istralische regering zet mes in de sociale sector
3
["ker driekwart
Jjoen Joden
flen weg uit
Sow jet-Unie
'Lockheed betaalde 16 miljoen
dollar aan Westduitse CSU'
Vuil in Middellandse
Zee wordt bestreden
Mao Tse-toeng achter
campagne tegen Teng
actief in
len-Oosten'
Algerije ontkent
aanval op Marokko
Turkse diplomaat
in Beiroet gedood
Israël en Arabieren werken samen
uwe premier kondigt b ezuinigingen aan
17 FEBRUARI 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
3™ (Reuter, UPI, AFP) Van de drie miljoen Joden die
'r Jet-Unie wonen, willen nog 750.000 het land verlaten. In
vijvijf jaar hebben 115.000 Joden de Sowjet-Unie verlaten,
:erj 100.000 zich in Israël gevestigd hebben.
la^- v-u'man van de synagoge van Moskou
het wereldcongres
zijn bekend gemaakt
ivond van de tweede
Idconferectie, die van-
issel begint. De confe-
wordt bijgewoond door
iïeï}l200 afgevaardigden uit
landen, zal drie dagen
van de conferentie is,
itanis-generaaJl David
dramatische 6ituatie
gemeenschappen in
jeliünle bekend te maken
lenirnationale publieke opi-
fcini
anioodse wereldconferentie
ir jaar geleden ook In de
et hoofdstad gehouden,
kofei dat, deze conferentie
jjul gegeven tot een rui-
1 itiebeleid van de Sowjet-
»g4 De laatste jaren is
ad«van de Joodse gemeen-
Dechter aanzienlijk ver-
vojet wordt steeds moeilij-
raa uitreisvisum te krijgen,
rekers op de conferentie
i vroegere premier van
vrouw Golda Meir, de
se senator Frank Church
lëlische ambassadeur in
i Horln.
jnd is een delegatie van
n naar Brussel vertrok-
delegatie zitten onder
jjn Abraham Soetendorp,
Jitici en leden van de
,'p protestantse en kaltho-
1li neenschappen. Verder
|p bijeenkomst bijgewoond
fan bekende Joodse en
ia figuren uit de gebieden
.hap, kunst, literatuur en
ilsche Joden die on-
Ing kregen om naar
igreren zullen de pro-
de Joden ln de Sowjet-
iten.
ie rabbijn Jakow Fisch-
DAMASCUS (Reuter)
it Midden-Oosten be-
ongeveer 7000 C ubaan-
en militairen, waarom-
ipleet uitgeruste pant-.
Dit meldt het Ameri-
ïfcblad Time deze week.
|ft. dat er tussen 3500 en
:se militairen in Syrië
ijn, meer dan 3000 in
en meer dan 2000 in
afgezien van de 12.000
ie in Angola vechten,
zich een volledig uatge-
ise pantserdivisie be-
beschilkt over 94 Russi-
itanks. De Cubaanse aan-
Syrië wordt door Time
id genoemd omdat de
Ijjie dat land als een soort
teiur gebruikt, van waaruit
delen van de wereld wa-
loferd worden,
in zijn in de Jordaanse
Amman besprekingen be-
coördlnering van de
Syrië en Jordanië. De
legatie die aan dit over
neemt, wordt geleid door
tachmoed Ajoebi. De Jor-
*4aardiging staat onder lel-
premier Rif ad. Volgens
it verschijnende krant
ide maand de confedera-
beide landen een feit
heeft gisteren
provocerend en gericht tegen de
Sowjet-Unie genoemd. 'Ik protes
teer met kracht tegen het besluit
van de Zionisten ln Brussel een
provocerend en tegen de Sowjet-
Unie gericht proces te houden'. De
Joden in de Sowjet-Unie hebben
vrijheid van godsdienst, aldus de
rabljn. Beweringen dat in de Sow
jet-Unie antisemitisme zou bestaan
noemde Fischman verzinsels met
smerige politieke oogmerken.
Tot veler verrassing is een delega
tie van dissidente Russische Joden
gisteren ontvangen door hoge Sow-
jdt-functionarissen voor een onder
houd over hun bezwaren. De dele
gatie was samengesteld uit Joden
die de afgelopen jaren geen uitreis
visum kregen. Na dit gesprek zei de
Joodse delegatie geen harde garan
ties voor een regeling van hun
klachten te hebben gekregen, maar
dat ze beleefd te woord was ge-
Volgens Joodse kringen in de Rus
sische hoofdstad is deze manoeuvre
van de Sowj et-autoriteiten bedoeld
'om ons zoet te houden'. De ont
vangst zou samenhangen met het
wereldcongres van Joodse gemeen
schappen in Brussel en het komen
de partijcongres van de communis
tische partij dn de Sowjet-Unie.
De Russische functionarissen, die
de delegatie te woord stonden, had
den er de aandacht op gevestigd
dat de emigratiebeperkingen in
verband met de Europese veilig-
h ei dsconf er entie waren verzacht.
De aanvragers behoefden bijvoor
beeld geen referenties van hun
werkegevers meer over te leggen.
Niettemin moeten Joden wel 500
roebel per persoon betalen om het
land uit te magen en dienen ze
afstand te doen van het Russisch
staatsburgerschap.
De Sowj et-autoritei tén verklaarden
bovendien dat slechts een klein ge
deelte van de Joden die willen emi
greren geen uitreisvisum kunnen
krijgen. Dat was dan omdat ze
kennis droegen van staatsgehei
men. Ook zeiden ze dat het noodza
kelijk is om het wegvloeien van
intellect ,als gevolg van het vertrek
van Joodse geleerden, uit de Sow
jet-Unie moesten tegengaan. Veelal
worden geleerden die om een uit
reisvisum verzoeken onmiddellijk
uit hun functie ontheven.
Arabische reacties
Hooggeplaatste Arabische functio
narissen hebben België gisteren ge
waarschuwd dat de Joodse wereld
conferentie in de Belgische hoofd
stad negatieve invloed kan hebben
op de Arabisch-Belgische betrek
kingen. De Arabische waarschuwing
is vervat in een officiële verklaring
die gisteren werd uitgegeven aan
het slot van een tweedaagse confe
rentie van Arabische ministers van
informatie in Cairo. In hun verkla
ring waarschuwen de ministers te
gen het vijandig karakter van de
wereldconferentie.
In antwoord op geruchten over een
Arabische boycot van België ant
woordde een functionaris van de
Belgdsche ambassade in Cairo dat
daarvoor geen aanwijzingen waren.
De Belgische ambassade benadrukte
dat de conferentie een geheel par
ticuliere aangelegenheid was en dat
de Belgische grondwet niet toestaat
dergelijke bijeenkomsten te verbie
den zolang ze niet in strijd komen
met de openbare orde en veiligheid.
President Tokuji Wakasa van de Japanse luchtvaartmaatschappij All Nippon Airways maakt een
buiging voor de begrotingscommissie van het Japanse parlement nadat hij gehoord is over de Lock
heed-affaire.
Hauser overhandigt dagboek aan Senaatscommissie
WASHINGTON, TOKIO, ROME (Reuter, UPI, AP) De Lockheed vliegtuigmaatschappij heeft
aan de Westduitse Christelijke Sociale Unie (CSU) zestien miljoen dollar (veertig miljoen gulden)
en aan personen in Griekenland 500.000 dollar (1,25 miljoen gulden) betaald in verband met de
verkoop van straaljagers, zo heeft de voormalige Lockheed-medewerker Ernest Hauser gisteren mee
gedeeld.
Hauser heeft zijn geruchtmakende
dagboek, waarin aantekeningen
over deze betalingen staan, over
handigd aan de Amerikaanse Se
naatscommissie die een onderzoek
instelt naar de steekpenningenaf-
faine.
Dit bedrag komt nog bij de 22
miljoen dollar, die zoals de maat
schappij al bekendmaakte, sinds
1970 aan politieke partijen en hoge
functionarissen dn andere landen
was betaald. Hauser zei gisteren dat
zestien miljoen dollar in het begin
van de Jaren, zestig is betaald aan
de Beierse CSU, de zusterpartij van
de CDU, in verband met de aan
koop door West-Duitsland van dui
zend Starfighters.
Hauser sprak echter met nadruk
tegen dat een gedeelte van dat geld
rechtstreeks aan de voormalige mi
nister van defensie, de huidige
CSU-leider Franz Josef Strauss, is
betaald. In eerdere verklaringen
had Hauser gezegd dat via de bank
van Strauss dn München tien mil
joen dollar in de kas van diens
partij was gestort. In die tijd was
Hauser door bemiddeling van
Strauss leider van het Duitse ver
koopbureau van Lockheed gewor
den.
CSU-leider Strauss heeft gisteren
in de Washington Post ontkend dat
hij of zijn partij geld van Lockheed
heeft ontvangen.
De betalingen aan Griekse rege
ringsfunctionarissen beliepen vol
gens Hauser ln totaal ongeveer een
half miljoen dollar in ruil van een
order van zestig straalvliegtuigen.
Japan
Intussen zijn in Japan de hoorzit
tingen dn het parlement over de
Japanse betrokkenheid bij de om
koopaffaire van Lockheed gaande.
Gisteren verklaarde Kenji Osano,
een van de belangrijkste getuigen
in het onderzoek, noodt geld van de
maatschappij te hebben ontvangen
en ook nooit zijn invloed te hebben
aangewend ten gunste van Lock
heed. Hij zei te overwegen de afge
treden president van de Lockheed
fabriek, Kotchian, aan te klagen
wegens laster. Osana, één van Ja
pans rijkste en dn rechtse politieke
kringen, invloedrijkste mensen, zei
dat Kotchian hem gevraagd had
zijn invloed aan te wenden ter
bevordering van de verkoop van de
Tristar aan de Alil-Nippon Airways,
waarvan Osana voor elf miljoen
dollar aandelen heeft. Hij zei ech
ter niet te zijn ingegaan op het
verzoek van Kotchian.
De Japanse kroongetuige in de
Lockheed-zaak, Yoshio Kodama, die
het parlement meedeelde dat hij te
ziek was om gehoord te kunnen
worden, zal door een aantal artsen
onderzocht worden, zo heeft de be
grotingscommissie van het Japanse
parlement gisteren besloten. Koda
ma, die door de subcommissie van
de Amerikaanse Senaat is genoemd
met betrekking tot illegale betalin
gen van Lockheed, zou zeven mil
joen dollar van de fabriek hebben
ontvangen. Hij was gisteren niet op
de hoorzittingen.
De andere twee getuigen die giste
ren werden gehoord waren de pre
sident en de vice-president van AH
Nippon Airways. Deze maatschappij
heeft 5 Tristar-passagiersvliegtui
gen van Lockheed aangeschaft. Zij
verklaarden dat het besluit tot de
aanschaf van de Lockheed-vliegtui-
gen niet tot stand was gekomen
onder druk van regeringsfunctiona
rissen, Kodama of Osana.
Een beweging van rechtse nationa
listen in Japan heeft gisteren van
Kodama geëist dat hij rituele zelf
moord pleegt, omdat hij zo
HONG KONG (Reuter, UPI) De huidige politieke campagne
tegen 'revisionisten' in de Chinese Volksrepubliek, die, zo wordt
alom aangenomen tegen vice-premier Teng Hsiao-ping gericht is,
is ontketend op 'persoonlijk initiatief' van partijvoorzitter Mao
Tse-toeng. Dit heeft radio-Sjanghai gisteren gemeld.
'schaamteloos' is geweest, geld aan
te nemen van de Lockheed-fabriek.
De Italiaanse radicale partij heeft
gisteren een klacht Ingediend tegen
de voormalige Amerikaanse ambas
sadeur in Rome, Graham Martin,
tegen voormalige directeuren van
Lockheed, onder wie Kotchian en
Maurice Egan en de verkoopdirec
teur van Lockheed in Europa, Fred
Meuser. De klacht ls ingediend
naar aanleiding van berichten vol
gens welke de CIA en de oud-
ambassadeur 800.000 dollar hadden
betaald aan het voormalige hoofd
van de Italiaanse geheime dienst,
generaal Vito Micelli. Ook zouden
betalingen zijn gedaan aan 21 poli
tici en een veertigtal journalisten.
De Canadese minister van defensie
James Richardson heeft gisteren na
een bespreking met Lockheed-func-
tionarissen gezegd dat onderhande
lingen over de aankoop van 18
vliegtuigen misschien zullen moe
ten worden stopgezet als Lockheed
zijn ernstige financiële problemen
(die heeft het bedrijf ook nog) niet
kan overwinnen.
De Amerikaanse Senator Frank
Ohurch, wiens commissie de hele
zaak aan het rollen heeft gebracht,
heeft in een vraaggesprek met het
weekblad Newsweek verklaard dat
de onthullingen over de steekpen
ningen-zaak er in de eerste plaats
op gericht zijn het beleid inzake de
buitenlandse politiek van de Vere
nigde Staten te beschermen, H5J-
ontkende dat het werk van rijn
commissie het voortbestaan be
dreigt van regeringen die de VS
gunstig gezind zijn.
Ohurch, die via Londen naar Brus
sel reist om daar het congres over
de Sowjet-Russische Joden bij te
wonen, zei gisteren ln Londen dat
zijn commissie waarschijnlijk nog
meer concerns gaat doorlichten.
Het door de 'China-watchers* (een
club Amerikanen in Hong Kong.
die alle berichten uit China in de
gaten houden) opgevangen radio
bericht wordt gezien als het eerste
officiële teken dat de oude partij
voorzitter zich ln de politieke strijd
achter de radicale vleugel heeft
geschaard. 'Geconfronteerd met de
tendens van de huidige klassestrijd
en het Juiste moment aangrijpend,
heeft onze grote leider Mao per
soonlijk het initiatief genomen tot
deze revolutionaire massadiscussie',
aldus "radio-Sjanghai. De radio ci
teerde daarmee niet nader genoem
de sprekers tijdens een massa-bij
eenkomst in Sjanghai van afgelo
pen vrijdag.
De discussie, die begon als een
debat over het onderwijsbeleid, is
omgeslagen in een felle aanval op
Chinese leiders die tijdens de Cul
turele revolutie in ongenade vielen
maar later werden gerehabiliteerd
zonder openbaar berouw te tonen
over hun fouten. Teng Shieo-ping
is de meest vooraanstaande leider
van deze groep. Teng, die tijdens
de ziekte van premier Tsjoe En-lai
diens taken overnam, ls niet zoals
verwacht werd premier van China
geworden. De zesde vlce-premier,
Hoewa Koeo-feng, en nu volgens
waarnemers een beschermeling van
Mao werd anderhalve week terug
tot opvolger van Tsjoe benoemd.
'Kapitalistische zwervers'
Op de door de radio aangehaalde
bijeenkomst te SJanhai, die georga
niseerd was door het revolutionaire
comiité van die 6tad en door onge
veer 1800 mensen werd bijgewoond,
gebruikten de sprekers in enkele
gevallen dezelfde taal als die op de
muurkranten die de laatste weken
op de Chinese universiteiten aange
plakt werden. Volgens het radio
bericht moet kritiek zich richten op
'kapitalistische zwervers binnen de
partij die een machtspositie bekle
den, die volharden ln de 'revisio
nistische koers van expresident Li-
oe Tsjao-tsji en de overleden Lin
Piao', (de eens door Mao aangewe
zen opvolger).
Sjanghai, de stad van waaruit in
november 1965 de culturele revolu
tie op gang kwam, waar Mao zich
ook achter schaarde, ls het machts
centrum van de links-radicalen, die
als grootste tegenstanders van
Teng worden beschouwd. Tot hen
behoren Tsjang-TsJoeng-tsjiao, Yao
Wenyoean en Wang Hoeng-wen,
allen leden van het politbureau.
ALGIERS (Reuter, AP) Het Poli-
sariofront, dat streeft naar onaf
hankelijkheid voor de Spaanse Sa
hara. heeft gisteren verklaard zware
verliezen te hebben toegebracht
aan Marokkaanse legereenheden.
Deze mededeling kwam nadat ko
ning Hassan van Marokko eerder
Algerije beschuldigde van aanvallen
op het Marokkaanse leger. Algerije
ontkent gisteren dat zijn troepen
een aanval hadden uitgevoerd op
de oase Amgala in de westelijke
Sahara. Volgens het officiële Alge
rijnse persbureau hebben guerilla-
strijders van de onafhankelijk
heidsbeweging het Polilsariofront de
Marokkanen aangevallen.
Afgelopen zaterdag ging Amgala
voor de tweede keer ln drie weken
ln andere handen over. Op 29 ja
nuari veroverden Marokkaanse
troepen de oase op een gezamenlij
ke strijdmacht van Algerijnen en
strijders van Polisario. De Marok
kanen maakten toen bekend 101
Algerijnse soldaten te hebben ge
vangen genomen en dat ze grote
hoeveelheden Russische wapens had
den buit gemaakt.
BEIROET (Reuter) In de Liba
nese hoofdstad Beiroet is gistera
vond een Turkse diplomaat doodge
schoten. Volgens woordvoerders in
Beiroet werd de diplomaat. Oktar
Serit, eerste secretaris van de
Turkse ambassade, ln de rug ge
schoten in de Hamrawijk, een win
kelwijk in de Libanese hoofdstad,
die weinig te lijden heeft gehad
van de recente burgeroorlog.
BARCELONA (Reuter, AP) 'Niet alleen gaat de Middellandse
Zee niet dood, zij zal weer gezond worden'. Zo vatte voorzitter
Fernando de Ybarra het diplomatieke succes samen van de con
ferentie van oeverstaten om vervuiling van het water tegen te
gaan.
Op de slotzitting werd het opgestel
de verdrag door twaalf landen on
dertekend. Vier andere wilden eerst
de teksten nog nader bestuderen:
Joegoslavië, Libië, Syrië en Tunesië.
Alleen Algerije en Albanië waren
weggebleven. Conferentiekringen
noemden het verrassend dat zoveel
landen direct tekenden. Politiek
opmerkelijk was dat daarbij zowel
Israël als Egypte en Libanon waren.
T)e Middellandse Zee is niet langer
een zee van racisme, agressie vero
vering of expansie', verklaarde de
Egyptische afgevaardigde. Hamed
Sultan. Het verdrag heeft aange
toond, zei zijn Israëlische collega It-
zak Mintz, dat Israël en de Arabische
landen tot overeenstemming kun
nen komen als zij een gemeenschap
pelijk doel hebben.
Volgens een bij het verdrag beho
rend protocol zullen de onderteke
naars onder andere sanjenwerken
via een centrum voor opsporing en
bestrijding van olievlekken, dat
mee gefinancierd wordt door de
milieu-organisatie van de VN,
UNEP.
Het verdrag zelf roept de landen op
tot maatregelen tegen vervuiling.
Er is een 'zwarte lijst' vastgesteld
van stoffen die niet geloosd mogen
worden, en een 'grijze lijst' van
stoffen waarvoor beperkende bepa
lingen gelden.
Afgewacht moet worden in hoever
re de deelnemende landen bereid
en in staat rijn, de kosten te dra
gen van bijvoorbeeld het zuiveren
van rioolwater voordat het de
steeds smeriger wordende Middel
landse zee in wordt geloosd. Het
verdrag voorziet niet in mogelijk
heden om de naleving ervan af te
dwingen. Dat karakter heeft het
overigens gemeen met soortgelijke
regionale conventies ter bescher
ming van de Noordzee en een deel
van de Atlantische Oceaan.
Dhan ten Hove
alië is aan de onzekerheid over het komende beleid van de
regeling een einde gekomen. Malcolm Fraser, de premier
coalitiekabinet van de Liberale -en de Nationale Platte-
tij, heeft na ongeveer anderhalve maand zwijgen een aan-
Iregelen afgekondigd, die zowel vriend als vijand van de
legering verrast hebben. Vooral bij de Australische vak-
hebben de maatregelen veel verzet opgeroepen. Het aange-
e beleid zet tal van sociale maatregelen van de vorige, so-
bocratische regering van oud-premier Gough Whitlam, op
len houdt globaal in dat de Australiërs en dan met name
fiers, de buikriem zullen moeten aanhalen.
Australische gouverneur-
Sir John Kerr op 11 no-
m het vorig jaar zijn om-
eslissing nam en de rege-
)remier Whitlam naar huis
stelde hij de toenmalige
jeider Fraser aan als inte-
lier en gaf deze opdracht
verkiezingen uit te schrij-
John vond verkiezingen
lijk om de patstelling in
ilische politiek te doorbre-
was ontstaan omdat Fra-
faltlam onmogelijk maakte
•n: in de Senaat, waar de
de meerderheid hield bij de
len tegen. Fraser eiste het
van Whitlam, die weigerde
in het Huis van Afgevaar-
»ver een meerderheid be-
5ir John greep in en de ri
valen maakten zich op voor een bit
tere verkiezingsstrijd.
Vage beloften
Tijdens de campagne hield Fraser
zich meer bezig met afkraken van
het beleid van de Labourregering
dan dat hij zelf met een uitgewerkt
programma kwam. Zelfs zijn naaste
medewerkers wisten nauwelijks
meerte vertellen dan dat Fraser wel
met een program zou komen als hij
eenmaal aan de macht was. Fraser
deed een aantal vage beloften: hij
zou de inflatie (16 procent per jaar)
aan banden leggen en de werkloos
heid (ongeveer 6 procent van de be
roepsbevolking) drastisch aanpak
ken, maar liet de Australiërs over de
vraag hoe dat dan wel zou moeten
gebeuren in onzekerheid. Een onze
kerheid die de meerderheid van de
kiezers er echter niet van weerhield Achter Uit
de liberalen en de Plattelandspartij
het vertrouwen te geven. Op 13 de
cember werd Withlam en zijn La-
bour-partij verpletterend verslagen.
Frasers coalitie van liberalen en
plattelanders bezetten 91 van de 127
zetels in het Huis en 35 van de 64 in
de Senaat.
Een soortgelijke 'coup' als Fraser op
11 november pleegde zit er voor
Withlam dus bij lange na niet in.
Na de verkiezingen likte Labour zijn
wonden, vroeg zich vertwijfeld af
wat er mis gegaan was en zocht een
zondebok, die snel gevonden werd in
de figuur van Gough Whitlam zelf.
Maar de partijleiding kwam er ook
spoedig achter dat er binnen Labour
eigenlijk niemand is die het beter
zou doen dan de oud-premier. En
nadat Whitlam heeft beloofd de ko
mende drie Jaar nog te zullen aan
blijven lijkt de strijd om de leiding
van de partij voorlopig te zijn be
slecht.
De weken na de stembusstrijd lieten
de Australiërs de politiek de politiek
en gingen over tot 'de al weer duur
dere* kerst- en nieuwjaars-inkopen.
Ook het kersverse kabinet van Fra
ser. dat op 22 december door Sir
John beëdigd werd, liet gedurende
anderhalve maand weinig van zich
horen. Er waren geen persconferen
ties, aankondigingen over het te
voeren beleid bleven en er waren
zelfs geen verklaringen over een
'nieuwe benadering van de Australi
sche problemen'.
Het stilzwijgen en de onzekerheid
zijn nu verbroken. Fraser kondigde
aan dat hij niet van plan ls de door
Labeur ingevoerde loonindexatle te
handhaven. De regering zal niet de
hele prijsverhoging van zes en een
halve procent over het laatste half
jaar in de lonen doorberekenen,
maar slechts de helft ervan. Dit zal
trekkers er reëel op achteruit zal
inhouden dat de Australische loon-
gaan. Momenteel beraadt een nog
door Labour ingestelde arbitrage
commissie, die in mei vorig Jaar be
sloot tot de loonindexatle. zich over
een antwoord aan de regering.
Verder kondigde de regering een be-
sparingn op de regeringsuitgaven
aan van ruim een miljard gulden die
hoofdzakelijk de gezondheidszorg, de
pensioenen en de huisvesting aal
treffen. Alleen op defensie zal niet
bezuinigd worden. Vooral de be
snoeiing op de gezondheidszorg zal
in Australië hard aankomen. De La
bourregering van Whitlam heeft er
voor gezorgd dat de Australiërs een
gratis gezondheidszorg kregen. En
gedurende de Jaren dat Labour aan
de macht was is deze gezondheids
zorg, de zogenaamde Medibank, het
paradepaardje van het Labour-be-
leid geweest. De Liberale Partij
heeft in haar tijd van oppositie niets
nagelaten de Medibank aan de kaak
te stellen als te duur en ondoelma
tig. ondanks het feit dat deze wet
geving bij de meerderheid van de
Australiërs veel bijval ondervond. In
Canberra zegt men in regerings
kringen dat Fraser van plan is de
Australiërs een bijdrage te laten le
veren aan de kosten van de nationa
le gezondheidszorg. Maar ook wordt
er gesproken over beperking van de
dienstverlening en dan vooral wat
de ziekenverpleging aangaat. Verder
zou Fraser verschillende functies
van Medibank onder willen brengen
bij de deelstaten. In de praktijk zou
dit neer komen op ontmanteling van
het systeem in deelstaten als
Queensland en Nieuw-Zuid Wales,
waar uiterst conservatieve regerin
gen aan het bewind zijn.
De nieuwe regering zal ook op de
woningbouw en de vernieuwing en
herstel van oude stadswijken, twee
andere belangrijke Labourplannen,
stevig gaan bezuinigen. Fraser heeft
deze post in zijn kabinet toegedacht
aan Ivor Greenwood, de glimlachen
de beul, zoals hij in Canberra ge
noemd wordt, die er nooit een ge
heim van heeft gemaakt er op uit
te zijn de plannen van Labour de
grond ln te boren. Verschillende ge
contracteerde bouwers hebben al te
horen gekregen dat bepaalde reno
vatie-plannen niet doorgaan. Wel
wordt het werk hervat aan de voor-
bereldingn van tweede grote auto-
Wegen binnen de stad Sydney, die
Juist door Labour waren stopgezet.
Afgrond
Verder heeft Fraser besloten de Aus
tralische belangen in energiewin
ning, olie, gas en uranium, in het
noordwesten te verkopen aan bui-
landse maatschappijen. Terwijl de
vroegere Labour-minister Rex Con
ner Juist bezig was geweest ambi
tieuze plannen te ontwikkelen om
de exploitatie van deze bronnen ln
Australische handen te houden.
De regering-Fraser verdedigt haar
plannen door te zeggen dat de vori
ge regering de economie naar de af
grond had geleld en dat dit alleen
maar recht gezet kan worden door
een periode van bezuinigingen en
hard werken.
Maar de Australische vakbonden
vinden dat er dan wel wat eenzijdig
bezuinigd wordt. Robert Hawke,
voorzitter van de overkoepelende
raad van de vakbonden en getipt als
mogelijke opvolger van Whitlam.
noemt de maatregel van de prijs
compensatie onrechtvaardig. Maar
hij is nog niet bereid gehoor te ge
ven aande oproep van militante bon
den tot een algemene staking. De
bonden van metaalarbeiders en
bouwvakkers hebben echter wel ge
dreigd te zullen staken als ze de vol
ledige prijscompensatie van 6,5 pro
cent niet krijgen. En naar schatting
3500 havenarbeiders hebben het
werk gedurende een dag al neerge
legd. uit protest tegen de aangekon
digde maatregelen.
De vakbondsleiders en Labour zitten
ln een moeilijk parket. Zowel de
partij als de bonden hebben in de
verkiezingsstrijd vooral geageerd te
gen het ondemocratische optreden
van Sir John en Fraser. ZIJ vinden
het nu moeilijk te verkopen de eer
ste de beste maatregelen van de toch
democratisch gekozen conservatieve
regering tegemoet te treden met een
directe algemene staking.
Robert Hawke zegt er van overtuigd
te zijn dat de arbitragecommissie
aan de volledige vergoeding van de
prijsverhoging al vast blijven hou
den, alleen al om Anstralië te behoe
den voor grootscheepse arbeidson
rust. Maar Hawke zit er wel vaker
naast. Hij was er voor de verkiezin
gen ook vast van overtuigd dat La
bour deze zou winnen.
