Kerkbezoek blijft
voorlopig nog
sterk dalen
Kwestie-Wiersinga naar
kerkeraad Amsterdam
Uitspraak in
zaak-Wiersinga
Vandaag'
Zwakke Britse steun voor
christenen in Namibië
Christelijk Instituut
tegen veiligheidswet
Kerkleden voelen zich niet aangesproken
Onze adressen:
Wereldgebedsdag
voor de vrouw
Geen biecht voor
bange katholieken
VOORBUGANGE
DONDERDAG 4 MAART 1976
KERK BINNENLAND
TROUW/KW,
Van een onzer redacteuren
DEN HAAG In de laatste acht Jaar is het aantal kerkleden dat
ook zondags naar de kerk gaat, sterk gedaald. Van de Neder
landse hervormden daalde het percentage van vijftig tot twintig,
bij de gereformeerden van 95 tot zestig en bij de rooms-
katholieken van 64,4 tot 35,1.
Deze gegevens zijn op tafel gelegd
door het katholiek sociaal kerkelijk
instituut in Den Haag (Kaski), dat na
een onderzoek te hebben ingesteld
nu de vrees uitspreekt dat de daling
van het kerkbezoek nog wel een tijd
je zal voortgaan
Het Kaski heeft het onderzoek inge
steld op verzoek van de rooms-
katholieke bisschoppen en concen
treert zich vooral op de kerkelijke
praktijk onder de katholieken. Veel
katholieken, of zij nog naar de kerk
gaan of niet, zijn bezig met vragen,
die betrekking hebben op godsdienst
en op de zin van het leven. Zij kijken
eigenlijk verwijtend naar de kerk,
omdat deze hun niet blijkt te kunnen
geven wat zij ervan verwachten.
Enquêteformulieren
Om aan zijn gegevens te komen ver
spreidde het Kaski op gerichte wijze
2000 enquêteformulieren. Duizend
onder geregelde misbezoekers, dui
zend onder niet-kerkenden. Het on
derzoek werd verricht in een veertig
tal parochies in zeven plattelandsge
meenten, acht verstedelijkte platte
landsgemeenten en 21 stedelijke ge
meenten, waarvan tien boven 100.000
inwoners.
Het Kaski stelt vast, dat bij de be
weegredenen, die katholieken ver
melden om in het weekeinde naar de
kerk te gaan. niet éénmaal de kerke
lijke zondagsverplichting wordt ge
noemd. Het meent dan ook. dat het
aanscherpen van de kerkelijke zon
dagsplicht weinig of geen effect zal
hebben.
Van de beweegredenen blijkt verder
veertig procent weinig of niets met
godsdienst te maken te hebben, zoals
gewoonte of dwang. Wanneer de
jongste generatie over een plicht
spreekt, dan bedoelt zij de verplich
ting, die door ouders wordt opgelegd
en die zij als negatief ervaart. Een
veel gehoorde opmerking van nog
niet zelfstandige jongeren, luidt: ..Als
ik eenmaal op eigen benen sta, zal ik
niet of veel minder gaan". De deelne
ming aan jongerenmissen gebeurt
menigmaal vanwege het gezellig
heidskarakter. niet om godsdienstige
motieven.
Zestig procent van de beweepe-
UIT
Kort*, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Christen-democratie
In Parijs is kortgeleden gesproken
over de vorming van één Europese
Christen-democratische federale par
tij. die mee kan doen met de recht
streekse verkiezingen voor het Euro
pese parlement in 1978. In Den Haag
zal daarover in april beslist worden.
In het nu nog niet rechtstreeks geko
zen Europees parlement werkt het
CDA samen met o.a. Westduitse en
iADVERTENTIE
Deze week in Hervormd
Nederland o.a.:
Interview met
Sicco Mansholt
Wie maakt de Rijn schoon?
Hanme van Leeuwen (ARP)
over drugs en wapens.
Minister Van Kemenade
Onderwijs moet mensen meer
greep geven op samenleving.
Film van Roeland Kerbosch
Vragen rond geloof en
wetenschap nog groot.
Mag kerk zich met een systeem
vereen zeivi gen
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
NAAM
ADBIB:
PLAATS
TEL. NR.
ab.prijs 28,50 per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan:
Antw.nummer 1776, Den Haag. Bel
len mag ook: 070-512111 Ook in di
losse verkoop.
Drugs
Urugay
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Tele* 13001
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den Haag
Tél 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
Deze cartoon van Cork over het dalend kerkbezoek dateert uit de jaren dat er
speldjes gespaard werden.
denen is godsdienstig van karakter,
soms strikt persoonlijk, maar dik
wijls ook vanuit een kerkbeleving als
gemeenschapsgebeuren.
Jeugd
Belgische christen-democraten. Deze
partijen verschillen door hun histori
sche ontwikkelingen nogal wat. Het
CDA is een gematigde centrum
partij, die ik aardig goed vind. De
Westduitse CDU-CSU Is zeer conser
vatief. F. J. Strauss (CSU), een uiterst
rechts politicus, is de spreekbuis van
rechts-nationale en revanchistische
stromingen. De CSU (hebben een
vierde van de CDU-CSU zetels) oe
fent een zeer sterke invloed uit op
CDU-CSU politiek. Bovendien zijn
sommige ex-nazi's naar de CDU over
gelopen. Om nu één Europese chr.
dem. partij op te richten vind ik zeer
voorbarig en niet juist. Dit moet zeer
zorgvuldig uitgepraat worden door
de leden van de Europese chr. dem.
partijen. Deze zeer belangrijke zaken
moeten door de CDA-politici ook be
ter kenbaar gemaakt worden aan
hun aanhang. Conclusie: gescheiden
optreden van christen democraten
(enerzijds partij la CDA; anderzijds
partij la CSU en CDU) lijkt me
verreweg het beste! Een goede chris
ten-democratische stroming is in het
belang van Nederland. West Europa
én de wereld.
Langezwaag (Fr.) K. Groen
Het Kaski heeft ook nagegaan hoe
sterk de opgegeven beweegredenen
wegen. Het constateert dan dat onge
veer de helft van de thans nog trouwe
kerkgangers twijfelt of ze in de toe
komst nog wel geregeld zullen blijven
gaan. Gewoonte, dwang en andere
niet-godsdienstige motieven worden
zeer vaak naar voren gebracht. Het is
te vooorzien aldus Kaski dat
deze motieven in de toekomst steeds
minder doorslaggevend zullen zijn.
Het aantal geregelde kerkgangers zal
in de komende jaren nog scherp da
len. Als het gezegde waar is. dat wie
de jeugd heeft, ook de toekomst
heeft, dan ziet het volgens het Kaski
er voor de kerk somber uit.
De liturgische vormgeving of het ex
perimenteren met nieuwe vormen
van liturgieviering blijken niet
doorslaggevend voor het kerkbe
zoek. Zelfs een zeer verscheiden li
turgisch aanbod zal waarschijnlijk
verdere daling van het kerkbezoek
niet kunnen stuiten, aldus het Kas
ki. Het voegt eraantoe, dat voor de
soms gehoorde stelling, dat de litur
gievernieuwing de mensen de kerk
zou uitjagen, geen enkele grond te
vinden is.
Het Kaski meent wel m alle antwoor
den een duidelijke ondertoon te be
luisteren. namelijk de wens om aan
gesproken te worden in de kerk. Het
kaski komt op basis hiervan tot de
vraag; moet de vermindering van het
kerkbezoek niet worden toegeschre
ven aan een steeds groeiende af
stand tussen datgene wat kerk en
kerkdienst als waardevol voorhou
den en datgene wat de gelovige zelf
waardevol vindt?
Nog duidelijker dan bij de geregelde
kerkbezoekers meent het Kaski een
bevestiging van zijn vraag te beluis
teren in de antwoorden der niet-
kerkenden. Het voornaamste motief,
dat de niet-kerkenden voor hun af
zijdigheid opgeven, is, dat zij zich
door de kerk niet aangesproken voe
len. Hun belangstelling zo consta
teert Kaski ligt op een heel ander
terrein dan de dingen, die in de kerk
aan bod komen. Zij herkennen daar
in hun eigen vragen niet.
De antwoorden van kerkgangers en
van niet-kerkenden wettigen vol
gens het Kaski de vraag of pastores
en predikanten wel weten wat er in
de hoofden en harten van hun gelovi
gen omgaat. Het lijkt er vaak op. dat
prediking en pastoraat van de veron
derstelling uitgaan, dat alle gelovi
gen voor honderd procent geënga
geerde christenen zijn. In feite zijn
van de 5.5 miljoen katholieken er
maximaal 3.5 miljoen min of meer
kerkbetrokken, terwijl nog niet de
helft van die kerkbetrokkenen in het
weekeinde de eucharistie viert, en
dikwijls niet iedere zondag. De ver
wachting van de gelovigen ten aan
zien van de kerk zijn zeer verschil
lend. maar de verwachtingen van de
pastores ten aanzien van de gelovi
gen zijn volgens Kaski wat eenzijdig
en ongenuanceerd.
Het Kaski komt tot de slotsom: waar
een plaatselijke kerk werkelijk ge
meenschap is. waar de leden zich
voor elkaar interesseren en met el
kaar contact hebben, waar die kerk
zich buigt over de vragen, die de
gelovigen rechtstreeks raken en
waar deze kerk ook in daden bewijst,
dat ze dicht bij het leven van haar
leden staat, daar blijkt zo'n lokale
kerk in hoge mate te boeUm en wor
den haar bijeenkomsten druk be
zocht door jong en oud. Het Kaski
heeft er voorbeelden van gevonden
in parochies in steden en dorpen.
Ook de aantrekkingskracht van een
aantal kritische gemeenten en jon-
gerenkerken is er volgens het Kaski
het bewijs van.
Van een onzer redacteuren
LONDEN De kerk van Engeland
heeft in zijn synode een sterk verzwak
te motie aangenomen, waarin wordt
uitgesproken dat de synode ..diep be
zorgd" is over alle Namibiërs in hun
streven naar een politieke oplossing,
die rechtvaardig en aanvaardbaar is
voor alle rassen en groepen binnen het
land.
De synode spreekt haar diepe veront
rusting uit over de plagerijen, de ver
volgingen en vaak gevangenschap voor
Namibiërs, onder wie vele christenen,
die strijden voor mensenrechten en
voor een vreedzame verandering.
De synode drukt haar verbondenheid
in Crhistus uit met de kerken van
Namibië en in het bijzonder met het
anglicaanse diocees Damaraland en
zijn verbannen bisschoppen Richard
Wood en Colin Winter.
Aanvankelijk lag ter synode een voor
stel met een veel verder gaande strek
king. waarin warme steun" toege
zegd werd aan het onderdrukte volk
van Namibië.
Bisschop Richard Wood, die de syno
dezitting bijwoonde, sprak niettemin
zijn dankbaarheid uit voor de vele
hartelijke woorden.die aan zijn adres
en aan dat van zijn afwezige collega
werden gericht.
De financiële actie, die in de Engelse
kerk aan de gang is voor steun aan de
twee Namibische bisschoppen, heeft
tot dusver 33.000 gulden opgebracht.
Er wordt gemikt op een bedrag van
110.000 gulden.
De financiële deskundigen van de
Kerk van Engeland hebben ingestemd
met een poging, dc Britse Midland
Bank te bewegen, haar leningen aan
Zuid-Afrika stop te zetten. Aan de
financiële commissie van de kerk was
gevraagd niet langer met de bank za
ken te doen. Hiertoe wil de kerk even
wel nog niet overgaan. De kerk is een
van dc grootste aandeelhouders van de
Midland Bank, die leningen verstrekt
aan de Zuidafrikaansc regering.
De financiële commissie heeft aan de
synode bekendgemaakt, dat de kerk
haar laatste aandelen in Zuidafrikaan-
se goudmijnen heeft verkocht. Het wa
ren aandelen in Consolidated Gold
Fields, de grootste Britse werkgever in
Zuid-Afrika. Lord Churchill, de voor
zitter van de financiële raad van de
kerk zei dat het besluit tot verkopen
ten dele ook uit economische overwe
gingen is genomen. De kerk heeft de
laatste twee jaar' meer dan 70.000 aan
delen verkocht, een pakket dat in Jo
hannesburg ruim zeven miljoen gul
den waard is.
Van een onzer redacteuren
Johannesburg Het Christelijk In
stituut in Zuid-Afrika. waarvan dr. C.
F. B. Naudé de directeur is, heeft
bezwaar tegen de voorgestelde parle
mentaire binnenlandse veiligheids
commissie. De raad van bestuur van
het instituut vreest dat zo'n commis-
BAARN In ruim 170 landen wordt
morgen vrijdag 5 maart de wereldge
bedsdag van de vrouw gehouden. Dit
keer werd de liturgie samengesteld
door christenvrouwen uit Mexico
rondom het thema „Bewustmaking
tot leven". Vorig jaar waren in ons
land meer dan 600 plaatsen bij de
viering van deze dag betrokken;
120.000 liturgieboekjes vonden hun
weg naar de diverse plaatselijke co
mités. In ons land worden ook man
nen uitgenodigd aan de gebedsdag
deel te nemen. Voor jeugddiensten
neemt de belangstelling toe. Ook in
het overwegend katholieke zuiden
van ons land groeit de deelname aan
deze oecumenische diensten.
Vrijdag wordt tevens een inzameling
gehouden voor een eocumenisch op
vangcentrum voor de allerarmsten in
Mexico. Vorig jaar. toen de liturgie
was samengesteld door Egypte, werd
ruim een ton bijeengebracht voor
christelijke instellingen in het Mid
den-Oosten.
In Trouw van 28 februari las ik in een
commentaar: „Meent hij i de heer
Van Leyenhorst van de CH) echt. dat
kleine gebruikers van henneppro-
du kten wél en notoire drinkers, ro
kers en gebruikers van verdovende
middelen librium en valium niét ach
ter de tralies horen?" Het is mis
schien waar dat valium en librium te
veel worden geslikt (cq. verstrekt),
maar ik protesteer tegen het feit dat
u geneesmiddelen en genotsmidde
len op een hoop veegt
Almelo C. H. Dusseljee
Naar aanleiding van qw artikelen
van 20 en 27 februari 1976 („Martelen
dagelijkse praktijk in Uruguay" en
..Ook in Uruguay heeft het leger de
smaak van de macht te pakken") is
het volgende wellicht illustratief.
Op 26 maart 1974 schreef ik een brief
naar verschillende autoriteiten in
Uruguay, o.a. president Bordaberry.
en aan de ambassade in Nederland
(Jan van Nassaustraat 65. Den
Haag). Ik drukte mijn ernstige ver
ontrusting uit over het lot van Llber
Seregni. in 1971 presidentskandi
daat. die zonder motivering en
zonder gevonnist te zijn gevangen
werd gehouden.
Vermoedelijk onder druk van het
feit dat Amnesty International een
kakrtenaktie aan dit geval gewijd
had werd Liber Seregni voor een
militaire rechtbank gebracht.
Omdat Inmiddels een internationale
commissie van juristen in Uruguay
een onderzoek had ingesteld waaruit
bleek dat gedetineerden in Uruguay
geen wettelijke bescherming genie
ten en dat door systematische mis
handelingen bekentenissen van poli
tieke gevangenen worden afgeperst,
informeerde ik weer herhaaldelijk
schriftelijk bij de ambassade naar de
toestand van Liber Seregni en de
straf die hij had gekregen en naar de
gevangenis waar hij is opgesloten.
Tot heden bewaart de ambassade
een veelbetekend stilzwijgen Er is
nimmer gereageerd op mijn brieven
Peizc
H. Mulder
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De generale sy
node van de gereformeerde ker
ken heeft gisteren met 48 tegen
21 stemmen bij vier onthoudin
gen een iudicium (oordeel) uit
gesproken in de kwestie-
Wiersinga en de verdere behan
deling van deze zaak overge
dragen aan de kerkeraad van
Amsterdam. De synode aan
vaardde daarmee het voorstel
van de synodale commissie van
rapport.
Tevoren had de synode met nage
noeg dezelfde stemverhouding (49 te
gen 24) het tegenvoorstel van drs. H.
Appers afgewezen. Aanname van het
voorstel-Appers zou betekend heb
ben dat een justitiële leertuchtproce-
dure tegen dr. Wiersinga onmogelijk
zou zijn geworden.
Het besluit dat de synode nu geno
men heeft (de letterlijke tekst vindt
men op deze pagina afzonderlijk ver
meld) bedoelt geen justitiële leer-
tuchtprocedure maar laat deze mog-
leijkheid wel open.
Ds. A. C. Hofland uit Delft, een van
de woordvoerders van de commissie
uit wier koker het uiteindelijke syno
debesluit gekomen is. zei nadrukke
lijk dat het besluit alleen een iudici
um over de opvatting van dr. Wiersin
ga betekent. „Verantwoordelijk voor
dr. Wiersinga is alleen de kerkeraad
van Amsterdam. De synode mag op
geen enkele wijze op de beslissing va
de kerkeraad vooruit grijpen."
Dat de synode geen justitiële tucht
op het oog heeft blijkt uit het feit dat
er in het besluit geen termijn ge
noemd wordt terwijl een amende
ment van ds. D. H. Borgers uit Den
Ham dat enkele kerkorde-artikelen
over de tucht met name wilde noe
men. op zo'n tegenstand stuitte, dat
hij het terug nam.
Intussen is het synodebesluit wel een
aanscherping van het oorspronkelij
ke voorstel van het deputaatschap
dat het afgelopen jaar met dr. Wier
singa heeft gesproken In dat deputa-
tenvoorstel ontbraken de constate
ringen 2 en 3 en wordt aan het slot
van uitspraak 1 alleen gezegd „dat de
synode voor een tekort doen daaraan
geen verantwoordelijkheid kan
dragen gelijk naar haar oordeel geen
enkele kerkelijke vergadering dit
kan".
Voor de stemming kreeg ook dr Wier
singa nog het woord. Hij wees er nog
eens op dat het helemaal zijn bedoe
ling niet is anderen de troost van de
verzoening te ontnemen. Hij formu
leert die troost alleen anders. Hij was
ook van mening, dat het hart van het
evangelie niet in het geding is. alleen
bepaalde voorstellingen daarvan.
Daarom was hij er ook niet van over
tuigd dat hij de eenheid van het
geloof en van de kerk in gevaar
brengt.
Na de beslissing van de synode zei
praeses ds C. Mak te vertrouwen dat
Hier volgt de letterlijke tekst van de
kernen van het besluit waarmee de
gereformeerde synode gisteren voor
haar deel de behandeling van de
zaak Wiersinga heeft afgesloten:
De synode constateert:
1. Dr H. Wiersinga heeft gezocht
naar een vertolking van het evan
gelie. waarbij scherper dan tot nu
toe tot de gemeente zou uitgaan
de oproep tot de dienst der verzoe
ning. De overeenstemming van ge
voelen ten aanzien van de door
ons in de navolging van Christus
te vervullen dienst der verzoening,
die reeds in een vroegere fase van
de kerkelijke behandeling is vast
gesteld. is opnieuw daardoor dui
delijk aan het licht getreden.
2. Hij is terwille van de effectivi
teit (doeltreffendheid, red.), de re
levantie (betekenis, belang, red.)
en de verstaanbaarheid van het
evangelie der verzoening echter
een weg ingeslagen, die naar het
duidelijk getuigenis van de
Schrift niet alleen te kort doet aan
het werk der verzoening, door
Christus alleen volbracht, maar
daardoor ook het evangelisch uit
gangspunt voor de dienst der ver
zoening weerspreekt.
3. Deputaten hebben in hun sa-
mensprekingen na de vooral-
gaande pogingen door de vorige
synoden in het werk gesteld
tevergeefs getracht dr. H. Wiersin
ga van dit tekort te overtuigen.
De synode spreekt het volgende uit;
1. De synode acht het mysterie,
dat God in Christus de wereld met
zichzelf verzoenende was, doordat
Hij over de gruwelijke menselijke
boosheid die zich op Golgotha
heeft geuit, in zijn heilshandelen
zó heeft geregeerd, dat de door
mensenhanden Gekruisigde in
het lijdèn en de dood die Hij on
derging in onze plaats het godde
lijke gericht over menselijke
schuld heeft gedragen, een be
standdeel van het belijden der
kerk van zö wezenlijke aard, dat
een tekort doen daaraan en een
weerspreken daarvan voor haar
niet toelaatbaar is. ook omdat
daardoor de enigheid des geloofs
en de eenheid van de kerk in ge
vaar wordt gebracht.
2. De synode verwacht van de ker
keraad van Amsterdam dat deze
erop toeziet, dat zulk een tekort
doen daaraan en een weerspreken
daarvan niet plaatsvindt, c.q.
wordt tegengegaan, gelijk zij dit
verwacht van alle andere kerkelij
ke organen
De synode besloot verder nog o.m.
een kanselboodschap op te stellen
naar aanleiding van de uitspraken
over de verzoening.
de kerkeraad van Amsterdam de weg
zou gaan die de synode nu heeft
aangewezen. Ouderling C. Hulstijn
uit Amsterdam sprak zijn teleurstel
ling over het synodebesluit uit. Hij
deed een beroep op ieder Amsterdam
nu de tijd te gunnen.
Verschil
De verandering in de formulering (de
commissie van rapport voegde woor
den in als 'niet toelaatbaar' en 'weer
spreken') betekent wel een verschil
in toon, zei prof. dr J. Veenhof. een
sie zal leiden tot een proces van mo
reel verval en zal bijdragen tot af
braak van de vertrouwensrelaties
tussen individuele personen en groe
pen. zegt de raad van bestuur.
De raad vreest dat het aldus gescha
pen wantrouwen de grondslagen voor
een evenwichtige en veilige samenle
ving zal vernietigen. „Daarom zijn we
volledig tegen deze nieuwe wet", al
dus de raad.
De voorzitter van de raad van be
stuur van het Christelijk instituut,
ds. M. Maasdorp heeft bekendge
maakt dat het instituut er de komen
de jaren goed voor staat. „Tenzij de
regering ons vrijheidsbeperking op
legt, zullen wij ons bestaan kunnen
voortzetten." aldus Maasdorp.
De opmerking van ds. Maasdorp be
tekent dat het Christelijk Instituut
met succes de eerste moeilijkheden
heeft opgelost, die veroorzaakt wer
den doordat het instituut vorig jaar
tot een besmette organisatie werd
verklaard. Als gevolg hiervan werd
de toevloed van buitenlands geld
plotseling gestopt. De huidige finan
ciële positie stelt het Christelijk In
stituut in staat ruim 17.000 gulden
opzij te leggen voor het fonds voor
opleiding van zwarten uit een legaat
van 36.000 gulden dat het instituut
kortgeleden ontving.
GODSBEELD
Het besef van wie God zou kuf
zijn is in onze dagen vaak een P
belzinnige zaak. Aan de ene ka?
er een verlangen om God zo dicl
mogelijk te beschouwen. Wat
ger extreem bevindelijke mensen
den, God tutoyeren, is nu gebruib
wat misschien de moderne myj
genoemd zou kunnen wordenji
een reactie tegen het scholastiek
paternalistische godsbeeld scto
men zijn naam liefst met een kir
letter. Dat is de ene kant. Maar d
tegenover is er tegelijk iets vann
bijna oneindige afstand. Men m
niets meer hebben van een hqi
stuk over God. waarin op welke vt
dan ook zijn trekken, of hoe men
ook noemen wil, zouden wordem
systematiseerd. Een God, ii]
bouwd in een raam van deugdeji
eigenschappen, bepaald en omsct
ven kan men zich helemaal niet rr
voorstellen. Hij mag dichtbij x
maar Hij is niet minder verboti
dan ooit. Wij weten niet veel c
Hem. Sommigen trekken zich bfi
absoluut terug op Jezus. Dat is II
zo is Hij, als je 't dan weten wiltD
daarmee zijn dan, dacht ik, metn
de beide zaken getekend die wij it
oog moeten houden. Het heeft ji
zoveel zin om God te tutoyeren
neer we tegelijk ons distantiëren|n
alle uitspraken over Hem. End
wordt ook zijn „verborgenheid" k
probleem wanneer we tegelijkert»
doen alsof we Hem ieder momg
kunnen aanraken. Mogelijk kc
hieruit toch vandaag of morgen F
geheel nieuwe verantwoording
wat wij van Hem mogen wetei
voorschijn. Die zal dan tegelijk ii
en ingehouden kunnen zijn.
Dr. C. F. Beyers Naudé
van de deputaten. Maar hij zag daar
in geen reden om zich tegen het
commissievoorstel te verzetten.
Prof. dr J. Verkuyl. eveneens depu-
taat, wees het verwijt dat er met dr
Wiersinga te weinig gesproken is be
slist van de hand. Hij vond het ook
niet juist dat de synode uitspreekt
dat er in dr Wiersinga's opvattingen
een lacune zit. 'Het gaat maar niet
om een theologentwist maar om het
geloof waarin mensen (ook ik) leven
en sterven. Ik ben bijzonder dank
baar voor wat ik van dr Wiersinga
geleerd heb maar zou hij nu ook de
lacune in zijn leer willen erkennen?
Wij openen niet de weg naar een
justitieel leerproces maar spreken
een iudicium uit over deze lacune en
geven verder de zaak over aan Am
sterdam', aldus prof. Verkuyl.
'De kerk daar is het huis van dr
Wiersinga. In het vredige thuis van
de liefde wijkt de krampachtigheid.
Daar komt de ruimte voor een ge
sprek waar ik alle vertrouwen in
heb'. Prof. Verkuyl citeerde een her
vormde theoloog die de gereformeer
de kerken geadviseerd had; 'Geen
Assense guillotinisering, maar ook
geen hervormde immunisering'.
NOTTINGHAM Twee Engelse
bisschoppen hebben aan katholie
ken. die wel naar de kerk terug wil
len gaan, maar niet durven vanwege
de biecht, gedurende de voorberei
dingstijd voor Pasen algemene abso
lutie aangeboden. Bisschop Eric
Grasar van Shrewsbury en diens
hulpbisschop John Brewer, plus bis
schop James Mcguinness van Not
tingham. zullen in de komende we
ken op verschillende centrale pun
ten in hun diocesen zogenoemde sta
tie-missen vieren, waar zij die alge
mene kwijtschelding van zonde
schuld zullen uitspreken. In een me
dedeling zeggen zij, dat zij daarmee
de biecht niet willen afschaffen,
maar alleen willen voorkomen, dat
de biecht een obstakel wordt voor
katholieken, die er niets meer aan
doen. maar die toch wel willen terug
keren tot.een geregelde geloofsprak
tijk
NED. HERV. KERK 10
Aangenomen naar Oude Petfj
(toez.): J. A. van Mierlo van Kuipf*
pred. voor buiteng. werkz. (arbeid!
der Nederlanders in Beirout) te B1
rout; naar Uitgeest-Akersloot (hel'1
geref. federatie): J. D. de Boer''
Kortgene. F
Bedankt voor Oldebroek: J. den H#*
te Sliedrecht
e
GEREF. KERKEN 1
Beroepen te Beetsterzwaag: P. M
Veen, kand. te Amsterdam, die I1
beroep heeft aangenomen. r5
If
GEREF. KERKEN VRIJG. n
Beroepen te Lutten: H. K. Bo#6
kamp, kand. te Groningen. 1
Aangenomen naar Bergentheim:Bl
Pouwelse te Ureterp. I"
Bedankt voor Rouveen: R. T. Urlg
te Goes-Brouwershaven. r
GEREF. KERKEN VRIJG. B.V. jl
Beroepen te Vlaardingen: P. Busst
kand. te Luinjeberd. !s
>g
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Drachten; J. Westen
te Nunspeet. y
Dr F. C. Kamma
Tijdens een feestelijke bijeenkon:
op het zendingshuis te OegstgeeJ
zal vrijdag 5 maart het eerste exel
plaar worden uitgereikt van b
boek „Dit wonderlijke werk" van
F. C. Kamma,
zendingspredikant en socioloog, ir
ondertitel luidt: Het probleem vft,
de communicatie gebaseerd op
ervaringen in het zendingswerk dr
Nieuw Guinea (Irian Jay 1
18551972. Een socio-missiologiscl
benadering. Het boek omvat tw
banden van in totaal achthonde: i
pagina's. Tijdens de bijeenkomjd
zullen dr J. van Baal, oufel
gouverneur van het toenmalifi
Nieuw Guinea en drs H. Bootsmre
algemeen secretaris van de hervorflai
de zendingsraad, het woord voerengi
ni
Kardinaal Wojtyla
De Poolse kardinaal Karol Wojty
heeft in een artikel in het vaticaaj
blad Osservatore Romano kritiefcg
geleverd op de onderdrukking vafct<
het geloof in zijn land. „Het gaat ni(
aan dat een groep mensen een he
volk een ideologie oplegt, een m 1
ning. die ingaat tegen de overtuiging
van de meerderheid." aldus dezty
aartsbisschop van Krakau. ige
De rooms-katholieken vormen lc
overgrote meerderheid van het Poo t
se volk en zij zijn ongerust dat h%n
atheïsme gemaakt is tot „het fundf
ment van het nationale leven".
kardinaal herinnert eraan dat vri^'j
heid van geweten en godsdienst wojjj
deq geest in het V.N--handvest vo(
de,mensenrechten en het slotdoc4j^
ment van de conferentie van
sinki.
