Neem belemmeringen voor tram en bus weg dichtbij „Ack/éis waar flïïientaar Vr'Je banen en beïnvloeding door verkeerslichten bepleit ïenhove- „Centraal fonds voor het verkeer" de kerk uit en de markt op oud, nieuw huis doctor frank proefschrift vleesloos truus het weer Onstabiel met buien de- van een lezer- een geintje/ 20 MEI 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 Van Agt heeft gistermiddag wr» spocdinterpellatie in de i j Kamer over de Bloemcnho- fek in Heemstede op een wat 'bdende manier duidelijk ge- j dat het optreden van de rise officier van justitie niet 'en moet worden van een veel jier onbehagen over de gang *en in deze abortuskliniek, zo'n verwijzing naar een getgemencr probleem dan als en zakelijk beoordelen; het evenmin van werkelijk- om in een debat alleen maar tn discussiëren over dat éne - t geval dat de aanleiding was optreden van de officier van Heen dat ene geval dan los te ^van het onbehagen over het uSt:n zeilen in Bloemenhove. or lister verwoordde in het de merit velen al lang vreesden, maar i ^nand eigenlijk durfde te for- "i en als taboe behandelde, k dat er zich in Nederland nogal wat gevallen waarin tot abortus wordt rp zonder dat er een serieus is gedaan naar de me- sociale indicatie van het om afbreking van de zwan- =ische of sociale indicatie is de p rechtvaardiging voor de Nederland gegroeide abor- htijk. Maar als wij inderdaad !-end aannemen dat al die f^schaps-afbrekingen in Ne- gebodcn zijn door concrete <*e en/of sociale nood dan vij misschien ons geweten en wij een rationele grond om _jt de gegroeide praktijk te en. Wij moeten ons dan ook bewust zijn dat wij bezig zijn iwille van de eigen en de e gemoedsrust een rad voor draaien. :in moet zeker begrip worden pcht voor het streven van de se officier van justitie (en lister van Justitie, die hem naar eigen woorden „het licht" had gegeven) om daar ""'en te doen. De vraag is alleen ^thans toegepaste middel wel gend was. Het valt eerder te dat dat door het (mislukte) bufen tegen de Bloemenhove- har'de sfeer rondom een toch al art/oelig punt als de abortus- n tlng grondig is verpest, vchelemaal terecht gekomen in ij: r van het „gelijk hebben" en b% in de politiek altijd een moment. Want of je dat t vindt of niet (en wij denken zijje mening op dit punt niet zo renschilt met die van de Minister abortus is inmiddels al n5^n politiek vraagstuk gewor- 1 nog wel één van de gevoe- Daarvoor moet een politieke ig worden gevonden en wie t Ejk nog weet hoe er op het /aak naar zo'n oplossing wordt rnj;, zal vooral moeten gaan in termen van „gelijk iets,, "6 J raaf het dat laatste aangaat: de ver- steg waarmee in de Tweede Ka- engtermiddag de motie-Roethof elofenomen, spreekt boekdelen. bb.S ongetwijfeld als het straks op stemmen over de thans megige intiatief-wetsontwerpen wangerschaps-afbreking iets sta scherp liggen, maar het de- dg%n gistermiddag kan wel eens Jnassende mate hebben bijge- vctot de polarisatie op dit punt vdreden in Bloemenhove kan heel wat negatieve gevolgen en dat is jammer, voor wie aatiat Van Agt toch nog eens ;al krijgen. In elk geval was ilaus van een groep kamerle- adat Van Agt had aangekon- motie niet te zullen uitvoe- ilstrekt misplaatst. /ns( 0-lict week in Hervormd Ne- nd o.a.: „jrview met !0 Olof moeten we kiezen voor ver lering, door dr. Albert van l Heuvel, s. tvflerwijs en politiek. Inter- jv met dis T. M, Gilhuis schijnt iels mis te zijn in gaat z'n eigen weg. los het Westen, p alle informatie over marte len in computer datenvakbond VVDM: We 9 en niet of er wel naar ons *dt geluisterd. 7js 28,50 per halfjaar. sr postzegel verzenden aan: Jiummer 1776, Den Haag. Bel &g ook. 070-512111. Ook in dt verkoop. Alle goede bedoelingen van minister Westerterp ten spijt, zijn de vooruitzichten voor het openbaar vervoer verre van rooskleurig. Want hoe goed het hart ook is dat de regering het openbaar vervoer toedraagt, de grenzen van de financiële mogelijk heden om dat verder in daden om te zetten, zijn bereikt. Naast de anderhalf miljard gulden die jaarlijks nodig zijn om de tekorten aan te vullen, is er geen geld meer om het openbaar vervoer te verbeteren. Of, zoals minister Westerterp vorige week in de Tweede Kamer zei: er kan geen sprake zijn van een bevordering van het openbaar vervoer, er kan alleen nog sprake zijn van de bevordering van het gebruik van het openbaar vervoer. De mid delen daartoe zijn echter beperkt, terwijl juist alleen nog een drastische uitbreiding van het open baar vervoer de mensen uit de auto zou kunnen halen. De uitzichtloosheid lijkt compleet te worden als de onlangs gemaakte berekening van de olie maatschappij Shell juist is dat in 1990 in Nederland zes miljoen auto's rondrijden, bijna twee keer zo veel als nu. Wat kan het openbaar vervoer nu nog doen? Zijn er nog mogelijkheden de voorzieningen te verbeteren of moet het openbaar vervoer zich ingraven om tenminste het huidige voorzieningenniveau in stand te houden en verdere afbrokkeling te voorko men? Wij spraken hierover met mr. D. van Setten, directeur van de Brabantse Buurtspoorwegen en Autodiensten (BBA) in Breda. Mr. Van Setten is voorts voorzitter van het Koninklijk Nederlands Verbond van Transportondernemingen (KNVTO), een werkgeversorganisatie waarbij ook de open baar vervoersbedrijven zijn aangesloten, en voor zitter van het samenwerkingsverband van de open bare streekvervoersbedrijven (ESO). door Hans Schmit BREDA De vraag hoe het openbaar vervoer kan verbete ren zonder de nu getrokken fi nanciële grens te overschrijden, heeft in feite maar één antwoord; het beter benutten van de bestaande voorzienin gen, zodat vaker, sneller en be trouwbaarder kan worden gere den. Dat betekent dat de be lemmeringen die zich voor tram en bus voordoen in de vorm van opstoppingen en stoplichten zoveel mogelijk moeten worden 'f weggenomen. Kortom: vrije ba- y nen en beïnvloeding van de ver keerslichten. Méér mogelijkheden ziet mr. D. van Setten in de huidige situatie eigenlijk niet. Van Setten: „Het opvoeren van de frequentie en het daardoor bekor ten van de wachttijden kost, als je meer materieel en mensen inzet, te veel geld. Als je vrije banen aanlegt, kun je met hetzelfde materieel en personeel een groter aantal ritten maken. Zo'n vrije baan kost natuur lijk geld, maar de investering is een malig. Ook met de beïnvloeding van verkeerslichten ten gunste van bus en tram zijn verbeteringen te berei ken. Besloten is al tot de invoering van een landelijk systeem. Vrije banen zouden voorts niet alleen in steden moeten worden aangelegd, maar ook in stedelijke gebieden ten behoeve van het streekvërvoer. Tus sen Krimpen a/d IJssel en Rotterdam wordt gewerkt aan een vrije busbaan van vijftien kilometer en ook naar andere steden toe zouden dergelijke voorzieningen moeten komen, bij voorbeeld tussen Amsterdam en Het Gooi, Den Haag en Zoetermeer en bij de Van Brienenoordbrug bij Rot terdam". Twee verkeersituaties uit Amsterdam, links de Kinkerstraat waar de tram 'Klem' zit rechts de Overtoom waar hij een vrije.baan heeft. OVE T E\ TIE Erans Grosfeld Het mysterie van de Bermuda-driehoek f rans Grosfeld onthult nieuwe opzienbarende feiten over het verbijsterend verschijnsel van 'verdwene' schepen en vliegtuigen Het antwoord op Charles Berlitz! Dé definitieve oplossing van het mysterie' f 15.90 bij de boekhandel. Amsterdam Boek Deze maatregelen betreffen slechts een deel van het openbaar vervoer, namelijk dat in en rond de grote ste den. Wat gebeurt er met het vervoer op bet platteland? Van Sctten: ..Het openbaar vervoer zal zich steeds meer richten op de steden, op het gebied waar het auto systeem zichzelf verstikt, en in steeds mindere mate op het platte land. Er dreigt het gevaar dat het openbaar vervoer op het platteland zal verschralen. In het gebied rond Breda hebben we een aantal hoofd trajecten. Als we daarop de frequen tie willen verhogen, dan gaat dat ten koste van kleinere trajecten. Zo den ken we aan de opheffing van enkele lijnen en het verlagen van de fre quentie in de weekeinden op enkele andere lijnen. Het is duidelijk dat dit niet bijdraagt tot het streven het gebruik van het openbaar vervoer te bevorderen." Een andere mogelijkheid om bet openbaar vervoer aantrekkelijk te ma ken. lijkt in de sfeer van de tarieven te liggen. Kan niet worden gedacht aan gratis openbaar vervoer, waarbij de kosten uit algemene middelen worden gedekt? Van Sctten: ..Gratis openbaar ver voer leidt hoegenaamd niet tot een belangrijke toename van het aantal reizigers. Ik vind wel dat de geldstro men in het verkeer en vervoer meer op elkaar moeten worden afgestemd en moeten worden gebundeld. Je ontkomt op den duur niet aan een centraal fonds, een soort algemeen verkeersfonds voor de aanleg en het onderhoud van wegen en de exploi tatie van het openbaar vervoer. Als je ervan uitgaat dat bijna iedereen gebruik maakt van óf het wegennet óf het openbaar vervoer en dat ieder een (ook degene die minder mobiel is) belang heeft bij mobiliteit, dan ligt het voor de hand zo n fonds in te stellen. Er wordt dan een bepaald bedrag geheven voor het openbaar vervoer (cn dat hoeft heus niet zo Mr D. van Setten hoog te worden) en die heffing wordt met een bepaald bedrag verhoogd als je een auto hebt. De heffing kan op alle mogelijke wijzen worden genuanceerd en als je sociaal zwakkeren of ouderen min der wilt laten betalen, kan sociale zaken of CRM het geld daartoe in het fonds storten. Het fonds moet breed worden beheerd, waarbij niet alleen openbaar en particulier ver voer betrokken zijn maar ook bij voorbeeld- milieu en ruimtelijke or dening. zodat goed afweging kan plaatsvinden. Nu wordt er maar wat gerommeld: hier een weg, daar een spoorlijntje. Uitgangspunt bij dit al les is dat iedereen recht heeft op vervoer. Daarom wordt er openbaar vervoer ter beschikking gesteld en niet. zoals nu. op de benen gehouden door het exploitatietekort te dek ken Je kunt het vergelijken met de omroepbijdrage: die wordt niet be taald omdat radio en tv tekorten hebben, maar omdat er radio en tv worden aangeboden. Voor het open baar vervoer is prettige factor bij zo'n fonds dat de perceptiekosten (maak en verkoop van kaarten» gro tendeels vervallen, waarmee ook het tijdverlies door de verkoop in bus of tram vervalt." Politiek lijkt een dergelijk fonds niet haalbaar. Minister Wcstcrtcrp acht het niet wenselijk en niet uitvoerbaar. Van Setten: ..de PvdA pleit vooreen dergelijk fonds en het lijkt mij dat de gedachte ook in CDA-kring wel zou aanspreken. Van belang is dat men nu werkelijk de consequenties wil gaan trekken." Is cr. tegen het licht van dc verwach ting van zes miljoen auto's in 1990. eigenlijk nog wcf plaats voor het open baar vervoer? Van Setten: „Als ledereen een auto heeft, hoef je geen openbaar vervoer in stand te houden. Je maakt dan natuurlijk wel de steden kapot, er blijft nauwelijks natuurgebied over en het milieu wordt vervuild. Daar naast blijven er altijd mensen die geen auto hebben, door hun leeftijd bijvoorbeeld of omdat ze het geld niet hebben of er niet voor over heb ben. Hoewel je zes miljoen auto's misschien nog wel op de weg kunt laten rijden, is het probleem dat ze toch ergens moeten worden opge vangen. Het autosysteem gaat zich plaatselijk verstikken en aan zo n systeem heeft niemand wat. Met de toename van het aantal auto's wordt daarom ook de behoefte aan een onafhankelijk systeem van vervoer groter. Als je met de auto in een file zit bij Schiphol en je ziet het vlieg tuig opstijgen dat je had moeten halen, is er behoefte aan een Schip- hollijn. Er moet een samenspel zijn van particulier en openbaar vervoer, waarbij het openbaar vervoer steeds meer zal worden ingezet waar ver stikking is. En dat is met name in dc stedelijke gebieden. Momenteel is er geen sprake van een goed sa menspel. de verhouding tussen openbaar en particulier vervoer is verstoord. Die relatie zal binnen tien tot twintig jaar moeten zijn hersteld, willen we niet alle steden opofferen." onder redoctie van bes smit gulden of vijftien kraampjes te verhuren aan kooplui. Eerst lach ten ze hem uit: wie zou er nou naar Jonesboro komen? Maar dc lachers moesten al gauw toegeven dat de kapelaan een vooruitzien de blik gehad had: dc paar kraampjes waar vrijwilligers eerst wat kleine rommeltjes ver kochten. zijn nu uitgegroeid tot een markt van vierhonderd kra men. waar beroepshandelaars goede zaken doen. De verhuur heeft al f 216.000 opgebracht en de dorpelingen willen nu gaan sparen voor een jeugdcentrum en een nieuw dak voor de kapel van een naburig dorp. De lage belastingtarieven maken alles zoveel goedkoper in Jones boro: in de Ierse republiek betaal je 40 procent op luxe goederen, in Noord-Ierland maar 12'/,. Natuur lijk mogen de goedkope spullen niet zomaar in het dure buurland worden ingevoerd en daarom hu ren bange kopers een mannetje dat de spullen veilig voor hen over de grens brengt. Onder de smokkelaars is een misdienaar, die een eigen bedrijfje voor het grensvérvoer heeft gesticht. Zo worden heel wat mensen beter van deze zondagshandel. Jonesboro stelt als dorp niet veel voor. Het heeft maar 527inwoners en bovendien ligt het in een van de gevaarlijkste uithoeken van Ulster, niet zo gek ver van de grens met de republiek Ierland. De wegen erheen zijn slecht en je loopt er altijd het risico een landmijn te raken. De heuvel waarop Jonesboro ligt. biedt uit zicht op het zwartgeblakerde kar kas van een Noordierse douane post. die al tientallen malen het doelwit was van bomaanslagen door de IRA. het verboden Ierse republikeinse leger. Jonesboro heeft dus bepaald niet veel om publiek te trekken. Toch wordt het dorp elke zondag over stroomd met bezoekers die de niet ongevaarlijke rit uit Eire er graag voor over hebbenOp een redelijk mooie zondag is de enige geplaveide straat van het dorp vol met vele honderden vreemde lingen. die niet van plan zijn naar huis te gaan voor ze bepakt en gezakt zijn met koopjes. Want daar komen ze voor: de markt van Jonesboro. waar alles veel goed koper is dan thuis in de republiek. Gewoonlijk stappen de kooplusti gen direct na de kerkdienst in de auto om zich te verlustigen aan de honderden kramen in Jonesboro. waar je van alles kunt kopen, van levensmiddelen tot grote huishou delijke apparaten toe. Een pond boter is er bij voorbeeld ruim een gulden goedkoper dan in eigen land. een wasmiddel in voordeel verpakking bijna twee gulden. Wie een diepvrieskist of een kleu- ren-t.v. wil kopen kan wel f 550 uitsparen. En de benzine voor de rit heen en terug hoeft ook al geen bezwaar te zijn: je tankt gewoon in Ulster, waar een liter benzine zo'n dertien cent goedkoper is. Het was kapelaan Tommy Mallon van de plaatselijke parochie, die twee jaar geleden noodgedwon gen de zondagsmarkt bedacht. Zijn parochie had f 270.000 schuld en om dat bedrag bij el kaar te krijgen, stelde de kape laan voor om op zondag voor een Twee Frank geheten Amerikanen mogen 'dr' voor hun naam zetten, sinds ze een eredoctoraat ontvin gen van de universiteit van Neva da in Las Vegas. Frank Church, de senator die zoveel oneerlijkheid blootlegde, kreeg er een en Frank Sinatra de tweede. Doctor Frank Sinatra verdiende de titel niet al leen vanwege zijn zang- en ac teurskwaliteiten (zei de universi teit), maar ook omdat hij zoveel heeft gedaan voor goede doelen, schrijft de NCRV-gids, die er bü weet te vertellen dat een van die 'goede doelen' de universiteit van Nevada zelf was. Ir. E. van den Pol. die in Delft in uiteraard iets heel technisch is gepromoveerd, heeft ook zijn ge dachten over het verschijnsel proefschrift laten gaan. In de laatste stelling bij zijn eigen werkstuk zegt hij: „Het schrijven van een wetenschappelijke ver handeling in een artdere taal is als de plotselinge conversatie meteen onbekende, beeldschone vrouw: in beide gevallen weet men niet al tijd wat men zegt". Zijn voorlaatste stelling is even eens een proeve van gaaf denkwerk: „Gegeven dat een proefschrift een proeve van o.a. logisch denken is. impliceert dit nog geenszins dat in het leven van alledag gepromoveerden tot de meest logisch denkenden be horen". Dit nieuwe huis is van onder tot boven opgetrokken uit oude materi alen die de bouwers in containers en op andere weggooiplaatscn ge vonden hebben. Het is bedoeld als voorbeeld van wat je met afvalma- teriaal nog kunt doen, en staat op een tentoonstelling in Stockholm. Vandaag moeten de Moskovleten het weer zonder vlees doen, in elk geval degenen die buitenshuls wil len eten, want sinds kort is de donderdag er tot vleesloze dag uit geroepen. Een restaurant heeft een bord bulten gehangen met de enthousiaste kreet „Kameraden! Elke donderdag vis!", daarbij de indruk wekkend alsof het om een extraatje en niet om een tekort gaat Er is zo'n gebrek aan vlees, dat de bevoorradingsdienst alle horecabedrijven in Moskou een dag met vleesloze menu's heeft moeten voorschrijven, maar dat geldt niet voor de restaurants waar buitenlanders komen eten. Ouwehands orang-oe tanmoeder Truus moet injecties hebben. Na een uitgebreid onderzoek in het dierenziekenhuis De Wagerenk in Bennekom, waar ze met haar pas geboren dochter Anak naar toe gebracht was, bleken alle mogelij ke organen in orde, maar wel leed ze aan bloedarmoede, kwamen de artsen tot de conclusie. Truus heeft nu niet minder dan drie die renartsen, onder wie een En gelsman. tot haar beschikking. Zolang haar lijfartsen zich met haar bezighouden, krijgt baby Anak bijvoeding met de zuigfles om het haar zieke moeder niet al te moeilijk te maken. Van onze weerkundige medewerker Is er in West-Europa iets aan het veranderen? Feit is, dat het de laatste dagen weer eens geregend heeft. Eerst kwamen er kleine onweersbuien in verschil lende golven over (Zuid- Drente 10 mm), woensdag overdag viel er in sommige delen van het land enkele uren achtereen een mieze rige regen, erg goed voor het doorweken van de bo venste grondlagen. Ten Post tapte gisteravond 6 mm af, Eelde 3 mm. In de kranten verscheen een plaatje van de uitge droogde rivier de Theems. Nog nooit was de wa terstand zo laag geweest, stond erbij en verder: de boeren zijn bang dat door het uitblijven van regen, de oogst zal mislukken. Op de foto zag men niet ver van Kew Bridge in Londen een strandje langs de oe ver, waarop bootjes op het droge lagen. Uitgerekend op de dag waarop die foto in de krant verscheen, regende het op de Britse eilanden voor het eerst sinds geruime tijd weer eens uitvoerig. Een depressiegebied diepte zich uit boven Schotland (Hebriden gisteravond 1.002 millibar). Dit leidde tot neerslag en de BBC vertelde, dat de boeren weer hoop hadden gekre gen, omdat de neerslag wellicht een paar dagen zou aanhouden. Woensdagmorgen kon er in Zuidwest-Wales al circa 10 millimeter worden afge tapt, maar gisteravond sig naleerden we de volgende opgaven, geldig over de voorafgaande twaalf uur: Zuidwest-Schotland 12 mm, Zuid-Wales 10, Blackpool 9. Zuidwest- Engeland 6. Ierland 2 tot 5 mm en Manchester 5 mm na onweer. Gisteravond om zeven uur was op vrijwel alle KNMI- stations in Nederland de wind nog westelijk, maar in Gorredijk kwam die wind na kwart over zeven plotseling uit het oosten. Dit wees op nadering van een volgende toring. die vermoedelijk vandaag op nieuw buien zal geven in Nederland. De tempera tuur blijft onder de twintig graden celsius. De vakantiegangers in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland hebben giste ren geen tekort aan zon neschijn en warmte gehad. Salzburg kwam tot 26 gra den C., Neurenberg 27, maar in de namiddag ont wikkelden zich langs het koufront dat Nederland in de nacht van dinsdag op woensdag was gepasseerd, talrijke onweersbuien, waarvan de meeste meer elektrisch kabaal in de bo venlucht moeten hebben ontketend dan dat ze nat tigheid brachten. Er waren toch wel enkele uitschie ters: Konstanz 13 mm waa ronder hagel en Hannover waar de wind uitschoot tot stormachtig, 9 mm on weersregen. Kassei kwam tot 7 mm na 26 graden C.. In Nederland bleef het veel koeler dan dinsdag en om vier uur 's middags was het niet warmer dan 13 tot 15 graden. Ten Post kreeg eerder op de dag toch nog een maximum van 20.6 graden tegenover gistera vond slechts tien graden. Ook Frankrijk is over spoeld door koele Atlan tische lucht: 11-19 graden C. wat duidelijk beneden de maxima van Zuidwest- Finland en Zuid-Zweden bleef, te weten 23 graden. Op de zon zijn momenteel zesentwintig vlekken tege nover drieëntwintig een et maal eerder en de 10 cm- flux is er 75 (75). Alles is daar rustig. Eergisteren kwamen de overstromingen in februari 1975 in Israël ter sprake. Eilat in het uiterste zuiden boekte toen een record- hoeveelheid etmaalregen van 64 mm, dat is meer dan tweemaal van wat daar normaal in één jaar pleegt te vallen (27 mm). In de zuidelijke delen van Ni geria was de regenval in juni, juli en augustus bui tensporig groot. In Lagos viel op 1 augustus 154.4 mm, het hoogste dagtotaal sedert 1892, toen het stati on werd opgericht. In Ka meroen begon het Jaar droog, maar in oktober ving Doeala 602 mm water, de grootste som van de laatste vijfentwintig jaar. Het Tsjaadmeer kon als gevolg van grote droogte in de eerste helft van dit jaar niet genoeg elektrische energie leveren. Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam cn adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boe- kenbon.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5