Hartelkanaal ,,open"
ordt veel schadeclaims
lieuwe elektrische
:adsauto op komst
ecutie Aronson in strijd met
meest elementaire rechten
- - -AUTOBIOGRAFIE
'nWeek lang laag:
zaanse
beschu
I
^tafedagenlaag:
68
sssss-t»
WrV
Werkgroep bestudeert
militair-industriële
wirwar van belangen
Zwarte leiders roepen
op tot verenigd
verzet in Zuid-Afrika
lf alleen vraagt al 25 miljoen gulden
Rotterdamse raad
overrompeld?
Bqthelezi is een opportunist"
iister-president Den Uyl:
iSSS'l
DAG 18 MAART 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 9
jcD onzer verslaggevers
BRDAM Gull Oil heeft het Rotterdamse gemeentebestuur In een brief laten weten, dat de
'ah Rotterdam, mochten de Hartelkanaalplannen doorgaan, zal moeten rekenen op een
■claim van deze raffinaderij van tenminste vijfentwintig miljoen gulden.
IADVERTENTIE
bestuur van de Stichting
rBotlek-belangen, waarin
vestigde industrieën zijn ge-
erd, is deze zaak ter sprake
De leden zijn attent ge-
jiöp de mogelijkheid van ver
en voor geleden schade, in-
nssen Hartelkanaal en Oude
t open verbinding wordt ge-
dus als de sluizen bij Spijke-
Jen weggebroken. Er zijn
chadeclaims van andere be-
i te verwachten.
Jer drs. J. Riezenkamp (fi-
tt?heeft gisteravond de claim
'Oil in de raadscommissie
financiën aan de orde ge-
aandringen van de minister
r keer en waterstaat zullen de
[bij Spijkenisse tussen Hartel-
j en Oude Maas worden afge-
L Daarmee krijgt het Hartelka-
het grote binnenvaartkanaal
langs het hele Euro-
iplex, het karakter van een
fieepvaartweg, onderworpen
i en vloed. Het water zal van
brak gaan. De capaciteit
scheepvaart vooral de
zal enorm worden ver-
fwat vooral de bedrijven die op
vlakte komen, ten goede zal
Zij krijgen daarmee een rui-
inenscheepvaartverbinding
|t achterland, waar het verkeer
Drdt gehinderd door het ver
gulden zullen zijn. Een deel zal wor
den gedragen door het rijk, een an
der deel door de gemeente Rot
terdam.
Het project heeft, hoewel er binnen
het Rotterdamse gemeentebestuur
keer van de grote zeeschepen op de reeds over wordt gesproken, de ge-
Nieuwe Waterweg.
De raad van de waterstaat, die de mi
nister tot deze ingreep adviseerde,
hoopt daarmee congesties en ook geva
ren voor de steeds drukker wordende
scheepvaart tegen te gaan. Er wordt
van uitgegaan dat er redelijke voorzie
ningen moeten worden getroffen dan
wel schadeloosstellingen moeten wor
den uitgekeerd ten behoeve van die
bedrijven die ten gevolge van het
openbreken van de sluizen in het Har
telkanaal schade zullen ondervinden.
Gulf Oil noemt de factoren waarop
haar claim is gebaseerd: koelwater
installaties, brandweerinlaten, aan
legsteigers, voorzieningen voor de ver-
zilting van het water. De nieuwe stei
gers, aldus de brief van Gulf, zullen
tien miljoen gulden vergen, er zal een
nieuw koelwaterpomphuis nodig zijn
en dat kost vijftien miljoen. Dat is een
ruwe raming.
Niet nieuw
Het slopen van de sluizen in het
Hartelkanaal is geen nieuw plan.
Men weet reeds, dat de weg- en wa
terbouwkundige kosten 180 miljoen
meenteraad nog niet bereikt. De
commissie voor de financiën heeft tot
nu toe zelfs geweigerd akkoord te
gaan met een bedrag van een half
miljoen gulden voor een onderzoek
naar de gevolgen van een open Har
telkanaal. Wel is er 250.000 voor dit
doel beschikbaar gesteld, maar het
onderzoek vergt in totaal drie kwart
miljoen. Een merkwaardige situatie
kwam aan het licht, toen bleek dat
dit „onderzoek" in feite een aanzet is
om straks een open Hartelkanaal mo
gelijk te maken. En een zegsman van
de Rotterdamse dienst van gemeen
tewerken, die dit voorbereidende
werk uitvoert, verklaarde desge
vraagd dat die drie-kwart miljoen
gulden al zijn uitgegeven-
Zeer binnenkort zullen b. en w. met
het aangekondigde stuk aangaande
de Hartelkanaal-plannen in de ge
meenteraad moeten verschijnen.
Dan is een scherpe discussie te wach
ten rond de nog altijd niet goedge
keurde krediten, die werden uitgege
ven voor een onderzoek dat veel meer
bleek in te houden.
Vuyani Magaza (links) van het Pan Afrikaanse Congres (PAC) en
Scrape Ntshona van de Eenheidsbeweging voor Zuid-Afrika
CR(UMSA), die in ons land op bezoek zijn.
Vaneen onzer verslaggevers
ROTTERDAM „De verschillen tussen de verschillende bevrij
dingsbewegingen in Zuid-Afrika (Azania) zijn historisch gegroeid
en hebben geen politieke betekenis meer. Ze bestaan alleen
tusldh de leiders van de diverse bewegingen, niet tussen de
aanhangers."
•en verslaggever
HAAG Minister-president Den Uyl heeft gisteren meege-
dat de Nederlandse welzijnswerker Leendert Aronson, in
met de meest elementaire mensenrechten, zonder vorm van
is doodgeschoten in Irak.
Den Uyl zei verder, dat de
ïdse regering zeer veront-
d is over deze zaak en met
>k over het feit, dat de Iraak-
iriteiten nooit de waarheid
gesproken tegenover de tij-
saakgelastigde van Nederland
iad. Ook de wijze, waarop de
>ling van de terechtstelling
gedaan een teleföontje van
fcretaresse aan de familie
de heer Den Uyl beneden elk
erder is besloten dat de reis
chef van de directie Afrika en
dden-Oosten van het ministe-
buitenlandse zaken, mr. N.
naar Bagdad niet zal door-
n verband met het gebeurde.
end
t Van der Stoel van buiten
zaken, die gistermiddag op
Schiphol aankwam, na een bezoek
aan Turkije noemde de terechtstel
ling van Aronson „een werkelijk stui
tende zaak". „Ondanks het feit, dat
van Nederlandse zijde keer op keer
bij de Iraakse autoriteiten om infor
matie is verzocht en ondanks dat
herhaaldelijk is aangedrongen op het
niet uitvoeren van de terechtstelling,
is Aronson toch doodgeschoten. Dit
gaat allemaal werkelijk tegen alle
regels van het internationaal verkeer
in," aldus de heer Van der Stoel.
Hij zei verder niet van plan te zijn de
politieke betrekkingen met Irak te
verbreken. „Ik heb de Nederlandse
zaakgelastigde voor consulatie terug
geroepen en staatssecretaris Kooij-
mans heeft inmiddels in alle duide
lijkheid onze gevoelens overge
bracht", meent de heer Van der
Stoel.
De Nederlandse zaakgelastigde, mr.
Meihuizen is inmiddels al in ons land
aangekomen.
Sinds het nieuws van de executie
van Aronson wordt de ambassade
van Irak in Den Haag bewaakt.
Dinsdagavond heeft deze bewaking
voorkomen dat drie mensen van de
Israël-beweging keuzen op het ge
bouw schilderden.
De gezamenlijke joodse studenten
verenigingen uit Leiden, Delft.
Utrecht, Amsterdam en Groningen-
hebben In een brief aan de Neder
landse regering hun afschuw uitge
sproken over de terechtstelling van
Aronson. Zij hebben bij de autoritei
ten aangedrongen op „een passende
reactie op deze inhumane en men
sonterende misdraging van de Iraak
se autoriteiten".
Ook de joodse kerkgenootschappen
hebben hun protest laten horen in
een telegram aan de ambassadeur
van Irak. Het Palestina-comité
heeft, eveneens in een telegram aan
de Iraakse ambassadeur geprotes
teerd tegen de executie van
Aronson. .yv-
Dat-is de meing van Vuyahi Magara
van het Pan Afrikaanse congres
(PAC) en Scrape Ntshona van de
Eenheids beweging voor Zuid-Afrika
(UMSA). Zij zijn enkele dagen in Ne
derland in verband met de herden
king van het bloedbad van Sharville.
Op uitnodiging van het Azania-
comité zullen de twee op verschillen
de plaatsten in ons land spreekbeur
ten vervullen.
0? bewegingen die Magara en Ntsho
na vertegenwoordigen bestaan naast
het veel meer bekende Afrikaans na
tionale congres (ANC), dat in Neder
land gesteund wordt door de Anti
apartheidsbeweging.
t Sicco de Jong
euw bereidt een Nederlands bedrijf de komst van een elektrische stadsauto voor. Het is de
t Transportmiddelenfabriek ATF met de Italiaanse Zagato Elecar. Maar ondanks alle ophef
milieuvriendelijke „snorauto's", ziet men er weinig in het verkeer en zien ook de Nederlandse
- llteiten er blijkbaar weinig toekomst in.
j irrosseriefabriek van Zagato te
d is in 1973 begonnen met zijn
1 »agen. de Zele 1000. Aan het
van dat jaar nam Zagato ook
1 fport ter hand met als eerste
toning Zwitserland, waar te Gi-
- r-o het Italiaanse model sinds
l «ri gemonteerd wordt. Na Zwit-
W volgden al spoedig Duitsland
- Verenigde Staten als afnemers,
i Jaar heeft de Mexicaanse rege-
5 bij de Amerikaanse importeur
j Corporation te Elkhart, India
an eerste order voor gebruik van
ïgentjes in de stad Mexico ge-
roerikaanse regering heeft voor
deling van elektrische auto's
jüè verleend aan de Citicar van
j mg Vanguard en de Engelse re-
- t steunt projecten van verschei-
I fabrikanten. De Sebring Van-
i ia inmiddels ook in Duitsland
ltserland verschenen.
goedkeuring
Nederland kwam als eerste
rtsche auto in 1974 de Franse
Un€ van Téilhol, maar hoewel
agentje in Frankrijk al verkocht
1 hééft de Rijksdienst voor het
erkeer te Den Haag er nog
5 geen typegoedkeuring aan ge-
1 De elektrische modelletjes
namelijk niet gauw aan de
handse eisen voor personenwa-
w een „snorauto-statuut" be-
1 niet
[boopt de ATF nu met de Elecar,
jw Zagato Zele 2000 met een
fre motor dan de Zele 1000
beten, die goedkeuring te ver-
k De eerste Zagato Elecar is
Eén doel
Volgens Magara en Ntshona hebben
alle drie de bewegingen één en het
zelfde doel: de bevrijding van Zuid-
Afrika maar verschillen zij in hun
methoden en benadering. Zo heeft de
PAC vanaf haar oprichting een
vreedzame oplossing in Zuid-Afrika
afgewezen, in tegenstelling tot de
ANC". Ik zou zover willen gaan dat
het Pan Afrikaanse congres (PAC)
steeds heeft geprobeerd alle gelede
ren te sluiten, maar daar is van de
zijde van de Afrikaanse nationale
raad (ANO negatief op gereageerd",
aldus Ntshona. Wel zou, nog steeds
volgens de vertegenwoordigers van
PAC en UMSA, een vleugel van de
ANC bereid zijn tot samenwerking.
Samen met dominee Beyers Naudé
van het christelijk instituut verzette
hij zich vorige week tegen de ban
toes tanpoli tiek van de Zuidafrikaan-
se regering en buitenlandse investe
ringen. In de republiek Zuid-Afrika
liggen acht Bantoestan (thuislan
den) die op den duur staatkundig
onafhankelijk zouden moeten wor
den, hoewel de kansen en mogelijk
heden daarvoor gering zijn. Hoewel
zelf Bantoestanleider (van Kwa Zoe
loe) verzette Buthelezi zich vorige
week samen met Beyers Naudé te
gen dit beleid van de Zuidafrikaanse
rgering.
Tekenen des tijds
„Hij verstaat de tekenen des tijds",
zegt Magara ironisch. „Het is boei
end om te zien hoe Buthelezi, nu de
toestand zich tegen de blanke min
derheidsregering in Zuid-Afrika
keert, een totale ommezwaai heeft
gemaakt. Altijd was hij een mario
net van het bewind, nu verandert hij
plotseling volledig van mening. Het
is alleen maar zuiver opportunisme".
Buthelezi wordt volgens de verte
genwoordigers van PAC en UMSA
naar voren geschoven door „zoge
naamde" liberalen in Zuid-Afrika en
de rest van de wereld, maar geniet
bij de gewone bevolking geen enkel
gezag.
Gewapende strijd
Gewapende strijd in Zuid-Afrika is
volgens Magara en Ntshono onver
mijdelijk geworden.
November vorig jaar hadden verte
genwoordigers van de drie bewegin
gen een gesprek over samenwerking
met president Idi Amin van Oegan
da. de huidige voorzitter van de Or-
ganisatie voor Afrikaanse Eenheid
(OAE). Dit heeft niet tot concrete
resultaten geleid. Samenwerking is
echter volgens BAC en UMSA bitte
re noodzaak om een situatie als in
Angola (waar de drie bewegingen na
de onafhankelijkheid elkaar gingen
bestrijden) te voorkomen.
Aanspraken van de ANC dat zij kan
rekenen op steun van het merendeel
der Afrikaanse bevolking worden
door de twee andere bewegingen „lo
ze kreten" genoemd. Volgens hen
heeft de ANC mogelijk meer aan
hang in de steden maar staan PAC
en UMSA veel sterker op het platte
land. En daar, zal aldus deze bewe
gingen, de werkelijke strijd begin
nen. (Overigens is het voor waarne
mers in en buiten Zuid-Afrika een
bijna onomstreden zaak dat de ANC
gezien moet worden als dè vertegen
woordiger van de Afrikanen; de twee
andere bewegingen hebben volgens
hen slechts geringe aanhang en be
kendheid).
Zeker Bantoestanleider Buthelezi is
volgens de vertegenwoordigers van
PAC en UMSA niet één van de toe
komstige Zuidafrikaanse leiders.
Zij zien die strijd vooral in sabotage,
stakingen, het scheppen van chaos,
het uitdelen van wapens aan de
zwarte bevolking en het uitlokken
van schermutselingen op kleine
schaal (voor een guerrilla-oorlog is
het Zuid-Afrikaanse grondgebied
minder geschikt). Aan een dergelijke
strijd zullen de geregelde Zuidafri
kaanse troepen volgens de vertegen
woordigers van PAC en UMSA geen
weerstand kunnen bieden.
De twee bewegingen zeggen geen
directe militaire steun van China,
Cuba en de Sowjet-Unle te zullen
vragen, mits ook de Verenigde Sta
ten en andere westerse mach ten zich
afzijdig houden. 'Bemoeien die zich
er wel mee, dan moeten wij elders
wel hulp vragen'.
t m woensdag 24 nvurt
1 ah Beschuit,
rol fig
13 stuks
•k zolang de voorraad strekt.
Chateau Ferrand Ségur 1972,'n r°de^OCto50
droge Bordeaux wijn, doos 6 flessen Mif*
Great Ocean pink zalm tidbits, 198
blik 220 gramJLa
Ajax allesreiniger, fï98
flacon 1000 gram
Extra belegen goudse kaas. Q90
per kiloJ&9Ö* O»
Berliner, vacuum verpakt
100 gramJèfr t %3
Uit de diepvries: AH Kabeljauwfilet, OJJ5
graatarm, pak 4Ö0 gramJZfïS Mo
Vaatdoekje, badstof. 195
2 stuksia
.„owdwzo™»1 y
Bananen,
kilo
±800 gram
100 gram
Mager_<-«rk_5^?pf|n. Q0g
500 gram 6,45 5 'S
in kiloverpakking*J98
fijnebraadworst, ^5
500 gram
wit*
s
«X v-
(ADVERTENTIE)
De Elecar uit Italië: kleine wielen op de hoeken.
inmiddels in Assen gearriveerd en
krijgt volgens de Importeur een prijs
die even boven de elfduizend gulden
zal uitkomen.
Lage rijkosten
De kleine wagen is conventioneler
dan de Citadine, die slechts één por
tier aan de voorzijde heeft. De Elecar
heeft twee zijportieren en een ach
terklep in een carrosserie van zware
kunststof. De totale lengte bedraagt
1,95 meter. De elektromotor, die rust
op een stalen chassis, kan 60 km.
afleggen met een snelheid van 50 km.
per uur. Door een gering onderhoud
en weinig energieverbruik biedt de
vrij lage rijkosten. Maar uiter-
ijn ook de motorprestaties zeer
gering.
Eerder dit jaar heeft Automanet
Transmark b.v. te Bussum, impor
teur van de Britse Lucas-groep. een
speciaal voor het Londense verkeer
ontwikkelde elektrische taxi ge
toond. Deze Lucas-taxi is ontworpen
door Ogle Design en komt met volle
accu's 160 km. ver. De topsnelheid
van de elektrisch aangedreven taxi is
90 km. per uur tegen 60 voor de
Amerikaanse Citicar, 55 voor de Itali
aanse Elecar en 50 voor de Franse
Citadine.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De regering heeft besloten een ambtelijke
werkgroep onder leiding van staatssecretaris Kooijmans een
onderzoek te laten Instellen naar het zogenaamde militaire indus
triële complex.
Het onderzoek zal zich ln eerste in
stantie beperken tot een terreinver
kenning. Nagegaan zal worden welke
Nederlandse industrieën werkzaam
zijn op het gebied van de militaire
produktie, welke aanschaffingen van
defensie er de laatste 15 Jaar ln Ne
derland zijn gedaan en welke facto
ren bepalend zijn voor bepaalde wa
penaankopen. Onder die factoren
vallen de toen geldende strategische
opvattingen en de daarvan afgeleide
militaire behoefte, de keuze
mogelijkheden die er waren, de eco
nomische aspecten van grote orders
en het overleg binnen de NAVO.
Op grond van de resultaten van deze
terreinverkenning zal worden bezien
welke aspecten nader onderaocht
dienen te worden. De werkgroep die
het onderzoek moei verrichten zal
bestaan uit vertegenwoordigers van
de departementen van buitenlandse
zaken, defensie en economische
zaken.
Het onderzoek was ln juni 1975 al
toegezegd ln de zogenaamde ontwa
peningsnota van minister Van der
Stoel en staatssecretaris Kooymans.
In deze nota werd gewezen op het
verschijnsel dat de snelle technolo
gische ontwikkelingen in de bewape
ningsindustrie een duidelijke Invloed
hebben op de bewapeningsspiraal.
Gevraagd waarom de regering nu
pas. negen maanden na het uitkomen
van de nota tot de instelling van de
commissie heeft besloten, zei een
woordvoerder dat het overleg tussen
de verschillende departementen veel
tijd heeft gekost. Het ls voor Neder
land een kersverse zaak, aldus de
woordvoerder. De werkgroep is overi
gens nog niet samengesteld.
