Sociale verzekeringen
moeten op de helling
Conflict dreigt over
leerplancommissies
PHILIPS
Sociale Verzekeringsbank bestaat 75 jaar
Griekenland nu al stampvol
Zwart Afrika boos op
Frankrijk wegens order
Vliegende bom
in Warnsveld
We batterijen koopt,
wil van één ding
beslist zeker zijn:
dat ze lang mee gaan.
Bij Philips batterijen
is die zekerheid
ingebouwd, ze weten
niet van ophouden.
Consumentenbond verwacht moeilijkheden
Staatssecretaris:
al moeilijk zijn
leert Dammers
rilogie
Inpassing in nieuw bureau?
I'OENSDAG 2 JUNI 1976
TROUW/KWARTET 9
Van een verslaggever
WARNSVELD In Warnsveld
is een vliegende bom van het
type V-l gevonden. Het projec
tiel moet omstreeks kerst 1944
zijn afgevuurd vanaf een lan-
ceerinrichting In Harfsen, en
was bestemd voor het havenge
bied van Antwerpen, dat toen
al was bevrijd. De bom sloeg in
Warsveld in de grond, zonder te
ontploffen.
De landbouwer die het projec
tiel bij de politie meldde, ver
klaarde er laconiek bij dat hij
al meer dan dertig jaar op de
hoogte was van de aanwezig
heid van de explosieve lading
in zijn land. Hij was zelfs eens
met zijn ploeg over tyet projec
tiel heengeschampt. Uiteinde
lijk vond de man dat hij het
toch eens moest melden.
De explosievenopruimings
dienst uit Culemborg is giste
ren in de weer geweest om de
bom onschadelijk te maken,
maar eenvoudig was dat niet.
Men had veel last van grondwa
ter. De V-l ligt op enkele me
ters van de weg Zutphen-
Winterswijk en met de neus
onder het langs de weg lopende
fietspad. In verband met het
ontploffingsgevaar is de weg
over een afstand van achthon
derd meter gesloten voor alle
verkeer. Gistermiddag kon een
van de ontstekers onschadelijk
worden gemaakt. Maar er moe
ten meer ontstekers in het acht
meter lange projectiel zitten.
Gisteren werd verwacht dat de
bom vandaag geheel onschade
lijk kon worden gemaakt. Alle
bewoners in een straal van vier
honderd meter zullen op het
tijdstip van de demontage hun
huizen moeten verlaten.
ADVERTENTIE
Philips batterijen
die gaan lang mee*
an onze sociaal-economische
ïdactie
MSTERDAM Het staat
oor staatssecretaris Mertens
ast dat er niet langer kan wor-
en gewacht met het op de hel-
ng zetten van het stelsel van
te sociale verzekeringen.
„Hoe moeilijk het in de praktijk ook
mag zijn. Het wordt nu toch tijd, dat
r enige beweging komt in deze mate-
ie", aldus de staatssecretaris in een
ibiieumrede ter gelegenheid van het
5-jarig bestaan van de Sociale Ver-
tkeringsbank in Amsterdam. Na-
lens koningin Juliana, die de jubi-
umbijeenkomst bijwoonde, reikte
t staatssecretaris aan negen mede
erkers van de bank een koninklijke
iderscheiding uit.
et was gisteren 75 jaar geleden, dat
Ongevallenwet 1901 als eerste van
Nederlandse sociale vereekerings-
etten in werking trad. De wet werd
tgevoerd door de Rijksverzeke-
ügsbank, de voorloper van de So-
ile Verzekeringsbank. Momenteel
et de Sociale Verzekeringsbank
onderdelen samenwerkend met de
iden van Arbeid toe op de uit
ering van de AOW, AWW en de
gemene kinderbijslagwet. De uitke-
igen krachtens deze volksverzeke-
fw"ers,gSca 170000 weduwen°en Kon'n«'n J"'iana woonde gisteren dc jubileumbijeenkomst ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan
im 1,7 miljoen kinderbijslaggerech- ^an de Sociale Verzekeringsbank bij. Van links naar rechts: burgemeester Samkalden van Amsterdam,
den koningin Juliana en de heren Dubois, Kok (FNV), Van Veen (VNO) en Goedhart.
Van een verslaggever
AMSTERDAM De vakanties in Griekenland zullen
dit seizoen niet zo gladjes verlopen. De Consumenten
bond vreest dat er de nodige moeilijkheden zullen ont
staan.
De belangstelling voor Griekenland is momenteel zó
groot dat verwacht mag worden dat de populaire be
stemmingen, en de plaatsjes daar dichtbij, stampvol
zitten.
Daarom raadt de Consumentenbond de mensen die
individueel naar Griekenland willen trekken aan, vooraf
de nodige reserveringen te doen voor zover dat nog
mogelijk is Medewerkers van de Consumentenbond heb
ben in Athene geconstateerd dat er nu al problemen zijn
door gebrek aan hotels.
De Griekse nationale organisatie voor toerisme heeft de
bul blijkbaar ook zien aankomen, want in de havens van
Rhodos en Kreta zullen hotelschepen komen te liggen
om het aanbod van hotelkamers een beetje aan te passen
aan de overweldigende vraag.
Bij grens vragen
De bond raadt Individuele reizigers aan bij de grenspos
ten te informeren waar hotelruimte te vinden is. De
Consumentenbond meent dat de kans dat alles vol zit,
erg groot is op Rhodos, rondom Athene, op Kreta, op
Korfoe en op enkele kleinere eilanden. In andere gebie
den van Griekenland zal het wellicht nog lukken.
Voor reizigers die geboekt hebben via een reisorganisa
tor zijn de zorgen ook niet geheel geweken. De Consu
mentenbond is er niet van overtuigd dat alles goed gaat.
Elk jaar wordt er in de hotelwereld te veel geboekt. Dat
kan men doen doordat er elk Jaar wel mensen zfjn die
niet komen opdagen. Dat zou dit jaar wel eens fout
kunnen gaan. De Consumentenbond vreest dat er hote
liers zijn die te gretig contracten met buitenlandse
reisorganisatoren hebben afgesloten en dat er daardoor
te veel dubbele boekingen hebben plaatsgehad.
Ook de Griekse nationale organisatie voor het toerisme
lijkt daar niet erg gerust op te zijn. Onlangs werd
namelijk een regeling van kracht, waarbij alle hoteliers
hun lijsten met contracten op tafel moesten leggen.
Blijken er meer bedden te zijn verkocht dan in het hotel
aanwezig zijn, dan draait de hotelier op voor de gevolgen.
Maar of er werkelijk te roekeloos contracten zijn afgeslo
ten zal natuurlijk pas deze zomer blijken, aldus de
Consumentenbond.
PARIJS (AFP, DPA) Verscheidene Afrikaanse landen hebben
bijzonder boos gereageerd op de aankondiging dat Zuid-Afrika
een order voor twee kerncentrales in Frankrijk heeft geplaatst.
PTT heeft ter gelegenheid van het
jarig bestaan van de sociale verze-
ringswetgeving in Nederland een
zondere postzegel uitgegeven in de
ie zomerzegels 1976. De Sociale
rzekeringsbank zelf gaf gisteren de
ichure „75 jaar sociale verzeke-
g" uit. In deze brochure bepleiten
>f. dr. C. Goedhart. VNO-voorzitter
C. van Veen en FNV-voorzitter W.
k een aantal wijzigingen in het
lsel van de sociale verzekeringen.
ADVERTENTIE
r overal in de boekhandel verkrijgbaar:
Romijr»
grote roman-trilogie over een stuk jeugdleven uit
«ger tifd Een boek van karakter, boeiend en met
vaardigheid geschreven De delen De
•ond. Het wonder de' laren en Het leven is
W m een band De strijd van Geen Dammers en
Hielde voor het „onbereikbare" meisje Noorije de
biedt geen goedkope oplossingen, maar
n duidelijk de uitweg uit de problemen waarvan
leven vol is 544 biadti|den. I 24.50
Her Keuning Boeken - VVageningen
In zijn jubileumrede vroeg staatsse
cretaris Mertens (sociale zaken) zich
af of er niet moet worden gestreefd
naar een samenbundeling van de ar
beidsongeschiktheidsverzekeringen,
de werkloosheidswetten, de pensi
oenverzekering en de arbeidsbemid
deling. Bij het opzetten van een een
voudiger en doelmatiger verzeke
ringsstelsel zal dan voorop moeten
staan het zo goed mogelijk weer te
rugbrengen tot het arbeidsproces
van hen, <}ie door welke oorzaak ook
zonder werk zijn geraakt. Over de
uitvoeringsorganisatie zei de heer
Mertens dat er een betere bereikbaar
heid, een grotere doorzichtigheid en
een voor de mensen dienstbaar sa
menspel moet worden gevonden.
„Het moet voorkomen worden dat de
betrokkenen van het kastje naar de
muur worden-gestuurd", aldus de
staatssecretaris.
Ook de voorzitter van de Federatie
Nederlandse Vakbeweging W. Kok
ontpopte zich als een voorstander
van het ineenschuiven van ziektewet,
WAO. WW, WWV in één inko-
mensdervingswet. Dat zal volgens
hem een eind maken aan de onge
rechtvaardigde discriminatie naar de
oorzaak van de arbeidsongeschikt
heid. „Of men niet kan werken door
lichamelijke of door economische
oorzaken is niet een vrije keuze van
de werknemer. Niet in staat zijn of
niet in staat gesteld worden tot ar
beid is een sociaal risico. Het huidige
verschil in aanspraken is dan ook
niet gerechtvaardigd", aldus de heer
Kok.
Afvloeiing
Ook bepleitte hij stopzetting van de
„stille afvloeiing" van werknemers
via de ziektewet en de WAO.
Daartoe moet er een procedure wor
den ontworpen, waarin de band tus
sen bedrijf en (arbeidsongeschikte)
werknemer alleen onder zeer strin
gente voorwaarden kan worden ont
bonden.
Als andere mogelijkheid om het toe
nemend beroep op de huidige WAO
te beperken noemde hij het verplicht
stellen van de onderneming om voor
WAO-gerechtigden aangepaste
werkgelegenheid te scheppen. Daar
naast zou de onderneming bij
uitbreiding van het personeelsbe
stand de naar de WAO afgevloeide
werknemers een voorkeurspositie
moeten geven.
„Verder", aldus Kok. „zal men zich
er van bewust moeten worden dat
arbeidsongeschiktheid voor bepaal
de werkzaamheden nóg niet bete
kent dat men voor alle andere
werkzaamheden uitgeschakeld is.
Een actief omscholingsbeleid zou
meer arbeidsgeschikten in het ar
beidsproces terug kunnen voeren.
Hoewel Kok toegaf dat de groei van
de collectieve voorzieningen moet
worden afgeremd, herhaalde hij dat
de zwakste schouders daarbij moe
ten worden ontzien. „Er kan bijvoor
beeld geen sprake van zijn, dat de
bodem in de sociale uitkeringen
wordt losgekoppeld van de wel-
vaartsvaste ontwikkeling binnen de
actieve beroepsbevolking", zei hij.
Anderzijds voelde Kok er wel voor
de hoger betaalden meer premie te
laten betalen. Dat kan worden be
reikt door het optrekken van de pre-
miegrenzen of door het invoeren van
Dremlevrije voeten.
Dc voorzitter van het Verbond van
Nederlandse Ondernemingen, mr. C.
van Veen wees erop dat de te snelle
groei van de arbeidskosten en de
collectieve lasten heeft geleid tot
aantasting van onze concurrentiepo
sitie, en daarmee samenhangend, de
werkgelegenheid. Steeds meer wer
kenden moeten de lasten opbrengen
van een voortdurend toenemend be
stand niet-actieven.
Volgens mr. Van Veen menen de
werkgevers dat het mogelijk is met
behoud van een aanvaardbaar ni
veau aan sociale zekerheid te komen
tot belangrijke besparingen. Hij
noemde: omzetting van de huidige
welvaartsvaste sociale uitkeringen
in waardevaste: het loslaten van de
huidige koppeling van de bijstand
en andere sociale uitkeringen aan
het netto-minimumloon; beperking
van de WAO-uitkering tot maximaal
75 procent; werkloosheidsuitkerin
gen en arbeidsongeschiktheidsuitke
ringen van 70 in plaats van 80 pro
cent voor niet-kostwinners beneden
een bepaalde leeftijd en een strin
gente beperking van de kostenstij
ging in de gezondheidszorg. On
danks een beperking van de sociale
premielasten in de komende jaren
van zeven miljard zal de stijging van
de sociale premiedruk in 1976-1980
toch meer dan twee procent van het
netto nationaal inkomen bedragen,
zo waarschuwde mr. Van Veen.
Volgens de hoogleraar staatshuis
houdkunde prof. dr. C. Goedhart ko
men die delen van de sociale verze
kering voor inkrimping in aanmer
king, waaraan het karakter van een
buitengewone last kan worden ont
zegd en waarbij sprake is van een
overtrokken mate van solidariteit.
Dit geldt volgens hem voor de zie
kenfondsverzekering en voor de kin
derbijslagverzekering. Deze verzeke
ringen zouden geleidelijk moeten
worden ingekrompen.
Tenslotte kwam ook hij tot de
conclusie dat de historisch gegroei
de, verbrokkelde uitvoeringsorgani
satie van de sociale verzekering, de
sociale zorg en de arbeidsbemidde
ling een samenbundeling vergt van
deze drie sectoren binnen één sa
menhangende nationale organisatie.
De secreatrls-generaal van de Orga
nisatie voor Afrikaanse Eenheid
(OAE), Kamanda. zei tijdens een kort
bezoek aan de Franse hoofdstad zeer
verbaasd te zijn over een dergelijke
transactie. Het apartheidsregiem in
Pretoria „verkeert op voet van oorlog
met het vrije onafhankelijke Afrika.
Het is zeer verbazingwekkend dat
een land als Frankrijk nu Zuld-
Afrika in staat stelt zich te voorzien
van een van de meest moordende
wapenen", aldus Kamanda. Hij zei
dat Parijs de Afrikaanse landen een
verklaring schuldig is.
De president van Zaïre, Moboetoe,
vroeg zich af of er een berekend risico
of een beoordelingsfout ten
grondslag ligt aan de Franse leveran
tie. De Franse regering, die onlangs
de Afrikaanse landen haar
vriendschap heeft betuigd, steunt nu
de ergste vijand van diezelfde lan
den, aldus Moboetoe.
orengt een dergelijke beslissing de
hele EG in diskrediet.
LONDEN (Reuter) Hoge functio
narissen uit een twaalftal landen ko
men deze week in Londen bijeen
voor een geheime vergadering over
meer middelen om de verspreiding
van kernwapens te voorkomen. Dit
is gisteren in Londen bekend gewor
den. De bijeenkomst is zo geheim
dat de diplomatieke woordvoerder
die het bericht bekend maakte, niet
wilde zeggen wanneer de bijeen
komst precies begint.
Van onze onderwljsredactie
ZEIST Binnen de stichting voor leerplan-ontwikkeling (S.L.O.)
dreigt een conflict over de inpassing van de nu over het hele land
verspreide leerplan-commissies in het nieuwe bureau in Ensche
de. De ongeveer twintig commissies die voor de verschillende
vakken bestaan vrezen door de nieuwe opzet een verlies van hun
onafhankelijke positie tegenover het ministerie van onderwijs.
Het Keniase dagblad „The Stan
dard" ziet in de levering van de Fran
se kernreactoren het bewijs dat het
westen partij kiest voor Pretoria.
Voor zijn bewapening heeft Zuid-
Afrika steeds zijn beste bondgenoten
in het Westen gevonden, aldus deze
krant.
Russische kritiek
Het Russische persbureau Tass heeft
de levering vap twee kerncentrales
door Frankrijk aan Zuid-Afrika
zwaar bekritiseerd. Tass zegt dat de
levering consequenties zal hebben
voor de betrekkingen tussen zulde-
lijk Afrika en Moskou, „omdat dit het
militaire potentieel van de rasclsten.
een politiemacht in het zuiden van
het zwarte werelddeel, verder ver
sterkt."
De Algerijnse krant „La Republique"
wijst erop, dat Frankrijk een grote
verantwoordelijkheid op zich geno
men heeft door de leverantie. Met de
mond is president Giscard van
Frankrijk voor het isoleren van ras-
cistische regiems, maar in de prak
tijk blijft hij samenwerken met
Vorster en zijn consorten.
Het links-liberale blad in West-
Duitsland, de Frankfurter
Rundschau schreef gisteren dat de
order Frankrijk kan komen te staan
op een flink gezichtsverlies binnen de
Europese Gemeenschap. Bovendien
De leerplan-commissies bestaan
sinds vijftien jaar. In 1961 werd de
commissi^wiskunde als eersto
geïnstalleerd. In de loop der jaren
groeide het aantal commissies uit tot
twintig. Per vak hielden deze
staatscommissies zich bezig met de
vernieuwing van de leerplannen voor
lager en voortgezet onderwijs. De
commissies werden samengesteld uit
deskundigen uit de onderwijswereld.
De meeste commissies hódden een
full-time secretaris en een klein bu
reau. Deze bureaus werden in ver
schillende plaatsen ondergebracht:
van Den Bosch tot Den Haag en van
Haarlem tot Zeist.
Om het werk van al deze afzonderlij
ke commissies te bundelen en te ver
beteren werd de Stichting Leerplan
Ontwikkeling opgericht, op aan
drang vanuit de Tweede Kamer werd
besloten deze stichting in een der
stimuleringsgebieden te vestigen. De
minister koos toen Enschede. Het is
de bedoeling dat de verhuizing van
alle tot nog toe zelfstandige bureau
tjes naar Enschede per 1 januari vol
gend jaar zijn beslag krijgt.
„Overrompeld"
De leerplancommissies voelen zich
echter nogal overrompeld door de
manier waarop het ministerie hun
inpassing in de nieuwe structuur re
gelt. Voornaamste grief is dat de se
cretarissen van de leerplancommis
sies een plaats krijgen in de hiër
archie van de S.L.O.. waardoor ze ook
niet langer zelf lid mogen zijn van de
commissies en zo hun onafhankelijke
positie verliezen. Aangezien zij vaak
de full-timer zijn in de commissie
spelen zij bij de advisering een be
langrijke rol.
De commissies vrezeri dat zij, als de
S.L.O. eenmaal op volle toeren
draait, niet veel meer In de melk te
brokkelen zullen hebben. Zij mogen
dan nog wel van advies dienen, maar
het eigenlijke werk wordt gedaan
door het bureau in Enschede. Het
door minister Van Kemenade zelf ge
signaleerde gevaar van instanties
„die weggroeien van de concrete pro
blemen in het onderwijs," wordt zo
versterkt, meent men.
Manier waarop
De commissies maken ook bezwaar
tegen de manier waarop het ministe
rie de zaken regelt. Zonder enig over
leg met de commissies is over hun
positie beslist. Wel komt er een com
missie die moet adviseren over de
nieuwe structuur, maar een aantal
beslissingen ligt al vast.
De commissies vrezen tenslotte dat
de minister er op uit is via de S.L.O.
haast te maken met het samenvoe
gen van vakken tot zogenaamde
leerstofgebieden. De meeste commis
sies zijn niet afkerig van samenwer
king met verwante vakken, maar ze
voelen er niets voor de meer dan
twintig vakken onder te laten gaan in
een zevental groepen.