Getuige hoeft niet
alles te nemen
bij rechtszaak
Woonwagenbewoners in
vaste vrije woningen
'Foute postzegel
duizenden waard
yM
i
X
m%m
Si
Met koffie ben je bezig.. Want de momenten dat
je samen koffie drinkt,zijn nu eenmaal n beetje
dierbaar. Daarom geef je koffie wat extra aandacht.
En kies je je koffie met zorg.
Geurige,vertrouwde Roodmerk.
Van Douwe Egberts.
Kamerleden boos over officier van justitie
Advies Raad voor de volkshuisvesting
Prof. Hellema: VAD
in strijd met
grondwetsartikel
Postgiro gaat
sneller werken
met middenstand
I 9 CENTIj
Tilanus: VVD-voorstel abortus
krijgt misschien meerderheid
Douwe Egberts koffie... lekkere koffie.
DONDERDAG 26 FEBRUAR11976
TROUW/KWA
ER.
*Van onze juridische medewerker mr N. D. Jörg
Moet een getuige het accepteren wanneer tijdens een strafproces zijn eer en goéde naam in
opspraak wordt gebracht? De vraag is actueel gezien de manier waarop tijdens de behandeling van
de omkopingsaffaire-Dassault voor de Amsterdamse rechtbank twee getuigen door de officier van
justitie zijn bejegend.
verwijt dat getuige de veroordeling'
van een ander onmogelijk heeft ge
maakt (zoals de officier van justitie
in de omkopingsaffaire van Dassault
heeft gedaan) snijdt geen hout. Het is
niet de taak van de burgers om ande
ren veroordeeld te krijgen. Anders
dan de officier suggereerde, waren
Dankert en Keja, gelet op het wet
boek van strafvordering, niet ver
plicht aangifte te doen van de poging
tot omkoping.
De grief van de Kamerleden Dankert
en (in mindere mate) Keja. toont aan
hoe eenzaam zij er als getuige moe
ten hebben gestaan. Niemand die
hen verdedigde, terwijl getuigen toch
door het openbaar ministerie of door
de verdachte worden opgeroepen.
Er is ook wel wat op de grief af te
dingen. Niet de getuige, maar de ver
dachte is het die in een strafproces de
kans loopt veroordeeld te worden en
daarom alle gelegenheid moet heb
ben zich te verdedigen.
Uiteraard moet wel voorkomen worT
den dat mensen moreel gediskwalifi
ceerd worden. Daarom kan Dankert
zich tegen een mogelijke veroorde
ling door de publieke opinie, ook
maar het beste verdedigen in de me
dia van de publieke opinie.
Anders dan in de grondwet, provin
ciewet en gemeentewet wordt be
paald ten aanzien van parlementsle
den en ministers, leden van Provinci
ale Staten en gemeenteraden zijn of
ficieren van justitie en rechters niet
..onschendbaar" voor wat zij tijdens
(of aan) een officiële vergadering zeg
gen (of schrijven). Noch een getuige,
noch een verdachte hoeft zich smaad
of een belediging te laten welge
vallen.
Zelfs is eens een officier van justitie
van een koude kermis thuis geko
men. toen hij een verdachte die
zeer tegen de. zin van de officier in
vrijheid was gesteld als „publiek"
bij een andere zaak zag zitten. De
officier betitelde deze man toen in
het openbaar als „de gevaarlijkste
misdadiger die hij ooit in zijn leven
was tegengekomen". Uiteindelijk is
de procureur-generaal bij de Hoge
Raad er aan te pas gekomen en is de
handelwijze van de officier intern af
gekeurd.
kleine kans
In het algemeen gezegd is het moge
lijk. in geval van belediging tijdens
een openbare terechtzitting door een
officier van justitie, een verzoek tot
vervolging van die officier in te die
nen. De kansen op zo'n vervolging
zijn echter heel klein. Een andere
mogelijkheid (een civiel proces ter
zake van belediging) zit ook vol voe
tangels en klemmen.
Beledigingis dan wel de uiterste
grens waaraan de personen in het
strafproces gebonden zijn. Binnen
die grens echter bestaat nog een zéér
grote ruimte om allerlei voor een ver
dachte en/of getuige onaangename
dingen te zeggen. Er is zelfs een aan
tal delicten waar het bijkans vaste
prik is. dat een getuige op de korrel
wordt genomen: bij belediging zelf,
bij meineed, soms ook bij oplichting.
Slachtoffers van belediging bijvoor
beeld zijn ook niet altijd brand
schoon en als een slachtoffer als ge
tuige aan een proces deelneemt, mo
gen - ja moeten mogelijk aanwezige
^metten aan de orde komen. Per slot
DEN HAAG Naar de mening van
prof. mr. H. J. Hellema, deskundige
op het gebied van het ondernemings
recht. is vermogensaanwasdeling
(VAD) in strijd met de Grondwet en
het wetboek van koophandel.
Als de regering van plan is aan aan
deelhouders alleen een zeker percen
tage over het eigen vermogen te ge
ven en een beperkt deel in de winst,
dan wordt het aandeel omgezet in
een obligatie met beperkte winstde
ling. Dat schrijft prof. Hellema in het
tweede deel van een brochure over
de VAD. uitgegeven door de Vereni
ging Effectenbescherming.
Een aandeel is een eigendomspapier,
een obligaUe niet. Prof. Hellema
wijst in dit verband naar artikel 165,
eerste lid van de Grondwet waarin
staat: „onteigening ten algemene
nutte kan niet plaats hebben dan na
voorafgaande verklaring bij de wet.
dat het algemeen nut onteigening
vordert en tegen vooraf genoten of
vooraf verzekerde schadeloosstelling
Verder haalt hij artikel 42d, lid
1 van het wetboek van koophandel
aan dat zegt „voor zover bij de akte
van oprichUng niet anders is be
paald komt de winst de aandeelhou
ders ten goede".
In het brochuregedeelte, dat door
het bestuur van Effectenbescher
ming zelf is geschreven, wordt ge
zegd. dat afroming van overwinsten
de doodsteek zou kunnen zijn voor
de Nederlandse emissiemarkt. Over
winstkansen zijn nodig om de beleg
ger verlieskansen wil hij zich niet
helemaal terugtrekken te doen
accepteren.
DEN HAAG De postgiro heeft de
verwerking van betaalkaarten die
door middenstanders naar de giro
kantoren worden gestuurd, vereen
voudigd. De PTT heeft verbeterin
gen doorgevoerd die de middenstan
der minder rompslomp en de klan
ten meer duidelijkheid moeten ver
schaffen.
De middenstander die de betaal
kaarten die hij heeft ontvangen in
een enveloppe steekt en met een
telkaart instuurt, krijgt prompt, op
grond van zijn eigen telling, zijn te
goed overgemaakt. De PTT voert
achteraf een controle uit. De postgi
ro hoopt hiermee onder meer te be
reiken. dat minder middenstanders
hun betaalkaarten naar hun bankier
brengen. Het gevolg daarvan zou
zijn. dat de klant niet meer een voor
hem weinigzeggende afschrijving
ontvangt met daarop de naam van
een bank.
van rekening is het voor het beoorde
len van strafbaar gedrag een eerste
vereiste dat over de hele context
waarin het eventuele delict plaats
vond, duidelijkheid ontstaat, dat de
situatie waarin mensen elkaar ge
bracht kunnen hebben, aan de orde
komt.
Omstandigheden
Dit geldt natuurlijk niet alleen voor
slachtoffers, maar ook voor anderen
die een belangrijke rol in het moge
lijk strafbaar gebeuren hebben ge
speeld. Dat op de openbare terecht
zitting ook werkelijk alle omstandig
heden naar voren komen, is dé&rom
ook zo belangrijk, omdat strafproces
sen op zichzelf al van zoveel beteke
nis kunnen zijn, dat het opleggen van
een straf overbodig is.
Als in het openbaar bekend wordt
hoe de vork in de steel zit, hoe subtiel
de verhoudingen lagen waarin een
delect gebeurde, kan het tamelijk
geforceerd lijken om dan toch per se
één man (de verdachte) als schuldige
aan te wijzen. Het is denkbaar dat
door een getuige de les te lezen een
verondersteld delict tot zijn ware
proporties wordt teruggebracht.
Die les moet dan wel goed ziin. Een
Zegel uit 1926 beste geldbelegging
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Op de postze
gelveiling die op 15, 16 en 17
maart door J. K. Rietdijk
b.v. gehouden wordt in hotel
'Gouden Wieken' in Scheve-
ningen, komt een bijzondere
zegel uit 1926 onder de
hamer: een 'negen cent zon
der waarde-inschrift'. Van
deze foutdruk bestaan maar
twintig exemplaren, waar
van er twee in het Postmu-
seum luggen.
Het zegel dat op 16 maart in vei
ling komt behoort tot de best be
waarde van deze foutdrukken. In
1972qerd voor dit zegel 8600 gul
den geboden, twee jaar geleden
ging het voor zeventienduizend
gulden in andere handen over en
een ongeveer een half jaar<iaarna
werd er 27.000 gulden voor be
taald. In kringen van filatelisten
wordt de postzegel tot de beste
beleggingen gerekend. Vandaar
dat er voor de veiling speciale vei
ligheidsmaatregelen getroffen
worden.
Op de veiling komt ook de meest
bekendste foutdruk van Neder-
lands-Indië onder «de hamer: een
zegel waarop het vliegtuig onder
steboven is afgedrukt. Vermoede
lijk zal daarvoor drie tot vijf mille
betaald worden..
Volgens de heer M. H. Lichten-
dahl. mededirecteur van Rietdijk,
wordt de waardevan een postzegel
bepaald door een zeldzaamheid,
direct gekoppeld aan de vraag
ernaar. De vraag kan volgenshem
zelfs belangrijker zijn dan de zeld
zaamheid, dat blijkt uit het feit
dat afwijkende zegels uit Neder-
lands-Indië, hoe zeldzaam ook,
vaak niet meer dan een vijfde tot
een tiende opbrengen van verge
lijkbare Nederlandse zegels. Naar
Nederlandse zegels is er nu een
maal veel vraag. Dit ter verklaring
van het prijsverschil tussen de
hier afgebeelde zegels.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Woonwagenbewoners moeten langzamerhand
gaan wonen in eenvoudige, snel te plaatsen, vrijstaande wonin
gen. Het verstrekken van nieuwe woonwagens heeft geen zin
meer. De meeste bewoners hiervan hebben toch al gekozen voor
een vaste staanplaats. En aangezien de wagens inmiddels ook al
het karakter hebben gekregen van 'vaste huisvesting' is het beter
als er meteen kleine woonwijkjes van vijf tot vijftien woningen
worden gebouwd voor deze groep Nederlanders.
Dit voorstel doet de raad voor de
vqjkshuisvesting, een adviescollege
van de regering, aan de ministers Van
Doom en Gruijters. De raad heeft het
advies op eigen initiatief uitgebracht
naar aanleiding van de regeringsnota
woonwagenbeleid.
De raad vindt dat het geen zin meer
heeft het idee in stand te houden dat
woonwagenbewoners moeten blijven
wonen in wagens, die allang geen
wagens meer zijn. Vroeger, aldus de
raad. was dat nog wel het geval; de
meesten kozen dit woon- en vervoer
middel omdat zij trekkend hun be
roep wilden uitoefenen. Maar tegen
woordig trekken de meeste woonwa
genbewoners niet meer. Hun wagens
zijn bovendien zo groot geworden dat
zij niet meer geschikt zijn om te
rijden. Daar komt nog bij dat de Verdeeld
kosten van een woonwagen en een
standplaats zo hoog zijn dat deze
woonvorm bijna even duur uitkomt
als die van een woning.
De woonwagenbewoners willen, al
dus de raad, wel bij elkaar blijven
wonen, in niet te grote groepen. Aan
die wens moet tegemoetgekomen
worden. De woonwijkjes moeten
daarom niet te groot worden. Ze zou
den zijn of komen. Elke gemeente
zou in principe de plicht moeten heb
ben een of meer van dergelijke wijk
jes te bouwen, grenzend aan'of ieder
geval dicht bij de bestaande bebou
wing.
Voor de vrije kleine groep woonwa
genbewoners die nog wel rondtrek
ken moeten zo meent de raad, aparte
trekkersstandplaatsen worden inge
richt.
De zorg voor de huisvesting van de
woonwagenbewoners zal, als de wo
ningbouw voor hen een feit
worden verdeeld over de min
van CRM en Volkshuisvesl
ruimtelijke ordening, aldus h
stel. Volkshuisvesting dient
zorgen voor passende en bet
woonruimte, en dient teven;
vorderen dat in alle gemeente
voor de wijkjes wordt ai
Onder CRM blijft dan alleen
voor de trekkende woonwage
ners vallen, alsmede de afl
zorg voor de bestaande woon
centra, die van lieverlee zuil
d wijnen.
In de regeringsnota woonwi
leid. naar aanleiding waan
raad voor de volkshuisvesting
advies uitbrengt, wordt nog t
tgehouden aan de aanleg van
woonwagencentra. In die notadi
voorgesteld geen grote regioni ic
tra meer aan te leggen, maar
en middelgrote. Volgens de
moeten er in de komende
voor ten minste elfhonderd
woonwagens plaatsen komen
achterstand in te lopen en de i
ding van het aantal woonwa
woners bij te houden. Deze ge
is onder andere gebaseerd op
wachting dat de woonwagei
king tot 1984 met bijna veert e\
cent zal stijgen.
In de nota wordt ook de infc
van de woonwagengroep met
van de bevolking bepleit; de re
wil verhuizing naar vaste woi
gaan stimuleren.
r0(
ir
Di
Van een verslaggever
DEN HAAG Het Tweede Kamerlid Tilanus (CHU) acht het niet
uitgesloten, dat in de Tweede Kamer uiteindelijk een meerder
heid te vinden zal zijn voor het WD-initiatief-wetsontwerp
inzake abortus, en dat de initiatief-wetsontwerpen van PvdA en
KVP/ARP over deze zaak verworpen zullen worden. Dit blijkt uit
een artikel, dat drs. Tilanus geschreven heeft in de uitgave
„CDA-aktueel", die een onderdeel is van de ledenbladen van
KVP, ARP en CHU, en ook toegezonden wordt aan alle recht
streekse CDA-leden.
Op de voorlopige agenda van de Tweede Kamer staat voor de eerste helft van
mei genoteerd de behandeling van de drie abortus-wetsontwerpen. Drs.
Tilanus gaat na. hoe de stemming zijns inziens zou kunnen uitvallen. „De
Kamer komt in een situatie, die nog niet eerder is voorgekomen; dat over drie
initiatief-wetsontwerpen moet worden gestemd, die over dezelfde materie
gaan".
Drs. Tilanus: „Als de drie wetsontwerpen in volgorde van indiening zullen
worden behandeld, maken het PvdA-voorstel en het KVP/ARP-voorstel
weinig kans. Mogelijk zou het WD-voorstel als enige overgebleven mogelijk
heid een kans hebben aangenomen te worden met steun van links. De
ontwerpen kunnen ook in stemming komen in volgorde van verstrekkend
heid. Het verst van de huidige toestand verwijderd is het PvdA-voorstel.
Komt dit het eerst in stemming, dan maakt het weinig kans. Dan volgt het
WD-voorstel. Als de PvdA daarvóór-stemt om te verhinderen dat het
KVP/ARP-voorstel nog in stemming komt, d^n maakt het WD-voorstel in
deze volgorde een kans. Wordt ook het VVD-voorstel verworpen, dan moet
het niet uitgesloten worden geacht dat het KVP'ARP-voorstel met verspreide
steun uit diverse fracties wordt aangenomen".
N. XJ douwe
EGBERTS
(je weet dat 't goed is)
Roodmerk 2?8
