))Nota van kabinet over
bezuiniging vertraagd
Mensen
moeten
meer
zemelen
Plan voor dorp in zee bij Scheveningen
Oosterschelde
Heusden bedreigt eigenaar
tweede huis met ton boete
Amerikaans ziekenhuis
ontkent afspraak over
operatie hartpatiënten
Prijsstijging gooit tijdschema in de war
Duurder worden
kleding onderzocht
Abortusdebat in september
Soepele toepassing
van regel beloofd
Bouw van 4000 woningen zou 750 miljoen gulden kosten
Brinta-de Béterham
„Iraakse Koerden
geen vluchteling"
Maximum-snelheid
op rijkswegen
wordt niet hoger
Kleuterschool met
kleine bezetting
niet snel opheffen
Rita
BIJDAG 14 MEI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
Van onze sociaal-economische redactie
f)EN HAAG De tegenvallende prijsstijging over april 2,1 procent in één maand heeft het
tijdschema van het kabinet in de war gegooid. Deze week had de ministerraad klaar willen komen
met de nota over ombuiging van de kostengroei in de collectieve sector (overheid, sociale
(orzieningen) met tien miljard gulden tot 1980.
aangekondigd. De brief zal vooral
gaan over de oorzaken van de
prijsstijging tot nu toe. Verder bevat
de brief een overzicht van het beleid
om de inkomensvorming in de vrije
beroepen te regelen via aanpak van
de tarieven.
lathe ;en aantal becijferingen en beschou-
1 zick ringen moet nu worden herzien en
verl|angepast. In Den Haag wordt ver-
lkenracht dat het nu wel midden volgen-
week wordt voordat in het kabinet
'jgebij|e laatste beslissingen zijn gevallen,
nooitpg belangrijkste vraag voor de korte
HfcW ermijn is. hoe het kabinet de
'°k werknemers per 1 juli enige compen-
1 in fcatie moet geven voor de gestegen
nde irljzen in het afgelopen halfjaar. Die
elan! tijging is vijf procent, terwijl tot nu
doorli oe met vier procent was gerekend,
devoot 2ou het rijk al gauw meer dan
n Weponderd miljoen gulden kosten om
'ondttyoor de lagere loongroepen dit pro-
j om
vai
sche' Vraoen in de Tweede Kamer
ïnmei u
vraai
iu het
ïacht
il vet
latior
enen
'en sl
schui
n op
lleni
enei
cent tegenvaller te overbruggen via
een verlaging van sociale premies of Kleding
belastingen.
Intussen wordt op het ministerie van
economische zaken hard gewerkt aan
een brief aan de Tweede Kamer over
het verloop van de prijzen. Daarin
zullen echter geen belangrijke wijzi
gingen van het prijsbeleid worden
zind Van verslaggever
DEN HAAG-HOUSTON Een woordvoerder van het St. Luke's
ziekenhuis in het Amerikaanse Houston heeft ontkend, dat er een goedkope importen uit landen met
,na afspraak gemaakt zou zijn met een groep Nederlandse hartpa- laee lonen,
kwii tlënten over operaties, die zij in Amerika zouden ondergaan
Op het ministerie wordt ook eep on
derzoek ingesteld naar de oorzaken
van de scherpe stijging van de kle-
dingprijzen bij het wisselen van win
tercollecties op zomercollecties. Ge
zien vanuit het prijsbeleid is er dan
sprake van nieuwe produkten. waar
voor dus nieuwe prijzen mogen wor
den vastgesteld, los van de oude.
Vorige maand echter heeft minister
Lubbers al voor de confectie een aan
tal verfijningen aangebracht in de
prijsregels. juist om misbruik van de
vrijheid van prijsvaststelling bij me-
degevoelige artikelen tegen te gaan.
Het is op het ministerie, aldus een
woordvoerder, nog niet duidelijk of
er sprake is van overmatige winstne
mingen bij de confectie-industrie,
tussenhandel of 'winkeliers. Theore
tisch zijn namelijk verschillende oor
zaken voor de kledingprijshausse
denkbaar. Naast winstnemingen zou'
een oorzaak kunnen zijn dat minder
gebruik is gemaakt bij de inkoop
door de winkeliers en handelaren van
Vóór prinsjesdag
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De Tweede Kamer
zal waarschijnlijk half september
het debat over abortus houden. De
bijzondere kamercommissie, die de
behandeling van de abortuswets
ontwerpen voorbereidt, heeft giste
ren besloten ernaar te streven het
debat voor prinsjesdag, 21 septem
ber. te doen plaatsvinden. De chris
ten-democratische fracties hadden
het debat liever wat later gehouden
om meer voorbereidingstijd te heb
ben. Zij zijn gisteren echter na enige
discussie met de streefdatum ak
koord gegaan.
Twee initiatief-wetsontwerpen vor
men de inzet van het abortusdebat.
Het eerste is afkomstig van de ka
merleden mevrouw Van Leeuwen
(ARP) en Van Schalk (KVP). Het
tweede. een compromis-
wetsontwerp van PvdA en VVD is
ingediend door de Kamerleden me
vrouw Veder-Smit en Geurtsen
(WD) en Lamberts en Roethof
(PvdA).
De voorbereiding van het christen
democratische ontwerp is al rond.
Van het PvdA-WD ontwerp zal het
voorlopig verslag (opmerkingen van
Op de foto, die genomen is vanaf Noord Beveland, bij het plaatsje
Kamperland, ziet men de pijlers in het water staan waarop de
kabelbaan komt. Via die kabelbaan kunnen bakken met stortma
teriaal in zee worden gedeponeerd.
Vervolg van pagina 1
e De voorzitter van de Nederlandse
Hartpatiëntenvereniging, de heer H.
)ed S. Fievet. had in het begin van deze
week. bij zijn terugkomst uit Ameri-
tg ka, verklaard, at men van plan was
j)ai leen soort „luchtbrug" op Houston te
ge openen, waar Nederlandse hartpa-
ken tiènlen geopereerd zouden worden
kwaj tegen een tarief van tienduizend dol
lar (ongeveer 25.000 gulden) per
persoon.
heer Fievet heeft verder gezegd,
lat er per maand 25 hartpatiënten
naar Houston zouden worden ge-
iracht, omdat de Nederlandse zie
nhuizen deze zaak niet aankonden.
Houston zouden de behandelingen
Tden uitgevoerd in het St. Luke's
spital. door dr. Denton Cooley en
ns staf Namens de chirurg is mee-
leeld, dat hij geen commentaar op
het nieuws had, maar de woordvoer
der van het ziekenhuis bevestigde
wel, dat de bekende specialist een
tonderhoud had gehad met een verte-
;enwoordiger van de Nederlandse
'patiënten-vereniging. „Maar."
»i hij, „er zijn geen afspraken ge
maakt voor een serie operaties hier."
Tevreden
De heer Fievet is zelf een oud-patiënt
van dit Amerikaanse ziekenhuis en
hij is bijzonder tevreden over zijn
behandeling daar. Vandaar dat hij
ïii voor z*fn nrede-patiënten ook iets wil-
de organiseren.
De woordvoerder van het ziekenhuis
noemde het plan van de heer Fievet
„een sensationeel iets." „Als wij grote
groepen patiënten zouden willen ont
vangen en behandelen, dan moeten
Bnier ver vantevoren regelingen zijn ge-
1 troffen, moet er ruimte aanwezig zijn
en moeten er vooronderzoeken wor
den verricht om een goede opvang
mogelijk te maken. Er zijn geen data
vastgesteld voor het ontvangen van
de eerste groep Nederlanders," aldus
de woordvoerder.
De Amerikaanse specialist in Hous
ton verricht met zijn medewerkers
ongeveer vierduizend hartoperaties
per jaar.
deel zullen vallen. Zij vragen zich af
welke mogelijkheden er zijn om deze
actie van de hartpatiëntenvereniging
overbodig te maken, door de opera
ties in Nederland zelf uit te voeren.
ADVERTENTIE
n METZIER-
brii ieders oogmerk
Het principebesluit van het kabinet
viel in juli 1974 aan de hand van een
advies van de commissie-
Oosterschelde onder voorzit
terschap van mr. J. Klaasesz. die
moest adviseren over een oplossing,
waarbij zowel veiligheid als milieu
tot hun recht kwamen. Begin no
vember 1974 besloot het kabinet de
Oosterschelde af te sluiten met door-
laatcaissons, waarbij drie ontbin
dende voorwaarden werden gesteld
(technisch mogelijk, vóór 1985 ge
reed. niet duurder dan 1,7 miljard
in geld van 1974 plus twintig pro
cent).
Naarmate de studie van rijkswa
terstaat echter vorderde, leken de
lun
Zorgen
Inmiddels hebben twee WD-Tweede
Kamerleden, mevrouw Ginjaar-Maas
en mevrouw Veder-Smit, aan
staatssecretaris Hendriks gevraagd
hoe hij denkt over de plannen van de
heer Fievet. De twee WD-ers maken
zich zorgen over de begeleiding en
behandeling die de patiënten in het
geval van een reis naar Amerika ten
Gerestaureerd stadje wil geen vrijetijdsplaats worden
Van een verslaggever
HEUSDEN Wie een te restaureren huis koopt van de gemeente Heusden (Noord-Brabant)
aanvaardt de verplichting het te gebruiken voor permanente bewoning. Overtreding van dat
voorschrift kan gestraft worden met een boete van honderdduizend gulden. Het gemeentebe
stuur heeft daartoe besloten om te voorkomen dat Heusden voor een groot deel zou gaan
bestaan uit „tweede woningen".
Sinds 1968 is men bezig met een
grootscheepse restauratie van het
stadje dat in een historische vesting
ligt. De animo om in Heusden een
huis te kopen is sinds die tijd erg
groot: veel mensen vinden het aan
trekkelijk om in een omgeving te
wonen die zo veel mogelijk terugge
bracht wordt in de toestand van
ruim tweehonderd jaar geleden. Bo
vendien ligt het stadje aan de
Bergse Maas. wat een toevloed van
watersportliefhebbers tot gevolg
zou kunnen hebben. Heusden heeft
daartegen geen bezwaar maar wil
niet het risico lopen een soort vrije-
tijdsdorp te worden, waar de helft
van de woningen de meeste tijd
leegstaat.
Controle op de naleving van het
voorschrift lijkt het gemeentebe
stuur niet moeilijk. „Het is hierzo'n
kleine gemeenschap dat iedereen
iedereen kent. Als iemands huis een
paar dagen leegstaat valt dat on
middellijk op." zegt gemeentesecre
taris C.P. H. Wolfs.
Overigens wil men in Heusden best
soepelheid betrachten „Als iemand
het voor zijn'werk nodig heeft dat
hij drie dagen buiten Heusden
slaapt dan is er nog niets aan de
hand. Wij komen pas in actie als de
voorschriften betreffende de bevol
kingsboekhouding overtreden wor
den. Dat is een rijksregeling waarin
precies staat wanneer iemand als
inwoner van een gemeente be
schouwd moet worden en wanneer
niet", aldus Wolfs. De regeling komt
erop neer dat men de helft van het
aantal nachten in de gemeente door
moet brengen.
Vlieland
Vorig jaar september heeft de Raad
van State uitspraak gedaan in een
min of meer overeenkomstige zaak.
die op Vlieland speelde. Het ge
meentebestuur van dat waddenei
land had geweigerd een vrouw uit
Leeuwarden in het bevolkingsregis
ter op te nemen, omdat zij haar
eilandwoning als vakantieverblijf
beschouwde. De Raad van State
gaf de Leeuwardense gelijk: ge
meentebesturen zijn verplicht men
sen, die zeggen dat ze de meeste tijd
in hun gemeente wonen, in het per
soonsregister in te schrijven.
Volgens de Raad van State moet
het gemeentebestuur bewijzen dat
dit niet zo is, alvorens een inschrij
ving te mogen weigeren. Nu is in
schrijving als inwoner van een wad
deneiland als Vlieland financieel
een voordelige zaak. wat in Heus
den niet het geval is. Het lijkt er
echter op dat ook Heusden pas in
actie kan komen, als bewezen kan
worden dat ingeschrevenen meer
dan de helft van de tijd buiten
Heusden wonen.
kansen om aan de voorwaarden te
voldoen steeds geringer. In oktober
vorig jaar werd duidelijk dat de kos
ten meer zouden bedragen dan is
toegestaan en in januari van dit jaar
werd de gedachte aan caissons op
een drempel op de bestaande onder
grond. waarop zich de meeste stu
dies hadden gericht, verlaten omdat
dit meer dan drie miljard gulden zou
kosten.
De financiële limiet bedroeg toen
door de inflatie en de marge van
twintig procent ongeveer 2,6 2,7
miljard gulden. Van de twee andere
varianten die toen in studie werden
genomen, is nu die van de pijlers op
betonnen putten uitvoerbaar geble
ken. Aangenomen wordt dat deze
binnen de kostenlimiet blijft door de
toepassing van een enkele in plaats
van een dubbele kering. De kering is
bijzonder duur gezien de mecha
nische voorzieningen die deze vergt.
Wanneer de Oosterschelde volgens
deze methode is afgesloten, blijft in
het bekken een getijdeverschil ge
handhaafd. Bij Yerseke zal dat 2,30
bedragen. Het achterliggende zoute
getijdebekken zal van twee kleinere
zgn compartimenteringsdammen
worden voorzien: de Philipsdam bij
St. Philipsland en de Oesterdam in
het oostelijke gedeelte.
Met de compromisoplossing van de
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
We eten te weinig
zemelen. Jammer.
Want zemelen zijn goed
voor onze gezondheid,
met name voor de spijs
vertering.
Gelukkig zitten er in
Brinta volop zemelen,
van de volle tarwekorrel.
Mede daarom is een
dagelijks bord Brinta goed
voor jong en oud.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Rotterdamse onderneming Polyzathe BV heeft gisteren een
opzienbarend plan gepresenteerd voor de bouw van 4000 woningen in zee bij
Scheveningen. De kosten van het project zijn geraamd op 750 miljoen gulden,
inclusief de aanleg van een dijk en een jachthaven.
jachthaven buitengaats. Het
hoogheemraadschap weet
wel van dit Engelse plan.
maar is niet op de hoogte van
het nieuwe project Daarover
is sinds 1973 wél contact met
het Haagse gemeentebestuur,
aldus ir Van Hengel. B en w
van Den Haag hebben de in
druk. dat het om een weldoor
dacht plan gaat en vinden 't
dan ook de moeite waard dit
aan de raad te laten zien. Po
lyzathe meent dat er in sa
menwerking met het gemeen
tebestuur een goede organisa
tie voor inspraak uitgestip
peld kan worden.
Rijkswaterstaat heeft, aldus
Polyzathe. het plan technisch
haalbaar genoemd. B en w
van Den Haag vinden het
plan dermate belangrijk, dat
zij een speciale vergadering
van de gemeenteraad belegd
hebben. Het project „Dorp in
zee" kan niet verwezenlijkt
worden zonder de goedkeu
ring van het hoogheem
raadschap Delfland, dat ver
antwoordelijk is voor het ke
ren van het zeewater. Echter,
volgens dijkgraaf mr A. P.
van de Berge is het hoog
heemraadschap niet ge
raadpleegd. „Wij weten niets
van dit plan." zei hij desge
vraagd. Volgens Polyzathe
zou het hoogheemraadschap
geen bezwaar hebben tegen
de uitvoering van het ambi
tieuze plan.
Woonwijken
De Polyzathe-groep (een aan
tal werkmaatschappijen en
deelnemingen in andere be
drijven) stelt zich ten doel he
le woonwijken van de grond
te krijgen, met alleen huizen,
maar ook winkels en culturele
voorzieningen. Polyzathe is
ervan overtuigd, dat het plan
ook in financieel opzicht geen
hersenschim, maar wel dege
lijk haalbaar is. „Onze bouw-
ervaring en contacten met fi
nanciële instellingen staan
daar borg voor," aldus drs R.
Loon, voorzitter van de
groepsdirectie.
Aan het vervaardigen van het
plan is een uitgebreid
marktonderzoek voorafge
gaan. De nieuwe polder tus
sen het noordelijke haven
hoofd en de belangrijkste
Scheveningse winkelstraat,
de Keizerstraat, moet vooral
woonruimte bieden aan al
leenstaanden en kleine huis
houdens. Van de potentiële
gegadigden is ruim de helft
aangewezen op woningbouw
in de vrije sector, de overigen
op gesubsidieerde bouw. Het
uiterlijk van het dorp in zee
moet afgestemd worden op de
bestaande bebouwing van
Schevenineen-dorp.
Mocht het plan in uitvoering
komen, dan is het eerste kar
wei de aanleg van een dijk.
„De hoogte, acht meter boven
NAP. is door Rijkswaterstaat
bepaald." aldus de ontwerper
van het dorp, de Haagse
architect ir A. van Hengel.
„De vorm staat nog niet
vast." In de uitbouw van
Scheveningen is ook een
jachthaven voor 1000 a 1200
kleine en grote schepen
gedacht
Tussen de (getij)haven en de
zee zou een keersluis moeten
komen, die het woongebied
tegen extreem hoge vloeden
beschermt. Zo'n haven past
prima in het gemeentelijk
streven van Scheveningen
weer een badplaats van allure
te maken, aldus architect Van
Hengel. Overigens moet een
stuk strand verdwijnen, wil
het dorp er komen, maar „het
gaat om het minst gebruikte
deel".
Jachthaven
Enkele jaren geleden werd
door een Engelse beleggings
maatschappij het plan gelan
ceerd voor een enorme
de zijde van de Kamer) op 23 juni
worden vastgesteld. De indieners
willen dan half augustus antwoord
geven op de gestelde vragen, waarna
ook dit ontwerp in september voor
behandeling gereed kan zijn.
In christen-democratisce kring
wordt verwacht dat de verdere be
handeling van de wetsontwerpen
(Tweede Kamer. Eerste Kamer ad
vies Raad van State) nog wel zo lang
gaat duren dat minister Van Agt niet
meer hoeft te beslissen of hij een.
aangenomen PvdA-VVD ontwerp
moet ondertekenen. Dit vraagstuk
kan dan tot na de verkiezingen (mei
1977) blijven liggen.
halfopen Oosterschelde. lijkt ook de
kans op het geheel openhouden van
de Oosterschelde. waarvoor de
laatste jaren steeds meer steun werd
gekregen, geringer te zijn geworden.
In de Tweede Kamer hebben de frac
ties van D'66 en de PPR zich steeds
voor een open Oosterschelde inge
zet. waarna eind vorig jaar ook de
PvdA zich in die richting uitsprak
door aan te dringen op een studie
naar verhoging van de bestaande
dijken.
In de Tweede-Kamerfractie van de
PvdA willen enkele waterstaatdes
kundigen de gedachte aan een open
Oosterschelde nog niet laten varen.
Woordvoerder Peter Roels zei: „Het
is nog niet in de fractie besproken,
maar ik meen dat nu nog de komen
de maanden door rijkswaterstaat op
de dijkverhoging moet worden ge
studeerd. Dat kan vrij snel omdat
gegevens voor de dijkverhoging
voorhanden zijn van de Zeeuwse
provinciale waterstaat en het inge
nieursbureau Dwars. Heederik en
Verhey. dat op verzoek van milieuor
ganisaties een rapport opstelde. In
dat rapport zijn met name de sug
gesties over de technische organisa
tie bij dijkverhoging erg nuttig".
De socialist Roels. een Zeeuw die
aanvankelijk voor volledige afslui
ting was. meent dat het logisch is
een keuze te maken uit alle drie de
mogelijkheden voor de Oosterschel
de (dicht, halfopen, open) in plaats
van uit twee (dicht, halfopen). Vol
gens Roels zijn de kosten van een
doorlaatbare dam wel erg hoog ge
zien de noodzakelijke bezuinigingen,
terwijl bovendien nog onzekerheden
bestaan over het voortbestaan van
mossel- en oestercultuur.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De regering is niet
bereid de Iraakse Koerden, die na de
ineenstorting van hun strijd tegen de
Iraakse regering in 1975 naar Neder
land vluchtten, de officiële status
van politiek vluchteling te geven.
De staatssecretarissen Kooijmansen
Zeevalking hebben dit geantwoord
op vragen van het PvdA-Kamerlid
Voogd.
Zij wijzen erop dat in Irak de Koer
den op zichzelf, omdat zij Koerden
waren, niet vervolgd werden. De
Koerden streden voor meer autono
mie. Het verzet daartegen door de
centrale regering van Irak leidt vol
gens de staatssecretarissen niet tot
een situatie waarin Koerden volgens
de bestaande regels als vervolgden
en als politieke vluchtelingen erkend
kunnen worden. Zij benadrukken
voorts dat niet is gebleken dat de
Koerden in Iran (Perzië) waar zij voor
hun vertrek naar Nederland verble
ven. vervolgd werden.
„Deze overwegingen, die tot afwij
zing van het verzoek van de Koerden
leidden, zijn niet nieuw in het vluch
telingenbeleid," aldus het antwoord
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister Westerterp
is niet van plan ooit nog de snel-
heidsgrens van honderd kilometer
per uur op rijkswegen te verhogen
Dat heeft hij gisteren in Den Haag
gezegd bij de opening van de alge
mene vergadering van de „alliance
internationale de tourisme", de over
koepelende wereldfederatie van au
tomobielclubs en toeristenbonden.
De minister zei dat weliswaar we
tenschappelijk niet keihard is aan te
tonen dat er verband bestaat tussen
de invoering van de snelheidsgrens
en de teruggelopen ongevallenclj-
fers, maar dat voor hem als politicus
alleen het resultaat telt. „Je kunt
eindeloos blijven discussiëren over
de juistheid van maatregelen, maar
de statistieken geven het eindoor
deel." zo zette de minister wat hem
betreft een punt achter de nog
steeds voortdurende discussies over
de snelheidsbeperking op
rijkswegen.
De minister gaf zijn internationale
gehoor een overzicht van het verkeer
en vervoer in ons land. Daarbij zei
hij veel vertrouwen te hebben in de
prognose dat er in 1980 in Nederland
meer dan vier miljoen auto's rondrij
den. „De prognoses over auto
aankopen in Nederland komen al
jaren beter uit dan die over de ge-
boortencijfers. Dat bevestigt mijn
indruk dat sommige mensen hun au
to als hun kind beschouwen." aldus
minister Westerterp.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Van Keme
r.ade overweegt om met een wets
ontwerp te komen om de opheffings
norm van kleine kleuterscholen iets
te verlagen. Nu is het zo dat kleu
terscholen. waar het leerlingen
aantal beneden de twintig zakt. op
geheven moeten worden. Dit levert
vooral in kleine plattelandsgemeen
ten nogal eens problemen op.
Van Kemenade antwoordde gisteren
op vragen van de Tweede Kamerle
den Van Ooijen en Konings (beiden
PvdA) dat hiervan overigens niet te
veel verwacht moet worden. De be
windsman blijft het namelijk onaan
vaardbaar vinden dat kleuterscho
len vin vijf of tien leerlingen zouden
blijven voortbestaan. Dat kost veel
te veel geld.
De noodtoestand in de kleine ge
meenten ontstaat vooral door het
teruglopend geboortecijfer. Het is.
aldus de minister, niet te verwachten
dat dit in de toekomst weer zal oplo
pen. Enige verbetering in de situatie
kan wel worden verwacht van de
samenvoeging van kleuter- en ba
sisscholen, maar dat kan nog wel
enige tijd duren. Van Kemenade is
niet bereid zeer kleine kleuterscho
len te laten voortbestaan totdat deze
samenvoeging een feit is geworden.
Zo kan het „dorp in zee" eruit zien, meent de Haagse architect Van Hengel.
„Niet doen. Tommy, dil is een val..."
