tonniken niet beter en niet lechter dan andere mensen M dichtbij Tien dagen achter de kloostermuren st paulus abdij ,,de mens is net een fiets" zonnebloemen ijspret het weer Weinig kans op buien AG 13 APRIL 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 t is niet altijd een kunst in een klooster te blijven, het ligt eraan hoe je blijft :lse kluis/ooster- r Monniken zijn niet dvreemd. Evenmin zijn lensen die hun toevlucht ;n gezocht achter kloos- iren om de rest van hun letterlijk en figuurlijk een dak boven het hoofd te en. Dat is mij tijdens mijn ijf in het Trappistenkloos- )e Achelse Kluis en St. is Abdij van de Benedic- in Oosterhout wel duide- eworden. Het was een ver- ïg in langdurige gesprek- net jonge en oudere mon- te constateren dat de te kloosterlingen met bei- inen op de grond staan en op de hoogte zijn van het- zich buiten hun dagelijkse dje afspeelt. ïlk-zijn is een roeping. Die niet jen is zal het niet kunnen vol- n." Deze uitspraak van de 72- Vlaamse pater Amandus in de ;e Kluis wordt door elke raon- e ik er naar vraag onderschre- 6 moet als kloosterling immers jveel afstand doen en zo veel n dat je wel van een heilig vuur moet zijn wil je dat allemaal n opbrengen. mt met idealen een klooster maar de werkelijkheid is al- iders. De meeste kloosterlingen erkennen dat zij bij hun vaak een te romantisch beeld en monastieke gemeenschap n. Velen verwachten bijvoor- niet dat er in een klooster ook voorkomen. wat zich in het gewone leven iet gebeurt hier ook. Monniken iet beter en niet slechter dan mensen, niet meer christen en olmaakter. Toch proberen wij lativering een afschaduwing te ui de eerste christengemeente. rster is een gemeenschap van iie echt om elkaar geven. Je met bepaalde broeders zo sa- at zij je leven mee gaan bepa- indt broeder Pieter van Ginne- 5) in Oosterhout. Het is met dat gemeenschapsleven ge- dat hem als achttienjarige tij en vesper in Oosterhout, waar min of meer toevallig" veizeild zo aantrok. e wierslag trof me als een donderslag bij fre hemel dat een echte ge nschap van mensen mogelijk is." «f had er voordien nooit over priester of kloosterling te en." Ik had duidelijk heel ande- nnen. Ik zat te dubben tussen ;aan naar de landbouwho- >ol in Wageningen en een stu- iderlands. Ik ben in 1961 naar rhout gegaan, maar het heeft - tot 1967 geduurd voordat ik iijtief intrad. Ik heb ontzettend Ihezelf gevochten voordat ik me rjebonden. Met alles wat er voor kijken heb ik het moeilijk ge- i vooral met het celibaat. Met i bezit hebben had ik minder i men, al vind ik het nog steeds i end niet over eigen middelen te Kikken om eens iemand te koos bewust voor het monnik- inder franje, vandaar dat hij bij ifomst al duidelijk stelde geen tier te willen worden iets dat nu voorkomt maar destijds hoogst airuikelijk was in Oosterhout. ildanks is Pieter ruim vier jaar n naar Leuven gestuurd om i opdracht van de communiteit I ienstpsychologie te gaan stu- ol" De opzet was dat het in de hmst van belang kan zijn in een nier over een psycholoog te be- aken. Dat gaan naar Leuven, >]|ik een volledig studentenleven naakte, ging tegen mijn overtui- Dat was, wat je kunt noemen, gehoorzaamheid. Gezonde in- c voor een monnik is een groot Jiunt. maar als het erop aan- _,moet je het kunnen opbrengen len wil volledig los te laten en :aam te zijn." de ervaring van broeder Pieter, teruggekeerd uit de wereld eenvoudig werk doet (het ene it helpt hij in overall in de ibakkerij en een uurtje later ADVERTENTIE jSte/ dat aanstaande dagmiddag je porte- >nnaie uit de kleed- x wordt gestolen en dat je dat niet aan- ift. Je denkt ach, die gulden. Laat ze gelukkig mee zijn. Waar wij gelukkig' '•te zouden zijn ét uw aangifte. it wij weten dat 14 dagen geleden liezelfde kleed- er ook al raak was 'ere aangifte is m van belang het onderzoek Ïn dus. e politie. door Fred Lammers Jan Nuyben (85) is met zijn 69 kloosterjaren de Benedictijnermonnik met het grootste aantal dienstjaren, links, Amandus en Godefridus. de twee Vlaamse broers die beiden voor het leven als monnik in een Trappistenklooster kozen, rechts. speelt hij voor portier) dat je het bij teleurstellingen nooit moet laten 'af weten. „Als je zo leeft val je als mon nik van de ene verbazing in de ande re, verbazing omdat in een mensenle ven altijd weer wonderen mogelijk blijken te zijn." Niet nuttig In de samenleving wordt alles afge wogen naar de waarde, het nut. dat iets heeft. Als je die vraag betrekt op het monnik-zijn, moet je volgens Pieter van Ginneken toegeven dat het monastieke leven niet nuttig is. ..Monnik proberen te zijn heeft al leen waarde als je het doet in betrok kenheid op mensen die geen monnik zijn. Door een stuk trouw geef je de luxe en de weelde van het liefhebben gestalte, met name door vier uur per dag in de kerk te gaan zingen. Je kunt je als buitenstaander afvragen: hoe komen die kerels zo gek? Het antwoord is: omdat ze het niet kun nen laten aan hun onwankelbaar en thousiasme lucht te geven. Dat zin gen. dat loven van God, is voor mij een behoefte. Ik zing als ik blij ben maar ook als ik bedroefd ben. Je kunt wel eens een inzinking hebben maar dan ineens is het er weer. dat gevoel van: vanmiddag zal ik er toch eens tegenaan gaan". Pater Nico Visser (58) in Oosterhout heeft zijn jeugdideaal, tramconduc teur in Amsterdam te worden, in 1935 laten schieten voor de St. Pau- lus Abdij. Hij noemt monnik-zijn „een van de manieren om God te dienen". Als ik hem op de man af vraag waarom hij in het klooster zit zegt hij: „Omdat ik het gevoel heb hier mijn bestemming te hebben ge vonden. Op de dag dat ik voorgoed toetrad had ik dat gevoel heel sterk. Ik heb toen gedacht: zo moeten men sen die trouwen zich voelen. Je moet echter van tevoren wel goed afwegen wat je doet. Een vraag die je je vooral voor ogen moet houden is: kan ik een liefdevol en gelukkig mens worden door nooit te trouwen? Die vraag moet Je je zeker tegen woordig stellen, nu het celibaat zo weinig door de mensen wordt gedra gen. Iemand die in het celibaat zou verzuren moet hier niet komen. Op de dag van mijn professie kreeg ik van de huidige abt een boekje waarin hij enige wijsheden had ge schreven. Een ervan is: „Het groot ste genoegen van iemand die lief heeft is te weten dat zijn geliefde genoegen heeft". Ik weet dat ik ge lukkig ben naarmate ik dat genoe gen echt zoek, want het be langrijkste in het leven is de liefde. Die heeft in het monastieke leven kans tot groter liefde uit te groeien. Kloosters zie ik als haarden waar een bepaald vuur van christelijke liefde brandt". Nico Visser, de gastenpater in Oosterhout, heeft ook momenten gekend waarin hij dacht: hoe houd ik het vol? Serieuzer „Het is niet altijd een kunst in een klooster te blijven. Het ligt er aan hoe je blijft. Mensen die er over gen voor een aanhoudende keten van gebeden voor de noden van de wereld tot God. Dat het gebed grote kracht heeft ervaar ik persoonlijk. Het wordt altijd verhoord al is het niet altijd op de manier zoals wij vragen. Daarom moeten wij ook bid den: niet mijn wil maar Uw wil ge schiede". Christelijk ideaal Godefridus. de zestien jaar jongere broer van Amandus. heeft ook zijn gedachten over het kloosterling zijn. „Als alle mensen monnik werden stierf de wereld uit. maar daarom is het wel goed dat er monniken zijn. Terwijl anderen opgeslokt worden door stoffelijke zaken proberen wij ons christelijk ideaal zo ideaal moge lijk te beleven". Zelf merkt Godefri dus dat je geloof zich verdiept als je monnik bent. „God wordt meer ver trouwd met je. Het is als bij een goed huwelijk, in de loop der jaren leer je elkaar beter kennen, raak je meer op elkaar ingesteld". Zijn gang naar het klooster heeft Godefridus nooit betreurd. „Ik ben altijd een middelmatige monnik ge weest, maar spijt heb ik geen mo ment gehad van dat besluit", zegt hij. Hij verlangt wel eens naar vroe ger. „We deden toen veel meer alles gemeenschappelijk. Nu kruipen de kloosterlingen na een dienst in de kerk als muizen in hun holletjes om er pas bij het volgende klokluiden uit tevoorschijn te komen". Vreemde wereld De eigen persoonlijkheid krijgt de laatste tijd in kloosters meer kans uit te groeien. Vele monniken dich ten en wisselen onderling hun ge dachten daarover uit. Pater Aman dus dicht al vijftig jaar. Als hij merkt dat ik zijn gedichten waardeer, komt hij op een ochtend van mijn vertrek naar mijn kamer om me voor te lezen uit zijn in een map verzamelde werkstukken. Zij 79-jarige medebroeder pater Gu- lielmus (sinds 1917 monnik) betreurt het niet te kunnen dichten. „Anders deed ik het omdat ik me zo bevoor recht voel door de lieve Heer". Hij is al jaren niet meer buiten het kloos ter geweest. „Dat is een vreemde wereld voor mij geworden. Mijn fa milie laat me wel eens foto's zien uit mijn geboorteplaats Vlaardingen. Daar is het zo ontzaglijk veranderd. Dat is niets meer voor mij". Gulielmus staat soms met zijn ogen te knipperen als hij ziet wat er alle maal in de wereld en ook in de kloos ters verandert. .Je leefde hier vroe ger zo eenvoudig. Je accepteerde ai- les. Jonge monniken komen nu bin nen met principes, die ze uit de we reld hebben. Ik zeg niet dat dit ver keerd is, maar al te kritisch is toch gevaarlijk. Je loopt dan de kans dat je jezelf vastpraat. Alles verwatert. Al die veranderingen werken de on zekerheid in de hand. De jongeren weten niet meer waar ze aan toe zijn en hebben het daardoor geloof ik moeilijker dan wij het hadden toen we kozen voor het kloosterleven". Hij ziet het als taak van een klooster ling „bijzonder goed te doen. wat elke christen als zodanig moet doen". De mensen zijn volgens Gu lielmus te weinig met God bezig. „Als je leest over Paulus, die preekte soms hele nachten door. De christe nen vormden in Paulus tijd ook een hechte gemeenschap. Zij kenden el kaar bij naam. Dat moet ons grote voorbeeld zijn. In het klooster trach ten wij volgens dat principe te leven. We leven niet als ijsblokken langs elkaar heen". De oude Gulielmus wil best weten dat hij als monnik ook zijn proble men had en nog heeft. „Ik kom uit een grote familie. Als ik hoorde dat broers en zusters kinderen en klein kinderen kregen, had ik wel eens last van een beetje jaloezie. Ik hou van kinderen. Steeds weer als ik een kind ontmoet en in de ogen kijk sta ik verbaasd. Zo'n kind is weer een nieu we wereld, zoals ieder mens een we reld op zich is. Tegenwoordig heb ik het er vooral moeilijk mee te zien dat er zoveel mensen zijn die zich niet om God bekommeren. Ik vraag me steeds meer af of dat komt doordat wij niet krachtig genoeg bidden". Volgende keer: Corrie ten Boom wordt ook in kloosters gelezen. DE. Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. VAN EEN LEZER- onder redactie van loes smit Er wordt veel gepraat en geschre ven over oudere mensen en tehui zen waar ze verzorgd of verpleegd kunnen worden, maar hoe denken bejaarden zelf over tehuizen, oud worden en hun omgeving? Het tijdschrift Op Leeftijd heeft enke le van hen daarover aan het woord gelaten. Een 79-jarige mevrouxv heft het onder meer over het bejaarden tehuis waar ze woont: „Ik zit hier keurig en de kamer is gezellig, maar ik heb met niemand contact. Met niemand. Dus ik zit hier maar tussen al die dametjes, die zich allemaal deftig voelen en deftig doen. Gisteren heb ik er twee op de thee gevraagd. Maar dan moet je zo keurig dekken en doen en alles. Ze vonden het al erg dat er een heer belde. Het was gelukkig een nette heer. En die gesprekken zijn zo gewoon. Dan praten ze een uur over hun parkiet". Een 81-jarige mevrouw heeft „wel een beetje moeite met sommige moderne toestanden. Veel vrijhe den tegenwoordig wat ik niet goedkeur, maar laat ik er in één adem aan toevoegen, de taboes in onze tijd waren ook niet alles. Ik heb mijn eigen leven en opvoe ding gehad, dus volledig er in komen kan ik niet. Interessant vind ik het wel". En verder: „Dat er minder armoe is vandaag vind ik een heel goeie zaak. Maar dat er zoveel weg is aan beschaving en goede manieren is erg jammer, al zijn er heel veel vriendelijke en hartelijke jongelui. Ze hebben het gewoon niet meer geleerd'L Ze woont nog op zichzelf, deze 81- jarige, „in een aardige flat. pretti ge mensen, dat wel. maar je bent alleen. Een bejaardensociëteit? Nee. daar voel ik niet zo veel voor. Van kaarten hou ik sowieso niet. Wel ga ik vaak naar een concert ondanks dat ik helaas tamelijk doof ben. Ik vraag dan altijd een bepaalde plaats, dan gaat het wel". „Geld verzoent het geluk niet", vindt een 69-jarige tuinman. „Ik wil maar zeggen, de natuur in hè. dat is het. Je hebt mensen dié de hele dag op een kamertje blijven zitten en naar het kijkkastje kij ken. In Delden hebben de bejaar den een pleisterplaats in het bos. waar ze bij elkaar komen, op een omgevallen boom. Daar willen ze naar *oe. Nergens anders. En dan gaat de gemeente er een mooi huisje bij bouwen, maar dan gaan ze tcch weer op die boom zitten. Het leven is zo feitelijk; iemand die gepensioneerd wordt, die komt in en grote overgang en de topmensen die hebben 't zwaarder als wij. die gaan niet in het Zui derpark op zo'n bankje zitten, dat willen ze niet, die status geven ze nooit prijs". De mens. filosofeert de tuinman. is net een flets. „Als Je een goeie fiets hebt. de mijne is al veertig jaar oud, ik heb ook een nieuwe maar daar rijd ik nooit op; als je de fiets neerzet en nooit gebruikt, dan voel je wel, die fiets gaat roesten. De ketting blijft op het kamwiel vastzitten. En als ie weer moet draaien gaat het stroef". Een kruising tussen een vliegtuig en een helikopter is het eenpersoons toestelletje dat dc Deense werktuigkundige Vincent Seremet heeft ge bouwd. Zijn „gyrocopter" is het twaalfde exemplaar dat hij in zijn vrije tijd heeft gefabriceerd. Toen pas was hij helemaal tevreden, maar hij zit nog met écn probleem: hij kan het toestel niet in de lucht testen. De Deense autoriteiten willen daar geen vergunning voor geven en dus heeft Seremet zijn gyrocopter voorde laatste tests naar Zweden moeten sturen. Een kant en klare gyrocopter zal zo'n elfduizend gulden gaan kosten en is zolang niet iedereen er in de spits mee gaat vliegen erg handig voor woon-werk-verkeer, want zowel voor start als landing heeft het ding genoeg aan één vierkante meter grond. De tijd is rijp om zonnebloemen voor het raam te zaaien. Aan de buitenkant, wel te verstaan en speciaal voor de mensen die geen voortuin hebben, vindt de ge meente Den Haag. Sinds vorig jaar mogen alle Hagenaren die in kale straten zonder tuintjes wo nen, een „tegeltuintje" vlak voor hun raam maken door één of twee tegels weg te halen en daar iets vrolijks in te planten. Om de aan leg van die tegeltuintjes te stimu leren, reikt de Haagse plantsoe nendienst morgen tussen negen en twaalf uur gratis pakjes met zonnebloempitten uit, die de kale- straat-bewoners meteen in hun kersverse tegeltuintjes kunnen planten. Hoe dat precies moet, doet wethouder Vink (Jeugd, sport, recreatie en kunst) 's mid dags om half drie voor zijn secre tarie op het Nassauplein voor, ook in een tegeltuintje natuurlijk. Zonnebloempitten plus een folder met alles over tegeltuintjes wor den onder meer uitgereikt op de speelterreinen aan de Sumatra- straat, de Seinpoststraat, de Bey- ersstraat en de Gaslaan. Op de zelfde uren, tussen negen en twaalf dus. kan iedereen desge wenst pitten en nog meer informa tie over de tuintjes krijgen in de houtzagerij, in de plantenhal. Het einde van de vorst betekende voor de bewoners van de IJssel- meerpolders meer ijspret, op de lange duur tenminste. Waar eens zoveel water was, is nu blijkbaar niet overal genoeg meer over om bij vorst alle schaatsliefhebbers op het ijs aan hun trekken te laten komen. „Cultuurrijp", het blad van de rijksdienst voor de IJssel- meerpolders. meldt althans dat de hoofden van de dienst eenstem mig besloten hebben voortaan in de plannen voor watergangen in de nieuwbouw meer rekening te houden met schaatsenrijders. Van onze weerkundige mede werker Ook de maandag is een zon dag geworden. Enkele wolkjes mochten de pret niet drukken en de temperatuur denken weg te gaan zouden wel eens gedroeg zich haast net als srieuzer kunnen zijn dan ik. Geluk- zondag. Zelfs werd er hier en kig wordt er tegenwoordig over dit daar een iets hogere tempera soort dingen meer gepraat. Je voelt tuurwaarde gemeten, onder meer aan wat er bij de ander leeft en meer in Gorredijk: 17 graden dat is heel waardevol. Door preken tegen 16,6 daags tevoren. De die ze in de kerk houden en persoon- IJsselmeertemperatuur bij lijke gebeden laten tal van monni- Marken is nu ook goed op ken Je in hun hart kijken. Je leert dreef. Gistermiddag werd 11 elkaar daardoor beter kennen. Vroe- graden gemeten, een graad ger praatte Je over de dingen die je hoger dan zondag. In Oosten- intens bezig hielden alleen met je rijk was het opnieuw warmer, abt en je geestelijke leidsman". nu 13 tot 15 graden tegen zon- Pater Visser komt er voor uit het dag 10 tot 11, maar in midden soms moeilijk te hebben met de ge- Zweden sneeuwde het nog: hoorzaamheid. „Ik ben geneigd me ostersund gisteravond 6 mm een gastenpater voor te stellen als bij 0 graden celsius. iets heel deftigs. Het is maar goed De vooruitzichten blijven wij dat er van alles bijkomt zoals zen in de richting van mooi bedden opmaken en andere karweit- weer. Wel zullen er af en toe jes in de kamers van de gasten. Dat enkele wolkenvelden komen valt soms niet mee. Maar ik heb en woensdag en donderdag leren inzien dat Je juist in eenvoudig wordt de temperatuur wat la- werk God kunt dienen". ger, vooral overdag met maxi- Pater Amandus. die mij met zijn ma van 12 tot 10 graden cel- lange witte baard doet denken aan sius. De kans op een bui blijft een Zuidafrikaanse boer uit het be- nog steeds vrij klein. Het on- gin van deze eeuw, zegt: „Ik zie het weerde gisteravond ten zuid- zo dat ieder mens in het leven zijn westen van Portugal en in taak heeft. Gij om te schrijven, dok- zuidwest-Ierland werd 9 tot 10 ters om te genezen, voetballers om te mm regen afgetapt. Dichter verstrooien en monniken om te bid- bij huis gebeurde er vrijwel den. Wij zijn gebedsmensen. Wij zor- niets. daar ook al ééns 24 graden geweest. Gisteren noemden we het droge jaar van 1921 en speci aal de droge zomer terloops. Het zonnevlekkenmintmum viel toen iets later, namelijk in 1923, het Jaar met een van de verschroeiendste hittegol ven van de eeuw. In latere publikaties is de in tensiteit daarvan wel eens over het hoofd gezien waarop ook een van onze abonnees in Kampen wees. Maastricht 36.1 graad celsius op 13 juli 1923 zowaar op de eerste 1923 was destijds de hoogste plaats. Het criterium voor de- temperatuur. 's Lands ze hittegolven is: tien dagen weerrapporten eeuw te De Bilt (Zenith. maximumtemperatuur j*™1 ger. Het warmste tijdvak van tien neerslag was in die brandhete julimaand slechts 51 tegen 71 mm normaal. Tientallen men sen kwamen door de hitte of bij het zwemmen om het le ven. Het dagblad „Vader land" gaf acht wenken over wat men tijdens de hitte ïijkse maximumtemperatuur Madrid" van 31.52 graden celsius, een gemiddelde temperatuur van 24,5 en een hoogste etmaal- moest doen. Door de uitzonderlijke warmte was er een over- ningen .werd zelfs de bloem kool langs de huizen uitge- celsius te De Bilt. De augus- tushittegolf van 1975 staat op vent voor 1 cent per stuk. Het de tweede plaats met respec- waren vooral hooiers en gras- tievelijk 30,84. 23,8 en 26,6 door een zonnesteek maar ook een conciërge en een werknemer aan een papierfa briek. Weemporten vi n gisteravond It uur: weer maxi- mum temperaturen en neerslag an 7-lt uur Amsterdam onbew 15 0 De Bilt onbew 16 0 Deelen licht bew IS 0 Eelde onbew 16 0 Eindhoven onbew 16 0 Den Helder onbew 14 0 Luchth. Rld. licht bew IS 0 Twente onbew 14 0 Vlisslngen licht bew IS 0 Zd Limburg licht bcw IS 0 Aberdeen onbew 8 0.2 Barcelona licht bew 16 0 Berlijn licht bew 13 0 Bordeaux licht bcw 10 0 Brussel Frankfort licht bcw 16 0 Oenève onbew 15 0 Helsinki onbew 14 0 Innsbruck licht bew 10 0 Kopenhagen zw bew 14 0 Locarno half bew U 0 Londen licht bcw 17 0 Luxemburg zw bew 14 0 Madrid half bew 14 0 1 Malaga geh. bew IS 0 Mallorca gch bew 15 3 Munchen half bew 20 I Nice zwaar bew 11 0 Oslo onbew IS 0 Spilt licht bew 10 0 Parijs half bew 18 0 Stockholm half bew 18 0 Wenen half bcw 13 0 Zurich onbew IS 0 Las Palmaa licht bew 12 0 New York zw bew 21 0 destijds temperaturen van ook zomerwarmte zien ko men: het is toch wel te hopen dat in geval van een droge, zonnige en warme zomer zoiets ons besnaard blilft HOO° water woensdag u apru viisaingen die dagen was ruim 2fl graden van "mtn* dagen, waar- Veel mensen weten dan niet -1-- T- meer waar ze het zoeken iJmuiden 3 is-is 37. Den hcMm 753-20 12. S.tra'ende aprilweer wek- mecr dan 20 graden waarge te bij sommigen hennnerin- nomen dank zij hoge- gen op aan het fraaie weer luchtdruk. De topstand van De Bilt registreerde een serie tijdens de bevrijding in 1945. die dagen was ruim 28 graden van 11 zomerse dagen, waar- Tussen 12 en 17 april werden 0p 17 april te Maastricht, van 7 tropische. In een over- op 24 maart het zicht van hittegolven van de- moeten Harüngen 10.11-22.16. De 1(201 11.»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5