Rhodesië breidt strijd tegen guerrilla's uit Ford loopt zware slag op mm Twijfel over dodelijk ongeluk Panagoelis President Israël niet naar Parijs 1 Mei-viering in China in teken van eenheid Bloedige strijd in Libanon 'Zuid-Afrika zou Namibië zelfstandig willen Griekse oppositie: moordaanslag Gevechten in Rome Eanes voor CDS aanvaardbaar als leider Portugal Meer regen en buien RTET 4MAANDAG 3 MEI 1976 Buitenland Trouw/Kwartet 5 PRETORIA, SALISBURY (Reuter, UPI, AP, DPA) Rhodesië gaat een groot offensief beginnen tegen de zwarte nationalistische bewegingen in het grensgebied met Mozambique. Bij achtervolgin gen zullen de Rhodesische troepen niet aarzelen de grenzen te overschrijden. Dit heeft generaal Peter Walls, bevelhebber van het Rhodesische leger gezegd. Generaal Walls deelde dit weekeinde mee dat hij het startsein voor het offensief had gekregen maar hij wilde een njet zeggen waar dit zou plaats heb- ben. Volgens Rhodesische waarne mers houdt het offensief ook verband met het onder de wapens brengen van duizenden dienstplichtigen om zo een legermacht te krijgen, die een gebied kan bestrijken dat de gehele oostelijke grenzone omvat. Volgens regeringsfunctionarissen in de Rho desische hoofdstad Salisbury hebben de verzetsbewegingen in het oostelij ke gebied duizend guerrilla's opere rend. Het begin van het offensief valt sa men met het begin van het droge seizoen. Eén van de doelstellingen van de Rhodesische autoriteiten is het de guerrilla's onmogelijk maken bij de drinkwaterputten te komen. De bekende putten en waterplaatsen staan onder strenge bewaking. Bezoek Kissinger De Rhodesische premier Ian Smith heeft dit weekeinde verklaard een bezoek van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry Kis singer aan Rhodesië zeer op prijs te zullen stellen. Smith zei dat hij te vens bereid is naar de Verenigde Sta ten te gaan om zijn beleid uit te te verwerven van de door de Verenig de Naties als de enige vertegenwoor diger van het gebied beschouwde SWAPO. Volgens bronnen in Zambia heeft de SWAPO de afgelopen tijd van de Sowjet-Unie aanbiedingen ge kregen voor wapenleveranties maar dan moet de hulp van China verder worden geweigerd. De SWAPO is hier echter niet op ingegaan. Hoofdweg leggen. Kissinger heeft vorige week zijn bemiddeling aangeboden indien Rhodesië dat wil. Tevens heeft hij verklaard dat via overleg in Rhodesië een zwart meerderheidsbewind moet worden gevestigd. Het Britse zondagsblad The Obser ver heeft gisteren gemeld dat de Zuidafrikaanse regering besloten heeft Namibië (Zuid-West-Afrika) binnen twee jaar volledige onafhan kelijkheid te verlenen onder een zwart meerderheidsbewind. Daar voor zou er een grondwet worden De hoofdweg tussen Rhodegië en vastgesteld voor het gebied. Volgens Zuid-Afrika zal vandaag weer worden The Observer heeft de Zuidafrikaan- geopend. Automobilisten zullen een se regering over de kwestie-Namibië militair escorte krijgen. De weg was onderhandeld met een groep Nami- half april afgesloten madat guerril- bische leiders onder leiding van la's een trein hadden opgeblazen en stamhoofd Clemens Kapoeo. Er zou- drie Zuidafrikaanse toeristen om het den nog twee problemen zijn op te leven hadden gebracht, lossen. De eerste is de steun te krij gen van de 90.000 blanke bewoners van het gebied en de tweede is meer steun te krijgen onder de 350.000 zwarten. Daarvoor is het nodig in ieder geval een deel van de bevrij dingsbeweging SWAPO in de verdere onderhandelingen te betrekken. Vorster heeft tot nu toe geweigerd te onderhandelen met de leider van de SWAPO Sam Noejuma. De Zuidafri kaanse premier is er zich wel van bewust dat hij enige ste.un moet zien lam. uits de aar. lens >nd. en pen oet en het ;ijn lan Ik eg. it-s. ATHENE (Reuter. UPI, AP) Leiders van de Griekse opposi tie hebben gisteren verklaard ervan overtuigd te zijn dat het auto-ongeluk, waarbij zater dagmorgen de centrumpoliti cus Alexandros Panagoelis om het leven is gekomen in werke lijkheid een geslaagde moord aanslag is geweest. Ook de familieleden van de vooral wegens zijn vercet tegen de voormali ge kolonelsjunta zeer bekend gewor den Panagoelis is tot deze conclusie gekomen. Panagoelis, in 1968 wegens een mislukte aanslag op dictator Pa- padopoulos ter dood veroordeeld een straf, die onder druk van de we reldopinie niet ten uitvoer werd ge bracht maakte onlangs bekend dat hij beschikte over bewijsstukken, die uitsluitsel gaven over de rol van de militaire politie tijdens de jaren van het kolonelsbewind. Volgens de familie en de oppositie staat het auto-ongeluk in verband met deze uitlatingen van Panagoelis. Een broer van de politicus zei gister middag dat de regering en de politie autoriteiten bewijsmateriaal over het ongeluk geheim houden. De politie heeft ook na een hernieuwd onder zoek met onder meer een expert van de Fiatfabrieken uit Turijn gesteld dat Panagoelis tegen een muur is 'ereden nadat hij een auto voor hem rachtte te ontwijken. Deze auto wil- Alexandros Panagoelis de vrij plotseling linksaf en de politi cus probeerde hem rechts te passe ren. Hij raakte hierbij van de weg af. De socialistische leider Papandreoe heeft gisteren gezegd dat het ongeluk van Panagoelis een tweede affaire Lambrakis is. Hij doelde hiermee op een ongeluk dat in 1962 het commu nistische parlementslid Gregoris Lambrakis overkwam. Later bleek echter dat de politicus was doodge slagen door huurmoordenaars. „Pa nagoelis is waarschijnlijk het eerste slachtoffer in een nieuwe reeks „on gelukken" aldus Papandreoe. intevreden over ontvangst JERUZALEM (Reuter, AFP, UPI) President Efraim Katzir van Israël heeft een privé-bezoek, dat hij in juni aan Frankrijk had willen brengen, afgezegd. Katzir kwam daar toe omdat zijn Franse ambtgenoot Giscard had verzuimd om een waardige ontvangst voor hem te organiseren. Dit is gisteren bevestigd door een woordvoerder van de Israëlische president. BEIROET, (UPI, Reuter. AP) In Libanon is het afgelopen weekeinde weer zwaar gevoch ten. Kort nadat het parlement vrijdagavond had besloten om de verkiezing van een presi dent met een week uit te stel len nam het geweld in de hoofdstad Beiroet toe. De ge vechten bereikten een hoogte punt in de nacht van zaterdag op zondag. Er zijn sinds vrijdagavond meer dan honderd mensen om het leven geko men. Nieuwe strijd dreigt in het ha vengebied van Beiroet waar de linkse strijdmacht zich zou voorbe reiden op een nieuw offensief. Zon dagnacht zouden zij daar al be langrijke vorderingen hebben gemaakt. Zondag was het schieten in Beiroet minder hevig dan de nacht daarvoor, maar het was er nog bijzonder onvei lig. Regelmatig werd er geschoten met mortieren, lichte artillerie en raketten De strijd breidde zich ook weer uit naar het platteland. Achter de schermen probeerden de politieke leiders opnieuw een wa penstilstand te regelen. Tot vrijdag avond gold een bestand, dat redelijk werd nageleefd. Weliswaar werd er regelmatig geschoten, maar de par tijen onthielden zich van grote acties. Radio-Beiroet meldde dat een parle mentaire delegatie naar de Syrische hoofdstad Damascus zal vertrekken om over de nieuwe situatie te over leggen met de Syrische regering die in Libanon bemiddelt. Het uitstel van de presidentsverkiezing door het parlement wordt gezien als een ne derlaag voor Syrië en een succes voor de linkse leider Joemblatt. Za terdag kwam de Amerikaanse diplo maat Dean Brown terug in Libanon. Er is niets bekend gemaakt over nieuwe Amerikaanse initiatieven. Kaping goed afgelopen PARIJS (AFP) Een Turkse gastar beider die door Frankrijk was uitge wezen. heeft vrijdagavond een DC-10 van de Turkse luchtvaartmaatschappij gekaapt waarop de Franse politie hem had gezet. Na ongeveer vijf uur gaf hij zich op de 'Parijse luchthaven Orly zonder slag of stoot over. zonder dat er bloed was gevloeid. Vervolg van pagina 1 len om straks op de partijconventie, waar de Republikeinen hun presi dentskandidaat definitief moeten aanwijzen, even sterk te staan als Ford. Dinsdag al kan Reagan nieuwe winst boeken in de zuidelijke staten Georgia en Alabama. Die zelfde dag kan in de noordelijke staat Indiana blijken hoeveel schade Ford heeft opgelopen door zijn zware nederlaag in Texas. Totnutoe leek Ford zeker te kunnen zijn van een ruime overwinning in Indiana, maar dat moet nu nog maar blijken. Bij de Democraten in Texas was het Jimmy Carter, die weer met een over winning ging strijken. Hij veroverde 91 van de 98 afgevaardigden voor de partijconventie die zaterdag in Texas voor de Democraten op het spel ston den Dat was veel meer dan Carter had verwacht. Hij had er op gerekend dat hij een groot deel van de afge vaardigden had moeten laten aan Senator Lloyd Bentsen, die hier als „favoriete zoon" mee deed. Bentsen heeft geen enkele kans Democratisch presidentskandidaat te worden, maar had met een flink aantal afge vaardigden uit zijn eigen staat achter zich, toch een rol willen spelen op de conventie. Maar de Democraten in Texas passeerden hun Senator Bentsen en gaven de voorkeur aan Carter. Dat deze zo gemakkelijk de concurrentie van Bentsen overwon bewijst opnieuw hoe sterk deze De mocraat momenteel staat. De Democratische Senator Henry Jackson heeft afgelopen weekeinde laten weten dat hij geen campagne meer zal voeren voor het presi dentschap. Hij zei dat zijn resultaat in Pennsylvania weinig reden gaf om NEW YORK (UPI) In het hart van New York zijn zondagochtend vier bommen van geringe kracht ont ploft, bij twee banken, een boekwin kel en achter de bibliotheek van de Verenigde Naties. De aanslagen, die alleen glasschade veroorzaakten, zijn opgeëist door een groep die zich het „gewapende joodse verzet" noemt. In een telefoontje naar de Daily News zeiden de daders dat zij hebben willen protesteren tegen het lot van de Russische joden. MOSKOU. PEKING (Reuter. UPI, AFP, AP) De Chinese leiders hebben zaterdag de 1 mei-vieringen in Peking aangegre pen om te laten zien dat de eenheid in de top niet is verbroken ondanks recente spanningen en aanvallen op de rechtervleugel van de partij. Met uitzondering van partijleider Mao Tse-toeng waren alle leiders bij de culturele manifestatie aanwezig. Ronald Reagan op verkiezingspad in het hem zo goed gezinde Texas. Ook zaterdag ontbrak echter de kri tiek op ex-vice-premier Teng Hsjao- ping niet. Op aanplakbiljetten werd hij afgeschilderd als een volgeling van de kapitalistische koers en in toneelstukken bespotten acteurs de voormalige vice-premier en zongen koren liederen waarin zijn val werd goedgekeurd. In Moskou werd de eerste mei ge vierd met een parade van Sowjetbur- gers langs de leiding van de partij onder wie secretaris-generaal Breznjew. De voorbijtrekkende stoet voerde vlaggen, portretten en span doeken mee. Een groot deel van Mos kou was vesierd met vlaggen en feestverlichting en in de be langrijkste straten hingen portretten van partijleiders. De Sowjettop nam de parade, die sinds 1969 een burger lijk karakter heeft af staande op de tombe van Lenin. In Oost-Berlijn was wel sprake van een militaire parade. De Westelijke autoriteiten hebben hiertegen gepro testeerd. De parade werd beschouwd als een inbreuk op de niet-militaire status van Berlijn. In Japan namen naar schatting 700.000 socialisten deel aan de 1 mei-bijeenkomsten. In Athene werd met name gedemon streerd tegen de Grieks-Amerikaanse afspraken over de NAVO. Italië Italië beleefde een 1 mei-viering met ongeregeldheden. In het centrum van Rome braken gevechten uit en wer den auto's in brand gestoken. Onge veer twintig mensen raakten gewond en veertig mensen werden gearres teerd. De gevechten braken uit toen linkse en rechtse groepen elkaar bij de Spaanse ambassade troffen. In de andere steden in Italië is de viering vrij rustig verlopen. In het centrum van Parijs zag het zaterdag zwart van de mensen die 1 mei vierden. Naar schatting hebben ruim 100.000 mensen aan de manifes tatie meegedaan. In de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba heeft de vie ring aan een persoon het leven ge kost. Drie mensen raakten gewond. Volgens de Ethiopische autoriteiten waren er pogingen gedaan de vierin gen te verstoren. Ooggetuigen hebben verklaard dat groepen studenten de militairen op het hoofdplein van Addis Abeba be gonnen te tarten en met stenen te bekogelen. Daarop schoot de politie in de lucht en ging de mensenmassa op de vlucht. Het is niet duidelijk of de slachtoffers door kogels zijn ge troffen of dat ze onder de voet zijn gelopen. DE- verder te gaan. In Pennsylvania ver loor Jackson vorige week met groot verschil van Carter. Daarmee waren Jacksons kansen op de Democra tische kandidatuur voor het presi dentschap praktisch tot nul terug gebracht. Jackson zei zaterdag dat hij nog wel kandidaat blijft en niet van plan is nu al een andere kandi daat te gaan steunen. Jackson, die begin vorig jaar al aankondigde dat hij zou dingen naar het presi dentschap. heeft zeer veel geld en tijd besteed aan zijn campagne, die ech ter op niets is uitgelopen door de onverwachte opkomst van Jimmy Carter. LISSABON (Rcuteri De rechtse Portugese luchtmacht-generaal Car los Galvao de Melo heeft zich giste ren uitgesproken tegen een politiek akkoord om één kandidaat -een neu trale. niet partijgebonden militair - stellen voor de presidentsverkiezin gen van eind juni. Bij het leg^r en de grootste politieke partijen leeft deze wens. De president zou dan in een positie komen om zich boven de par tijen op te stellen. De 41-jarige chef-staf van het leger, generaal Antonio Ramalho Eanes. wordt getipt als beste kanshebber. Eanes heeft zich steeds politiek neu traal opgesteld. Zijn kandidatuur is voorgesteld door de centrumrechtse PPD. en zou kunnen rekenen op de steun van het leger, en waarschijn lijk ook van socialisten en commu nisten. Ramalho Eanes heeft nog niet laten weten of hij beschikbaar is. Gisteren liet het conservatieve CDS weten dat het geen eigen kandidaat voor het presidentschap zal stellen. Na afloop van een bijeenkomst van het bestuur deelde woordvoerder Adelino Amaro da Costa mee. dat het CDS zijn steun zal geven aan een kandidaat, die aan een reeks voor waarden voldoet wat karakter en politieke beginselen betreft. Op de vraag of Eanes aan die voorwaarden voldoet antwoordde hij bevestigend. VAN EEN LEZER- Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boe- kenbon. Volgens de Israëlische zegslieden dient een bezoekend staatshoofd een volwaardige diplomatieke ontvangst te krijgen, ook al draagt het bezoek een privé-karakter. Giscard zou de Israëli's echter hebben laten weten dat hij Katzir een korte audiëtie zou verlenen in zijn privé-woning. Hij zou één dag om te protesteren tegen de bezuinigingsplannen van de regering. Door deze plannen zullen duizenden ambtenaren een salarisverlaging van 3.5 tot zelfs 15,5 procent moeten on dergaan. De ambtenaren hebben gedreigd vol gende week een algemene staking te de Israëlische president dan verder zullen uitroepen als de regering hun niet in zijn paleis op het Elysée ont vangen. Jeruzalem vond dit nogal pijnlijk, omdat Frankrijk Arabische leiders meestal met veel meer plichtplegin gen ontvangt. De betrekkingen tus sen Frankrijk en Israël zijn nogal kil. doordat de Fransen de afgelopen ja ren erg hun best hebben gedaan om hun betrekkingen met de Arabieren te verbeteren. President Katzir. die biochemicus is. had in Parijs een wetenschappelijk congres willen bijwonen. Hij zou naar Frankrijk komen nadat hij een soortgelijke bijeenkomst had bijge woond in Londen. Daar zal hij ere gast zijn bij een door koningin Elisa beth aangeboden lunch. Franse regeringskringen zeiden gis teren dat het de bedoeling was ge weest president Katzir te ontvangen met alle diplomatieke eer die hem als staatshoofd toekomt. Maar inmid dels had Katzir Frankrijk laten we ten dat zijn agenda hem het voorge nomen bezoek aan Parijs onmogelijk maakte. Staking De Israëlische regering werd afgelo salarissen metterdaad zal inkrimpen. Premier Jitzak Rabin heeft eind vori ge week nog gezegd dat de bezuini gingsplannen van de regering moe ten worden doorgezet, zodat aan de eisen van de ambtenaren .niet kan worden tegemoet gekomen. Onrust De Israëlische strijdkrachten in de bezette gebieden voerden gisteren extra patrouilles uit nadat het zater dag opnieuw tot massale betogingen van de Arabische bevolking was ge komen. Het onrustigst was het weer op de westelijke Jordaan-oever. In het stadje Nabloes eisten de ongere geldheden weer een slachtoffer. Een twintigjarige jongen stierf door een kogel, waarschijnlijk afgevuurd door een Israëlische soldaat. Hij was het vijfde slachtoffer in drie maan den bij ongeregeldheden op de weste lijke Jordaanoever. Gisteren gold voor het oude centrum van Nabloes een uitgaansverbod Er deden zich wel enige schermutselin gen voor tussen Arabische jongeren en Israëlische soldaten, maar ernsti ge incidenten werden niet gemeld. p|Op de Gaza-strook is ook spanning pen weekeinde verder beziggehouden ontstaan doordat de burgemeester met een staking van ambtenaren in van Gaza-stad is afgetreden. Hij wil eigen land en nieuwe onrust in de daarmee kracht bijzetten aan een bezette gebieden Ongeveer 12.000 Is- verzoek van het gemeentebestuur raëlische ambtenaren hebben zondag voor elf miljoen gulden van de rege- deelgenomen aan een staking van ring. Van onze weerkundige mede werker Gelukkig, eindelijk regen' Tot deze verzuchting zal het weer. gisteren op 1 mei. aan leiding hebben gegeven. Met het ingaan van een nieuwe maand (mei) is ook het weer beeld in West-Europa totaal veranderd. Van de oceaan ko men. nu het blokkerende Britse hogedrukgebied is ver trokken en het Azoren- maximum weer in het nieuws is, vochtige stromingen naar onze streken. De eerste meire gen mocht dan weinig om het lijf hebben en bij lange na niet voorzien in de behoefte: nu de poort eenmaal openstaat, zullen nieuwe sto ringen op komen zetten. Fei telijk was zaterdag in alle vroegte al wel te zien dat het definitief die kant zou op gaan. Vliegtuigen op de route Europa-Amerika maakten melding van een grote ver snelling van de westelijke hoogtestromingen tot 200 a 250 kilometer per uur boven het zeegebied ten westen van Ierland, op dat moment nog een 1000 tot 1300 meter uit de kust. Bij zo een goed afgetekende straalstroming volgt er mees tal meer dan een enkele ver spreide regenvlaag. Op de grondkaarten van kon men ten westen van Ie veel meer op de even jaren, zoals 1858. 1868. 1880 en 1884. Een afdoende verklaring van dit ritme is nog niet gegeven. Men acht het mogelijk dat het verschijnsel in verband land dan ook al actieve sto ringen in ontwikkeling zien die vergezeld van vrij sterke drukdalingcn naar hel oosten trokken, richting noordelijke Noordzee. Er was daar sprake van een minimum, maar ook zondag een ten zuidwesten van Enge land op een oost- noordoostelijke koers Een voorafgaande rug van hoge druk. die achter de beschei- Engeland en Ierland buien. In Zuidwest-Engeland viel onaf gebroken lichte regen De oceaan levert dus weer en dat na. op mijn station. 77 dagen met nauwelijks meer dan 30 millimeter regen ofwel 25 procent neerslag van nor maal. De kleinste regenhoe- veelheid van april die bin nenkwam tot nu toe was die van het hogergelegen station Hoog-Soeren, ongeveer één millimeter ten dele hagel en regen, werkelijk een schijntje. Heiningen in Noord-Brabant meldde 25 millimeter. In VARA's Weer of Geen Weer werden gisteren de staat met een nog niet ont weersverschillen tussen even dekte zonnecyclus. Over de en oneven jaren genoemd, zon gesproken: die sprong za- Het was dr. H. ten Kate terdag j.l. eindelijk ook eens (KNMI) die hierover in ons uit de band. Aantal zonne land voor het eerst geschre- vlekken toen 70 (twee dagen ven heeft in de ANWB- daarvoor nog. 28) Tiencenti- kampioen van 1975. terwijl meterstraling 80 (72) Er wer- door F. IJnsen en M. A. j den twee heldere zonnefak- Visser in Zenit deze stelling kels waargenomen Tussen l nader werd uitgewerkt. C. J. en 3 mei werd door het insti- E. Schuurmans (KNMI) toon- tuut Boulder (VS) een toene- de in een buitenlands perio- mende zonneactiviteit vcr- diek aan. dat de twee- wacht en tussen 1 en 4 mei op jaarlijkse cyclus ook op De aarde een grotere magne Bilt van toepassing is. tische activiteit En wat houdt dit nu allemaal Om nog even terug te komen in? Wel. deze eeuw blijken de op die kwestie van even en den zondagse nattigheid op oneven zomers de beste te oneven: de ontdekking wordt kwam zetten, zal onmogelijk zijn geweest en de even zo- toegeschreven aan de Engelse weerstand kunnen bieden mers minder. De goede tot onderzoekers Sutton en Selfe. aan de regen en buien die zich warme zomers van deze eeuw die er al in 1962 over schreven in de loop van vandaag over waren die van 1905. 1911. De om-en-omcyclus in het zo- het Noordzee gebied gaan 1917. 1933. 1935. 1939. 1941. merweer is ook aangetoord in uilbreiden. Gisteravond al 1945. 1947. 1949. 1959. 1969. oogstcijfers onder andere van meldden vrijwel alle stations 1973 en 1975. In.de vorige de wijnoogsten in Luxem- in Schotland. Noord- eeuw vielen de topzomers burg weerrapporten Weorraporten gisteren 19 uur nn kir.hWnik in miflitvirpn H hoyo-drii«i<?btec) I. tvje-druk/ytxod v»<Diaaisn<iv«:Wing Amsterdam De Bilt Doelen Eindhoven Den Helder Rdam Twente Vlissingcn Zuid Limburg Aberdeen Athene Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Frankfort Oenevc Helsinki Innsbruck Kopenhagen Locarno Londen Luxemburg Madrid Malaga Mallorca Munchen Nice Oslo Parijs Split Rome Stockholm Wenen Zurich Casablanca I.s'nnboel Ne» York Tel Aviv zwaar bew zwaar bew geheel bew geheel bew licht bew regenbui zwaar bew regen regenbui zwaar bew onbew zwaar bew zwaar bew zwaar bew zwaar bew licht bew regen onbew zwaar bew zwaar bew onbew geheel bew zwaar bew licht bew onbew regen geheel bew regen regen geheel bew licht bew onbew onbew licht bew HOOGWATER 4 mei Vindingen 4 43 17 0» llanngvlietAluurn 4 54 17 19 Rotterdam r» 48 18 .>8 Schei ••dingen 5 47 - 18 11 IJrnuiden «5 '27 18 51 Den Helder 10 20 22 41 Harllngen 0 30 12 53 Delfzijl 2 42 14 51

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5