Sf
Gedragsregels Haagse
inspraak op papier
Studentenkoor
als experiment
H
Baaierds in beeld
Nieuwe burgemeester
Voorhout moet zich
keren tegen groei"
HERDENKING
1940-1945
Veranderingen op
Verdronken man
bleek Duitser
Nieuwe gemeente
secretaris Leiden
geïnstalleerd
Auto's moeten
eerder weggesleept
kunnen worden
•J
Voorlopig geen gekozen wijkraden
VISMA'76
geslaagd
Brand bij het
Zwarte Pad
Tegengaan grond-
speculaties geen
taak van Rijnmond
Voorburg krijgt
toch geld voor
Pr. Bemhardlaan
Leidse expositie over sociale zorg
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Met onder meer ae
volgende stille tochten en byzonde-
re kerkdiensten worden vandaag in
de Haagse en Leidse regio de geval
lenen uit de Tweede Wereldoorlog
herdacht:
In Den Haag worden drie stille
tochten gehouden. De tocht naar de
fusilladeplaats in de Waalsdorper-
valkte begint om 19.25 uur op hoek
Oude Waalsdorperweg-Van Alke-
madelaan. De erewacht wordt be
trokken door het ere-peleton Waal
dorp, samengesteld uit een groep
oud-verzetslieden. De stille tocht
naar de begraafplaats Westduin
heeft twee vertrekpunten: de
Muurbloemweg nabij de Laan van
Meerdervoort (19.25 uur) en de Pi-
suissestraat. hoek Melodiestraat
(19.45 uur). De erewacht bij de gra
ven wordt betrokken door leden
van het Haagse padvinderskorps.
De derde stille tocht, naar de fuilla-
deplaats aan de Parallelweg begint
om 19.50 uur bij de overdekte taxi
standplaats van Station HS.
In Loosduinen wordt om 21.00 uur
een krans gelegd bij het herden
kingsmonument aan de Loosduinse
Hoofdstraat.
In Voorburg begint om 19.05 uur
een stille omgang op de hoek Spino-
zalaan-Prins Bemhardlaan, die
voert naar de Oosterbegraafplaats
aan de Rodelaan.
In Rijswijk wordt in de Oude Kerk
aan de Herenstraat om 19.15 uur
een herdenkingsdienst gehouden.
Na afloop van de samenkomst, om
19.45 uur, begint vóór de kerk de
stille tocht naar het monument in
Park Hofrust. Om 16.00 uur leggen
burgemeester Grosheide en we
thouder Kortink een krans bij het
monument aan 't Haantje.
Burgemeester Vis van Leiden
spreekt het openingswoord in de
Eerbewijs aan de gevallenen op de Waalsdorpervlakte.
herdenkinsbijeenkomst, die om plaatselijk monument.
19.30 uur in de Marekerk begint. Op zondag 9 mei wordt om 13.00 uur
Om 20.15 uur begint de stille tocht een herdenking gehouden bij het
naar het monument voor gevalle- monument aan de Haagse Johan de
nen, tegenover molen De Valk. Wittlaan, onder auspiciën van de
In Vooschoten vindt om 19.45 uur Commissie Herdenking Grenadiers
een bijeenkomst plaats nabij het en Jagers.
Van een onzer verslaggevers
VOORHOUT „Een plattelandsburgemeester moet zich inzet
ten om het landelijk karakter van zijn gemeente te bewaren", zei
het raadslid A. de Groot toen hij gisteren namens de gemeente
raad van Voorhout de nieuwe burgemeester van dit plaatsje
welkom heette.
Bij de installatie van burgemeester
M.Th. van der Wouw kwam verschil
lende malen de dreigende sterke
groei van Voorhout ter sprake. Zoals
bekend werd Voorhout door minister
Gruijters (ruimtelijke Ordening) in
de Verstedelijkingsnota getipt als
een eventuele bouwlocatie. Voorhout
voelt daar echter niets voor.
In zijn „malden speech" verklaarde
een gebrek aan solidariteit betekent
onderschreef de heer De Groot niet:
„We zijn solidair met de steden die
zich tegen de ontvolking van hun
stad verzetten".
Na stroom kritiek:
burgemeester Van der Wouw, die tot ir^.Ltr.i i
voor kort wethouder en loco- KOIÏlSl DIJ "ClItS
burgemeester van Zoetermeer was, «i ^1__.
zich eerst terdege te verdiepen in de ol# JOflS IjrUStrlUlS
beweegredenen van de minister om
Voorhout als groeigemeente aan te
wijzen.
„Los van mijn persoonlijke mening,
zal ik natuurlijk zo goed mogelijk de
besluiten van de raad inzake deze
kwestie uitvoeren" zegde de heer Van
der Wouw toe. Volgens loco-
burgemeester J. Huigsloot is Voor
hout best bereid om de minister tege
moet te komen als de rondom liggen
de gemeenten, verzameld in het sa
menwerkingsorgaan Bloembollen
streek, daarin meewerken. Momen
teel wil de gemeenteraad van Voor
hout echter geen medewerking aan
de nieuwbouwplannen verlenen. Het
raadslid De Groot verweet de over
heid de boel te overspoelen met cij
fers. Hij vond het niet reëel om van
een gemeentelijk apparaat te vragen
die cijfers te weerleggen en om alter
natieven te bedenken. Dat het weige
ren van nieuwbouw op grote schaal
ROTTERDAM Het stoffelijk
overschot, dat woensdag in de Nieu
we Maas is gevonden, blijkt van de
39-jarige eerste werktuigkundige J.
P. H. Gerdos uit Stockelsdorff (West-
Duitsland) te zijn.
Hij was opvarende van de Duitse
sleepboot Fair Play 9. Toen het schip
op 18 februari in de Lekhaven lag, is
hij niet aan boord teruggekeerd.
DELFT Bestuur en directie van
het psychiatrisch ziekenhuis St. Jo
ris Gasthuis in Delft overwegen het
een en ander te veranderen in de
werkwijze van het ziekenhuis. Dit
antwoordt staatssecretaris Hendriks
(volksgezondheid) op vragen van de
Tweede Kamerleden Van der Lek
(PSP) en Coppes (PPR). De laatste
maanden is er veel kritiek geweest
op de bouwkundige, personele en
therapeutische situatie in St. Joris.
Wat dat eerste betreft: een schets-
plan voor nieuwbouw kreeg niet de
goedkeuring van de staatssecretaris
omdat het niet beantwoordde aan de
eisen, die de opvang van psychia
trische patiënten stelt. Er wordt ge
werkt aan nieuwe plannen. Staatsse
cretaris Hendriks is het met de Ka
merleden eens, dat óók de perso-
neelssituatie en de wijze, waarop de
behandeling van patiënten gebeurt,
verbeterd moeten worden. De ge
dachten, die bij bestuur en directie
van St. Joris daarover leven zijn:
verandering van de verouderde re
glementen („In elk geval zal men
zich uitspreken voor een meerhoofd-
ige directie" aldus de heer Hendriks),
zoveel mogelijk zelfstandigheid voor
de patiënten in leefgemeenschappen
van beperkte omvang, meer team
werk bij de behandeling en verple
ging, voortgezette .opleidingsmoge
lijkheden voor het gediplomeerd
personeel, meer aandacht voor con
tacten van patiënten met „de bui
tenwereld".
Van onze correspondent
LEIDEN Maandag j.L is in een
bijzondere .gemeenteraadsvergade
ring de heer H. Lodder geïnstalleerd
als gemeentesecretaris.
Al geruime tijd bestond er een vaca
ture voor deze functie, die zo lang
werd waargenomen door de loco-
secretaris mej. G. N. Vink. Nadat de
heer Lodder de belofte had afgelegd,
heette burgemeester Vis hem offi
cieel welkom in zijn nieuwe werkk
ring. Hij gewaagde ervan dat het de
heer Lodder in zijn sollicitatieperio
de gemakkelijk was gemaakt. Hij
sprak het vertrouwen uit dat de heer
Lodder zich, gezien zijn lange erva
ring, (o.a. als gemeentesecretaris van
Almelo) zijn doorzettingsvermogen
en werkkracht volledig voor zijn
lang niet eenvoudige taak zou inzet
ten. Hij loofde en bedankte mej.
Vink omdat zij de vacature zo ener
giek en ijverig had opgevuld. De heer
Ham (CDA) sprak namens de ge
meenteraad een welkomswoord,
waarin hij zei dat de benoeming van
de heer Lodder nogal wat voeten in
de aarde had gehad. Hij hoopte voor
al dat de nieuwe gemeentesecretaris
de belangen van het personeel, die
nogal eens in het rumoer van de
herstructurering in de knel komen,
passend zou behartigen.
De heer Lodder zelf had een groot
vertrouwen in de samenwerking met
het stadbestuur en da andere mede
werkers van het gemeentelijk appa
raat. waarbij hij vooral veel ver
wachtte van zijn functie als voorzit
ter van het college van coördina
toren.
DEN HAAG De eerste enige echte
Nederlandse wielrijdersbond
(ENWB) wil dat de mogelijkheden
om fout geparkeerde auto's weg te
slepen drastisch worden uitgebreid.
In een telegtam aan de Tweede Ka
mercommissie voor verkeer en wa
terstaat dringt de ENWB erop aan de
regeling zo te wijzigen dat ook auto's
die op voet- of fietspaden gepar
keerd staan weggesleept kunnen
worden.
DINSDAG 4 MEI 1976
REGIO DEN HAAG EN LEIDEN
TROUW/KWARTET Hi
It
iDAG
Ds. Spanjer
Hervormd Voorburg begroete
zondag ha nieuwe prikant voor df
wijk Oosteinde, ds. S. Spanjer. b(
zijn intrede in de Opstandings
kerk sprak de nieuwe predikan
over 1 Orinthe 4 5. Ds. Spanjer
was in de morgenuren bevestigt
door ds. J. van Leusden uil
Leidschendam. Voorburg beloofd JL I
overigens geen gemakkelijke ge
meente voor ds. Spanjert te won
den. Binnen één jaar pakten
maar liefst vier predikanten dfcnig»
biezen. Ds. Spanjert haalde in dafctreg
verband de woorden vanPaulus ir.
Corinthe aan: „De gemeente heeffcgyp
zich te hoeden voor tweedracht eijse zi
partijvorming. ^je h
tellen
rmee
ale g
Theologie ueke
'anavond houdt prof. dr. A. Ji^e®'
Masker, in het kader van de theof®erd
lgische cyclus, die de Leidse stuj138"
ontenvereniging SSR organiJsraaj
s?rt, een inleiding over de relatiëJW
chstendom-marxisme. Er zulleifat d
vrgen van het atheïsme vair*?
M*x mogelijk? Een wat si de zir
vaideze dialoog? Zijn christelijke?®21
en marxistische ethiek,'1 de'
merbeeld en toekomstverwach
ting wel met elkaar in over«g|]
eens^mming te brengen? Prof.
Raskr is juist teruggekeerd varr^T
een sidiereis naar de DDR, zodaf* J
infornitie direct van het front
de dusussie betrokken kan worf?
den. ^ie belangstellenden zijrf
weikon De avond wordt gehou^
den in et gebouw van de SSRJ
Hogew<*d 108 in Leiden. Aan-t
vang: 2Qo uur.
Plante-succes
Plantprop»anda Holland (PPH1JRC
de instelltg die propaganda n,
maakt vooye produkten van de>,*.J
Nederlandsiboomkwekerij (o.mJy
die uit Bocoop. zoals rhodo-" c<
dendrons en^azalea's) heeft veell O*1
succes geboet op de tentoonstel-iar C
ling „Euroflor in het Italiaanseit r:
Genua. Ze beaalde er tien gouMpri
den en vier zil?ren medailles. DeCLU
totale inzendinvan Nederland opT^1
deze tentoonsjiiing werd be-> Se
kroond met c eremedaille in
goud, de zoenaamde Lan- stri
denprijs. yen v
lakte
aks
Acties b1^
De vrouwenveren-ing „Elim" in-s-Pi
Katwijk heeft et bedrag van^e i
3.000,beschiljaar gesteldsj*ed
voor diverse werkaamheden in^nw
Israël. De christelijk vrouwenver-jder
eniging „Salem" h?ft 1.300,—1 on
geschonken aan eerkindertehuisls u
in Genk (België). »s d<
rd b
lietiJ
r te
idert
Solidariteit L£,
Morgenavond wordt inde Carrou-^n.
selzaal van het Congesgebouw voo
een solidarieitsbiJeen,omst ge-ig va
houden, teveis ter vierhg van Is-B ni<
raëls 28se Onaflankelijk-raar
heidsdag. Aaivang 20.3Guur. Heteside
programma vermeldt o.a. een toe-K vo
spraak van nevr. S. vat Emde- hui
Boas, oud-vo»rzitstervanleNZB,i ve
een voordraéit van de .Hagada leic
sjel Jom Ha'tsma'oet en *en toe-igsb
spraak van -nr. K.A. K-uning.i c
oud-lid Tweece Kamer en het aan-imb
bieden van dt ondertekende soli- 5 v<
dariteitsverkhringen aan cfe heer:he
G. Gavrieli, raad bij de Am-png
bassade vansraël. Toegangsprijs rië
volwassenenf 10.—: jongeren t/mi di
18 jaar 5,—Voor mannelijke be- Rc
zoekers ii hoofdbedekking is I
gewenst. janL
>p
Anne Fnnk
De Haagse knstenaars Nlc Blansl^
jr. en Ton Kip hebben kunstwer-^T
ken vervaartgd voor de Arme^j
Frank Mavo an de Haagse Wees->^
perstraat. D> werken zijn ge
maakt in hettader van de Beel-
dende-Kunsteaarsregeling. Van qs
Nic Blans is ea ontwerp voor een
schildering op e buitengevel. Ton
Klop zorgde vor twee schilderin-ï r
gen in de hal vn de school. Deze|ke:
twee werken hbben betrekking dit:
op Anne Fran. Eén stelt een m(
transformatie vor van het Dag
boek van Anne Yank in een vre-kj
desduif. De ailere schildering ,p0<
toont een portrevan Anne Frank org
met daarnaast er.ele silhouetten. j v
Gistermiddag heft wethouder ,rist
Vink (jeugd, spet recreatie en a e
kunst) de kunstweeën onthuld en iger
overgedragen. ren
atic
mn<
or
Expositie
Gedeputeerde statn van Zuid-|bb
Holland hebben toetemming ge-mg<
geven voor het hotien van een me
expositie van beeldtde kunst in rev
het Provinciehuis sn de Zuid-d 5
Hollandlaan/Koningsade te Denm v
Haag. Drie kunstenats zijn uitge-e cl
nodigd om tot en me27 mei een ene
aantal van hun werke;in de daar-'SO
toe ingerichte gang ojde beganetme
grond tussen gebouw /»n gebouwtnzi
C tentoon te stellen. V* de Haag- de
se Agnes Juten zal :eramisch|mr
werk in de vitrines woien uitge-fcgo
staid. Fanny Mazure 'oorscho-^nv
ten) ontving haar opleidtg aan depaa
Akademie te Enschede, ij zal eenm 1
aantal gouaches (wate»erfschil-Hul
derijen) tentoonstellen. De uittie
Den Haag afkomstige Lavien
Oversluys woont thans irv'elp. ZijL,
vervaardigt wandkleden, aarvan,dl
er enkele te zien zullen zh. Voor*
bezoekers van de expositiidie op^li
werkdagen tussen 10.00 16.00bg.
uur vrij te bezichtigen isis een foe;
bescheiden (gratis) catalojs be- n
schikbaar.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG B en W van Den Haag hebben de gemeenteraad een lijst „gedragsregels voor
inspraak" ter vaststelling voorgelegd. Daarin staat onder meer: inspraak is in principe mogelijk
over het hele gebied van gemeentelijk bestuur, burger en bestuur moeten bij inspraak over dezelfde
informatie beschikken, het bestuur werkt de burgerij tot inspraak op, niemand mag van inspraak
uitgesloten worden.
Die uitgangspunten zijn niet nieuw
en ongebruikt, zo benadrukten bur
gemeester Schols en wethouder Hap-
pel (maatschappelijk welzijn) giste
ren bij de presentatie van de nota
„Inspraak". „Nieuw is dat de burger
het redht heeft de gemeente aan die
code te houden, zodra de raad in
stemt met de nota", aldus wethouder
Happel. Voor drie verschillende situ
aties hebben B en W een inspraak
procedure ontworpen: het gaat om
een voorziening in Je directe woon
omgeving. om een wijkbelang of om
het belang van de stad. In elk van
deze gevallen wordt onderscheid ge
maakt tussen initiatieven van de be
volking en van de overheid, zodat er
zes procedures zijn.
Wijkraden
blijft hij streven naar een zo groot
mogelijke deelneming van de bevol
king aan zijn activiteiten, dan kan de
overgang naar een gekozen wijkbe-
raad voorbereid worden".
Toetsstenen
Het is nog onbekend, welke
toetsstenen gebruikt zullen worden
om te bepalen of een wijk „rijp" is
voor het krijgen van een gekozen
raad. Eerst moet een studiecommis
sie, bestaande uit raadsleden.
meentelijk bestuur mogelijk is, zo
stellen B en W de raad voor. Ook
moet die commissie aangeven waar
en op welke manier in Den Haag een
proefneming gedaan kan worden met
een wijkraad.
Natuurlijk is inspraak over de in
spraaknota en de decentralisatie
nota mogelijk. Iedere Hagenaar kan
tot 1 juli schriftelijke reacties naar B
en W sturen. De beide nota's (be
scheiden van omvang) zijn gratis te
verkrijgen in het Informatiecentrum
ambtenaren en niet-ambtelijke des- aan de Groenmarkt en in kamer 2023
kundigen, zich buigen over de vraag
hoe een betere spreiding van het ge-
van het stadhuis aan het Burg. De
Monchyplein.
B en W presenteerden gisteren ook
een nota, waarin de komst van wijk
raden centraal staat. Aan die geko
zen raden zou de Haagse gemeente
raad een deel van zijn beslissings
bevoegdheden moeten geven. Ook le
vert de wijkraad zgn. gekwalificeerde
adviezen, wat inhoudt, dat het ge
meentebestuur er slechts aan voorbij
kan gaan als duidelijk gemaakt
wordt wóórom dat gebeurt.
Wat het nemen van beslissingen door
zo'n raad betreft: dat is slechts moge
lijk in die zaken waarin de gevolgen
louter betrekking hebben op de be
treffende wijk. „Het aantal van deze
zaken is beperkt", aldus B en W in
hun nota „Decentralisatie", eraan
toevoegend: „Dat deze zaken voor de
wijk zelf van grote betekenis zijn
willen wij hiermee niet ontkennen".
Het ziet er naar uit, dat Den Haag de
eerstkomende jaren nog geen geko
zen wijkraad zal hebben. B en W
wensen een geleidelijk ontwikkeling
naar die raden. De aandacht gaat
eerst uit naar (bestaande) wijk- en
buurtorganisaties. „Wanneer zulke
organisaties duidelijk door de bevol
king van „hun" deel van de stad
erkend worden is het tijd, dat ze ook
door het gemeentebestuur erkend
worden", aldus wethouder Happel.
„Is een wijkraad aldus erkend en
ROTTERDAM De achtste inter
nationale tentoonstelling op het ge
bied van hengelsport, aquaria,
jachtsport, recreatie, en sportrelzen,
die van 22 tot en met 27 april in het
Rotterdamse Ahoy-complex
plaatsvond, heeft zich in de belang
stelling van 46.000 hengelsport
enthousiasten mogen verheugen.
Van de vele manifestaties trokken
de traditionele „casting-
wedstrijden". gewonnen door de
Rotterdammer D. Rooker. en de
haaienvangsimulator de meeste aan
dacht.
Ook de demonstratie vliegbinden
door kampioen Cor van Beurden
trok veel bekijks, evenals de voor
lichtingsstand van de Nederlandse
Bond van Aqua-Terra en die van de
Nederlandse Jagers vereniging. Meer
dan 6000 hengelsporters schaften
zich op de Visma in de PTT-/stand de
zogenaamde viskaart aan.
Circusbaas Boltini, altijd in voor een stuntje, heeft één van zijn
beren ingezet om de aandacht te vestigen op de komst van het circus
naar Den Haag. Vanaf 6 mei is de motorrijdende beer niet te zien op
het Binnenhof, zoals op de foto maar in de Boltinitent op het
Malieveld.
SCHEVENINGEN In het afgelo
pen weekeinde ls aan het einde van
het Zwarte Pad in Scheveningen
6.000 m' duingebied kaalgebrand. De
brandweer, die het vuur met groot
materieel bestreed, vermoedt dat
een weggeworpen sigarettepeuk de
oorzaak van de brand is.
door Adr. Hager
DELFT Het Nederlands Studenten Kamerkoor dankt het
ontstaan aan een experiment. Een aantal studenten wilde vorig
jaar onder aanvoering van Cees Rotteveel deelnemen aan de
interacademiale muziekdagen PAN te Nijmegen en in acht dagen
tijd studeerde men een programma in.
ROTTERDAM Het dagelijks be
stuur van Rijnmond wil en kan zich
niet mengen in eventuele grondspe-
culaties in de gemeente Helle-
voetsluis. Ook omtrent de rol van de
burgemeester vindt Rijnmond het
niet op zijn weg liggen daarnaar te
informeren. In antwoorden aan het
Rijnmondraadslid H. F. Mol zegt het
dagelijks bestuur dat deze criteria
ook zouden moeten gelden voor ie
der lid van de Rijnmondraad.
De heer Mol wilde van het dagelijks
bestuur van Rijnmond weten of er
iets gedaan kan worden aan de door
hem gesignaleerde grondspeculatie
in het bestemmingsplan De Struy-
ten in Hellevoetsluis.
Binnen het kader van de huidige
wet. aldus het DB in het antwoord, is
het noch de verantwoordelijkheid
noch de taak van het DB zijn be
moeienissen tot zaken als hier be
doeld uit te strekken
De heer Mol verwacht dat grondspe-
culaties zich weer zullen voordoen in
het toekomstige bestemmingsplan
De Kooystee
Het succes, ook tijdens de daaropvol
gende concertreeks, was groot. Zo
groot zelfs, dat na het ontbinden van
het koor, in januari nieuwe landelijke
audities werden gehouden met als
resultaat, dat men zich na tien stu
diedagen gisteravond kon voorstel-
VOORBURG De gemeente Voor
burg hoeft niet bang te zijn dat de
verlenging van de Prins Bemhard
laan zonder financiële steun van het
rUk zal gebeuren. Minister Wester
terp (verkeer) heeft, in antwoord op
vragen van het Tweede Kamerlid
Imkamp (D'66). gezegd geen enkele
aanleiding te zien om Voorburg
rij lesgelden te onthouden. Volgens de
minister heeft het gemeentebestuur
niet onjuist gehandeld m.b.t. het
doortrekken van de Prins Bemhard
laan. De bewindsman verwast ook
naar het vonnis van de Haagse
rechtbank, die evenmin onjuist han
delen van het gemeentebestuur ge
constateerd heeft Het rijk zal ook
een bedrage leveren in de kosten, die
gemaakt moeten worden om de ge
luidshinder te beperken, die het ge
bruik van de nieuwe verbindingsweg
Maanweg-Da Costapleln zal veroor
zaken.
len in de Lutherse kerk aan het
Delftse Noordeinde.
Dirigent Cees Rotteveel, leerling van
Frans Moonen en Louis Stotijn, is
docent aan het conservatorium te
Groningen en cantor aan de TH te
Delft. Hij heeft in het Nederlands
Studentenkoor uitgave 1976 een en
semble van 18 vocalisten tot zijn be
schikking, waarmee hij gezien de
zeer korte tijd van samenwerken
een veeleisend programma heeft in
gestudeerd. In tien dagen een koor
van hoog niveau uit de grond stam
pen zou geen experiment zijn, maar
een wonder. Zeker als men aspiraties
heeft werken van bijvoorbeeld Mon
teverdi, Schein, Sweelinck. Bruckner
en Messiaen te vertolken. Toch bleek,
dat Rotteveel bewonderenswaardig
veel heeft bereikt, met name in de
barokwerken was sprake van een ver
rassende koortechniek.
De uitvoerenden werden in
klanksterkte en klankkleur goed te
gen elkaar afgewogen, de aanpak was
voorzichtig doch niet aarzelend, de
dictie was verzorgd en de keuze der
werken lag over het algemeen binnen
het bereik van de mogelijkheden.
Niet alle moeilijkheden waren over
wonnen, doch als ook deze sa
menstelling van het Nederlands Stu
dentenkoor wordt ontbonden, dan
kan men vaststellen dat het leven
van dit ensemble kort maar hevig
was. waard om geleefd te hebben.
Het programma, afgewisseld met
blokfluitspel. werd door het Delftse
publiek op prijs gesteld.
Van onze correspondent
LEIDEN De Gemeentelijke Archiefdienst van Leiden houdt tot
en met 21 mei een tentoonstelling over de sociale zorg in Leiden
door de eeuwen heen. De expositie bevat een selectie prenten en
foto's uit de verzameling van de Archiefdienst en enkele van het
museum „De Lakenhal" geleende voorwerpen.
In de Middeleeuwen baseerde de so- gelijk armenbestuur en de Calvinis
tische diaconie. Dit hield in dat er
één College van „aalmoezeniers"
werd gevormd. Het bestond uit vier
diakenen en vier huiszittenmeesters
en droeg zorg voor alle armen in de
stad. ongeacht hun geloofsovertui
ging. De aalmoezeniers pakten ver
der de bedelarij aan: gezonde bede
laars werden uit de stad geweerd.
Alleen de zwakken mochten enige
tijd in de stad rondgaan, zij het pas
na schriftelijke toestemming van het
stadsbestuur.
ciale zorg in Leiden zich op de Chris
telijke boodschap van het spijzigen
van de hongerigen. het laven van de
dorstigen, het herbergen van de
vreemdelingen, het kleden van de
naakten en het bezoeken van de zie
ken. Daartoe kwamen er „Huiszitten-
huizen" en „Gasthuizen". De
eerstgenoemde instellingen stelden
zich tot taak de thuiszittende armen,
die niet met hun armoede te koop
liepen, te helpen. De gasthuizen vin
gen de dakloze noodruftigen op. Het
Huiszittenhuis kreeg al snel de bena
ming „diaconie", het Gasthuis de
naam ..baaierd". Op dit moment
staat er in Leiden nog één Huiszitten
huis overeind. Het dient als zetel voor
de Nederlands Hervormde diaconie.
De laatste „baaierd", het Elisa-
bethgasthuls, werd tussen 1967 en
1970 gerestaureerd
Aan het eind van de 16e eeuw kwam
er een samenwerking tussen het bur-
Wezen
De algemane instelling voor armen
zorg „De Heilige Geest" ontwikkelde
zich in de loop van de 15e eeuw tot
een weeshuis in een gebouw aan de
Breestraat. Dit Instituut groeide uit
tot een tehuis waar aan het eind van
de 17e eeuw ruim 800 kinderen waren
ondergebracht. Het weeshuis was in
middels verhuisd naar de Hoog
landse Kerkgracht, Later nam het
huis ook de zorg voor verlaten kinde
ren en vondelingen op zich.
De bejaardenzorg was louter een
zaak van particulieren. Leiden dankt
er nu een groot aantal hofjes aan. De
hofjeshuisjes voor ouderen werden
vaak bij testament gesticht en gefi
nancierd.
De expositie laat zien hoe in onze
eeuw de sociale zorg steeds meer een
zaak van de overheid werd. Daarmee
verdwenen steeds meer particuliere
en. kerkelijke armenzorg instellingen.
Vele afbeeldingen van die oude wees
huizen, gasthuizen en andere sociale
instellingen, boeken met reglemen
ten en oude voorwerpen, zoals een
antieke houten collectebus, zijn op
de tentoonstelling te zien. Twee pop
pen tonen op ware grootte hoe de
katholieke wezen er vroeger uit
zagen.
De expositieruimte van de Gemeen
telijke Archiefdienst van Leiden is
gevestigd aan de Boisotkade 2a.
