Hongaren zijn De Ruyter niet vergeten
I
Conferentie van gereformeerde
synode was verhelderend
Petitie verontrusten 7322 handtekeningen
Vandaag
Verslag van besloten vergadering
Onze adressen:
Zuidafrikaanse brief
op synode-agenda
Nu vierduizend
academici werkloos
VOORBIJGANG! dl
Voor tentamen
geslaagd door
computerfout
VRUOAG 27 FEBRUAR11976
KERK-BINNENLAND
door ds I. L. Tüski
Een sterke Nederlandse oorlogsvloot, aangevoerd door haar
roemruchte admiraal, Michlel Adrlaanszoon de Ruyter, lag ten
anker ln de brede baal van Napels op 11 februari 1676. De mensen
van Napels met hun 8paanse onderkoning gingen die dag rustiger
naar bed dan voorheen. De aanwezigheid van hun Nederlandse
bondgenoten verzekerde hun veiligheid tegen die andere, gevaar
lijke, oorlogsvloot: van de strijdlustige Franse koning Lodewijk
XIV.
Plotseling, ln de avondschemering,
klonk een lied van de Hollandse sche
pen, onbekend voor de roomskatho-
lleke oren van de nieuwsgierigen op
het strand van de baal. Stoere man
nenstemmen vonden elkaar in dezelf
de psalmmelodie, hoewel zij eikaars
woorden niet konden volgen.
„Toen de benauwdheid dreigend op
mij viel en angsten voor het doods-
njk mij bekropen, heb ik de naam
des Heren aangeroepen en weende:
Heer mijn God. bewaar mijn ziel!
Hij is goedgunstig in gerechtigheid.
Hij wil zich altijd over ons ontfermen.
Zijn kracht kwam mij, eenvoudige,
beschermen. Rust nu, mijn ziel, de
Heer heeft u bevrijd."
Zesentwintig Hongaarse predikan
ten, „zeer armelijk en jammerlijk om
aan te zien en schier geen klederen
aan het lijf*, waren Juist op het oor
logsschip aangekomen en zongen
Psalm 116 samen met Hollandse pre
dikanten en officieren, matrozen en
mariniers. Na herhaald aandringen
van De Ruyter waren deze onschul
dig veroordeelde Hongaarse geloofs
genoten juist vrijgelaten uit de .eeu
wige slavernij" van de Spaanse ga
leien. Een onvergetelijke dag voor
Hongaren en Nederlanders toen,
maar ook nu nog. driehonderd jaar
later.
Herdenking
Deze maand hebben christenen in
heel Hongarije deze historische dag
feestelijk herdacht lil kerkdiensten
en andere samenkomsten. Opnieuw
klonk de bekende melodie van Psalm
116 ln de meeste kerkgebouwen van
de 1250 calvinistische en 450 lutherse
gemeenten. Ja, ook ln de meer dan
drie eeuwen oude kerkgebouwen, op
wier kansels nog de galeislaaf
predikanten stonden. De twee „histo
rische zusterkerken" kennen geen
grote scheiding sinds de Reformatie.
En opnieuw luisterde men naar de
eeuwige boodschap over het ware,
diepe geloof ln de Here Jezus Chris
tus, de echte Behouder en Bevrijder
het enige fundament, waarin de
trouw en de volharding van ook deze
geloofsgetuigen wortelden.
Het inspirerende centrum van al deze
herdenkingen lag in het calvinistisch
Rome van Hongarije. Debrecen. In
de oude historische gebouwen van
het „Reform*tus Kollegjum" en de
Grote Kerk daar werd een reeks van
samenkomsten, kerkdiensten en tert-
toonstellingen gehouden. Het „colle
ge van de theologische doctoren" (de
professoren van de theologische aca-
demieën van Boedapest en Debrecen
en een aantal theologen uit binnen-
en buitenland) had als organisator de
werkweek (9 -13 februari) goed door
dacht.
Heden
Op de eerste twee dagen werd gespro
ken over het hedendaagse kerkelijke
leven en theologische denken. Met
grote dankbaarheid aan God hoorde
men, hoe de nieuWe Hongaarse bij
belvertaling. die pas verscheen, tot
stand is gekomen. Daarna werden de
eerste ontwerpen van twee handboe
ken Ingediend: een nieuw liturgisch
dienstboek en een diakonaal hand
boek. Dat laatste is niet alleen be
doeld als studieboek voor de pas be
gonnen driejarige opleiding voor „be
roepsdiakenen", de vaste medewer
kers aan de achttien diakonale in
richtingen, maar ook als praktische
handwijzer voor het diakonale werk
ln de plaatselijke gemeenten.
Boeiend
Zeer boeiend was ook de discussie
over goed voorbereide stellingen over
Gods openbaring, de leer over Chris
tus en over de kerk en over de ver
houding tussen zending, evangelisa
tie en diakonie. Het is een duidelijk
streven van de Hongaarse theologen,
heel hun theologisch denken op
nieuw te formuleren in de situatie
„hier en nu", maar altijd op gronds
lag van de bijbel en getoetst aan hun
geloofsbelijdenissen: de Heidelber-
ger catechismus en de tweede Helve-
tische confessie.
Verleden
De twee volgende dagen van de con-
ferentieweek in Debrecen zorgden
voor een terugblik op het verleden,
op de geschiedenis van de vervolgin
gen door de tegenreformatie tussen
1671 en 1681, de verschrikkelijke tien
jaren, die de naam het rouw-
decennlum" hebben gekregen.
Op 11 februari, op een gewone werk
dagochtend. kwamen vijftienhon
derd mensen, die de koude winter-
wind van de nabije puszta trotseer
den, naar de feestelijke herdenkings-
Tijdens de De Ruyter-herdenking in Debrecen kon deze bijzondere foto worden gemaakt. Vóór het De
Ruyter-monument op het Calvijnplein staat hier in het midden de heer F. de Ruyter de Wildt uit Den
Haag, een afstammeling in het twaalfde geslacht van de grote admiraal. Links van hem de Hongaarse
Amerikaan dr. A. Harsanyi, een nazaat in rechte lijn van een van de bevrijde calvinistische dominees.
Rechts mevrouw Kaan-Steüer, een nakomelinge van een bevrijde lutherse predikant. Mevrouw Kaan
is de echtgenote van de Nederlandse dominee Fred Kaan, die in Geneve werkt als staflid van de
hervormde wereldbond.
dienst in de Grote Kerk. De voorzit
ter van de synode, dr. T. Bartha.'
leidde de dienst. Op grond van zijn
tekst, de door de Hongaren meest
geliefde psalm, de negentigste, sprak
hij over 1. „Soli Deo gloria": de
schepping staat onder de wet van de
veranderlijkheid, maar Gods macht
en trouw blijven onveranderlijk; 2.
„Sola scriptura": alleen de van God
ontvangen leer, het door de Geest
levend geworden Woord zal Gods
volk leiden; 3. „Sola gratia": het volk,
dat op de leiding van de Geest
steunt, heeft de hóóp; haar voor
smaak, de genade, wordt al in de tijd
hier op aarde geproefd.
Feestrede
De kerkhistoricus prof. dr. L. Makkai
sprak de eigenlijke feestrede uit: de
herdenking wil geen oude wonden
van rooms-katholieke of protestant
se christenen openscheuren. Alle ker
ken verlangen in onze tijd naar een
nieuwe reformatie. Eikaars overtui
ging blijven wij eerbiedigen, maar
tegelijkertijd zoeken wij samen de
smalle weg naar de gezamenlijke
Heer.
Zuil
Na het zingen van het bekende Hon
gaarse „galeislaaflied" werden vijf
kransen bij het monument gelegd,
eerst namens de calvinistische en de
lutherse kerken van Hongarije, dan
namens de Hongaars sprekende zus
terkerken in Tsjechoslowakije en
Roemenië. De laatste krans zetten
dr. A.H. van den Heuvel en ds. L. de
Liefde uit Vlissingen, de geboorte
stad van De Ruyter, bij de voet van
de zuil. namens de Nederlandse her
vormde kerk en de gereformeerde
kerken in Nederland. Op de rood-wit-
blauwe linten stond in twee talen „In
Christus verbonden" en „Bevrijd tot
de dienst aan de bevrijding".
Na de dienst trok de menigte - met
tientallen predikanten uit binnen- en
buitenland in toga's voorop -- van de
Grote Kerk naar het park van het
Calvijnplein, waar de „herdenkings
zuil van de galeislaaf predikanten"
staat. Al hun namen staan erop, TGntOOnStGlIinGGfl
maar ook die van hun bevrijder, on
der de afbeelding van een toenmalig
Hollands oorlogsschip.
's Middags werden niet minder dan
drie tentoonstellingen feestelijk ge
opend: een cultuurhistorisch over
zicht van de calvinistische kerk van
Hongarije, een andere óver de ge
schiedenis van het „Reformótus Kol-
legium" (gesticht in 1538: tegenwoor
dig herbergt het de theologische aca
demie en het laatste christelijk gym
nasium) en nog een tentoonstelling
over het rouw-decennium.
's Avonds liepen opnieuw velen over
de besneeuwde straten van Debrecen
naar de Grote Kerk. Drieduizend
mensen maakten in de stampvolle
kathedraal een onvergetelijke muzie-
k-avond mee. Het beroemde koor van
het Reformatus Kollegium zong twee
voor deze avond geschreven canta
tes: „Memento", van lijden naar be
vrijding, voor koor en orkest, van
prof. dr. Z. GÓrdonyi en „Furor Besti-
ae" (de razernij van het beest uit
Openbaring 13, zoals hij de onschul
dig veroordeelde predikanten ver
volgde). Dit laatste stuk voor koor en
orgel is geschreven door Lajos Vass,
een leerling van Zoltan Kodaly. On
willekeurig kwam de gedachte op:
zijn er misschien ook in Nederland
koren, die deze stukken in de periode
van de herdenking van de driehon
derdjarige sterfdag van De Ruyter
(later dit jaar) op hun repertoire zou
den willen opnemen?
Op de tweede kerkhistorische dag
werden tien referaten over het rouw-
decennium gehouden. De sprekers
kwamen onder meer uit de Verenigde
Staten, Zwitserland, Duitsland, Tsje
choslowakije, Roemenië en Oosten
rijk. Het is de bedoeling deze bijdra
gen te bundelen.
Toekomst
Het programma van de vijfde en laat
ste dag richtte zich naar de toekomst.
Volgend jaar gaat de hervormde we
reldbond zijn honderdjarig bestaan
herdenken met de gezamenlijke be
handeling van het onderwerp „Gods
heerlijkheid en de toekomst van de
mens". Van de vier lezingen over dit
onderwerp had de laatste zeker de
grootste belangstelling vooraf en de
nodige deining achteraf. Dr. K. Tóth,
de secretaris-generaal van de Praag
se christelijke vredesconferentie,
sprak over „het Christus-getuigenis
van de kerk op de weg van het
dienen".
Uit de drukke diScussie werd het dui
delijk, dat deze lezing een nieuw ge
sprek tussen christenen en kerken uit
West- en Oost-Europa heeft geopend
over christendom en socialisme. Ech
ter altijd met het wezenlijke verschil
- zoals herhaaldelijk in de discussie
werd gezegd - dat dit onderwerp voor
de christenen in het westen theorie
blijft en voor de christenen in het
oosten dagelijkse werkelijkheid is.
De schrijver van dit artikel, ds. I. L.
Tüski te Utrecht, is predikant voor
de geestelijke verzorging van de
Hongaars sprekenden in Nederland.
UIT
VAN LEZERS
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kannen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publlkatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Drugs (4)
Graag zou ik me willen stellen achter
de uitspraken van Dr. Kruising a
wat betreft het dnig-beleid van de
regering. Hoewel ik meestal ook met
grote aandacht luister naar de woor
den van Aantjes. vind ik dat zijn
Jongste uitspraak minder gelukkig
is.
Mr. Aantjes. zal het ook wel als moei
lijk ervaren telkens op twee sporen
te moeten rijden. Enerzijds het
C D-A.-spoor en anderzijds het kabi-
nets-beleid te moeten sparen (want
waar haal Je zo vlug een ander kabi
net vandaan, als het huidige komt te
vaUen).
Ons land wordt aangezien als een
land met een te-soepel-beleid in zake
het drug-gebruik. In allerlei com
mentaren hoor Je als het ware: In
Nederland kan vrijwel alles Ge
woon nuchter en praktisch gespro
ken en dan ook nog bijbels (zonder
nu direct politiek-voorzichtig te
moeten spreken) moet het beleid
rondom de drugs toch scherper
worden
Vooral de handel ln drugs moet be
lemmerd worden. Daar moeten wet
ten voor zijn. Te veel handeleraen in
drugs leven een heerlijk leventje en
Uc heb van meerdere kanten verno
men dat o. a. de politie er zelfs bang
voor ls Niemand wil een mes in
zijn rug of zijn huls ln brand, zo
wordt ook dan gezegd Als C.DA-
•klezer zou ik wensen dat Mr. Aan
tjes zich ook hierin inzet voor een
AMSTERDAM:
Postbus 659.
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13001
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948.
Westblaak 9, Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101,
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
bijbels-verantwoord beleid Of
moet Ik verwijzen naar het Boedhis-
me, waar een der vijf hoofdgeboden
luidt: het afzien van het gebruik van
verdovende middelen.
Middelburg Ds. R. P. Ytsma
Godsdienstonderwijs
Mij trof 24 februari in het artikel „de
staatssecretaris en het godsdienst
onderwijs" de klacht over ernstig ta
nen van de belangstelling voor gods
dienstonderwijs en de aansporing tot
verhogen van vergoeding aan lerare
nopleiding jn dezen. Is het te „vrijzin
nig" of te „modem" gedacht, als men
veronderstelt, dat ook het te zeer
vasthouden aan Heidelbergse cate
chismus. Augsburg se confessie. Sy
node van Dordrecht, Concilie van
Twente en daarop gegrondveste
ideeën, alsof de wereld sedert de 16e
eeuw heeft stil gestaan, mede de oor
zaak Is yan het gesignaleerde ver
schijnsel?
Maastricht F. Allema
Van een onzer verslaggevers
LEUSDEN - Het dagelijks bestuur
(moderamen) van de gereformeerde
synode heeft gisteren besloten de
brief van „de brëe moderatuur" der
Nederduitse gereformeerde kerk.
waarin deze de eis stelt dat de gere
formeerden voor 2 april hom of kuit
kiezen inzake het lidmaatschap van
het programma tot bestrijding van
het racisme, gewoon als ingekomen
stuk te behandelen.
De behandeling van de brief zal
plaats hebben tegelijk met de be
spreking van het bezoek van synode-
voorzitter ds. C.Mak aan Zuid-
Afrika. Of het betreffende rapport,
waaraan de commissie-Mulder
werkt, dan ook al gereed is. kan nu
nog niet worden gezegd. Prof.
DR.D.C. Mulder, de voorzitter van
deze commissie is thans ln Zuld-
Afrika als lidvan de delegatie van de
vrije universiteit.
Volgens de persdienst van de gere
formeerde kerken wordt niet ver
wacht. dat de Nederlandse gerefor
meerden hun steun aan het fonds
van de wereldraad van kerken zulle-
nintrekken vanwege het Zuidafri
kaanse dreigement, te meer niet,
OMdat de zwarte gereformeerde ker
ken Juist de banden met Nederland
willen verstevigen.
LEUSDEN volgende week verschijnt het reeds eerder aangekondigde verslag van de in januari
j.l. gehouden besloten conferentie van synodeleden over de spanning in de gereformeerde kerken.
In opdracht van het moderamen der generale synode heeft de informatiedienst van deze kerken in
een dubbel nummer van het blad Kerkinformatie vrijwel woordelijk weergegeven wat daar is
besproken.
Uit het verslag valt af te leiden dat de
conferentie in zijn opzet geslaagd is,
wat uiteraard niet betekent dat be
staande theologische verschillen zijn
opgelost.
Wel is er eèn beter begrip ontstaan
van de motieven die gereformeerde
theologen bewegen in hun theologi
seren. na inleidingen van respectieve
lijk de hoogleraren dr H. M. Kuitert te
Amstelveen en dr Herman N. Ridder
bos te Kampen als representanten
van wat wel genoemd wordt de nieu
we en de klassieke theologie.
Verder is meer helderheid verkregen
over waar die motieven elkaar raken,
waar ze uiteengaan en wat dit voor de
gemeente (de kerk) betekent. Daar
door is meer duidelijkheid ontstaan
over hoe het in de toekomst zou moe
ten met de verhouding tussen theolo
gie en gemeente.
Leerkracht
Belangrijk punt op de conferentie
was de kwestie van de leertqcht, of
het leergezag. In tegenstelling met dr
Ridderbos meent dr I^uitert dat er in
de gereformeerde kerken sprake
moet kunnen zijn van een theologi
sche dialoog zonder dwang. In een
analyse werd evenwel gesteld: een
dialoog zonder dwang betekent in
feite complete vrijblijvendheid en
kan niet zonder meer. Anderzijds
geldt dat laatste evenzeer voor het
andere uiterste: de justitiële leer-
tucht (iemand die afwijkt van de be
lijdenis kan met een tuchtprocedure
te maken krijgen), die voor een iudi-
clële leertucht (de kerk spreekt al
leen een oordeel uit) zou moeten
plaatsmaken. Een zaak, waarover het
laatste woord nog niet gesproken is.
ook al omdat hier diepgaande proble
men bij opdoemen. Daarop zou de
synode zich verder moeten beraden.
Een ander belangrijk punt was: moet
er over een kloof in de kerken worden
gesproken? In een samenvatting aan
het slot van de conferentie werd ge
constateerd: velen menen van niet,
maar voor sommige anderen is dat
wel zo. Echter moet bij dit alles met
vreugde geconstateerd worden dat
naar de kant van ieders diepste be
doelingen gebleken is, dat iedereen
txif het geloof wil theologiseren en dat
dóórin duidelijk de verbondenheid
met elkaar bestaat.
By de verschillen bleek voorts dat
daarmee theologisch meer mogelijk
is, dan voor de conferentie algemeen
was aangenomen. Met andere woor
den:, wel degelyk lijkt de mogelijk
heid aanwezig dat de bestaande
spanning in de kerken creatief kan
worden gemaakt. Dit dan zodanig,
dat de theologie in de gemeente wel
iswaar onrust, maar dan een creatie
ve onrust mag wekken, die ze kan
verwerken en gebruiken in haar ge-
loofsverantwoording. In dat verband
werd ook gepleit voor een betere ver
houding tussen de theologen onder
ling.
In zijn aansluitend woord zei synode-
praeses ds C. Mak dat nieuwe oriën
tering en nieuw élan meer binnen
bereik lijken na deze dagen van diep
gaande bezinning, die mogelyk door
andere gevolgd zullen worden. Als
dat zou lukken, vervolgde hij, zouden
onze kerken bezig zijn met een unie
ke zaak en handelen in een stijl die
verantwoord is voot God en daarom
-r
Van een onzer verslaggevers
LEUSDEN De handtekeningenactie van de verontrusten in de
gereformeerde kerken heeft 7322 handtekeningen opgeleverd. Dit
resultaat is aangeboden tijdens een samenspreking van vertegen
woordigers van de verontrusten met het moderamen van de
gereformeerde synode.
openhartig
BIJ de overhandiging zei ds. H. J.
Hegger. secretaris van de vereniging
Schrift en Getuigenis, dat de actie
niet bedoeld ls als poging tot pressie,
maar als een noödalarm, uit gewe
tensnood geboren, omdat „het lang
zamerhand duidelijk geworden is.
dat de gebruikelijke kerkelijke weg
van het indienen van bezwaarschrif
ten op niets uitloopt."
De ondertekenaars van de actie wil
len, dat de synode onder meer duide
lijk uitspreekt, dat mensen die de
betrouwbaarheid van Gods Woord
aantasten, of die het plaatsvervan
gend krakter van Christus' lijden
ontkennen, of die leren, dat God het
kwade niet straft, geen predikant
kunnen zijn.
Over het aantal handtekeningen
toonde ds. Hegger zich teleurgesteld.
Hij schreef dit toe aan negatieve en
onjuiste voorlichting, die over de ac
tie zou zijn gegeven in kerkbladen en
vanaf kansels. Aan de andere kant
was hij blij dat verschillende kerke
raden (al of niet met bezwaren tegen
het karakter van de handtekenin
genactie) zich met de vragen van de
actie tot de synode hebben gewend
(o.a. Bergambacht, Dalfsen, Den
Ham, Herwijnen, Nieuwdorp, Ter-
na ard en Amersfoort (parochie C);
red).
Volgens een na het gesprek uitgege
ven communiqué van de vereniging
Schrift en Getuigenis is het gesprek
met het synode moderamen met gro
te openhartigheid gevoerd. Opnieuw
bleek volgens Schrift en Getuigenis
echter een diepgaand verschil in visie
op de situatie. Het moderamen is van
oordeel, dat de gereformeerde kerken
nog steeds geen modaliteitenkerk
zijn. Volgens Schrift en Getuigenis
zijn zij dit al jarenlang. De verontrus
ten hebben ln het gesprek ook gezegd
dat de gereformeerde kerken verwe
reldlijken. De oproep tot bekering en
persoonlijk geloof ontbreken volgens
hen grotendeels, terwijl steeds meer
een verpolitiekt evangelie van de
kansels verkondigd wordt.
Schrift en Getuigenis kondigde daar
om aan, de vorming van nood ge-
HEIDENDOM
Er zijn niet zoveel woorden nodl
ergens het heidendom in te pro
Vóór in een boek met verhalen»
Edda, staat een gedicht. Ik ve
het zo goed en zo kwaad als dat
uit het Duits:
Hard tot daden wil ik je zien,i
zoon!
Wat gebeuren zal, kan jij
niet verhinderen: het komt
gebeurt.
En ontgaat je de overwinning:
wees groot in wat je doet!
Zo bloeit voor jou, al moet je sl
het hoogste: de roem!
Een flink versje, zo te zien. 't
tje dat aangesproken wordt,
vooral hard zijn in z'n daden.j
het lot beslist, dat is duidel 7
leven is onverbiddeliyk en een
daar doe je niets aan. En als
liest kan je nog groot zijn. Je sf
houdt de roem over! Dat zijn zo]
veer alle thema's van onze roen
te noordse voorouders op een
Als je dat leest dan ga je wel
doordenken. Je ziet heel die naj
listische en rassistische waai
de jaren dertig voor je. En
ineens hoezeer het evangelie
zus van Nazareth daar ha:
staat. En 'hoe nieuw zijn b<
is. Hoe verrassend. En hoe
het is als vandaag mensen "den!
leven zonder Hem vorm te kt
geven. Profeten en koningen h<
verlangd te zien wat jullie zien
hebben het niet gezien, zegt di
Jezus. Tegen ons.
iel
dheld» kal
te A op
verantwoord voor de gemeenten.
Omdat voor het komende dubbel
nummer van Kerkinformatie grote
belangstelling bestaat, zowel bij indi
viduele Kerkleden als in gemeente
kringen. e.d. is de oplaag groter dan
anders. Hetgeïllustreerde nummer
van 56 bladzijden kan besteld wor
den uitsluitend per giro door overma
king van 4,50 per exemplaar op
postrekening 51 31 53 ten name van
het Dienstencentrum in Leusden,
met vermelding „Bestelling Kerkin
formatie no. 55/56".
Van een verslaggever
ROTTERDAM - Het aantal werkloze
academici is eind vorig jaar op vier
duizend gekomen, vijfhonderd meer
dan een half jaar tevoren. De meeste
WW-trekkers komen voor onder de
juristen (641), sociologen (467), psy
chologen (312) en economeij (307). De
laatste tijd is er stijging onder art
sen, chemici, biologen en bij de
meeste technici. Zo'n vier procent
van de academisch gevormde be
roepsbevolking is nu zonder werk.
Dit blijkt uit het laatste nummer
van het Chemisch Weekblad.
Beroepingswerk
NED.HERV.KERK VI
Aangenomen naar Anna Paulo
en Wieringerwaard: A.M.Kallu Vai
marinepred. te Den Helder. DE
Afscheid op 29 februari van Goc Aai
C.J.K.Baas, wegens emeritaat; twi
Ingen: H.Smits ber. te Haamst er 1
van Haarlem: A.W.Lenderink, dot
wegens zijn bénoeming tot full! bes
geest.verz. van het huis van b de
ring te Haarlem in diezelfde tb in
zal worden bevestigd als pred.i dai
buiteng.werkz. van de kerk in| dui
geheel. wo
Intrede te Amstelveen: M.M.de iel
uit AmsterdamSloten; tc Hai »er
berg: L.Oosthoek uit Gieten; tef Bij
aan 't Haringvliet: J.Willemset) a\j
Eethen.
Emeritaat verleend (gezondïu
denen) aan E.B.Rljnders
sterdam.
EV.LUTH.KERK
Afscheid van Arnhem: J.Gronlotyhu
gens emeritaat.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Vriezenveen: A. A^oo
telman te Lichtenvoorde.
Afscheid van LuttenSlaghaiDe
K.I>.Gerber wegens emeritaat; de
Woudenberg: S.W.J.Zoutman, ve
gens benoeming tot adj
v.d.chr.soc.academie te Kam; pa
van Meppel: H.Alting ber. te
lystad.
Intrede te Dwingelo: drs J.J.de Ilaf
ge kand. te Kampen; te Schierm Gi
nikoog: drs J.Waagmeester kand
Amsterdam.
Emeritaat per 1 maart: A.B.C -Holl
te Den Haag (heeft reeds afschfws
genomen).
GEREF.KERKEN(VRUG.)
Beroepen te Haulerwijk: H.KBoi
kamp kand. te Groningen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Kruiningen: J.Karen
Opheusden die bedankte voor.M
sant.
Bedankt voor Oud-BeijerUfVj
J.Koster te Barneveld.
B APT. GEMEENTEN
Afscheid van Nieuw-Weerdüjhe
P.Jager ber. te Noordbergum.
ge:
de
ke
d:
Os. D. van Dijk
Op 81-jarige leeftijd is overleden
D. van Dijk te Leeuwarden. Van 1 k
tot zijn emeritaat in 1953 was hi;
gereformeerde predikant van A)
land, met een onderbreking vanl
tot 1950, toen hij als legerpredilo
in Indonesië werkte. Ds.Van II
was nog steeds actief als vertaler
preken van Calvljn, die dan wen
uitgegeven in de serie „Stemmen
Genève". Ook vertaalde hij de
nopsis (een in het Latijn geschrei
theologisch handboek van Nee
landse gereformeerde theologen
de zeventiende eeuw) in het Ned
lands en de Heldelberger cated
mus in het Maleis.
meenten binnen het gereformeerde
kerkverband zoveel mogelijk te zul
len bèvorderen. Deze noodgemeen-
ten zijn bedoeld als tijdelijk. Het is
de bedoeling, als het niet anders
wordt in de gereformeerde kerken,
om „en bloc over te gaaq naar een
andere bestaande kerk."
Reeds voor het gesprek had Schrift
en Getuigenis besloten, dat dit het
laatste gesprek met de synode of met
het moderamen zou zijn. De stand
punten zijn voldoende duidelijk en
de verontrusten willen niet meewer
ken aan de instandhouding van een
dialoogkerk door zelf ook voortdu
rend aan zulke gesprekken deel te
nemen.
Van de zijde van het moderamen zei
men ons, nu geen mededelingen te
willen doen over het gesprek met de
verontrusten.
UTRECHT Door een fout
computer zijn bij het lande
schriftelijk examen ziekenvefl
ging A, waaraan ongeveer 2300
pleegkundigen deelnamen, veria
de uitslagen uit de bus gekomen
de gevallen waarin de computer
onrechte een voldoende gege
heeft, zal de vergissing voor de
trokkenen geen nadelige gevoli
hebben: alle uitgereikte tentaö
bewijzen worden als geldig
schouwd. Alleen wie van de com
ter een onvoldoende kreeg en
onvoldoende ook gekregen zou b
ben als er géén fouten gemaakt1
ren, is gezakt. Een woordvoerder'
het ministerie vestigde er de
dacht op dat het tentamen maare
tussenstation in de opleiding is
dat de kennis van de kandidaten
het eindexamen opnieuw zal wori
beoordeeld.
