üontgomery gaf :uropa weer hoop lontgomery op de kansel AUTOBIOGRAFIE Zelfoverschatting blijkt groot gevaar in verkeer Mitsubishi vindt fluistermotor uit Ford coquetteert met mini-auto's 'erwinning bij El Alamein keerpunt in WO II Memoires MITSUBISHI DEALERS O.A. TE Weinig interesse voor isolatie huis Stoommachines de wereld over generaal was tóch niet vegetarisch 1 f 1 I j 1 i 1 \i/ 1 1 i 1 1 1 1 i j 1 BINNENLAND TROUW/KWARTET 9 naarschalk Montgomery in één van zijn befaamde caravans met op de achtergrond de portretten van zijn standers Rommel en Model (archieffoto) 5TERDAM (ANP, AP) Een tamelijk kleine man met een grote neus, scherpe ogen, gekleed ten wollen trui of in een houtje-touwtje jas. Zo zal Bernard Law Montgomery blijven tleven in de herinnering van tallozen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Iritse oorlogsheld is gistermor- overleden in zijn woning in ton, een dorpje ten zuid en van Londen. Hij was 88 jaar. ende week zal hij met militaire ?orden begraven in Wogden in rond bij de kerk die hij altijd :ht. De officiële uitvaartdienst worden gehouden in de St. ge Kapel in Windsor, gomery zal de geschiedenis in als één van de grootste militai- die het Verenigd Koninkrijk voortgebracht. Zijn naam zal inden blijven met de slag bij El lein één van de keerpunten in Weede Wereldoorlog. Daar, in d-Afrika, werd een eind ge- ct aan de reputatie van de on- aanbaar geachte Duitse „tank- raai" Erwin Rommel. Deze vinning van Montgomery (te zijn naam tot een begrip, uit talloze onderdrukte Euro- en weer nieuwe hoop gingen ;n. ard Law Montgomery werd op ovember 1887 uit Noordierse rs geboren. Zijn eerste twaalf isjaren woonde hij in Tasma- waar zijn vader anglicaans hop was. Na de militaire aca- e te Sandhurst werd Montgo- in 1908 als tweede-luitenant aomen in het „Royal War- shire Regiment" en in het toen- ge Brits-Indië gelegerd. In de a wereldoorlog raakte hij in de chte slag om Yperen gewond, nstructeur bij het „staff colle- eerde hij tussen de wereldoor- zijn ondergeschikten initia- kennis en intellect te stellen het slaags opvolgen van ehriften. Maar vooral stelde e aanval boven de verdediging Ie vijand naar zijn „pijpen" te dansen". 127 trouwde Montgomery met 40-jarige weduwe. Zijn vrouw it twee kinderen uit haar huwelijk mee en schonk gomery één kind, hun zoon 1 Zij stierf in 1937. estina 37 werd Montgomery als briga- 'neraal in Palestina gelegerd j het uitbreken van de Tweede ldoorlog nam hij het bevel van irde divisie van de Britse expe- strijdkrachten op zich. Na de (tocht uit Duinkerken kreeg hij level over het vijfde legerkorps 1942 werd Montgomery bevel- ir van het leger in zuid- land als luitenant-generaal. 2 augustus 1942 tenslotte arri- le Montgomery in Cairo om het over het achtste leger op zich (men dat hij zou leiden in de om El Alamein. en, ontevreden met de bevel zond Alexander en Montgomery met de opdracht de Duitsers en Italianen uit Afrika te verdrijven. Montgomery reorgani seerde het achtste leger tot een evenwichtige vechtmachine, verbe terde de opleiding voor zijn soort oorlogvoering, en oefende grote druk op Londen uit om grotere per sonele en materiële aanvullingen. Zo kregen de Britten, die zich tot dan toe niet konden meten met de Duitse Mark III en Mark IV tanks, de nieuwe Amerikaanse Sherman- tank, een wapéh daOlndelijk opge wassen bleek tegen de Duitse oor logsmachines. Woestijnratten Toen Monty" op 23 november 1942 zijn offensief in de nacht bij El Alamein inzette, betekende dat het keerpunt in de tweede wereldoorlog voor Europa. De Britse bevelhebber had Rommels tactiek grondig be studeerd en de Duitse generaal deed precies wat „Monty" ver wachtte: hij liet zijri tanks naar de Britse linies lokken waar ze door grote overmacht aan tanks en anti- tankgeschut werden vernietigd. Montgomery's naam was gemaakt. In bezet Europa veerde men op als zijn naam werd uitgesproken en zijn „woestijnra^tfen" van het achtste leger droegen hun aanvoer der op handen, waar hij zich ook liet zien. Montgomery zou het achtste leger nog tot in midden-Italië leiden zonder ook maar een slag of actie van enige omvang te verliezen. Te gen de tijd dat hij het achtste leger ging verlaten om de Britse invasie troepen voor het „tweede front" te leiden, stond hij op het toppunt van zijn populariteit. Zijn critici verwe ten hem filmster-allures omdat hij in zijn commando-wagen kanaries hield, zich onconventioneel kleed de. informeel met zijn soldaten praatte en sigaretten uitdelend met hen in het zand zat. Maar zijn be wonderaars prezen hem om zijn on gedwongen omgang met zijn „sol daten" (die hij nooit zou aanduiden als manschappen of troepen), hun daarbij het idee gevend van een onverslaanbaar achtste leger. Toen op 6 juni 1944 de geallieerden in Normandië landden, was het ge allieerd opperbevel in handen van de Amerikaanse generaal Dwight D.Eisenhower. De Britse onderde len stonden onder Montgomery die al direct na de landing moeilijkhe den kreeg met de Amerikanen die hem overdreven voorzichtigheid verweten omdat hij zijn brugge- hoofd te Caen wilde consolideren en op versterkingen wilde wachten al vorens uit te breken. Arnhem Na de doorbraak in Normandië wer den de Duitse legers snel door Frankrijk en België gejaagd tot de lijn Turnhout-Eindhoven. Eisenho wer wilde nu eerst Antwerpen be zetten om een grote haven in bezit te hebben, maar Montgomery was mede onder druk van Londen door de V-l- en V-2-raketaanvallen vanuit Nederland op de Britse hoofdstad voorstander van een snelle stoot naar het noorden om zo de Duitse legers in Nederland af te snijden en ons land te bevrijden. Besloten werd tot de operatie „Mar ket Garden", de Slag om Arnhem die op 17 september 1944 met luchtlandingen begon en die in een geallieerde nederlaag eindigde. Ook voor deze operatie is kritiek op Montgomery uitgeoefend, maar de ze stelde dat de actie op te kleine schaal was opgezet. Bovendien was de doorstoot vanuit de richting Eindhoven naar de bruggen over de grote rivieren mislukt. Toen Montgomery in de slag om de Ardennen (Hitiers laatste en onver wachte poging op 16 december 1944 om de kansen te doen keren en naar Antwerpen door te stoten) van Ei senhower ook het bevel over Ameri kaanse eenheden daar kreeg, stak in hoge Amerikaanse militaire krin gen opnieuw een storm van kritiek op. Na die capitulatie werd de inmiddels tot veldmaarschalk bevorderde Montgomery opperbevelhebber van de Britse bezettingstroepen in Duits land. In 1946 werd hij in de adelstand verheven al3 burggraaf (viscount) en tot ridder geslagen in de orde van de kouseband, de hoogste en oudste En gelse orde. Tot ver na de oorlog bleef een hech te vrienschapsband bestaan tussen Montgomery en Eisenhower, maar na de publikatie van de memoires van beiden werd deze verhouding koeler. Na 50 jaar militaire dienst trok „Monty" zich in september 1958 te rug. Al meteen nadat hij zijn me moires publiceerde, ontstond een controverse over de kritiek die hij had op zijn militaire collega's, zowel voor- als tegenstanders en zijn com mentaar op het Italiaanse leger be zorgde hem zelfs een uitdaging voor een duel. In zijn tweede boek „The path of leadership" noemde Montgomery generaal De Gaulle, Nehroe, maarschalk Tito en Mao Tse-toeng de vier grootste leiders ter wereld. Hij bleef in het licht van de schijn werpers door artikelen en vraagge sprekken, onder meer door aan te dringen op niet-toetreden van En geland tot de Europese ge meenschap. De afgelopen jaren is echter weinig meer van de krijgsman Montgomery gehoord. AALSMEER GARAGE BAARSE Pontweg 4. tel. 02977-24380. AMSTERDAM AUTOMOBIELBEDRIJF DE JONG Weesperzijde 7478. tel. 020-924060 Haarlemmerweg 337, tel. 020-825785 Baarsjesweg 281-284, tel. 020-163560. BROEK IN WATERLAND WATERLAND B.V. Helfingweg 69. tel. 02903-1908. BUSSUM GARAGE BLOKLAND Landstr^t 33 en 55 tel. 02159-16170. GORINCHEM AUTOBEDRIJF VAN MILL B.V. Banneweg 1—3, tel. 01830-82344. S-GRAVENHAGE AUTOMOBIELBEDRIJF H. KLAP Miquelstraat 17. tel. 070-993757. HILVERSUM AUTOMOBIELBEDRIJF VAN TOL Lage Naarderweg 52, tel. 02150-45401. KATWIJK AAN ZEE AUTOMOBIELBEDRIJF DIJKSMAN Sluisweg 29—31, tel. 01718-72344. ROTTERDAM TUKKER EN VERHAGEN AUTOMOBIELBEDRIJVEN Dealer voor geheel Rotterdam en omstreken. Baarlandhof 17. tel. 010-801166. Boezemsingel 45, tel. 010- 111150. SCHIEDAM B.V. AUTOMOBIELBEDRIJF WALRAVEN DEKKER Grote Markt 35-37 Tel. 010-267021 VLAARDINGEN GARAGE v. d. VLIES Nijverheidsstraat 10 Tel. 010-342762 WATERINGEN AUTOMOBIELBEDRIJF J. EN E. RUITER B.V. Herenstraat 103, tel. 01742-3979 ^eale^voor^he^Westland_0n_Riiswiil<^^^^ ZAANDAM GARAGEBEORIJF DE WEER B.V. De Weer 30 Tel. 075-171931 Van een verslaggever DEN HAAG Uit een onderzoek naar het isoleren van woningen, uit gevoerd voor het maandblad Woon- gaard door de Nederlandse Stichting voor Statistiek, is gebleken dat 89 procent van de ondervraagden, on danks de sterk gestegen energiekos ten geen maatregelen ten aanzien van isolering heeft genomen sinds 1973. Vijf procent van deze groep over weegt echter op korte termijn toch nog tot isolatie over te gaan. Het overgrote deel wilde niets van isola tie weten, aldus het onderzoek, dat ook nog uitwees, dat bezitters van een eigen woning positiever tegeno ver isolatie staan dan huurders. Van een verslaggever LAREN De verzameling van 144 stoommachines, die vorig jaar door de acteur Tom Lensink van de hand gedaan was, is gisteren op de veiling van Christie's in het Singermuseum in Laren naar vele delen van de we reld verkocht. De verzameling bracht in totaal 76.000 gulden op. Delen ervan gingen naar Nederland, West-Duitsland en Japan. tmoette Montgomery voor het in oktober 1944 in Eindhoven, allieerde troepen onder leiding e toenmalige generaal Montgo- waren doorgestoken tot voorbij gen. de Engelse parachutisten die de brug bij Arnhem zou n veroverd, had gefaald en de ers probeerden mét bombarde- n en doorsteekmanoeuvres lun pantserdivisies de smalle se corridor te doorbreken, die dramatische omstandighe- ezocht Montgomery de troepen ïdhoven, die het hard te verdu idden gehad. Ik was toen ouder- an de Gereformeerde Kerk en van onze predikant dat de sen hadden verzocht op een lag een godsdienstoefening te n in onze kerk. rk was tot barstens toe vol met ren, onderofficieren en solda- illen in battledress, zodat ze elijks van elkaar te onderschei waren. De hoofdveldprediker Ie de dienst met gebed en het van het prachtige indrukwek- lied „O God. our help.-m ages (in het Nederlands: „O God. oeg ons voorgeslacht") aijn niet geringe verbazing en usiasme stond hierop een klei- drongen figuur met een mar- mager gezicht op. die rustig zijn ocht, door zijn dicht opeenge en soldaten, die hem eerbiedig (n zou haast zeggen met warme door mr. J. Meynen aanhankelijkheid doorlieten, naar de preekstoel, die hij beklom en stilte wenkte met zijn hand. Men kon een speld horen vallen. Hij opende de Bijbel en las voor Psalm 121: Ik hef mijn ogen op naar de bergen vanwaar mijn hulpe komen zal. Mijn hulp is van de Heer. die hemel en aarde gemaakt heeft. Een ontroerend moment dat in deze benarde dagen een ieder aangreep. Montgomery had de bijzondere gave van werkelijk grote leiders om zijn mannen te inspireren en aan zich te binden door bijvoorbeeld zijn een voud, zijn geloof. Hij verspreidde om zich heen een sfeer van rust en van geloof In de eindoverwinning. Huldiging Mijn tweede ontmoeting, met nu Lord Montgomery van El Alamein, was van geheel andere aard. Hij was door het eerste na-oorlogse kabinet Schermerhorn-Drees uitgenodigd, evenals Eisenhower, een overwin- ningsbezoek aan Nederland te bren gen, zodat het Nederlandse volk hem en zijn troepen kon huldigen voor de bevrijding van ons land. Mij was de taak toegewezen om zijn gastheer te zijn. Uiteraard besprak ik met de Engelse ambassadeur Sir Ne ville Bland onder meer de vraag wel ke wensen Montgomery zou hebben voor het regeringsdiner dat hem zou worden aangeboden. Het antwoord kwam dat Montgome ry niet alleen geheelonthouder was en niet-roker. maar ook vegetariër. Het diner was dan ook voor hem compleet vegetarisch. Toen ik mijn vis verorberde kreeg hij een omelet, en ik zag hem met een zekere jalouzie naar mijn tong kijken. Toen we biefstuk geserveerd kregen, werd hem een rijstschotel opgediend. Maar toen werd het hem te erg. „Waa rom geen biefstuk en geen vis voor mij, waar ik dol op ben?", vroeg hij. 'Ik legde hem uit dat de Engelse am bassadeur ons had meegedeeld dat hij een vegetariër was. Onder luid gelach nam hij het woord, erkende dat hij niet rookte of dronk omdat hij er niet van hield, maar bracht hulde aan vis en vlees als het kostelijkste fundament van een feestmaal. Met gevolg Vijftien jaar later bezocht Montgo mery alle plaatsen langs de Rijn waar hij had gevochten. Ons AKU-bedrijf Kleefschewaard behoorde daarbij en mijn collega ir. Engel en ik stonden aan de poort om hem te ontvangen toen hij met zijn hele gevolg kwam aanrijden. Jonkheer Quarles van Ufford, de toenmalige commissaris van de ko ningin, wilde ons voorstellen. Mijn heer de commissaris, zei Montgome ry, toen hij mij aankeek, u hoeft mij niet voor te stellen aan de man die mij vijftien jaar geleden een heerlijke tong en een sappige biefstuk ont hield, omdat hij dacht dat ik vegeta riër was. Daarna hadden we een zeer interes sante gedachtenwisseling die ik nooit zou vergeten. Maar ik bewonderde wel zijn uitstekend geheugen voor gezichten. Mr. J. Meynen was minister van oorlog in het kabinet stafofficier van prins Berhard 1944- 45, minister van oorlog (1945-'46) en later president commissaris van de AKU. door Sicco de Jong Niet wie juist zijn rijbewijs be zit, maar wie het twee tot vijf jaar op zak heeft, loopt de meeste kans op ongelukken. Dit is komen vast te staan uit een verkeerspsychologisch on derzoek, uitgevoerd in opdracht van Volkswagen. De Münchener psycholoog dr Ger hard Munch noemt als ooizaak hiervan zelfoverschatting. De uitkomst van de onderzoekingen komt in zoverre met eerder door an dere instanties uitgevoerde studies overeen, dat de beginnende automo bilist erg voorzichtig en daarom de fensief rijdt. Hoe meer ervaren auto mobilisten er verhoudingsgewijs op de weg zijn, hoe minder de kans op ongelukken wordt, zo heeft ook reeds de Nederlandse Stichting We tenschappelijk Onderzoek Ver keersveiligheid SWOV geconsta teerd. Maar tussen de onervarenheid en het ervaren rijden ligt volgens dr Munch een vrij lange periode. De Duitse verkeerspsycholoog is uit gegaan van de gemiddelde automobi list, die in Duitsland goed 15.000 kilo meter per jaar rijdt. Na 30.000 kilo meter komt hij dan in een soort auto- mobilistische „puberteitsfase", waar in hij overmoedig zal worden. Dan is het voor hem nieuw, dat hij zijn eigen beperkingen ervaart, terwijl hij toch al meent een volkomen ervaren rijder te zijn. Die werkelijke ervaring heeft hij ech ter pas na zo'n 100.000 kilometer rij den opgedaan, aldus dr Munch. Dan is hij gemiddeld zeven jaar verder en daalt zijn „ongevalscurve" tot-het normale niveau van menselijk falen in het verkeer. Het gevaarlijkste is in doorsnee de automobilist, die vier jaar zijn rijbe wijs bezit. Hij heeft zes keer zoveel kansen brokken te maken als na ze ven jaar rijervaring, zo heeft de Duit se onderzoeker vastgesteld. 2 7 1 l De kans op ongelukken na het halen van het rijbewijs, volgens een voor VW verricht onderzoek van de Münchener verkeerspsycholoog dr. Gerhard Munch. Het Japanse automerk Mitsubishi heett een zeer geruisarme motor van twee liter inhoud geconstrueerd. De motor is te vinden in de Galanterie en de nieuwe coupé Celeste. In beide modellen biedt de combinatie met vijf versnellingen een voor een viercllin- dermotor ongekend rijcomfort. Garantie Alfa Romeo naar een vol jaar Alfa Romeo heeft met terugwerken de kracht tot 1 januari van dit jaar de garantietermijn voor nieuwe au to's verlengd van zes tot twaalf maanden. Hierbij geldt geen enkele kilometerbeperking. Vorig jaar zijn door initiatieven van de Duitse auto-industrie de garan ties van een half jaar bij vele merken tot een jaar verlengd. Met name de Japanse merken werkten reeds voor dien met jaargaranties. De beslis sing van de Duitse autofabrikanten is door de Engelse merken gevolgd, maar de Franse merken hielden alle de halfjaarlijkse garantie aan. Alleen bij de Italiaanse merken be stond nog verschil. Fiat is op de e garantie van één jaar overgegaan, direct toen de Duitse merken kwa men. Alfa Romeo is nu echter ook tot een verbubbeling van de garan tietermijn overgegaan, waardoor de Franse autofabrikanten een uitzon deringspositie gaan innemen. De „fluistermotor" is constructief volstrekt nieuw. Toch wordt uitge gaan van de gewone „Otto-motor", die echter bijna trillingsvrij gemaakt is door toevoeging van twee „balan sassen". Deze assen nivelleren de tril lingen door met dubbel toerental van de krukas tegengesteld aan elkaar te draaien. De krukas, die de zuigers in de vier cilinders op en neer beweegt, drijft ook beide assen aan. De technische vinding van Mitsubi shi heeft tot resultaat, dat bij een laag verbruik aan gewone benzine het motorgeruis tenminste het geluid van een zescilinder- of Wankelmotor niet overtreft. Omdat echter van een viercilindermotor werd uitgegaan blijft'de constructie goedkoper dan voor een zescilinder of Wankel, ter wijl met name ten opzichte van de Wankelmotor het benzineverbruik zeer gering is. Zescilindermotoren be ginnen meestal boven de twee liter inhoud, terwijl het nieuwe balansas sen-principe van Mitsubishi in de praktijk ook geschikt zal zijn voor kleinere motoren. Volgens de Japanse fabriek Mitsubi shi Jidosha Kogyo wordt dit principe de motor voor de jaren tachtig, waar om de naam ervan „Mitsubishi-80// geworden is. In Japan wordt de mo tor geleverd in combinatie met een eveneens ingenieus systeem voor schonere uitlaatgassen. Hiermee vol De Mitsubishi Celeste: een fraaie coupé, die ook leverbaar is met de nieuwe „fluistermotor" van het Japanse merk. doet de fabriek als eerste, zonder gebruik van een kostbare naverbran- der die normaal platina als kataly sator heeft aan de strengste eisen ter voorkoming van luchtvervuiling, die thans in de wereld bestaan. De Japanse regering heeft deze eisen met ingang van volgend Jaar maart definitief gesteld. De nieuwe Mitsublshi-80-motor komt een paar honderd gulden duurder uit dan de oude tweellter motor van het model Galant: inclusief belastingen althans. Veranderingen In het programma van het begin vo rig jaar in Nederland geïntroduceer de merk zijn nog enkele veranderin gen aangebracht. Het goedkoopste model, de Lancer, is behalve met 1.4 en 1,6 liter motoren ook met een 1200 cc-motor leverbaar geworden. Hier door kon de prijs van de goedkoopste uitvoering onveranderd op 9.998,- incl. BTW blijven staan. Dit model heeft nu achteruitrijlampen, rembe- krachtiging en een verstelbaar stuur wiel. maar geen achterruitverwar- ming; de motor levert 80 DIN-pk ver mogen. Een 650.- gulden duurdere Lancer 1200 biedt echter wel achterruitver warming. een voorruit van gelaagd glas, getint glas rondom, hoofdsteu nen en rolgordels en dat geldt ook voor alle andere Mitsubishi- modellen. Op de Galant-serie is in combinatie met de 1600 cc-motor automatische transmissie leverbaar 1.250.- gulden. De goedkoopste Galant 1600 kost nu als vierdeurs 13.548,-. De automatische versnellingsbak komt van de Japanse fabriek Aisin-Warner, die ook aan Volvo in Zweden levert. De Galant 2000 is uitsluitend met een „vijfbak" leverbaar, die het gunstige benzineverbruik van de overigens fel accelererende „fluistermotor" accen tueert. Met deze motor komt de prijs van de Galant op 15.948,-. De driedeurs coupé Celeste is met dezelfde motor nog 150,- goedkoper en is voorts 13.998,- als 1600 cc leverbaar. Importeur HNG te Sassenheim ver wacht dit jaar 7.000 Mitsubishi's te verkopen tegen vorig jaar ruim 4.000. Duitse en Italiaanse ontwerpers van het Ford-concern zijn zich meer en meer gaan richten op kleine auto's. Nog voor het najaar zal Ford-Keulen de Fiesta met „Mini-maten" uitbrengen en dit voorjaar heeft de Ford Ghia ontwerpstudio te Turijn een idee voor een stadsauto gelan ceerd. die extreem compact van af metingen is. Als Amerikaanse autofabrikant heeft Ford zich voorheen vooral met grote modellen beziggehouden. Reeds de vooroorlogse T-Ford, A-Ford en Ford V 8 waren vrij lang en ook Fords Britse ontwerpen hadden nooit de geringste lengte. Een uitzondering vormde de Ford Anglia, maar in de jaren zestig waren toch de langere Engelse Cortina en Duitse Taunus in 1963 geïntroduceerd voor elk 5.555,- de meestverkochte Fords. De Ford Escort, die thans een lengte van 3.98 meter heeft, verscheen in 1968. Daarmee richtte Ford zich voor het eerst met succes op iets kortere wagens: de eerste Cortina en Taunus waren al 4.25 meter of langer. Nadien kwam echter de grote mode van een Fiat 127, Renault 5. Peugeot 104 en VW Polo. waarbij voorwielaandrij vers met een lengte van rond 3.50 tot 3,60 meter in zwang kwamen. Ford volgt nu met de Fiesta in dezelfde klasse en inmiddels is bekend gewor den. dat Opel een dergelijk model voor 1977 op stapel heeft staan. Wat Een zeer korte draaicirkel, een lengte van 2,58 meter en een breedte van 1,49 meter typeren deze Ford Ghia-stadsauto, die als prototype verscheen. in. Het is de vraag of dit „glazen huisje", dat wel Amerikaanse voor- en achterbumpers heeft, ooit zal ver schijnen. Maar het biedt in elk geval plaats aan vier personen en het heeft nog een schappelijke bagageruimte voorin: het blijkt een boodschappen- wagentje, dat ideaal te parkeren is. ook voor General Motors een unicum is. Ford Ghia heeft het echter aange durfd nog een stap verder te gaan met een stadsauto van 2.58 meter lengte, die dezelfde één liter-motor als de Fiesta krijgt, maar dan achter-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 9