onderd jaar
effectenhandel
iteun komt ook
|issers ten goede
Marktberichten
Ander aandeel RSV bij
bouw van kern
centrales in Z.-Afrika
Mogelijk
toch werk
voor 800
man bij
Nederhorst-
Staal
Wall Street gedrukt
Vereniging" begint aan haar tweede eeuw
Gedenkboeken
expositie
Jubilaris in cijfers
nbbers doet toezegging aan Kamer
Herrie binnen OR
van RSV-dochter
Mogelijk zestig
ontslagen bij
Bontweverij
Kabinet dan van één zorg verlost
Vakbonds
bestuurder:
^rtetIerpag 6 MEI 1976
FINANCIËN-ECONOMIE
TROUW/KWARTET 19
een onzer redacteuren
HSTERDAM De Amsterdamse effectenbeurs, gevestigd in het hart van de binnenstad in de
recte omgeving van het Damrak en De Bijenkorf, geldt als één van de oudste effectenbeurzen
de wereld. De geschiedenis ervan gaat namelijk terug tot omstreeks 1600.
isterdam was in die dagen een
langrijke handels- en havenstad,
b grote schaal werden produkten
fe hout. granen, wijn, zout. suiker,
bak en specerijen gekocht en ver
acht
en ander ging gepaard met
(ndel in geld en wissels. Werd tot
ïstreeks 1588 vooral in baar geld
ndeld, nadien namen wissels
i steeds belangrijker plaats in.
[»t zal ongeveer in 1597 zijn ge
lest, dat een aantal wisselhande-
ren als nevenbedrijf begon „ac-
(aandelen) te verhandelen,
„actiën" vonden hun oor-
•ong in de vaart van Nederlan-
s op Oost-Indië, die tot dan vrij-
§1 uitsluitend in handen van Por-
Jgezen was geweest,
ft is de oprichting van de Veree
gde Oost-Indische Compagnie
DC), dié eigenlijk de grote stoot
jf tot de effectenhandel. Aandelen
I de VOC waren niet alleen in
jnden van rijks kooplieden en van
delijke overheden, maar ook in
it we vandaag de dag „kleine be-
fcgers" noemen. In een „actiën-
lek" uit die dagen treffen we bij-
[orbeeld eert „craembewaarster"
i, maar ook de „meyt van burge-
ïester Boom".
Kctiën"
„actiën" van de VOC werden
naai daags verkocht: om 8 uur
f morgens in de Jodenbreestraat,
11 uur op de Dam, tussen 12 en 1
op de beurs en verder nog in
Ise clubs en gezelschappen tot
kldemacht.
hier genoemde beurs was het
rsgebouw, ontworpen door
idrick de Keyser, welk gebouw
1611 in gebruik was genomen,
dien vond de produkten-
rsjhandel in de open lucht
in de Warmoesstraat. Bij
?cht weer zocht men zijn toe-
lucht onder de winkelluifels, later
I de Olofskapel en in het voorpor-
1 van de Oude Kerk.
i beurs van Hendrick de Keyser
bnd ongeveer op de plaats van het
§de hoofdkantoor van de Rotter-
nsche Bank aan het Rokin. De
De heer J. Ph. Korthals Altes,
voorzitter
van de jubilerende „Vereni
ging"
beurs bestond uit een open plein,
omzoomd door gaanderijen. De pi
laren van deze gaanderijen waren
genummerd. Bij een pilaar verza
melden zich de handelaren in een
bepaald produkt. Men kende zo de
tabakshoek, de suikerhoek enz.
Ook was er een effectenhoek. (Op
vallend is de overeenkomst met de
huidige effectenbeurs, waar men
ook „hoeken" kent, vaste plaatsen
op de beursvloer. waar bepaalde
fondsen worden verhandeld).
Reglementering
Reglementering van de beurshan
del was in die dagen een ongekend
iets. De effectenhandelaren waren
slechts gehouden aan de voorschrif
ten van de politie, zoals ook de
handelaren in produkten. En zo kon
het dan ook gebeuren, dat geleide
lijk aan de handel in aandelen van
allerlei speculatieve maatschap
pijtjes (ook wel zeepbellenhandel
De Vereniging voor de Effecten
handel bestaat op 17 mei a.s.
honderd jaar. Het jubileum
wordt vandaag in de Ronde Lu-
I therse Kerk in Amsterdam inge
luid met een bijeenkomst. Tij
dens deze bijeenkomst zal het
eerste exemplaar van het ge
denkboek ,,Een eeuw vol effec
ten" van de hand van prof. dr.
Joh. de Vries aan de voorzitter
van de Vereniging, de heer J.
Ph. Korthals Altes, worden aan
geboden.
Tevens zal dan door de voorzit
ter de tentoonstelling „Effecten
handel door de eeuwen heen",
worden geopend. Deze ten
toonstelling, eveneens in de
Ronde Lutherse Kerk, is voor
het publiek geopend van 7 tot en
met 29 mei en wel van maandag
tot en met zaterdag van 10-16
uur. De toegang tot deze ten
toonstelling is vrij.
genaamd) een steeds groter vlucht
nam.
De belangstelling voor deze handel
was zelfs zo groot, dat de
beursruimte te klein bleek. Men
week uit naar een koffiehuis in de
Kalverstraat. Dat ging goed tot het
moment, waarop vele Amsterdam
mers in één klap hun vermogen (en
illusies) kwijt raakten doordat één
van de vele zwendelondernemingen
(er was er één, die als doelstelling
had „het ruïneren van de Turkse
rovers") op de fles ging. Het koffie
huis in de Kalverstraat werd toen
bestormd en door een woedende
menigte geplunderd.
Zeepbellen
Toch waren niet alle zaken uit die
dagen zeepbellen. In 1720 bijvoor
beeld verscheen een prijscourant
voor effecten. Het oudste
exemplaar dateert van 24 septem
ber van dat jaar. Naast binnen
landse fondsen stond er ook een
aantal buitenlandse in, w.o. aande
len van de Bank van Engeland.
Het duurde tot het einde van de
achttiende eeuw, namelijk tot 1787,
voor er een zekere reglementering
van de effectenhandel van de grond
kwam. Dat geschiedde in het Colle-
gie tot Nut des Obligatiehandels.
De werking van deze instelling werd
echter door de komst van de Fran
sen in hoge mate belemmerd. Tege
lijkertijd ging het met de econo
mische positie van Amsterdam
toch al verzwakt door de op
komst van Londen en Hamburg
bergafwaarts. Mét de econo
mische neergang begon merkwaar
digerwijze ook het beursgebouw te
kenen van een bedenkelijk verval te
vertonen.
In 1836 moest tot sloop worden
overgegaan en werd een houten ge
bouw op de Dam betrokken. Een
prijsvraag (ook toen al) werd uitge
schreven voor de bouw van een
nieuwe beurs. Niet één van de prijs
winnaars kreeg echter de opdracht
voor de bouw, maar een lid van de
jury (J. D. Zocher). De nieuwe
„beurs met de kolommen" verrees
op de plaats van de huidige Bijen
korf.
In de open lucht
Ook dit gebouw was niet overdekt,
zodat de handel weer vrijwel in de
open lucht plaatsvond. Dit werd
o.a. verdedigd met het argument,
dat zo „de kwalijke geuren, die de
mindere standen nu eenmaal ver
spreiden, minder hinderlijk waren".
In 1857 vond de oprichting plaats
van de Effecten-Sociëteit, nadat'in
1856 al was gesticht het Algemeen
Beurscomité voor Publieke
Fondsen. Beide instanties hielden
zich bezig met het behartigen van
de belangen van de effectenhandel.
In 1876 besloten zij in het lokaal
Het beursgebouw, ontworpen door Hendrick de Keyser, dat in 161J
in gebruik werd genomen.
„De Vereeniging" in de Warmoes
straat samen te gaan en zo kwam
de „Vereeniging voor den Effecten
handel" tot stand. Eerste zorg was
het vinden van een betere behui
zing voor de effectenhandel. Deze
werd uiteindelijk in 1903 gevonden,
toen de nieuwe Koopmansbeurs
van Berlage werd geopend.
Toch voelde de effectenhandel zich
hier niet helemaal thuis en in 1913
werd dan ook het huidige gebouw
aan het Beursplein 5 betrokken. De
architectuur van dit gebouw met
zijn vele marmer van de hand van
Jos. Cuypers. sloot meer aan bij het
idee, dat men toen nog van een
bankgebouw had. Nadat de huis
vesting was geregeld was het eerste
doel van de „Vereeniging" paal en
perk te stellen aan de nog altijd erg
ongeregelde handel in aandelen en
obligaties.
Stormen
In de achterliggende honderd jaar
is de „Vereeniging" (lees de beurs)
niet voor stormen gespaard ge
bleven. Te denken valt aan de
Eerste Wereldoorlog, aan de
beurscatastrofe van 1929 in New
York en de daarop volgende crisis
van de dertiger jaren. Vers in het
geheugen ligt ongetwijfeld nog de
periode van de Tweede Wereldoor
log, toen vrijwel alle joodse beurste
den omkwamen in Duitse kampen.
In 1942 besloten de bezettingsauto-
riteiten de van joden geroofde effec
ten door het Amsterdamse ban
kiershuis Lippmann, Rosenthal
Sarphatistraat via de beurs te ver
kopen. Het zijn deze verkopen die
een zwarte bladzijde vormen in de
geschiedenis van de „Vereeniging".
Het heeft na de oorlog vrij lang
geduurd alvorens de effectenhandel
weer goed op gang was. Het afwik
kelen van de erfenis uit de oor
logsjaren, en met name het pro
bleem van het effectenrechtsherstel
(het herstel van de eigendomsver
houdingen met betrekking tot de
onrechtmatig via de beurs verkoch
te joodse effecten) waren zaken, die
de normale beurshandel in de weg
stonden.
Toekomst
Ten aanzien van de toekomst moet
worden gewezen op de activiteiten
van de in 1970 gevormde commissie
herziening beursbestuur. Met haar
voorstellen, neergelegd in het rap
port „De Amsterdamse effecten
beurs op een nieuwe koers" heeft zij
de toekomstige ontwikkeling uitge
stippeld. De Vereniging voor de Ef
fectenhandel in 1972 werd de
naam aangepast aan de nieuwe
spelling gaat op deze koers een
nieuwe eeuw in haar bestaan in.
Er zijn stappen gezet, die moeten
leiden tot een verdere versterking
van de plaats van de beurs binnen
de kapitaalmarkt en tot het te
rugdringen van de nadelige gevol
gen voor de beurshandel van de in
1975 verder plaats gevonden heb
benden bankconcentraties. Met de
technische realisatie van het giraal
effectenverkeer zijn grote vorde
ringen gemaakt en tenslotte mogen
ook de verkenningen rond de moge
lijke introductie van een Europese
optiemarkt in Amsterdam niet wor
den vergeten. Om met voorzitter J.
Ph. Korthals Altes van de Vereni
ging voor de Effectenhandel te
spreken: „Bouwend op hetgeen in
de eerste eeuw van ons bestaan is
bereikt, zal het de tweede eeuw
waarachtig wel gaan." (Voor het sa
menstellen van dit artikel werd ge
bruik gemaakt van gegevens van de
Mees Hope Groep).
AMSTERDAM De Vereniging
voor de Effectenhandel het be
stuur van de Amsterdamse effec
tenbeurs heeft blijkens haar sta
tuten ten doel het bevorderen van
de effectenhandel in de ruimste zin.
Deze organisatie met een maat
schappelijke verantwoordelijkheid
jegens overheid, bedrijfsleven en
kapitaalverschaffers, telde eind
1975 in totaal 175 bedrijfsleden, ter
wijl het aantal beursleden verbon
den aan de bedrijfsleden, 323
beliep.
Het aantal beursgemachtigden, die
namens het bedrijfslid voor wie zij
werken zelfstandig mogen kopen en
verkopen op de beurs, was eind
vorig jaar 255. Het aantal beurs-
employés (die niet zelfstandig mo
gen kopen en verkopen) beliep 142.
Eind december jl. was er één vrou
welijke beursgemachtigde en be
droeg het aantal vrouwelijke beurs-
employés zes. De gemiddelde leef
tijd van alle beursleden was eind
1975 52,5 jaar.
In de dagelijkse Prijscourant waren
eind 1975 2127 fondsen opgenomen,
waarvan 242 aandelen van Neder
landse ondernemingen. De totale
beursomzet had vorig jaar een
waarde van 24,6 miljard gulden.
onze parlementsredactie
HAAG Minister Lubbers van economische zaken heeft
feren in de Tweede Kamer toegezegd dat de regeling voor
|ening van financiële steun aan de Nederlandse zeescheep-
t ook zal gelden voor Nederlandse vissersschepen en voor
ouwingen.
p was van verschillende zijden
e Tweede Kamer aangedrongen,
rtinister deed de toezegging bij de
■otwoording van de opmerkingen
Je Tweede Kamerleden dinsdag
ikten over de regeringsnota over
inverlening aan de zeescheep-
*t.
regering wil de scheepvaart een
nie geven van vijf jaar achtereen
procent op investeringen, mits
reders hun nieuwbouw-
rachten zoveel mogelijk plaatsen
3e ook in moeilijkheden verkeren-
lederlandse scheepsbouwers. Dat
t de regering 440 miljoen gulden.
iger steunbedrag
Tweede Kamer nam gisteren de
iringsplannen voor kennisgeving
Vanmiddag zal worden gestemd
r de ingediende moties, waarvan
van KVP-Kamerlid Van Zeil het
igrijkst is.
•ns die motie moet de regering
vijf jaar achtereen 4,25 procent
lie geven, maar een hoger steun-
rag, dat gelijk zou zijn aan een
Ier door de KVP-er voorgestelde
lling volgens welke de reders een
Istingaftrek op investeringen van
jt jaar achtereen vijf procent zou-
genieten.
^tssecretaris Van Huiten van ver-
I en waterstaat betoogde gisteren
een dergelijk voorstel niet nodig
omdat de scheepvaart en de
fcepsbouw tezamen in feite een
in krijgen die gelijk is aan het
fde heer Van Zeil gewenste
ag-
immissie
I dergelijk steunbedrag was een
t geleden ook voorgesteld door
i speciale door de regering inge
stelde commissie onder voorzit
terschap van de oud-wethouder van
Rotterdam drs. Viersen. Staatssecre
taris Van Huiten zette uiteen dat de
scheepsbouw al een rentesubsidie
krijgt van twee procent. Dat opgeteld
bij de vijf jaar achtereen premie van
4,25 procent komt precies neer op het
bedrag dat wordt gewenst volgens de
motie-Van Zeil, die wordt gesteund
door de CDA-partijen, DS'70 en de
SGP. „Er is volkomen ten onrechte
gesteld dat de regering de voorstellen
van de commissie-Viersen heeft ge
halveerd", verweet staatssecretaris
Van Huiten de Nederlandse reders,
die dat in een brief aan de Tweede
Kamer hadden gesteld.
UTRECHT Binnen de onderne
mingsraad van Rotterdam Nuclear,
een onderdeel van het Rijn-Schelde-
Verolme-concern, is herrie ontstaan
over het feit dat de directie op het
standpunt zou staan dat werkne
mers in continu-dienst vergaderin
gen van de bedrijfsledengToepen
maar in hun vrije tijd moeten bijwo
nen. Bij Nuclear worden onderdelen
voor kerncentrales gemaakt.
In verband met een en ander hebben
zeven van de elf gekozen leden van
de OR hun werkzaamheden in de
raad opgeschort, zo heeft de heer M.
Vischschraper, voorzitter van de be-
drijfsledengroep van de Industrie
bond NVV meegedeeld. De zeven
OR-leden die opstappen zijn alle
maal aangesloten bij de NVV-bond.
De vier overige gekozen OR-leden
zijn aangesloten bij de Industriebon
den van CNV en NKV en de Vereni
ging van Hoger Personeel.
Middenstandsbank
Geen ruimte meer
voor weilandwinkel
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In Nederland is
geen plaats meer voor grote winkel
centra rond de grote steden. Rond
Parijs zijn zes grote winkelconcentra
ties opgezet die gematigd luxe tot
zeer luxe van opzet zijn. Maar Frank
rijk heeft dan ook niet een „winkel
hiërarchie" zoals wij die in Nederland
kennen. Dit betoogde drs. J. F. H.
Wijsen, voorzitter van de raad van
bestuur van de Ned. Midden
standsbank tijdens een rede in
Amsterdam. Met winkelhiërarchie
doelde drs. Wijsen op het systeem
zoals dat na de laatste wereldoorlog
tot stand is gekomen en dat
buurtwinkelcentra omvat, daarbo
ven een wijkdetailhandelscentrum,
daar weer boven het stadsdeel
centrum en tenslotte de binnenstad.
Deze qentra sluiten zeer goed op el
kaar aan en brengen een dichte be-
winkelingsgraad met zich mee. aldus
de NMB-topman.
Hij stipte ook de problemen aan van
de ambachtelijke bedrijven in de bin
nensteden die het onder meer door de
hinderwet steeds moeilijker krijgen.
De steeds verdergaande eisen vergen
van dit type kleine ondernemer in
vesteringen die hij financieel niet
meer kan opbrengen en de NMB
heeft dan ook gemeend in enkele
projecten speciaal aandacht aan de
ze materie te moeten besteden.
Drs. Wijsen hield zijn voordracht ter
gelegenheid van de presentatie van
de Atlas van de distributieve verzor
ging van de hand van prof. dr. L. Bak.
Bak stelt dat deze verzorging (van
goederen en diensten) wat de infor
matie betreft een achtergebleven ge
bied is. Op medisch en sociaal gebied
bijv. zijn veel meer statistische en
beschrijvende gegevens bekend. Zijn
atlas wil in dit manco voorzien. De
detailhandelaar vindt in de atlas een
groot aantal kaarten, tabellen en sta
tistieken die hem bij zijn distributie
kunnen helpen. Prof. Bak vertelde
dat van de 3.000 woonkernen in Ne
derland 1000 winkel noch café
hebben.
POELDIJK. VEILING WESTLAND NOORD
tomaten 8,10-11,70. sla 30'/j-45. andijvie 60-80.
spinazie 54-62. postelein 41-1.44. stoofsla 67.
komkommers 25-73, pepers groen 10.40-12.00.
pepers rood 19,90. paprika groen 2,30-3,20, papri
ka rood 3,80-4,40, selderij 6-21. peterselie 13.
krulpeterselie 8-25. rabarber 61-71, radijs 66-74,
prlnsessebonen 9,20-12,10, snijbonen 9,20-12.10.
snijbonen 4,30-5.80, bloemkool 1,25-2,80, auber
gines 2.70-3.00. raapstelen 34-41, (rankethaler
20,40-22,60, aardappelen 4,80-6,90, bospecn 1,30-
1.70
•s-GRAVENZANDE. VEILING WESTLAND
ZUID
sla 28-41, tomaten 7,50-12.71. snijbonen 5.10-5,80.
bloemkool 1.20-2.40. komkommers 28-56. auber
gines 2,70-3,10. paprika groen 2.85-3.30. andijvie
47-70. spinazie 23-66. postelein 1,35. bospeen
1,15-1,55, pepers groen 13,50-13,70, radijs 67-98.
aardappelen 3,80-5.70. prlnsessebonen 7,70-9,90.
rabarber 58-77. spitskool 1,65, selderij 6-10. pe
terselie 12-22, raapstelen 32 tuinkers 42-58. prei
75-95.
DE LIER, aubergines 190-310. aardappelen 163.
andijvie 71-85. snijbonen 500-620, bospeen 115-
185. Vellingver. „Delft-Westerlee" rode paprika
p.kg. 390-535, groene paprika p kg 230-310.
spaanse peper p.kg. 1170-1300, peterselie 18-25.
postelein 180-190, raapstelen 31-33, rabarber 54-
86, radijs 73-85. selderij 10-23, spinazie 30-56, sla
16'/j-41>/:. bloemkool 145-220, tomaten 790-1330,
spitskool 130-145, prei 67-100, komkommers
21-69.
aanvoer 87.000 st.
1114 kg 30. 1116 kg 32. 17 18 kg 3236. 19 21 kg
35-38, 22724 kg 38-41. 25/28 kg 40'45. 29 op kg
35/50, Stoofsla. 400 kg 53/64. Witlof, aanvoer 9000
kg. All 220/310, Bil 180/270, Bloemkool. 3000 St..
6 220/280, 8. 180/250, 10. 150-230, 12. 110, Radijs.
62000 bos. I 89'94. II 81/83, extra 89-95. Komkom
mers 249000 stuks mldd prijs. 76 91 61.70. 61-76
56/60. 51/61 46/50, 41/51 40/42. 63/41 23/31. 31/36
28-30. 26-31 22 23. 31 op 7275, Tomaten 3500
bakjes. A 1020 1190, B 1080 1320. C 910 990. CC
650. Koolrabi 3000 st. 5-6 31-36, 7/8 55-61, Andij
vie 53000 kg A65-81 B6570. Bospeen 5000 bos
2000 kg 162-187, Prei 14000 kg 69 96. Rabarber
19000 kg 57/78. Selderij 11000 kg 28-43, Snijbo
nen 1000 kg 550-600, Sperziebonen 20 kg 940,
Spinazie 33000 kg 20-38, Uien 13000 kg 92-137,
Aardappelen 500 kg. Irene 194/201. Aardbeien
9000 dzn. Olaza 157, Gorella 145/149, Slvetta 168.
DEN BOSCH Aanvoer totaal 9589, 2499 run
deren, 513 graskalveren. 60 vette kalveren, 3677
nuchtere kalveren. 1157 schapen. 652 lammeren.
62 gelten. 923 slachtvarkens. 46 lopers en 1407
slachtrunderen Prijzen un guldens): melk- en
kalikoeten 1675-2800. guiste koelen 1400-2000.
kalfvaarzen roodbont 1950-2850, zwartbont 1725-
2450, klam vaarzen 1575-1950. guiste vaarzen
1425-1875. pinken 1025-1400. graskalveren 625-
950, nuchtere kalveren voor fok of mestcrij rood
bont 250-250. zwartbont 175-350 wiidexchapen
145-185. ooien met lammeren 280-410. stieren le
kwal. 6.75-7.20. 2e kwal 6.45-6.70. vaarzen le
kwal 6.45-7.05.2e kwal. 5.80-6.35. koelen le kwal
630-7.05. 2e kwal 5.80-6.45. 3e kwal. 5.60-5.75.
worstkoeien 4.55-5.70. vette kalveren le kwal
4.95-5.20, 2e kwal 4.75-4.90 en 3e kwal 4.45-4.70,
nuchtere slachtkalveren 1.35-1,60. slachtzeugen
le kwal 3.00-3.10. 2e kwal 2.29-2.98. 3e kwal
2,78-2.90. slachtvarkens 3,15-3.30, vette schapen
180-245 en vette lammeren 210-265.
WOERDEN. 5 mei Aanvoer 1 partij. Bij rede
lijke handel werd een prijs genoteerd van 5.05
per kg
MIDDENMEER Wit hooi 125-260. graszaad-
hooi 100-145. haverstro 105-110, gerstestro 120-
Visserijnieuws
AANVOER
IJ.MUIDEN, Woensdag 1150 kg tong, 26 kisten
tarbot en griet. 406 kisten kabeljauw, 30 kisten
wijting, 762 kisten schol. 42 kisten schar, 99
kisten makreel en 36 kisten diversen
PRIJZEN per kilogram: grote tong 11,57-11.45.
gr. m. tong 14.70-14.45. kl m tong 11.80-11,48.
tong I 10.98-10.47. II 9.79-3.99. tarbot 13.46-13.13.
zalm 13.89-11
per veertig kilogram: tarbot 468-221, griet 261-164,
kabeljauw I 138 126. II 178 154. III 138 112, IV
120 84. V 84-75, schol I 84-71, II 92-72, III 112-92.
IV 52-41. wijting III 108-78. makreel II 71-49, III
61-55, schar 63-32.
BESOMMINGEN: IJM 18 2200. 1JM 27 125C.
TH 21 9100. UK 234 6100, VD 20 1300, VD 19
9700. WR 140 1500. YE 25 1800. spanvlsscrs
UK 17 en 56 12800. UK 48 en 78 8300. UK 107
en 200 12700, UK 135 en 145 8400.
DEN HAAG De werkgelegenheid
voor zestig werknemers van de Ne
derlandse Bontweverij te Slagharen
loopt ernstig gevaar, aldus minister
Lubbers van economische zaken in
antwoord op schriftelijke vragen van
het Tweede-Kamerlid Rienks
(PvdA). Besprekingen tussen het mi
nisterie en de Bontweverij hebben
ertoe geleid, dat in Slagharen een
reorganisatie zal plaatsvinden, waar
door de mogelijkheid ontstaat de
werkgelegenheid van honderd perso
nen te behouden, aldus minister
Lubbers.
De bontweverij is in de problemen
gekomen met zijn produktie van po
lyethyleen netzakken voor aardap
pelen. De afzet van het bedrijf in
Frankrijk en Duitsland is groten
deels weggevalen als gevolg van de
zeer goedkope invoer van de netzak
ken uit Hongarije en andere Oosteu-
ropese landen De bontweverij leed
in '75 een verlies van 6.6 miljoen.
De omzet aan derden van AHOLD
over de eerste 16 weken van 1976 is
ca. 20 pet. hoger geweest dan in het
overeenkomstige tijdvak van 1975.
Het winstniveau kwam overeen met
dat van het tweede halfjaar van
1975, dat aanzienlijk gunstiger was
dan het eerste halfjaar van 1975.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM De kans, dat de Amerikaans-Zwitserse-
Nederlandse combinatie van bedrijven (waarin het Rijn-Schelde-
Verolme concern deelneemt) de opdracht voor de bouw van twee
kernenergiecentrales voor Zuid-Afrika krijgt, is gestegen. Aan
vankelijk zou RSV als onderdeel van de order de omstreden
reactorvaten leveren, maar thans wordt overleg gepleegd over
een andere taak. Als dat gebeurt, zal het kabinet één zorg minder
hebben.
Want. als RSV de reactorvaten niet
bouwt en een andere taak krijgt toe
bedeeld. dan hoeft het kabinet de
moeilijke beslissing over het al of
niet verstrekken van een exportver
gunning niet te nemen. Het kabinet
is gebonden aan het ook door Neder
land ondertekende non-
proliferatieverdrag (tegen de ver
spreiding van kernwapens) en vooral
aan de motie van kamerlid Relus ter
Beek (PvdA), waarbij levering van
nucleair materiaal wordt verboden
aan landen. die het non-
proliferatieverdrag niet hebben on
dertekend.
Vermoedelijk zal de Amerikaanse
partner in het consortium, General
Electric, de reactorvaten bouwen. De
Nederlandse bijdrage aan de Zuid-
afrikaanse opdracht zal dan
waarschijnlijk bestaan uit de bouw
kundige entourage van de kerncen
trales en uit de levering van hulpap-
paratuur.
Exportkrediet
Overeind blijft echter het vraagstuk
van de exportkredietgaranties, de
vraag dus of de regering de levering
aan Zuid-Afrika financieel mogelijk
moet maken. Economische samen
werking tussen Nederlandse bedrij
ven en Zuid-Afrika wordt gezien als
een directe versterking van de eco
nomie en een indirecte steun aan de
apartheidspolitiek.
De kwestie van de door RSV te le
veren reactorvaten barstte vorig jaar
oktober los toen bekend werd, dat de
regering RSV toestemming had ge
geven mee te dingen naar de Zuid-
afrikaanse order. De Anti-
Apartheidsbeweging Nederland
(AABN) publiceerde daarop docu
menten waaruit bleek, dat een ver
zoek van RSV in 1974 om een ex
portvergunning en kredietfacilitei
ten in eerste instantie door het kabi
net was afgewezen. Bij een volgende
behandeling zou die toestemming
plotseling wel zijn gegeven, mede
aldus de AABN door de welwillen
de houding van de drie betrokken
ministeries (Economische Zaken, Fi
nanciën en Buitenlandse Zaken).
Het werkgelegenheidsargument zou
Eén jaarvergadering
met 14 jaarverslagen
AMSTERDAM De aandeel
houders van de Amsterdam-
Tapanoeli Rubber Cultuur
Maatschappij al lang een
vrijwel slapende vennootschap
krijgen het nog één keer
druk. Op de komende aandeel
houdersvergadering wordt hun
de goedkeuring voorgelegd van
liefst veertien jaarverslagen.
De laatste jaarvergadering
werd in 1961 gehouden. In de
jaren 1962 tot en met '68 ver
schenen er nog wel jaarversla
gen maar jaarvergaderingen
bleven toen al achterwege. Na
dien verschenen er zelfs geen
verslagen meer.
Het bestuur stelt voor de ven
nootschap te liquideren. Voor
aandeelhouders zit er toch nog
een kleinigheid in het vat want
de Cultuurmaatschappij KWA-
LU is bereid de schadeclaim
over te nemen die Tapanoeli
nog heeft op Indonesië en die
in de jaren 1979-2003 geleide
lijk tot een uitkering leidt.
daarbij de doorslaggevende rol heb
ben gespeeld.
Ook maakte de AABN op verzoek
van het Afrikaanse Nationaal
Congres, de verboden oppositiepar
tij in Zuid-Afrika, bekend, dat met
de order een bedrag van 2.5 miljard
gulden zou zijn gemoeid en dat het
Nederlandse aandeel door RSV 950
mijoen zou bedragen Deze prijzen
waren vastgesteld in 1974 en de
AABN achtte het reëel, dat deze be
dragen gedurende de looptijd van de
leverantie (15 tot 17 jaar) met 40
procent zullen worden verhoogd.
De AABN meent, dat levering van
zogenaamde vreedzame techniek
door o.a. Nederlandse bedrijven
Zuid-Afrika op atoomgebied boven
dien minder afhankelijk zal maken
van het buitenland, waardoor, het
bewind-Vorster minder kwetsbaar is
voor buitenlandse druk tegen het
apartheidsbeleid.
UTRECHT Districtsbestuurder B.
J. van der Weg van de Industriebond
NW heeft de indruk dat er voor 800
man werk is bij Nederhorst-Staal in
Gorkum.
Deze mensen zouden dan bij een
zelfstandig op de markt operend be
drijf werken, dat ook zelf orders kan
verwerven, aldus Van der Weg. Hij
vindt dat er op dit moment een sfeer
ontstaat waarin een goed gesprek
met alle belanghebbenden rond Ne
derhorst-Staal mogelijk is.
Op 31 maart is een deel van het plan
van Hollandia-Lubbers en De Groot-
Constructies bekend gemaakt. Daar
uit concludeerde de heer Van der
Weg toen, dat er werkgelegenheid
voor slechts 350 man bij Nederhorst
zou zijn. Nu is hij optimistischer.
De directeur van Hollandia-Lubbers
(een der zes gegadigden voor Neder
horst Staal), de heer R. U. Lubbers,
broer van de minister, bevestigde
dat verleden week een gesprek is
geweest tussen de zes belangstellen
den. „Wij hebben gesproken over de
structurele problemen in onze
branche en daaronder valt ook Ne
derhorst." Zowel de heer Lubbers,
als de heer Van der Weg wachten
met spanning op het antwoord van
minister Boersma op het voorstel
van Hollandia-Lubbers en De Groot-
Constructies.
DOW JONES INDEX
Indust. Sporen Util. Obi. Mods
3 mei 990.32 210.56 87.62 72.88 809.0
4 mei
993 70 212.02 87.58 72.74 813.1
5 mei 986 46 211.63 87 42 72.82 813.1
Aand. Obi. Tot. II. L.
3 mei 15.180 21.450 1871 368 1091
4 mei 17 240 21.940 1873 821 596
5 mei 14.970 20.820 1844 552 830
New York
ACFIndustr
Akzona
AlconAlum
AlleghPow
AllChcmSy
AlluMCoAm
Amaxlnc
AmAirlines
AmBrands
ABroadC
AmCanCo
AmCyanCo
AmElecP
AmHomi-
AmMotorC
AmNatGas
AmS'.andl
AmTelTt-l
ipexC
Fine
AMI
Amttedlnd
AnacondaC
ApecoCorp
ArmcoStcel
ASALtd
Asarcolnc
AchlandOit
AtlanlRich
BayukCigl
BendixCorp
BelhlehSt
BoeingCorp
Burlingtln
BurlNInr
BurroughtC
CanadPnc
Carlmgo'K
CaterpilTr
CclaneteC
CerroCorp
ChaseMar.h
ChmifSjt
ChryslerC
Ci'.icorp
CilieaS
CocaCola
Colgate P
Coltlndlnc
ColumGas
CommEd
CommSat
ConaolEd
ConsNatG
ContCanCo
ConlOil
ContTelC
4/5
5/5
3/5
4/5
4/5
S'S
4/5
5/5
49".
Control D
21»!
22».
Lockheed
9».
SouthPa
35».
35»!
49'/»
CPClnt
44
LoneStar
16».
16».
SouthRa
60».
60
22'/»
22*.
CrownZell
43».
44*.
LTVCorp
13».
13
SprrryR
47».
47»'.
28'/.
28»!
CurtWrC
12»,
12».
Marcorlnc
36».
36».
StBrands
36».
36».
17'/»
17».
CurtWrCA
23>/.b MarihFld
21».
21».
StOilCal
36'/.
36*.
41»!
40».
Dartlnd
33».
33»!
MartinM
21».
21V.
StOllInd
48" «d
49
SO'.'I
51».
Delmonte
26».
26».
MeyDepS
50»!
50
SlDrugs
16».
16».
54'/»
53»!
DowChem
107».
108».
MCAInc
71
69».
Studeb
44*.
44*.
2IV»
21".
Dupont
150».
151».
McDonn
20».
20».
SunOilC
31" «1
31».
10*.
II».
EasternA
7».
8»!
Merck&C
74».
73*.
SunOitCp
35».
35».
41V»
40».
EaslKodok
106'.
107».
MetroGM
13».
13».
SynteyC
"/TV.
27».
29
29».
EIPasoG
13'.
13'/.
MidIRov»
23
22».
TandyC
38».
37».
32'/.
33».
Esmarkl
30».
39».
95
Minnesota
60».
59
27».
27».
24'/.
24».
ExxonC
93».
MobilOil
58»..
58».
Texacolnc
27».
27».
22».
21»!
FairchC
37'/.
27'/!
39».
Monsanto
92
92».
Texailnstr
116».
115»!
33'/.
33»!
Florida
27V»
Motorola
52».
51*.
TrxaiUtil
18».
18'/,
5V.
5*.
FluorC
33
33»i
Nabisco
41*.
41».
ToledoEd
23».
24
34'/»
34».
FordMot
57».
58
NatCanC
12»!
12»/»
II'/*
ll'/i
25».
24*.
Freuhauf
24».
24*.
NatCashR
27».
26*.
TrantWA
II*»
II'
57*»
57»/»
GatxCorp
29
28».
NalDi.t
23'*
23».
TwCentF
10*.
12».
6».
7'/»
GenCablv
!0V»
16
IO'/I
NatGyps
15».
15*.
Unilever
47».b
47 b
19*.
20».
GcnCigar
GenElect
16
NatSteel
43' i
45».
UnionCarb
70*.
69»;
10
10
53
53
NatTeaC
4».
UmonEt
14".
14*.
37'/.
38'
OenFoodC
28»i
28».
NlgaraM
13».
13».
UnOjlCal
43».
45».
23'/.
23».
Gi-n.Mot
70».
70»/.
NLlndus
16».
17».
UnionPac
86».
86».
2*.
2».
GenPUt
17
16».
NorfWest
76»!
77».
Unlroyal
8».
8».
31'/J
31'/»
GenTelT
26
26
NrdAPhil
27».
26»,
UnUrand*
9
9».
25'/.
-"5
GcttyOil
Gilette
153
153
Nlllinois
24».
24'/.
UnCorp
8».
8».
I7ex
17
30»>
30».
OccPolr
14»,
14».
ÜnTcchn
66».
67
28».
28>/i
Goodrich
26».
25».
OlinCorp
38 "ie
38*.
USSteel
niv» 81'
94ex
94».
Goodyear
21*.
21*.
Par.fGas
20*.
20*.
WarnerL
33». 32»
92*.
C-'acr&C
28
28».
PacifLigh
17».
17
WestBanc
21'.
22».
42'/.
Grcyhnd
15*»
16
PanAm
SM
3».
We.tUmon
18».
18
*41
41
GulfOilC
33
32».
PennCtr
IV»
1».
We.tingh
15**
IS*.
29
30».
GuilOii
25'
25".
Pepnco
?4>
73'»
Wheelabr
18»»
I8M
26'/!
27».
MeinzCo
46
46».
Phelpz.D
43'.
Woolworth
22»*
21M
38».
39
Hellrfl
22' I
23».
PhMorm
56
55*.
Wrigley
66».
68».
101
101».
HilmnH
17».
17*.
Philips
!l»«b ll'.b
Xerox
31»*
49»
18
18
Honeyw
43».
45
PhillPet
56".
55».
3'/»
3»!
IIIC.nl
19
19
Polaroid
34».
33".
86
86».
ImpOil
23
10".
23».
ProclorG
89
89».
BEURS MONTREAL
50".
51'.
In.iicn
10».
PublS.'
19
18'.
45
5.3
27".
28
Ir.tHu
249»!
252»»
Quaker
24".
24".
28".
28
35».
35".
IntFlav
25'
26
RCACorp
25
25*.
BelTel
46".
4'.
I»*.
19*.
IntHarv
25'
25".
12».
12»!
Bovr.
0 91
0 92
33».
33».
IntNirK
33'!
33»!
RepSleel
74
34'
CanPac
17*%
17",
43'/»
43»!
IntPaper
71»,
26».
71
26*.
Reynolds
boe
59».
Dom taf
25
25
82
82»i
IntTelT
Rockwell
30».
30M
Huskey
20 "5
20*.
25*.
25'.
JapanF
JManvtle
8'.
8
RoyalD
47».
47».
Inland
9».
9».
44-».
44».
28*.
29
SaFrlnd
36".
36
IntNick
32».
33
23'/.
24
Kan.City
22»i
22».
Schoefer
6».
6».
26».
26».
28>/>
28».
Kan.Pow
18».
19
Schlumb
76».
76»,
Noranda
37».
37».
27
28»;
Kennecott
33».
33».
SeaTsR
70»,
69»,
ShellCan
15».
15».
17*.
17».
KLM
40»..
ShrllOil
57».
58»*
SteepR
1 90
1 90
27
27».
KraftCo
42»/.
43».
SouthCo
14'.
14».
Walker
29»i
30
29».
29'
KrogerCo
18".
18».
66'
i«
LrhmanCo
11».
11».
- gedaane
n btede
n: i gedaan en latei
Y 1 be
rd«n
13".
Liltonln
16
16'.
laten, e
- ex div a
claim, -
niet on'
IV.
