bestaat niet
t Valkenburg
^imburg
Heen ui'
esdelig Noord-Brabant is een boeiend vakantieland
13 FEBRUARI 1976
TROUW/KWARTET 29
1885 werd in Valkenburg een „Vereniging tot
ordering van het vreemdelingenverkeer" opge-
t. Daarmee werd een impuls gegeven voor het
taan van VVV-kantoren in elke plaats van enige
;ekems in het land. De oprichting in Valkenburg
d sterk bevorderd door de aanwezigheid van het
latselijke spoorwegstation, dat nu het oudste stati-
van Nederland is.
Is uit deze gegevens blijkt,
ft Limburg bijna een
w de tijd gehad bewust te
eien in een toeristische
iitie. Begunstigd door de
ing langs de Maas, de on-
ierlandse bodemstructuur
het vroeg bewoonde, uit-
ms aandoende zuiden,
ft het door de jaren heen
gasten ontvangen en ge-
bergd.
honderd kilometer lange,
het breedste punt in het
len dertig kilometer brede
vrincie, kende vorig jaar
goed toeristisch seizoen,
etwijfeld werd daaraan
medewerking verleend
r de alleen al in Limburg
eétigde. ongeveer vijftig
V-kantoren, die het ver
gen van informatie over
delen van de provincie
lakkelijk maken.
Verbindingen
belang is daarbij, dat
ipannings- en recreatie-
lelijkheden. die in grote
ëteit over ruim tweedui-
d Limburgse vierkante ki-
eters zijn verspreid, snel
er gemakkelijk bereikbaar
vanuit elk punt in de pro-
:ie. Dit is mede te danken
een dicht net van open-
r vervoer.
vanuit Nijmegen zowel als
uit Eindhoven in lengte-
ting door Limburg ge
trokken spoorwegverbinding
wordt door regelmatige bus
diensten aangevuld en zorgt
voor de vervoersmogelijkhe
den in breedterichting.
Voor de automobilist zijn goe
de wegen beschikbaar, waar
bij de E9 een asfunctie ver
vult, die zowel een vlotte
doorsteek naar het zuiden als
een toegang tot de links en
rechts van deze autoweg lig
gende. aantrekkelijke be
stemmingen, bevordert.
Het zijn onder meer deze ver
plaatsingsfaciliteiten die een
vakantieverblijf waar dan
ook in Limburg, een
perspectief van afwisseling,
van verscheidenheid in de be
reikbare nabijheid, kunnen
bieden.
De verblijfsaccommodatie in
Limburg werd door de jargn
bij voortduring uitgebreid.
Over het gehele gebied ver
spreid ontmoet men bunga
lowparken. campings en ter
reinen voor zomerhuisjes. De
vakantiebungalows en zo
merhuisjes zijn al vroeg gere
serveerd voor het hoogsei-'
zoen en op de grotere terrei
nen vrijwel niet meer voor
verblijf in juli en de eerste
helft augustus te huur. Voor
caravans en tenten zijn nog
plaatsen op de campings be
schikbaar doch tijdige aan
melding verdient aanbeve
ling.
Particuliere pensions en ap
partementen zijn voldoende
voorhanden. Men moet daar
bij bedenken dat onder ap
partementen ook worden ver
staan tot vakantieverblijf in
gerichte kasteeltjes en boer
derijen. Een voordeel is dat
Limburg ruim voorzien is van
zwembaden, recreatie-oorden
en watersportcentra.
Voor wie in Limburg vakan
tie wil vieren is het altijd
raadzaam van tevoren te in
formeren naar de mogelijk
heden. De plaatselijke WV's
verstrekken informatie. Van
zelfsprekend zijn de ver
blijfsmogelijkheden buiten
het hoogseizoen ruimer.
Naast de hierbovengenoemde
verblijfsmogelijkheden kent
Limburg een grote verschei
denheid in hotels in verschil
lende categorieën
Gezinsvakanties
Vooral voor families met kin
deren die hun vakantie kam
perend willen doorbrengen of
een bungalow of vakantie
huisje hebben kunnen be
machtigen, liggen de beste
mogelijkheden wel op de gro
te terreinen in noord- en mid
den-Limburg.
De accommodaties zijn hier
voor verblijf in familiever
band zeer geschikt terwijl
uitstapjes vanuit deze streek
naar alle streken in Limburg
gemakkelijk binnen het be
stek van een dag kunnen wor
den uitgevoerd.
Dat geldt evenzeer voor de
zoekers naar een rustige wan
delvakantie die het meest
aantrekkelijk lijkt in de klei
nere plaatsen in het zuiden
zoals Epen, Slenaken en
Geulle waar evenals in de
overige streken van de pro
vincie nog goede hotelmoge
lijkheden te vinden zijn.
Hier. evenals in plaatsen als
Gulpen. Valkenburg, Wittem
en ook Maastricht kan men
gerenommeerde hotels vin
den die een comfortabel ver
blijf te bieden hebben.
De categorie die men tegen
woordig wel met "jong vol
wassenen" pleegt aan te dui
den. zal bij voorkeur een ver
blijfplaats zoeken in of vlak
bij Valkenburg. Valkenburg
is de laatste jaren behalve een
bezoekscentrum vanwege de
bezienswaardigheden een
ontmoetingsplaats voor deze
groep jeugdigen geworden
Dit wordt mede in de hand
gewerkt door de aanwezig
heid in diverse gelegenheden
van „levende" muziek.
Cultureel
De toenemende tendens om
Van de Limburgse kastelen zijn er in feite nog twee te bezichtigen, Hoensbroek en „Genhoes" in Oud-
Valkenburg. In kasteel „Genhoes" (foto) is thans een „William-Halewijn"-expositie ondergebracht.
meer activiteit en waar moge
lijk cultuur „in de vakantie te
doen" kan in de provincie
Limburg tot z'n recht komen.
Dë rivier de Maas biedt door
de hele provincie heen een
karakteristiek landschaps
beeld wat evenzeer het geval
is met de nog goeddeels au
thentiek gebleven
kerkdorpen. In het noorden
en midden zijn steden als
Roermond en Venlo als cultu
rele èn als inkoopcentra van
betekenis terwijl het „witte"
Thorn, een uit de tiende eeuw
daterend, gaaf momumen-
tenstadje extra aandacht ver
dient.
Het door België en Duitsland
omringde Zuid-Limburg is
vanouds de toeristische
trekpleister voor tallozen. Het
is geologisch interessant door
z'n krijtbodem. de mergel
steenformaties, in een door
heuvels, grotten en beken ge
accentueerd heuvel
landschap dat op punten als
de St. Pietersberg in
Maastricht en het „Drielan
denpunt" in Vaals een duide
lijk uitheemse impressie bij
de bewoner van de „lage lan
den" achterlaat.
Nog steeds trekken de oude
kasteeltjes, vakwerkboerde
rijen en kasteelboerderijen
de aandacht, evenals de voor
al in Valkenburg geconcen
treerde. in de mergelsteen uit
gehouwen grotten in Valken
burg die kunnen worden be
zocht. De imitatiekolenmijn
in Valkenburg blijkt de
laatste jaren te zijn aangepast
en geeft een duidelijke indruk
van het mijngebeuren.
Interessant overigens zijn de
mergelgrotten van de St. Pie
tersberg waar behalve
handtekeningen van eeuwen
geleden zoals van Napoleon,
ook nog de sporen zijn te zien
van verblijven tijdens de
laatste wereldoorlog.
De visserijsport heeft door de
uitbreiding van de forel-
lenkwekerij in Gulpen nieu
we mogelijkheden gescha
pen. Het prettige is dat de
gehele familie, door de erbij
gelegen speeltuin onder meer.
er prettig kan verblijven. Ook
voor de watersporters is een
aantrekkelijk object in zuid-
Limburg aanwezig in de
vorm van het varen per kajak
of kano (ëen- of tweeper
soons) over het stuk niet be
varen Maas. Men kan afvaren
uit Bunde en wordt per auto
met boot en al weer opge
haald in Berg a.d. Maas. De
aanwezigheid van stroomver
snellingen in het traject geven
aan de tocht een element dat
aan „wildwatervaren" doet
denken. Voor de sportievelin-
gen dus
Een verblijf in Maastricht
tenslotte kan een zeer veelzij
dig karakter dragen. De stad
heeft een ruim aantal culture
le mogelijkheden. uit
gaansmogelijkheden en is'een
uniek uitgangspunt voor dag
tochten naar het buitenland.
Met Luik en Aken op dertig
kilometer. Brussel en
Antwerpen op honderd kilo
meter afstand, is zelfs een
dagtrip de moeite waard.
Welhaast overbodig te ver
melden dat de ANWB ook in
Limburg een aantal toeris
tische autoroutes uitzette, de
„Peel en Maasroute", de
„Limburgiaroute" en de
..Mergellandroute". Voor wat
meer informatie zijn de
ANWB-brochures „Waar
naar toe vandaag", nrs. 14 en
15 resp. betrekking hebbend
op noord- en midden, en op
zuid-Limburg, actueel terwijl
de eveneens door de ANWB
uitgegeven wandelgids „Per
auto en te voet" nr. 6 de wan
delaars goede diensten kan
bewijzen.
gelijkheden, die, hetzij voor
een dagje-uit of voor een va
kantieverblijf in het Bra
bantse. van belang kunnen
zijn. Wat dat laatste betreft,
moet men weten dat er op
het eerste gezicht eigenaardig
maar verklaarbaar ook ten
aanzien van het toeristenbe
zoek verschil bestaat tussen
West- en Oost-Brabant. Er
zijn in deze provincie 200
campings en 30 bungalowpar
ken en ook de pension- en
hotelaccommodatie is heel
royaal uitgevallen. Daarbij
kan men dan ook weer kiezen
tussen druk en stil en tussen
luxe (zo uit de slaapzaak naar
de beauty-shop!) en eenvoud.
Maar in West-Brabant heb
ben zóveel Randstedelingen
een huisje of een vaste plaats
op een camping dat dit stuk
van de provincie al heel gauw
volloopt. Aan de oostkant
daarentegen is plaats genoeg,
vooral in de buurt van de
Peel. Daar zijn altijd nog wel
mogelijkheden, zelfs voor de
vakantieganger, die zich op
het laatste nippertje aan
meldt voor een huisje of een
campingplaats. De streek-
VVV's in Helmond en Oss zijn
daarvoor te benaderen.
Dagje uit
West-Brabant met het vlakke
populierenland in het noord
en en zijn prachtige bos- en
heidegebied in het zuiden
biedt dus minder kans op on
derdak aan de incidentele va
kantieganger. Maar een een
daags uitstapje er naar toe
kan ook al een groot genoe
gen zijn. Hier vooral zie je dat
Brabant alles heeft.
Er kan gevaren worden in De
Biesbosch (Drimmelen, Lage
Zwaluwe) of op de Oos-
terschelde (Bergen op Zoom).
Er kan gezwommen en ge
luierd worden in het Bosbad
Hoeven. Er kunnen eindeloze
zwerftochten te voet. per
brommer of op de fiets wor
den gemaakt in de befaamde
bossen bij Breda en Chaam
en in de Wouwse Plantage. Er
kan ook naar hartelust wor
den gedwaald over bijvoor
beeld de Rucphense heide,
die over de Belgische grens
doorloopt naar de
Kalmthoutse heide. Het is
daar geweldig mooi. Maar
hetzelfde moet gezegd wor
den van de vele andere weel
derige natuurgebieden, die
Brabant heeft. Van de bossen
en de vennen rond Oister-
wijk. De Loonse en Drunense
halve in West-Brabant en in
de Peel overal bij de WV's
worden geregeld.
In Schijndel zit een man, die
een verzameling
boomstronken heeft, waarin
van alles is te zien. En als ik
dan verder van de hak op de
tak mag springen: in het bij
Vlijmen gelegen Nieuwkuijk
(niet: Cuyk) laat een mole
naar zien hoe hij graan maalt
en er bovendien het enige, on
vervalste volkorenbrood van
bakt. De molen is te be
zichtigen. Bij het kleine zakje
meel, dat je je natuurlijk laat
aansmeren, krijg je een re
cept voor het bakken van ou
derwetse boerenmik.
Bij de VW Breda kan voor
een groepje introductie wor
den verkregen bij de potten-
bakkende paters van de Pau-
lusabdij in Oosterhout. En
om nog even bij bakken te
blijven nu weer van brood
jn Luijksgestel is pas het
Kempisch Bakkerijmuseum
geopend, waarin ook weer
naar oude trant wordt ge
werkt. In Eindhoven is een
vogeltjesmuseum. in
Sprang-Capelleeen rommelig
ingericht „Curiosahuys" met
vele oude Brabtantse zaken,
die nog te koop zijn ook.
In de toren van de oude Her
vormde kerk van Woudri-
chem (net als Heusden met
zijn molens aan de waterkant
een waar juweel!) is een klein
museumpje ingericht over de
vroegere riviervisserij. Maar
er zijn zoveel van die kleine,
niet op de massa gerichte leu
ke dingen dat ook zij niet op
te sommen zijn. Wederom dus
maar verwezen naar de
WV's. die er alles van weten.
Kinder-attracties
Toch nog wel even de nadruk
er op gelegd dat Brabant ook
aan kinderen veel meer te bie
den heeft dan pretparken al
leen. In Breda bijvoorbeeld
heeft men veel succes met
...De kleine speurneus", een
autopuzzeltocht waarbij de
kinderen pa of ma vertellen
hoe er moet worden gereden.
Willen ze op speelse wijze een
historische stad ontdekken
dan kunnen ze op stap met de
reuzenfolder „Met open ogen
door Den Bosch". Dwalen
door oude steden aan de hand
van beschrijvingen is voor
het gehele gezin behalve m
Den Bosch ook mogelijk in
Breda. Heusden. Grave.
Roosendaal en Bergen op
Zoom. Voor fiets- en wandel-
Het kasteel in Gemerden
;een provincie met zoveel toeristische trekpleis-
s Noord-Brabant. Van die massadingen bedoel
i, zoals het Evoluon, de Efteling, het Autotron,
Bergen, het Eurostrand en de andere
die in Brabant niet zo moeilijk te vinden
het seizoen trekken deze magneten dag in dag
duizenden tot zich. Leuk allemaal hoor,
voor kinderen, die zich er uitstekend wéten te
Maar met Brabant zelf heeft dat allemaal
van doen
tfiï1
ptisch gelegen Brabantse boerderij
duinen en het als zandverstui
ving minder bekende maar
ook zeer aantrekkelijke Ka-
dettenkamp bij Terheijden.
Van de Staatsbossen St Anto-
nis tussen Uden en Boxmeer
en van de Campina bij Box
tel. De Meierij van Den
Bosch, waar Boxtel net niet in
ligt, is eveneens een interes
sant gebied. Vraag bij de
streek-VW in de provincie
hoofdstad maar eens naar de
autoroute, waarbij je langs
een boer komt bij wie je zo op
de koffie kunt. Of naar die.
welke naar de befaamde
klompenmakers van Schijn
del en St Oedenrode leidt.
Ook in Noordoost-Brabant
zijn attractieve routes uitge
stippeld. Ze voeren langs mo
lens en naar de prachtige klei
ne stadjes, die zo kenmer
kend zijn voor dit gebied.
Vergeet hier niet een bezoek
te brengen aan het ter bezin
ning opgerichte Oor
logsmuseum in Overloon. Het
Kempenland biedt onder
meer het prachtige Leender-
bos en de Strabrechtse heide
onder Eindhoven, de mooiste
(nu toch de overtreffende
trap!) van Brabant. Juist het
stuk, waarop een herder zijn
schaapskudde leidt, is be
schermd en helaas laat de
man zich vrijwel nooit zien.
Peelland
En tenslotte het unieke Peel
land met zeldzame flora en
fauna in het natuurreser
vaat. waarin drie wonder
schone wandelingen zijn uit
gezet. Wie daar meer over wil
weten vervoege zich bij de
boerderij „Mijl op zeven", die
als bezoekerscentrum is inge
richt. Hier in Asten is
ook de combinatie van het
boeiende natuurstudie-
centrum Jan Vriends en het
beiaard- en klokkenmuseum
Nu ik het over deze
„attracties" maar dan een
van verfijnd karakter heb
wil ik er toch nog enkele noe
men omdat ze niet zo alge
meen bekend zijn.
Rondvluchten
Weet dan dat van het vlieg
veld Seppe bij Hoeven (waar
ook de volkssterrewacht Si
mon Stevin te bezoeken is)
dagelijks rondvluchten wor
den gemaakt boven Breda en
de Deltawerken en dat je niet
naar Schotland behoeft te
gaan om een huifkartocht te
maken. Dat kan namelijk be-
Een „historische" Brabander. Hij zit al eeuwenlang op
een luchtboog van de St. Jan In Den Bosch
tochten in de vrije natuur met
als doel bijvoorbeeld een van
de Brabantse kastelen (Loe-
vestein bij Woudrichem,
Heeswijk. Maurik bij Vught.
Aldendriel in Mill en Gemert)
zijn routeboekjes verkrijg
baar. Die zijn niet alleen han
dig. maar vaak ook nodig
In het wijde Brabantse land
ben je namelijk zo een heel
eind weg en is de kans zo af
en toe te verdwalen niet
denkbeeldig. Wil je met min
der inspanning toch ver ko
men en veel zien dan is er
voor enkele guldens in elke
lijndienstbus een
„zwerfkaart" te koop. waar
mee je een dag lang van hot
naar her kunt rijden.
Cultuur
Ik heb het bij dit alles dan nog
niet eens gehad over de tallo
ze culturele genoegens, die
het zwierige Brabant biedt,
over de zomerevenementen.
over de befaamde koffietafel,
over de mogelijkheden voor
sport en spel. Er zijn bijvoor
beeld over de gehele provin
cie verspreid zestig maneges,
waarvan er vele dagtochten
en ruiterkampen organise
ren. Maar wat Noord-
Brabant allemaal in petto
heeft laat zich nu eenmaal
niet in kort bestek beschrij
ven. Een fantastisch vakan
tieland vlak bij huis. dat is
het.
VVV West-Brabant Breda,
tel. 076-132150, Midden
Brabant Tilburg 013-136131.
De Meierij Den Boscb 073-
123071, Noordoost Brabant
Oss 04120-24695, Kempen-
land Eindhoven 040-24300,
Peelland Helmond 04920-
36342.
Zoom en Breda, Midden-
Brabant met Tilburg als mid
delpunt, de Meierij van Den
Bosch. Noord-oost-Brabant
met allemaa. kleine stadjes
zoals Grave, Cuyk en Rave-
stein, de streek rond
Eindhoven, die Kempenland
heet. en ik durf niet „lest
best" te zeggen want je kunt
Brabant niet met de trappen
van vergelijking beoordelen
het Peelland, waarvan een
groot gedeelte bestaat uit het
natuurreservaat „De groote-
peel"
Accommodatie
Het is volstrekt onmogelijk
volledig te zijn over de met
enkele namen al aangeduide
grote toeristische attracties.
Dat is niet nodig ook. want in
Oss. Helmond. Eindhoven.
Den Bosch. Tilburg en Breda
zijn zeer actieve streek-WV's
gevestigd, die op aanvraag
graag en met Brabantse gul
heid documentatiemateriaal
toezenden.
Nuttiger lijkt het me een in
druk te geven van andere mo-
rukke gedoe is juist in
met het wezen van het
iVant al kun je moeilijk
dat het leven in de
en in de kleinere maar
al.) een centrale rol spelende
[olkingscentra er gezapig
toe gaat, je behoeft niet
van de hoofdwegen af
om in de serene rust
ekend natuurschoon
te komen, waar je
vooral als je stadsmens
als het ware door wordt
Het gemoedelijke
is werkelijk een
land.
eenheid
provincie heeft de eige-
dat zij geen een-
bedoel daarmee dat
twee „Braban-
west en oost die
van elkaar ver-
En als je een zeer
onderscheid wil
dan moet je het zelfs
over zes delen, die al-
eigen kenmerken heb-
Dat zijn dan: West-
tussen Bergen op
