Werkspoor gaf miljoenen weg aan steekpenningen Onrustig? iet Nieuwe Haagse Courant enmetNieuwe Leidse Courant achtsverhoudingen Libanon nog eeds onduidelijk waalf tot achttien tar geëist tegen uidmolukse kapers Oud-directeur M. H. Damme: DenUyl laat uitzoeken Zweedse koning verloofd met Duitse hostess n Hoe druk heeft een Kamerlid het? pag. 11 Familieberichten iwolking rvormden in computer Piet Kleine weer onder wereldrecord Dr. Holtrop ondervond geen hinder in VS r Als u die in alle rust wilt lezen, bent u welkom. istvoordeel. r°Uty hoort bij u. L Trouw 34e JAARGANG NR. 9777 ZATERDAG 13 MAART 1976 kunnen van maandag lol en met vrijdag lol 19 30 uur worden opgegeven (lel. 020-913456). Op zondag is daartoe van 18 lol 20 uur gelegenheid. JAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J.TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2 NNEMENT 14,17 PER MAAND 42.50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 - GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS 0.50 tOET (UPI, AP, Reuter) De machtsverhoudingen in non zijn na de rebellie van het garnizoen van Beiroet nog agen onduidelijk. Terwijl rebellerende officieren gisteren P-~-den dat hun actie succesrijk is, wees president Suleiman de op hem uitgeoefende druk om af te treden van de hand aarde hij dat de opstand onder leiding van brigade- Aziz el Ahdab was mislukt. aal el Ahdab zei gisteren tegen zich schietpartijen voor. Ook waren disten dat hij wordt gesteund er weer talrijke ontvoeringen, de leidende officieren van het ese leger, onder wie de legerbe- VdTaSSHlg )ber generaal Hanna Saed zelf. over de houding van de geregelde troepen bestond gisteren eveneens veel onduidelijkheid. Een door de aanhangers van Ahdab bezette radio zender meldde dat de meerderheid van het leger zich bij de rebellie tegen het bewind van president Franjih heeft aangesloten. Een regeringsge trouw radiostation zei echter dat de troepen in Beiroet loyaal aan de rege ring zijn gebleven. Het presidentiële paleis werd door een hecht cordon van militairen bewaakt. Vervolg op pagina 7 In deze krant Binnenland Het „Verre Westen" in Haags mu seum 3 Vernieuwingsdrang leidt tot luister experiment 5 Verslag rechtszaak Wijster9 Honderdduizend bomen op één dag de grond in 11 Buitenland Zorza: Peking herijkt betrekkingén met Washington7 Europa zaait in Afrikaanse achter tuin 17 Positie Roemenië kwetsbaarder 17 Kunst Na het Thomas Mann-jaar19 Een ontroerende tentoonstelling 19 „Mijn leven als man"19 Kerk Mevrouw Van Ruler bespreekt „Het laatste woord" van dr Blei 2 Weldadigheid op het Waterlooplein 2 Economie Fruittelers zien zon nog niet doorbreken29 die zich donderdag uitriep tot ijk militair gouverneur, kondig een persconferentie de spoedi- irming aan van een opperste ire commando-raad. Hij bena- e wederom dat het niet om een greep gaat. Hij stond in con- net politici „om een oplossing te n". straten van Beiroet zijn veel bewapende burgers ver- len, behorend tot de christelijke mohammedaanse milities. Op plaatsen in de stad deden veel bewolking en voorname- In het zuiden van het land enige neerslag. Matige tot krachtige Ie Wadden harde zuidoostelijke d. Maximum temperaturen van t 7 graden. vooruitzichten voor morgen en morgen overwegend droog met nige perioden. Plaatselijk lichte it in de nacht. ;en: zon op: 06.56; zon onder: mmaan op: 16.58; maan on- 05.41. rmogen: zon op: 06.54; zon on- 18.45; maan op: 18.21; maan Ier: 06.09. groep. Dat gold ook voor Paul S., die al kort na het begin van de gijzeling gewond werd afgevoerd. Aan de andere kant had Paul meer mededogen getoond dan Eli. Daarom was de eis tegen beiden achttien jaar. Tegen Albert H. (22) die ook bij één van de executies betrokken was alsmede tegen Kobus T. (26) en Nelis H. (23), die samen betrokken waren bij de dood van machinist J. H. Braam, was de eis vijftien jaar. De rol van Cor T. (19) oordeelde de officier meer ondergeschikt, terwijl hij voor Jopie M. (21) liet gelden dat deze tegen de executie van Bierling was geweest. Alle verdachten werden door hem schuldig of medeplichtig aan moord bevonden. zie verder pagina 9. (Advertentie) 12 21 Maart Wja geopend van 10-17 en 19-22 uur; za. en zo. 10-17 uur, toegang f 5.- kinderen tot 14 jaar f 2,50 Amsterdam rai Trein-Toegang-biljetten bij NS-stations Van onze sportredactie Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM/LAS PALMAS Met medeweten van de Nederlandse regering (het kabinet Drees 1951-1952) heeft Werkspoor in 1951 en 1952 tientallen miljoenen guldens aan steekpenningen uitbetaald aan Argentijnse regeringsfunctionarissen in ruil voor een order van een kwart miljard INZELL - voor de derde keer in dit aan spoorwegmaterieel. ^.^1 (winter)seizoen heeft een Neder- Dit is ons gisteren desgevraagd telefonisch bevestigd door de heer M. H. Damme (71), oud-directeur T*/il 1 TjCF landse schaateenrijder het wereldre- van Werkspoor en oud-li van de raad van bestuur van het VMF-concern, waarin Werkspoor in 1954 A O le tientallen Zuidmolukse jongeren demonstreerden gistermiddag bij de ing van het gerechtsgebouw in Assen. een onzer verslaggevers EN In de zaak tegen de Zuidmolukse treinkapers zijn ;ren straffen geëist van twaalf tot achttien jaar. De verdedi- maakte bezwaar tegen het feit dat niet alle verdachten ke straffen zouden krijgen. Over veertien dagen doet de tbank in Assen uitspraak. flcier van justitie, mr. C. J. van ben gevonden. Hij hield er echter ibeek, eiste de zwaarste straffen rekening mee dat Eli niet geheel toe- Eli H. (24) en Paul S. (25). Eli rekeningsvatbaar zou kunnen zijn. de gijzelaars als „luguber" om- Deze heeft een psychiatrisch onder ven) was degene die bij het do- zoek, dat hier meer licht op zou kun- van de slachtoffers de hoofdrol nen werpen, afgewezen en wil alleen de. De officier zou levenslang na het vonnis „op de divan", zoals hij hem in feite niet misplaats heb- het noemde. De officier beschouwt Eli als één van de leiders van de cord op de 5000 meter verbeterd. Tijdens de eerste dag van de wed strijder. om de Gouden Schaats in Inzeil reed wereldkampioen Piet Kleine deze afstand in 7 minuten 2,38 sec. Kleine was daarmee 2,5 se conden sneller dan de toptijd, die hij precies een week eerder in dezelfde Zuidduitse plaats realiseerde. Hans van Helden, directe tegenstander van Piet Kleine in de race in Inzeil en kort voor de Olympische Spelen de eerste Nederlander die hot. reed» >J dit seizoen verbeterde, bleef \u op 7.09.93 steken. (Advertentie) Verhuist U? of heeft u ander transport nodig? Opslag en verpakking Holwerda zonen Dokkum: Tel. 05190-2292-2580 LELYSTAD: Tel. 03200-21600- 21400. werd opgenomen. De order van 258 miljoen gulden die vergelijkbaar is met een order van twee miljard gulden op dit ogenblik, leverde het na-oorlogse Nederland enkele jaren werkgelegenheid voor duizenden arbeiders op. „Van de koopprijs die werd ontvan gen moest volgens afspraak een be drag worden doorvergoed en geboekt op Zwitserse nummerrekeningen", aldus een ondëxe zegsman, die vol strekt betrouwbaar moet worden ge acht. Deze ron heeft ook laten weten, dat De Nederlandsche Bank die toen werd geleid door dr. M. W. Holtrop, thans lid van de commissie van drie, Van links naar recht: wijlen ir. M. H. Damme, president-directeur een deviezenvergunning heeft afge- van Werkspoor, de nu 89-jarige oud-premier dr. Willem Drees en dr. geven om de steekpenningen (gespro- u Holtrop, toen directeur van De Nederlandsche Bank. ken wordt over dertig miljoen gul den) naar Zwitserland over te maken. De Nederlandse belastingdienst heeft het bedrag bovendien als „be- drijfsonkosten" (aftrekbaar voor de belastingen) geaccepteerd. De STOKHOLM (DPA, UPI, Reuter) De 29-jarige koning Karl Gustaf XVI van Zweden heeft gisteren zijn verloving met de 32-jarige dochter van een Westduitse zakenman, Sylvia Sommerlath bekend gemaakt. Wanneer het huwelijk zal plaats vinden is nog niet bekend. Karl Gustaf heeft zijn verloofde kennen geleerd tijdens de Olympische Spelen in München in 1972. Vanwege haar uitstekende kennis van meerdere talen werd Sylvia Sommerlath uitgekozen om als gastvrouw tijdens de Spelen te fungeren. Ook de Olympische Winterspelen begin dit jaar in Innsbruck zorgde zij voor een goede opvang van een groot aantal bezoekers. Op de eerste kennismaking in 1972 tussen Sylvia Sommerlath en de koning volgden meer ontmoetingen. Zo verbleef Sylvia tijdens de jaarwisseling 1973/74 in Stockholm. Dat was voor de Zweedse en internationale pers aanleiding om vasthoudend te schrijven over „meer dan een romance." Het feit dat Sylvia niet van adelijke geboorte is maakt voor de Koning niets uit. Volgens de Zweedse wet mag hij trouwen met wie hij wil. (Advertentie) zegsman acht het uitgesloten dat de regering, en zeker het ministerie van financiën, niet op de hoogte is geweest. De heer Damme: „Het is wel duide lijk dat het contract voor Werkspoor werd verkregen door een politieke afspraak met Argentinië. Maar der gelijke transacties gebeuren nooit Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Dr. Holtrop, een van de leden van de commissie van drie, die de Lockheed-affaire voor Neder land onderzoekt, heeft in de Verenig de Staten vrijelijk kunnen praten met alle mogelijke personen die inli- cutingen konden verstrekken. Dit is gisteren bekendgemaakt door de commissie van drie. Dr. Holtrop heeft gesproken met Ro bert Haack, de nieuwe president van Lockheed, met Robert Bums, voor zitter van de Amerikaanse beurscommissie en met vertegen woordigers van de Amerikaanse mi nisteries van justitie en van buiten landse zaken. Volgens het persbu reau UPI heeft dr. Holtrop ook ge sproken met Arthur Burns, presi dent van de Amerikaanse centrale bank. De heer Holtrop is ongeveer een week in de Verenigde Staten geweest. Volgens de commissie van drie heeft, in tegenstelling tot persberichten, dr. Holtrop er geen moeite mee gehad om als officiële Nederlandse onderzoeker te worden geaccepteerd. Van het ogenblik van haar instelling af heeft de commissie voor het ver krijgen van stukken en informatie uit binnen- en buitenland alle daar voor geschikte instanties en perso nen ingeschakeld, aldus de commis sie. De commissie wacht nu op infor matie, die officieel vanuit de se naatscommissie zal worden ver strekt. Hierbij zal moeten worden gewaarborgd dat de gegevens uit de VS vertrouwelijk zullen worden be handeld, totdat indien dat nodig zou zijn is besloten strafvervol ging tegen de betrokkene in te stellen. Generaal b.d. J. van Eisen, Tweede Kamerlid voor de KVP, verzet zich tegen de gedachte om prins Bemhard na zijn 65e verjaardag op 29 juni, te pensioneren als inspec teur-generaal van de Nederlandse strijdkrachten. „Zo'n plan vind ik onredelijk. Prins Bemhard is niet voor het leven benoemd, maar hij zal zelf de tijd om heen te gaan wel kiezen", aldus de generaal b.d. buiten medeweten van de regering' De oud-directeur van Werkspoor, die thans in het Spaanse Las Palmas Van onze Haagse redactie DEN HAAG Premier Den Uyl heeft zijn ambtelijke staf opdracht gegeven gegevens te verzamelen naar aanleiding van de berichten dat de Nederlandse regering in 1951 betrok ken was bij de uitbetaling van miljoe nen guldens aan steekpenningen in Argentinië om een spoorwegorder voor Werkspoor in de wacht te sle pen. Dit „oriënterende onderzoek" zal begin volgende week afgerond zijn, daarna zal de premier beslissen of nader onderzoek geboden is. Drs. Den Uyl zei dit gisteren op de wekelijkse persconferentie. Politieke kringen wijzen erop dat dr. Holtrop van de commissie van drie wel op de hoogte moest zijn omdat hij lid was van de Raad voor Economische Aan gelegenheden, een onderraad van de ministerraad. woont, wijst er echter met nadruk opDrs. D®n W was het niet eens met de plammmd /laf Ha affai.a in 1(141 ni. dat prins Bemhard, die in opdracht van het kabinet-Drees een grote rol speelde bij het afsluiten van het contract met de toenmalige Argen tijnse president, Juan Peron, buiten de steekpenningen stond. „De prins staat hier absoluut buiten. De rege ring, het ministerie van buitenlandse zaken en De Nederlandsche Bank. met name de toenmalige directeur van De Nederlandsche Bank dr. Holtrop en diens ondergeschikte, mr. J. H. O. graaf van den Bosch waren veiantwoordelijk, aldus de heer Damme. Zie verder pagina 3, kolom 4 stemming dat de affaire in 1951 nu uitermate pijnlijk is gezien Holtrops lidmaatschap van de onder zoekscommissie. „Als Holtrop op de hoogte zou zijn geweest, kan je hem niet meer verwijten dan dat hij zich als ambtenaar niet heeft verzet tegen een opdracht van een minister", zei Den Uyl. Hij benadrukte dat de ministers van economische zaken (Van den Brink) en financiën (Lieftinck) verantwoor delijk waren voor de beslissingen over betalingen naar het buitenland, volgens het toen geldende deviezen- Vervolg op pogino 3 Voor zover u dit land de laatste tijd wat onrustiger vindt, hebben wij misschien een oorzaak gevonden. Er worden nog maar half zoveel tranquillizers ver kocht als twee jaar geleden. En wij gaan rusteloos verder met het doorgeven van signalen uit de samen leving. Nieuwe abonnee: Straat: Plaats:. _Giro: Betaalt per kwartaal Opgegeven door: Naam: Adres: Plaats: Ik ontvang graag: O 4 fraaie rwart-Iedrren onderzetters met zilver bedrukte ouderwetse iocoi liefmodrllen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel. O Praktische kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origineel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook. O Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam. e abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt ma twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben ontvangen) 6.25 minder voor de eerste termijn Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoordnummer 2792. Amsterdam. Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 1