VD wil bevriezing van
Verheidsbestedingen
Het „Verre Westen" in Haagse museum
alvering in gebruik
lmeringsmiddelen
Werkspoor
In mei a.s. verschijnt een heruitgave
van GROEN'S belangrijkste werR:
Den Uyl
DAF46
Een bewuste keuze
de postgiro
viuinigingen op alle departementen
li*t
l ociatie famarceutische industrie:
n METZLER-
EEN REEKS HISTORISCHE VOORLEZINGEN
DOOR MR. G. GROEN VAN PRINSTERER
Bewerkt door Prof. Or. H. Smitskamp
IEPER DUITS POSTKANTOOR Tentoonstelling over leven in Amerika in vorige eeuw
GEEFT7ON DER KOSTEN VOOR UW
GIROBETAALKAART200MARK J
da's makkelijk, ook m Duitsland
A
^AG 13
MAART 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
Unze parlementsredactie
'ERDAM WD-leider
1 heeft gisteravond op een
bs van zijn partij in Rot-
n gepleit voor de nullijn
e collectieve bestedingen:
Jisatie van het bestaande
n el van de gemeenschaps-
bfeningen in het nationaal
ionen,
is
w voerde aan dat deze norm in
*rfen vijftig onder de naam
ii|e-norm" ook al werd gehan-
a n dat de vijf coalitiepartners
njet kabinet-Biesheuvel het er
2; de informatie-Ruppert drie
d leden over eens waren geweest
an stijging van de belastingdruk
m moest worden teruggebracht.
rstellen
•fractieleider kondigde aan
iecommissies uit zijn partij
voorstellen op tafel zullen
n om de nieuwe beleidslijn uit
-T ken. Daarbij zullen aldus
,e» aan de orde komen: een
bevriezing van de kinderbij-
erruiming van het begrip pas-
arbeid, kritische toepassing
WAO, bestrijding van onei-
gebruik van sociale voorcie-
Phet instellen van een reken-
voor de sociale voorzieningen,
Haya van Someren en Hans Wiegel luisterenaandachtig toe tijdens de algemene
ledenvergadering van de VVD gisteren in De Doelen te Rotterdam.
het achterwege laten van de
volksverzekering tegen ziektekosten
en de invoering van een eigen risico
in de ziektewet. Wiegel zei dat de
VVD in deze richting denkt omdat de
sociale voorzieningen onbetaalbaar
dreigen te worden. „Als niet nu wordt
ingegrepen zal straks met de botte
in onzer verslaggevers
[AAG Het gebruik van tranquillizers (kalmeringsmidde-
in Nederland in twee jaar gehalveerd. Om precies te zijn: de
van deze geneesmiddelengroep bedroeg in 1973 nog 58,5
in gulden (inkoopprijs apotheek), in 1975 was dit gedaald
1,1 miljoen.
cijfers verstrekte bestuurslid drs. H. F. Jongejan gisteren bij
erste optreden naar buiten van de Nederlandse associatie
j e farmaceutische industrie. Deze „Nefarma" een bundeling
n e organisatisch van fabrikanten en omporteurs van genees
ten, die tot nog toe maar enkele activiteiten, zoals voorlich-
zamenlijk deden.
toch wel verrassende terug-
i de tranquillizers had drs. J.
duur grote schade kunnen aanrich
ten. zoals hoge bloeddruk en suiker-
an Nieuwenhuis, voorzitter ziekte. Ook reumatische aandoenin-
de apothekersorganisatie gen zouden volgens de heer VanWin-
P, het spontane commentaar: zum intensiever met medicijnen
lebben met z'n allen toch wat moeten worden aangepakt.
:t. Wie er nou de meeste invloed
egehad, is niet na te gaan, maar
ejbben wat bereikt." Hij dacht Aan de StOK
ongetwijfeld aan de
itfchuwingen tegen het stereoty-
stroon van de patiënt die met
oeilijkheden de spreekkamer
en drie minuten later met het
1 kende recept er weer uit komt,
1 Jie langdurig en ln vele vormen
*ken bij de KNMP zlef, art-
i anisaties, overheid en media.
ls»leuws over de tranquillizers
aeigenlijk toevallig naar boven,
istratie bij een van de stellin-
v het eerste symposium van
aifia. In tegenstelling tot de alge-
>nopinie, aldus die stelling, is het
altoniddelenverbruik de laatste Nefarma vindt dat het verbod, „in
is aanzienlijk minder toegeno- het belang van de volksgezondheid"
an in de daaraan voorafgaande moet blijven. Mevrouw Van Leeuwen
d e. Op de pikante vraag of hij bleek niet zo veel bezwaar tegen de
st n toejuichen had de voorzitter vrije import te hebben, als de kwali-
telefarma, drs. H. van Winzum, teit van de geneesmiddelen maar ver-
(enuanceerd antwoord. Er zijn antwoord is. Veel komt van keurige
lectoren waarin teveel medicij- firma's uit Engeland, en dan zijn er
"lorden voorgeschreven, maar er weinig risico's te duchten. Maar, al-
ok gebieden waarop dat beslist dus Nefarma, we hebben al prepara-
nig gebeurt. Hij noemde afwij- ten uit India en Nigeria op de markt
i die in het begin vaak zonder gevonden. En daar is men wat min-
omen verlopen, maar op den der gerust op.
Over de toelaatbaarheid van (goed
kope) invoer van geneesmiddelen
buiten de officiële importeur bm,
kreeg Nefarma het op het symposium
aan de stok met gastspreekster me
vrouw Hannie van Leeuwen (ARP),
voorzitter van de Tweede-
Kamercommissie voor Volksgezond
heid. Die „parallel-import" is sinds
kort verboden, zij het dat het Europe
se hof van justitie zich nog over de
toelaatbaarheid van dat Nederlandse
vrbod buigt.
bijl worden gehakt en dan zullen het
de zwaksten zijn die de dupe zullen
worden".
Bij de bezuinigingen die de WD voor
ogen staan in de overheidsuitgqaven
zal aldus Wiegel geen enkel
departement buiten schot mogen
blijven, maar de grootste groeiers
zullen extra scherp onder de loep
worden genomen. Economische za
ken echter zal volgens Wiegel ruime
armslag moeten krijgen.
De partijvoorzitter mr. F. Korthals
Altes had in een openingsrede voor
het congres gezegd dat op korte ter
mijn samenwerking tussen de PvdA,
en VVD niet mogelijk is, omdat de
actuele politiek van de PvdA en het
in samenwerking met de PPR opge
stelde linkse verkiezingsprogramma
daarvoor geen aanknopingspunten
bieden. Maar Korthals Altes wilde
niet voorspellen wat in de verdere
toekomst de ontwikkeling zal zijn.
Hij herinnerde eraan dat geen enkele
liberale leider ooit samenwerking
met de socialisten voorgoed heeft uit
gesloten.
De VVD is bezig met het opstellen
van haar verkiezingsprogramma dat,
aldus Korthals Altes meer dan
ooit uitgangspunt zal moeten zijn
voor het overleg in de kabinetsforma
tie. „Meer dan ooit zullen wij onder
leiding van Hans Wiegel kunnen on
derhandelen vanuit een positie van
kracht", aldus de partijvoorzitter. Hij
deelde mee dat de VVD inmiddels tot
86.000 leden is uitgegroeid.
Het verwijt van KVP-fractieleider
mr. F. H. J. J. Andriessen dat de VVD
sinds Wiegel in haar nadeel zou zijn
veranderd wees Korthals Altes af.
„Ik herinner eraan dat de VVD altijd
een betrouwbare regeringspartner is
geweest die ten volle de redelijkheid
in acht heeft genomen en nooit haar
wensen heeft overtrokken. Ons be
leid wordt gekenmerkt door ver
draagzaamheid. Maar als wij, tegen
onze zin in de oppositie worden ge
drongen, dan ziet een liberaal niet
werkeloos toe", aldus de WD-
voorzitter.
RITA
(Vervolg van pag. 1)
Dr. Holtrop maakt thans deel uit van
de commissie van drie, die een onder
zoek instelt naar de beschuldigingen
tegen prins Bernhard, red.).
Prins Bernhard heeft in maart 1948 in
opdracht van de Nederlandse rege
ring een goodwill-reis naar Argenti
nië gemaakt, waarbij hij Peron ertoe
overhaalde zijn handtekening te zet
ten. Het is bekend dat daarbij door
de prins een hoge Nederlandse onder
scheiding werd overhandigd aan de
echtgenote van de president, Evita
Peron. Ook werden juwelen geschon
ken aan Evita. De heer Damme: „Ne
derland vergeet dat prins Bernhard.
die de laatste tijd zo zwart wordt
gemaakt, de beste ambassadeur is,
die we ooit hebben gehad".
,Niet geweten"
De order voor Werkspoor-Utrecht en
-Amsterdam betrof de leverantie van
twintig diesel-electrische treinstel
len, vijfentwintig diesel-elektrische
motorrijtuigen, zeventig air
conditioning rijtuigen en vierhon
derd passagiers- en bagagerijtuigen.
Het materieel werd volgens
persberichten uit die tijd afgeslo
ten in het kader van een handelsove
reenkomst tussen Argentinië en Ne
derland. Dr. W. Drees. de toenmalige
minister-president zei ons gisteren
zich niet te herinneren dat ooit in het
kabinet over het geven van steekpen
ningen aan Argentijnse functionaris
sen was gesproken. „Maar als het is
gebeurd", aldus dr. Drees. „dan moet
het met medeweten zijn gegaan van
het ministerie van economische za
ken en het is mogelijk dat dit minis
terie erin heeft berust".
(De steekpenningen werden door
Werkspoor afgehouden van de winst
die de transactie opleverde).
„De prins," aldus dr Drees, „ging
eerst bij het ministerie van Buite-
nalndse Zaken bespreken wat hij
zou gaan doen. Hij legde contacten
in het buitenland, maar sloot geen
contracten af. De prins bracht bij
zijn terugkeer verslag uit aan de
ministerraad en ik herinner mij niet
dat er over geld is gesproken."
Op deze vraag hoe de heer Damme
ertoe is gekomen de zaak in de open
baarheid te brengen, antwoordde hij
gistern: „Een verslaggever van De
Telegraaf stond bij mij donderdag in
Las Palmas voor de deur met het
hele verhaal en toen de naam van
prins Bernhard viel kon ik niet an
ders doen dan zeggen dat de prins er
buiten stond, maar het verhaal als
zodanig bevestigen."
De vader van de heer Damme, wijlen
ir M. H. Damme, was als president-
directeur van Werkspoor in die tijd
direct bij de onderhandelingen met
Argentinië betrokken. De heer Dam
me jr.: „Vader deed de betalingen
met grote tegenzin. De regering wist
natuurlijk van de betalingen af.
Zoiets kan niet zonder toestemming
van de regering. Je hebt een ex
portvergunning voor de centen
nodig."
Afspraak nodig
De zegsman, die zijn naam niet ge
noemd wil zien, voegde hieraan nog
toe: „Het is uitgesloten om in be
paalde landen een order te krijgen,
zonder dat dit gebeurt. In onderont
wikkelde landen is de honorering
van hoge zowel als lage ambtenaren
zeer slecht en is vaak een voedings
bodem aanwezig voor het aanvaar
den van steekpenningen. Als indus
trie sta je dan voor het blok. De tijd
is rijp dat de belangrijskte industrie
landen, dus ook de Sowjet-Unie, tot
afspraken komen wat dit soort za
ken betreft."
Van de heer Holtrop, de toenmalige
president van De Nederlandsche
Bank, thans lid van de commissie
van drie, kon gisteren geen commen
taar worden verkregen. Hij was de
gehele dag onbereikbaar.
Advertentie
„Zie je nu het verschil tussen
echt en namaakbont?"
ADVERTENTIE
brilieders oogmerk
Derde druk. Omvang 336 pagina's.
In fraaie gebonden uitvoering.
Prijs bij voorintekening: 24,50.
Wat lag meer voor de hand dan in het gedenkjaar 1976, waarin de honderdste sterfdag van Groen van
Prinsterer wordt herdacht (hij overleed 19 mei 1876) een herdruk te laten verschijnen van diens meest
bekende en tevens belangrijkste werk „Ongeloof en Revolutie", in de veel geroemde bewerking van wijlen
Prof. Dr. H. Smitskamp!
Groens magistrale tekening van de revolutiegeest, de dwingende logica waarmee deze wordt ontleed en de
klaarheid waarmee zijn verschijningsvormen op staatkundig gebied worden aangewezen, stempelen dit
boek tot een klassiek meesterwerk. Met dien verstande dat het niet, zoals veel klassieke schrifturen, aan de
aktualiteit van vandaag „ontheven" is. maar juist lijnen trekt naar onze tijd, waardoor het profetische
element in Groens beschouwingen vandaag als het ware nog scherper valt te onderkennen dan toen hij, in
de winter van 1845-'46, deze voorlezingen hield.
Wie de moeite neemt zich de rijke inhoud van dit boek eigen te maken (en dat is dankzij Prof. Smitskamps
bewerking aanzienlijk vergemakkelijkt) ontdekt dat Groens „Ongeloof en Revolutie" actueler is dan ooit!
Onderstaande recensies laten daar geen twijfel aan bestaan.
„Prof. Smitskamp heeft naar onze overtuiging de anti-revolutionaire richting in Nederland door deze
bewerking zeer aan zich verplicht Vooral onze jeugd zij dit merkwaardig jeugdige boek ter lezing
aanbevolen. Het is merkwaardig jeugdig in z'n stijl: bij Groen geen gezwollenheid, geen uitbundige pathos,
maar een taal die in uiterste zakelijkheid de nauwkeurige geleider van het verborgen, maar hevige vuur der
overtuiging is. Merkwaardig jeugdig is dit boek echter vooral, omdat het achter het Evangelie aankomt en
zich de Heer van het Evangelie niet schaamt. Dan is men in het Koninkrijk van Christus nooit uitgediend. Zo
begeleiden onze beste wensen deze nieuwe druk." (Prof, J. KAMPHUIS in „DE REFORMATIE")
„Niet onvermeld mag blijven, welk een boeiende en aktuele indruk dit werk ook op de hedendaagse lezer
maaktMede door deze uitgave daarvan houden wij ons overtuigd is het boek binnen het bereik van
een zeer brede lezerskring gekomen." (ANTI-REVOLUTIONAIRE STAATKUNDE)
Zend mij bij verschijning j
U BESPAART l'l tegen voorintekenprijs
VIJF GULDEN I 'rechtstreeks/va boekhandel
als u nü op dit werk intekent. Bij ex. Mr. G. Groen van Prinsterer.
verschijning in mei a.s. wordt de ONGELOOF EN REVOLUTIE.
prijs namelijk verhoogd tot Bewerkt door Prof. Dr. H. Smitskamp. I
29,50. Profiteer van de lage voor- Derde druk. Gebonden 24,50. i
intekenprijs 24,50) door gebruik I
te maken van de VOORDEEL- Naam:j
COUPON. Straat:
Zend deze vandaag nog aan uw Plaats: J
boekhandel of (in open envelop, Gironummer:Datum:I
zonder postzegel) aan: I Doorhalen wat u niet wenst. CP 1
II
UITGEVERIJ T. WEVER B.V. - ANTWOORDNUMMER 5 FRANEKER
vervolg van pagina 1
besluit. „De Nederlandse Bank was
niet meer dan een uitvoerend orgaan.
Er passeerden duizenden aanvragen
'voor uitbetalingen naar het buiten^
land, het lijkt mij hoogst on
waarschijnlijk dat Holtrop van die
steekpenningen op de hoogte zou zijn
geweest indien het verhaal al juist
is", aldus de minister-president.
Op de vraag of het voor regeringen
aanvaardbaar kan zijn mee te wer
ken aan uitbetaling van steekpennin
gen indien op andere wijze bepaalde
belangrijke orders niet te krijgen
zijn, zei Den Uyl: „Ik veroordeel prak
tijken van omkoop en steekpennin
gen, dat zijn onjuiste praktijken.
Vanaf het moment dat de Ameri
kaanse senaatscommissie church het
onderzoek begon naar de om
kooppraktijken van Amerikaanse
multi-nationals, zag je verhalen dat
omkoperij in de praktijk veelvuldig
voorkomt. Ik acht van grote politieke
en morele betekenis dat de commis-
sie-Church bezig is geweest met het
formuleren van zekere standaarden
voor het zakendoen. Dat kunnen we
in deze wereld goed gebruiken en dat
hebben we ook nodig", aldus Den
Uyl.
(Advertentie)
12 maanden garantie, ongeacht gereden kilometers
waarschuwing stichten: remvloeistof, handrem en choke
5 lakbehandelingen
gescheiden remcircmt
■stuurinrichting
kooiconstructie
roestvrijstalen bumpers
DAF VOLVO Personenauto Nederland BV, Stationsweg 2, Beesd.
Vormingscentrum
„De Klencke"
Oosterhesselen (Dr.)
Deze zomer organiseren wij o.a.
de volgende zomerkursussen:
3-10 juli:
„Ingebeeld-uitgebeeld" Een
video-projekt voor mensen tus
sen 18 en 28 jaar.
10-17 juli:
„Samen met anderen"
Een zomerweek voor al
leenstaanden en echtparen bo
ven de 40 jaar.
10-17 juli:
Alleenstaande moeders en va
ders met hun kinderen
In deze kursus wordt er gezorgd
voor aparte opvang van kinde
ren. met deskundige leiding en
eeneigen programma.
Meer inlichtingen kunt u krijgen
bij de administratie van het
centrum. Witte Zand 18 te Oos-
terhesselen. Tel. 05248-651.
door Lotty van Bakel
De tentoonstelling „Far West", die vanaf morgen tot en met 16 mei te bezichtigen
is in het Haagse gemeentemuseum, gaat over het leven in het „Verre Westen" van
Amerika tussen 1830 en 1880, toen daar de blanken in ontmoeting en in conflict
raakten met de Indianen. De expositie kreeg toepasselijk als Nederlandse
ondertitel „De geboorte van een volk".
Op vertoon van uw giropas en uw paspoort kunl u met de gratis
girobetaalkaart in bijna elk vakantieland geld opnemen. U hoelt dus niet voor
elke uitgave een nieuwe girobetaalkaart uit te schrijven. Zo doet u er
langer mee. De gegevens daarover staan op de achterkant van de
betaalkaart. Kijk er 'ns naar.
Het zwaartepunt van de ten
toonstelling ligt in het weste
lijk deel van de Verenigde
Staten, van de Missouri tot de
kust van de Stille Oceaan,
zoals het er in de negentiende
eeuw uitzag. Toen begon de
grote trek naar het Westen.
Vele pioniers trokken door
heel Amerika om daar hun
geluk te vinden. Van de ge
schreven documenten en uit
beeldingen van het leven op
schilderijen en tekeningen of
grafieken, die deze pioniers
achterlieten, krijgt men een
duidelijk beeld van de India
nen en de „settlers" (de men
sen die zich daar vestigden).
Objecten
Ook de objecten die deze
mensen zelf vervaardigden en
gebruikten geven een beeld
van de omstandigheden waa
rin zij leefden. Zoals het
landschap in de „Far West"
oneindig gevarieerd is, zijn
ook deze objecten vol
contrasten, soms sterk, dan
weer fijn, vol inventiviteit of
ook weer naïef, brutaal of
teder.
Er is altijd weinig aandacht
besteed aan het handwerk
van de „Far West" in de pio-
niersdagen. Maar juist het be
studeren van het gewone da
gelijkse leven van iedereen,
zowel van de Indianen als de
blanken, in een niet eens zo
ver afgelegen tijd, kan men de
ontwikkelingen volgen die ge
leid hebben tot de drama
tische veranderingen in het
leven van de Indianen, maar
ook van de blanken.
Op de tentoonstelling kan
men de Indianen leren ken
nen zoals zij werkelijk waren.
Met hun verwantschap aan
de dieren, het water, de lucht,
maar ook aan de grond. De
grond kon dan ook niet ver
kocht worden, zo redeneerde
de Indiaan. Heel anders dach
ten de pioniers, steeds op
zoek naar iets nieuws. En met
hen kwamen mee de reeds
ontbindende verschijnselen
van de toenmalige mensheid.
En als de kruitdamp is opge
trokken, begint er een nieuw
leven, voor de Indianen in de
reservaten, waar zij een vrese
lijk moeilijk bestaan leidden
en eigenlijk nog steeds leiden.
Maar ook voor de blanken
was het nog steeds niet mak
kelijk in dit land vol tegen
strijdigheden. De kansen op
overleving waren in die tijd
zeer klein.
Films
„Far West" beslaat het hele
tentoonstellingsgebouw van
het Haagse gemeentemu
seum. De expositie omvat on
geveer 450 voorwerpen, waar
van ruim eenderde van Indi
aanse oorsprong Er zijn ge
bruiksvoorwerpen (zoals bed
den, kleding, eetgerei, de be
faamde sneeuwschoenen
enz.), schilderijen, prenten.
Indiaanse maskers en bijzon
dere fotoseries uit dit verre
westen. Maar ook landkaar
ten, films en dia's over het
In de jaren twintig van de negentiende eeuw werd dit tafereel van jagende
Indianen vastgelegd door Peter Rindisbacher.
landschap, de Indianencul
tuur. de strijd tussen de blan
ken en de Indianen en de ves
tiging van de Europees-
Amerikaanse immigranten in
de „Far West".
De expositie is in Amerika
samengesteld als onderdeel
van de viering van het feit dat
tweehonderd jaar geleden de
Amerikaanse onafhankelijk
heidsverklaring werd gete
kend (1776).
In Boston en vier andere
Amerikaanse steden heeft de
tentoonstelling, die daar
„Frontier America" heette, al
een jaar lang veel belangstel
ling getrokken. Na Den Haag
is de tentoonstelling alleen
nog te bezichtigen in Zürich,
Essen en Wenen. De „Far
West" is in ons land nog om
vangrijker dan in Amerika.
Het museum voor het onder
wijs heeft namelijk uit verza
melingen in Nederland (onder
meer uit het museum van Vol
kenkunde in Leiden) en ande
re Europese landen nog eens
bijna honderd voorwerpen
bijeengebracht, voor een deel
als vervanging van voorwer
pen die niet uit Amerika mee
kwamen, ten dele als uitbrei
ding.
