uisvesting van bejaarden nog lang niet ideaal „Parcival" van Hinze voor Huit en nog veel meer Hier gebeurde het: „Te weinig aandacht voor kleuteronderwijs in visie minister" besprekingen over ierplaatsen directie TT nu opgeschort ri)ndanks allerlei regelingen: Sanitair met flair Commentaar op Contourennota: Beelden in De Bilt XI U gaat heel wat geruster op vakantie als u eerst naar de Amro Bank gaat. KDAG 15 JUNI 1976 BINNENLAND KUNST TROUW/KWARTET 9 lor Cisca Dresselhuijs i land kent een verscheidenheid aan maatregelen ten behoeve i het wonen en leven van bejaarde mensen: er zijn verzorgings- ten, verpleeghuizen, bejaardenwoningen (aangepast ot niet- igepast aan de specifieke wensen van oudere mensen) en Zljn dan vroeger waardoor nu alleen ^rtce-flats. Toch blijkt het, dat er, ondanks die verschillende ™nsen worden «accented die gelijkheden, nog heel wat te wensen overblijft op het gebied de huisvesting van bejaarden. 13 tc it al die voorzieningen zijn er wel, ir ze zijn vaak niet op elkaar stemd, ze staan vaak op de ver- 'w de plaatsen in het land, ze bieden die service die de bejaarden nu wensen en nodig hebben. Kort- ondanks alle speciale tehuizen luizen die er de laatste jaren in erland voor bejaarden zijn ge- wd, laat de woon- en leefsituatie veel ouderen te wensen over. 41,60 59,50 »0,00e deze conclusie komt de Centrale imissie voor de Bejaardenoorden aar discussierapport omtrent de vestingsvoorzieningen van be den in Nederland. De commissie stateert bijvoorbeeld, dat er na de og dan wel een opleving geweest het bouwen van tehuizen, maar die vaak op de verkeerde plaat- gebouwd zijn, doordat nagelaten d eerst onderzoek te verrichten r de behoefte aan zo'n tehuis in bepaalde plaats of streek. Ook rschuwt de commissie tegen de rme vlucht, die het bouwen van tnaamde service-flats voor be den neemt. Deze woningen verrij- paddestoelen uit de grond en den grif verkocht of verhuurd aan iarden die denken dat ze in zo'n 'iceflat tot aan hun dood goed en. Dit is vaak helemaal niet het al, omdat in deze flats in het alge- niet meer service geboden dt dan die welke een huismeester een gewone huurflat geeft: dus uonhouden van gangen, liften en jelijke. Met name bestaat er in service-flats maar al te vaak i verpleegkundige opvang wan de bejaarde bewonêrs ziek wor- fENO waardoor men alsnog het duur j8 00 ochte huis moet verlaten om naar )2,'oo verzorgings- of verpleegtehuis te 97,00 93,70 14,50 rvice-flats vice^flats kunnen alleen goed vol- ïden >n wanneer het open bejaarden- •k in de gemeente, waar zo'n hplex flats staat, uitgerust is voor opvang van zo'n grote groep mo- <\ke hulpzoekers. Ook de ge- riöheidszorg in zo'n gemeente moet Volgens de commissie kan dit erop wijzen, dat de normen voor opne ming in een tehuis strenger geworden zijn dan vroeger, waardoor nu alleen nog mensen worden geaccepteerd die werkelijk aan een verzorgingstehuis toe zijn. Aan de andere kant zou het kunnen zijn, dat het verblijf in een bejaardentehuis op zichzelf een, wat men noemt, invaliderende werking heeft, dat wil zeggen dat een bejaar de, eenmaal in een tehuis, minder kan en minder zelfstandig wordt dan toen hij nog op zichzelf woonde. Vol gens de commissie verdient dit as pect een nader onderzoek. Op het ogenblik kan gesteld worden, dat zes tig tot zeventig procent van de bewo ners van bejaardentehuizen zich met enige huishoudelijke verzorging (dus het verstrekken van warme maaltij den, het schoonhouden van de ka mers etc.) kan redden. Tenslotte vindt de commissie dat het aanbeve ling verdient om in de bejaardenhuis- bouw af te stappen van het verschil tussen woningwetbouw en premie- bouw, aangezien de leefruimte in een tehuis, dat als woningwe-tehuis ge bouwd is, volgens de vooschriften kleiner moet zijn dan die in een pre- miebouwtehuis (resp. ruimten van van het aantal tehuizen en de plaats, .veertig vierkante meter tegen 46 vier- waar ze staan, blijkt dat bijna de kante meter, helft van alle tehuizen maar in drie provincies staat: Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. Nu is dat niet zo vreemd, want in deze drie provincies woont ook ongeveer de helft van alle Nederlandse bejaarden. Bij bestudering blijkt echter, dat de ze provincies toch nog een tekort aan bejaardenhuizen hebben, omdat deze niet altijd even goed overwogen op de juiste plaatsen gebouwd zijn. Zuid-Holland bijvoorbeeld,- dat niet minder dan 312 bejaardenoorden telt, blijkt toch van alle provincies de geringste opname-capaciteit per hon derd bejaarden te hebben." aangepast zijn aan de komst van een dergelijke groep oudere mensen. Wanneer dit niet het geval is, kan het verblijf in een service-flat allerlei moeilijkheden opleveren. Vandaar dat de commissie in haar rapport concludeert dat de ontwikkeling van het steeds meer bouwen van dergelij ke flats zeer kritisch gevolgd moet worden en dat er van overheidswege duidelijke eisen gesteld zouden moe ten worden aan dit soort bejaarden huisvesting. Zolang dit niet het geval is. moet de bejaarde koper of huurder van deze flats goed beseffen, dat hij beslist niet te maken heeft met een alternatief voor het verzorgingste huis, aldus de commissie. Over de bejaardenoorden (verzor gingstehuizen) schrijft de commissie onder meer: „Wat het meest opvalt: wanneer je een inventarisatie maakt Meer vrouwen In de bejaardentehuizen verblijven tweemaal zoveel vrouwen dan man nen (hetgeen mede te verklaren is uit het feit, dat vrouwen ouder worden dan mannen). Opvallend is dat de in de tehuizen opgenomen vrouwen meer behoefte aan verzorging blijken te hebben dan de mannen die er wonen. Overigens blijkt het aantal bejaarden, dat in een verzorgingste huis zit omdat men speciale behoefte aan verzorging heeft, steeds groter te worden. Bij de beoordeling van de huisves ting van bejaarde mensen mag trou wens niet uit het oog verloren wor den, dat het maar een minderheid is, die tenslotte in een of andere aange paste woonvorm terecht komt. De meeste Nederlandse bejaarden wo nen in normale eengezinswoningen, waar ze hun hele leven al gewoond heben. Relatief veel bejaarden zijn gehuisvest in woningen met een lage huur, wat komt doordat oudere men sen vaak in oude, vooroorlogse hui zen wonen. En hoewel veel oudere mensen zich best thuis voelen in deze oude, goedkope huizen, waar ze meestal al lang gewoond hebben, moet wel geconcludeerd worden, dat de kwaliteit van deze huizen vaak te wensen overlaat. In veel van deze huizen ontbreken belangrijke voor zieningen, zoals centrale verwar ming en badgelegenheid. Bovendien wonen veel bejaarden, met name in de grote(re) steden, in de wijken die voor sanering in aanmerking komen. Volgens de commissie zou ook nood zakelijk eens onderzocht moeten worden in hoeverre deze bejaarden echt naar hun zin wonen en wat voor wensen zij hebben. Speciale woningen. De bouw van specifieke bejaarden woningen is pas betrekkelijk kort geleden tot stand gekomen. Daar voor zag men als dé oplossing: het massaal bouwen van bejaardente huizen. Het beleid van de rijksover heid is er thans voornamelijk op gericht ook de bejaarde mens zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. Dit blijkt wel uit het feit dat in de jaren 1970 tot 1974 rijkssteun werd gegeven aan de bouw van zestigdui zend bijzondere woningen voor be jaarden (dat wil zeggen per jaar voor meer dan 12.000 woningen). Hoe mooi dit op zichzelf ook mag zijn, toch is deze woonvorm niet de ideale oplossing van het woon- en leefprobleem van de bejaarde, voor al niet wanneer deze bejaardenwo ningen maar lukraak her en der wor den neergezet, zonder dat men reke ning houdt met de aanwezigheid van het zogenaamde open bejaarden- werk, dat immers beslist noodzake lijk is, willen de bejaarden inderdaad zelfstandig kunnen blijven wonen. Het open bejaardenwerk verleent namelijk allerlei soorten hulp aan nog thuiswonende bejaarden. Is deze hulpverlening niet aanwezig, dan zullen heel wat bewoners van mooie aangepaste huisjes toch nog voortij dig naar een verzorgingstehuis moe ten verhuizen. Dat dit helaas nogal eens voqrkomt, is volgens de commissie voor een belangrijk deel te wijten aan de slechte communicatie tussen de twee ministeries, die het meest te maken hebben met de bejaarden zorg en -huisvesting: CRM Volkshuisvesting. Met name het mi nisterie van Volkshuisvesting heeft, niet veel belangstelling voor vooraf gaand onderzoek naar de werkelijke behoeften van de bejaarden, even min als men hier de noodzaak inziet van onderzoek achteraf naar de vraag hoe de in het leven geroepen voorziening uiteindelijk functio neert. Het ministerie van CRM heeft veel meer gevoel voor dit soort on derzoek, maar dat bouwt de huizen weer niet. Een betere samenwerking tussen beide ministeries vindt de commissie dan ook een eerste voor waarde voor het tot stand komen van een optimale huisvesting van de Nederlandse bejaarden. UT? door Adr. Hager ROTTERDAM Chris Hinze, die bij wijze van spreken zijn koffers al gepakt heeft voor definitieve vestiging in Amerika, beleefde zondagavond in een matig bezette Doelenzaal te Rotter dam de wereldpremière van zijn in opdracht van de NOS voor het Holland Festival geschreven werk getiteld „Parcival". Het was duidelijk een belangwekken de zaak, want zowel de radio als de tv zonden deze première de wereld in. Kosten nog moeiten waren gespaard, Chris Hinze is het elitepaard van de Nederlandse jazz en dan mag het wel een paar „stuivers" kosten. Dolf van der Linden dirigeerde niet alleen zijn Metropool Orkest, maar ook een keur van solisten zoals Mariano, Whig- ham, Povel, Pavlovic, Wheeler en Mtame. Daarnaast nog een zestal vo cale solisten en The Chris Hinze Combination. En dan niet te verge ten, zoals Henk Terlingen in zijn aan kondiging in het eerste concertge deelte met muziek van Duke El lington wèl deed de fluitlst- pomponist Chris Hinze zelf. Want hij heeft een belangrijk zo niet overwe gend aandeel in zijn „Parcival". Wat is Parcival? Een opera, een thea terstuk, een concert voor fluit, een huwelijk tussen jazz en klassiek? Hinze licht het als volgt toe: „Het is programmamuziek, waarin verwerkt de totaliteitsmuziek van deze tijd met sterke nadruk op de jazz". Een prachtige gedachte, maar in de prak tijk van het beluisteren komt men er niet zo ver mee. Want was is nu eigenlijk „totaliteitsmuziek van deze tijd?" Het geheel lijkt een onmogelij ke opdracht en al componerende heeft Hinze dat ook wel ingezien. In het begin wil hij zijn compositie nog wel de sfeer geven van het verhaal, doch na drie hoofdstukken stort hij zich met zijn gehele jazzhart in aller lei blazers- en slagwerksoli en vergeet daarbij niet een belangrijk aandeel voor eigen rekening te nemen. Zijn verblijf in India is niet onge merkt voorbij gegaan aan deze com positie. Daarbij schroomt hij niet me lodramatische tranen te storten bij het afscheid tussen Parcival en zijn moeder, weet hij het slagwerk met veel deskundigheid in te schakelen, en toont hij zich een meester in de instrumentatiekunst. Het klassieke orkestonderdeel (de violen met na me) zit er wat verloren bij en men is al blij als men een aandeel heeft in het handgeklap. Veel geluidsexplosies veel solowerk, veel effect. Er is veel te zien bij Parcival maar ondanks anderhalf uur geluid Is er veel minder te horen. De variatie van het showelement ontbreekt goed deels bij het geluidselement. En bij dat alles tenslotte een praktische vraag: wie waagt zich na deze ene keer nog ooit aan dit negentig minu ten durende spektakelstuk? In ver band met de vele kosten waarschijn lijk niemand. Dan had Alma Tadema die zei „de kunst leeft van offers" toch gelijk. Een offer van de NOS aan het Holland Festival. ADVERTENTIE In onze showroom vindt u wat u zoekt! voor 'n badkamer, douche of toilet nieuwe s Arnhem, Bruningweg 2. 085 - 62 91 62. Best, Kanaaldijk 11. 04998 - 46 11 Groningen, Antillenstraat 7. 050 - 77 12 26. Harderwijk, Burg. de Meesterstraat 9. 03410 - 1 35 44 Leeuwarden. Zwettestraal 15. 05100 - 3 13 21. Nijmegen, Graafseweg 104, 080 - 22 79 79. Rotterdam/Capelle, Adm. Helfrichweg 4. Capelle a/d IJssel, 010 - 50 88 11 Sassenheim, Wasbeekerlaan 59. 02522 - 1 90 10. Zwolle, Marsweg 47. 05200 - 7 15 15. Geopend op werkdagen, behalve zaterdag, van 09.00 tot 17.30 uur Pi en do tot 21.00 uur Leeuwarden, di en vr tot 21.00 uur. Kijken kost bij ons niets. Levering en installatie door uw eigen installateur. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM In de toekomstvisie van de minister op het onderwijs (beschreven in de z.g. Contourennota) wordt weinig rekening gehouden met het kleuteronderwijs. De vrees van sommige kleuterleidsters dat de kleuterschool zal opgaan in de lagere school is begrijpelijk. Ek van Zanten: Baskctballspelers DE BILT Voor de elfde keer wordt in De Bilt de jaarlijkse tentoonstelling van monumen tale beeldhouwkunst en kleinplastieken „Beelden in De Bilt" gehouden in en rondom het gemeentehuis. De expositie, die tot 19 juli duurt, omvat een veertigtal grote beelden die fraai gegroepeerd zijn in het park Jagtlust en ongeveer zestig kleine beelden, die getoond worden in het Gemeentelijk Administratiegebouw. Als gebruikelijk heeft de samenstel ler, Chris Verheugd, die verbonden is aan de Kunsthoeve Europa te Bergharen, naar een evenwichtige collectie gestreefd. Er is zowel ab stract als figuratief werk te zien en er is ook gezorgd voor de nodige varia tie in materiaal: er zijn zowel bron zen, houten en metalen objecten als sculpturen, die (b.v. uitgevoerd zijn in polyester en beton. Iets nieuws dit keer: er doen nu ook twee edelsmeden mee. Anneke Schat en Ton van der Hout, zodat nu niet alleen zeer grote maar ook de allerkleinste voorbeelden van de driemensionale vormgeving gepre senteerd worden. De deelnemende beeldhouwers zijn Kees Andriessen, Jan de Baat. Roel Bendijk, Felix van Kalmhout, Johan Karsch, Dick van der Linden, Wout Maters, Walter Meine Jansen. Bert Meinen, Jos van IS'MiiP«rottóR!ch™t*nRupeie" Meeting mr. Ives in Congresgebouw t.er Starreveld, Martin Stolk, Ed van Chris Hinze onmogelijke opdracht vihamijbuttinger 12.4 Gevr 1 ia 23! f 725 54 i zij n onze Haagse redactie IN HAAG - Het overleg tussen vertegenwoordigers van het ™drie"de„^nlster °i? d!f maI^er ft ™"ef' J.an de centIale directie van de PTT in Den Haag en de ^geen""teun öodrijfsleiding over de overplaatsing van de centrale directie ontvangen. Maar de heer Koster ^jjlar Groningen is opgeschort. Ook de organisatiebureaus die een vraagt zich af of dat te bereiken is i5*n moeten maken voor de overplaatsing hebben tijdelijk hun door het invoeren van één dooriopen- ^ookkzaamheden gestaakt. Dit zegt dr. K. B. Koster in de binnen kort te verschijnen bundel „Com mentaren rond de Contourennota". De heer Koster heeft in die bundel de eenwording van kleuter- en basison derwijs voor zijn rekening genomen. Volgens de heer Koster bestaat het gevaar dat de huidige lagere school gewoon met twee jaar wordt ver vroegd. Dat betekent dat in de vroe ge periode van de basisschool (over eenkomend met wat nu de kleu terschool is) de aandacht te veel komt te liggen op de voorbereiding van het leren. Bovendien zal het per soneel van de lagere school de dienst gaan uitmaken. De ervaringen wijzen nu al in die richting, zo zegt de heer Koster. Het belangrijkste doel van de minis ter om het kleuteronderwijs en het lager onderwijs samen te voegen is het bereiken var. meer samenhang in de ontwikkeling van de leerling. Bo- bekend zijn in de samenwerking tus sen peuterspeelzalen en kleu terscholen. Teeseling, Roel Teeuwen, Gerard Walraven en Ek van Zanten. Openingstijden: op werkdagen van 9.00-12.00 en van 14.00-17.00 uur, za terdagmiddag en zondagmiddag van 14.00-18.00 uur en vrijdagavond van 18.30-21.30 uur. Toegang en catalo gus gratis. AMSTERDAM Meeting mr. Ives is een muzikale biografie van de Amerikaanse componist Charles Ives wiens muziek in het Holland Festival dit jaar een centrale plaats inneemt. Deze muzikale biografie, naar een originele conceptie van Brendan Gill en Richard Duffalo wordt 1 opgevoerd in een bewer king van John Bird, Malcolm Frazer lAOVERTENTiEI ambtenarenbonden, die vereniga in het hoogste overlegorgaan len de PTT de „bijzondere com- nsotóe PTT", vinden dat zinvol over- 160 met de bedrijfsleiding van de niet mogelijk is, omdat beslui- over de hoofden van de directiele- heen eenzijdig door de regering 43^den genomen. Men doelt daarmee 99 de brief die de regering twee we- lOJ l geleden aan de Tweede Kamer 1 gglurde en waarin werd aangekon digd dat nog dit jaar de eerste PTT- ao eidsplaatsen vanuit Den Haag 450 r Groningen zullen worden over- 3io'laatst, ondanks het advies van de 820 anisatiebureaus om eerst nog na- 22j e onderzoeken in te stellen. In een 375W aan de regering heeft de bijzon- 200 e commissie geschreven dat eerst 54D53 legering het vertrouwen van het ï3'98 soneel moet herstellen. In een be- >6.37 idmaking aan het personeel laakt is 10 n het dat er over de regeringsbrief de Tweede Kamer geen overleg de personeelsvertegenwoordi ging is geweest, en zegt men dat werkzaamheden ten behoeve van de voorgenomen spreiding voorlopig niet meer aan de orde kunnen zijn. De organisatiebureaus, waaronder Bosboom en Hegener, hebben direc teur-generaal Leenman van de PTT geschreven dat ze pas weer met hun werkzaamheden verder gaan wan neer er duidelijkheid en openheid in het overleg met de bijzondere com missie is. de lijn in de leerstof voor alle leerlin gen in één schoolsoort. Misscmen is speciale steun aan Kin deren die weinig kansen hebben veel beter dan de samenvoeging van kleu terschool en lagere school. Hij vindt het dan ook teleurstellend dat de minister in zijn nota geen aandacht geeft aan het onderwijs aan kinderen beneden de vier jaar. In een afzonder lijke nota wordt hierover wel gespro ken, maar in de Contourennota niet. De heer Koster vindt dit vreemd om dat er ook in Nederland al problemen Met kontant geld op zak loopt u altijd Amro Teleservice en binnen de kortste een zeker risiko. Stap daarom voordat u op keren wordt geld telegrafisch overgemaakt Steve Reich in Lutherse Kerk SCHEVENINGEN Het concert door het Steve Reich Ensemble dat zaterdag 19 juni in Den Haag in de Remonstrantse Kerk gegeven zou worden, is verplaatst naar de Luther se Kerk, Lutherse Burgwal 7. De begintijd is onveranderd 20.15 uur en wie al kaarten heeft kan die ook voor de Lutherse Kerk gebruiken. Het programma is eveneens ongewij zigd en omvat „Clapping music", „Six piano's", „Music for pieces of wood" en „Music for mallet instru ments, voices and organ." vakantie gaat even binnen bij de Amro Bank. Daar vertelt men u graag hoe u uw vakantiegeld het verstandigst kunt verdelen tussen kontante buitenlandse valuta en cheques. Amro Reischeques bijvoorbeeld ol uw eigen Eurocheques. Raakt u ze op een of andere manier kwijt, dan hebben anderen er niets aan en u krijgt ze gewoon vergoed. U belt even met naar de bank ter plaatse, waar ook in Europa. Daarom: ga bijtijds naar de Amro Bank in uw buurt. Voor buitenlands geld. cheques en uw reisverzekering, En pak dan meteen het gratis landengidsje mee. 't Geeft u allerlei nuttige informatie over ri wisselkoersen, buitenlandse munt- LU I eenheden enz. CO/ en Wilhelmina Hoedeman. De regie is van Malcolm Frazer. de choreogra fie is bedacht door Sally Gilpin, voor de costuums zorgde Freda Blackwood en de decors zijn van Hans Christiaan. Medewerkenden zijn John Bird, Chris Harris, Linda Zoghby en Paul Chapman en voorts de tenor Martyn Hill, de bariton Pa trick Mc. Guigan, de danseres Judy Grindley en de pianist-acteur Clif ford Lec. In Amsterdam gaat de première in theater Carré op maandag 21 Juni (NOS-uitzending 27 juni Nederland II van 21.35 tot 22.45 uur). Op dinsdag 22 juni wordt een voorstel ling in Den Haag gegeven, maar niet in het Theater aan de Havan, zoals eerst was aangekondigd, maar in de toneelzaal van het Congresgebouw, om 20.15 uur, waar de reeds gekochte plaatsbewijzen ook geldig zijn. Nieuwe boeken Gerard Rcvc. Brieven aan kandi daat-katholiek A.. 1962-1969. Amsterdam, Rap, 1976. 53 blz. 11.50. Kandidaat-katholiek A. is een be kende uit Reves werk. Hij komt on der meer voor in Nader tot U. Op 7 april 1968 vraagt de schrijver hem: „heb je al mijn brieven bewaard? Kun je ze, inclusief deze. een week missen? Dan fotografiëer ik ze voor mijn archief, zodat ze de jaarhonder den heen door bewaard blijven zul len". Nu staan ze dus in een boekje Het zijn meestal heel kleine briefjes, waarin nauwelijks enige redenering vervat ls, waarin geen handeling zit. Het zijn adviezen, mededelingen vanuit Engeland, Spanje, Friesland. Portugal. Ze voegen naar mijn idee niets toe aan Reves werk („Ik ver lang er hevig naar, Je eens flink, tot diepste vernedering ontering, te martelen, maar dat is niet de reden dat ik je schrijf", etc.). Men kan er een briefje tussen vinden met acht gebodden voor de kattenliefhebber. Èen brief met een mooie droom over God die als een eenzame Jongeman tijdens een feest tegen de muur ge leund staat. Een brief met beschrij ving van zuidelijk gedierte: „beschil derde reuzenkrekels handgrote hagedissen". Een geheime brief met mededeling van Reves intree tot de katholieke kerk. Maar de tekst blijft in alle gevallen uiterst bekend en ls vaak tamelijk vlak. Deze brieven moeten we wel constateren zijn gericht aan kandidaat-katholiek A niet aan ons. T.v.D.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 9