I
Kinderbijslag is altijd een
omstreden zaak geweest
dichtbij
yiijjW'
Commentaar Romme loodste nét voor tweede wereldoorlog wetsontwerp door Kamer
litiatief-
(etsontwerpen (1)
"Citiatief-
'etsontwerpen (2)
Winterse buien
weerrapporten
Sneeuwberichten
van jij naar u, van u naar jij
tegenzin
op schoot
kruis
gehaktoog
gehoord
»uouene7 *Hofte
IERDAG 24 JANUARI 1976
ET
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
rhijnlijk terecht voorspellen de
•Kamerleden Veder-Smit en
dat er m het Nederlandse
flement geen meerderheid zal zijn
or één van de drie initiatief-wets-
:rpen tot regeling van de zwan-
tapsafbreking. Zoals bekend is
de vorming van het kabinet-Den
afgesproken dat de regering ten
van de wetgeving op dit punt
initiatieven zou ontwikkelen,
de zaak helemaal zou overlaten
'an> de Kamers.
liggen nu drie initiatief-wetsontwer-
ter tafel. Het eerste is ingediend
de PvdA-ers Lamberts/Roethof
in feite alle strafrechtelijke
Jen weg te nemen voor een
die zwangerschap wil laten af-
(en de arts die deze handeling
richt).
kwam een voorstel van het
•kamerlid mevrouw Van Leeuwen
de KVP-er Van Schaik, die het
;en van de zwangerschap alleen
toestaan als de lichamelijk of
rlijke gezondheid van de vrouw
istig wordt bedreigd en dat alleen
pen erkende inrichting met registra-
„^■van alle gevallen.
■pjgt derde voorstel tenslotte is van de
g(\jp-ers Veder-Smit en Geurtsen, die
angerschapsafbreking willen toe
maar daarom heen een groot
waarborgen scheppen omdat
ortus, hoe men het ook wendt of
r~3rt, altijd betekent het ingrijpen in
lain, in welk stadium van ontwikke
het zich ook bevindt', zoals de
«fo-ers het zelf formuleren in hun
Ie week verschenen memorie van
op hun wetsontwerp.
dus nu drie wetsontwerpen en
innee samenhangend is er ook
ake van een driedeling in het parle-
bt. Ieder van de wetsontwerpen
I, zoals de zaken er nu bijstaan,
'^jjfots rekenen op de steun van tel-
j jis een andere minderheid van glo-
één-derde van de kamerleden,
pat-situatie, waarin niets geregeld
worden.
de praktijk betekent dat alleen
dat de gang van zaken, zoals
de laatste jaren in Nederland is
:id, wordt voortgezet. Door de
ikkeling van de laatste jaren (die
^gsir mede gegrond was op allerlei
jente rechterlijke uitspraken) is een
-"=*%tijk gegroeid van toepassing van
""thans bestaande wetten, die vrijwel
t réjk is aan de door Lamberts/Roet-
le j in hun wetsontwerp geschetste re-
^epg-
grond van deze analyse is het
lk fclijk te verwachten dat Lamberts/-
lr>ethof weliswaar alles zullen doen
111 een meerderheid te verwerven
'jjjr hun voorstellen, maar tegelijk
k geconstateerd worden dat zij en
»ed i medestanders er geen enkel be-
ne*g bij hebben één van de andere
r" ^Sontwerpen (die beide een beper-
>r Ié van de thans gegroeide praktijk
e nfckenen) te steunen.
laatste zou echter bijzonder naar
Dat lijkt een beetje op de hou-
vBg van 'als ik niets doe, krijg ik
lekker langs een heel andere weg
zin'. Zoiets mag in de politiek
ongebruikelijk zijn; in dit geval
het helemaal tegen de geest van
bij de kabinetsformatie gemaakte
ken zijn, waarin van ieder een
:ve medewerking werd gevraagd
hoe dan ook een juridische
;ing te vinden voor dit ethische
ileem.
eerder is in deze kolom blijk
(even van onze verontrusting en
pijstering over de in de laatste
fen op dit punt gegroeide praktijk;
[®rH ontwikkeling, die kennelijk helc-
1 enal stoelt op de gedachte dat wat nu
en Jmisch kan, in feite ook mag.
'n redenering is niet alleen verfoei-
De i vanwege de technocratische ach-
ond van waaruit zij ontstond
zij kan ook gemakkelijk leiden
afstomping van ons denken
lui4 nog een praktisch argument te
imen: men kan zeggen dat deze
2/jpussie kwetsend is of kan zijn voor
|ere vrouw, die in een eigen noodsi-
te aftie geconfronteerd is met de vragen
Br|dom zwangerschapafbreking. Als
chr4 waar is, geldt ook het omgekeer-
De thans gegroeide situatie van
gemakkelijk te vinden en bijna
iatisch te krijgen oplossing zal
kwetsend zijn voor elke vrouw
J in haar eigen situatie de nood van
2/^ kinderloosheid kent
ovef conclusie: als de minderheid
le 1 A*1" Lamberts en Roethof haar zin
krijgen door het (definitief) terug-
2/J akelen van een eeuwenlange ont-
ikeling waarin christendom en hu-
:t tynismc een moeizaam beslag hebben
regen op ons denken en waardoor
>eds meer elk menselijk leven als
t des unieks en waardevols wordt er-
rgafid (een feit waardoor bijvoorbeeld
ons denken over de moderne
1/1 Togsvoering en het geweld zo moei-
non is) dan moeten de CDA-ers en
VVD-ers maar samen een oplos-
g zoeken. Gezien de toon waarin
4/1 vrouw Veder en de heer Geurtsen
n memorie van antwoord hebben
^«schreven en waarin zij diepe ernst
gn ken met dc hierliggende mens- en
nde reldbeschouwelijke vragen, moet
b dergelijk gesprek mogelijk zijn.
.2 n
n
door Huub Elzerman
De kinderbijslag geboren uit
bittere armoede is eigenlijk
altijd een omstreden deel van ons
sociale verzekeringsstelsel ge
weest. Rooms-katholieke politici
hebben er zo'n halve eeuw ge
leden fel voor gevochten, socia
listen hebben de kinderbijslag
nooit helemaal vertrouwd en li
beralen hebben deze vorm van
gezinssteun bestreden omdat het
te veel geld kostte.
Voorstanders spraken tijdens de Ka
merdebatten in 1939 over sociale
rechtvaardigheid, over het terug
dringen van de verpaupering en over
steun aan het bijbelse gebod zich te
vermenigvuldigen. Tegenstanders
hoonden over een 'fokpremie', over
bevordering van het 'loszinnige hu
welijk' en van 'de moraal van het
redeloze dier'.
Veel van de historische onzin, die
toen in het parlement is uitgekraamd
door voor- èn tegenstanders zal niet
terugkeren in de discussies, die pre
mier Den Uyl met zijn uitspraken
over de afschaffing van de kinder
bijslag, heeft losgemaakt. Maar de
hoogtepunten van toen: de kosten
voor de werkgever, de economische
malaise, de inkomenspolitiek, het so
lidariteitsbeginsel en het bevolkings
vraagstuk zijn actueel genoeg om
ook nu voor een politiek relletje te
zorgen. Ten slotte hoort Den Uyl
niet elke dag dat hij 'prietpraat' uit
slaat, 'waanzinnige' voorstellen doet
en dat hij er niet van alles mag 'uit
flappen'.
Met het beroep dat Den Uyl nu doet
op de slechte economische situatie
levert hij ongevraagd het bewijs dat,
de geschiedenis zich kennelijk toch
herhaalt. In 1923 moest de toenma
lige minister van arbeid mr. P. J. M.
Aalberse in zijn memorie van, ant
woord aan de Eerste Kamer meede
len, dat in verband met de malaise
in het bedrijfsleven vooralsnog geen
wetsvoorstel betreffende de instel
ling van een rijkskindertoeslagfonds
te verwachten was. Ook in de daar
na volgende jaren was de onbevre
digende economische situatie steeds
de oorzaak van uitstel. Zowel minis
ter Verschuur in de jaren 1929 en
1930 als minister Slotemaker de
Bruine in de jaren 1933 en 1934 wa
ren van oordeel dat de economische
omstandigheden zodanig waren dat
de noodzakelijke financiële middelen
niet konden worden gevonden. Het
duurde tot 21 juni 1939 voordat de
minister van sociale zaken van het
vierde kabinet-Colijn, prof. mr. C.
P. M. Romme het wetsontwerp door
de Tweede Kamer loodste. Pas tij
dens de bezetting op 1 januari
1941 kreeg de kinderbijslag voor
loontrekkenden vanaf het derde kind
zijn beslag. Direct na de oorlog is
in het kader van het toen geldende
verdeel-de-armoede-loonbeleid ook
de uitkering voor het eerste en
tweede kind ingevoerd. Voor de zelf
standigen moest toen nog een begin
worden gemaakt. Dat gebeurde in
1951, toen de Noodwet Kinderbijslag
Kleine Zelfstandigen tot stand
kwam.
De eerste verhoging van de kinder
bijslag in verband met de gestegen
kosten van levensonderhoud dateert
overigens van het vierde kwartaal
Mr. P. J. A. Aalberse, minister Pius XI, tijdens wiens pausschap
van arbeid in de twee minis- in 1931 de encycliek 'Quadragesi-
teries Ruijs de Beerenbrouck mo Anno' verscheen.
(1918-1922 en 1922-1925).
rr C. P. M. Romme, minister in
Dr. J. R. Slotemaker de Bruine, he< vierde kabinet-Colijn. Hij
minister in drie kabinetten-Co- loodste in 1939 het wetsontwerp
lijn in de jaren dertig. lot instelling van een rijkskinder
toeslagfonds door de Tweede Ka
mer.
1942. De uitkeringen werden ver
hoogd van tien tot twintig cent op
een dagloon van vier gulden of min
der en een kwartje op de hogere
daglonen.
De eerste regelingen voor kinder
bijslag trof de overheid al ln 1912
voor de postambtenaren, in 1919
volgden de rijksambtenaren. De ge
meenten en het particuliere bedrijfs
leven volgden schoorvoetend. In 1920
kregen 34.028 arbeiders een of an
dere vorm van kinderbijslag (vaak
een gulden per week vanaf het der
de kind)In 1936 was dat aantal op
gelopen tot 62.205.
Felle strijd
de katholieke voormannen, voor wie
een encycliek nagenoeg absoluut ge
zag had, hebben het zich niet gemak
kelijk gemaakt. In plaats van dat
zij voor elke arbeider een loon eis
ten dat groot genoeg was voor het
onderhoud van zijn gezin, zoals de
socialisten aeden, kozen ze voor een
middenweg.
Enerzijds was er immers de libera
le opvatting dat de beloning van
een arbeider moest worden bepaald
op de vrije markt: 'loon naar pres
tatie'. Maar anderzijds hanteerden
socialisten het beginsel: produceren
naar vermogen en consumeren naar
behoefte. Dat leidde tot het pleit
voor 'loon naar behoefte'.
In de voorafgaande Jaren hebben met De PBUS
name rooms-katholieke politici een
felle strijd geleverd voor de invoe
ring van de kinderbijslag. Zich be
roepend op pauselijke encyclieken
trachtten zij het lot van het arbei
dersgezin in de crisistijd te verzach
ten. Zowel de pausen van die tijd als
De kool en de geit sparend noemde
paus Pius XI het in 1931 in 'Qua-
dragesimo Anno' absoluut onrecht
vaardig wanneer de kapitaal
verschaffer of de arbeider het re
sultaat van de arbeid voor zich zelf
opeist. Ieder moest een deel krijgen.
Maar hoe groot is dat deel? In "Re-
rum Novarum' (1891) wordt de
knoop doorgehakt; het loon van
een arbeider mag niet ontoereikend
zijn voor het onderhoud van een so
ber en oppassend werkman en diens
gezin. Dat was uiteraard een kwes
tie van sociale rechtvaardigheid,
maar geen enkele katholieke auteur
heeft nagelaten erop te wijzen dat
er 'een natuurlijke en absolute plicht
is het menselijk geslacht uit te brei
den'. Zo schrijft het Tweede Kamer
lid mr. J. B. Bomans de vader
van de schrijver Godfried in 'Het
gezinsloon en de groote gezinnen'
(1919): 'Men werpt ons tegen dat
dusdoende de kindertoeslag de ne
venbedoeling krijgt de toestanden ln
onze maatschappij recht te zetten,
vooral uit huwelijksoogpunt en ter
weerstreving van zondige kinderbe
perking? Het zal mij een eere zijn.
Vooral als katholiek.'
Te hoop
Liberalen, feministen, voorstanders
van geboortebeperking, socialisten
liepen te hoop. Het NW gooit er
op een antl-kindertoeslagcongres ln
1936 een resolutie tegenaan. 'Onder
het voorwendsel "loon naar behoef
te", aldus het NW, wordt getracht
aan de invoering van een behoorlij
ke standaard of minimumloon te
ontkomen. De vakcentrale eist een
"gelijk loon voor gelijke arbeid,
waarbij als minimum moet worden
vastgesteld een loon, waarvan alle
werknemers met hun gezinnen be
hoorlijk kunnen bestaan".'
Toen Romme zijn wetsontwerp in
1939 ln de kamer verdedigde, ging
het er spaans aan toe. Volgens de
CH'er J. Weltkamp bevorderde men
met de kinderbijslag de moraal van
het redeloze dier. 'Daarmee opent
men de weg tot het huwelijk op
zeer jeugdige leeftijd, het huwelijk
van verant-onverantwoorde elemen
ten, alcoholisten en andere niet-vol-
waardigen, die er een voorsprong
mee krijgen op bezadigde en bezon
nen werknemers,' meende hij. De li
beraal dr. H. J. Vos deed er nog een
schepje bovenop en vroeg zich af of
lagere bevolkingsklassen, verstan
delijk geborneerden en in lichte ma
te zwakzinnigen, niet een groter
vruchtbaarheid hebben dan norma
len en ook een lager percentage be
gaafde kinderen krijgen dan de ho
gere klassen'.
'Naar hun stand'
Minister Romme haastte zich te
zeggen dat het er om ging kinderen
die er nu eenmaal zijn 'naar hun
stand' op te voeden en dat de kin
derbijslagen geen effect hebben op
het geboortecijfer. Zijn partijge
noot mr. E. G. M. Roolvink schoot
hem te hulp en noemde het volstrekt
onjuist dat grote gezinnen een de
genererende invloed uitoefenen op de
samenleving. 'Burgers, die uit grote
gezinnen voortkwamen wisten zich
in de maatschappij meermalen een
betere positie te verwerven, dan
mensen, afkomstig uit een gezin met
één kind. Kwam generaal Snijders
niet uit een gezin van zeven?' vroeg
Roolvink aan zijn mede-parlemen
tariërs. Hans Hermans, parlemen
tair redacteur van De Tijd zag het
allemaal somber in. 'Er zijn te veel
rolstoelen en te weinig kinderwa
gens. Dat betekent, dat de twintig
ste eeuw, begonnen als de eeuw van
het kind, zal eindigen als de eeuw
van de ouderdom,' voorspelde hij.
Van onze weerkundige medewerker
Het tijdperk van de zachte subtro
pische lucht is verleden tijd. Sinds
gisteren spoelt poollucht over en
om ons heen. Dit geeft voor het
weekeinde uitzicht op een serie
buien met hagel en sneeuw vanuit
de noordwest-hoek. Eerst houdt de
Noordzee-wind het kwik nog af van
escapades onder het vriespunt, la
ter, wanneer het wat stiller en hel
derder wordt, zal de kans op lichte
vorst in de nacht en ochtend stij
gen. Dit kan verwezenlijkt worden,
wanneer de invloed van de Scandi
navische depressies in onze omge
ving plaats maakt voor die van een
hogedruk-uitloper, voortkomend uit
een maximum van 1.038 millibar
midden op de oceaan (50 gr. N.Br..
25 gr. W.L). Deze uitloper heeft er
echt zin in en groeide gisteren de
hele dag als kool, met name op
IJsland. Om 7 uur gisteravond was
de barometer bij Reykjavik bijna
op 1.035 mb. gekomen en de groei
was er nog steeds niet uit. Vooral
op zuid-IJsland was de luchtdruk
toeneming groot, te weten vijf mil
libar in drie uur. Dit wijst op over
vleugeling van het Atlantische
maximum.
De kans is niet gering, dat er nabij
IJsland een afzonderlijk hogedruk-
gebied tot stand komt, dat de kou
periode meer fundament kan ge
ven, vooral wanneer het naar
Scandinavië verhuist. Dat Is nog
niet zeker en het gaat mij dan ook
veel te ver. nu al te adviseren de
schaatsen uit het vet te halen, laat
staan te laten slijpen.
Vanuit de Sowj et-Unie komen ook
nog steeds geen koude signalen.
Boven Siberië lag dezer dagen wel
een zeer sterk hogedrukgebied van
1.060 mb. 795 mm!), maar dit
trok van noordwest naar zuidoost
en kan in Europa zodoende niets
klaarmaken.
Koude is er genoeg in noordoost-
Aziatisch Rusland: -50 tot -55 gra
den. ln noord-Canada nu en dan -
45 tot -50 graden Celsius. Zo koud
ls het in west-Europa nog bij lange
Amsterdam
regenbul
half bew.
7
1
De Bilt
7
4
Deelen
onbewolkt
8
4
Eelde
regenbui
7
4
Eindhoven
regenbul
8
1
Den Helder
half bew.
7
4
Luchth. R'dam
hagelbui
8
0.6
Twente
licht bew.
7
1
Vllsslngen
sneeuwbui
9
2
Zd. Limburg
sneeuwbui
8
3
Aberdeen
half bew.
2
0
Athene
onbewolkt
16
0
Barcelona
onbewolkt
12
0
Berlijn
sneeuwbui
7
Bordeaux
zwaar bew.
12
0
Brussel
sneeuwbui
8
Frankfort
licht bew.
9
3
Genève
zwaar bew.
8
6
Helsinki
geheel bew.
—6
0
Kopenhagen
licht bew.
2
0
Lissabon
zwaar bew.
15
O
Locarno
onbewolkt
18
0
Londen
zwaar bew.
8
0.2
Luxemburg
sneeuwbui
6
5
Madrid
licht bew.
16
0
Malaga
onbewolkt
15
0
Nice
onbewolkt
15
0
Oslo
onbewolkt
5
0
Parijs
zwaar bew.
10
0.4
Rome
geheel bew.
14
0.2
Spilt
licht bew.
14
O
Stockholm
zwaar bew.
—3
0
Wenen
regenbul
13
0.1
Zürlch
regenbul
8
4
Las Palmas
licht bew.
21
0
Tel Avlv
geheel bew.
17
O
Tunis
half bew.
17
0
na niet. Om 7 uur gisteravond was
de thermometer gezakt tot -2 gra
den in Aberdeen. Kopenhagen,
Sleeswijk en Griefswald (DDR).
Hamburg gaf +1 gr. c. Dit con
trasteerde wel met de maxima van
Klagenfurt en Graz in Oostenrijk,
te weten 13 gr. In Nederland
was de thermometer gisteravond
om 7 uur gedaald tot circa 4 gr.
Opvallend veel sneeuwbuien en ook
hagel deden zich in Ierland voor
bij 1 tot 3 gr. C. Over dat gebied
verplaatste zich een kleine storing.
Het doordringen van de koude
lucht ging gisteren gepaard met
onweer, vlak na 8 uur 's morgens
boven Gorredijk (driemaal bliksem
en donder) en later ln de ochtend
in Utrecht (o.m.). Den Helder gaf
gisteravond ook onweer en om 7
uur bliksemde het ter plaatse aan
de Belgische kust en in Normandië.
In het hele Alpengebied ls ln flinke
mate sneeuw gevallen. De winter
sport kan op uitgebreide 6chaal be
oefend worden, afgezien dan van
gebieden waar het weer teveel te
keer gaat. Het ziet ernaar uit, dat
het de komende dagen ook wat
kouder zal worden in de bergen,
met vooral ln de hogere niveaus
een vrij grote kans op strenge
vorst. Het ligt voor de hand dat dit
ook in de dalen flink te merken zal
zijn. Tijdens sneeuwbuien kan de
voorraad hier en daar nog worden
aangevuld en er is kans. dat de
omstandigheden ook in Sauerland
en de Ardennen waar tot nu aan
toe weinig of geen sneeuw gevallen
is. de komende dagen beter zullen
zijn voor skiën.
HOOG WATER sondag 23 janaarl 1M8
Vlissingen 8 06 - 20.49; Hartngvlietslufcean
8.08 - 20.48: Rotterdam 9.52 - 22.48: Sche-
veningen 9.05 - 21.45; IJmuiden 9.54 - 22.34;
Den Helder 0.42 - 13.22; Harlingen 3.04 -
15.52; Delfzijl 5.33 - 18.20.
HOOG WATER maandag 28 Januari lm
Vllsslngen 9.28 - 22.11; Harlngvlletslulzen
9.25 - 22.14; Rotterdam 11.10Sche-
vcnlngcn 10.27 - 23.17; IJmuiden 11.11
Den Helder 1.51 - 14.37; Harlingen 4.15 -
17.08; Delfzijl 6.44 - 19.35.
onder redactie van loessmit
'Ik vind die cowboyfilms erg
goed, maar ik kan niet vaak
kijken, omdat ik dan naar club
moet. Kunnen jullie ze niet op
een woensdagmiddag herha
len?'
Je leest ze geregeld in omroep
bladen. dit soort briefjes van
elf-, twaalfjarigen. Zonder blik
ken oj blozen spreken ze hun
totaal onbekende, veel ouderen
aan met 'jullie'. Kinderen horen
en leren haast niet anders meer.
Ouders zijn 'je', worden zelfs
vaak bij de voornaam aange
sproken, en je zult de leerkrach
ten de kost moeten geven die
door hun leerlingen ook 'je'.
Wim oj Nel genoemd wordeh,
Het zijn trouwens niet alleen
kinderen die deze omgangsvor
men m acht nemen, hun ouders
doen precies hetzelfde. Veel soe
peler dan een jaar of vijftien,
twintig geleden tutoyeren buren
elkaar, gaan clubleden op voet
van je en jij met elkaar om.
laten ouderlingen. diakenen,
predikanten, ministers en ka
merleden het plechtiger 'u' on
derling nogal eens varen, leder
een sprinkt veel makkelijker met
de andere om: een verkoopster
zegt op haar manier beleefd 'als
jeblieft' tegen haar klanten, een
onbekende actievoerder belt een
wildvreemde op en zegt: 'Je
spreekt met Piet' of iets derge
lijks. Kortom: over 'u', waarvan
we het in deze hoek pas nog
over hadden, hoeven we ons ei
genlijk niet eens meer druk te
maken. 'Jij is in opmars, 'u'
wordt behoorlijk naar de achter-
grond gedrongen.
Jij is geen typisch moderne aan
spreekvorm: lang geleden was
het al heel gebruikelijk. Dan
weer staat jij voorop, dan weer
wint u terrein. Dr. De Vooys zegt
er in zijn Nederlandse Spraak
kunst over: 'De aanspreekvor
men in het Nederlands zijn in
de loop der tijden aan sterke
wisseling onderhevig geweest.
In het middelnederlands
gebruikte men het oude enkeie-
voudige 'du' naast het oorspron
kelijke meervouw 'ghi', dat als
hoofse vorm, onder invloed van
het Franse vous, tot enkelvoud
geworden was In de zes
tiende eeuw zien wij du steeds
meer terrein verliezen tegenover
ghi'.
Over het ontstaan van je en jij,
zegt De Vooys, bestaan verschil
lende opvattingen. Zeker is in
elk geval dat deze manier van
aanspreken, ook als beleefde
vorm en tegenover meerderen,
zich nog lang heeft voortgezet,
zelfs tot diep in de negentiende
eeuw. Opmerkelijk vindt De
Vooys. dat het sjieke TTè als uwé
en uwes afzakte tot minder be
schaafde kringen, terwijl u zich
tot de beleefde vorm ontwikkel
de.
En nu is het dus weer jij. dat in
de golf beweging u-Hj-u-jij-u de
boventoon lijkt te gaan voeren.
De naamloze zoon van Peter van
Straatens strip-Vader en Zoon is
een echt kind van deze tijd;
voor hem is Vader 'jij'. Ouderen,
nog in de u-periode grootge
bracht, zullen er misschien maar
moeilijk aan kunnen wennen, en
in traditionele, autoritaire ver
houdingen zal u blijven bestaan:
het is gewoon ondenkbaar dat
de eeuwig jeugdige Tom Poes de
Eind vorige eeuw was 'u' de ge
bruikelijke beleefdheidsvorm.
'Jij' werd. net als nu. wel gebe
zigd tussen mensen die vertrou
welijk met elkaar omgingen,
maar sommigen konden dagr
maar moeilijk toe komen.
Carel Vosmaer en Jacques Perk
voerden omstreeks 1880 een
nogal intensieve corresponden
tie. Op 30 december 1880 schrijft
Perk, dan 21 en 33 jaar Jonger
dan Vosmaer: 'Als u mij weer
eens de vreugde van een sympa-
thteken brief bereidt, tutoyeer
mij dan als 't u blieft. Ik vind
dat dit vertrouwelijker klinkt uit
uw mond'.
Maar Vosmaer vindt dat blijk
baar moeilijk. Drie dagen later
al, op 2 januari 1881, antwoordt
hij Perk: 'Amice, - gaarne zet lk
dit woord, en als ik niet altijd
'Jij en Jouw' schrijf, wijt het dan
niet aan stijfheid, maar aan te
genzin tegen die klanken, vooral
ln schrift. Het is een ongeluk,
dat men tn de 16e eeuw het
lieve du en dijn heeft afge
schaft. Hadden de Statenbybel-
vertalers dat behouden, wij ver
heugen er ons nu noch in
zich wijs wanende Bommel ooit
met jli zal toespreken, ook al
denkt hij er het zijne van.
Niemand hoeft zich overigens op
z'n tenen getrapt ten voelen of
in respect tekort gedaan, als hij
of zij met jij wordt aangespro
ken: ;ij wordt, zegt De Vooys,
net als u tot de beschaafde om
gangstaal gerekend. En tot
troost van al diegenen die zich
toch genomen voelen: het wordt
wel weer eens u ook.
-j
Drieëneenhalve maand oud is
nijlpaard Kuba Sahna van de
dierentuin in de Amerikaanse
stad Portland al, maar hU wil zo
lang mogelijk baby blijven en
lekker vertroeteld worden. Zo
houdt Kuba Sahna koppig vast
aan zijn gewoonte om in de 'kin
derkamer' van de tuin rijn
middagdutje met z'n kop op
iemands schoot te doen, het doet
er niet toe van wie. Zonder men
selijk hoofdkussen wenst hij niet
te gaan slapen. Gelukkig zijn er
veel mensen die vrijwillig een
handje In die kinderkamer hel
pen en zich om de beurt beschik
baar stellen voor Kuba Shana's
slaap-kop. En ook gelukkig trou
wens dat het dier niet in z'n ge
heel op schoot wil: het complete
nijlpaard op schoot zou nu al
een gewicht van over de twee
honderd kilo betekenen.
Goud droegen ze allang niet
meer, maar ook de zilveren krui
sen die tot nog toe op hun zwart-
beklede borst hingen, hebben de
zusters van een congregatie ln
Rome nu afgeschaft. Ze hebben
ze verkocht ten bate van een Ita
liaanse organisatie voor alfabe
tisering, die een aantal scholen in
Afrikaanse landen helpt. De elf
honderd nonnen hebben na de
verkoop van evenveel zilveren
kruisen twaalfduizend gulden aan
de organisatie kunnen overhan
digen. Dat ls ruim een tientje per
kruis, maar daar zijn de aan
schafkosten voor de eenvoudige,
lichtmetalen kruisjes die de zus
ters nu op hun habijt dragen,
waarschijnlijk al af.
In de hal van het Leldse stad
huis staat een informatiebalie,
waarvan de inwoners van die
stad druk gebruik maken. Ze ko
men er met allerlei vragen over
gemeentelijke en aanverwante
zaken, maar er lopen nogal eens
vragen tussendoor die niet zo
makkelijk in gemeentelijke vak
jes te rangschikken zijn en waar
op de ambtenaren achter de ba
lie ook niet zo één, twee, drie een
antwoord weten.
'Ik wil aan iemand een zwaan
cadeau geven,' zei een Leidenaar.
'Weet u hoeveel zo'n beest kost?'
Een ander zocht 'een advocaat
voor overmacht', weer een ander
verzocht de wildvreemde man
achter het loket de volgende dag
als getuige bij zijn trouwerij op
te treden, 'want we willen ons
huwelijk voorlopig geheim hou
den'. Maar een van de mooiste
was deze: 'In een gehaktbal
vond ik het oog van een koe. Kan
lk daar een klacht over indie
nen?'
Gewoon gehoord in de tram: 'Ik
heb water in m'n knie. En kalk
in m'n aderen. En nierstenen.
Maar ik heb geen bouwvergun
ning.'
'Moed houden, Simpkins, morgen komt er weer een dag.*
