5ven des gerusten lantmans
as niet altijd zo genoeglijk
itloopspoor (80 meter)
Oor metro bij C.S.
Station Den Haag Centraal
29 en 30 mei.
TROUW IN UW
VAKANTIE
BRIEVENBUS
'oz?i275,-
htere expositie over boerenbestaan laat ook keerzij den zien ihaihslil
Nieuwe boeken
ft betaai per week/maar-a /kwartaal
',s5terterp geeft groen licht
Welkom op de open hiiisdagen.
lot kijk in Den Haag Centraal op 29 en 30 mei.
AAIMACHINES
LEWENSTEIN
cwa£.
28 mei 1976
TROUW/KWARTET H 11
Jac. Lelsz
EM Van de dichter
t Komelis Poot zijn de
Hoe genoeglijk rolt het
)es gerusten Lantmans
Poot was zelf boer, en hij
dus geacht worden beter
:n. Maar zelfs de boer en
'f Poot had de neiging het
ian de landman te ideali-
an men het de gemid
deling dan kwalijk ne-
h>t hij hem wel eens wat te
imantiseert?
Kaï
Jted
vele arcadische (landelijke)
leeft geschreven, beweert in
licht „Akkerleven" dat de
zijn lot „om geen konings-
öu geven".
plsrhe weiden, dartel vee.
eu»e boter, zoete meè.
acre bronnen, koele stroomen,
issche luchten, overvloei
)ekt het buitenleven zoet.
ta veel zwieren, neemt hij om zich gord
der "t loof en slaapje in het groen, waar
tierelieren. Toon mc, zo besluit Poot,
|even zachter slyt".
sitie
im op het vertekende beeld,
en van het bestaan van de
ibben, wat correcties aan te
j, wordt deze zomer in Neder-
tenluchtmuseum te Arnhem
iwerking met het ministerie
lbouw een tentoonstelling ge-
onder de titel „Des gerusten
Ontleend aan Poot,
it vraagteken is van de orga-
ïn. De tentoonstelling wordt
i organisatoren tevens gezien
aanvulling op het fraaie boer-
)estand, waarover het open-
aseum beschikt. Aan de hand
tsten, prenten, foto's, platen,
chappen en veel ander mate-
1 men de bezoekers een betere
verschaffen van de ontwikke-
in de landbouw door de eeu-
en. Tot en met deze tijd waar-
antman wat men noemt „een
es denkende boer-manager"
Tden. Ontwikkelingen die zo
de landbouw-politieke sfeer
(Europese Gemeenschap) als
;n hebben met zaken als me-
veranderde werkmetho-
gebruik van insectenbestrij-
Iddelen. de ontdekking van
nest, onderwijs enz. Ook de
van de coöperatie en de in-
le verwerking van zuivelpro-
hebben ermee te maken.
Deze prent van een gierbak uit Zuid-Holland heeft iets onthutsends. De kijker denkt al spoedig: wat gebeurt er als dat
paard een plotselinge ruk aan dc wagen geeft?. Jawel, dan plonst de boer in de gier. Een constructiefout dus. De plank
waarop de „lantman" staat had aan de andere kant van de wagen bevestigd moeten worden.
De tekening is van Le Francq van Berkhey (1811).
Bij dit alles beseft de boer dat hij wel
niet meer geplaagd wordt door het
uitdunnen van zijn veestapel als ge
volg van uitbrekend ziekten cf door
plunderende soldaten in tijden van
oorlog, maar dat hij nog wel degelijk
afhankelijk is van de weersomstan
digheden. Een droogteperiode of een
regentijd, die te lang aanhoudt, kan
fataal zijn. Het bleek onlangs weer.
Op de Arnhmse tentoonstelling
hangt een prent met tekst, een „We-
klagt over het wegsterven van het
Rundvee" uit 1745, waarin Douwe
Pijtters in 26 hartverscheurende
kwatrijnen, de boer maant niet bij
deze ramp te blijven stilstaan, maar
wat dieper af te steken:
Men klaagt wel om dit kwaad,
maar klacgcn om ons sonden
Behoorde voor tc gaen.
en dan ons klaglen gronden
Op waerc zielsbcrouw
en innig hartenlcet.
Dan hadden wij ons post
regt christelijk besteel.
Aandacht wordt geschonken aan de
verschillende bedrijfstypen: vee
teelt, akkerbouw, tuinbouw en ook
bosbouw. Een indruk wordt gegeven
van de manier waarop er in het verle
den werd gewerkt. Bijvoorbeeld:
vlas en hennep, heel oude cultuurge
wassen, werden veel geteeld om de
stengels, waaruit produkten als lin
nen en zeildoek werden vervaardigd.
Schilderijen van G. van den Heuvel
uit de eerste helft van de 18de eeuw
laten de bewerkingen zien. Reeds in
de middeleeuwen had Nederland een
flinke export, wat boter enz. betreft.
Aanvankelijk deed de boerin het
zware handwerk van het karnen, la
ter deed een hond het of een paard.
Rond 1900 namen de melkfabrieken
het karwei veelal over. De vrouwen
kregen toen geleidelijk aan meer tijd
zich aan de opvoeding van de kinde
ren te wijden, een taak die vaak door
de grootouders was overgenomen.
Zij kwamen langzaam ook aan een
eigen verenigingsleven.
Onderwijs
Een etalage met een assortiment ar
tikelen laat zien dat de boer een
belangrijk leverancier is van
grondstoffen voor de industrie, met
name ook in de levensmiddelensec
tor. Uiteraard is het hoofdstuk
landbouwonderwijs niet vergeten.
Het eerste landbouwonderwijs werd
op lagere scholen gegeven. De boer
Hendrik Ponse schreef hiervoor in
1810 het eerste lesboekje. In een vi
trine kan men een aantal 19de eeuw-
se uitgaafjes zien. o.m. een „Kleine
Catechismus der Natuur voor Kinde
ren." Op de tentoonstelling wordt
een beeld gegeven van wat Neder
land aan agrarisch onderwijs biedt,
tot en met de hogeschool in Wage-
ningen, waarvoor de grondslagen
honderd jaar geleden werden gelegd.
Alles bijeen is het een interessante
en onderhoudende expositie. Ook
een nuchtere en nuttige expositie,
die er toe kan bijdragen het boeren
bestaan in juiste proporties te zien.
De opdracht, door V. L. van der Eb,
242 bladzijden. Uitgeverij Tegen
stroom, Rotterdam.
Van der Eb heeft ooit. vooraover ik
weet. twee boeken geschreven: een
verzetsroman en en science
fictionverhaal, en beklaagt zich ero
ver dat zijn boeken praktisch niet
verkocht werden. Althans, hij noemt
zich in „De opdracht" een deskundi
ge in het produceren van onverkoop
bare boeken. Naar ik meen is zijn
nieuwe boek ook niet in de boekwin
kel te koop. „Uit de nagelaten me
moires van een Vup" luidt de onder
titel; Vup staat vermoedelijk voor
„Very unimportant person". Van der
Eb is dan ook nogal met zichzelf
bezig, met zijn verleden in China en
Indonesië o.a. Voor een echte roman
is het boek te praterig, te veel
doorspekt met mededelingen over
de opvattingen van de auteur ten
aanzien van allerlei min of meer ac
tuele zaken. Een beetje erotiek, een
vleug poëzie en wat religie, en al en
toe wel een erg mooie zin. maar toch
te weinig om te zeggen dat het jam
mer is dat zo'n boek nu niet gewoon
te koop is. W. F. S.
Kirsten Hefstitter: MOTIEVEN
BREIEN, (oorspr. titel Hënsestrik 3).
Vert. Agnes Schaars-Smulders. Uitg.
Cantecleer, de Bilt. 64 blz,; prijs
12,50.
De Deense Kirsten Hofstétter komt
met een vertaling van een door haar
uitgegeven handwerk-tijdschrift,
waarmee ze, volgens haar zeggen, in
eigen land veel succes heeft. Zij
vurig feministe houdt de tekst van
het breiboek met (filosofische) be
schouwingen, opmerkingen en brie
ven van meelevende vrienden nogal
huiselijk en meent hiermee de vrou
wenbeweging te dienen. Wij mogen
ons wel tot het breiwerk beperken.
In de Scandinavische landen werkt
men anders dan bij ons. Veelvuldig
wordt daar gebruik gemaakt van de
ronde breinaald. Om in een rondge
breid model de sluiting aan te bren
gen wordt doodleuk het breiwerk
doorgeknipt (wel eerst even een paar
zig-zag naadjes op de naaimachine).
Een gehaakte afwerking verbergt
dan wel de rafels.
Over het inbreien van motieven,
waar het hier eigenlijk om zou moe
ten gaan. worden niet veel woorden
vuilgemaakt. Achterin het boekje
wordt met aanwijzingen en werkte
keningen (figuurtjes, randen, letters)
volstaan. De vele illustraties zullen
dit breiboekje zeker, vooral voor jon
geren die graag snel resultaat willen
zien en het niet al te nauw nemen,
mede aantrekkelijk maken.
R. D. -8.
Als u langer dan een week mei vakantie gaat en Trouw ook op uw
vakantie-adres wilt ontvangen, dan verzoeken wij u onderstaande bon
duidelijk en volledig ingevuld aan ons op te sturen (telefonisch kunnen wij
helaas geen vakantie-adressen aannemen.)
Wij moeten u er wel op attent maken, dat de aflevering van dagbladen in
zuidelijke landen (Italië, Spanje, Joegoslavië enz) over het algemeen zeer
veel te wensen overlaat. Wij kunnen hiervoor dan ook geen verantwoor
delijkheid aanvaarden.
Schrijf op de
Trouw V.A., Antwoordnummer 2792, Amsterdam.
Er hoeft geen postzegel op.
Zend de bon uiterlijk 3 weken voor het ingaan van uw vakantie in!
Naam:.
Adres:
Woonplaats:
(s v p aoorhaton wal nrel van toepassing is)
Van
tot en met..
VAKANTIEPERIODE
VAKANTIE-ADRES
Per adres
Straat en no.
Woonplaats:
ft slei pr-is op toetenomg naar het buitenand
Portokosten. NoOortano on Botgté gratis
Lend- on Luchtpost
binnen Europe
I 1.75 per Oeg
Ter «oidoenmg ven deze kosten ontvsngl U oen ecceptgiroksert.
Constance Nieuwhoff: ANDERS
BREIEN EN HAKEN. Uitg. Zomer
en Keuning BV, Wageningen. Ariad
ne Handwerkbibliotheek. 96 blz.; prijs
19.50.
Haken en breien, oude technieken die, vooral
in vrije moderne vorm. weer in opmars zijn,
vragen onze aandacht. In „Anders breien en
haken" worden zowel bruikbare, kunstzinni
ge. maar ook gekke creaties getoond. „Ver
sier Uw huis" b.v. met mooie vrij gehaakte
wandversiering ot gordijn, stoel. lamp.
vloerkleed, e d. en „Versier Uzelf" met o.a.
jas. hoed. sokken of - voor de durvers onder
ons - louwpoppen, masker ol harnas. Veel
keus dus: prettig begeleid met goede tekst en
illustraties. De gegeven voorbeelden zijn
over het algemeen eenvoudig na te maken.
Vanzelfsprekend - en nog beter - kunnen ze
echter dienen om eigen ideeën vorm te
geven. Het boek begint met haak- en bretste-
ken en aanwijziginen voor het zelf maken van
houten haak- en breinaalden. Weer een
goed verzorgde uitgave in de Ariadne
Handwerkbibliotheek.
R.O.-s.
ten onzer verslaggeefsters
VERDAM Minister
rterp (Verkeer) heeft Rot-
groen licht gegeven
de aanleg van een uit-
Ooor voor de metro bij het
aal Station. Als dit
tstuk" gerealiseerd is, zal
etro op normale dienst-
ADVERTENTIE
snelheid net station binnen
kunnen rijden (evenals bij de
andere metrostations) en niet
meer voortijdig behoeven af te
remmen, hetgeen de rijsnelheid
gunstig zal beïnvloeden.
Het uitloopspoor krijgt een lengte
van tachtig meter en de aanleg vergt
een investering van 11.500.000. Het
rijk zal de kosten nagenoeg geheel
voor rekening nemen.
Rotterdam had de minister overigens
steeds gevraagd om een uitloopspoor
van tweehonderd meter. Achter het
„staartstuk" van tachtig meter zou
dan nog een stuk van honderdtwintig
meter overblijven, waar bij voorbeeld
een reserve-treinstel neergezet zou
kunnen worden. Minister Westerterp
is echter niet bereid de aanleg van dit
stuk spoor te financieren. De kosten
hiervan worden geraamd op
6.400.000. De mogelijkheid dat er
tóch een spoor van tweenonderd me
ter komt is niet helemaal uitgesloten,
aangezien minister Westerterp Rot
terdam heeft aangeraden naar zijn
collega Boersma te gaan en hem te
vragen het aansluitende stuk spoor
op te nemen in de aanvullende
werkgelegenheidsregeling. Deze re
geling houdt in dat het Rijk bepaalde
projekten voor 95 procent subsidieert
in het kader van de werkloosheidsbe
strijding.
Wethouder Mentink liet dinsdag tij
dens de raadscommissie voor ruimte
lijke ordening, verkeer en openbare
werken weten dat Rotterdam de
kwestie inmiddels heeft aangekaart
bij minister Boersma.
In de investering van 11.500.000 is
behalve de aanleg van tachtig meter
spoor en perron ook begrepen de
bouw van een nieuwe metro-ingang
en uitgang ter hoogte van het Groot-
handelsgebouw.
(.\OVERTENTtE)
Vrijdagmiddag 28 mei
nemen prinses Beatrix en prins
Claus tramstation Den Haag-
Centraal in gebruik. Dat is een
belangrijk moment.
Voor het gezamenlijke openbare
vervoer, dat na de trein en bus
nu ook de tram in één station
huisvest, voorde stad cn omgeving,
voor alle inwoners van Den Haag
en omstreken. Want zij kunnen
voortaan gebruik maken van een
station, waar de trein, tram en
bus onder één dak zitten.
Voor de NS, de HTM, de
streekvervoerbedrijven West-
Nederland, N.Z.H. en Den Haag
is het de komende dagen daarom
een beetje feest. En iedereen
mag ervan meegenieten.
Dat kan ai op vrijdag wanneer
de prinses en prins om half drie
per trein arriveren. Na een rond
leiding door het station vertrek
ken ze even na drie uur met de
tram naar het stadhuis aan dc
Groenmarkt.
Zaterdag en zondag 29 en 30 mei
volgen twee open huisdagen. Die
duren van 's morgens 10 uur tot
's middags 5 uur.
Het hele stationscomplex
is dan één open huis, waarbij de
nadruk valt op het nieuwe tram
station. IJ kunt daar tussen 10-
12 en 2-5 uur de modelbaan.
bekijken van de HTM, een
miniatuuruitvoering van het
station en de tramviaducten, u
kunt naar het verkeersleiding-
gebouw onder het Muzenstraat-
viaduct, waar de HTM in kontakt
staat met alle trams en bussen
en u kunt natuurlijk ook het
tramstation zelf bekijken.
Om u iets van dit nieuwe
stukje openbaar vervoer te laten
proeven, rijden alleen zaterdags
gratis trams over het 1.5 kilome
ter lange viaducttracé. U wordt
uitgenodigd een rit mee te maken.
Kaartjes zijn niet nodig. Ook de
NS willen u kennis laten maken
met een nieuwe verbinding, die
tussen Centraal en station
Hollandse Spoor. Alleen op zater
dag rijdt daar voor u de Sprinter.
Gratis kaartjes, cn die zijn voor
dc trein wél nodig, kunt u krijgen
bij de gele Infokiosk midden in
de stationshal.
Voor een extra gezellige
sfeer wordt in de stationshal
gezorgd. Daar wordt vrijdagmid
dag cn zaterdag en zondag een
braderie gehouden door de win
keliers uit het station. Er is daar
ook een openbaar vervoerkraam
van de NS en HTM, waar u onder
meer plattegronden van het
station kunt krijgen.
Zaterdag- en zondagmiddag
treden bovendien tal van bekende
artiesten op in de stationshal.
Kiest u zelf maar uit.
zaterdag 29 mei:
van 12.00- 12.25 uur:
Marty - trompettist
van 13.00 - 13.30 uur:
Baluta - volksdansgroep
van 14.00 - 14.25 uur:
Frank Mirella - zangduo
van 15.00 - 15.30 uur;
Baluta - volksdansgroep
van 16.00 - 16.25 uur:
Rini v.d. Lee - bandparodist
van 16.30- 17.00 uur:
Baluta - volksdansgroep
zondag 30 mei:
van 12.00 - 12.25 uur;
Marty - trompettist
van 13.00 - 13.30 uur:
Theresia's Hot Seven
dixielandband
van 14.00 - 14.25 uur:
Saskia Serge - zangduo
van 15.00 - 15.30 uur:
Theresia's Hot Seven
dixielandband
van 16.00 - 16.25 uur:
deCliftons - bandparodisten
De programma's worden aan
elkaar gepraat door conferencier
Gerrie Roeland.
Alle merken
ulstraal 38 - tel. 460991
