Niets is zo verontrustend als te lezen hoe je wordt weggesaneerd m dichtbij NOU UA Commentaar Duidelijke keus Pas na Pinksteren besluit afsluiting van Oosterschelde Ongerustheid over Van Dams wetsontwerp woonschepen Ontstem ming over adres de dochter van joop ter heul weerzien scheepskat goeiedag prothese stoffering het weer Strandweer WOENSDAG 2 JUNI 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 Het feit dat de Westduitse liberale partij (FDP) zich met een grote meerderheid heeft uitgesproken te gen samenwerking met de christen democraten na de op 3 oktober a.s. te houden Bondsdagverkiezingen, behoeft niet te verbazen. De CDU, die zich nog altijd min of meer de wet laat voorschrijven door haar Beierse zusterpartij (de CSU onder leiding van Franz-Josef Strauss) had namelijk zelf reeds de mogelijkheid van een gemeenschap pelijk optreden met de FDP afge schreven. Op hun verkiezingscongres in Han nover hadden de christen democraten met hun leus „Vrijheid in plaats van socialisme" een duide lijke scheidslijn getrokken. Zij schermden zich hiermee niet alleen af tegen de sociaal-democraten, maar ook tegen de liberalen, die sinds september 1969 mede verantwoordelijk zijn voor het in de Bondsrepubliek gevoerde beleid. Van de liberalen kon dan ook moei lijk worden verwacht, dat zij nog pogingen zouden doen om een ver bond te sluiten met de CDU, laat staan met de~CSU. Toch is het in de afgelopen jaren niet steeds een vanzelfsprekendheid geweest dat de FDP bij de komende verkiezingen opnieuw afwijzend zou staan tegenover samenwerking met de christen-democraten. Er is van tijd tot tijd krachtige druk op de partijleiding uitgeoefend om zich niet opnieuw vast te leggen op een coalitie met de SPD van kanselier Helmut Schmidt. En het heeft er enige tijd naar uit gezien, dat de liberale partij pas na de verkiezin gen zou bepalen, met wie zij in zee zou gaan. Enig opportunisme heeft hier zeker een rol bij gespeeld. De SPD was overal aan de verliezende hand en de FDP meende dat zij. door af stand te nemen van haar coalitie partner, de kiezers kon opvangen, die het bij de SPD niet langer zien zitten. Bovendien dacht zij zich op deze wijze in staat te stellen, het resultaat van de verkiezingen af te wachten om vervolgens sociaal democraten en christen-democraten tegen elkaar te laten opbieden. Bij de deelstaat-verkiezingen in Ba den Wlirttemberg hebben de libera len enkele maanden geleden echter ervaren, dat een dergelijke houding bij eeft deel van hun kiezers niet erg kon worden gewaardeerd. Deze ontwikkeling en andere voorvallen deden de FDP-leiding ongeveer een maand geleden definitief inzien, dat zij niet ongestraft van twee walletjes kon eten. De christen-democraten maakten het de FDP tenslotte ge makkelijk om tot voortzetting van de samenwerking met de SPD te besluiten. Of deze beslissing voor de FDP zoden aan de dijk zal zetten, moet nog worden afgewacht. Consequent is zij ten slotte wel, (al was de aarzeling groot) en belangrijk ook voor de duidelijkheid in de Westduitse politiek. Van onze Haagse redactie DEN HAAG - Het kabinet neemt pas na Pinksteren een beslissing over de wijze van afsluiting van de Oos terschelde. Door de grote moeilijkhe den in het kabinet heeft het niet kunnen voldoen aan de eerder geda ne belofte aan de Tweede Kamer om uiterlijk in de maand mei een defini tieve beslissing over de Oosterschel de te nemen. Het kabinet heeft nu vijf ministers aangewezen die samen een definitief voorstel voor het kabinet moeten sa menstellen. Dat zijn behalve de eerstverantwoordelijke minister Westerterp ook premier Den Uyl. en de ministers Duisenberg, Gruijters en Van Doorn. De ministers zullen zich nu volgende week vooral verdiepen in de financië le kant van het nu op tafel liggende afsluitingsplan: zoals bekend in de vorm van een rapport van Rijkswa terstaat dat aangeeft dat het voor ruim 2,7 miljard gulden mogelijk is een afsluitbare storm-stuw- caissondam in de Oosterschelde te bouwen. Dat is ruim honderd miljoen meer dan oorspronkelijk de bedoe ling was. Het ARP-Kamerlid Schakel toonde zich gisteren in de Tweede Kamer licht geïrriteerd over het feit dat de ministerraad de beloofde beslissings termijn heeft laten verlopen. Hij vroeg Kamervoorzitter Vondeling er bij het kabinet op aan te dringen de beslissing niet langer voor zich uit te schuiven. In politiek Den Haag verwacht men niet dat het uitstel en het instellen van de ministers-werkgroep zijn oor zaak vindt in de door een deel van de Tweede Kamer geuite wens om naast de mogelijkheid van de doorlaatbare afsluiting ook nog de mogelijkheid van dijkverhoging rondom de Oos terschelde vergelijkend op papier te nebben. door Oscar Garschagen AMSTERDAM Dat woonbootbewoners niet per "definitie gerekend kunnen worden tot drinke broers, druggebruikers of landlopers is een stelling, die in Nederland zo langzamerhand wel erkend is. Daarmee is nog allerminst gezegd dat de positie van een woonboot als woonvorm in onze maatschappij bevredigend geregeld is. Sinds de Tweede Wereldoorlog heeft het wonen op water een onstuimige groei doorgemaakt. De voornaamste oorzaak: het tekort aan goede en ook betaalbare huizen. Voor veel mensen is een woonboot, die overigens kan variëren van een afgedankt autobus je op olievaten tot een luxueuze woonark, een goedkoop en in de meeste gevallen plezierig antwoord op de woningnood. Daarentegen is het aantal geschikte ligplaatsen in de loop der jaren nauwelijks uitgebreid. Door steeds strengere planologische en milieu-technische eisen lijkt ver groting van het arsenaal ligplaatsen er voorlopig niet in te zitten. Zeker niet nu staatssecretaris Marcel van Dam (volkshuisvesting en ruimtelij ke ordening) een woonschepenwet in de maak heeft, die uitbreiding van het woonschepenbestand en de hoe veelheid ligplaatsen aan banden legt. Over het wetsontwerp, dat momen teel ter becommentariëring bij de ge meenten ligt, is onder de woonboot- bewoners in Nederland onrust ont staan. Geen succes Onder het motto „Laat je niet afsche pen. Onze boten blijven", proberen de bootbewoners, verenigd in het Landelijk Woonboten Overleg (LWO), de staatssecretaris ertoe te bewegen zijn wetsontwerp te wijzi gen. Tot nu toe zonder enig succes. Tijdens twee gesprekken met verte genwoordigers van de woonbootbe woners heeft staatssecretaris Van Dam duidelijk laten blijken niets te voelen voor maar ook de geringste wijziging van zijn wetsontwerp, dat in de loop van het jaar in de Tweede Kamer behandeld zal worden. De bootbewoners vrezen door de op han den zijnde wet gedwongen te worden het water te verlaten. Volgens de laatste tellingen bevinden zich in Nederland ongeveer 9500 woonschepen. Daarvan ligt 75 pro cent afgemeerd in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. Een aparte plaats neemt de gemeente Amsterdam in. waar bijna 3000 woonboten liggen. Ongeveer de helft hiervan heeft illegaal, of met andere woorden zonder één of meer van de vereiste vergunningen, een ligplaats. Overigens is het vergunningenstelsel er met de groei van het aantal woonschepen niet overzichtelijker op geworden. Voor het bewonen van een boot is een vergunning van de com missaris van de koningin nodig en die wordt alleen nog verleend als de boot voldoet aan de (lage) eisen, die zijn neergelegd in de Woonboten- en woonwagenwet van 1919. De gemeen tebesturen wijzen de kersverse ver gunningenhouder een ligplaats aan (officiële ligplaats). Eveneens kunnen gemeentebesturen voor bepaalde plaatsen een tijdelijke ligvergunning afgeven (officieuze ligplaatsen). In de afgelopen jaren zijn nog meer over heidsorganen zich met de ligplaats van een woonschip gaan bemoeien. Tegenwoordig stellen sommige pro vinciale besturen eisen aan ligplaat- De Amsterdamse woonbootbe woners zijn boos op het stadsbestuur. Op verzoek van staatssecretaris Van Dam heb ben B. en W. van de hoofdstad het wetsontwerp gelezen en van commentaar en advies voorzien. Het Amsterdams Woonschepen Overleg heeft dat „geheime" advies in han den gekregen. „Het gemeente bestuur ondersteunt het wets ontwerp van de staatssecreta ris van harte. Het advies lijkt als twee druppels water op een uit 1971 daterende nota. waarin voorgesteld werd de Amster damse woonboten te saneren. Na veel protesten van ons en politieke druk in de gemeente raad is die bewuste nota inge trokken. Met het gemeentebes tuur is toen een aantal afspra ken gemaakt over handhaving van het aantal woonboten en uitbreiding van de voorzienin gen. Een zeer positieve af spraak. Zonder overleg met de gemeenteraad hebben B. en W. de staatssecretaris geadviseerd op een manier, die lijnrecht in gaat tegen gemaakte afspra ken", aldus de woonbootbewo ners. Staatssecretaris Van Dam sen met het oog op bescherming van het landschapsschoon. In verband met de verontreiniging en doorstroming van het boezemwater en in het belang van de recreatie moet soms ook nog bij water- en plassenschappen worden aangeklopt voor een vergunning. Een chaotisch stelsel voor de woonbootbewoners, omdat zij nauwelijks weten waar ze precies aan toe zijn. Voor de diverse overheidsorganen is het eveneens frustrerend, omdat naleving van de wettelijke verordeningen bijna on mogelijk is. In de praktijk hebben strafbepalingen vaak geen enkel ef fect, omdat de rechter bij een over treding aanneemt, dat er sprake is van overmacht. Uitzicht op een offi ciële ligplaats is in de meeste ge meenten niet aanwezig en vervan gende woonruimte op de wal ont breekt. „Het belangrijkste aspect van het woonbotenprobleem is de plaats, die een boot mag en kan inne men. De beslissing hierover mag niet los gezien worden van andere plano logische maatregelen. Daarom moet de ligplaats van een woonschip gere geld worden in een bestemmings plan. De procedure van een bestem mingsplan waarborgt een goede af weging van alle belangen en biedt de mogelijkheid om uitbreiding van het woonschepenbestand aan banden te leggen. Het hele probleem is ont staan door een zekere wildgroei, zon der dat er een rem opgezet kon wor den", zo schrijft staatssecretaris Van Dam in een toelichting op zijn wets ontwerp. Bouw inperken Ook de bouw van woonschepen wil Van Dam door middel van zijn wet inperken, alleen als er ergens in Ne derland een ligplaats beschikbaar is. mag een woonschip in elkaar getim merd worden. Afgezien van de erkenning, dat het wonen op water een aanvaardbare woonvorm is, hebben de woonboot bewoners bij lezing van het wets ontwerp geen lichtpuntjes voor zichzelf kunnen ontdekken. Jan Maarten Fiedeldij Dop. lid van het Amsterdams Woonboten Overleg: „Niets is zo verontrustend als te le zen hoe je wettelijk weggesaneerd wordt. Dat gevoel wordt versterkt door gesprekken met ambtenaren van het ministerie en de gemeente, die je verzekeren dat de wet daar voor ook bedoeld is. In het belang van het landschapsschoon en het milieu dient een groot aantal sche pen te verdwijnen. Maar de veront reiniging van het water veroorzaakt door bootbewoners is een fraëtie van de troep die de rest van Amsterdam in de „mooie" grachten spuit. Dan denk ik nog niet eens aan de vele bedrijven, die hun rotzooi in het wa ter dumpen." De woonbootbewoners vrezen „het bestemmingsplan" het meest. In een brief aan de staatssecretaris schrijft het Landelijk Woonboten Overleg dat „ondanks overgangsregelingen in een bestemmingsplan geen enkele garantie aanwezig is, dat bestaande afspraken over ligplaatsen overgeno men worden." Een ander argument van het LWO tegen de wet van Van Dam. bestemmingsplannen nodigen uit tot het creëren van woonbootcon centraties, die nauwelijks milieube wust te noemen zijn. Schroothoop Volgens Jan Maarten gaat het wets ontwerp ook voorbij aan de econo mische en sociale aspecten van het wonen op water. „Veel mensen heb ben jaren lang gespaard om een schip te kopen. Nu hebben ze het vaak met veel pijn en moeite aange schaft en dan blijkt dat ze de zaak op de schroothoop kunnen gooien. Een woonschip is een eigen verworven oplossing op de woningnood". Als de wet van staatssecretaris Van Dam van kracht wordt krijgt iedere eigenaar van een woonboot een tij delijke ligvergunning Woonbootbe woners, die het geluk hebben op een officiële plaats te liggen, krijgen drie jaar de tijd om zich aan te passen aan de nieuwe kwaliteitsnormen, ge formuleerd in de wet. De „illegalen" krijgen een jaar de tijd. Daarna be paalt een gemeentebestuur of de ver gunning verlengd kan worden. Doorslaggevend bij deze beslissing is of er nog een ligplaats voorhanden is. Het Landelijk Woonboten Overleg daarover: „Als blijkt dat de ligplaat sen uitverkocht zijn, heb je het geld voor de noodzakelijke verbouwingen regelrecht in het water gegooid." de- Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. VAN EEN LEZER- WE HEBBEN ONZE STEUN flRN WET RBCISMEFONDS/ OPGESCHORT. ZOEKTU NOG TOENADERING TOT IE ■ZuiD-AFRIKAANSE KERKEN?. onder redoctie van loes smit Vroeger had je bakvissen, een enigszins onduidelijk soort meis jes, die veelvuldig giechelden en van wie de moeders hoofdschud dend zeiden dat ze te groot voor het servet en te klein voor het tafellaken waren. Ten gerieve van die meisjes werden bakvisro mans geschreven, de een na de ander. Vandaag bestaan er geen bakvis sen meer, we praten gewichtig over oudere tieners-met-hun- eigen-problematiek. Het zal wel waar wezen dat er minder gegie cheld en meer getobd wordt, maar de bakvisroman is voort blijven leven onder de naam: roman voor oudere meisjes, en zowel toen als nu eindigt het ermee dal zijn lip pen de hare vonden Al meer dan achttien jaar had Joseph Todd zijn vader niet meer gezien. Hij is nu twintig, zodat wel duidelijk is dat de jongen zijn va der niet zou herkennen, al zou hij over hem vallen. Andersom is het net zo: toen Joseph anderhalf was. overleed zijn moeder en werd hij bij oma ondergebracht. Vader Jo seph (nu vijftig) hertrouwde en verloor zijn zoon compleet uit het oog. De twee hebben elkaar nu ontmoet in een gevangenis in de Amerikaanse staat New Jersey. Vader, opgepakt wegens onbe hoorlijk gedrag, kwam in het zelfde cellenblok terecht als waar de zoon negentig dagen uitzit voor autorijden zonder verzekering. „Dat is ook toevallig", zei een be waarder tegen vader Todd, „hier vlakbij zit iemand die net zo heet als u." Uit nieuwsgierigheid raak ten vader en zoon aan de praat en kwamen al pratend tot de ontdek king dat ze elkaar eigenlijk erg goed hadden moeten kennen. Ze zijn nu vastbesloten elkaar niet nog eens uit het oog te verliezen. Todd junior heeft al aangekon digd na zijn vrijlating bij zijn va der te gaan wonen. Over een jaar zal er geen scheepskat meer te vinden zijn, althans niet meer op Engelse sche pen. De raad voor de scheepvaart in Londen is bang dat de katten hondsdolheid van overzee mee naar huis nemen en heeft daarom verboden nog langer scheepskat ten op koopvaardijschepen te houden. Dat werd zegt men voornamelijk gedaan om de rat- tenstand op de schepen in stand te houden, maar volgens de raad is daar geen noodzaak meer toe. De rat zou bij het moderne laadkos- tenvervoer niet langer een pro bleem vormen, maar daarentegen is het gevaar voor hondsdolheid te groot geworden. De bemanningen van de koopvaardischepen krij gen overigens alle tijd om hun viervoeters een onderdak aan wal te bezorgen. Vóór volgend jaar maart moeten ze nieuwe bazen voor de katten hebben gevonden. In Zipitaja, het blad van de school voor de journalistiek, beschrijft Louis Nouws uitvoerig zijn ont moeting met fractieleider Kruisin- ga van de CHU. Na afloop van het gesprek vraagt hij aan de bodes bij de uitgang van het Tweede Kamergebouw wat zij van de heer Kruisinga vinden. „Ze aarzelen met het geven van een antwoord. Ik krijg de indruk dat ze niet zo goed durven. Is het een vriendelij ke oude man? zeg ik om ze wat te helpen. Zelf zegt hij dat hij veel met mensen omgaat, voeg ik er nog aan toe". Antwoordt van de bodes. „Och. je ziet hem hier bijna elke morgen voorbij komen, maar hij zegt nooit goeiedag. Maar dat zeggen ze hier nooit hoor, enkelen uitgezonderd. Dat van omgaan met mensen zeg gen ze toch alleen maar om stem men te winnen. Als je bode bent, blijf je bode en besta je niet voor de meeste heren hier". De meeste boeken in dit genre zijn binnen de kortste keren vergeten, op een paar na. En tot die paar horen de boeken van Cissy van Marxveldt, de Friese bovenmees tersdochter. die in 1919 met „De hbs-tijd t?an Joop ter Heul'' voor de dag kwam. Aangemoedigd door het succes en door haar man schreef ze drie vervolgen, waar van het laatste in 1925 verscheen. Sindsdien zijn de Joop ter Heul- boeken door hele volksstammen verslonden. Ze werden steeds her drukt, kregen een ander uiterlijk en op een gegeven moment ging een domme uitgever ze moderni seren door zijden kousen door ny lons te laten vervangen. Dat zou nu, met het overal opbloeiend heimwee naar vroeger, niet meer gebeuren. De laatste keer dat Joop ter Heul een nieuw jasje kreeg was een paar jaar terug. Uitgeverij „Westfriesland" in Hoorn maakte van de vier boeken een Omnibus en zette er plaatjes in, die weer pasten bij de ont staanstijd van de boeken. In de oorlog schreef Cissy van Marxveldt (haar werkelijk naam was: Sietske Beek-de Haan; zij overleed in 1948) nóg een vervolg: „De dochter van Joop ter Heul". Dit boek is lang zo sprankelend niet als de eerste vier en is dan ook terecht niet in de Omnibus opgenomen. Toch zag „Westfries land" er brood in, er een nieuwe uitgave van op de markt te bren gen. Het kreeg het uiterlijk for maat van de Omnibus en het werd een boek van 171 pagina's, dat 12,90 kost. In het safaripark Beckse Bergen loopt een uiterst zeldzame water bok rond: eentje met een gewei prothese. Het dier had het aan de stok gekregen met een antilope en verloor in de hitte van de strijd zo'n stuk van zijn gewei dat het thuiskwam met aan één kant nog maar een zielig stompje. De water bok had wel geluk: er was een ge wei van een overleden soortgenoot voorradig, waarvan de vechtersbaas operatief een helft op de kop gezet kreeg. Het stuk gewei werd als een stifttand in het stompje vastge maakt. De ene kraai weet het handiger te versieren dan de andere. Bekleedt de een z'n nest met strootjes, takje en zachte rommeltjes, de ander doet het met pure wol. Een aantal kraaien heeft de bomen op de ka- melensteppe van Ouwehands die renpark uitgezocht en voor de stoffering van de nesten is dan ook niet minder dan echte kame- lewol voorhanden. De kraaien dui ken gewoon op de ruggen van de kamelen neer, die in deze tijd van het jaar erg los in de lokken zitten, en plukken daar snavels vol kame- lehaar, waarmee ze de boom in vliegen. De slachtoffers vinden de ongevraagde visite best welkom, dat losse haar kriebelt maar en op deze manier hoeven ze zelf niet eens te krabben. Van onze weerkundige medewerker Zonnigste l0ntC VRIl ClCZC e6UW weerrapporten toch wel in een bijzondere tijd. Zo hebben we dit jaar de zonnigste lente van de eeuw beleefd. De Bilt registreerde in totaal 617 zon-uren tegen 501 normaal. Sedert het begin van de zonnewaarnemingen in 1897 waren koplopers de lentes van 1921 (613 uren) en 1943 (614 uren). Van het afge lopen seizoen was mei de pro ductiefste maand met 231 uren zon (normaal 211) ge volgd door april met 229 uren (normaal 164) en maart 157 uren (127 normaal). Gisteren was het een goede dag voor het uiterste noorden van ons land. Daar heeft het namelijk flink geregend, wat uitstekend was voor de groei en bloei. Ameland en Uithui- zermeden tapten gisteravond negen mm af, de stad Gronin gen tien mm. het vliegveld Eelde vijftien mm. na onweer Vanuit Hoogeveen werd don der gehoord en er zaten on weersbuien boven het westen ven zee tussen Engeland en onze westkust. Maastricht deed ook goed mee met der tien mm, Rotterdam en De Bilt tapten respectievelijk zes en vijf mm af. Na de passage van een warmtefront klaarde het 's middags op en kreeg de tem peratuur nog even de gelegen heid tot achttien graden door te stoten. Dat was zowel in zuid-oost Friesland als in Utrecht het geval. In de late middag en avond drong kou dere lucht in de hogere ni- veau's door. waardoor zich nog enkele machtige bloem koolwolken vormden, waaruit het plaatselijk ook geon weerd heeft. Een en ander hing samen met de komst van een kleine depressie uit Enge land die in zuidoostelijke richting over noord- Nederland trok. Ameland had er om zeven uur 's avonds een noordelijke wind van. Van daag zal het in en krachtige westelijke tot noord westelijke stroming koel zijn met geen hogere temperatu ren aan de kust dan dertien of veertien graden tegenover cir ca negentien graden in het binnenland. De zon zal be paald niet lui zijn dank zij een rug van hoge druk die zich opbouwt boven de Britse ei landen. De barometers liepen gisteravond vooral in noord- Engeland en zuid-Schotland krachtig omhoog, met plaat selijk bijna vier millibar in ook de luchtdruk in Scandi- „Bepaald geen tentweer dan" navië langzaam maar zeker, zegt hij. Hopelijk valt het net Het is wel zaak de ontwikke- als vorig jaar erg mee met zijn lingen in deze goed in het oog zomervoorspelling. De onsta- te houden met Pinksteren in biliteit in centraal-Europa het verschiet. Het zou verheu- wordt zo groot, dat München gend zijn wanneer die stijgin- gistermorgen nog maar 42 en gen doorgingen en juist tij- Salzburg 54 mm etmaal regen dens de feestdagen een blok- van de markt namen, kering van de oceaandepres sie tot stand konden brengen. In elk geval ziet het er ook voor de komende dagen al gunstiger uit. dat wil zeggen vriendelijk, met voorlopig on geveer dezelfde tempera turen. De zo langzamerhand toch wel iets bekender geworden Friese weerprofeet L. D. Kruiksma te Boksum voor ziet vóór de langste dag in juni nog wel enkele mooie hooidagen, maar de zomer als geheel staat bij hem niet in een goed blaadje. In verband met de talrijke vroegtijdige onweersbuien verwacht hij een natte zomer, de meeste Vandaag vrij zonnig en droog afgezien van een enkele bui in de vroege ochtend. Een te koele westelijke tot noord westelijke bries die de lucht temperatuur op dertien tot haast vijftien graden houdt. Zeewater twaalf graden, op Schiermonnikoog elf, bij zon neschijn van enige duur dichtbij het strand tot dertien graden. Verdere vooruitzichten: Droog en zonnig, maar nog geen hogere temperaturen van betekenis. Amsterdam Dc Bilt Dftltn Eolde .Eindhoven Den Helder Luchth Rtd Twente Vlisslngen Zd. Limburg Aberdeen Bordeaux Brussel Frankfort Genéve Helsinki Innsbruck Kopenhagen Luxemburg Madrid Malaga Mallorca Munchen Nice Oslo Rome Split Stockholm Wenrn Zurich Casa Blanca Las Palmoi Tel Aviv zwaar bew licht bew geheel bew. regenbui zwaar bew. licht bew haïfbew. geheel bew half bew. regenbui onbewolkt onbewolkt onbewolkt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5