reznjew ferdoezelt verschillen Rabin ondergraaft zijn eigen positie Afrikaanse ministers sparen kool en geit lostblok: reductie roepen per staat Oud-functionarissen Scotland Yard wegens corruptie voor rechter Geruchten over plan voor coup Griekenland arde houding in Weens overleg Sanitair met flairx vihamifbuttinger Geen duidelijke uitspraak over Sahara Persoonlijke relaties in Israëls kabinet verslechteren Pakistan maakt een kernbom" ord wil van ixon geen China-verslag" Italiaanse communisten: praten over rol in NAVO Zuid Molukken Tribunaal DAG 2 MAART 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET a5>SKOU (AP. DPA. Reuter, UPI) In zijn slotredje op het tvjet-russische partijcongres verdoezelde partijleider Leonid p^znjew de verschillen van mening tussen de diverse communis- rtphe partijen. •el ten minste vier buitenlandse unistische leiders zich afwij- hebben uitgesproken over de te n koers zag Breznjew eenheid: woorden die zijn gesproken over tarisch internationalisme, over jndschap der volkeren en over de jjd voor de vrede klonken als één (n. Dit is ons beleid en we willen r niet van afwijken," aldus de par- Jider. ondanks het feit dat zowel de iaanse. de Franse als de Britse ^vaardigden lieten blijken dat i partijen hebben gekozen voor onafhankelijke koers, die gericht p deelname westerse democrati- wat Moskou een gruwel is. De nse en Italiaanse communisten ren een nationalistisch beleid, ge- t op steun van een groot deel van ^[bevolking door verkiezingen. De taanse communistische leider En- Berlinguer had gisteren een over- hte ontmoeting met partijleider znjew. Inmiddels heeft gisteren het partijcongres de Britse com- ïistische voorman George ,ennan gezegd dat de Britse com munisten eveneens een koers willen volgen, onafhankelijk van het Kremlin. De Roemeense partijvoorzitter Nico- lae Ceausescoe en zijn Joegoslavi sche ambtgenoot Stane Delanc spra ken ook over onafhankelijkheid voor de communistische partijen, maar brachten geen theoretische menings verschillen naar voren, wat de wes terse partijen wel deden. Collectief werk Partijleider Breznjew benadrukte dat de verworvenheden van het ver leden en de plannen voor de toe komst van de Russische communis tische partij het resultaat van ..col lectief werk" zijn. Hoewel Breznjew nog steeds leider in de Russische leiding is. heeft hij herhaaldeijk de nadruk gelegd op het feit dat het proces van de besluitvorming berust op eenstemmigheid sinds de vervan ging van Nikita Chroetsjow's één- mansbestuur door een oligarchie 12 jaar geleden. Waarnemers menen dat Breznjew Juichend, applaudisserende!! roepend ..lang leve het communisme'' hebben 5000 algevaardigden naar het partijcongres van de Sowjet-Unie het programma voor de komende vijf jaar goedgekeurd dat gericht is op ontspanning naar buiten en nastreving van de communistische doelstellingen thuis. LONDEN (Reuter, UPI) Een Londense rechtbank heeft gisteren twaalf hoge functionarissen van Scotland Yard, die op verdenking van samenzwering en het aannemen van steekpenningen van Londense onderwereldfiguren waren aangehouden, op borgtocht vrijgelaten. De twaalf, onder wie drie hoofdin specteurs. waren zaterdag bij een bliksemactie van de anti- corruptiebrigade van Scotland Yard van hun bed gelicht. Acht van hen hadden de afgelopen tijd al ontslag genomen of waren met vervroegd pensioen gegaan en vier waren enkele maanden geleden geschorst. Onder de gearresteer den bevinden zich Kenneth Dru- ry. tot 1972 hoofd van de brigade van Scotland Yard. die zich met zwaar criminele zaken bezig houdt. de gearresteerde functionarissen van het Britse politieapparaat worden ervan verdacht vanaf 1960 steekpenningen te hebben aange nomen van handelaren in porno grafie. Hun namen stonden in een aantekeningenboekje van James Humphreys, de grootste porno- handelaar van Groot-Brittanië. die momenteel een straf uitzit we gens zware mishandeling van de minnaar van zijn vrouw. Alfred Moody, het voormalige hoofd van de afdeling obscene publikaties van Scotland Yard behoort eveneens tot de gearresteerden. Het twaalftal zal op 30 maart voor de rechter verschijnen. 1NEN (Reuter) De landen van het Warschaupact blijven zich het standpunt stellen dat troepenverminderingen in Midden- ropa moeten gebeuren volgens het principe van een percenta- per nationaal leger. Dit blijft het voornaamste struikelblok in onderhandelingen over wederzijdse troepen verminderingen, in Wenen worden gehouden, zo hebben woordvoerders van de .VO meegedeeld. uit dit partijcongres sterk naar vo ren is gekomen. Spreker na spreker prees hem tijdens de eerste week van het congres uitgebreid. President Ni kolai Podgorny en premier Alexei Kosygin en de twee andere leden van de ..troika", hebben zich op de ach tergrond gehouden. Rapport economie Kosygin hield gisteren op de laatste dag van het partijcongres, een rede over de Sowjetrussische economie. In zijn drie uur durende toespraak beloofde Kosygin de 255 miljoen Sowjetburgers meer welvaart. Hoewel de bij het vorige congres in 1971 aangekondigde economische be leidslijnen lang niet vlekkeloos zijn uitgevoerd, zei de premier dat „de voornaamste sociaal-economische doelen bereikt zijn". De politieke richtlijnen van 1971 zijn volgens Ko sygin ..zeer effectief geweest". Het negende vijfjarenplan noemde hij ..het beste in de geschiedenis van ons land" In zijn rede. die niet zoals die van Brezjnew rechtstreeks door radio en televisie uitgezonden werd. be steedde Kosygin de nodige aandacht aan de economische crisis in het wes ten. De premier sprak van een „orga nische ziekte in het kapitalistische systeem", dat naar zijn mening, is veroorzaakt door ..de enorme toene ming van de militaire uitgaven, een sterke inflatie, een uit zijn voegen getreden monetair mechanisme, gro te werkloosheid en de onverwachte energiecrisis." De Sowjet-Unie ligt volgens Kosygin met een neuslengte voor bij de economische concurrentie met de westelijke landen. Hij verge leek onder meer de groei van de in dustriële produktie. die in Rusland jaarlijks rond de zeven procent zou bedragen tegen nauwelijks meer dan een procent in de Verenigde Staten. Het westen heeft volgens Kosygin ..een onzekere economische toe komst" tegenover de „duidelijke vooruitzichten van de socialistische gemeenschap." Meer samenwerking Niettemin sprak de premier zich niet uit voor een grotere samenwerking met de socialistische landen maar ook met de kapitalistische landen in het westen. De Sowjet-Unie wil zijn export verhogen zowel met de traditi onele goederenpakketten als met nieuwe aanbiedingen. ATHENE (AP) De Griekse regering heeft enkele veiligheids maatregelen genomen in verband met plannen om het kolonelsre gime weer aan de macht te brengen. Dit hebben welingelichte regeringsbronnen in Athene meegedeeld. Het zou gaan om een samenzwering van nog actieve en al gepensioneerde legerofficieren. Eén van de maatrege len is het onder verscherpte bewa king stellen van de gevangenis, waar in de voormalige machthebber, gene raal Ioannides. zijn straf uitzit. Ge vangenissen. waar andere leden van de Griekse junta zitten worden eve neens bewaakt. Bovendien zouden enkele legereenheden in staat van paraatheid zijn gebracht. De Griekse autoriteiten hebben ont kend dat de aanhouding van een ko lonel van het derde legerkorps in Saloniki verband zou houden met de geruchten over een samenzwering. ADVERTENTIE derhandelaren van de delegatie ihet Warschaupact hebben toege ven dat de troepenvermindering nationaal leger het voornaamste bleem is van de Weense cónferen- waaraan 19 staten deelnemen, ander kardinaal probleem is dat NAVO een groter aantal militairen het Warschaupact uit een cen- ïl Europa wil zien vertrekken dan aantlal NAVO-militairen omdat troepenmacht van het Oostblok jeveer 150.000 man groter is. delegaties zijn het er over eens de troepenverminderingen zich !en eerste termijn zullen beperken de strijdkrachten van de Sowjet- ie en de Verenigde Staten. Het stblok wil dat in een tweede ronde en landen een vermindering zul- uitvoeren met een percentage dat iral gelijk is. De NAVO-landen ver pen dit voorstel: zij willen dat de bondgenotschappen ieder voor 900.000 mensen uit centraal- opa terugtrekken, waarbij men nen het pact zelf uitmaakt hoe vermindering onderling wordt deeld. De delegatie van het Warschaupact wil dit jaar een vermindering van twee tot drie procent voor ieder van de twee bondgenootschappen. De verminderingen van de negen landen naast Sowjet-Unie en VS zouden niet eerder gebeuren dan volgend jaar en in 1978. De negen België, Groot- Brittannië, Canada. Tsjechoslowa- kije, West-Duitsland, de DDR, Neder land, Luxemburg, Polen zullen over een periode van drie jaar hun troepen in midden-Europa met 15 procent moeten verminderen, aldus het Warschaupact. In het voorstel van het Oostblok zouden de Sowjet- Unie en West-Duitsland de grootste veer moeten laten met respectieve lijk 90.000 en 60.000 man troepen. In onze showroom vindt u wat u zoekt! voor 'n badkamer, douche of toilet nieuwe s 'n Vihamij Buttinger showroom vindt u op het volgende adres: Arnhem,Bruningweg 2,085-6291 62.Best,Kanaaldijk 1104998-4611 Harderwijk, Burg. de Meesterstraat 9. 03410 - 1 35 44. Leeuwarden, Zwettestraat 15. 05100 - 3 13 21 Nijmegen, Graafseweg 104. 080 - 22 79 79 Rotterdam/Capelle. Adm. Helfrichweg 4, Capelle a/d IJssel. 010 - 50 88 11Sassenheim, Wasbeekerlaan 59. 02522 - 1 90 10 Zwolle. Marsweg 47. 05200 - 7 15 15. Geopend op werkdagen, behalve zaterdag, van 09.00 lot 17.30 uur Pi en do tol 21.00 uur Leeuwarden: di en vr tot 21.00 uur. Kijken kost bij ons niets. Levering en installatie door uw eigen installateur. ADDIS ABEBA (Reuter, UPI, AP) In hun uitspraak over West-Sahara (de voormalige Spaanse Sahara) hebben de ministers van de landen van de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) kool en geit gespaard. De ministers van de OAE erkennen het recht op zelfbestemming van alle volkeren en menen dat dit recht nu ln de Sahara moet worden toegepast. Met deze uitspraak hebben de be windslieden de vraag van het al dan niet erkennen van de jonge republiek Sahara omzeild. Waarnemers be schouwen dit als een overwinning van Marokko en Mauretanië an als een nederlaag voor Algerije en de onafhankelij kheidsbeweging Polisa- rio die de onafhankelijkheid heeft uitgereopen. Marokko en Mauretanië hadden gedreigd uit de OAE te stap pen als tot erkenning van de Sahara zou worden besloten. Als tweede Afrikaanse land ging Boe- roendi tot erkenning van de uitgeroe pen republiek over. President Mico- bero zond daartoe een telegram aan El Quala, de secretaris-generaal van Polisario. Eerder besloot Madagascar tot erkenning van de nieuwe repu bliek. die de officiële naam Onafhan kelijke Saharaans-Arabische Volks republiek draagt. De sympathie van verder zeker twintig leden van de OAE zou liggen aan de kant van Polisario. maar zij zouden zich niet duidelijk hebben durven uitspreken vanwege de dreigende Marokkaanse en Mauretanische uittreding. Inmiddels is er verschil van mening door James Dorsey LAMABAD (Reuter) Premier r loetto van Pakistan heeft ver- kard dat zijn land geen kernbom 11 maken. Pakistan wil alleen kern- fergie voor vreedzame doeleinden wekken, zo zei hij tot een grote - migte na zijn terugkeer in Islama- d van een 12-daagse reis naar Ist-Duitsland, Zweden. Canada en VS. It deed hem leed dat tijdens zijn Zoek aan het buitenland verdacht- Ikingen waren geuit vanwege het 'koord van Pakistan met Frank- k voor het verkrijgen van een •ncentrale ter waarde van ruim I miljoen gulden. :h richtend tot het verzamelde ps diplomatique zei hij: „Ik verze- hier in de aanwezigheid van bui- ilandse diplomatieke vertegen- ordigers dat Pakistan geen kern- in zal maken." Er mag geen mis stand bestaan over de plannen. i Pakistan op het gebied van ker- nergie. Verwijzend naar de kern- plosie die India in 1974 tot stand icht. zei hij dat men Pakistan niet ig straffen of wantrouwen vanwe- hetgeen India had gedaan. „Het is eerlijk ons te vergelijken met lia." „Het lijkt alsof de Israëlische maatschappij volledig uiteenvalt". Zo omschreef een Israëlische journalist de sfeer in zijn land toen ik hem verleden week in Tel Aviv bezocht. Met de meeste andere Israëli's is hij bezorgd over de zwakte van de regering Rabin, die van de ene crisis naar de andere holt, juist in een periode waarin Israël dringend behoefte heeft aan een vastbesloten premier, die de moed heeft om politieke beslissingen te nemen. *SHINGTON (AP) De Ameri- anse president Ford in niet voor mens om zijn voorganger Nixon n rapport uit de eerste hand te jgen over diens bezoek aan China. Xon zal waarschijnlijk echter wel fslag uitbrengen aan iemand bij t ministerie van buitenlandse za- n. zo heeft de persvoorlichter van l. Witte Huis Ron Nessen ver ia rd. Gedurende de afgelopen maanden is de populariteit van premier Jitzak Rabin in Israël sterk gedaald. Dit heeft hij te danken aan een aarttal tegenslagen en politieke vergissin gen. Rabin's ster begon te dalen toen hij plotseling in november, zonder medeweten van zijn collega's aan kondigde dat de ministeries van wel zijn en arbeid zouden worden samen gevoegd. Dit stuitte de pas benoem de. fel nationalistische minister van welzijn. Zwoelon Hammer, tegen de borst en deze wist met steun van zijn achterban, de Nationaal Religieuze Partij. Rabins plannen te doorkrui sen. Begin januari werd Rabin op nieuw gedwongen een oorspronkelijk aangekondigde maatregel in te trek ken. Naar zijn mening dienden de Timna kopermijnen in de buurt van Eilat te worden gesloten, omdat deze niet meer rendabel zouden zijn. Dit zou massale werkloosheid hebben be tekend en het doodbloeden van Eilat. dat verder van toerisme afhankelijk is. Een algemene staking dwong Ra bin ook van dit plan af te zien. Censuur Een zware nederlaag leed Rabin vlak voor zijn vertrek naar de Verenigde Staten eind januari. Geïrriteerd door het voortdurend uitlekken van ver trouwelijke informatie naar de pers. kondigde hij een drastische perscen- suur aan. gebaseerd op een anti- spionagewet uit 1957. Maar ook hier haalde Rabin uiteindelijk bakzeil. De pers. de publieke opinie en de Knesseth. het Israëlische parlement, waren niet bereid om een dergelijke inperking van de burgerlijke vrijhe den zomaar te aanvaarden. Een tac tische terugtrekking was het enige wat voor Rabin overbleef. Wapens Tijdens zijn bezoek aan de Verenig de Staten bereikte de crisis een nieuw hoogtepunt. Op een haastig bijeengeroepen persconferentie voor Israëlische correspondenten in de Verenigde Staten verklaarde een kettingrokende Rabin, die volgens sommige aanwezigen een aange schoten indruk maakte, dat de lijs ten met de Israëlische wapenverlan gens die bij het Pentagon waren in gediend. „overdreven" waren. Dit werd onmiddellijk als een recht streekse aanval op minister van de fensie Sjimon Peres en zijn voorma lige adviseur professor Joeval Ne'e- man gezien. Na zijn terugkeer in Israël haastte Rabin zich om te ver klaren dat zijn opmerkingen op nie mand in het bijzonder betrekking hadden en dat hij medeverantwoor delijk was voor het opstellen van de lijsten. Ne'eman reageerde met een fel en opzienbarend artikel in het in vloedrijke Israëlische dagblad Ha'a- retz, waarin hij Rabin ervan beschul digde Israël van haar „laatste graan tje politieke onafhankelijkheid en zelfrespect" te hebben beroofd en Israël tot een Amerikaanse satelliet te hebben gemaakt. Arrogant Ondertussen greep de rechtse Li- koed de gelegenheid aan om een motie van wantrouwen tegen Rabin in de Knesseth in te dienen. De door de regering gecontroleerde radio Rabin en zijn Arbeiderspartij werden ruim een week geleden opgeschrikt door het ontslag van Meir Zarmi, die door Rabin was benoemd tot secreta ris-generaal van de partij. Dit bete kende opnieuw een verzwakking van Rabins positie binnen zijn eigen par tij. Ondanks zware druk, bleef Zarmi bij zijn besluit. Hij verwijt Rabin, dat hij de chaos binnen de partij niet onder controle kon krijgen en acht hem verantwoordelijk voor het ont breken van overleg tussen de rege ring, de partij en de vakbeweging. Verkiezingen Premier Jitzak Rabin: veel weerstand maakte zelfs openlijk melding van contacten tussen de rechtse vleugel van Rabins Arbeiderspartij, de Nati onaal Religieuze Partij en de Likoed over de vervanging .un Rabin door Sjimon Peres. Toch besloten de frac tie van de Arbeiderspartij en de lin kse Mapan tegen de motie te stem men. niet omdat Rabin ten onrechte zou zijn aangevallen, maar omdat het, naar de mening van de fractie, nog te vroeg was om een open con frontatie met de Likoed aan te gaan. Maar cie u.iuciiinge relaties in het kabinet van Rabin hadden een nieuw dieptepunt bereikt. Vele van Rabins medewerkers omschrijven hem als obstinaat en arrogant en hebben er moeite mee aan te blijven. Zo zou Rabins persoonlijk adviseur, Arik Sjaron, bijvoorbeeld van plan zijn om op te stappen. Verleden week verschenen er berichten in de pers, waarin Sjaron een eigen verkie zingslijst van ex-militairen aankon digde. In deze sfeer van stuurloosheid en voortdurende verzwakking van de re gering zijn er velen in Israël die vroegtijdige verkiezingen verwach ten. De oppositiepartij Likoed heeft daar nu openlijk om gevraagd. Ach ter gesloten deuren vinden al de eer ste contacten plaats tussen verschil lende partijen en politieke groeperin gen met het oog op verkiezingen. Velen geloven dat ook Rabin met vervroegde verkiezingen rekening houdt en daarom zijn aanzien bij de Israëlische duiven probeert op te vij zelen. Daarom zou de als duif te boek staande professor Sjlomo Avinieri tot directeur-generaal van het minis ter van buitenlandse zaken zijn be noemd en daarom wil Rabin graag oud-minister Abba Eban in zijn rege ring opnemen. Maar de verdeeldheid binnen de Ar beiderspartij is dermate groot dat het niet eens zeker is dat Rabin voor de volgende verkiezingen - vervroegd of niet als kandidaat-premier zou worden aangewezen. Hoe het ook mag zijn, vele Israeli's kijken angstvallig in de toekomst. De regering komt binnenkort voor zeer fundamentele beslissingen te staan. De syriërs hebben al aangekondigd het mandaat van de vredesmacht van de Verenigde Naties op de Golan- hoogvlakte niet zonder meer te zullen verlengen. Veel israëli's betwijfelen of de besluiteloze, gauw geïrriteerde en herhaaldeijk misrekenende Rabin wel de kracht zal hebben om de juiste besluiten op de beslissende ogenblik ken te kunnen nemen. gerezen waar de onafhankelijkheids beweging Polisario de onafhankelijk heid heeft uitgeroepen. Volgens de beweging zelf en een Britse televisie ploeg is dat gebeurd in de pase Bir Lahloem, 130 kilometer ten zuidwes ten van de grens met Algerije. Vol gens Marokko kan dat nooit het ge val zijn omdat de oase onder Marok kaans beheer staat en moet de cere monie in Algerije hebben plaatsge vonden. Marokko heeft de Libische leider ko lonel Moammer Khaddaffi uitgeno digd voor een bezoek aan wat Marok ko noemt „de nieuwe Marokkaanse provincie Sahara". Libië staat in het geschil aan de kant van Algerije en gispte Marokko fel. Vorige week verliet Spanje na hon derd jaar koloniaal beheer de Sahara, twee dagen eerder dan was afgespro ken. Het gebied, waar nog geen hon derdduizend mensen wonen, is rijk aan fosfaat, bestemd voor de kunst- mestproduktie. ROME (AP. Reuter) De machtige Italiaanse communistische partij is bereid te „onderhandelen" over de rol van de partij in de NAVO wan neer deze eenmaal deel uitmaakt van een Italiaanse cöalitieregering. In een commentaar in het partijor gaan Unita erkende de partij het recht van de Amerikanen om met herwaardering van hun betrekkin gen met WestrEuropa te dreigen, wanneer er communisten in NAVO- lidstaten aan het bewind komen. Het orgaan waarschuwde echter tegen inmenging in binnenlandse zaken en noemde daarbij als voorbeelden de CIA- en Lockheedschandalen in Italië. In het commentaar doelde de partij op verklaringen die president Ford. minister van buitenlandse zaken Kissinger en NAVO-bevelhebber Haig onlangs hebben afgelegd. Umta prees bondskanselier Helmut Schmidt die onlangs heeft gezegd dat de NAVO flexibel genoeg moet zijn te overwegen om zich aan te passen bij een situatie, waarin com munistische partijen de partners zijn in een regering van een lidstaat. ADVERTENTIE openingszitting Donderdagavond 4 maart in de grote zaal van Hotel Krasnapols- ky te Amsterdam. Aanvang 8 uur. Toegang vrij. sprekers:ir J. A. Manusama ds A. A. Leenhouts

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7