Kremlin heeft nog een appeltje te schillen met Italiaanse broeders rest-DuitsIand en Polen sluiten reeks verdragen Huurlingenproces in Angola begonnen Oegandese president ontsnapt aan aanslag Aanhang Jimmy Carter bij Democraten groeit Omstreden Congreslid nam overdosis pillen Vluchtelingen in Argentinië ontvoerd Weer Oostduitse spionnen opgepakt in Bondsrepubliek China onderhandelt met Frankrijk over wapenleveranties Verzoeningstop Syrië en Egypte Voedselconferentie in Rome in impasse Politie Z-Afrika beschuldigd wegens dood door schuld Zuidkoreaanse oppo sitieleider Kim afge treden !l£- Bondskanselier Schmiit en partijleider Gierek tijdens de plechtige onderteke ning van enkelie verdrigen. NAIROBI (Reiger, UPI, AP) President Idi Amin is ternauwer nood aan de d»od ontsnapt, toen er drie handgranaten werden gegooid in een menigte die hij had toegesproken. Volgens radioberichten en mededelingen van diplomatieke zijde die in de Keiia hoofdstad Nairobi zijn ontvangen, kwam de chauffeur vande Oegandese staatshoofd om het leven en werden 76 personen gewond. Van vier gewonden is de toestand ernstig. Een bericht datAmin zelf lichte ver wondingen zoi hebben opgelopen, werd tegenges>roken door de Itali aanse ambassideur in Kampala die de president gstermiddag ontmoette en verklaardedat deze in „uitsteken de vorm" verteerde en geen tekenen van verwoniigen vertoond. De aan slag gebeurie donderdagavond op het terrein \an de Nsambya-karzerne in Kampala nadat president Amin daar een parade van politiemannen had bijgewoond, die juist hun oplei ding hadden voltooid. Volgens een Oegandese militaire woordvoerder waren de handgranaten van „Ameri kaanse en Israëlische typen". De aan vallers. wier aantal niet bekend is. werden direct overmeesterd. Zij wer den bewusteloos geslagen en naar een gevangenis gesleept voor een „grondige ondervraging". Na de aan- ATERDAG 12 JUNI 1976 ro IONN (UPI, AP) West-Duitsland en Polen hebben gisteren een |antal verdragen ondertekend voor verdere economische, politie- e en culturele samenwerking. Beide landen noemden de over- inkomsten van „historisch belang" bij hun streven naar een betere verstandhouding. De ondertekening betekende de for- B mele afsluiting van het bezoek van de m Poolse partijleider Edward G;erek k liaan West-Duitsland. Het was de m^eerste keer dat de Poolse partijchef ng de Bondsrepubliek bezocht. Het be- gei langrijkste Pools-Westduitse verdrag heeft betrekking op de bouw var een tujgrote gasfabriek bij Katowice. Dit i t bedrijf, dat door het Duitse concern d Krupp wordt gebouwd, moet 2.6 mil- ;d jard mark kosten. Westduitse ban- m ken zullen dit project financieren. 1 Andere Duitse bedrijven zullen Polen 'Schelpen bij de ontwikkeling val een 'd chemische industrie. West-Duitsland Pfjheeft verder toegezegd meer Poolse ÏUI goederen te zullen afnemen. Eert deel —♦van de schulden die Polen aan West- Duitsland heeft zullen met goederen worden afbetaald. Polen heeft hier om gevraagd om zijn goedeién met de betalingsbalans wat te vellichten. Vorig jaar exporteerde West- Duitsland voor 3,21 miljard iaar Po- 'len. Daar stond een Poolse export i naar Duitsland tegenover van slechts 1,44 miljard mark. Politiek interessant is de'afspraak dat de Poolse en Westduitse minis ters van buitenlandse zaten elkaar minstens eenmaal per bar zullen ontmoeten om overleg te plegen over zaken die beide landei aangaan. Bondskanselier Helmut Schmidt en partijleider Gierek onderstreepten beiden het belang dat dit overleg heeft voor heel Europa. Polen en de Bondsrepubliek zijn zich er van bewust dat hun optreden in het belang van beide landen en daar enboven in het belang van alle men sen in Europa is." zo zei Schmidt. Gierek merkte op: „Wij hebben een enorme stap gezet naar normalise ring van onze betrekkingen." De verbetering in de Pools- Westduitse verhoudingen begon on der bondskanselier Beandt toen bei de landen een vrienschapsverdrag ondertekenden. Vorig jaar bereikten kanselier Schmidt en partijleider Gierek in Helsinki een overeen komst. waarbij Polen zich ver plichtte een groot aantal inwoners van Duitse afkomst te laten gaan. Als tegenprestatie bood West- Duitsland grote financiële steun. De ze overeenkomst werd later in West- Duitsland inzet van een felle politie ke strijd tussen de regering en de christen-democratische oppositie. De zaak werd op het laatste moment geregeld waarna de normalisering van de betrekkingen tussen beide landen weer door kon gaan. BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 Aanklager eist doodstraf LOEANDA (DPA. Reuter, UPI) In de Angolese hoofdstad Loeanda is gisteren het proces begonnen tegen 13 blanke huurlin gen die tijdens de burgeroorlog gevangen zijn genomen door de strijdkrachten van de nu regerende MPLA, de volksbeweging voor de bevrijding van Angola. Inwoners van de Angolese hoofdstad Loeanda demonstreren bij het gebouw waar de rechtszaak tegen de huurlingen plaats vindt. Zij voeren leuzen mee die er niet om liegen. ..Dood aan de huurlingen". NEW YORK (AFP, Reuter) Jimmy Carter, hoogst waarschijn lijk de kandidaat van de Democraten bij de Amerikaanse presi dentsverkiezingen dit najaar, heeft zijn aanhang onder invloedrij ke partijleden weer vergroot. gemeester van Los Angeles. Thomas Bradley. Volgens de Boston Globe is een bureau voor opinie-onderzoek be zig uit te zoeken wie van deze mensen het best ligt bij de kiezers. Anderen die de laatste tijd veel als vice- president naast Carter zijn genoemd zijn Adlai Stevenson uit Illinois en John Glenn, de vroegere astronaut die nu senator is voor Ohio. Senator Robert Byrd van West- Virginia en gouverneur Milton Shapp, die beiden zelf korte tijd pre sidentskandidaat zijn geweest, heb ben nu verklaard Carter te zullen steunen op de partijconventie in juli. Byrd had voor die conventie 31 afge vaardigden aan zich gebonden. Hij heeft deze afgevaardigden nu aanbe volen op Carter te stemmen. Ook Reubin Askew, gouverneur van de staat Florida, heeft zich bij de groep van Carter aangesloten. Askew was aanvankelijk een supporter van se nator Henry Jackson, één van de belangstellenden voor het Witte Huis die door Carter werden overvleugeld. Er gaan geruchten dat gouverneur Hugh Carey van New York ook op het punt staat zich achter de nieuwe De mocratische leider te scharen. Vice-president Deze Carey staat ook op een lijstje van veertien kandidaten voor het vi- ce-presidentschap dat Carter en zijn staf zouden hebben samengesteld. Dit berichtte gisteren het dagblad Boston Globe. Andere namen op het lijstje zijn: de senatoren Edward Kennedy. Frank Church, Edmund Muskie en Birch Bayh. de afgevaar digde Peter Rodino en de zwarte bur- WEST-BERLIJN (UPI) Het Westduitse blad „Die Welt" heeft vrijdag bekend gemaakt dat de poli tie van West-Berlijn opnieuw een Oostduitse spionage-organisatie heeft opgerold. De Oostduitsers zou den vooral actief zijn geweest bij de Westberlijnse vleugel van de socialis tische partij (SPD) en de vak slag werden enkele legereenheden in de Oegandese hoofdstad gemobili seerd. Gisteren was de 'toestand ech ter weer normaal. Naar in diplomatieke kringen werd vernomen, behoren de aanvallers wellicht tot een clandestiene ver zetsgroep die zich de „beweging voor de bevrijding van Oeganda" noemt. Deze liet vorig jaar augustus voor het eerste van zich horen, toen er gele genheid van een conferentie van de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE). waarvan Amin op het ogenblik voorzitter is. enkele hoogspanningsmasten werden opge blazen en ook elders in Kampala en omgeving bommen tot ontploffing werden gebracht. Sinds hij in een staatsgreep zonder bloedvergieten in 1971 president Mil ton Obote afzette, zijn er zeker tien moordaanslagen op Amin gepleegd. De aanslag van donderdagavond schijn t de tot dusver gevaarlijkste te zijn. HONG KONG (Reuter) De Chine se Volksrepubliek onderhandelt met Frankrijk over de aankoop van wa pens voor gebruik aan de Centraal- Aziatische grens met de Sowjet-Unie. zo heeft gisteren het in Hong Kong verschijnende blad South China Mor ning Post bekend gemaakt. De wapenbesprekingen hebben vol gens het blad plaatsgehad tijdens bezoeken die Franse militaire delega ties de laatste maanden aan Peking hebben gebracht. Een contract zou kunnen worden afgesloten tijdens het bezoek dat de Franse stafchef, generaal Guy Mery, momenteel aan China brengt, aldus de Post. Peking zou vooral belangstelling hebben voor de zeer mobile amfibie-tanks AMX-30, mirage-straaljagers en on derdelen. raketwerpers op tanks en straaljagermotoren. bondsorganisatie van die stad. Een woordvoerder van de stad Berlijn onthield zich evenals de politie van West-Berlijn van ieder commentaar. Peter Weiss, secretaris-generaal van de SPD in West-Berlijn, zei dat één van de partijleden op het ogenblik wordt verhoord onder verdenking van spionage. Het Westduitse minis terie van openbare zaken heeft in middels bevestigd dat in West- Berlijn nieuwe arrestaties zijn ver richt. In Karlsruhe zei een woordvoerder van het ministerie dat vier medewerkers van de SPD van spionage voor Oost-Duitsland wor den verdacht. Vorige week zijn in West-Duitsland zestien mensen in ze ven verschillende steden gearres teerd. Zij worden ervan beschuldigd militaire gegevens te hebben doorge- speèld naar de DDR. CAIRO (Reuter) De leiders van Egypte. Syrië. Saoedi-Arabië en Koe weit zullen elkaar op 23 juni in de Saoedi-Arabische hoofdstad Riaad ontmoeten, zo heeft gisteren een ho ge Egyptische functionaris meege deeld. Ze zullen daar besprekingen voeren over hun beleid in het Midden- Oosten. Deze bijeenkomst, die be doeld is als een verzoening tussen Egypte en Syrië, was al eerder vastgesteld voor vorige maand, maar ging toen niet door De aanklager heeft gisteren tegen alle beklaagden, die terecht staan voor een „revolutionair tribunaal" de doodstraf geëist. De dertien worden beschuldigd van moord, oorlogsmis daden. roof en plundering. Ook het „misdadige internationale kapitalis me" en in het bijzonder de Ameri kaanse geheime dienst CIA, staan volgens de aanklacht terecht. De ex-huurlingen, negen Britten, twee Amerikanen, een Ier en een Ar gentijn, hebben geen mogelijkheid van beroep. Alleen de president van Angola. Agostinho Neto, zou de von nissen kunnen wijzigen en gratie ver lenen. Twee van de beklaagden wer den in een rolstoel de rechtszaal bin nen gebracht. De Britten, de Ier en de Argentijn hebben door de Angolese regering toegewezen verdedigers. Twee Britse advocaten die zich op het laatste ogenblik beschikbaar hebben gesteld vrijwillig de verdedi ging van de Britten over te nemen, hebben vergeefs om uitstel van het proces gevraagd. Londen heeft een waarnemer naar het proces gezonden die de regering op de hoogte moet houden. Ook andere buitenlandse waarnemers onder wie Nederlandse zijn aanwezig. De beide Amerikanen worden door een Amerikaanse advo caat verdedigd. Deze wilde de Ango lese ministers van defensie en van voorlichting als getuige laten optre den. maar dat werd niet toegestaan. Eén van de huurlingen is "kolonel Callan", de op Cyprus geboren Cos- tas Georgiu. die eigenhandig een huurling had gedood en de te rechtstelling had bevolen van 13 an deren. In de verklaring van de aan klager stond dat deze man vrouwen en kinderen doodde uit sadisme en voor geld. WASHINGTON (Reuter. UPI) - Het Amerikaanse Congreslid Wayne Hays, die ernstig in opspraak was gekomen door een zedenschandaal, heeft een overdosis medicijnen inge nomen. Gisteravond werd zijn toe stand omschreven als ernstig maar niet meer levensgevaarlijk. De Democraat Hays, tot voor kort één van de meest gezaghebbende le den van het Huis van Afgevaardig den. kwam enkele weken geleden in moeilijkheden. Eén van de leden van zijn staf, de 33-jarige Elizabeth Ray. vertelde cjatzij weliswaar als secreta resse werd betaald maar in feite al leen maar als maïtresse van Hays dienst deed. Er zijn nu twee onder zoeken gaande naar de juistheid van deze beschuldigingen. De justitie gaat na of Hays zich schuldig heeft gemaakt aan het gebruiken van over heidsgeld voor privé-zaken. De com missie voor ethiek uit het Huis van Afgevaardigden onderzoekt of Hays wellicht de regels van het Huis heeft overtreden. Inmiddels heeft Hays en kele belangrijke functies die hij be kleedde in het Congres (voorlopig) moeten ópgeven. 'Mejuffrouw Ray'. de bron van alle ellende voor Hays, was gisteren in Londen om publiciteit te geven aan haar pas verschenen boek over het geheime sexleven van politici in Was hington. Zij schrok erg toen haar verteld werd dat Hays een overdosis medicijnen had ingenomen. Het waarheidsgehalte van haar boek wordt inmiddels erg in twijfel getrok ken. De personen die zij noemt heb ben allemaal een schuilnaam gekre gen. Mej. Ray gaf gisteren toe dat zij ook andere gegevens had veranderd zodat niet na te gaan is wie zij in haar gekruide verhalen beschrijft. BUENOS AIRES (UPI) Vijftig in Argentinië verblijvende Latijnsamerikaanse politieke vluchtelingen zijn vrijdag in het holst van de nacht ontvoerd door groepen gewapende mannen. De slachtoffers, voornamelijk Chilenen en Uruguyanen werden ontvoerd bij aanvallen op twee hotels in de Argentijnse hoofd stad. Volgens het Hoge Commissariaat voor vluchtelingen van de VN gaven de ontvoerders zich uit als ambtena ren van „de hoge militaire veilig heidsdienst". Er bestaat in Argenti nië geen orgaan met die naam. Ge vreesd wordt dat de ontvoerders lid zijn van een ultra-rechts moordcom mando. dat al tientallen slachtoffers heeft gemaakt. De nu ontvoerde vluchtelingen zijn allen mensen die zijn uitgeweken voor rechtse regiems in hun lancl. Gezien hun politieke kleur lijkt het vermoeden ge rechtvaardigd dat zij in handen zijn gevallen van een rechtse ter reurgroep. De militaire regering van Argentinië heeft nadat zij aan de macht kwam door een staatsgreep uitdrukkelijk beloofd paai en perk te zullen stellen aan de golf van politieke moorden in het land. Tot dusver is daar in de praktijk nog maar weinig van terecht gekomen. Begin deze week heeft Amnesty In ternational. alarm geslagen over de toestand van de politieke vluchtelin gen in Argentinië. De regering heeft daarop gereageerd met de verklaring dat vluchtelingen niets te vrezen hebben. doer Victor Zorza De buitenlandse stemmen die nog niet zo lang geleden zoveel te zeggen hadden over de Italiaanse conmunistische partij zijn nu vreemd stil geworden. Henry Kissinger doet niet langer duistere voorspellingen over terugtrekking van de Verenigde Staten uit Europa. Het Kremlin waarschuwt zi.h Italiaanse kameraden niet meer over hun afwijkende weg. En de Italiaanse communist zelf. die e»rst de gelegenheid te baat namen om de Russen en de Amerikanen te zeggen zich niet met hen te bemoeien, concentreren hun verkiezingscampagne op binnenlandse onderwerpen. Maar de buitenlandse kwesties zullen niet verdwijnen, alleen omdat er om actische redenen niet meer over ge praat wordt. Kissinger is er welis waar van overtuigd dat zijn aanspo ringen aan de Italianen om tegen de communistische partij te stemmen, een averechtse uitwerking hebben. Maar hij is niet van gedachten veran derd.. en als hij dat wel is heeft hij dat tegen niemand verteld. Het is nog niet zo lang geleden dat hij de diplo maten vertelde dat de invloed van een effectief regerende Italiaanse communistische partij desastreus zou zijn voor de NAVO en Frankrijk. De overheersing van communis tische partijen in het Westen, onder streepte hij. was „onaanvaardbaar". Niet regeren Misschien twijfelt hij er nu aan of de Italiaanse partij gezien de toestand van Italië, doeltreffend kan regeren. Er is echter geen reden om aan te nemen dat hij het vooruitzicht op communistische overheersing eerder zal aanvaarden dan vroeger. Wat de uitslag van de verkiezingen van 20 en 21 juni ook zal zijn. de communisten zullen niet in een positie komen om te bewijzen dat ze als partij doeltref fend kunnen „regeren". Hoogstens kunnen zij in een positie komen om te bewijzen dat ze kunnen werken als leden van een coalitie, in de hoop dat ze meer stemmen zullen krijgen bij volgende verkiezingen. Maar dit is het punt waar Kissingers' zorgen worden overgenomen door het Kremlin. De enige manier waarop de communisten een succes kunnen maken van een coalitieregering is te bewijzen dat ze doeltreffend kunnen samenwerken met partijen die rechts van hen staan. Dit zal onvermijdelijk betekenen dat zij iets naar rechts moeten opschuiven. Als zij er niet in slagen de coalitie aan het werk te zetten, als zij hun aanwezigheid ge bruiken om een links beleid op te dringen dat niet acceptabel is voor de overige partijen, zullen zij de instem ming verwerven van het Kremlin. maar geen stemmen verdienen bij volgende verkiezingen. De Italiaanse partij heeft zich al te veel naar rechts gewend. Het Krem lin maakt zich nu voortdurend be zorgd dat ze in deze richting verder gaan, als ze deelnemen aan een coali tieregering. Dit heeft herhaaldelijk geleid tot waarschuwingen van Mos kou aan de Italiaanse communisten tegen enige afwijking van het princi pe van ...proletarisch internationalis me". zoals dat wordt uitgelegd door het Kremlin. aan net principe van het proletarisch internationalisme. In praktische ter men komt dit neer op een vecoek van Moskou aan de Westerse commu nistische partijen om af te zien van het bekritiseren van die kenmerken van het Sowjet-systeem die zij steeds onsmakelijker hebben gevonden, zo als het opsluiten van politieke gevan genen in psychiatrische inrichtingen. Internationalisme, zei pas geleden de in Moskou verschijnende krant Kom- munist, wordt een „leeg woord", ten zij het geïnterpreteerd wordt als „ver dedigen, sterker maken en onder steunen" van de Sowjet-Unie. Bekrompen Eén lijn De kern van dit principe is dat alle corammunistische partijen volgens éénzelfde lijn moeten handelen om de wereldrevolutie naderbij te bren gen. Maar het Sowjet-systeem. zo be klemtoont het Kremlin, is het resul taat en de belichaming van de we reldrevolutie. Uit Sowjet-oogpunt is de steun en de verdediging van de Sowjet-Unie het bewijs van de trouw Deze kijk wordt door het Italiaanse communistische blad Unita be schouwd als een eigenaardig bekrom pen en beperkte benadering van de term. Er is alle reden om aan te nemen dat de Italiaanse communis tische partij de Russische definitie van proletarisch internationalisme zal blijven verwerpen als ze deel neemt aan een coalitieregering. Als zij het moeilijk vindt om populariteit te winnen met een nieuwe binnen landse politiek, die in het begin pijn lijk zal zijn maar later resultaten zal opleveren, zal zij inderdaad de ergste vrees van het Kremlin bevestigen. Het Kremlin gelooft dat wanneer zijn buitenlandse vijanden binnenlandse politieke moeilijkheden maken, zij ge* uuiiiijK zullen zoeken naar goed kope en gemakkelijke populariteit door de Sowjet-Unie aan te vallen. Als de Italiaanse communistische partij, als lid van een coalitierege ring. niet-populaire maatregelen moet aanbevelen, kan zij zich zowel op principiële redenen en tevens als een politiek redmiddel, ook keren te gen de Sowjet-Unie. Het artikel in de Kommunist. waarte gen Unita protesteerde, eindigde met een veelbetekende aanhaling van Gus Hall, leider van de communis tische partij in de Verenigde Staten. De communisten in de Verenigde Staten, zei hij. hadden geen anti- Russische verzinsels of lasterlijke aanvallen op de krachten van het socialisme nodig om „zogenaamde erkenning, om vals respect te verwer ven en onze onafhankelijkheid te be wijzen". Maar deden de Italianen dit? Dit was klaarblijkelijk de boodschap. Het Kremlin wil de Italiaanse partij niet directer aanvallen dan Kissinger nu doet De verkiezingen zijn te dichtbij. Na de verkiezingen echter komen de ou de problemen met nieuwe kracht naar boven, tenzij natuurlijk de Itali aanse communisten er niet in slagen om hun stemmental uit te breiden, iets wat Kissinger en Breznjew hopen ROME (Reuter. AP) De donder dag begonnen voedselconferentie. waar volgens de plannen een inter nationaal fonds voor de ontwikke ling van de landbouw in de Derde Wereld moet worden opgericht is gis teren in een impasse geraakt, en zal waarschijnlijk langer dan de twee oorspronkelijk vastgestelde dagen duren. Het probleem is dat de rijke indus trielanden de 600 miljoen dollar als hun bijdrage aan het fonds niet bij elkaar krijgen. Deze 600 miljoen wordt geëist door de olie- exporterende landen, verenigd in de OPEC. die dan zelf 400 miljoen zul len leveren De OPEC heeft haar 400 miljoen wel bij elkaar. De industrie landen zijn nog niet verder gekomen dan 530 miljoen en volgens functio narissen is het onwaarschijnlijk dat ze meer bii elkaar krijgen. Deze KAAPSTAD (Reuter) In Zuid- Afrika zijn vier politiemannen in staat van beschuldiging gesteld we gens door door schuld van een zwar te politieke gevangene in maart. Dit is gisteren aan het parlement be kendgemaakt. Zij zullen volgende week voor de rechter verschijnen, aldus minister van justitie Kruger De gevangene. Joseph Mduli over leed op 19 maart, de dag nadat hij door de veiligheidspolitie van Dur ban was gearresteerd. Er kwamen toen beschuldigingen (de verboden Afrikaanse Nationale Raad toonde in Londen foto's) dat Mduli was dood gemarteld, maar deze werden door de autoriteiten tegengesproken functionarissen zeiden dat nu gepro beerd zal worden de OPEC akkoord te doen gaan met een lager bedrag. Gisteren werden de meeste openba re zittingen dan ook opgeschort om de partijen achter gesloten deuren naar een oplossing te laten zoeken. Een ander probleem is dat Israël eigenlijk wel opgenomen wil worden bij de landen die straks uit het fonds kunnen putten. En daar voelen de Arabische landen van de OPEC bij zonder weinig voor. Volgens confe rentie-kringen heeft Egypte een amendement in de maak dat dit zal moeten voorkomen. SEOEL (Reuter) Kim Yoeng-Sam. de omstreden voorzitter van de Nieu we Democratische Partij van Zuid- Korea, die de belangrijkste opposi tiepartij is. is gisteren afgetreden om mee te helpen een ernstige scheuring in de partij te voorkomen. Kim maakte zijn aftreden bekend op een persconferentie, twee dagen na de officiële uitspraak dat zijn ambtstermijn van twee jaar op 31 mei was geëindigd. Voor- en te genstanders van Kim hebben op 25 mei afzonderlijke partijcongressen in Seoel gehouden. Het ene congres herkoos hem en het andere stelde stelde een vijfhoofdig collectief lei derschap in. zette Kim aan de kant en stelde een nieuw partijhandvest op De afgetreden voorzitter drong er gisteren bij de partijleden op aan zich te verenigen en op korte termfjn een landelijk congres te houden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7