loe Israël de
)ngeren van
nkele idealen
neroofde
i
assenvraagstuk speelt
iuwelijks rol in de
merikaanse verkiezing
Jonge staat kon schaduwkanten van zijn
trotse geschiedenis niet goed aan
j
^AR|)AG 15 MEI 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 17
4 mei 1948 werd de staat Israël uitgeroepen. Een gebeurtenis
jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog!) waarvan de
;enis voor het Joodse volk nauwelijks te overschatten is.
idien zijn er heel wat stormen over de jonge staat heengegaan.
I bleef eigenlijk voortdurend in het nieuws. Sinds 1948 is er ook
lieuwe generatie opgegroeid. In bijgaande beschouwing pro-
onze redacteur James Dorsey uit te leggen hoe voor groepen
leze generatie het zicht op de staat Israël veranderde door de
geschiedenis van de jonge staat.
Israël haar onafhankelijkheidsdag al op 5 mei vierde dit jaar,
joon de staat op 15 mei gesticht werd, valt te wijten aan het feit
e Joodse jaartelling een maantelling is in tegenstelling tot de
lelijke jaartelling dat zich naar de zon richt.)
r James Dorsey
ebben een staatWe hebben eindelijk een staatOnze
ptaatHet is het begin van de verlossing Met deze
en van onvoorstelbare vreugde, geuit met een ondertoon
igeloof, vierden 28 jaar geleden overal ter wereld Joden de
ng van de nieuwe staat: Medinat Israël. Joden die vaak ter
nood aan de bestiale praktijken van het Duizendjarige
laren ontsnapt.
las werkelijkheid, toch kon
]et eigenlijk nog niet geloven,
e Staat eruit zag, deed op dat
pk niets ter zake. Er was een
staat. Drie jaar na de ver
gen van het Derde Rijk
I vdor Joden een plek op deze
f waar men hen de toegang
";ou weigeren. Nazi-Duitsland
jet alleen een periode van on-
ijke en zinloze afslachting en
jlng van het Joodse volk. Het
bk een periode waarin je je
jen leerde kennen. Geen land
preid om in de jaren tussen
1 1945 de in Europa opgejaag-
jden op grote séhaal op te
Er was maar een conclusie
gie Joden: als je je zelf niet
nelpt niemand je. Er was een
staat, waar men kon heen
als de geschiedenis zich zou
>n mens
van het nationale een-
mdroom was voorbij. Men
j^ieh niet meer als een blok
ie bedreiging van de buiten-
op te stellen. Linkse en
Joden hoefden elkaar niet
hand te geven. In de nieu-
at hoefde men niet meer als
lar kon men ook gewoon als
ïven. Typerend zijn de woor-
iran een Joods emigran-
tpaar: „Overal ter wereld wa-
Joden. Alleen hier in Israël
ij Bulgaren". Er zou ook een
le Joodse samenleving ont-
iJoden zouden over alle lagen
maatschappij verspreid zijn.
uden Joodse arbeiders en
i kapitalisten zijn. Joodse po-
enten en Joodse criminelen,
ad het gevoel op vakantie te
kunnen gaan van de eigen geschie
denis: men was niet meer de ver
volgde en met vernietiging bedreig
de minderheid, men was een volk
met een eigen staat en een eigen
leger net als alle andére volkeren.
De Magen David, de Davidsster was
van een symbool van vervolging tot
een symbool van nationale onaf
hankelijkheid geworden.
De dreigementen van de voormali
ge secretaris-generaal van de Ara
bische Liga, Abdoel Rachman Az-
zam Pasja, dat als de Joden een
eigen staat zouden stichten, het
bloedbad dat zou worden aange
richt, dat van Djengis Khan zou
evenaren, werden niet bewaarheid.
Niemand, waar ook ter wereld, had
verwacht dat 650.000 Joodse bewo
ners van Palestina, de aanval van
vijf Arabische legers met succes
zouden kunnen afslaan.
Maar de geweldige Joodse overwin
ning had ook zijn schaduwkant.
Duizenden Palestijnen vluchten,
daartoe opgeroepen door hun feo
dale leiders of opgejaagd door Jood
se militaire eenheden. Dit is niet
alleen een belangrijk historisch ge
geven, maar ook een essentieel en
actueel politiek feit, waarvan de
betekenis in Israël nog nauwelijks
wordt beseft Een van de kenmer
ken van het nationalisme is dat de
ene partij blind is voor de nationale
gevoelens en aspiraties van de an
dere partij. En toch is er een niet te
ontkennen verband tussen het be
staan van de Joodse staat en het
bestaan van het Palestijnse
vraagstuk.
Wat voor joden een bovennatuurlij
ke gebeurtenis, een geschenk van
de hemel was, was voor de Palestij
nen een ramp, een lijdensweg naar
de hel. Vele Palestijnen zagen de
Staande onder het portret van Theodor Herzl, stichter van de
zionistische beweging, proclameert David Ben Goerion, Israëls
eerste minister-president, de staat Israël op 14 mei 1948.
nieuwe staat als een verschijnsel
van voorbijgaande aard. Maar dat
bleek het niet te zijn. Voor hen werd
de staat Israël een vreemd en vij
andig gezwel in het hart van de
Arabische wereld. Een gezwel, dat
zich niet alleen ruimtelijk uitbreidt,
maar dat ook nog het liefst „Ara-
berrein" zou willen zijn.
Ook al is dit niet helemaal juist, de
Israëlische leiders hebben zich wei
nig moeite getroost om deze indruk
bij de Arabieren weg te nemen. De
woorden van Israël's oude dame
Golda Meir, dat er geen Palestijns
volk bestaat want „ik ben Pales
tijn" liggen nog vers in het geheu
gen. Golda's uitgesproken angsten
over de hoge geboortecijfers onder
de Arabische bevolking van Israël
(Arabieren zouden nog wel eens een
meerderheid in de joodse staat kun
nen gaan vormen) konden de Ara
bieren weinig vertrouwen in de Is
raëlische bedoelingen inboezemen.
Niet dat de Arabische leiders het
veel beter deden. Voor mensen die
Nazi-Duitslands concentratiekam
pen hadden meegemaakt, was er
weinig verchil tussen Hitiers propa
ganda en de woorden van de vroe
gere leider van de Palestijnse Be-
vrijdingsbewèging, Achmed Schoe-
keiri, („Wij zullen hen de zee in
jagen".)
Bruut geweld
Vandaag worstelen de Palestijnen
met het besef, dat de joden de nati
onale strijd in eerste instantie ge
wonnen hebben. Wat zij niet
wensten te aanvaarden namelijk
het bestaan van de staat Israël
blijkt toch niet zomaar van de kaart
te vegen. Voor hen is de staat Israël
een imperialistisch en kolonialis
tisch werktuig, dat verdeeldheid
onder de Arabieren moet zaaien. En
dus dachten zij, de staat moet ver
dwijnen, desnoods met bruut ge
weld. Toen de Palestijnen de joden
het voorstel deden om in een Secu
laire democratische staat te gaan
wonen, waarin christenen, moslems
en joden gelijke rechten zouden
hebben, was het antwoord van de
joden, ongeacht hun politieke
kleur: „En wij dan? Waar blijft de
erkenning van de joden als een nati
onale entiteit?"
Nog pijnlijker werd de kloof toen de
westerse pleitbezorgers van de Pa
lestijnen in Europa en Amerika
aanvoerden dat men de joden goed
moest behandelen „want dan hoe
ven ze niet naar Palestina te gaan
en de Arabieren te verdrijven". Ver
ontwaardigd reageerde de joodse
jeugd, wiens ogen na de Zesdaags
oorlog open waren gegaan en die
zich niet zomaar onkritisch ten op
zichte van Israël wilde opstellen:
„Wij vertikken het om jullie huis
dier te zijn, al-zijn jullie nog zo lief
voor ons".
Keerpunt '67
De Zesdaagseoorlog van 1967 was in
de geschiedenis van het conflict in
het Midden-Oosten een keerpunt.
De laatste hoop van de Palestijnen
op de verlossing door de Arabische
legers was met de beelden van de op
blote voeten vluchtende Arabische
soldaten kapot gemaakt. Net als
voor de joden, was er voor hen maar
een mogelijkheid: het heft in eigen
handen nemen.
Maar ook voor de joden was 1967
een mijlpaal. Had Israël voor 1967
meer geschiedenis dan
aardrijkskunde. Na 1967 was dat
niet meer het geval. Israël had nu
allebei want het had grote stukken
Arabisch gebied veroverd. Voor de
bekende Israëlische schrijver en
'journalist was 1967 het jaar van de
geboorte van het „kolonialistische
Israël". 1967 was overal ter wereld
een keerpunt. De jeugd ging de
straat op. Men was verontwaardigd
over het Amerikaanse optreden in
Vietnam, en men pikte de onder
drukking en de racistische discrimi
natie in de Verenigde Staten, in
zuidelijk Afrika en overal elders
niet meer. Minderheden werden
zich van hun eigen cultuur en ge
schiedenis bewust.
Er werd gesproken over revolutie,
socialisme, Black Power maar ook
over Jewish Power.
Joden die in de demonstraties voor
op liepen kwamen in grote gewe
tensconflicten. Hoe kon je het Ame
rikaanse imperialisme veroordelen,
terwijl Israël bezette gebieden in
handen hield en een hele bevolking
onderdrukte? Hoe kon je het opbla
zen van huizen en zelfs van een
aantal dorpen, de annexatie van
grond en van veroverd gebied, het
uitwijzen van politiek gevaarlijk ge
achte personen en de weigering om
de vluchtelingen van de Zes Daags-
eoorlog naar mun woonplaatsen in
de bezette gebieden terug te laten
keren verdedigen? Was het niet
Karl Marx die verklaarde dat een
volk dat een andér volk onderdrukt,
zelf niet vrij is?
Klap in 't gezicht
De verrechtsing in de joodse we
reldgemeenschap, ten gevolge van
het moeten verdedigen van Israël's
daden was voor grote groepen van
de naoorlogse joodse jeugd een
klap in het gezicht. Zij waren op een
andere manier door het
Ausschwitz-complex en het Massa-
da-complex van hun ouders
beïnvloed. Israël hoefde voor hen
niet van kritiek te worden gevrij
waard. Zionisme en solidariteit be
tekende voor deze mensen, die naar
de oude zionistische idealen wilden
terugkeren, niet een afkoopsom in
de vorm van een jaarlijkse cheque
voor de Israëlische staatskas.
Vanaf het einde van de Zes Daagse-
oorlog blijkt de Israëlische regering
de problemen niet meer aan te kun
nen. Steeds meer gaat het erop lij
ken alsof Israël zover afgedwaald is.
dat het niet meer weet hoe het
juiste politieke pad terug te vinden.
In plaats van te proberen om een
oplossing van het conflict in het
Midden-Oosten af te dwingen, zorgt,
de Israëlische regering in de ogen
van vele jonge joden en Israëli's
ervoor dat het conflict blijft voort
bestaan.
„Het lijkt wel een soort masochis
me van een geblinddoekte koe" zei
een Israëlische vriend onlangs te
gen mij. „Waarom kunnen wij het
bestaan van het Palestijnse volk in
principe niet erkennen. Men valt als
wolven over ons heen omdat wij de
Palestijnen niet erkennen. Laten
wij ze erkennen. Dan zullen de wol
ven van Tel Aviv naar Beiroet moe
ten trekken, want dan zitten de
Palestijnen met het probleem opge
zadeld. Zij zullen ons dan ook moe-
A-
A
genwoordigers van de Likoed willen
in het kader van de oplossing van
het conflict in het Midden-Oosten
de voordelen van goedkope Ara
bische arbeidskracht niet verliezen.
Daarom dringen zij op annexatie
van de bezette gebieden aan, maar
met handhaving van de bevolking.
De inwoners van deze gebieden
moeten wel Jordaanse staatsbur
gers blijven, waardoor hun toe
komst als gastarbeiders bezegeld
zou worden.
ten erkennen, waarmee de weg naar
een oplossing gebaand zal zijn".
Teleurstelling
Vele Israëli's en joden zijn 28 jaar
na de stichting van de staat teleur
gesteld. „Israël is vandaag de enige
plek ter wereld, waar het fysieke
bestaan van de joden in gevaar is",
zegt de bekende hoogleraar in de
joodse wetenschappen aan de He
breeuwse universiteit van Jeruza
lem. Jeschayahoe Leibowitz. Israël
had een veilige haven voor alle jo
den moeten zijn. Joden kwamen
naar Israël om voor zich zelf en voor
hun kinderen een goed bestaan op
te bouwen. Men wilde een staat
waar iedereen gelijke rechten en
gelijke plichten zou hebben, maar
zelfs joden voelen zich, soms in Is
raël gediscrimineerd. Het burgerlij
ke huwelijk wordt niet erkend, bui
tenechtelijke kinderen hebben gro
te moeilijkheden. Sommige verte
genwoordigers van de Arabische jo
den gaan zover om Israël als een
staat af te schilderen waarin wes
terse joden oosterse joden onder de
duim houden.
Socialisme stond hoog in de vaan
del geschreven van de oorspronke
lijke zionisten. De Arbeiderspartij
moest de voorhoede van het Joodse
proletariaat worden. Het creëren
van een Joods proletariaat was een
noodzakelijke voorwaarde voor de
Joodse emancipatiestrijd. Want de
Joden waren wel voor het socialis
me, maar wilden niet de „olie op de
wielen van de revolutie" worden.
Geen socialisme
Maar van een socialistisch karakter
van de staat Israël kan geen sprake
zijn. De Israëlische samenleving
wordt bepaald door de kapitalis
tische economie in de steden. De
kibboetsiem, socialistische eilan
den in een kapitalistische zee, zijn
volledig in de kapitalistische econo
mie geïntegreerd. En deze ontwik
keling is niet zonder invloed geble
ven op het moreel van de bevolking.
Het na 1967 ontstane Groot-Israël
werd een staat met twee naties, met
dien verstande dat een zeer grote
minderheid van meer dan een mil
joen mensen daarin geen politieke
rechten heeft. Deze Arabische min
derheid is het nieuwe proletariaat
gaan vormen. De bevolking van de
bezette gebieden werd in de gele
genheid gesteld om in Israël te gaan
werken, met name in banen voor
ongeschoolden. Dagelijks trekken
er duizenden vanuit hun woon
plaatsen naar de fabrieken in de
Joodse steden en kibboetsiem. Zij
vervullen dezelfde functie die gas
tarbeiders in West-Europa vervul
len. Wat in Nederland werk voor
gastarbeiders wordt genoemd, heet
in het Hebreeuwse spraakgebruik
Avoda araviet, Arabische arbeid.
Vele Israëlische politici, zoals Mosje
Dayan, Sjimon Peres en de verte-
Emigratie
Van het vroegere zionistische slag
zin „met elke immigrant groeit onze
kracht" is niet veel meer overgeble
ven. Sinds de oktoberoorlog van
1973 is de emigratie groter dan de
immigratie in Israël. Kwamen de
Joden ooit naar Israël om een goed
bestaan op te bouwen, vandaag is
het juist deze wens die hen naar het
buitenland doet vertrekken. Elke
derde emigrant werd in Israël gebo
ren. Veertig procent van de immi
granten uit het westen verlaten Is
raël binnen een tijdsbestel van vijf
jaar terwijl meer dan een derde van
de Russische immigranten hun in
de Sowjet-Unie achtergebleven fa
milie en vrienden -aanraden om
maar niet naar Israël te komen.
Typerend zijn de woorden van een
familie bij het vertrek van het vlieg
veld Ben Goerion in Tel Aviv: „Is
raël heeft een trotse geschiedenis,
een kleurloos heden en helemaal
geen toekomst."
De regering van Jitzhak Rabin
maakt zich grote zorgen over de
emigratie, maar slaagt er slechts in
om iedereen tegen zich in het har
nas te jagen. Voor Rabin zijn de
emigranten niets meer dan „karak
terloze deserteurs".
Nederzetting
De besluiteloosheid van de rege-
ring-Rabin en de politieke ge
zagscrisis die Israël nu doormaakt
kwam verleden week weer duidelijk
naar voren. Na wekenlang uitstel
werd de toekomst van de illegale
Joodse nederzetting Kadoem op de
westelijke Jordaanoever in het ka
binet besproken. Na urenlange dis
cussies besloot het kabinet de ne
derzetting Kadoem op te doeken,
maar de inwoners een andere vesti
gingsplaats in het bezette gebied
aan te wijzen. De lont werd in het
kruitvat gegooid. De Arabieren die
al maanden tegen het bestaan van
de nederzetting massaal hadden ge
demonstreerd, voelen zich nu hele
maal op hun tenen getrapt. Want
voor hen is het niet belangrijk dat
de inwoners van Kadoem ergens
anders heen gaan. voor hen is het
van belang dat de inwomers van
Kadoem zo gauw mogelijk uit hun
gebied verdwijnen. Kadoem is voor
hen slechts een vorm van annexa
tie. Voor de extreem Joodse natio
nalisten en voor religieuze partijen
in Israël is dit kabinetsbesluit net
zo waardeloos. Want als de bewo
ners van Kadoem op de westelijke
Jordaanover mogen blijven, waa
rom mogen zij dan niet in Kadoem
blijven?
28 jaar na de stichting van de staat
,is Israël in een diepe crisis verzeild
geraakt en het heeft de weg eruit
nog niet kunnen vinden. Maar on
dertussen raden cynische Israëli's
hun vrienden aan om maar nog
gauw op bezoek te komen in het
land van melk en honing, want
straks zou het te laat kunnen zijn.
Freke Vuyst
nmy Carter, ex-gouverneur van Georgia en democratisch kandidaat voor het presi-
lap, in een toespraak enkele weken terug het woord „ethnic purity" (zeg maar raszuiverheid)
Hen, ging er een lichte schok door Amerika. Enkele van zijn poltieke tegenstanders noemden
prompt een racist, omdat hij volgens hen met „ethnic purity" bedoelde, dat blanke wijken
in zwarte wijken zwart moesten blijven.
elf noemde het een „slip of
fue", maar bleef erop staan,
H det gelooft in federale wetten
nwijken te dwingen tot inte-
tg«Ioor zwart Amerika was Car-
'M. werking de eerste in dit ver
jaar die iets te maken had
rassenkwestie. Want tot ont-
van de zwarte leiders praat
I in 1976, het jaar van de
itsverkiezingen en het 200-
itaan van Amerika (om maar
r hoogtepunten te noemen),
situatie van de grootste min-
(groepering in dit land, de
Amerikanen. President Ford
r in zijn gebruikelijke nieuw-
opraak over. Ook senator
die een tegentoespraak voor
Dcraten hield, zweeg. En de
gestie is door geen van de
_jtskandidaten tot een hard
ftgsvraagstuk gemaakt.
omie
niet? Wellicht is het een
van prioriteiten. De toestand
Amerikaanse econmie, de in-
i de werkloosheid hebben de
.prioriteit, de situatie van de
\merikanen staat onder aan
Wellicht komt het omdat
imerika gelooft dat er geen
natie meer bestaat; dat met
—uwe wetten en gerechtelijke
:en, de situatie is opgelost,
h deel van het antwoord ligt
rt Amerika zelf. Het zwart
J van vandaag is lang niet zo
militant en agressief in het beharti
gen van zijn belangen als het dat in
de jaren zestig was. En het gevolg is
dat de politici en de regering zwart
Amerika links laten liggen. Als er
geen demonstraties, geen rellen zijn,
en de zwarten toch niet naac de stem
bus gaan, wat zouden de politici zich
dan druk maken?
Een dergelijke verwaarlozing is des
te verontrustender, omdat de proble
men veel groter en complexer zijn
dan in de jaren zestig. Het probleem
is nu niet of zwarte Amerikanen al
dan niet voor in de bus mogen zitten,
maar of de bus wel in hun wijken
komt en of ze het geld hebben om een
kaartje te kopen. Het probleem is
niet langer of ze dezelfde mogelijkhe
den hebben om een baan te krijgen,
maar of ze nog wel werk krijgen. Het
probleem is niet of er wel geld is voor
sociale programma's maar hoeveel
van al die miljarden dollars de armen
en de machtelozen werkelijk be
reiken.
Je hoeft maar naar de cijfers te kij
ken om te zien dat het slechter gaat.
Eén op de vier zwarte werkers is
werkloos. Het gemiddelde inkomen
van een zwart gezin is 58 procent van
dat van een blank gezin (in 1969 was
dat nog 61 procent). Een vijfde van de
zwarte gezinnen heeft het inkomen
van de middenklasse (vier jaar gele
den was dat een vierde).
In een dergelijke situatie is sterk
leiderschap een vereiste, maar juist
dat mist zwart Amerika. De organisa
ties die zozeer de toon aangaven in de
jaren zestig zijn vrijwel verdwenen.
Maar de strijd om „civil rights om
burgerechten, is nog niet geheel ver
dwenen. Er is een organisatie die de
turbulente jaren zestig heeft over
leefd: De NAACP. De Nationale As
sociatie voor de Vooruitgang van de
Gekleurde Mensen. Volgens Marga
ret Bush Wilson, de voorzitster van
het bestuur van de NAACP, is de
overleving van de NAACP een bewijs
van de kracht van de organisatie.
„Wij hebben bewezen wat we waard
zijn. Andere organisaties zijn geko
men en gegaan. Wij hebben ons we
ten aan te passen aan de veranderen
de tijden."
Maar Christmas, hoofd van het kan
toor in New York. ziet het iets anders.
„Dat wij er nog zijn heeft meer met
onze tactiek te maken. De meer mili
tante organisaties en bewegingen
hebben de zwarte bevolking op de
been gebracht, ze waren de inspire
rende krachten achter de sit-ins, de
marsen en de demonstraties. En het
had effect, want de blanken werden
zo bang dat ze naar ons toe kwamen
met het verzoek of er niet gepraat
kon worden. Natuurlijk, zeiden wij.
laten we onderhandelen, dat hebben
we de laatste twintig jaar al ge
vraagd. Er is in die tijd veel bereikt.
De wet op de burgerechten was een
mijlpaal, er kwamen eindelijk subsi
dies los voor allerlei broodnodige so
ciale voorzieningen. De strijd tegen
de armoede en de honger werd groot
scheeps opgezet. Maar nu is het pre
cies zoals vijftien jaar geleden, wij
trokken de blanken uit de steden
weg naar de voorsteden, de zwarte
bevolking in de steden nam daaren
tegen toe. Met de blanken vertrok
ken ook de industrieën, de hele infra
structuur. De regering heeft dat nog
eens versterkt door gesubsidieerde
woningen voor de lagere inko
mensgroepen ln de getto's te
bouwen.
Begeleiden
Met een escorte politie te paard en op de motor verlaten zwarte leerlingen een school in Boston.
onderhandelen nog steeds, alleen de
blanken luisteren niet meer."
Rechtszaken
De NAACP is de grootste organisatie
voor burgerechten in Amerika, ze
heeft 1700 afdelingen over het land
verspreid en een half miljoen leden.
Het is ook de oudste organisatie. Op
gericht in 1909 door een groep zwar
ten en blanken als reactie op afschu
welijke rassenrellen in Springfield.
Illinois «de geboorteplaats van Lin
coln), heeft ze altijd de nadruk gelegd
op gerechtelijke acties en educatie en
voorlichting in het algemeen. Talrij
ke zijn de rechtszaken waarin NAAC-
P-advocaten dicriminerende wetten
wisten op te heffen. De meest be
langrijke was ongetwijfeld de beslis
sing van het Hooggerechtshof, die
aparte scholen voor blanke en zwarte
kinderen ongrondwettelijk verklaar
de. en met die uitspraak de lange
strijd voor rassenintegratie op de
scholen inluidde.
De strijd die de NAACP streed voor
gelijkberechtiging van de zwarte be
volking speelde zich niet op straat af,
maar in rechtbanken overal in Ame
rika. En wellicht was dat de oorzaak
voor de hevige kritiek die jonge, meer
militante negers op de organisatie
hadden. Ze verweten de NAACP dat
haar leden uit doctoren, zakenmen
sen en leraren bestonden en dat ze
niet de armen uit de ghetto's verte
genwoordigde. De NAACP was te
„middle class".
Dit stigma is blijven hangen, want
nog steeds probeert de NAACP van
haar „middle class" image af te ko
men. Gedeeltelijk uit nood. want de
NAACP is in ernstige financiële
moeilijkheden. Ze draait op de
contributies van haar leden en op
giften van organisaties als de Ford-
foundation. die echter slechts voor
bepaalde programma's gebruikt mo
gen worden, en niet helpen de kosten
van de organisatie te dekken.
De NAACP voert nu een campagne
onder de naam „Soul of 76" om haar
ledental te verdubbelen, daarbij de
hulp Inroepend van een groep van
vijftig prominente negers. Maar de
NAACP veranderd ook van koers.
Mr. Christmas: „Wij willen meer een
organisatie aan de basis worden. Er
zijn voor de gewone mensen, met ze
praten, weten wat hen bezig houdt
en dan pas acties ondernemen. We
hebben gemerkt dat we als organisa
tie te ver weg staan van de mensen.
Uit gesprekken weten we dat de
woonsituatie, de scholen en de werk
loosheid de mensen het meest bezig
houdt. Wij concentreren ons nu op
de woonsituatie, omdat die ten
grondslag ligt aan zoveel andere pro
blemen.
Toen Carter het had over wijken die
hun ethnisch karakter moeten be
houden. had hij het over iets heel
fundamenteels. In Amerika neemt
de apartheid steeds meer toe. De
zwarten wonen in één wijk, de blan
ken in een andere. In de jaren zestig
Nu, dankzij een recente gerechtelij
ke uitspraak lijkt het erop dat de
buitenwijken, die tot nu toe gesubsi
dieerde woningenprojecten hadden
geweigerd, die zullen moeten toe
staan.
Maar. aldus Christmas, en dat is een
andere les die we geleerd hebben, als
je wijken gaat integreren dan moet
je dat proces begeleiden. Talrijk zijn
de voorbeelden van wijken die
binnen een paar Jaar volledig van
kleur veranderden. Als er tien zwarte
families in een blanke wijk trekken
dan creëren de makelaars een pa
nieksituatie. en de blanken vluch
ten. Er is een wijk in Queens (een
gedeelte van New York) waar in min
der dan vijf jaar 10.000 hulzen van
totaal blank naar totaal zwart veran
derden. Daar schiet je natuurlijk
niets mee op. Geïntegreerde buiten
wijken betekenen voor de zwarten
geïntegreerde en betere scholen, een
beter leefklimaat en werk. Het klinkt
erg eenvoudig maar het is vreselijk
complex. Maar veel van de acties die
wij ondernemen hebben met dit idee
te maken."
De koersyerandering van de NAACP
valt samen met het afsluiten van een
tijdperk voor deze organisatie. De
man die de NAACP sinds 1931 heeft
geleid. Roy Wilkins, treedt volgend
jaar ais directeur af. vanwege zijn
leeftijd. Hij is 75 jaar oud. Zijn opvol
ger is nog niet bekend, en er speelt
zich binnen de NAACP een machts
strijd af tussen de mensen van de
oude stempel en de mensen die van
de NAACP een meer militante orga
nisatie willen maken. Margaret Bush
Wilson behoort tot deze laatste
groep en zij maakt eenJr,'oede kans
Hoe militant kan de N. »ACP werke
lijk worden? Mr. Christmas, zegt la
chend. „Nou niet zo heel erg. Het is
duidelijk dat wil men de situatie
voor de zwarte Amerikanen verbete
ren. ze dan meer lawaai moeten ma
ken. Maar ik denk niet dat wij dat
kunnen. We zijn gewoon te ouder
wets."