Agamemnon
ooeiend en
primitief
'Mazda1
m
m
m
m
m
m
M
m
Synode doet geen
uitspraak over
opvatting Baarda
Grandioze uitvoering van Mahlers vijfde
automatisch "de voordeligste
ïemeenten somber over
mteigeningswet
Clein Orkest Feestweek voor oudste naoorlogse schouwburg
a/h Grote zaal
Volledige
tandverzorging
jeugd erg duur
Hebt u er wel eens over gedacht
over te schakelen' op een automaat?
Schakel over
Mazda
niet voornicts Nederlands snelst groeiende automerk
m Mazda dealers o.a. te:
jezitf
varir
Dr André Rutten
Agamemnon bij F Act: aan weerskanten sommigen uit het volk. in het midden
de bode (Ad Fernhout), Agamemnon (Rein Edzard) en Kassandra (Ellen
Verhey).
ist.
.0.
'TTERDAM Binnen de toneel-
kgroep F Act waarin vijf jonge
isseurs samen werken en ieder een
jen voorstelling maakt is nu
fin Edzard aan de beurt. Hij heeft
i gekozen voor ..Agamemnon", een
gedie van de Griekse schrijver
schylos uit de vijfde eeuw voor
ristus, die hij samen met Marlies
rdia bewerkt heeft,
gamemnon" is het eerste deel van
levQtrilogie, waarin de lotgevallen
het koningsgeslacht de Atriden
Jot ier de *oeP genomen worden Aga-
tmnon was de aanvoerder der Grie-
m in de oorlog tegen Troje. Op weg
jarhpen heeft hij zijn dochter Iphi-
-tieia geofferd om een gunstige
te verkrijgen. Na tien jaar heeft
eindelijk Troje veroverd en keert
naar zijn land Argos terug, waar
|n vrouw Klytaimnestra zijn taak
heelt waargenomen, zij maatu een
eind aan zijn leven om hem te straf
fen voor de dood van hun beider
oudste dochter. Samen met zijn neef
Aegistos voert zij verder het bewind.
Bij de bewerking van de tragedie
voor deze voorstelling is er van uit
gegaan, dat dit niet zozeer de trage
die van Agamemnon is. maar die van
het volk van Agamemnon. En inder
daad speelt dat volk of althans het
„koor", dat uit de oudsten van dat
volk bestaat er een grote rol in,
weliswaar een passieve, maar wel kri
tische. Zij sparen Klytemnestra en
Aegistos hun vinnige opmerkingen
niet. maar blijven wel machteloos,
overgeleverd aan de willekeur van de
heersers.
Opvallender is de uiterlijke vorm.
waarvoor zij gekozen hebben. Zij
plaatsen de gebeurtenissen in een
primitievere beschaving dan waar
naar voor de voorstellingen van klas
sieke tragedies in Nederland door
gaans teruggegrepen wordt. Aga
memnon staat nog dichter bij het
stamhoofd dan bij de heerser-over de
stad-staat, waarheen de samenleving
zich in Aeschylus' tijd ontwikkeld
had. En dat klopt ook met Aeschylus'
opzet: hij tekent een samenleving
waarin de gebruiken van de stam in
botsing komen met de voorrechten
van de heersende klasse, op dat mo
ment nog het stamhoofd, dat zich tot
een soort priesterkoning ontwikkeld
heeft.
Op die basis is deze voorstelling op
zijn minst interessant en daarom
boeiend genoeg om er kennis van te
nemen. Voor een publiek, dat in
zwijm ligt voor de „Elektra" van het
Publiekstheater. zal zij mogelijk
vooral vreemd en lachwekkend zijn.
Intrigerender is de vraag, hoe een
„blank" publiek er tegenover zal
staan. Het volk er in doet denken aan
primitieve volksstammen nu, waar
het bereiden van voedsel een soort
ritueel wordt (bijvoorbeeldt, de pron
kerige uitmonstering van Klytemne
stra past daar wel bij. evenals de
dierenvellen, waarmee Agamemnon
zich fraai opgedoft heeft voor zijn
triomfantelijke thuiskomst. Primi
tief zijn ook de dansen en de gezan
gen waarvoor de teksten sterk ver
eenvoudigd zijn. Het is allemaal uit
stekend te beargumenteren (bij de
opkomst van de stad-staat verar
mden de mensen op het landt, maar
hoe werkt het? De tijd zal het leren.
(In Piccolo t.m. 13 maart, daarna op
toernee).
sor W. H. Wolvekamp
DTTERDAM Ferdinand Leitner,
e andermaal bij het Rotterdams
liilharmonisch Orkest als gastdiri-
int optrad, heeft donderdagavond
Ti volle Doelenzaal aan zich ver-
icht door een waarlijk grandioze
tvoering van Mahlers Vijfde Sym-
hie.
Et kolossale werk, dat een speel-
ns*iur vraagt van vijf kwartier, be
aat uit drie hoofdafdelingen, waar
in alleen al het eerste deel, een zeer
bot opgezette treurmars, een half
ir in beslag neemt. In tegenstelling
tot sommige der andere symfonieën
doen zich in Mahlers Vijfde geen in
zinkingen of muzikaal niet zo veel
zeggende gedeelten voor. De grote
Oostenrijker toont zich in dit werk
een verbijsterend knap contrapun
tist. Naarmate de symfonie vordert
hoort men samengestelde fugatische
vormen, waarbij steeds weer nieuwe
melodische tegenstemmen optreden.
Daarbij resulteert de ingewikkelde
maar spontane schrijfwijze in een wel
gecompliceerd maar nergens ondoor
zichtig klankbeeld. Het zeer uitgeb
reide Scherzo laat de onbeperkte fan
tasie van Gustav Mahler horen in
allerlei danstypen, waarbij veel ver
rassende maar niet geforceerd aan
doende modulaties zijn aangebracht.
Een oase van rust brengt het wonder
schone. min of meer populair gewor
den Adagietto, waarin Mahler met de
aanwending van slechts strijkers en
harp tot een bijzonder expressieve
muziek weet te komen, die de schei
ding vormt tussen de eerste twee
delen en het Rondo en de Finale van
het slotdeel.
Wanneer men Ferdinand Leitner zo
bezig ziet aan de lessenaar, dan heeft
zijn directie eigenlijk niets spectacu
lairs. Maar hoe beheerst hij zulk een
gecompliceerde partituur ais die van
Mahlers Vijfde in alle details!
Onder zijn leiding treedt in de polyfo
ne structuur nergens enige onduide
lijkheid op, en het orkest krijgt men
in al zijn geledingen op zijn best te
horen.
Voor de pauze werd Mozarts Klavier
concert in Es, K.V. 482 uitgevoerd,
met als solist de Hongaarse pianist
Andor Foldes, die zijn opleiding nog
bij de grote Dohnényi genoot. Het
spel van Andor Foldes muntte uit
door gaafheid, grote helderheid, me
de door het weloverwogen pedaalge-
bruik en een prachtige toucher. De
velhaast ideale reproductie van dit
«'it 1785 daterende werk was echter
ook voor een niet onaanzienlijk deel
te danken aan de voortreffelijke or
kestbegeleiding. Zoals Leitner hier
het orkest liet spelen kan men gerust
van een volmaakt samengaan met de
solist spreken.
oor Piet Visser
aarr
MSTERDAM. Het kleine en nog
inge orkest dat zich „Amsterdam
Infonietta" noemt, trad donder-
<gavond op in de Grote Zaal. die
lede door de jammer genoeg kleine
Ezetting, wel héél grote afmetingen
!heen aangenomen te hebben. On
er leiding van Willem Frederik Bon
racht dit vlot spelend ensemble een
Dgal onbekend programma met
lassieke symfonische muziek ten
Ehore J. S. Bach. Heinrich Biber.
lozart en Dvorak waarnaar het
>ed luisteren was. Behalve dan de
Battalia" van Biber. die in dit stuk
luzikaal uitgebeeld strijdgewoel
Ier en daar een kinderlijke toon
insloeg om toch maar indruk te
laken. Het Concert voor viool en
obo (BWV 1060) van Bach is uit
ndere arrangementen lang bekend
i gewaardeerd. In dit kleed en ge-
resenteerd door de violiste Else
xieg en de hoboïst Han de Vries
,e laakte het de indruk, als was het
Eschreven om het plezier van het
zijoiusiceren; en dat mogen we Bach
Erust toevertrouwen,
jen andere prettige muzikale ge-
aarwording ontsproot aan Mozart's
[obo-concert (KV 314), eveneens in
tn fraaie stijl geblazen door Han de
ries en sfeervol begeleid door het
bortreffelijk spelend orkest(-je). Na
jiber's „oorlogsstuk" klonk het als
=^n verademing.
a de pauze werd Dvorak's „Serena-
e" in E, op. 22, in een uitstekende
en weloverwogen dynamische
uanceringen en boeiende muzikali-
iit voorgedragen. Achteraf bedenk
I dan ineens, dat het in een wijde,
pen zee ook verrukkelijker zwem-
len is dan in een nauwe sloot; maar
aarmee had er best wat meer pu-
liek bij gekund in die Grote Zaal!
WAGENINGEN Junushof, de eer
ste schouwburg die na de tweede
wereldoorlog in Nederland geopend
werd, bestaat thans 25 jaar. Het jubi
leum wordt gevierd met een feest
programma dat een week duurt.
Vrijdgavond 12 maart komt het
hoogtepunt met de opvoering van
„De burgermansbruiloft" van Ber-
told Brecht onder regie van Hans
Fiege met in hoofdzaak spelers van
Wageningse toneelverenigingen.
Voor de week van zaterdag zes tot en
met zondag 14 maart vermeldt het
feestprogramma ondermeer het op
treden van het cabaret „Tekstpiere
ment", een filmavond van de Wage
ningse Studenten Filmliga met films
van 25 jaar geleden, een show van
het clowneske Italiaanse duo „Co-
lombaioni" en poppenkastvoorstel
lingen voor de jeugd.
Zondag 14 maart is er een „Dagje
Junushof" met een koffieconcert
door het Gelderse kamermuzieken-
semble, een grootbeeld-kleurenfilm
over het Bolsjoi-theater-ballet dat
Assepoester opvoert, trompetmu-
ziek door de gebroeders Brouwer,
operettemuziek van het operagezels
chap Forum en liederen van Bertold
Brecht door de acteur Bernhard
Droog.
Vanwege de te verwachten grote be
langstelling wordt het hoofdbestan
ddeel van het jubileumprogramma,
De burgermansbruiloft, zaterdaga
vond 13 maart herhaald.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformeerde synode heeft besloten thans
geen uitspraak te doen over de bezwaren die zijn ingebracht
tegen opvattingen van de VU-theoloog dr Tj. Baarda. Deputaten
kerk en theologie zijn bezig met een studie over de aard van het
Schriftgezag. De synode heeft dit deputaatschap gevraagd aan de
volgende synode (1977/78) hierover rapport uit te brengen. Daarna
zal het tot een definitief oordeel over Baarda's opvattingen
kunnen komen.
Een commissie die de afgelopen
maanden met prof. Baarda gespro
ken heeft, rapporteerde dat er geen
twijfel bestaat dat hij gelooft in Je
zus als de Heer die gestorven is en
opgestaan en dat hij vanuit dit geloof
de boodschap van het Nieuwe Testa
ment wil overbrengen.
Dat neemt niet weg dat er bij deze
commissie ingrijpende vragen ge
bleven waren ten aanzien van de wij-
an onze Haagse redactie
EN HAAG De Vereniging van Nederlandse Gemeenten is
imber gestemd over de onlangs voorgestelde onteigeningswet,
e VNG is het wel eens met het uitgangspunt, maar voorziet
ote moeilijkheden wanneer de wet in de praktijk wordt toege-
ast.
het ontwerp voorkeursrecht gemeen
te, de basis voor de grondpolitiek die
het kabinet wol voeren.
De ontwerpen houden het volgende
in: bij verkoop van grond moet de
gebruikswaarde van de grond gelden
en niet de vervangingswaarde. De
grond moet, wanneer de eigenaar die
wil verkopen, bovendien het eerst
aan de gemeente worden aange
boden.
tekst van de wetswijziging staat,
dus de VNG, zo vol met vaagheden
it het nog wel jaren kan duren
•ordat door middel van juris-
udentie de betekenis komt vast te
aan. Het gevolg hiervan is dat er
ngdurige onzekerheid bestaat voor
Ie betrokken partijen en er een toe-
mende druk ontstaat op de toch al
haarse onteigeningsdeskundigen,
et wetsontwerp tot wijziging van de
iteigeningswet vormt, samen met
ze waarop prof. Baarua bij zijn bestu
dering van de evangelieën de zoge
naamde historisch-kritische metho
de hanteerde. Bepaalde voor het ge
loof centraal staande feiten vallen bij
hem buiten het kader van wat histo
risch genoemd mag worden. Zo zijn
volgens prof. Baarda de opstanding
van Christus en de verschijningen
van de opgestane Heer „historisch
gezien niet verifieerbaar". Het gevaar
is volgens de commissie allesbehalve
denkbeeldig dat alles in de bijbel wat
niet historisch verifieerbaar is dan
ook als niet-historisch zou kunnen
worden beschouwd. In dat geval zou
tekort gedaan worden aan het eigen
lijke van de heilsgeschiedenis.
De synode liet deze en andere vragen
thans uitdrukkelijk als vragen staan.
Zij besloot het deputaatschap voor
kerk en theologie te vragen zijn stu
die toe te spitsen op de volgende twee
vragen: 1. In hoeverre ligt er voor het
historisch onderzoek van de bijbelse
verhalen een norm in het belijden
van het Schriftgezag en van de histo
rische openbaring van God in Jezus
Christus. 2. In hoeverre zou de toe
passing van historisch kritische met
hoden in strijd kunnen zijn met de
erkenning van het Schriftgezag en
afbreuk kunnen doen aan het geloof
van de gemeente.
Ds C. Mak. de praeses, maakte nog
bekend dat de vijf predikanten die
het synodemoderamen vormen een
brief aan hun collega's in het land
gezonden hebben waarin zij vragen
de genomen beslissing in de zaak-
Wiersinga aanstaande zondag in alle
gereformeerde kerkdiensten in de
voorbeden te gedenken.
UTRECHT Een georgani
seerde jeugdtandverzorging
(voor 0 - 18-jarigen) zou bij vol
ledige deelname ruim 475 mil
joen gulden kosten, dat is aan
zienlijk meer dan de 377 mil
joen die de ziekenfondsen dit
jaar uitgeven voor de tandheel
kundige verzorging van jonge
ren en volwassenen samen.
Dit becijfert bestuurslid A. H. Slot
boom van de Federatie van zieken
fondsen VMZ in het blad van zijn
organisatie.
Hij is het eens met met overlegor
gaan van de tandheelkundige facul
teiten ITO, dat het verstrekkingen
pakket voor jongeren moet worden
uitgebreid. Het daarvoor nodige geld
zal niet gemakkelijk te vinden zijn,
aldus de heer Slotboom, maar het
huidige verstrekkingenpakket zou
eens kunnen worden doorgelicht en
de daardoor vrijkomende gelden zou
den aan de tandheelkundige verzor
ging kunnen worden besteed. Als bij
voorbeeld de anticonceptiepil uit het
pakket wordt gehaald, levert dat al
veertig miljoen op. Misschien,
schrijft de heer Slotboom, zijn er nog
andere verstrekkingen waarvan men
in redelijkheid mag aannemen dat
iedereen ze vanwege de geringe kos
ten zonder bezwaar zelf kan betalen.
Hij vindt dat er niet aan te ontkomen
is dat voor oudere patiënten beper
kingen van het tandheelkundige pak
ket blijven gelden. Voor forse uitbrei
dingen op dat punt ontbreken de
geldmiddelen zeker, en voorlopig de
mankracht ook nog. De heer Slot
boom vestigt er de aandacht op dat
een groot deel van de Nederlandse
bevolking het behouden van het ei
gen gebit niet als zo'n erg groot be
lang ziet. Van de ziekenfondsverze
kerden is niet meer dan dertig pro
cent gesaneerd.
AMSTERDAM Vandaag viert de
heer H. Mol uit de Sitterstraat in
Amsterdam zijn honderdste verjaar
dag. De heer Mol. die nog zeer vitaal
is en dagelijks z'n rondje door de
buurt kuiert, is vanaf de spoorweg
staking in 1903 tot zijn pensioen in
dienst geweest van de Nederlandse
Spoorwegen.
Vanmiddag van drie tot vier uur is
het echtpaar Mol aanwezig in de ker-
keraadskamer van de Koningskerk
voor een bescheiden receptie.
Bij de steeds toenemende verkeersdrukte gaat het plezierige van dat zogenaamd
sportief schakelen er wel af. Waardoor tegenwoordig heel wat mensen kiezen voor een
auto met "automatische versnellingsbak Kortweg: voor een auto met automaat.
En dat betekent: minder ergernis cn vermoeienis, groter bedieningsgemak en betere
konccntratic, twee handen aan het stuur cn dus grotere veiligheid. Da's duidelijk. En
toch... er zijn altijd nog heel wat Nederlanders die iedere dag - ondanks al die files -
dapper blijven doorschakelen. Wellicht vanwege het feit dat "echte" auto's met
automaat in de populaire prijsklasse moeilijk te vinden zijn. of vanwege die vaak niet
kinderachtige méërprijs? Of... vanwege het feit dat u uw budget liever besteedt aan
een kompleet uitgeruste auto zonder automaat, dan aan een "kale" auto mèt auto
maat? Dan wordt het tijd dat u overschakelt op een Mazda-met-automaat. Want dan
koopt u een zeer kompleet uigeruste. komfortabele auto voor een aantrekkelijke all-
in-prijs. voorzien van een uitstekende automaat. Een vooral voordelige automaat,
door grote export naar zo'n 100 </f>-»»Klanden over de gehele wereld. Vandaar.
Mazda 1300 LS Automaat
f 10.835,-
Mazda818SSedan Automaat
f 12.240,-
Mazda 616 LN Sodan
Automaat f 13.840,-
Mazda 929 S Sedan
Automaat f 15.235.-
DE MEEST PERFEKTE JAPANSE AUTO
189 dealers in Nederland
Service in heel W-Europa
Prijzen inkl. BTW i
af Impörtricc
Auto Palace - De Binckhorst b.v„ Den Haag. Postbus 148,Binckhorstlaan 312-322,Tcl. 070-855100/855101
Aalsmeer
Automobielbedrijf Klein
Kudelstaartseweg 71-73 tel.: 02977-24247
Amstelveen
Automobielbedrijf Autinga B.V.
Amsterdamseweg 136 postbus 542 tel: 020413222
Amsterdam
Garage J. A. Ludriks
Overamstelstraat 17—19 tel: 020—351420
Amsterdam Punt's Autobedrijf B.V.
Sam van Houtenstraat 199 tel: 020—135103
3e Schinkelstraat 33 tel: 020-725245
Amsterdam
Sieberg Handelmij B.V.
Showroom: Stadhouderskade 143 tel: 020— 71 79 44 b0fl71 79 47
Arnhem
Automobielbedrijf Ton Schaap
Verkoop: Jansbinnensingel 12 tel: 085-424820
Assen
Automobielbedrijf W. Drenth
Industrieweg 9 tel: 05920-42222
Baflo
Garage G. Brandts
Herestraat 2 tel: 05950-2514
Blijham.
Automobielbedrijf C. G. Mein,
Hoofdweg 22, tel: 05976-1306
Den Bommel.
Garage J. J. Blaak,
Beneden Oostdijk 18. tel: 01871-317
Bussum
Mazda Centre Croes Co
Landstraat 102 tel: 02159-14528-18298
Groningen,
Automobielbedrijf Venema
Geulstraat 3, Barestraat 39, tel: 050-261515-261717
Den Haag
Autobedrijf Romijn B.V.
Showroom Mandarijnstraat 48-66 tel: 070-684477
Den Haag
Mazda Wieringa
Balistraat 53 tel: 070-462686
Heerenveen
Automobielbedrijf Hofma Lukkes B.V.
Weversbuurt 4 (showroom) tel: 05130-36554-36750
Automobielbedrijf C. Vatstar
Bovendijk 19. Kwintsheul tel: 01742-3141
Auto-home
dealer voor Leiden e.o.
Gerrit Doustraat 4 Leiden tel: 071-141635
Molenaarsgraaf
Garage Jansen, dealer voor de Alblasserwaard
Dorpstraat 1. tel: 01844-492
Oudewater
Automobielbedrijf Van Dam
Oude Singel 11. tel. 03486-2109
Rotterdam
Automobielbedrijf M. Speelman,
Dorpsweg 90, showroom 010-803136
Automobielbedrijf S. D. Landman,
Mazda dealer voor Schiedam en omstreken
Noordmolenstraat 17 tel: 010-266233.
Zuidland,
Automobielbedrijf Albers
Stationsweg 5. tel: 01881-1619
Zwartewaal
Automobielbedrijf Van der Hoek,
Henri Fordstraat 3. tel: 01807-1260
