserve het
èeloof wordt uitgesproken in de goe
de werking van de vrije markteco
nomie.
Hij vindt een dergelijke ongenuan
ceerde verklaring in strijd met het
streven van rijke en arme landen
naar een nieuwe economische orde,
zoals dat is afgesproken in het kader
van de Verenigde Naties.Juist in de
relatie met de ontwikkelingslanden
hebben wij de conclusie getrokken
dat de markteconomie correctie be
hoeft", aldus Den Uyl.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De regering heeft besloten het gebruik van dienstauto's strak
aan banden te leggen. Alleen ministers, staatssecretarissen en prins
Bernhard, als inspecteur van de krijgsmacht, zullen voortaan nog een
dienstauto dag en nacht ook voor particulier gebruik tot hun beschikking
hebben. Tot nu toe hadden ook secretarissen-generaal van de ministeries dit
voorrecht.
Voorts wordt ook het gebruik van dienstauto's voor het vervoer van huis naar
het werk sterk beperkt. Deze voorziening blijft wel gehandhaafd voor de
secretarissen en directeuren-generaal van het departement en voor de
hoogste militairen, luitenants-generaal en vice-admiraals bij de krijgsmacht,
maar voor lagere topambtenaren en generaals wordt dit vervoer niet meer
beschikbaar gesteld. Die moeten voortaan met eigen vervoer naar hun werk
gaan.
In Amsterdam werd gisteravond een demonstratie gehouden tegen het hardhandig optreden van de
Zuid-Afrikaanse regering tegen de scholieren in Soweto bij Johannesburg.
Voedingsbond CNV: Fout in brief van Westerterp
dingsbond CNV (18.000 leden) houdt
vast aan handhaving van de
koopkracht voor de modale werkne
mer. De bond is echter wel bereid
genoegen te nemen met een gedeel
telijke prijscompensatie waarbij de
prijsstijging over november en de
cember 1975 (circa 1.5 procent) wordt
„kwijtgescholden" zodat een com
pensatie van 3,5 procent resteert.
Maar in ruil voor dit „offer" in de
compensatie zou dan wel de aange
kondigde btw-verhoging per oktober
van twee procent moeten worden
uitgesteld tot januari van het vol
gend jaar.
Secretaris Anbeek van de CNV-bond
zei gisteren, dat zijn organisatie van
mening is dat de koopkracht van de
modale werknemer er op deze ma
nier in 1976 per saldo niet achteruit
hoeft te gaan omdat door uitstel van
de btw-verhoging de prijsstijging
over 1976 beperkt zou kunnen
blijven.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Westerterp van Verkeer en Waterstaat
heeft zich in een brief aan de Tweede Kamer over de afsluiting
van de Oosterschelde voor 300 miljoen gulden verrekend. Hij
heeft daarvoor gisteravond per brief zijn excuses aangeboden aan
Kamervoorzitter Vondeling.
kening voor de doorlaatbare pijler-
dam, die het kabinet eergisteren aan
de Kamer voorlegde. Gezamenlijk
verklaarden KVP. ARP en CHU een
bedrag van 300 miljoen in de kosten
berekening „kwijt te zijn".
ARP-Kamerlid Schakel verklaarde
gisteravond,dat nu in ieder geval één
van de problemen die de CDA-
partijen over de kostenopgaaf had
den de wereld uit is.
De fout betreft de opgaaf van de
kosten voor het oorspronkelijke af-
sluitplan van de Oosterschelde vol
gens het Deltaplan, een geheel dichte
dam in de Oosterscheldemonding.
Volgens de brief zou dat 1250 miljoen
hebben gekost. De minister trekt dat
in de nieuwe brief nu recht door erop
te wijzen dat dit bedrag 1550 miljoen
gulden had moeten zijn.
Er is overigens waarschijnlijk sprake
van een type- of zetfout, want in de
Oosterschelderapporten en in de
persberichten is steeds sprake van
een bedrag van ruim 1500 miljoen
gulden.
Misverstand
Met deze mededeling aan Kamer
voorzitter Vondeling is ook het be
langrijkste misverstand uit de wereld
dat bestond bij de drie grote chris
tendemocratische fracties in de
Tweede Kamer over de kostenbere-
De heer Schakel, die in 1974 een op
het nippertje verworpen motie in de
Kamer indiende om zo snel mogelijk
een dichte dam in de Oosterschelde
aan te leggen, zal volgende week
woensdag in het Kamerdebat niet
terugkomen op die mogelijkheid.
„Als minister Westerterp de opgave
die de meerderheid van de Kamer
hem gaf redelijk heeft vervuld, gaan
we echt geen krenten wegen over vijf
of tien miljoen gulden", aldus de heer
Schakel.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Uitzonderlijk hoge
bedragen voor vooral Nederlandse
zegels hebben de afgelopen dagen de
jubileumposfczegelveiling van het
veilingbedrijf Rietdijk in Den Haag
een recordopbrengst geleverd van
anderhalf miljoen gulden.
„Opzienbarend, nog nooit in Neder
land vertoond", noemde een
woordvoerder van de veiling de
opbrengsten van sommige series ze
gels. Zo ging een postfris blok van
vier zegels van tien gulden uit 1899
van de hand voor 26.000 gulden, ter
wijl de cataloguswaarde maar 7500
gulden bedroeg. Een enkele zegel uit
dezelfde serie bracht 4900 gulden op
(cataloguswaarde 1500 gulden).
Andere uitspringers waren een ten
toonstellingsserie uit 1924, die voor
een vel van honderd zegels 19.000
gulden opbracht, de serie Kerken in
oorlogstijd uit 1950 (per vel van hon
derd zegels 15.000 gulden) en de zo-
merserie Rembrandtzegels uit 1956
(14.000 gulden).
Volgens de directie van de veiling is
de opvallende waardestijging van
Nederlandse zegels niet alleen een
gevolg van een grote stroom zwart
geld, maar ook van toenemende be
langstelling van Arabische inves
teerders. Zij zouden de grootste aan
deelhouders zijn in de pakketten, die
door een Zwitsers bankconsortium
vooral in Nederland worden gekocht
(vorig jaar kocht dit consortium voor
50 miljoen gulden en dit jaar zal
waarschijnlijk eenzelfde bedrag wor
den bereikt).
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG In de Tweede Kamer
is enige onrust ontstaan over de wij
ze van bewaking van de kerncentra
les in Dodewaard en Borssele. Dat
vindt zijn oorzaak in de uitzending
van VARA's Achter het Nieuws van
donderdag waarin bleek dat men on
gehinderd de kerncentrale kan be
treden. Het PvdA-Kamerlid me
vrouw Epema wil van de ministers
Lubbers (economische zaken) en De
Gaay Fortman (binnenlandse zaken)
weten of de slechte bewaking te wij
ten is aan slecht naleven van de
beveiligingsvoorschriften, of aan een
falen van de apparatuur. Bovendien
twijfelt zij aan het rijkstoezicht op
de kwaliteit van de bewaking.
Rita
„Mijn kikkers kunnen niet tegen zul
ke schokken"
Jos Stelling maakt een film over het leven van Rembrandt die Pasen volgend
jaar in première moet gaan. Frans Stelling beeldt de jonge Rembrandt uit. De
zevenjarige Jeroen van der Velden speelt Titus. Vele Nederlandse Rijksmu
sea hebben hun medewerking aarf de film verleend.
Van een onzer verslaggevers
HOOGEVEEN KIP-
kampeerwagens B.V. te Hoogeveen
is in onderhandeling over een fusie
met het Zweedse bedrijf Cabby. Bei
de bedrijven zijn voor de volle 100
procent dochters van het Ameri
kaanse Bendix-concern. Het zou
echter de bedoeling zijn de beide
zusterbedrijven na de fusie los te
maken van het Bendix-concern.
Het fijne van de nogal ondoorzichtig
lijkende operatie is nog niet bekend.
Dit tot ongenoegen van de vakbon
den. Het personeel is via een omweg
ingelicht, volgens districtsbestuur
der Goudriaan van de Industriebond
CNV, doordat de Industriebonden
van het NVV en NKV zich niet aan
een afspraak hebben gehouden. Af
gesproken was namelijk, gezien het
feit dat het bedrijf nog een wezenlij
ke informatie wilde verstrekken, de
ondernemingsraad nog niet in te
lichten. Ook de NVV- en NKV-
bonden waren het hier op formele
gronden (in het kader van SER-fusie
gedragsregels) mee eens, evenals de
Industriebond CNV en de unie
BLHP.
De NVV/NKV-bonden hebben thans
het personeel echter toch ingelicht
,door bij de ingang van het bedrijf
stencils uit te reiken. Volgens de
heer Goudriaan wordt hierdoor in
feite de ondernemingsraad op een
zijspoor gerangeerd. KIP-
kampeerwagens heeft enkele moei
lijke jaren achter de rug. Van de 560
personeelsleden in 1973 zijn er thans
nog 135 werkzaam.
APELDOORN Nadat hij donder
dagavond in Apeldoorn met zijn mo
tor was gevallen, is de negentienjari
ge H. Kriboo uit die plaats gister
nacht in het Julianaziekenhuis over
leden.
(ADVERTENTIE)
fan een verslaggever
ren van vrouwen naar combineerbaarheid van
functies waarin leiding geven beids- en gezinstaken.
>EN HAAG Vooral de gehuwde mannen zouden volgens minister Boersma over mannen een ro1 speelt. .Een van de doelstellingen van
lun vrouwen instaat moeten stellen om werk buitenshuis te verrichten. Der h.uldi?.e regeringsbeleid is
lannen zouden een belangrijk deel van de huishoudelijke taken op zich moeten
De minister constateert een het bereiken van volledige
idi- lemen waardoor de taak van de vrouw iets verminderd wordt,
ijk.
ar- linister Boersma zegtMBj^l..v.—
en adviesaanvrage over de posi- beidsproces zijn als regel niet
len Ie van de vrouw in het ar- afgesteld op het combineren
in een De arbeidstijden in het ar-
'idsproces, waarbij hij onder
jkekeer wijst op de mogelijkheid
en gedurende minder dan
elt 'gewone' werkdag te wer
ker en. Hij heeft adviezen ge
nei Taagd aan de SER en aan de
in :ationale adviescommissie
riancipatie.
van beroepsarbeid met de tra
ditionele praktijk dat de
vrouw voor het gezin zorgt. In
het algemeen is het perso
neelsbeleid ook afgestemd op
de verwachting dat de vrouw
het beroep ziet als een tijde
lijk iets, waarvan haar maat-
toeneming van de deelname voor ieder die wil werken,
door gehuwde vrouwen aan mannen en vrouwen, gehuwd
het arbeidsproces Veel ge- en ongehuwd. Volgens minis-
huwde vrouwen die (opnieuw) ter Boersma dient, ook bij de
beroepsarbeid willen gaan huidige hoge stand van de
verrichten worden echter ge- werkloosheid, als een gegeven
confronteerd met de gevolgen voor het arbeidsmarktbeleid
van onvoldoende beroepsop- aanvaard te worden, dat de
komt: in zeer eenvoudige leiding of -ervaring in het ver- kansen op werk voor ieder
functies waar promotiekan- leden, met weerstanden in het gelijk zijn. In dit verband ver-
sen ontbreken of een lage be- bedrijfsleven om gehuwde wijst hij naar het extra stimu-
loning geldt. Van directe on- vrouwen in dienst te nemen leringsprogramma 1976, dat
gelykheid is sprake in de en met de problemen die onderdelen bevat die vooral
weerstand tegen het bevorde- voortvloeien uit de moeilijke voor vrouwen van belang zijn
schappelijk bestaan niet af
hangt. Vandaar dat men de
vrouw bij voorkeur inschakelt
waar die beperkte verwach
tingen zelfs goed van pas
Deze maand verschijnt:
C. Giebel
De bevrijding van de Grote Oost en Borneo
Omvang 256 tekstpagina's, 16 bladzijden foto's en 4 uitslaande
kaarten. In fraaie paperback-uitvoering. Prijs 19,50.
Uil de slotfase vqn de geschiedenis van het voormalige Nederlands-lndië zijn nog steeds
enige bladzijden onbeschreven gebleven, o.m. die betrekking hebben op de gebeurtenissen
in dat deet van de zgn. Buitengewesten, dat toen bekend stond als ,,de Grote Oost en
Borneo".
Met de militaire operaties die aan het einde van en vlak na de Tweede Wereldoorlog in dat
deel van de Archipel hebben plaats gevonden is de naam Morotai nauw verbonden. Het is
de naam van een voordien vrijwel onbekend eilandje ten noorden van Halmaheira. Een
eilandje, niet groter dan de helft van de provincie Utrecht, maar nochtans van bijzondere
betekenis, omdat vanuit Morotai onder Australisch militair bestuur de bevrijding heeft
plaatsgevonden van de Grote Oost en Borneo.
De schrijver, luit.-generaal b.d. C. Giebel, is van de dag af dat hij als kolonel van de
Generale Staf van het KNIL uit de Ver. Staten in Melbourne arriveerde (maart '44) ten
nauwste daarbij betrokken geweest. Voordien heeft hij als lid van de Nederlandse delegatie
deelgenomen aan de conferentie van Mont Tremblant (Canada). Deze conferentie was c. Giebel (geb. 1900) verbleef als majoor
gewijd aan het na de oorlog door de koloniale mogendheden te volgen beleid t.a.v. de in van de Gen. Staf van het KNIL in Nederland
Zuidoost-Azië nog bestaande koloniale verhoudingen. toen de Duitsers ons land overvielen. Hij
Met het oog op deze, in december '42 gehouden conferentie, is door Koningin Wilhelmina werd'in 1941 geïnterneerd, o.m. in Colditz,
voor de BBC te Londen de zgn ,,7 december-verklaring" afgelegd, waarvan de inhoud vanwaaruit hij in 1942 via Zwitserland eri
bepalend had moeten zijn voor het na-oorlogse beleid in de overzeese gebiedsdelen. Ook Portugal naar Engeland wist te ontkomen
daarover geeft dit boek de nodige, op veel punten tot dusver onbekend gebleven
.achtergrond-informatie. Daarmee is een markant hoofdstuk toegevoegd aan de geschied
schrijving van het voormalige Nederlands-lndië.
De auteur heeft zijn boek omgedragen „zowel aan het First Australian Army Corps, waaraan
de 17 miljoen zielen tellende bevolking van de Grote Oost en Borneo, voor zover ze de
oorlog met Japan hebben overleefd, enorm veel te danken heeft gehad, als aan de
Nederlanders en Indonesiërs, die van het moment af dat ze nog bloedende uit vele
wonden uit gevangenschap en internering waren bevrijd, zich toch volledig hebben
ingezet om in de Grote Oost en Borneo een goede zaak te dienen en de in de .7
december-verklaring" gedane beloften waar te maken En daarbij tot prestaties zijn
gekomen, die hoewel onbeloond gebleven en zelfs in vergetelheid geraakt, aanspraak
kunnen maken op waardering, zo niet bewondering.'
Deze uitgave verschijnt met financiële steun van het Prins Bernhard Fonds.
Naar Australië uitgeweken KNIL-troepen
tijdens een parade in Melbourne
Eerder verscheen:
C. van Heekeren e.a.
500 krijgsgevangenen onder de
Japanners. Zuid-Atjeh 1944.
Tweede, uitgebreide druk. Omvang 224 tekstpagina's, geïllustreerd met
een aantal foto's en kamptekeningen. In fraaie paperback-uitvoering.
Prijs 17,50.
„Een voortreffelijke documentaire overtuigender, beter en boeiender dan menig literair produkt
Van Heekeren is een man zonder bitterheid, met een afkeer van retoriek en literaire verlraaung
Zijn boek is een sober en evenwichtig geschrift geworden en misschien juist daarom zo
overtuigend. Het behoort tot het beste dat in het Nederlands over de Japanse kampen geschreven
•s-" (Rob Nleuwenhuys).
Deze boeken kunnen binnen
enkele dagen in uw bezit zijn, als
u gebruik maakt van de
BESTELBON Zend deze vandaag
nog aan uw boekhandel of (in
open evenlop, zonder postzegel)
aan:
Uitgeverij
T. WEVER B.V.
Antwoordnummer 5
FRANEKER
Telef. 05170-3147
Zend mij de volgende boeken
rechtstreeks/via boekhandel
BESTELBON
ex. C. Giebel. MOROTAI. De bevrijding van de Grote Oost en Borneo. Prijs 19.50
ex. C van Heekeren e.a.. HET PANNETJE VAN OLIEMANS.
Tweede druk Paperback f 17,50.
Naam:
Straat
Plaats
Gironummer
Datum
Doorhalen wat u met wenst TR/l
