Voor de vogels bij huis
kunnen we heel wat doen
'Nog open vraag of collectieve uitgaven
dan wel primaire inkomens minder moeten'
Personalia
Journalisten mogen nu
lid worden van nieuwe
federatie van vakbonden
Bestuursmoeilijkheden
aan universiteit na
spieken van studenten
Zolang er sneeuw is, is drinkwater niet nodig
Meisje na val op
ijs overleden
Telefoonkosten bij
treinkaping Beilen
hoger dan verwacht
GIGANTISCHE
OPERATIE
Vorige week zondag pakte weer iemand
het half miljoen in de Lotto.
Voor 7 kwartjes kunt u óók rijk
worden. Deze zondag al.
pINSDAG 3 FEBRUARI 1976
BINNENLAND-KUNST
TROUW/KWARTET 9
door Henk van Halm
AMSTERDAM We zitten vol-
op in de winterkou. De meesten
van ons zullen er blij om zijn,
want eindelijk konden de schaat
sen uit het vet. En tenslotte heb
ben we centrale verwarming of
anders wel een goede kachel.
Maar voor de vogels kan zo'n
'ouderwetse winter' hard aan
komen. Ze verkleumen in de
snerpend koude oostenwind en
kunnen in de hard bevroren
grond geen voedsel vinden.
In de afgelopen week hebben me
rels, kramsvogels en koperwieken
vrijwel alle nog bessen dragende
heesters als cotoneaster, vuurdoorn
en liguster van hun vruchten be
roofd. In de kleiner wordende wak
ken drommen meerkoeten en een
den samen en zielig ineengedoken
staan reigers aan de slootkant.
De strenge winter van 1962/'63
heeft vele duizenden vogels het
leven gekost, maar er zijn in die
tijd ook duizenden door vogellief
hebbers gered. Met de ervaringen
die toen zijn opgedaan, is te voor
komen dat er weer zoveel slacht
offers vallen, als deze vorstperiode
lang aanhoudt.
Iedereen kan gemakkelijk in zijn
eigen tuin of bij zijn eigen huis of
flatgebouw voor de zangvogels zor
gen die daar verblijven. Op een
voertafel, zo hoog dat katten er niet
op kunnen springen, kan men aller
lei keukenafval kwijt: bruin brood,
kaaskorsten, aardappelen en stuk
ken vet. Denk erom dat het voer
niet te veel zout mag bevatten. Een
dak op de voertafel tegen besneeu
wen is niet absoluut nodig.
Veel vogels komen niet op een
voertafel. Dat zijn meest die soorten
die gewend zijn him voedsel op de
grond te zoeken, zoals de lijsters.
Aan de luwe kant van een heg of
een schutting kun je daarvoor een
voerplaats maken, waar eerst de
sneeuwv moet worden weggeruimd.
Rotte appels, appelschillen en klok
huizen kun je er neerleggen en
roodborstjes eten graag havermout
zo uit het pak.
Vet
7et is een van de voornaamste be
hoeften van vogels, als het vriest.
Je kunt zelf vetbollen maken door
gesmolten reuzel te vermengen met
zonnepitten, hennep en vogelzaad
en dat met een draad erin te laten
stollen in een halve cocosnotedop
of in een bakje. De cocosnoot kun je
zo ophangen, het bakje kun je beter
verwijderen door het even in heet
water te zetten, waarna de vetbol
er gemakkelijk uit te trekken is.
Vooral mezen zijn er meteen bij,
maar ook spreeifwen en mussen
weten zich er wel aan vast te klam-
Rustende meerkoeten by een wak, liggend op de sneeuw. Tegen vastvriezen helpt het neerleggen
van riet of stro. Foto: Henk van Halm
pen en er wat van af te krijgen.
Hang geen halve cocosnoten met
het vruchtvlees erin op: vogels krij
gen darmstoornissen van cocos en
bovendien beschimmelt het snel.
Pinda's zijn wel goed: je kunt ze
aan een draad geregen of in een
netje gebonden ophangen. Het zijn
niet alleen "He mezen die erop af
komen, maar ook sijsjes.
Water met suiker
Zolang er nog sneeuw in niet hele
maal bevroren toestand is, is drink
water voor de vogels niet nodig.
Ze pikken de sneeuwkorrels op en
laten die in de snavel smelten. Als
we water moeten neerzetten, moe-
ter^ we er wel voor zorgen dat de
vogels er geen bad in kunnen ne
men. Gaas erover helpt en om snel
bevriezen te voorkomen kan er wat
suiker (geen zout!) in worden op
gelost, wat het vriespunt verlaagt.
Tot zover wat we voor de vogels
rondom het huis kunnen doen.
Moeilijker is het de watervogels te
verzorgen, die zich hebben verza
meld bij open water, dat vaak niet
goed te bereiken is. Het is met na
me voor deze "vogels dat het Natio
naal Comité Wintervoedering van
Vogels optreedt. Als u een water
vogelconcentratie opmerkt, waar
niet gevoerd wordt, kunt u het bes
te dit comité waarschuwen (tele
foon 070-463468 of 070-865467).
Zelf in uw eentje voeren heeft wei
nig zin, want de aantalen vogels
zijn te groot om dat op een bevre-
Hulp watervogels
is veel moeilijker
digende manier te doen. Wilt u toch
niet werkeloos toezien, dan kunt u
ook bij het comité vragen welke
actiecomité's er in uw omgeving
bezig zijn en u daarbij aansluiten.
Om aan voldoende voedsel te ko
men moet de medewerking van
abattoirs, vis- en groentehandelaren,
maalderijen en vetsmelterijen ver
kregen worden. Dit alles vergt een
organisatie die ruim voor de vorst-
inval al voorbereid moet zijn.
Schillen met klei
Zijn er in uw buurt eenden die
door omwonenden gevoerd worden,
strooi dan behalve brood ook fijn
gesneden aardappelschillen, liefst
met zoveel mogelijk klei er nog aan.
Scherp zand door het voer mengen
helpt ook de spijsvertering in con
ditie te houden. Gehakte boeren
kool is uitstekend eendevoer, dat
even graag door meerkoeten en
waterhoentjes wordt gegeten. Voor
al meerkoeten rusten vaak op het
ijs rondom wakken, waar ze gemak
kelijk aan vastvriezen en dan een
prooi worden van ratten, kraaien
en meeuwen. Om dat te voorkomen
kunt u stro rondom de wakken uit
spreiden, waarop de vogels kunnen
rusten. Tegen wegwaaien kunt u
eerst een paar emmers water over
het ijs gieten, waar het stro aan
vastvriest.
Reigers in nood
Reigers zijn moeilijk te helpen, be
halve door grote bijten open te hou
den, waar ze nog wat vis kunnen
vangen. Als een wak dichtvriest,
gaan reigers vrijwel niet op zoek
naar open water, maar wachten
gelaten op de dooi. Dat betekent
vaak wachten op de dood, omdat ze
voor de dooi al te zeer verzwakt
zijn om nog uit zich zelf voedsel op
te nemen. Ongezouten visafval en
in stukken gesneden wijting, uitge
strooid bij de wakken waar ze ver
toeven, eten ze wel, als ze daar nog
de kracht voor hebben.
Tenslotte nog een paar waarschu
wingen: als u watervogelconcentra
ties ziet, kom er dan niet te dicht
bij, want elke verontrusting roept
vluchtreacties op, die de vogels no
deloos energie kosten. Als u ver
kleumde vogels vindt, zet ze dan
niet bij de verwarming of voor de
kachel, maar houdt ze in een on
verwarmd, maar vorstvrij vertrek.
Als ze uit zich zelf voer aannemen,
zijn ze meestal wel te redden; doen
ze jlat niet en moeten ze gedwon
gen worden om te eten, dan kost
dat veel werk en zorg en men boekt
er doorgaans weinig resultaat mee.
Voorlichting Tot hoofd van de af
deling public-relations, voorlichting
en documentatie van de rijksuniversi
teit in Utrecht is benoemd de heer
A. Kormelinck (40). Hij volgt dr.
Anne van der Heiden op. die be
noemd is tot parttime docent in de
massacommunicatie der pedagogische
en andragogische wetenschappen.
Overleden Op 57-jarige leeftijd is
in Rijswijk overleden drs. G. van
Lieshout, staatkundig medewerker
van 'Het Binnenhof en de 'Leidse
Courant' en conrector van het Lode-
wijk Makeblijde College in Rijswijk.
Tot 1964 was hij volledig in de jour
nalistiek werkzaam, in 1964 ging hij
over naar het onderwijs maar bleef
medewerker aan genoemde bladen.
'Schakenboscli' Het bestuur van de
vereniging 'Ned. Hervormde stichtin
gen voor zenuw- en geesteszieken*
heeft tot geneesheer-directeur van
haar psychiatrisch centrum 'Scha-
kenbosch' te Leidschendam benoemd
de zenuwarts dr. C. Buis, nu funge
rend geneeskundig hoofdinspecteur
voor de geestelijke volksgezondheid.
Hij volgt dr. M. H. Cohen Stuart op,
die benoemd is tot geneesheer-direc
teur van het Delta-ziekenhuis in
Poortugaal.
Van een verslaggever
UTRECHT Het bestuur van de Nederlandse vereniging van jour
nalisten (NVJ) is door de verenigingsraad gemachtigd, zich aan te
melden als lid van de Federatie Nederlandse Vakbeweging, die door
NVV en NKV is gevormd. In de verenigingsraad waren 44 stemmen
voor 5 tegen en 1 blanco.
De vergadering verwierp een voor
stel van de afdeling Friesland om het
besluit een half jaar uit te stellen en
in die tijd een enquête onder de leden
te houden. Het bestuur van het Cen
trum voor christen-journalisten, een
uit de vroegere Protestants-Christe
lijke Journalistenkring ontstaan be
zinningscentrum dat banden heeft
met het CNV, is teleurgesteld over
het besluit van de verenigingsraad
en zal een bijeenkomst beleggen voor
degenen die bezwaar tegen de aan
sluiting by de Federatie hebben.
Het bestuur van dit bezinningscen
trum meent dat er in feite een einde
is gemaakt aan het bestaan van de
NVJ als algemene organisatie, omdat
een aantal journalisten dat aanslui
ting bij de FNV op grond van ver
schillen in maatschappij-opvatting on
aanvaardbaar vindt, de NVJ zal ver-
Van onze onderwij sredactie
AMSTERDAM Vier studenten van de universiteit van Amsterdam
zijn betrapt op spieken, terwijl ze het doctoraal tentamen deden in
het strafrecht. Deze fraude heeft niet alleen gevolgen gehad voor de
juridische studenten, maar ook bestuursmoeilijkheden veroorzaakt
aan de universiteit van Amsterdam.
De hoogleraren yan de studenten, de
professoren Heyboer en Rüter hebben
de rechten-studenten een verklaring
laten tekenen, waardoor zij zichzelf
uitsloten van de drie komende exa
mens. Deze maatregel komt neer op
een studievertraging van een half
jaar tot negen maanden. Door het te
kenen van de verklaring voorkwa
men de studenten in de rechten, dat
hun fraude werd voorgelegd aan de
officier van justitie. De maatregel is R0ffl0incnt
genomen na overleg mef de rector-
magnificus.
studenten wel aan de volgende ten
tamens kunnen deelnemen en alleen
voor het tentamen, waarbij zij spiek
ten, onvoldoende krijgen.
De decaan prof. mr. P. A. Stein heeft
na de motie van wantrouwen van de
universiteitsraad laten weten, dat hij
overweegt af te treden. Hij zal zijn
beslissing meedelen aan het algemeen
bestuur van de universiteit.
Motie
De faculteitsraad heeft vervolgens,
omdat er nog al wat kritiek was op
de maatregelen tegen de studenten,
de zaak behandeld en een motie van
wantrouwen aangenomen tegen de
decaan van de juridische faculteit,
Prof. P. A. Stein. Deze functionaris
had volgens de faculteitsraad voor
een deugdelijker procedure moeten
zorgen.
Verder besloot de faculteitsraad een
brief te sturen met het verzoek de
maatregel terug te draaien. Het ziet
er echter niet naar uit, dat dit ver
zoek zal worden ingewilligd. Er
wordt zwaar aan getild, dat het hier
juist gaat om studenten in de rech
ten. Ook wordt gevreesd, dat by een
onvoldoende maatregel het hek van
de dam zal zijn tot het spieken door
studenten.
De faculteitsraad ziet dit alles min
der ernstig in en verlangt, dat de
De moeilijkheid, waarmee de Am
sterdamse universiteit worstelt is,
dat er geen tuchtreglement bestaat
tegen frauderende studenten. De
WUB (de wet universitaire bestuurs-
hervorming) schrijft een dergelijk re
glement voor. Op geen enkele uni
versiteit heeft men echter al kans
gezien het eens te worden over een
dergelijk reglement Voorheen was
het altijd de rector maginificus die
de pijnlijke gevallen van fraude bij
examens moest regelen.
De studenten zijn de verleiding ge
komen voor hun fraude door het
recht, dat zij by het doen van het
tentamen wetboeken in een bepaalde
uitvoering mogen meenemen. In die
wetboeken wordt soms wel eens een
aantekening gemaakt. Hierover was
nog nooit iemand gevallen.
In de wetboeken, met een losbladig
systeem komen enkele blanco pagi
na's voor. Deze ruimte hadden de
studenten gebruikt voor uitgebreide
uittreksels van handboeken in het
strafrecht.
laten. Daarmee zou een eind komen
aan de acht jaar geleden tot stand
gebrachte eenheid van de Nederland
se journalisten, die voordien georga
niseerd waren in een algemene, een
katholieke en een protestantse jour
nalistenkring.
Het was al geruime tijd de bedoeling
dat de NVJ zich zou aansluiten bij
een federatie van de drie vakcentra
les. Toen deze federatie van de drie
niet doorging, kwam de NVJ voor
de keus te staan tussen aansluiting
bij de federatie van NVV en NKV,
bij CNV of 'categoraal' te blijven.
Zowel de FNV als het CNV wezen
'n dubbel lidmaatschap af. Wel is de-
NVJ met de federatie overeengeko
men dat het centrum voor christen-
journalisten de band met het CNV
kan handhaven, mits dit centrum bin
nen de NVJ uitsluitend als bezin
ningscentrum fungeert. Voorzitter J.
Lanser van het CNV heeft echter ver
klaard niet in te zien hoe de CCJ-
journalisten lid van de NVJ kunnen
blijven, omdat zij dan op twee spo
ren, de maatschappijvisie van de fede
ratie'en die van het CNV, terecht ko
men.
Het CCJ-bestuur zal op korte ter
mijn na beraad in eigen kring
een vergadering beleggen voor Jour
nalisten die zich niet met de aanslui
ting kunnen verenigen. H. G. Die-
mer, C. Francken en mr. A. Stem
pels. ereleden van de NVJ. zullen als
de NVJ zich bij de FNV zal aanslui
ten, hun erelidmaatschap opzeggen,
zo hebben zij de NVJ laten weten.
VENRAIJ De 14-Jarlge A. Jans
sen uit het Limburgse VenraiJ is na
een val op het Ijs om hel leven
gekomen. Het meisje was zondag
tijdens het baantje glijden op het
ijs gevallen. Zij bezweek gistermor
gen in een ziekenhuis in VenraiJ
aan de opgelopen verwondingen.
Van een verslaggever
BEILEN De telefoonkosten die
gemaakt werden tijdens de treinka
ping in Wijster zijn aanmerkelijk
hoger dan aanvankelijk werd ge
schat. Het bedrag wat aan de over
heid in rekening zal worden ge
bracht is 43.000 gulden, zo heeft de
gemeentesecretaris van het. Drentse
Beilen gisteren meegedeeld. Aan
vankelijk had het telefoondistrict
de telefoonkosten op 18.000 gulden
geraamd. De journalisten in het
perscentrum blijken voor rond
20.000 gulden getelefoneerd te heb
ben. Bij dit bedrag zijn niet inbe
grepen de kosten van nlet-automa-
tische binnenlandse en buitenland
se gesprekken. Wel inbegrepen zijn
de kosten van de TT voor aanleg
van extra lijnen en diverse bijkom
stige werkzaamheden.
L. de Graaf, tweede voorzitter van het CNV:
een
door Johan van Workum
UTRECHT 'Er wordt te gemakkelijk vanuit gegaan dat die 1-procent norm van minister Duisen-
berg een hard gegeven is. Maar voor ons staat nog lang niet vast of je de bezuiniging moet zoeken
in de collectieve sfeer (overheidsuitgaven, sociale uitkeringen) of bij de primaire inkomens (zoals
de lonen)
Dat zegt Lou de Graaf, tweede voorzitter van het CNV, over het voornemen van het kabinet om vóór
1981 tien miljard bezuiningd te hebben. Het kabinet heeft 'nogal vlug' de cijfers opgesteld, onvol
doende uitgedacht, vindt De Graaf.
één wet, in plaats van de algemene
wet gezondheidszorg naast de wet
gezondheidsvoorzieningen (ter ver
vanging van de bestaande, beperkte
wet ziekenhuisvoorzieningen). De
financiering zou dan moeten ko
men uit de algemene middelen (be
lastingen, aardgasbaten) in plaats
van uit sociale premies. Je krijgt
dan zoiets als bij onderwijs. Daar
zijn ook de voorzieningen en de
financiering uit de algemene
middelen geregeld ln dezelfde
wetten.'
'Beperking van collectieve uitgaven
betekent vaak slechts verschuiving
van lasten. De mensen moeten
meer dingen zelf gaan betalen, zo
als bij invoering van een eigen
risico in bepaalde sociale verzeke
ringen, of bij vermindering van
rechten op sociale uitkeringen. Aan
de ene kant verlaag je de lasten,
maar aan de andere kant neem Je
de mensen ook weer iets af. Het
kabinet wil de economisch aktieven
er ln elk geval jaarlijks een beetje
In inkomen op vooruit laten gaan.
Maar kan dat wel terwijl anderen
er dan op achteruit gaan?'
Een andere onbeantwoorde vraag
voor De Graaf is. of we de inkom
sten uit ons aardgas niet nog wat
langer kunnen gebruiken. De socia
le uitkeringen zouden dan meer
dan thans betaald kunnen worden
uit de algemene pot van belasting
geld en gasbaten. Voor de werkge
vers kunnen dan de sociale pre
mies, en dus de arbeidskosten, om
laag.
Niet priegelen
Maar ook al ls die discussie nog
niet af. toch vermoedt De Graaf
dat de collectieve uitgaven aan
herwaardering toe zullen blijken.
'In dat geval wordt terecht op de
eerste plaats gedacht aan de kin
derbijslag. Die ls het meest discuta
bel.' Je eou dan kunnen denken
aan bevriezing of zelfs afschaffing
van kinderbijslag voor het eerst en
tweede kind. Maar dat vindt De
Graaf eigenlijk toch slechts 'priege
len in de marge'.
De Graaf wil de zaak fundamenteel
aanpakken. 'Het hele systeem ,van
kinderbijslag en kinderaftrek moet
op de helling. Voor kinderen tot en
met 17 jaar moet er een bijsla gen -
regeling komen, waarbij de bijsla
gen minder zijn naarmate het ge
zinsinkomen hoger is.'
De CNV'er weet nog niet bij welke
inkomensgrens in zijn plan de kin
derbijslag en -aftrek helemaal nul
zou moeten worden. 'Dat. hangt
vooral af van het antwoord op de
vraag hoeveel je met dit nieuwe
systeem wilt bezuinigen. In elk ge
val moet die bovengrens veel hoger
komen te liggen dan 25.000 die
Den Uyl heeft genoemd, en ook
hoger dan 35.000, hoewel daar de
bijslagbedragen al wel lager kun
nen worden. De middengroepen
worden toch al zwaar belast
Negatieve belasting
Deze nieuwe bijslagregeling zou
door de belastingdienst kunnen
worden uitgevoerd, vermoedt De
Graaf. De bijslag zou met de ver
schuldigde loonbelasting kunnen
worden verrekend. Aan gezinnen
met meer recht op bijslag dan te
betalen belasting zou een 'negatie
ve inkomstenbelasting' worden uit
betaald door de belastingdienst.
Als voordeel van zo'n systeem ziet
De Graaf onder meer, dat voor lage
inkomens geen compensatie nodig
ls voor verlies aan kinderbijslag.
Dat zou bij afschaffing of bevrie
zing van de bijslagen voor de eer
ste twee kinderen wel nodig zijn.
De KVP-gedachte om de bijslag en
aftrek voor verdere kinderen on
aangetast te laten, ook voor hogere
inkomens, 'gaat mij te ver. Met een
hoog inkomen mag je best zelf
financiële verantwoordelijkheid
dragen voor een groot gezin', vindt
De Graaf.
Sprekend over bezuiniging en kos
tenbeheersing kan niemand voorbij
gaan aan de gezondheidszorg. Het
kabinet werkt aan een nieuwe
volksverzekering tegen medische
kosten, de 'algemene wet gezond
heidszorg'. ter vervanging van de
ziekenfondswet, de particuliere ver
zekeringen tegen ziektekosten en
de AWBZ (volksverzekering tegen
bijzondere ziektekosten zoals voor
inrichtingen) De nieuwe wet drelei
nu echter vast te lopen op de vraag
wie zal dat betalen.
De Graaf- 'Bij mij rijst de vraag o'
Je n4^t de weg die de finance"
regelt en de wet die de voor'
gen regelt, moet samenvoegen
Afspraken
Een dergelijke situatie biedt vol
gens de CNV'er veel voordelen. Er
kan beter worden gepland, gecoör
dineerd, georganiseerd. Er moeten
bijvoorbeeld afspraken komen tus
sen ziekenhuizen onderling over
verdeling van specialisaties. Vooral
ziekenhuisbedden zijn er thans in
bepaalde regio's al veel te veel.
Verder wil De Graaf op den duur
alle werkers in d egezondheidszorg
in loondienst zien. met een salarië
ring als voor ambtenaren, .zoals dat
ook in het onderwijs te zien is.
'Dan wordt het tevens mogelijk de
inkomens van medici zo te sturen
dat er geen uitspattingen meer
voorkomen. Waarom is het grootste
deel van het ziekenhuispersoneel
normaal in loondienst en zou dat
niet kunnen met het medisch per
soneel?
Begonnen zou kunnen worden met
alle personeel van inrichtingen en
gezondheidscentra In loondienst te
nemen. Voor solistisch opererende
medici zoals huisartsen, tandart
sen, sommige soorten specialisten,
zou er spoedig een vestigingsbeleid
moeten komen. 'Het is toch te gek
dat er in bepaalde streken ruim
voldoende tandartsen zijn, en ln
andere veel te weinig.'
Duidelijk minder warm loopt De
Graaf voor het idee om sociale
uitkeringen als AOW, bijstand,
AAW en WAO (arbeidsongeschikt
heid) niet langer te koppelen aan
het (netto) minimumloon, of aan
de doorgaans Iets lagere alge
mene loonstijgingen (is: welvaarts-
vast), of aan de kostenstijgingen
(is: waardevast). De Graaf wijst
erop dat de komende Jaren koppe-
ling aan de prijsstijging wel eens
duurder zou kunnen uitkomen dan
koppeling aan de lonen. 'Ik zeg
niet: die koppeling van AOW en
bijstand aan het netto minimum
loon moet zonder meer worden ge
handhaafd wij zijn bereid daar
over te praten. Wel zeg ik dit: als
er in de hoek van de sociale zeker
heid beperkingen moeten worden
aangebracht, kan dat alleen als dat
ook gebeurt voor vergelijkbare
voorzieningen voor overheidsperso
neel. voor het onderwijs, ook voor
ministers en Kamerleden. Je kunt
je geen ingrepen bij de particuliere
werknemers veroorloven, die je niet
doet voor het overheidspersoneel.'
In dit verband wijst De Graaf op
de pensioenen. Die voor ambtena
ren zijn welvaartsvast. zelfs tot het
hoogste salaris toe. Het bedrijfsle
ven heeft dit lang als ideaal nage
streefd. Maar nu lijkt het erop dat
dit ideaal geen werkelijkheid zal
kunnen worden. 'Dan moet Je gaan
overwegen of Je voor de ambtena
ren geen maximum pensioen zou
moeten invoeren, of in elk geval
het peneioen boven een bepaalde
grens 50 tot 60 mille bijvoor
beeld niet meer welvaartsvast
maken. Met de solidariteit ln de
sociale sector is het namelijk zo
dat ook laagbetaalden en 'modale'
werknemers meebetalen aan uitke
ringen van een hoogte waarop zij
zelf nimmer recht zullen hebben.'
e heer L. de Graaf
(ADVERTENTIE)
Haal meteen een formulier bij uw club of winkelier.