Raad van State moet vooraf,
niet achteraf adviseren
Er wordt steeds meerover Rosy Dual gepraat.
Demonstratie van
buitenlanders tegen
plannen regering
het weer
Aanhoudend droog
Roxy Dual. „Teer-'en nicotine-arm.
Sneeuwberichten
weerrapporte
Paragnost Croisu'
wijst plaats waa
vermisten
omkwamen
MAANDAG 16 FEBRUARI 1976
TROUW/KWART
STX.KHOiN
USSMQk
1UMS<j
ANP/KNMI
Staatsrechtelijke vlekken op compromis ondernemingsraad
door
prof. mr. P. J. Boukema
van State moet. Er is Immers nog
geen wetsontwerp dat bij het parle
ment kan worden ingediend. De
fase van besluitvorming binnen de
regering la nog niet afgerond.
Het kabinet is het onlangs eens
geworden over de grote lijnen
van een wetsontwerp over de
ondernemingsraden. Aanvanke
lijk bestond er een diepgaand
verschil van mening over de
richting waarin de hervorming
van de ondernemingsraad moest
gaan. Uiteindelijk is een oplos
sing gevonden die alle kenmer
ken van een compromis vertoont.
Het verwondert dan ook niet dat er
weinig te merken valt van grote vol
doening over het voorlopig resul
taat Hoogstens is er opluchting, dat
een kabinetscrisis kon worden voor
komen.
In deze bijdrage gaat bet niet over
de Inhoud van het compromis. Daar
over ls ln dit blad al geschreven door
prof. Van Zuthem op 7 februari. Wel
is er aanleiding stil te staan bij de
verwikkelingen rondom de totstand
koming van het compromis, aange
zien sommige spelers in het spel de
regels ervan niet zo erg nauw heb
ben genomen.
Fractieleiders
Do Indruk is ontstaan dat verschil
lende fractieleiders zeer nauw zijn
betrokken geweest bij het formu
leren van de uiteindelijk gevonden
oplossing. Toegegeven moet worden
dat bet wijs beleid van het kabinet
kan zijn om na te gaan in welke ma
te kabinetsvoorstellen op steun in het
parlement kunnen rekenen. Het is
echter ongewenst en in strijd met
ons gematigd dualistisch systeem
(waarbij regering en parlement als
twee zelfstandige machten los van
elkaar staan) dat fractieleiders zich
bij voorbaat aan een kabinetsvoor
stel binden. Ook een uitspraak van
een fractieleider in deze fase, dat
een bepaald wetsvoorstel voor hem
onaanvaardbaar en een crisis waard
la, past niet zo best in ons stelsel.
De daardoor veroorzaakte spanning
kan bovendien het vinden van een op
lossing bemoeilijken.
De rol en verantwoordelijkheid van
een volksvertegenwoordiger is een
andere dan die van een minister. Er
moet ruimte blijven voor het bele-
van van die onderschelden verant
woordelijkheden. Het 'gemeen over
leg' tussen parlement en regering
vindt niet in het geheim in het Cats-
huls, maar in het openbaar in het
parlement plaats. Vastlegging op
een compromis vooraf, dreigt bij
voorbaat de openbare gedachtenwis
sallng te frustreren.
Bovendien kunnen fractieleiders hun
fractieleden niet binden aan een op
lossing waarvan zij niet exact de in
houd kennen. Fractieleiders en frac
ties en hetzelfde geldt in ver
sterkte mate voor politieke partijen
moeten niet op de stoel van het
kabinet gaan zitten. Het kabinet
moet niet teveel buitenstaanders op
de treeplank laten meerijden.
En het parlement moet ln volle vrij
heid over het definitieve wetsont
werp kunnen beslissen en niet dulden
dat hetamendementsrecht wordt uit
gehold.
Parlement
De voorgeschreven gang van zaken
bij de totstandkoming van een wet
ls, dat éérst het kabinet het eens
wordt over een wetsontwerp. Daar
over wordt vervolgens advies ge
vraagd van de Raad van State. Als
het advies daartoe aanleiding geeft
wordt opnieuw ln het kabinet be
raadslaagd. Tenslotte wordt In
dien men het eens wordt over de uit
eindelijke tekst het ontwerp bij
de 8taten-Gene raai Ingediend, waar
na openbare behandeling volgt.
Het gebeurt de laatste tijd regel
matig. dat reeds vóór dat aan de
Raad van State advies wordt ge
vraagd, de Inhoud van het ontwerp
ln de openbaarheid komt (wetsont
werp over gewetensbezwaren mili
taire dienst). In stijd met enige
regel is dit niet. Het leidt echter
wel tot de bizarre situatie dat het
kabinet wèl op persconferenties
soms vrij gedetailleerd op de plan
nen ingaat, maar dat het kabinet
weigert het parlement te Informe
ren, of zelfs maar de tekst van de
persconferentie ter beschikking te
stellen.
Staatsrechtelijk ls het overigens
volstrekt Juist dat ln het parlement
niet gediscussieerd wordt over een
wetsvoorstel dat nog naar de Raad
Van een verslaggever
ENSCHEDE Enkele honderden
buitenlandse arbeiders hebben za
terdag ln Enschede gedemonstreerd
tegen de regertngsplannen met de
buitenlandse arbeiders. In een tele
gram aan de ministers Boersma en
van Agt eisen de comité s van bui
tenlandse arbeiders ln Twente, die
de demonstratie organiseerden, on
der meer Intrekking van het wets
voorstel betreffende de arbeid van
buitenlanders en gelijke rechten op
arbeid voor Nederlandse en buiten
landse arbeiders. De actie werd ge
steund door de "Enschedese afdelin
gen van PPR en PSP en door de
Twentse CPN.
Niet gelukkig
Ik ben met de hierboven beschreven
praktijk niet erg gelukkig. Aller
eerst omdat publieke discussie ont
brandt over een regeringsvoorstel
dat er nog niet ls. en dat wellicht
nog belangrijke wijzigingen onder
gaat. En vervolgens omdat daarbij
het parlement als zodanig voor
alsnog buiten spel staat, hoewel
wèl parlementariërs aan de discussie
deelnemen. Het zou dan ook mijns
inziens beter zijn dat van kabinets-
wege wordt volstaan met de mede
deling dat men het over een voor
lopig ontwerp eens is geworden, zon
der op de details in te gaan. Wenst
men publieke discussie, dan kan die
beter worden uitgelokt met de pu-
blikatie van een concept-ontwerp van
wet. Daarover kan dan ook ln het
parlement worden gepraat.
Raad van State
Zoals gezegd: over het wetsvoorstel
moet nog advies van de Raad van MiniStGrS
State worden gevraagd. Ik meen dat
overwogen moet worden de Raad van
State om advies over wetsontwer
pen te vragen vóór dat de ontwer
pen ln de ministerraad worden be
handeld. Het is vooral voor dié mi
nisters die niet direct bij de opstel
ling van het ontwerp zijn betrokken
van belang over dat advies te be
schikken. Zo kunnen zij mijns inziens
beter hun verantwoordelijkheid voor
het gehele beleid van het kabinet
dragen. De door enkele ministers ge
voelde behoefte aan politieke advi-
sierus kan daardoor wellicht ook wat
afnemen.
Bijkomend voordeel ls dat na over
eenstemming in bet kabinet vrij snel
ook het parlement over de inhoud
van het ontwerp kan worden inge
licht, aangezien meestal de Raad
van State niet opnieuw zal behoeven
te worden gehoord. De vrees dat
door een dergelijke procedure de ad-
vlezen van de Raad van State een
politieker karakter zullen krijgen,
deel Ik niet. Gelet op de functie en
positie van de Raad valt te verwach
ten dat ook dan de klemtoon zal lig
gen op een Juridische c.q. technische
beoordeling van de wetsvoorstellen.
De politieke verantwoordelijkheid
voor de wetsontwerpen ligt immers
bij de regering en niet bij de Raad
van State.
Tenslotte het optreden van enkele
ministers. Ook zij hebben de egels
van het spel niet steeds ln acht ge
nomen. Sommige bewindslieden heb
ben meningsverschillen met colle
ga's op een ruïneuze en uitzonderlij
ke wijze in de openbaarheid ge
bracht. Dit ls afgezien nog van
politieke schade in strijd met de
regels dat het kabinet naar buiten
als eenheid moet optreden. Voor de
ze gang van zaken is primair de mi
nister-president verantwoordelijk.
Hij moet als voorzitter van de mi
nisterraad het beleid van het kabi
net coördineren en waken tegen
openbare kortsluiting. Het strekt de
premier tot eer dat hij in de Tweede
Kamer deze verantwoordelijkheid in
het algemeen beeft erkend en voor
het concrete geval ook heeft aan
vaard. Maar dit litteken zal het ka
binet blijven ontsieren. Politiek van
belang is of de naar buiten gebleken
onenigheid binnen het kabinet een
incident is, of een symptoom van
het bestaan van moeilijk te over
bruggen fundamentele tegenstellin
gen over het te voeren beleid. Het
antwoord daarop zal de politieke
werkelijkheid van dit jaar moeten
opleveren. Wat zich afgelopen week
heeft afgespeeld is echter weinig
benoedigend, helaas.
Mr. P. J. Boukema is hoogleraar in
het staatsrecht aan de Vrije Univer
siteit te Amsterdam en lid van de
Eerste Kamer van de ARP.
Van onze weerkundige medewerker
Het weer blijft ta deze eerste helft
van de week droog. Nederland komt
meer en meer onder bescherming
van een sterk hogedrukgebied van
de Azoren. Het is de laatste dagen
telke«6 dichterbij gekomen. Dat viel
a<f te lezen van de barometer, die
na de sterke val van vrijdag tot op
dit ogenblik een stijgende beweging
vertoont. In drie dagen ls de lucht
druk opgelopen van iets meer dan
980 tot 1025 millibar. De rijzing is
het laatste etmaal volgens een re
gelmatig schema tot stand gekomen
en in de meeste gevallen houden
wij er dan meer van over dan van
een overtrokken barometerstijging.
Vrij veel mensen bellen mij op om
hun barometer, die niet juist aan
wijst. in het goede spoor te krijgen.
Zij zouden ook het ochtendweerbe
richt (KNMI) van kwart voor zeven
kunnen beluisteren. Dan worden de
barometerstanden van zowel stati
ons in het noorden als het zuiden
meegedeeld, zoals zij om zes uur
waren.
Wie het er voor over heeft op dit
vroege tijdstip de stand van zijn
eigen barometer te noteren en die
te vergelijken met de 'radiolucht
druk' kan het verschil bepalen. Hij
dient dan echter wel even de stand
in mflill'ibaren, zoals het KNMI die
geeft, om te rekenen in mm. Dat is
zeer eenvoudig door alleen de opge
geven waarde met 3,i te vermenig
vuldigen. Voorbeeld: 1000 mb is
maal 1000 is 750 mm. Aan de ach-
tealkant van de huisbarometer zit
een instelscbroefje met behulp
waarvan men zelf de stand van de
wijzer kan veranderen, naar links
of naar rechts al naar gelang dit
vereist is. De geringe nauwkeurig
heid in vergelijking met de veel
duurdere kwikbarometer is een ge
volg van de optredende spieling of
wrijving in asjes en draaipunten.
Het instrument is bovendien te
traag en kan de luchtdrukverande
ringen niet snel genoeg volgen: Ge
volg bij stijgende luchtdruk een te
lage en bij dalende een te hoge
aanwijzing. De huisbarometer
wordt in meteorologische kringen
aneroïde genoemd (betekent: zon
der vloeistof).
U weet hoe dat gaat.
De één zegt dat er een officiële publikatie is over
"teer" en nicotine in sigaretten.
'n Ander vertelt dat Roxy Dual daaruit naar voren
komt als een sigaret met een beduidend lager "teer" en
nicotinegehalte.
En een derde weet gewoon uit ervaring dat Roxy
Dual een uitstekende filtersigaret is. Niet vreemd dus dat er
zoveel over Roxy Dual wordt gepraat.
En ook niet vreemd, aat er sinds dat rapport twee
keer zoveel mensen op Ro*y Dual zijn overgestapt.
U'Ctn ST»*** TUX £>l MCtJTft
De situatie blijft winters, 's
vriest het licht en waar het h
rijk opklaart matig tot min
min zeven graden. De middi
peratuur vertoont de neigin
hoger te worden naar twee t
graden boven nuL Er is dus
's nachts als overdag sprak
straling, 's Nachts uitstraiini
volg afkoeling) en overdag
ling door de zon (stijging vai
peratuur)'Op oud ijs vrle
licht', zei men vroeger. D
zondagmiddag ook te ziei
noordoosten van Groningen
volgens onze medewerker
Zand, op vijvers en dergeW
weer geschaatst werd.
In het bergland van midden
pa ligt volop sneeuw en de
sport kan in de meeste cent
gestoord voortgang vinden,
nu de storingen plaats make
hogere luchtdruk en het w<
veel mooier en ook zonniger
met afgenomen wind. Ook li
eriand en de Ardennen heel
vorige week een welkome a
ling van de sneeuwvoorraad
gevonden.
vrij koud
sSP7
Weerrapporten van gisteravond
maximum-temperaturen van gist
neerslag van 7 tot 19 uur.
Amsterdam zw, bew.
De Bilt geh. bew.
Deelen half bew.
Eelde motsneeuw
Eindhoven
Den Helder
Luchth. R'dam
Twente
Vllssingen
Zuid Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locamo
Londen
Madrid
Malaga
Majorca
Munchen
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Spilt
Stockholm
Wenen
Zurich
Casa Blanca
Istanboel
Las Palmas
Tunis
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
half bew.
half bew.
half bew.
motregen
geh. bew.
geh. bew.
zw. bew.
geh. bew.
sneeuw
geh. bew.
licht bew.
onbew.
geh. bew.
zw. bew.
onbew.
licht bew.
licht bew.
motsneeuw
zw. bew.
mist
geh. bew
regen
regen
onbew.
zw. bew.
geh. bew.
zw. bew.
mist
half bew.
regen
Van een verslaggever x
UTRECHT Op aanwijzing
de Utrechtse paragnost (heli H
de) Croiset zijn vorige wei
vermiste Nederlanders dood»<
gevonden. Het ging om v d
mannen uit UI ft. Bodegra' e
Wadenoyen (Gelderland).
n
In Ulft ging het om een 3! t
man die sinds 5 december s
werd. Op 29 januari raadplei
familie Croiset die een paar
later op de kaart drie plekki
wees waar de man mogeli ;e
zijn verdronken. Op de derde r
werd het lichaam gevonden, a
degraven verdween op 2 l o
een dertigjarige wegwerke t
aanwijzing van Croiset w<
twee dagen later gevonden
plaats waar hij bij het schaa
een wak was gereden. Een 4(
man uit Wadenoyen die al d
ken vermist werd, werd vriji
vonden op een van de drie
die Croiset donderdag o -
kaart had aangewezen. De> j"
gevallen zal de heer Croiset a
gen aan het archief van p
Tenhaeff met wie hij al ruil "J
tig jaar samenwerkt in het i
van de parapsychologie.