Remonstrantse aandacht
voor Zuid-Afrika
I
Confessionelen
laken geref.bond
Goed protestantisme
voorwaarde voor
goede democratie
Uit de kerkbladen
II
Vandaag
Drs. W.K. Morée: Laagtij voor arminianisme voorbij
Nieuwe pro-nuntius
in Den Haag
Ds Wiegeraad tot evangelisten:
Weerstand tegen
bisschop in VS
Nieuwe boeken
Daar word ik
tegelijk stil
en koud van
Urker dolerenden
uit geref. kerk
Potter bezorgd over
Jehova's getuigen
Duitse dominees
neigen naar links
MAANDAG 14 JUNI 1976
KERK
TROUW/KWARTE
Van een onzer verslaggevers
WADDINXVEEN De plaatselijke gemeentes en kringen van de remonstrantse broederschap
gaan zich het volgend seizoen onder meer bezighouden met de vraag naar de verhouding van het
bedrijfsleven tegenover Zuid-Afrika. Dit is zaterdag besloten door de algemene vergadering van
bestuur van de Remonstrantse Broederschap, die in Waddinxveen bijeenkwam.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In de hervormde kerk in de provincies Gronin
gen en Drenthe dreigt een nieuwe richtingsstrijd te ontstaan:
tussen confessionelen en gereformeerde bonders. Dit wordt ge
constateerd in het jaarverslag van de confessionele vereniging.
Het besluit deze kwestie aan de orde
te stellen werd niet zonder enig heen
en weer gepraat aangenomen. Eerst
wilde de vergadering de zekerheid
hebben, dat na de discussie in de
gemeentes er niet automatisch een
oproep tot terugtrekking van inves
teringen zou worden gedaan. Het ter
tafel liggende voorstel, dat dus eerst
in de gemeentes aan de orde gesteld
wordt, komt in strekking overeen
met de resolutie die de hervormde
synode in juni 1975 heeft aangeno
men. Het voorstel behelst een oproep
aan het bedrijfsleven, sociaal-
ethische en politieke kanten te laten
gelden bij het beslissen over investe
ringen.
Controle
Het voorstel dringt voorts aan op
onpartijdige controle en verslagge
ving met betrekking tot het effect
van investeringen ten aanzien van
gelijke rechten voor zwart en blank.
In het voorstel wordt tenslotte een
uitspraak gedaan tegen verdere in
vesteringen op dit moment. Wanneer
het voorstel na te zijn besproken zal
worden aangenomen, behelst het te
vens een oproep aan de Nederlandse
regering, de verhouding tussen Ne
derland en Zuid-Afrika kritisch te
beoordelen. Het voorstel werd ter sy
node mede verdedigd met een beroep
op de behoefte bij sommige politieke
en andere besluitvormers op leiding
DEN HAAG De opvolger van mgr.
Angelo Felici als apostolisch pro
nuntius in Den Haag zal zijn mgr.
John Oordon. een Ier. die thans
werkzaam is in New Delhi.
De nieuwe pauselijke vertegenwoor
diger in Den Haag is 64 jaar oud en is
sinds 1948 in Vaticaanse diplomatie
ke dienst. Voor New Delhi „stond"'
hij in Pretoria tot 1971. Mgr. Gordon
is zijn carrière begonnen als leraar.
Hij geldt als betrekkelijk progres
sief.
Prof. dr. H. J. Heering
vanuit de kerk, (minister Duisenberg
van financiën is lid van de remon
strantse broederschap, red.)
Uit Limburg kwam daarentegen een
pleidooi om nu maar eens te stoppen
met politiek in de kerk, omdat deze
politieke belijdenisuitspraken tegen
de remonstrantse geest zouden zijn.
Prof. dr. G.J. Hoenderdaal wierp hier-
tegenin dat de remonstranten zeker
wèl belijdenissen kennen.. „Dat de
remonstranten Dordt verwierpen
was omdat zij geen belijdenis wilden
doen over iets waarover alleen specu
latief iets te zeggen was. Dat is in het
geval van Zuid-Afrika niet zo", zei
prof. Hoenderdaal.
Apeldoorn
De voorzitter van de vergadering,
drs. W.K. Morée uit Zoetermeer stel
de in zijn openingswoorden vast dat
het ondanks het afnemend aantal
geregistreerde remonstranten in ons
land en het dalend kerkbezoek toch
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publikatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Synode (16)
W. H. P. N. Bakker heelt een aardig
gepeperd ingezonden stukje ge
schreven. Die peper werd natuurlijk
eerste minister Vorster en dan heel
Zuid-Afrika in het gezicht geworpen.
Welnu, ik heb helemaal geen af
schuw van de heer Vorster; ik vind
hem een groot staatsman, een
„vondst" voor het hedendaagse Afri
ka. Ik vond het helemaal niet eng
een uurtje met hem te hebben ge
praat Wel moet ik de heer Bakker
opmerken, dat in de Hitlertijd Zuid-
Afrika vrijuit open heeft gestaan als
toevluchtsoord voor Joden; dat
Zuid-Afrika een der grootste con
centraties voor Joden heeft buiten
Israël en Amerika (en Rusland,
maar. nou Ja...); dat in de volkerenta-
bel van Zuid-Afrika deze Joden echt
niet apart gesteld worden de heer
Bakker concludere en betreure zijn
schandelijke verdachtmakingen,
waarvoor hij maar geen rechter moet
zoeken. Als in Zuid-Afrika Afrikanen
meer te eten hebben, meer onderwijs
ontvangen, meer in te brengen heb
ben. minder bedreigd worden dan
elders in Afrika en er meer kinderen
in leven blijven lees V.N.-
statistieken dan wil je toch wel
meetellen. En:onderdrukking in Af
rika: ach!
Amstelveen J. Klattcr
niet de dood in de pot is in zijn kerk.
Hij vond een eerdere uitspraak van
hem. dat voor het arminianisme het
laagtij voorbij is. nog steeds, van toe
passing. In tal van gemeentes is er
blijkens de jaarverslagen sprake van
leven. Er komen vele kringen en ge
spreksgroepen bij. met name rond
thema's als de nieuwe levensstijl.
Een teken van gezondheid is dat de
kring Apeldoorn nu officieel als ge
wone gemeente tot de broederschap
Is toegelaten.
De heer Morée meent dat de malaise
in de kerkdienst voortkomt uit de
onmacht het woord en de liturgie met
elkaar in een verband te brengen dat
men als zinvol ervaart. Hij stelde de
vraag aan de vergadering wat het is:
samen een eredienst beleven als een
groepsproces. En zoals zo vaak ge
beurt. wanneer wij het niet weten,
slaakte ook de voorzitter van de re
monstranten de verzuchting dat we
onze problemen in handen moeten
geven van een sociaal-agogisch ge
schoolde.
De heer Morée raadde de aanwezigen
aan. echte gemeenschap te zoeken in
kleinere eenheden, zoals basisgroe
pen, actiegroepen, huisgemeentes,
gebedsgroepen en bijbelkringen. In
deze kleinere kernen komt de ge
meenschap meer tot stand dan in de
grote samenkomsten, die ook bij de
remonstranten nog de hoofdmoot
van het kerkewerk vormen.
Actiegroepen
Ook het contact met de maatschap
pelijk betrokken actiegroepen kreeg
aandacht. „U zou die lastige groepen
kunnen opzoeken en hen uitnodigen
tot deelname aan het werk van de
broederschap", aldus drs. Morée. Hij
meent dat actiegroep en gemeente
elkaar kunnen aanvullen, omdat de
actiegroep weliswaar brandt van be
trokkenheid op de wereld, maar on
voldoende duurzaamheid heeft. De
gemeente kan het lang uithouden,
maar ontbeert vaak de nodige be
trokkenheid.
„Als je als actiegroep iets wilt berei
ken, heb je een stevig bouwsel nodig,
zoiets als een gemeente, die het eeu
wen heeft weten uit te houden".
Bij de remonstranten is enige onrust
over wat de grote protestantse ker
ken van plan zijn in het kader van de
beweging ..samen op weg". Onder
bijval van de vergadering zei dr H. M.
de Lange uit Den Haag dat de remon
stranten waakzaam moeten zijn over
de positie van de ondogmatische en
vrijzinnige mensen. De remonstran
ten hebben niet langer het monopolie
van de vrijzinnigheid, omdat vrijzin
nigen behalve bij de hervormden ook
onder de gereformeerden voorko
men. Daarom kunnen de twee grote
hervormde en gereformeerde kerken
niet met z'n tweeën werken aan de
hereniging. Het derde (remon
strantse) been moeten zij bijtrekken,
vond dr De Lange. Hij vindt het on
juist dat de grote kerken net doen
alsof de remonstranten er niet bij
horen.
De jaarvergadering was de laatste
voor de thesaurier van de remon
strantse broederschap. H. F. de Wijs
uit Delft. De heer De Wijs heeft vele
jaren de financiën van de kerk be
heerd en hij kon zaterdag met vol-
Prof. dr G. J. Hoenderdaal: Gezamen
lijk belijden is niet onremonstrants.
doening vaststellen dat de financiële
toestand waarin de kerk verkeert in
evenwicht is. doordat de laatste jaren
verschillende uitgaven zijn weggeval
len. zonder dat belangrijke diensten
van de broederschap hoefden te wor
den aangetast.
Aandelenportefeuille
Voordat de vergadering afscheid
nam van de scheidende pen
ningmeester stelden enkele afgevaar
digden de aard van de aandelenpor
tefeuille aan de orde. die de kerk
bezit. De Leidse prof. dr H. J. Heering
stelde voor. tenminste de aandelen
AMRO-bank af te stoten, danwel in
de aandeelhoudersvergadering vra
gen te stellen over de leningen, die
deze bank verstrekt aan de regering
van Zuid-Afrika. De Leidse hoogle
raar zou er ook helemaal niet tegen
zijn, wanneer de broederschap haar
geld zou beleggen bij de coöperatieve
maatschappij van de wereldraad van
kerken.
In het afdelingsverslag van Gronin
gen/Drenthe wordt gezegd, dat daar
thans geen sprake meer is van sa
menwerking tussen deze beide stro
mingen aan de rechterzijde van de
hervormde kerk. "Vanouds rechtzin
nige gemeenten" worden volgens het
verslag als gevolg van de activiteiten
van de gereformeerde bond opge
splitst in tweeën. „We denken aan
zeker zeven a acht gemeenten van
rechtzinnige origine, waar men van
gereformeerde-bondszijde op alle
mogelijke manieren tracht de macht
in handen te krijgen." Het verslag
spreekt van „een indroevige zaak" en
een „onchristelijke handelwijze", die
niet getolereerd kan worden
In een reactie hierop in het weekblad
van de gereformeerde bond "De
Waarheidsvriend" schrijft hoofdre
dacteur ir. J. van der Graaf, dat er
niets anders gebeurt, dan dat enkele
gemeenten in Groningen, vanouds
rechtzinnig of niet-rechtzinnig. thans
predikanten of kandidaten uit de
hoek van de gereformeerde bond aan
het beroepen zijn. Ir. Van der Graaf:
„Hoe kan dit anders dan uit de ge
meenten zelf voortkomen? Het an
ders te stellen betekent toch wel een
geweldige miskenning van de ge
meenten". Volgens hem kunnen deze
gemeenten niet meer (voldoende)
Van een onzer verslaggevers
ZEIST Naarmate het protestantisme in ons land zijn invloed
verliest, wordt de democratie al meer een hol begrip. Dit betoogde
ds B. J. Wiegeraad uit Amersfoort zaterdag op de evangelisten
conferentie van de Hervormde bond voor inwendige zending, die
dit jaar geheel gewijd was aan maatschappelijke en politieke
vragen!
Ds Wiegeraad constateerde, dat ter
wijl men roept om democratisering,
tegelijk de democratie sterk ver
zwakt. Velen zoeken hun heil bij ac
tiegroepen, omdat de parlementaire
democratie hen niet voldoende be
vredigt. Volgens ds Wiegeraad komt
dit. doordat de verdeeldheid en de
verwarring in ons land te groot ge
worden zijn. Er is geen gemeenschap
pelijke overtuiging meer. De demo
cratieën konden opbloeien in protes
tantse landen met duidelijke bijbelse
waarden, aldus ds Wiegeraad. Maar
waar die ondergrond wegraakt,
wordt democratie een hol begrip.
Oppervlakkig
Voor een christen, zo betoogde ds
Wiegeraad. is noch het socialisme,
noch het liberalisme en conservatis
me aanvaardbaar. Het liberalisme
haakt in op het onbehagen over aller
lei socialistische tendenzen. maar is
oppervlakkig en biedt geen ander al
ternatief dan het egoïsme van de
ellebogenwerken Maar ook het socia
listisch streven naar een heilstaat
moet op een grote teleurstelling uit
lopen. Beide groepen denken te opti
mistisch over de mens. Men onder
schat de macht van het kwaad.
Terwijl getracht wordt de levens
omstandigheden te verbeteren, wor
den elk jaar meer vernielingen ge
pleegd, stijgt de criminaliteit tot onge
kende hoogte, is er geen tucht meer en
mag ieder doen. wat goed is in zijn
ogen.
Voor een antwoord vanuit het chris
telijk geloof ging ds. Wiegeraad uit
van de bijbelse gedachte van de
mens als het beeld van God. Van
daaruit benadrukte hij, dat de mens
allereerst een relatie heeft met God.
Verder accentueerde hij noties als
liefde, rentmeesterschap, ver
antwoordelijkheid jegens de mede
mens. Daarom dient een christen
vooraan te staan in de dienst der
barmhartigheid en het protest tegen
onrecht.
Gelet op de gehele huidige ontwik
keling van de samenleving vroeg ds.
Wiegeraad: Moeten we met alle
macht onze christelijke instituten
handhaven, of dienen we te volstaan
met het Woord Gods te brengen en
verder te zien wat God ermee doet?
Volgens hem liggen hier vragen, die
dringend om bezinning roepen, waa
rop hij opriep om studiekringen in
de gemeenten op te richten om met
deze vragen bezig te zijn.
NEWARK De benoeming van
John S. Spong tot bisschop
coadjutor van het episcopaalse bis
dom Newark in de Verenigde Staten
heeft een storm van protest gewekt.
Zeventig episcopaalse priesters en
leken hebben in een open brief aan
alle bisschoppen van de episcopaal
se kerk in de VS bezwaar aangete
kend tegen de theologische inzich
ten van bisschop Spong.
Spong heeft in 1974 een rede gehou
den, waarin hij naar het schijnt de
godheid van Christus heeft ontkend.
In een boek dat hij kortgeleden heeft
geschreven zouden ook enkele on
orthodoxe uitlatingen staan.
Verandtrung der Welt. Bekehrung der
Kirrhen doordr. Lukas Vlscher Ultg
Otto Lembeck. Frankfurt. W.-Dld.
Prijs 9.80 DM. Tekst van de lezingen
die dr. Vischer. secretaris van de af
deling Geloof en kerkorde van de
wereldraad van kerken, in Januari te
Utrecht heeft gehouden
Van dag tot vandaag door RietTigche
laar. Uitg. Boekencentrum. Der,
Haag. prijs 8.90 (bij aantallen goed
koper). Goed bruikbaar bijbels dag
boek voor jongeren, d.wz. elf- en
twaalfjarigen, en deze goedkope edi
tie is bestemd als afscheidsgeschenk
bij het verlaten van de basisschool
De gebonden editie van achttien gul
den is ook nog verkrijgbaar.
Avond met God door Paul Haschek.
Uitg. Gottmer, Haarlem. 239 pag..
prijs 15.90. Dit sierlijk uitgaafje
(slappe kunstleren band, leeslint,
ronde hoeken), bevat een verzame
ling van „gedachten en gebeden" met
teksten uit de bijbel. Maar bijv. ook
van prinses Wtlhelmina of Teilhard
de Chardm De Nederlandse bewer
king is van dr L. A. M. Goossens en
ds. A. Klamer.
Levende stenen door ds. A. H. Algra.
Uitg. Buy ten it Schipperheün,
Amsterdam, 96 pag.. prijs 9.25.
Vaak. om niet te zeggen, meestal
zitten catechisanten met een mond
vol tanden als Je ze vraagtjiaer de
herkomst van de belyrtemsgeschrif-
ten of de psalmberijming. naar het
ontstaan van gereformeerde kerken
Voor Jongeren diardeze dingen niet
weten en voor hun ouders die het
niet meer weten, schreef de buiten-
verbandse vrijgemaakte ds Algra dit
bevattelijk boekje over kerkeiyke za
ken en hun historische ach
tergronden.
Het gebed volgens het Nieuwe Testa
ment door prof. Dr. J. P Versteeg.
Ultg. Buyten en Schipperheyn.
Amsterdam, deel 10 In de reeks Zicht
op de bijbel, 168 pag. prys 15.90
Een op de praktyk van het geloofsle
ven gerichte studie van de Apel-
doornse nieuwtestamenticus, die
o.m. de gebedspraktyk en de kwestie
van de verhoring van het gebed aan
de orde stelt.
Keus uit twaalf Postillen, samenge
steld door prof. dr. M. H. Bolkestein
en prof. dr. Kr. Strijd. Uitg. Boeken
centrum. Den Haag, 264 pag., prijs
35,-. Keuze uit de sinds 1949 ver
schijnende Postillen, voorbereid
door de werkgroep prediking (het
gaat hier omzgn. preekschetsen) van
de hervormde raad voor kerk en the
ologie en met medewering van niet-
hervormde theologen.
Land van Jezus door fr. Jean Roger.
Uitg. Zomer en Keuning. Wagenin-
gen. prijs 23.90. Een boek met 120
foto's (gekleurd en zwart-wit), die
een beeld geven van het land Israël
als land van Jezus. Bij elke foto een
toelichtend byschrift en een bybel-
tekst die betrekking heeft op de
voorstelling. Aantrekkelijke uitgave,
en niet alleen voor hen die Israël
bezochten of denken te bezoeken.
Het boek is niet onhandig groot van
formaat, een euvel waar veel andere
fotoboeken aan ïyden.
Een en al oor door mr. H. Schelhaas.
Uitg. Kok. Kampen. 64 pag.. prijs
7,90. Ondertitel: wat doen we met
de kindernevendienst? De auteur
geeft practische aanwijzingen ten ge
rieve van leid(st)ers van de kinderne
vendienst.
Een God van eeuwig heil door ds. W.
van Gorsel Uitg. Kok, Kampen. 80
pag.. prys 8.90 De hervormde pre
dikant van Ridderkerk biedt hier
meditaties over de heilsfeiten.
Te midden van tijdgenoten en
geestverwanten door Ir. J. van der
Graaf. Uitg. Kok. Kampen. 167 pag..
prys 17.50. Een bundel opstellen en
lezingen van de spreek- en schrijf-
vaardige algemeen secretaris van de
gereformeerde bond in de her
vormde kerk. Ondertitel: aspecten
van godsdienstig leven In deze tyd.
In In de Waagschaal geeft Ad den
Besten, een van de dichters van het
Liedboek, zijn visie op zingen, luiste
ren en doen:
De vanzelfsprekendheid waarmee je
met name mannen soms kunt horen
zeggen, wanneer het om „de dingen
van God" gaat, dat ze het nu zo
langzamerhand wel weten en dat het
eindelijk maar eens tot daden moet
komen! Daar word ik dan tegelijk
stil en koud van. Ze leven in het
verschrikkelijk misverstand, dat
christelijk geloof niets anders is dan
een eenvoudige theorie., die alleen
maar in de praktijk moet worden
omgezet net zo als bijvoorbeeld in
het marxisme, de verhouding ligt
tussen theorie en actie. Daar komt
dan vaak nog bij, dat de .„hinderen
de omstandigheden" waarop zij zó
onherroepelijk stuiten de ónderen
als schuld worden aangerekend en
worden behandeld als een stuk ver
zet dat gebroken moet worden. Ge
bed beschouwen ze als onnodig, zo
niet als ongewenst, want in strijd
met de menselijke mondigheid en
met het hedendaagse godsbegrip. En
zingen, daarvan hebben ze de zin
nooit ingezien. Indien ze al niet van
mening zijn. dat samen bidden, sa
men zingen „toedekt", d w z. dat het
de kloof tussen de goeden en de
kwaden onzichtbaar maakt. Trou
wens. wat doet een mens nog in een
traditionele kerkdienst? Die kloof
kan hoogstens nog in een discussie-
dienst zichtbaar worden gemaakt. Ik
ben bitter geworden, stel ik met eni
ge ergernis vast. Nee. niet omdat het
om de liederen gaat. die ik met mijn
vrienden heb gedicht, maar omdat
dit wijdverbreide misverstand in de
kerk van nu ten koste gaat van wat
in bijbelse zin menselijkheid is. Ook
al heeft het er de schijn van. dat wij
christenen pas nu goed geïnspireerd
en gemotiveerd raken om mee te
werken aan de opbouw van een men
selijker wereld, ja aan de bouw van
Gods rijk van gerechtigheid en vre
de. Ik ben bitter, juist omdat ook ik
geïnteresseerd ben in de krachten
tot verandering van mens en wereld,
die er van het Woord uitgaan, in de
daden die uit dat zaad ontspringen.
Cijfers
In De Waarheidsvriend schrijft ds. C.
Snoei, predikant-directeur van de
hervormde bond voor inwendige zen
ding op gereformeerde grondslag:
Stellen we de grootte van de Neder
landse bevolking op 13 miljoen zie
len en aanvaarden we dat 21% daar
van zegt geen enkele godsdienst te
belijden, dan houdt dat in dat onge
veer 2.750.000 mensen, jongeren en
ouderen, zich meer of minder ver
gaand van het Evangelie hebben ge-
distancieerd. Als 43% van de Neder
landse bevolking geen bijbel heeft,
wil dat zeggen dat ongeveer 5.590.000
mensen. Jongeren en ouderen, leven
zonder het contact met het Woord
van God te onderhouden. Als van de
57% van de Nederlandse bevolking,
die wel een bijbel heeft. 54% nooit
daarin leest., wil dat zeggen dat van
de 7.410.000 mensen, die de Schrift
ter beschikking hebben, jong en oud.
4.001.400 er nooit in kijken, laat
staan er mee leven. Tellen we dat bij
elkaar op dan zien we dat ongeveer
10 miljoen van de 13 miljoen Neder
landers de Schriften niet kennen of
er niet in lezen. Als we aannemen dat
we onder andere naar de kerk gaan
om ons tot geloof en bekering te
laten leiden en om ons te laten
voeden met het hemelse brood, dan
moeten we er ernstig verontrust over
zijn dat van de 3.000.000 administra
tief hervormd geregistreerde men
sen. ongeveer een derde wekelijks
naar de kerk gaat. Verschraling en
afsterving van geestelijk leven moe
ten we constateren.
Toch gelovig
Over zijn pastoraat in een
„volkswijk" (in Nijmegen) schrijft
pater Joost Koopmans in Praktische
theologie:
Uit onze gesprekken en observaties
blijkt dat de mensen, hoewel niet
kerks, toch gelovig zijn. Het „ik ge
loof in God. al ga ik niet naar de
kerk" blijkt geen vroom smoesje te
zijn voor hun gering kerkbezoek.
Wat dit betreft zou ik willen verwij
zen naar de brochure van Jan Peij-
nenburg en Threes van Dijck, die
vanuit hun ervaringen met de
laagstbetaalden schrijven dat deze
niet om een religieus konflikt of uit
ongeloof uit de kerk weggebleven
zijn. maar om een maatschappelijk
dilemma en uit onmacht tegenover
de happy few die de kerk rijk en
machtig maakte. En ook omdat zij.
gevoelsmensen als ze zijn, zo weinig
aangesproken worden door de ern
stige en verbale liturgie. Daarom ben
ik voor mijzelf geneigd te zeggen dat
ik mij niet zo moet opstellen als
„man van de kerk", die het vooral
belangrijk vindt dat de mensen naar
de kerk komen, of dat ze zeer gemoti
veerd de sakramenten ontvangen. Ik
zal voor hen meer „een man van
God" moeten zijn. ook al klinkt dat
wat hoogdravend. Ik bedoel daar
mee het volgende. Deze mensen die
niet zo hard naar kerk en gespreks-
avonden lopen, maar wel in God
geloven, zoeken iemand die hen bij
dat geloven kan helpen. En of je het
nu wilt of niet, als pater („de pater"
is een begrip voor deze mensen) ben
je daarvoor de aangewezen figuur.
1e ware paus
Paus
Voor wie het nog niet wist. er schij
nen vreemde geruchten te gaan over
de paus. Maar gelukkig is pater We-
renfried van Straaten er nog. Wij
citeren hem via Woord en Dienst:
Bij deze gelegenheid wil ik ook het
onzinnige gerucht tegenspreken, dat
in vele landen verspreid wordt en
velen van u verontrust, als zou de
Paus heimelijk vervangen zijn door
een dubbelganger, die het uitvoe
rend orgaan is van drie tot in zijn
naaste omgeving doorgedrongen
vrijmetselaars. Laat u niet in verwar
ring brengen. De Paus kent mij per
soonlijk. De woorden die hij tijdens
onze laatste ontmoeting met mij wis
selde, zijn een onweerlegbaar bewijs
dat ik met de ware Paus en niet met
een dubbelganger gesproken heb.
BEHOUDEN LEVEN
kandidaten of predikanten van con
fessionele richting vinden en hij
vraagt de confessionele vereniging:
heeft u liever dat zij nu terecht ko
men bij het kleurloze midden?
Van een onzer Verslaggevers
URK De dolerende kerk van Urk
heeft thans geheel met het kerkver
band van de gereformeerde kerken
gebroken. Deze groepering, die in fe
bruari ontstond na een scheuring in
de plaatselijke gereformeerde kerk,
stelde zich eerst op als "noodgemeen-
te binnen het kerkverband".
De dolerende kerk voert besprekin
gen over samengaan met de reforme
rende kerk van Urk. Dit is de groep,
die vorig jaar onder leiding van
ds.J.B. van Mechelen de gereformeer
de kerk verliet. De gemeentevergade
ring van de dolerende kerk is ak
koord gegaan met een kerke-
raadsvoorstel, om aan te sturen op
een samensmelting, mits de gefuseer
de groep dan uiterlijk over een half
jaar zich aansluit bij een kerkver
band. De dolerenden voelen er sterk
voor, om christelijk gereformeerd te
worden (als tweede christelijke gere
formeerde kerk op Urk, naast de be
staande). Binnen de reformerende
kerk wil men wel fusie, maar denkt
men verder liever over aansluiting bij
de vrijgemaakten.
De dolerende kerk telt circa duizend
zielen, de reformerende kerk vierhon
derd, de gewone gereformeerde kerk
een kleine vierduizend.
GENêVE Secretaris-generaal dr.
Philip Potter van de wereldraad van
kerken heeft in een brief aan presi
dent Kamuzu Banda van Malawi
zijn zorg uitgedrukt over de vervol
ging van Jehova's getuigen in dat
land. Deze vervolgingen komen
voort uit de weigering van de getui
gen lid te worden van de enige partij
van het land, de congrespartij. Dr.
Potter wijst er op dat mensen het
recht hebben, geen lid te worden van
een politieke partij en de maatrege
len tegen de getuigen noemt hij dan
ook „niet te rechtvaardigen".
Mijn jongen
vergeet mijn lessen niet
en je hart beware mijn geboden, j
want lengte van dagen
en jaren van leven en vrede
zullen ze je
in overvloed geven. pn
(Spreuken 3, 1, 2).
De jongen, de leerling, moet de tor1
niet vergeten. Daar is kans genoe z!
voor. Het leven spoelt er gemakker Jz
lijk overheen. Trouwens honderde J
andere leraars staan gereed hier t
corrigeren, „aan te vullen", of iet "rf,
totaal anders te vertellen. Je zou he
kunnen kwijt raken wat je eenmaa
als een oergegeven voor het leve
meekreeg. Je hart, die plaats va
oproer (Pascal), is trouweloos ge":,
noeg. Daar moet je niet teveel or*."
afgaan. Probeer het er in te houdei^3
wat je meekreeg. Verdedig het tegea
alles wat er tegenin stookt en woelt "r
Ze weten het niet beter dan wat j fe
eens hoorde. Boven de tora gas
niets. Boven deze geboden van he f
leven is niets verheven. Dat lijk*11
maar zo. Dat heeft maar de schij *7,
van wijsheid, maar 't is 't niet. Z
kunnen je niet geven wat hier brj"
loofd en afgesproken is: lengte val
dagen en jaren van leven en vrede,rKg
Zo staat het hier. Laat je niet wij
maken dat de dood beter is dan he
leven. Val niet in de strik van dez V
gedachte die tot niets leidt. Het le
ven. daar gaat het om. En dat is d
moeite waard. En de dagen die zij*—
het waard om je aan het eenmai
ontvangene te houden. Het zal ee Irt
leven van vrede worden. En daaroi
zal het goed zijn dat het lang duuil
Het leven is immers behouden.
U
Prof. dr. S. van der Linde, die aan d
Utrechtse universiteit de geschiede®
nis van het gereformeerd protests
tisme doceert, gaat in septemb
met emeritaat wegens het bereikeif
van de zeventigjarige leeftijd. Bi[
deze gelegenheid zal hem een bunder
studies van collega's en leerlingen*
worden aangeboden, getiteld ■.We-rJj
gen en gestalten van het gerefor-i.,,
meerd protestantisme". Een bijzet- P
derheid daarbij is, dat onder de Hj- ,1
dragen er drie zijn van broers vt Jr
prof. Van der Linde, te weten ds. F. ht
van der Linde, emeritus hervormd
predikant te Amsterdam, prof. di.
J.M. van der Linde, zendingshoogle
raar aan de universiteit van Utrecht,
wiens naam verbonden is aan de
evangelische broedergemeente, en VI
prof. dr. H. van der Linde, hoogleraaiZy
oecumenica aan de r.k. universiteit??
van Nijmegen (in 1960, destijds her-
vormd predikant in Middelburg,
werd hij roomskatholiek). Prof. S
van der Linde zelf is een bekend.1*'
figuur in de gereformeerde bond ir?g.
de hervormde kerk. De bundel gaat
verschijnen bij Bolland ir'e
Amsterdam.
Lefebvre n
Ondanks de scherpe waarschuwin] ke
van paus Paulus op 24 mei voor d( 'vr
kardinalen gaat de traditionalisten ids
bisschop Lefebvre door. Op 23 jun ar
zal hij opnieuw twaalf studenten vai ee
het door hem opgerichte semiriari -k
van Econe in Zwitserland tot pries hr
ter wijden. Volgens pater Urbai id
Snijder, een van de docenten vaiög*
Econe. is het niet te verwachten, dafrh
van de 110 studenten, die het semi'k
narie thans telt, er een vanwege d£d
pauselijke veroordeling het semina ts
rie zal verlaten. Aartsbisschop Le iai
febvre, die het tweede Vaticaans* f i
concilie niet erkent en weigert dtda
besluiten ervan door te voeren, i!1 t
zojuist uit de Verenigde Staten te
ruggekeerd van een vormreis. Hel
seminarie van Econe heeft depen
dances in New York. Detroit, Hous
ton en San Jose.
CONGAR - POTTER
De universiteit van Genève heeft oi i
grond van hun werk ter bevordering
van interkerkelijke toenadering eei
eredoctoraat toegekend aan pate n
Yves Congar, r.k. theoloog val x
naam, en aan Philip Potter, secreta
ris-generaal van de wereldraad vai J
kerken.
V
0]
MUNSTER De meeste dominee: e'
in West-Duitsland hebben „linkse's
sympathieën. Zestig procent van d<0
geestelijken van de evangelische1
kerk in West-Duitsland sympathiur
seert met de socialistische part' n
SPD. Dit blijkt uit een onderzoel
dat gehouden is door het evangel
lische instituut voor christelijk#^
maatschappijwetenschappen van dr'
universiteit van Münster. De resultai
ten van het onderzoek staan in het
Westduitse weekblad ..Stem"
Van de geestelijken zegt vijfentwin p.
tig procent te Jciezen voor de chris
tendemocratische CDU'CSU en ruin
zeven procent van de liberale FDP [rt
Bijna zes procent voor de evange er
lische geestelijken zegt te sympathi
seren met de communistische parti
DKP. m
