Kerken in DDR vragen
communistische partij Qtj--1
„wederzijds respect"
IS
1
Werkdagen leden bijbelgenootschap
Druk op kerken in
Zuid-Vietnam
Vandaag
Ds. J. W. van der Hoeven
doet beroep op ons volk
Kerk weigert
gewetensgeld
Harde bewijzen voor kelijke ambtsdragers aan, om op alle
doorgeven van
atoomgeheimen
Pastoraal werk
onder homofielen
in Frankrijk
Ontslag Russisch
priester ingetrokken
Geen requiem voor
Adolf Hitler
Onze adressen:
VOORBIJGANGERS
WOENSDAG 5 MEI 1976
KERK-BINNENLAND
TROUW/KWARTET 7 w
Van een onzer redacteuren
BERLIJN De leiding van de bond van evangelische kerken in Oost-Duitsland maakt zich zorgen
over plannen binnen de communistische partij van het land, de SED, om het marxisme-leninisme
aan alle Oostduitsers als wereldbeschouwing op te leggen.
McNCHBERG (EPD) De
kerkeraad van de evangelische
kerk in Münchberg in Beieren
heeft besloten, geen giften meer
aan te nemen van mensen, die
uit de kerk getreden zijn. „Wij
hebben hier nogal wat mensen,
die om de kerkbelasting te ontlo
pen als lid van de kerk bedankt
hebben. Met een deel van het
geld, dat zij zo uitsparen, willen
zij plaatselijk de Maecenas
uithangen en tevens hun gewe
ten sussen. Daar passen wij
voor", aldus de voorzitter van de
kerkeraad, Hcinzleo Glenk.
In een stellingname met het oog op Vnnr athpïemp
het naderend partijcongres, dat vrij- T uur
dag begint, heeft de kerkleiding op
het „onloochbare feit" gewezen, „dat
er in onze maatschappij mensen zijn
van verschillende wereldbeschouwin
gen." Dat vereist wederzijds respect,
zoals dat in de besluiten van de Euro
pese veiligheidsconferentie van Hel
sinki uitdrukkelijk benadrukt is als
„wezenlijke factor voor de vrede, de
gerechtigheid en het welzijn."
De tekst van de stellingname werd
bekendgemaakt door bisschop
Men kan de SED het recht niet ont
zeggen. dat zij voor het atheïsme
kiest, zei Schönherr. Maar. zo ver
volgde hij. het wordt voor de christe
nen onmogelijk, om vol vertrouwen
over te gaan tot een gezamenlijke
aanpak van de problemen van de
toekomst. wanneer deze we
reldbeschouwing met al haar onder
delen aan alle DDR-burgers moet
worden opgelegd.
wederzijds respect
riep alle christenen op. de partijdag
in hun gebed te betrekken.
oeicenagemaaKi aoor uissciiup Een ander punt van zorg voor de
Albrecht Schönherr van Oost- Oostduitse kerken is. dat in het ont- IxesprCKKen
Berlijn. In zijn jaarverslag op de sy- werp voor het nieuwe communis- schönherr was positief over de ge
node van de Oostberlijnse kerk sprak tische partijprogram het beginsel sprekken tussen vertegenwoordigers
Lt: J. V.Innnrnvtp irln cnhnirlinrr hlppnn Ir O r Lr an ctllt fln
hij de hoop uit, dat het partijcongres
het ontwerp voor het nieuwe partij
program op een aantal wezenlijke
punten zal wijzigen.
van scheiding tussen kerk en staat en van en Sfcaat, juist van de laatste
de waarborg van godsdienstvrijheid tijd. Bij dergelijke ontmoetingen
niet meer uitdrukkelijk genoemd kwam veel gemeenschappelijks,
worden Bij de opening van de maar ook fundamentele meningsver-
Oostberlijnse synode zei praeses SChiHen voor de dag. De bisschop
Manfred Becker, dat het komende noemde het van grote betekenis, dat
partijcongres voor jaren beslissend zuiice verschillen tegenwoordig open
zal zijn voor alle Oostduitsers. Hij besproken kunnen worden, zonder
nadelige gevolgen voor de ge-
TT j sprekspartners. Hij spoorde alle ker-
niveaus open gesprekken met verte
genwoordigers van de overheid te
zoeken.
NAIROBI EPD» De pan-
Afrikaanse kerkenconferentie zal
deze maand „onweerlegbare bewij
zen" aan de evangelische kerk in
Duitsland overleggen, dat de
Bondsrepubliek atoomgegevens ver
strekt aan Zuid-Afrika.
Dit heeft Burgess Carr. secretaris
generaal van de pan-Afrikaanse ker
kenconferentie. gezegd in een inter
view met het Oostafrikaanse christe
lijke weekblad Target. In Ar-
noldshain (West-Duitsland) zal deze
maand een ontmoeting plaatsvinden
tussen het moderamen van de evan
gelische kerk in Duitsland en Afri
kaanse kerkleiders.
Dit gesprek is een nasleep van een
incident tijdens de assemblee van de
wereldraad van kerken in Nairobi.
De Afrikaanse kerken verweten de
kerk in West-Duitsland, er niets aan
te doen. dat de Westduitse regering RICHMOND (EPD) In Zuid-Vietnam zijn de kerken een jaar na
atoomgeheimen aan Zuid-Afrika ter de communistische machtsovername nog steeds actief maar wel
beschikking stelt. De Westduitsers aan belangrijke beperkingen onderworpen. Dat blijkt uit een
Uit deze gesprekken had Schönherr
ondanks het ontwerp-partijprogram
de hoop. dat de aanwezigheid van de
kerk en haar medewerking in de
DDR-maatschappij op allerlei ma
nier gerespecteerd zou worden en dat
dit tot een „ontspannen en vrije situ
atie" tussen staat en kerk zou leiden.
Hij citeerde een ..zeer vooraan
staand" SED-functionaris (zonder
diens naam te noemen), volgens wie
de ideologische tegenstellingen tus
sen marxisten en christenen geen be
lemmeringen behoeven te zijn om
samen te bouwen aan de Oostduitse
maatschappij.
Vechten
Ook andere sprekers in de synode
zeiden, dat het mogelijk is, als
christen in de DDR te leven en de
nodige tolerantie te krijgen. De ruim
te daarvoor wordt echter niet auto
matisch gegeven. Men moet er voor
vechten.
Zo ging Schönherr in op de moeilijk
heden rond het ziekenhuispastoraat.
De laatste tijd kwamen van verschil
lende ziekenhuizen berichten, dat
predikanten alleen nog maar tijdens
het gewone bezoekuur werden toege
laten. Uit gesprekken met zieken
huisdirecties was Schönherr geble
ken. dat er voor het ziekenhuispasto
raat zeker nog zeer goede mogelijk
heden waren, mits de predikanten
tactvol optreden.
Ook zei hij. dat overheidsinstanties
zich het afgelopen jaar beijverd heb
ben. gevallen van discriminatie van
christenjongeren op te helderen.
Toch gebeurt het nog regelmatig, dat
ouders de „raad" krijgen, hun kind
van de katechisatie af te halen „om
de toekomst van het kind niet in
gevaar te brengen."
Prinses Beatrix en Prins Claus berochten gisteren op hun reis naar Israël de
vesting Massada in de Negev-woestijn. Voor het verslag van de derde dag van
het bezoek van het prinselijk paar aan Israël zie pagina 3.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
reageerden, dat zij met losse vermoe
dens niets konden beginnen
ISTANBOEL (EPS) Het oecume
nisch patrarchaat van Konstantino-
pel heeft een driemansdelegatie aan
gewezen, die deze maand een reis
maakt langs de hoofden van de elf
orthodoxe patrarchaten en autoke-
fale kerken in de wereld. Hun bespre
kingen hebben ten doel. de plannen
voor een pan-orthodox wereldconci
lie nieuw leven in te blazen.
rapport van de zending van de zuidelijke baptistenconventie in
de Verenigde Staten.
Godsdienstvrijheid is wel beloofd,
maar de christenen kunnen ze vaak
niet benutten, meldt Samuel James,
die vroeger zelf als baptistenzende
ling in Zuid-Vietnam heeft gewerkt.
Er zijn allerlei indirecte maatregelen
om de kerken dwars te zitten. Zo
vinden omscholingsprogramma's en
andere activiteiten bij voorkeur
plaats op tijden, dat kerkdiensten
gehouden worden. Ook de onzeker.
heid en de angst, voor kerkbezoek
gestraft te worden werken negatief
op het aantal kerkgangers.
De regering oefent druk op de protes
tantse kerken uit. om zich te vereni
gingen. volgens James omdat ze dan
gemakkelijker te controleren zijn.
Het christelijk studentenwerk in Ho-
Tsji-Minh-stad (het voormalige Sai
gon) kan nog steeds doorgaan.
Fusie
Trouw meldt de fusie per 1 Januari
van de Middenstands-organisaties
NKOV en KOV Daar heb lk wel
even van opgekeken. Leergeld wenst
men van roomskatholleke zijde nog
steeds niet te accepteren. Opportu
nisme ls een parool wat reeds Jaren
in hun vaandel staat geschreven.
Zou dat ook niet mede de oorzaak
zijn dat de KVP zo snel In ledental is
gedaald? Wat de middenstandsbond
van het NKOV betreft, een paar
maanden geleden zegt de heer Per-
quin. voorzitter van de roomse mid
denstands bond letterlijk: kies met
het evangelie als grondslag voor een
christelijke maatschappelijke orga
nisatie met een duidelijk herkenbaar
beleid. Een beleid dat niet gestoeld
is op pure zakelijkheid, maar gericht
is op de mens als schepsel Gods en
op de ondernemer als rentmeester
van het geschapene. Kies voor de
rijkdom van het evangelie en wijs de
armoede van een zakelijk pragma
tische af. lk vraag maar: heeft de
heer Perquin dat beginsel plotseling
afgezworen. Droevig.
GroningenG. de Vries
Flatgebouwen en
criminaliteit
Professor Hoefnagels had zijn fel
protest, gepubliceerd in Trouw van 1
mei. twintig jaar eerder moeten ui
ten. Reeds in 1960 heb ik in één van
mijn boeken uitvoerig aandacht be
steed aan de sociale functie van de
woning en gewezen op de vele nade
len van moderne flatgebouwen. Mijn
verwijt geldt niet alleen professor
Hoefnagels, maar ook professoren
xvan de T.H. te Delft, van wie sommi
gen pas de laatste jaren kritiek uit
oefenen op de mensenpakhuizen die
onder hün toeziend oog zijn en nóg
worden gebouwd. Zelfs richt zich
mijn verwijt tot de zestien kabinet
ten die we sedert 1945 hebben gehad
en waarvan niet één uitblonk door
visie, enkele individuele ministers
uitgezonderd.
VOORTHUIZEN Onder het molto
„Maak een nieuw begin, vóór het ein
de" gaat ds. Jan Willem van der Hoe
ven in mei en juni een serie samen
komsten houden om het Nederlandse
volk op te roepen „terug te keren tot
God". De serie begint zaterdag 8 mei
met een zgn. „revcildag" in
Amersfoort („De Brug". Schuilen-
burgw-eg 2, aanvang 10.30 uur). Ds.
Van der Hoeven houdt de samen
komsten op uitnodiging van de Stich
ting Interkerkelijk Reveil. Vorig jaar,
in juli en augustus kwam hij in de
publiciteit door gedurende veertig da
gen elke dag een zgn. „vastenmars"
Terecht gaat professor Hoefnagels te door Amsterdam te houden, met het
keer tegen architecten en planoio-
gen Ze zijn het echter niet alleen!
Zouden we vanwege een te ver door
gevoerd staatsdirigisme de me
deschuldigen van deze maatschap
pelijke verloedering niet moeten zoe
ken op het ministerie van volkshuis
vesting?
De onsociale woningbouw zal de cri
minaliteit stellig hebben bevorderd.
Maar de voornaamste oorzaak van
deze toenemende criminaliteit is
meen ik toch het verlies van
normbesef.
Den Haag F. Schaaff
doel christenen tot „verootmoediging
en scbuldbelijden" op te wekken.
Ds. Van der Hoeven werkte sinds 1962
in de Arabische wereld en was van
1967 af beheerder van de „graftuin" in
Jeruzalem. Sinds vorig jaar houdt hij
zich in Nederland en andere landen
bezig met het prediken van een sterk
op de eindtijd gerichte boodschap.
De oproep die hij in de komende we
ken tot Nederland wil richten is, vol
gens hem, geen wanhoopskreet van
een ongeluksprofeet, maar een appel
te geloven „dat God ons land genadig
wil zijn, als wij ons omkeren van onze
doodlopende wegen." (Inlichtingen:
postbus 24, Baarn.)
Ds. J. W. van der Hoeven
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De „stichting bij
zonder pastoraat buitenland"
(adres: Ten Katestraat 69 1, Amster
dam-West) gaat het pastorale werk
onder homofielen steunen, dat ds.
Joseph Doucé dit najaar in Parijs zal
beginnen.
Deze steun vanuit ons land wordt
nodig geacht omdat ds. Doucé niet
of nauwelijks hulp in Frankrijk zelf
hoeft te rekenen. De stichting
schrijft hierover:
„Wij weten dat hij onder tegenstand
en onbegrip zijn werk zal beginnen.
De situatie en de houding ten op
zichte van de homofiele medemens
in Frankrijk zijn vergelijkbaar met
de situatie in Nederland voor 1960.
Speciaal de houding van de kerken
vinden wij belangrijk. Men reageert
er nog vaak vanuit de traditionele
afweerreactie".
Joseph Doucé werd in 1945 geboren
en groeide op in het Vlaamsspre-
kende deel van België. Vanaf 1964
woonde hij in Frankrijk. Na theolo
gische studies aan het Baptist Theo
logical Seminary te Rüschlikon-
Zürich in Zwitserland werd hij in
1971 als predikant bevestigd in een
Noord-Franse baptistengemeente.
In zijn pastorale werk zag hij de
volledig negatieve houding van de
Franse kerken tegenover seksuele
problemen. In deze tijd kwam hij in
aanraking met ernstige situaties,
waarin homofielen gediscrimineerd
werden, wat bij sommigen zelfs tot
zelfmoord leidde.
Ds. Doucé heeft zich ook uitvoerig
op de hoogte gesteld van-de ontwik
kelingen in ons land en van de hou
ding van de Nederlandse kerken ten
opzichte van mensen die homofiel
zijn. Tot degenen die het werk van
de „stichting bijzonder pastoraat
buitenland" aanbevelen behoren: de
gereformeerde hoogleraren dr. J. Fi-
ret en dr. H. M. Kuitert, de her
vormde oudtestamenticus prof. dr.
K. A. Deurloo, radiopastor ds. G.
Toornvliet, de vrijgemaakt-
gereformeerde predikant drs. H. de
Jong (buiten verband), de studenten
pastoors Huub Oosterhuis en Ton
van de Stap. de gereformeerde stu
dentendominees S. de Lange en L.
Ringnalda, de Amsterdamse pastoor
dr. J. E. F. Gottschalk en de crimino
loog prof. dr. H. Bianchi.
KUESNACHT (Zwitserland) De
Russische orthodoxe priester Gleb
Yakoenin, die vorig jaar bekend
werd door zijn brief aan de we
reldraad van kerken, waarin hij de
raad verweet te zwijgzaam te zijn
over de christenvervolgingen in de
Sowjet-Unie, mag weer werken. In
een kerk in de omgeving van Moskou
is hij aangesteld als voorzanger.
Vanwege de kritiek die hij samen
met zijn collega Lev Regelson had
geuit, was hij ontslagen op last van
de staatsdienst voor kerkelijke za
ken. Dat Yakoenin weer een functie
kreeg is vooral te danken aan talrij
ke verzoeken daartoe uit de gehele
wereld. Aldus heeft de Zwitserse in
formatiedienst „Geloof in de tweede
wereld" meegedeeld.
Als priester mocht Yakoenin niet
meer werkzaam zijn sinds hij in 1965
in een open brief aan de patriarch de
situatie van de kerk aan de kaak had
gesteld.
BUENOS AIRES De zojuist tot
kardinaal gecreëerde aartsbisschop
van Buenos Aires mgr. Juan Carlos
Aramburu heeft de lijkmis verboden
die vrijdag in een kerk in de Argen
tijnse hoofdstad voor de zielerust
van Adolf Hitler had zullen worden
opgedragen.
Tot de mis was het initiatief ge
nomen door een „nationale commis
sie van eerherstel" van een zekere J.
C. Siegwald.
De aartsbisschop heeft gezegd dat
„particuliere gebeden voor openbare
zondaars" zijn toegestaan, maar dat
een mis voor de deelneming waaraan
in het openbaar wordt opgeroepen,
is verboden.
AMSTERDAM
Postbus 059.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT;
Postbus 948.
Westbiaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Les
In Engeland wordt aan schoolkinde
ren van elf tot dertien jaar het vak
„ouderdom" gegeven. Zou het niet
zeer wijs zijn wanneer in ons land
aan leerlingen van het voortgezet
onderwijs (ook) les in opvoeden zou
worden gegeven?
Amstelveen Mej. E. van Leeuwen
Puzzelrit
De Oranje-verenigingen hebben on
getwijfeld na veel inspanning en in
ventiviteit eraan meegewerkt 30
apnl tot een feestdag te maken.
Wat mij echter steeds bevreemdt: de
puzzelrit voor auto's. Je bemerkt dat
dit kennelijk een weerkerend pro
grammapunt is voor de feestvieren
den. Niet alleen in Woudenberg,
maar in verscheidene plaatsen in Ne
derland. Waarom hiervan geen wan
del- en fietstochten al dan niet
met opdrachten gemaakt?
Veel gezonder voor ons! Geen lawaai
en verkeersoverlast! Geen onnodig
verbruik van grondstoffen!
Dit graag ter overweging.
Woudenberg H. Gmelig Meijling
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het Neder
lands Bijbelgenootschap laat
zijn leden en andere belangstel
lenden actief meedenken. Dit
gebeurt op vier bijbelwerkda
gen, die op 15 en 22 mei worden
gehouden. Op 15 mei te Assen
in „De Open hof." en te Etten
Leur in „De Baal." Op 22 mei te
Arnhem in „De Coehoorn" en te
Voorburg ln de „Christus-
Koning-Kerk." Alle bijeen
komsten beginnen om tien uur
en zijn om drie uur 's middags
afgelopen.
Al meer dan 160 Jaar werkt het NBG
in ons land en daarbuiten. Een bijbel
genootschap stelt zich ten doel om de
bijbel aan zoveel mogelijk mensen
ter beschikking te stellen, zonder
winstbedoeling en voor een betaalba
re prijs. Het NBG heeft ln Nederland
voor vertalingen en uitgaven van de
bijbel gezorgd en ook ln het werk
voor het buitenland actief meege
daan. Vroeger rechtstreeks in Indo
nesië en Kameroen. Tegenwoordig
door een bijdrage (mensen en geld)
via de wereldbond van bijbelge
nootschappen, waardoor ook ln ont
wikkelingslanden en Oost-Europa de
uitgave en de verspreiding van de
bijbel tot stand kan komen. Thans ls
al ln 1577 talen de bijbel geheel of
gedeeltelijk vertaald.
Vragen
Binnen het Nederlands Bijbelge
nootschap spelen dus wetenschappe
lijke vragen over het vertalen van ae
bijbel. Maar ook vragen ten aanzien
van de overdracht van de bijbel: hoe
kan de bijbel weer bij de mensen
komen, ook bij die mensen die niet
gewend zijn om naar een kerk te
gaan.
Wat voor uitgaven zijn nodig, van de
bijbel maar ook van hulpmiddelen
voor het bijbelgebruik? Hoe kan de
bijbel ook worden doorgegeven via
de moderne mogelijkheden van ra
dio, televisie of film?
Bovendien zijn er dan nog heel zake
lijke vragen ten aanzien van de finan
ciering van al dat werk, zowel in
binnen- als in buitenland.
Heden
Velen in Nederland zijn al persoon
lijk betrokken bij de zaak van de
bijbelverspreiding door hun lidmaat
schap van het NBG. Op dit moment
zijn er ruim 280.000 leden. ZIJ leveren
samen een zeer belangrijke financiële
bijdrage. Maar zij hebben ook wen
sen. ideeën. kriUek en ervaring waar
mee zij een wezenlijke bijdrage kun
nen leveren aan het beleid dat het
NBG in de toekomst zal moeten voe-
Bevrijding
Bevrijding blijkt een bijzonder sterk
woord te zijn. Speelde het dertig jaar
geleden in ons spreken en denken
een grote rol vanwege het einde van
de oorlog, nu nog blijkt die rol niet
uitgespeeld. We leerden zelfs spre
ken van een theologie van de bevrij
ding. Bevrijding werd onder ons een
ander woord voor verlossing en heil.
Geen wonder in deze decennia waa
rin wij meer dan ooit oog gekregen
hebben voor allerlei soorten van
knechting en onderdrukking en ein
delijk de mens op grote schaal geen
genoegen meer neemt met bevoor
rechte posities die op duistere af
komst en totaal ongegronde motie
ven berusten. Men kan zich afvragen
of wij werkelijk zo'n immens conflict
nodig hadden om tot die ontdekking
te komen. Voorlopig zijn wij er ech
ter nog niet uit. De vinger aan de
pols houdende zou men zelfs kunnen
zeggen dat we nog maar het begin
van een bevrijding op grote schaal
beleven. Hele continenten gaan nog
gebukt onder een totaal ongelijke
verdéling van wat mensen blijkbaar
op aarde toekomt en van Godswege
gegund is. Dat zal ons niet alleen
deze dag maar van nu aan steeds
meer gaan bezighouden. We staan
pas aan het begin van een werkelijk
vrijworden van allerlei soort men
sen. En in hoeverre zijn wij zelf
„waarlijk vrij", zoals het evangelie
dat noemt? Moderne thema's heb
ben de neiging spoedig overspoeld te
worden door nieuwe reeksen, het zou
wel eens kunnen zijn dat dit thema
zozeer samenhangt met ons mens
zijn als zodanig dat wij dit niet spoe
dig kwijt zullen zijn. En dat zal ook
wel niet moeten.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Driesum: H. W. Ripha-
gen kand. te Reeuwijk; te Giessen/
Rijswijk: drs A. Jonkers, wonende te
Ede; te Oost Vlieland (toez.): J. G.
Bouwman te Velsen-Noord.
Aangenomen naar Exloërmond: W.
de Graaff, kand. te Utrecht, die be
dankte voor Oosternijkerk, Morra-
Lioessens, Paesens en Drogeham;
naar Dieren (toez.) G. K. van
Embden te Bodegraven.
Bedankt voor Beilen: J. L. Ravesloot
te Oostermeer.
Beroepbaar: J. Heijbroek, eervol
onth. pred. tijdelijk leraar
godsdienst, wonende Lage Avon-
tuurseweg 3, Culemborg.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Rotterdam-Zuidwijk: i
B. J. W. Schelhaas te Enter.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Den Helder en Terneu-
zen: P. Groenenberg te Uithuizen.
Beroepbaar: T. S. Huttinga, Hey-
manslaan 52A, Groningen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Ermelo: A. Hofman te
Scheveningen.
Bedankt voor Emmeloord: N. W.
Schreuder te Goes; voor Moerkapel-
le: J. W. Verweij te H.I.Ambacht.
Pauline Webb
Pauline Webb, lid van het centraal
comité en van het uitvoerend comité
van de wereldraad van kerken, is
gekozen tot voorzitter van de afde
ling voor rassenverhoudingen van de
Britse raad van kerken.
Kierkegaard
ren. Daarom worden de leden uitge
nodigd om zelf mee te denken. De
resultaten vanuit De bijbelwerkda
gen zullen mede de voorstellen voor
de Algemene Vergadering van het
NBG in oktober bepalen.
Thema's
Op deze bijbelwerkdagen zal het ac
cent vallen op de groepsbesprekin
gen. Iedere deelnemer kan er daar
van twee meemaken. De volgende
thema's zullen aan de orde komen;
1.Vertalen en doorvertalen (Op welke
wijze moet de bijbel in onze tijd wor
den „vertaald" zodat de inhoud van
het evangelie verstaanbaar is?)
2. Verkopen en verspreiden(Over ge
richte verspreiding van de bijbel;
welke kanalen en methoden kunnen
wij daarvoor gebruiken?)
3. Woord en beeld (Over de vertolking
van de bijbel op andere wijze dan via
het geschreven en gedrukte woord,
bijvoorbeeld vla audiovisuele midde
len en andere media.).
4. Helpen en geholpen worden (Over
de hulpmiddelen bij het gebruik van
de bijbel; welke uitgaven zijn daar
voor nodig en wat kan het bijbellezen
dienen?)
5. Ontvangen en uitgeven (Hoe gaat
het NBG om met het geld dat wordt
ontvangen; hoe moeten wij ons werk
in Nederland afwegen tegenover de
enorme vraag naar bijbels in de we
reld?).
Belangstellenden kunnen zich opge
ven voor deze bijbelwerkdagen bij
het NBG te Haarlem, telefoon
023-259501 (toestel 117).
De Deense theoloog en wijsgeer
Kierkegaard, die gelden mag als de
grondlegger van de existentiefiloso
fie, is ook buiten de kring van
vaktheologen en vakwijsgeren be
kend en geliefd: getuige bij voor
beeld de verkoop van de boekjes met
dagboeknotities en aforismen van
Kierkegaard, die bij Ten Have in
Baarn uitkwamen. Dit kleinere werk
werd bovendien toegankelijk ge
maakt door de inleidingen van drs t
W. R. Scholtens, de man die nu ook
de „Gebeden" van Kierkegaard
(uitg. Ten Have. Baarn. 125 pag..
prijs 12,50) bijeenbracht, inleidde,
vertaalde en van verklarende noten
voorzag. Het is voor het eerst dat de
tekst van alle gebeden van Kierke
gaard in één band te vinden zijn. De
gebeden zijn korter en langer. Som
mige dragen bijna het karakter van
een aforisme, zoals dit korte gebed:
„Ach. zo had ik het begrepen, dat ik
steeds gemeend heb U. o God. als
hulp te hebben om de mensen te
beminnen. Maar U zag het anders: U
hebt de mensen tegen mij gebruikt,
om mij te helpen U te beminnen."
Hier is een ander kort gebed: „Als
het soms schijnt o Heer. dat U mijn
stem, mijn klagen en zuchten en
mijn danken niet wilt beluisteren,
dan zal ik volhouden met bidden
totdat U mijn dankzegging verhoort,
omdat u mij altijd verhoord hebt."1
Kierkegaard
