Bijbeluitleg verdeelt
Missouri-lutheranen
De falende mens
Lutheranen boos op
raad van kerken
Kinderdoop
verplicht
Onze adressen:
moe
Brief bisschoppen
over onderwijs
VOORBIJGANG?
3CNDERDAG 13 MEI 1976
KERK/BINNENLAND
TROUW/KW Al
Van een onzer redacteuren
SAINT LOUIS (VS) Het conflict om de Bijbel in de lutherse
Missouri-kerk lijkt nu toch nog op een kerkscheuring uit te lopen.
De leiding van de kerk heeft vier districtspresidenten uit hun
ambt ontheven. Deze vier hebben met anderen nu een „coördine-
ringsraad" opgericht, die tegenleiding gaat geven in de kerk.
uiteengezet, hoe ze uitgelegd moes
ten worden.
De ruim drie miljoen leden tellende
Missouri-kerk Is een van de drie grote
lutherse kerken in de Verenigde Sta
ten. De twee andere (de lutherse kerk
in Amerika en de Amerikaanse lu
therse kerk), die ongeveer even groot
zijn. doen volop mee in de oecumene.
Maar de Missouri-kerk. die 125 jaar
geleden door Duitse immigranten ge
sticht werd. heeft zich steeds zeer
conservatief opgesteld. Zij is niet
aangesloten bij de wereldraad van
kerken en ook niet bij de lutherse
wereldfederatie.
Vele Missouri-lutheranen be
schouwen hun kerk als de draagster Vei*Z6t
bij uitstek van de zuivere lutherse
traditie en door hun zendingswerk in
vele landen, ook in Europa, dragen zij
dat uit. Maar anderen vinden het
steeds strenger doorgevoerde funda
mentalisme in deze kerk allerminst
luthers.
De meeste docenten van Concordia
wilden deze verklaring niet onderte
kenen en werden ontslagen. Zij
richtten vervolgens met een groot
aantal studenten, dat hen trouw
bleef. „Seminex" (seminarie in bal
lingschap) op. Vorig jaar sprak de
Missouri-kerk op haar convent in
Anaheim uit. dat afgestudeerden van
Seminex in geen geval toegelaten
mochten worden tot het predi
kantschap in de Missouri-kerk.
Vraagteken
Het conflict brak uit rond het Con-
cordia-seminarie in Saint Louis. En
kele docenten daar bleken vraagte
kens te zetten bij de historiciteit van
sommige bijbelverhalen, zoals van
Jona en het scheppingsverhaal. In
1973 aanvaardde het convent (de sy
nodale vergadering) van de kerk een
door synodepresident dr. Jacob
Preus persoonlijk opgestelde „ver
klaring over Schrift- en belijdenisvra
gen". Daarin werd uitdrukkelijk ge
steld dat alleen een letterlijke bij
beluitleg volgens de lutherse traditie
is. Van een reeks bijbelverhalen werd
Maar binnen de Missouri-kerk groeit
het verzet tegen de kerkleiding. Vier
districtspresidenten; Frincke. Hecht.
Ressmeyer en Riedel, verklaarden
openlijk, dat zij zich niet zouden hou
den aan het besluit om geen Semi-
nex-theologen toe te laten. Het be
stuur van de Missouri-kerk heeft dit
viertal vorige maand uit hun ambt
ontheven, en anderen in hun plaats
benoemd. Maar de besturen van deze
vier districten hebben al laten weten,
dat zij alleen de oude vier als presi
dent erkennen. Het afgezette viertal
heeft nu samen met vier andere dis
trictspresidenten, wie ook een afzet
ting boven het hoofd hangt, een
„coördineringsraad" opgericht, die
de rond zesduizend gemeenten wil
informeren over de mogelijkheden
tot ..reorganisatie" van het kerkver
band.
In een brief aan de predikanten en
ambtsdragers, waarin hij de synode-
UIT
Kort?, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Onderwijshervorming
In Tr/Kw van 9 mei schrijft Piet
Hagen een artikel over de contouren
nota. Deels ben ik het met hem eens.
maar daarnaast beweert hij dingen
die mij enigszins doen twijfelen aan
zijn deskundigheid. Inderdaad kent
men in enkele landen een soort mid
denschool. Het doet wel erg simpel
aan te spreken over het buitenland.
Bovendien wordt verzwegen dat de
ervaringen daar bepaald niet onver
deeld gunstig zijn. Pertinent onjuist
is de bewering, dat in ons land de
ADVERTENTIE
Deze week in Hervormd
Nederland o.a.:
Interview met
Henk Vonhoff
Blijft Unctad een woor
denspel?
Teleurgesteld in het Chris
tendom
Dorothée Sölle over Amerika
Groen en de revolutie
Een miljard mensen moet nog
leren lezen.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
NAAM:
ADRES
PLAATS
TEL.NR
ab.prijs 28.50 per halfjaar
Zonder postzegel verzenden aan.
Antw.nummrr 1776. Den Haag. Bel
len mag ook 070-512111 Ook in d«
losse verkoop.
middenschool door een meerderheid
van onderwijsmensen als wenselijk
wordt gezien. Die uitspraak is ge
woon een slag in de lucht. Niet ter
sprake wordt gebracht het belangrij
ke verschil tussen de smalle en de
algemene middenschool. Als het
laatste bedoeld wordt dan is de
..meerderheid" van de heer Hagen al
helemaal nonsens. Maar zelfs als dc
smalle middenschool bedoeld wordt
dan nog is zijn gefantaseerde, want
niet op cijfers berustende, meerder
heid vrijwel zeker niet aanwezig. De
heer Hagen gaat in zijn artikel zelfs
nog verder dan minister Van Keme-
nade. Zonder discussie met de direct
betrokkenen moet de middenschool
maar gedecreteerd worden. Ik werk
zelf bij het MAVO en weet dat daar
de middenschool voorlopig „slecht
ligt". Ook persoonlijk, als vader, ben
Ik tegen de middenschool. Mijn
vrouw en ik hopen dat onze jongste
van 5 de middenschool nog bespaard
blijft. Om tot gelijke kansen te ko
men moeten de mensen veranderd
worden, maar niet de schoolsoorten.
Middelburg P. Lodder
Puzzelrit (2)
maatregel tegen de vier districtspre
sidenten verdedigt, somt Preus de
zaken nog eens op: „Willen wij onze
predikanten laten leren, dat er in de
bijbel fouten staan, dat sommige bij
belse verhalen legende zijn. dat de
mens met zijn wijsheid uit kan ma
ken. wat in de bijbel waar of niet
waar is? Willen wij werkelijk een af
gescheiden seminarie steunen, waar
van de docenten hardnekkig weige
ren ons iets over hun geloofsovertui
ging mee te delen of zich met de
synode te verzoenen?"
Neef
De leiders van de andere lutherse
kerken in Amerika hebben al meer
malen hun zorg erover uitgesproken,
dat de Missouri-kerk meer en meer
geïsoleerd komt te staan.
Dezer dagen ontving Jacob Preus
nog weer eens een brief van zijn neef
en collega David Preus. die president
is van de Amerikaanse lutherse kerk.
Daarin verzekerde David hem, dat de
„verenging van de belijdenis", die
zich thans in de Missouri-kerk
voltrekt, niet evangelisch en niet lu
thers is.
Deense minister:
KOPENHAGEN (LWI) „Ouders,
die tot de Deense volkskerk behoren,
zijn verplicht hun kinderen te laten
dopen en daarmee te laten opnemen
in de volkskerk." Dit heeft de Deen
se minister van kerkzaken, Jörgen
Peder Hansen, geantwoord op vra
gen van een lid van de christelijke
volkspartij, dominee Bent Honoré.
die zijn zorgen had uitgesproken
over het dalend aantal doopbedie-
ningen.
Vroeger kon deze verplichting afge
dwongen worden. Nu zijn de enige
middelen, die de kerk ter beschik
king staan, verkondiging, zielszorg
en onderwijs, zo vervolgde de minis
ter. Het is nu taak van de predikan
ten en de gemeenten, met gebruik
making van alle geboden mogelijk
heden de kerkleden van hun ver
plichting te doordringen, dat zij hun
kinderen moeten laten dopen.
Dat een minister zo diep op deze
zaken ingaat, hangt samen met de
bijzondere positie van de lutherse
kerk in Denemarken als
„volkskerk." De predikanten zijn
staatsambtenaars en als zodanig wel
verplicht om alle kinderen van
kerkleden te dopen. Overigens toon
de Bent Honoré zich teleurgesteld
over het antwoord van de minister,
dat volgens hem de verantwoorde
lijkheid afschuift op de dominees.
Hij had een actiever doopbeleid van
de minister verwacht.
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT;
Postbus 948.
Westblaak 9. Rotlerdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22 Den Haaq
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Vogelmoord
om
flje, WerklooiM te j*Strijpen
-X— A C I 1 I A A
loc|gt wij n^eer kannen
bfo^cereA....
Dit is een van de cartoons, die Arend van Dam tekende voor „Injectie-3", de nieuwe informatiemap van
de werkgroep nieuwe levensstijl van de raad van kerken in ons land. Het geschrift heeft als onderwerp:
solidariteit en economie en kan besteld worden bij De Horstink, Koningin Wilhelminalaan 17,
Amersfoort.
Failliet New York
krijgt hulp kerk
NEW YORK (EPD) Om een
steentje bij te dragen aan de
oplossing van de geweldige fi
nanciële problemen van de
stad New York heeft de univer-
salisten-kerk haar kerken en
andere zaalruimte gratis ter be
schikking gesteld aan het
stadsbestuur. „Als kerk genie
ten wij bepaalde belastingfaci
liteiten. Dat verplicht ons te
meer, de stad te helpen." zegt
dominee Richard A. Kellaway.
In de kerkelijke ruimten zullen
nu door de week bepaalde so
ciaal-educatieve activiteiten
van de stad plaatsvinden.
BREDA Er is een brief van de r.k.
bisschoppen van Nederland over de
katholiciteit van het onderwijs in de
maak. De brief is vooral bedoeld
voor ouders, pastores en onder
wijskrachten. Overleg over het
schrijven wordt gepleegd met onder
meer de Nederlandse katholieke
schoolraad. Op hun maandelijkse
vergadering hebben de bisschoppen
een schema voor de brief besproken.
Een datum voor publikatie is nog
niet vastgesteld.
DEN HAAG De lutherse synode
heeft haar ernstige afkeuring uitge
sproken over de procedure, die de
raad van kerken heeft gevolgd bij de
verklaring over de vrijlating van de
drie van Breda.
Daarbij werd er in de synode uitdruk
kelijk verklaard, dat men zich niet
uitspreekt over de vraag of deze oor
logsmisdadigers al of niet moeten
worden vrijgelaten
De vice-president ds. A. Burghoorn
zei. dat hij in de raad van kerken zijn
bezwaren tegen de procedure duide
lijk naar voren had gebracht. Als je
weet. dat elke keer dat deze zaak ter
sprake komt. onnoemelijk leed bij
velen wordt veroorzaakt, zoals er in
de verklaring staat, dan moet je een
redelijke kans hebben, dat het nu
ook de laatste keer is, dat de zaak ter
sprake komt. Daarom had hij het
nodig gevonden, voordat deze kwes
tie in de openbaarheid werd ge
bracht, een marktonderzoek uit te
voeren, dat wil zeggen een overleg
met de verzetsorganisaties, de joodse
instanties en de kerken zelf.
Ds. Burghoorn was in deze opvatting
slechts gesteund door de afgevaar
digden van de gereformeerde kerken
en door ds. C.F. Brüsewitz, voorzitter
van de algemene doopsgezinde socië
teit. Hij verklaarde later zeer ge
schokt te zijn geweest, toen werd
meegedeeld, dat de raad van kerken
zijn verklaring unaniem had opge
steld. Er was geen sprake van unifor
miteit.
De president van de lutherse synode,
ds. W. Bleij, merkte op, dat deze gang
van zaken er een voorbeeld van is hoe
de raad van kerken opereert. De lu
therse kerk komt. zoals de andere
kleine kerken, bij de beleidsvorming
in de raad altijd in de verdrukking.
Ds. Gronloh
De synode besloot, dat ds. J. Gronloh
te Arnhem in ieder geval dit jaar
eerste secretaris van de synode blijft,
ondanks het feit, dat hij onlangs met
emeritaat is gegaan.
Uit de staat der kerk noteren we. dat
het aantal belijdende leden in 1975
met vier procent is teruggelopen en
het aantal doopleden met zes pro
cent. Eind 1975 waren er nog 18.706
belijdende leden en 19.477 doop
leden.
De raad van kerken zal niet rageren
op de kritiek van de lutherse synode,
zolang de raad niet officieel op de
hoogte gebracht is van het lutherse
standpunt. Aldus deelde een
woordvoerder van de raad gisteren
mee. Hij onderstreepte, dat de ver
klaring over de drie van Breda una
niem door de leden van de raad is
aangenomen. Alleen over de proce
dure was er geen volledige eensge
zindheid. Vandaag vergadert de raad
van kerken. De lutherse afgevaardig
de is verhinderd.
Met stomme verbazing heb ik de
kritiek van de heer Gmelig Meijling
gelezen op puzzelritten. Ik vraag mij
af. of hij wel weet wat een puzzelrit
voor auto's inhoudt. Weet hij wel.
dat er geen enkel snelheidselement
in zit. omdat er met een gemiddelde
snelheid wordt gereden van 25 tot 30
km per uur? Dat er vrijwel uitslui
tend wegen worden gebruikt waar
van bijna geen ander verkeer ge
bruik maakt? Dat de deelnemers
door de organisatie nauwlettend in
de gaten worden gehouden, en dat
verkeersovertredingen zonder par
don worden gestraft? In dat stukje
voert deze meneer ook een onnodig
verbruik van grondstoffen aan. Be
seft hij wel dat zo'n puzzelrit ont
spanning betekent voor alle deelne
mers terwijl zij als het mooi weer is.
toch ook niet thuis blijven zitten en
dat kost toch ook energie?
Hoofddorp T. Bogaard
Betaald voetbal
Met genoegen las ik dat premier Den
Uyl heeft geweigerd subsidie te ver
lenen aan het betaalde voetbal. Zijn
argument dat het geld wel voor be
langrijker zaken kan worden aange
wend lijkt me volkomen terecht. In
navolging hierop is het misschien
beter dat de gemeentelijke overhe
den hun geldelijke steun eveneens
intrekken Sterker nog, het beste
kunnen we alle getalenteerde spelers
en trainers maar aan het buitenland
verkopen en het betaalde voetbal in
Nederland liquideren. Tezamen met
de uitgespaarde subsidie zou dit een
zeer groot bedrag opleveren (mini
maal 100 miljoen gulden) dat ter
beschikking zou kunnen komen te
staan aan heel ons volk. Er zouden
bijvoorbeeld heel wat sportvereni
gingen voor amateurs geholpen kun
nen worden.
Utrecht Steven ten Cate
Naar aanleiding van het artikel
„Eendenkooi middelpunt van een fa
miliereünie wil ik mijn diepe veront
waardiging kenbaar maken Vol af
schuw vernam ik hoe Nico Stokman
die vogels in het nauw wil drijven en
eigenhandig vermoorden. Welk recht
heeft de mens om een dier. een gave
Gods. te misleiden te vermoorden en
op te (vueten?!'
Assen M. Vinken
door dr. C. Rijnsdorp
Op een conferentie van letter
kundigen. enkele tientallen ja
ren geleden, werd een spelletje
gedaan. Schrijvers en dichters
rondom het tijdschrift Op-
waartsche Wegen moesten
worden gekarakteriseerd met
een boektitel. Nu had Jan H.
de Groot een fraai baardje,
maar een kaal hoofd. Iemand
van de aanwezigen
kenschetste hem met de titel
van een toen bekende roman
of novelle: Het schuldeloos
tekort.
Inderdaad, grapjes terzijde: als de
mens tekort schiet, faalt, moet men
onderscheid maken tussen een
schuldig tekort en een toebeschikt
tekort. Men kan het niet helpen, dat
men geboren wordt met bepaalde
lichamelijke of geestelijke tekorten
of gebreken, die toch ons leven me
de aanzienlijk bepalen.
Ik denk nu natuurlijk al lang niet
meer aan Jan de Groot met zijn
geestig-vriendelijke blik en zijn fel
rechtvaardigheidsgevoel. We spre
ken nu in het algemeen. Er is ook
een schuldig tekrot. waaraan nie
mand ontkomt. Martinus Nijhoff. in
zijn bundel Vormen van 1924,
dichtte: „In alles tekort gescho
ten/Staar ik bij het raam op de
stad En vraag: was Ik gToter gewor
den/Wanneer ik had liefgehad?"
Wie 'mens' zegt, zegt: de falende
mens. Van de mogelijkheden die in
ons schuilen, kan maar een fractie
worden gerealiseerd. „Duizend din
gen. nooit gezegd en nooit vermoed,
zijn in mij doodgezwegen" zegt de
dichter J. H Leopold ergens. Voor
sommigen is een briljante carrière
weggelegd.
Zo zei Abraham Kuyper op het
einde van zijn leven, ik meen ter
gelegenheid van zijn 80e verjaar
dag: ..Ik ben een veelszins gelukkig
man geweest „Maar bekijk het le
ven van de geslaagden eens op de
keper'
De schrijfster Anna Blaman (van de
'vergeten generatie', zie het interes
sante interview met Henriëtte van
Eyk onlangs in onze krant) noemde
zich eens in een persoonlek gesprek
'fundamenteel ongelukkig'. Toch
zit er in die notie van het onvermij
delijke falen ook een stuk troost
Uit de prentbijbel van Pieter H. Schut (1659).
Mijn falen is slechts een persoonlij
ke variëteit van het zo oneindig rijk
geschakeerde, algemeen-menselijke
falen.
Theologisch duikt hier het dogma
van de erfzonde op. In dit leerstuk
vallen toebeschikt en schuldig tekort
te zamen. Wy menen wel individuen
te zijn, maar we maken deel uit van
de grote collectiviteit die mensheid
heet en die tegenover God collectief
schuldig staat. Het internationaal
r.k. tijdschrift voor theologie Concili
um heeft no. 3 van zijn I2e jaargang
gewijd aan het onderwerp De falen
de mens. Het Ten geleide, van Schil-
lebeeckx en Van lersel, wyst erop dat
de termen 'erfzonde' en 'de falende
mens' niet identiek zijn.
De samenstellers willen juist het on
derscheid nader uitwerken tusseii
erfzonde en de geseculariseerde term
falende mens aan de ene kant, en die
zaak van het falen zelf ter andere
zijde. Daartoe hebben zich opge
maakt vier N'ederlandstaligen. vier
Duitsers, twee Amerikanen en een
Franstalige auteur (Levinas). Het
nummer van 104 blz. kost 12.90 (giro
1607458 t.n.v. DIC-De Horstink.
Amersfoort, onder vermelding van
1976 no. 3). De opzet is keurig syste
matisch.
Voorwaarden
Hoe ervaren wy in het algemeen,
d w z. aan welke voorwaarden is dit
ervaren gebonden? We ervaren bin
nen een historische traditie, en voor
ons is dit de westerse.
Nu kunnen we maar niet simpelweg
spreken over „de" falende mens. En
wat is precies falen? Is dit schuld,
waarvoor wij verantwoordelijk zijn,
of zijn we verkeerd geprogram
meerd? Zijn we voor alles ver
antwoordelijk, of voor niets ver
antwoordelijk?
Er zijn bedreigingen waaraan de
mensen als Individuen en sociale
groepen niet onontkoombaar over
geleverd zijn, maar die zij moeten
overmeesteren, als zij hun voortle
ven en hun menswaardig leven niet
in gevaar willen brengen (7). Maar
steeds minder mensen zijn in staat
zonder troost het lijden van verle
den en heden, een lijden dat zij niet
kunnen verklaren en begrijpen, te
verdragen (21). Wat is een mislukt
leven? Welke dimensie heeft het
begrip geslaagd leven? (27).
Iedereen staat bloot aan twee te
gengestelde gevaren: de bekoring
(verleiding» te denken dat wij ons
leven niet maken, dat er niets is dan
lot en de bekoring te denken dat
er niets is dan vrijheid (30). Wij
lijken om mens te worden een
aantal noodsituaties nodig te heb
ben (32). Wij zijn allen geboren met
een ongeneeslijke ziekte, „leven"
genaamd, waartegen de medische
wetenschap nog steeds geen reme
die heeft gevonden.
Ongetwijfeld zijn er machtsstructu
ren in de wereld, maar ieder die
werkelijk macht bezit. weet. hoe
beperkt deze macht in werkelijk
heid is en hoe moeilijk het is om iets
gedaan te krijgen (36). Wie aan het
hoofd staat van een machtsstruc
tuur. beheerst deze structuur daar
om nog niet.
Het enthousiasme van sommige
theologen en geestelijken voor „re
volutie" verraadt slechts hun ge
brek aan historische kennis. De ou
de onderdrukkende klasse wordt
bijna altijd vervangen door een
nieuwe onderdrukkende klasse; de
oude gevestigde orde maakt plaats
voor een nieuwe gevestigde orde
(37). Het weer en misoogsten zijn
nog steeds variabelen waar we
slechts met de grootste moeite vat
op krijgen (41). Soms moeten we
handelen zonder illusies te hebben.
De Heer Jezus viel drie keer. toen
Hij zijn kruis droeg. Iedere keer
stond Hij opnieuw op. Ook de chris
ten die faalt, moet zo doen (43).
Er is ook een falen door communi
catiestoornissen, en toch kunnen
juist die stoornissen communicatie-
bevorderend zijn (44). Dat het men
selijk falen geen volstrekt falen is.
bewijst dat God de wereld nog in
Zijn hand houdt.
Zondeval
Een apart hoofdstuk wordt gewijd
aan de zondeval: een sterk ingekort
en vereenvoudigd uittreksel uit een
driedelig werk van Eugen Drewer-
mann dat dit jaar te Paderborn
verschijnt. Levinas wijst erop dat
het menselijk tekort schieten in on
ze tijd een nieuwe betekenis krijgt
door het bewustzijn dat wij van dit te
kort schieten hebben. En Franz PÖg-
geler wijst erop, hoe belangrijk het
is zich voortdurend te veranderen
en op nieuwe levenssituaties in te
stellen (éducation permanente).
Gelukkig wordt de falende mens
omgeven door Gods liefde, zegt Piet
Schoonenberg (85). Schillebeeckx
schrijft over Jezus en de menselijke
levensmislukking (11 blz.i. Roland
E. Murphy over spiritualiteit en
Cornelis Verhoeven over humor als
veiligheidsklep.
De belangrijkheid van het onder
werp en de kwaliteit van de bijdra
gen noopten mij opnieuw over Con
cilium te schrijven.
itige
NIET ALLEEN hel
Het moet toegejuicht wordeLtgri
mensen die voor het overige zir
een zekere drift op de toekom^ds n<
pen en althans zeer geïntere(iet g
ziin in de problemen van hetD.000
ook het verleden niet vergetf in
deze week werden we weèari oi
confronteerd met dat verledenen t*
dat de dag van de tiende m De
eenmaal onlosmakelijk verbowaal
met die afschuwelijke morgeifldeld
wij wreed door oorlogsgewel®0.
den opgeschrikt. Velen zullen op ve
lereerste momenten met dietn g
rompelende berichten van botden,
dementen en parachutisten t
in het hart van ons land niet g
kelijk vergeten. Ik was de vori
uit Den Haag teruggekeerd^
provincieplaats die toen
woonplaats was. Een paar wek*. D(
voren had ik een weekend d®l ht
bracht op een dorp en daar,
geerd naast een smid die mij if™
dagmorgen al vroeg wakker niL^
met de geluiden van zijn bedrOp*
die merkwaardige toestand tr
slapen en waken dacht ik datil
nog lag, op dat dorp, om
gauw gerucht in huis te horen <J
andere dingen wees. Onmidd
stond ik naast m'n bed en hoorè
woord oorlog ergens vallen. HetI
viel me. hoewel ik de vorige avo
Den Haag de extra bewakingsc
regelen bij de bruggen had
merkt. Ik realiseerde me ploti
dat er met dit geweld een ingrt
de periode in mijn leven aanbri
had behoefte om dit met iemaj-
bespreken. Hoewel ik opgewy
was en uiterst nieuwsgierig wat
feite aan de hand was kon ik e
toe komen mijn kamer te 1
voordat ik een ogenblik gespf"
had tot Hem. die mijn leven k®
Het heeft mij later nooit losga
dat dat begin zo was. Wat ik gei
heb weet ik niet precies meer, g
het betekende een kracht in der
verende en teleurstellende dagi
toen volgden. Ik stond er niet d
in. En zo zal het velen vergaan! jta
»eei
ima
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK on
Beroepen te Angeren (toez. parure
mevr. M. W. v. d. Berg-Wajyen
kand. te Zetten; te Waarder. Op| de
den en te Schoonrewoerd L. Quisto
Molenaarsgraaf; te Elburg J. r
Groot te Neerlangbroek; te l^ger
Lekkerland A. Muilwijk te Ofcini
kerk a. d. IJssel.
Aangenomen naar Westbroek ^ma
Riphagen, kand. te Reeuwijk dl
dankte voor Driessen, Eethei—
Drongelen; Haaften. Staveil
Stellendam en Tiendeveen.
Bedankt voor Gameren J. Vroeg!
weij te Katwijk aan Zee.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Dieren J. M. G. Sijl
te Avereest-Balkbrug; te St.
Parochie A. J. P. DondorJ
Grijpskerk.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Leerdam T. S. Hut!
kand. te Groningen.
BAPT. GEMEENTEN
Bedankt voor Rotterdam-Cenl
A. A. Boeschoten te Apeldoorn
Ds. H. D. Doorenbo:
Ds. H. D. Doorenbos te IJsselmu
heeft zich aan de gereformeerde1
ken onttrokken en is overge
naar de gereformeerde kerken i(
gemaakt; buiten verband). Ds.
renbos. die vijftig jaar is. heef
gereformeerde kerken nooit a
gediend. In 1967 kwam hij als eu
tus-predikant over uit de geij
meerde kerken (vrijgemaakt)
aanleiding van de kerkstrijd.*—
toen in die kerken was. )r
Ds. P. op den
Op 54-jarige leeftijd is overledejrtfc
P. op den Velde te Zierikzee, die tui]
christelijke gereformeerde kefc
een belangrijke plaats heeft in&
men. Ds. op den Velde was
machinebankwerker. Later gini'
theologie studeren in Apeldoorj
1949 werd hij predikant te Mur)
woude. Daarna stond hij achtet
volgens in Hilversum. Mijdreclj
sinds 1965 in Zierikzee. Hij wa
sessor van de laatste generale i
de. curator van de theologisch#
geschool te Apeldoorn, voort
van het deputaatschap „contacO
de kerkjeugd", redacteur van d«
kelijkse prekenserie „Uit de>
vensbron". Daar de kerk van Zit
zee een predikant heeft uitgezol
naar Israël, was hij ook intei
bezig met de vragen in de ven
ding kerk en Israël. Ds. op den V-
had een beroep naar Apeldd
Centrum aangenomen. Hij zou I
begin april intrede hebben gei
als zich niet plotseling een ernl
ziekte geooenbaard had.
