bij Wijster
jegon zuiver crimineel,
fverd pas later politiek'
Een degelijk huis?
Dan ook een degelijke
RPS-hypotheek!
'Geen eenzijdige bezuinigingen'
GANT SCHE
OPERA!E
Rijkspostspaarbank
Aantal uitzendkrachten
moet kiezen tussen vast
werk of andere baan
Schade van
boeren
125 mille
anden met gesprekken via veldtelefoon beslaan 216 uur
Het scharlaken koord
«UITGEVERIJ T. WEVER B.V.
ANTWOORDNUMMER 5, FRANEKER
i megeleiding'
Vier categoriën
raadgevingen
binnengekomen
uw nationale spaarinstelling
Philips gaat
Mekka verlichten
Korter werken
bij NKF-Staal
voor 1.100 man
n METZLER-
Mevrouw Van Leeuwen: Niet alleen sociale verzekering en gezondheidszorg
Geen smet op
de medische
specialisten
-
Zend mij de volgende boeken BON
rechtstreeks/via boekhandel:
ex.'C. Lambregtse, HET SCHARLAKEN KOORD.
Gebonden 1 19,50.
en van dezelfde schrijven
ex. IN ZIJN ARM OE LAMMEREN. Gebonden f 17,50.
Naam- i.
Straat:
Plaats:
Gironummer:Datum:
Doorhalen wat u niet wenst. TR/KW-2
Van een onzer verslaggevers
BEILEN De schade die ze
ven boeren door inkwartie
ring van militairen en poli
tiemensen leden en die negen
anderen leden doordat ze niet
op hun land aan het werk
konden tijdens de gijzelings
actie bij Wijster, bedraagt
rond 125.000 gulden. Dit be
drag is uit de bus gekomen
na overleg met deskundigen
van onder meer de landbouw
organisaties.
De rekeningen zijn Ingediend
voor voedsel en andere zaken
bedragen thans twee ion.
Voor een deel zitten hier ook
de kosten van de gemeente
Beiien in. Te verwachten is
echter dat dit bedrag nog wel
zal oplopen, door nakomende
rekeningen. Ook de telefoon
kosten zijn nog niet bekend.
Er zijn ook enkele midden
standers die schadeclaims
hebben ingediend wegens
verminderde omzet door de
politieafzettingen. Of deze
claims worden uitbetaald
staat echter nog te bezien.
Inmiddels is er al een halve
ton uitbetaald door het mi
nisterie van jnstitie. De be
dragen worden extra snel
vergoed.
^■ERDAG 24 JANUARI 1976
IADVERTENTIE
Het nieuwe boek van Corn. Lambregtse (eerste druk
10.000 exemplaren) was onmiddellijk uitverkocht! De
tweede druk, eveneens 10.000 exemplaren, is zojuist
verschenen!
Onderstaande recensie, overgenomen uit het FRIESCH DAGBLAD van 8 Januari
J.I., spreekt voor zichzelf:
"Het nieuwe boek van de schrijver Cornelius Lambregtse heeft wat opzet en sfeer be
treft veel weg van het eerste. "In Zijn arm de lammeren', waar Lambregtse mea debu
teerde, was een met grote bewogenheid geschreven verhaal over het Zeeuwse platte
landsleven van ongeveer dertig jaar geleden. Het boek kreeg een bijzonder grote lezers
kring. Verheugend was die waardering, want er bleek uit dat heel veel mensen een chris
telijke roman pp prijs stellen, die niet met trucs en effectbejag in elkaar is gezet, maar die
gebasseerd is op vertelkunst. En dat is dan echte kunst
Van het tweede boek is opnieuw de grote verdienste, dat het nergens oppervlakkig is,
maar ook nooit zo diep graaft of gecompliceerd gaat worden dat de lezer er alleen maar
met grote moeite nog bij kan. Lambregtse bewijst opnieuw dat hij de gave bezit het ge
voelsleven van mensen uitzonderlijk goed te beschrijven en hij bereikt intense hoogte
punten als hij schrijft over het geestelijk leven van de Zeeuwen. Hij moet dit boek, even
als het eerste trouwens, zelf wel helemaal als levende geschiedenis in zijn denken, zijn
gevoel hebben meegemaakt. Als dat niet het geval is geweest, zou hij het zo niet
hebben kunnen schrijven. Lambregtse is in zijn eigen gevoelsleven een Zeeuw gebleven,
ook na vele jaren in Amerika te hebben doorgebracht. De mystiek betekent veel in zijn
leven. Maar het is beslist geen valse muziek
Dit is een bijzonder ontroerend boek, een christelijke roman die het licht van Gods gena
de en trouw laat zien. De genade en trouw waren er vroeger op Zuid- Beveland en over
al. Ze zijn er nu nog werkelijk. Daarom is dit een christelijk-realistisch boek."
In het REFORMATORISCH DAGBLAD van 19 december oordeelde de Neerlan
dicus A. Maljaars alvolgt:
"Een opmerkelijk vervolg We hebben dit boek geboeid en met veel waardering gele
zen. Het begin is direct al erg goed. De lezer beleeft de liefde van Wantje Weststrate
helemaal mee. Op voortreffelijke wijze weet de auteur ons in te leiden in het leven van dit
jonge meisje met al zijn kleine hoogten én diepten Toch kunnen we niet verhelen dat
naar onze overtuiging het sexuele element wat soberder en ingetogener beschreven had
kunnen worden. De (lichte) verontrusting die zich even van ons meester maakte, ver
dween echter als sneeuw voor de zon. Toen we de laatste hoofdstukken lazen. Deze
vormen het hoogtepunt van het boek. Hoe meesterlijk komt naast de rode draad der
zonde het scharlaken koord van Gods liefde en erbarmen in Wantjes leven tot uitdruk
king! Hier is Lambregtse op zijn best! Dit boek moet vanuit het einde worden beoor
deeld. Het heeft een duidelijke boodschap en brengt die op overtuigende wijze: de
boodschap van Gods genade voor een mens die zijn eigen leven wil leiden en in wezen
God naar zijn hand wil zetten."
Het boek telt 252 pagina's, in fraai# gabondan uitvoering met geplastificeerd
stofomslag. Prijs f 19,50. U kunt hst bestallen door gabruik te makan van on
derstaande bon. Zend deze aan uw boekhandal of (in open envelop, zonder
postzegel) aan:
Dor Jan Sloothaak
BEN Het eerste deel van de gijzeling in de trein bij Wijster moet worden beschouwd als een zui-
er«f criminele actie. De gijzeling was slechts inleiding op een gebeurtenis, die pas in een later sta-
jm onder een politieke noemer kon worden gebracht. Dit zei gisteren overste L. P. Bergsma, hoofd
b de rijkspolitie in Drente.
t recherche-onderzoek is afge-
id.
r de inhoud van het onderzoek
tl. en pas mededelingen worden
aan, nadat ook de justitie tot
afronding is gekomen. De poli-
wil daarover nu niets zeggen om
zware politieke kant die er aan
,t0«zaak kleeft.
voo het eerste deel van de actie
politiek maar crimineel was,
kt volêens de heer Bergsma uit
feit dat de treinkaPers eer~
drie dagen geen politieke eisen
®nSt>en gesteld. Het bleef bij de eis
het beschikbaar stellen van een
"e" >bus en vijftig handboeien.
u-mee wilden de kapers naar een
dI%tuig op Schiphol. Pas op dat
nent zou hun actie een politiek
latakter hebben moeten krijgen.
bij4 kwam niet zo ver en de politie-
ingteisen werden 'tenslotte toch van-
Zo de trein naar buiten gebracht,
Hgens de politie staat wei zo goed
zi vast dat de gijzelingen bij Wljs-
woi en in het Indonesisch consulaat
5 OI Amsterdam los van elkaar ston-
e vj. Het worden ook twee afzon-
rechtzaken.
wo%rste Bergsma zei gisteren ook
j het contact tussen de autoritei-
i en de treinkapers voortdurend
Ier psychologische begeleiding
fft gestaan. Het verwijt van de
H. Prins, de 'dokter' in
trein, dat er helemaal niet ade-
jat gereageerd is op het unieke
dat hij als gegijzelde recht-
contact had met de autori-
via de veldtelefoon, moet
£ens de heer Bergsma in dat
worden gezien.
de andere kant van de veldte-
zaten twee wachtmeesters
de rijkspolitie die het woord
ïrden. Op de achtergrond waren
Dlter steeds twee psychiaters aan-
'■*4ig Sommige bewoordingen wa-
j letterlijk opgedragen door het
eidscentrum, na voorafgaand
ofrleg met een psycholoog, en
ichiaters. De betrokken psycho-
g was dr. Schmidt, van de
ispsychologische dienst, een van
D®*Jvijf psychiaters was dr. Havinga,
ipobonden aan het ministerie van
anti tie met een bijzondere op-
Hujcht voor dit soort zaken. De
inuirige vier psychiaters waren af
komstig van de psychiatrische in
richting 'Bealeroord' onder leiding
van de geneesheer-directeur, dr.
Hoekstra.
216 uur banden
Van het contact via de veldtelefoon
zijn bandopnamen gemaakt. Het
zijn honderdenacht banden die een
tijdsduur van 216 uur beslaan. Een
groot deel bestaat uit urenlange
stilten. Slechts een deed van die 216
uur Is er inderdaad gesproken. De
politie heeft geen gebruik kunnen
maken van lange afstandsappara-
tuur voor afluisteren, omdat dit
niet mogelijk bleek.
Overigens hebben allerlei landen
ongevraagd alie mogelijke appara
tuur aangeboden waarmee men
eventueel zijn winst had kunnen
doen. Ook zijn er honderden raad
gevingen binnengekomen die de
politie imiddels in vier categorie-
en heeft ingediend.
Die raadgevingen waren ook vaak
afkomstig van volslagen leken, die
soms met de gekste voorstellen
kwamen. Categorie één besloeg de
religieuze oplossingen, bijvoorbeeld
het zingen van kerstliederen in be
paalde volgorde om de kapers op
andere gedachten te brengen. Cate
gorie twee is die van de verdovende
middelen. Dit betrof voorstellen om
iets verdovends in het eten te doen
of gas in de trein te spuiten. Dit
soort middelen bestaan echter niet.
Deskundigen hebben tijdens de gij
zelingsaffaire in München de gehe
le wereld afgegrasduind naar voor
dit doel bruikbare stoffen. De mid
delen werken echter niet snel ge
noeg om een reactieperiode te
overbruggen of zouden anders de
gezondheid nadelig hebben beïn
vloed.
Oog om oog
De derde categorie betrof oog-om
oog en tand-om-tand suggesties. Er
kwamen voorstellen om voor iedere
gedode gegijzelde tien Zuidmoluk-
kers dood te schieten en dit aan de
kapers mee te delen. Nog zo'n grie
zelig voorstel hield in dat er drie
honderd Zuidmolukse vrouwen bij
de trein bij elkaar gedreven zouden
moeten worden. Steeds als de ka
pers iemand doden moest voor hun
ogen dan een hele serie van die
vrouwen worden gedood.
De vierde en laatste categorie is die
3e zevende druk van
N ZIJN ARM DE LAMME
REN is nog leverbaar voor
de prijs van f 17,50. Als da
ACHTSTE DRUK verschijnt
(april a.s.) wordt de prijs
f 19,50. De totale oplaag is
dan gestegen tot 48.000 ex
emplaren! Wie dit boek nog
niet bezit, kan het eveneens
door middel van nevens-
staande BON bestellen.
Ons telefoonnummer is:
06170-31 47.
BINNENLAND TROUW/KWARTET 3
(ADVERTENTIE)
Informeer eens naar de aantrekkelijke rente. Bel gratis 0017. Haal een fplder in het
postkantoor. Schrijf - zonder postzegel - naar de RPS, Amsterdam.
Van onze sociaal-economische redactie
DET HAAG Een aantal uitzendkrachten zal de komende weken
moeten beslissen of men vast in dienst wil gaan bij het bedrijf
waar men als uitzendkracht werkt, of dat men als uitzendkracht
in een ander bedrijf wil gaan werken.
van de science-fiction, met onhoor
bare hijskranen, parachutisten met
zacht schoeisel op de trein droppen
en dergelijke.
Verhoren
De recherche heeft inmiddels de
zeven kapers en vierenvijftig gegij
zelden verhoord, één moet nog ver
hoord worden. Uat deze laatste ver
horen kwamen 629 vragen, die aan
elk van de kapers is voorgelegd. Al
met al bestaat het procesverbaal
een boekwerk van honderden pagi
na's.
Volgens overste Bergsma werken de
kapers loyaal aan het onderzoek
mee.
Overigens schijnt nog steeds niet,
duidelijk te zijn wie van de zeven
nu de dodelijke schoten heeft ge
lost. De politie heeft uit vele tien
tallen gesprekken met anderen
geen aanwijzingen gekregen dat er
buiten de trein medeplichtigen wa
ren of mensen die van te voren
van de actie afwisten. Een van de
kapers werkte een tijd in Hooge-
veen. Hij reisde daar uit Assen
steeds naar toe. Hij heeft de moge
lijkheid voor de overval van te
voren geheel uitgewerkt
De trein had waarschijnlijk dichter
bij een overweg moeten stoppen
om gemakkelijker in de geëiste au
tobus te kunnen overstappen. Het
is zéker niet de bedoeling geweest
om de trein door te laten rijden
naar Amsterdam.
Volgens overste Bergsma is de or
ganisatorische aanpak door de poli
tie goed geweest. 'Als we het weer
moesten doen daden we het net zo',
zei hij.
Oog kwijt
De Molukker die gewond raakte tij
dens de actie door het onverwachte
afgaan van het vuurwapen van zijn
collega, is zijn ene oog kwijtge
raakt. Dit was de 25-jarige auto
monteur Paul S. De overige zes
kapers waren werkloos op één na.
Deze was nog op school.
Deze gedwongen keuze ls het gevolg
van de bepalingen van het ministe
rie van sociale zaken voor de uit
zendarbeid. Het gaat om uitzend
krachten die nu al 15 maanden of
langer bij hetzelfde bedrijf werken.
Volgens de wettelijke maatregelen
tegen onjuiste koppelbaaspraktij
ken mag een uitzendkracht hoog
stens een half jaar bij hetzelfde
bedrijf blijven werken. De gedachte
is hierbij dat uitzendarbeid tijdelijk
moet zijn, en dat uitzendkrachten
niet plaatsen mogen Innemen die
even goed door vaste krachten
kunnen worden vervuld. Op dit
halve Jaar zijn uitzonderingen Ho
gelijk. Dat moet dan worden aan
gevraagd.
Maximum
Het ministerie heeft begin decem
ber aLle uitzendbureau's geschreven
dat 15 maanden dit Jaar geld als
maximum. Slechts In speciale ge
vallen kan hiervan ontheffing wor
den verkregen.
Per 1 maart, zo schreef het minis
terie, moeten deze uitzendkrachten
naar een ander bedrijf.
Zij kunnen echter ook weggaan bij
het uitzendbureau, en vast in
dienst gaan bij het bedrijf waar ze
werken. Zij kunnen dan ook loons
verhoging proberen te bedingen,
omdat hun werkgever dan geen
'provisie' meer hoeft te betalen aan
het uitzendbureau. Het bedrijf is
dan aan hun nog niet meer geld
'kwijt'.
BIJ de organisatie van uitzendbu
reau^ ls men niet gelukkig met de
wijze waarop het ministerie de re
gels hanteert. Het gaat naar schat
ting van dit bureau om ongeveer
tien procent van de uitzendkrach
ten, rond 3000 man. Op het minis
terie was men wat verbaasd over
dit hoge cijfer.
Gewezen werd op het voordeel dat
de bureau's hebben met krachten
die lang bij hetzelfde bedrijf blij
ven. Het bureau 'vangt' elke
maand opnieuw provisie, hoewel
voor de betrokken uitzendkracht
geen extra kosten meer hoeven te
worden gemaakt.
EINDHOVEN Mekka, het pel
grimsoord van de Mohammedaanse
wereld, zal door Philips worden
verlicht. De order, waarmee een
bedrag van ruim twee miljoen gul
den is gemoeid, maakt deel uit van
een plan van de regering van Saoe-
dl-Arabië tot verfraaiing van de
voornaamste steden in het land.
ALBLASSERDAM NKF-Staal
(een dochter van Philips) te AI-
blasserdam heeft In aansluiting op
de lopende vergunning per 24 janu
ari opnieuw werktijdverkorting
aangevraagd voor ongeveer 1.100
werknemers voor een tijdvak van
zes weken. Het voortduren van de
slechte conjunctuur ls hiervan de
oorzaak, zegt de directie.
Of, en zo ja, ln welke mate na de
nu aangevraagde periode nog werk
tijdverkorting nodig zal zijn, valt
niet te zeggen, gezien de bestaande
onzekerheden op de Internationale
staalmarkt.
ADVERTENTIE
bril: ieders oogmerk!
door Bert de Jong
DEN HAAG De bezuinigingen mogen niet een
zijdig worden gezocht in de sfeer van de sociale ver
zekeringen en de gezondheidszorg. Dit zegt mevrouw
Hannie van Leeuwen, Tweede Kamerlid voor de
ARP, in een voorlopige reactie op de 'gigantische
operatie', die van de kant van het kabinet is aan
gekondigd.
een
Zij voegt er met nadruk aan
toe: 'Ik ben alleen bereid
in te stemmen met het ach
terblijven van de AOW- en
bijstandsuitkeringen bij het
minimumloon, wanneer er
ook evenredig wordt bezui
nigd op andere uitgaven
van de overheid.'
In het verleden heeft de
ARP gewaarschuwd tegen
het koppelen van deze uit
keringen aan en het optrek
ken tot het minimumloon.
De verzwaring van de las
ten was niet te overzien.
Dat is nu gebleken.
Nu de maatregel terugge
draaid zou moetèn worden
zegt mevrouw Van Leeu
wen: 'Ik wil erover naden
ken. We mogen echter niet
vergeten, dat het hier om
de kwetsbare groepen gaat
in de samenleving. Juist die
mensen worden getroffen,
die buiten hun schuld een
beroep moesten doen op de
bijstandswet.'
Het heeft de volledige in
stemming van mevrouw
Van Leeuwen, dat premier
Den Uyl het probleem van
de bezuinigingen op het so
ciaal terrein duidelijk aan
de orde heeft gesteld: 'Daar
heb ik geen enkele moeite
mee. Ons volk moet zich er
op instellen, dat niet alles
meer mogelijk is. Het ver
haal van de premier v/as
een bevestiging van mijn
betoog, dat ik reeds ruim
een jaar geleden in de
Tweede Kamer hield. Toen
interrumpeerde Nel Baren-
dregt van de PvdA me ech-
I ter met de vraag of ik in de
I hoek van de WD zat.'
Bent u, zoals de premier
suggereerde voor de gelei
delijke afschaffing van de
kinderbijslag voor de genie
ters van inkomens boven de
24.000 gulden?
'Nee. Daar moeten compen
saties tegenover staan. De
middengroepen zouden te
sterk worden getroffen. In
het regeer-akkoord Steen
kamp voor het kabinet-Bies
heuvel was al een paragraaf
opgenomen voor het bevrie
zen van de uitkering voor
het eerste kind. Uitgaande
van een redelijk minimum
loon zou deze lijn kunnen
worden doorgetrokken en
de uitkering voor het twee
de kind eveneens worden
bevroren. De onbillijkheid
tegenover de zelfstandigen,
die voor de eerste twee kin
deren niets krijgen, ver
dwijnt zo.
Deze vermindering van dé
kinderbijslag zou voor de
lagere inkomens opgevan
gen kunnen worden door
een negatieve inkomsten
belasting (een vorm van
gezinssubsidie)'.
Solidariteit
Mevrouw Van Leeuwen
wijst erop. dat er nog heel
wat grote gezinnen bestaan
en dat het in strijd zou zijn
met de christelijke solidari
teit de kinderbijslag, voor de
grotere gezinnen af te schaf
fen. Tegenover de afschaf
fing van de kinderbijslag zal
een goed systeem van stu
diefinanciering moeten
staan, als tenminste zo'n
systeem nog haalbaar en
betaalbaar is.
Ook valt er volgens Hannie
van Leeuwen over te den
ken de progressie in de uit
keringen eruit te halen.
Voor het vijfde kind krijgt
men bijvoorbeeld veel meer
dan voor het tweede. Het
argument was altijd dat een
vierde kind duurder zou
zijn dan het tweede. Maar
dat is nooit aangetoond.
Mevrouw Van Leeuwen her
haalt, dat bij het bevriezen
en afschaffen van de kin
derbijslag 'sociaal verant
woord gehandeld dient te
worden'.
Wat moet er op het terrein
van de gezondheidszorg ge
beuren?
'We moeten het als een
zegen erkennen, dat veel
meer mensen dan vroeger
geholpen kunnen worden.
Dat betekent, dat een kos
tenstijging geaccepteerd
moet worden. Aan de an
dere kant wordt deze stij
ging van de kosten ook ver
oorzaakt door de welvaarts-
ziekten van deze tijd. We
leven ongezond door te veel
eten en te veel drinken van
alcohol. Het nadruk leggen
op het voorkomen van ziek
ten betekent al een kosten
besparing. Daarom is een
dringend beroep op de eigen
verantwoordelijkheid zeker
op zijn plaats. De oproep
van de kerken tot een so
berder levensstijl vind ik
heel zinvol.'
Het Kamerlid voor de ARP
vindt, dat ten onrechte een
smet wordt geworpen op de
Mevrouw Hannie van
Leeuwen
groep van veel verdienende
specialisten. Ze zegt: 'De
specialisten hebben een
zwaar en verantwoordelijk
beroep. Je geeft je bij een
behandeling toch maar ge
heel aan hun over. Maar in
het kader van de algemene
inkomensnivelelring zullen
de specialisten ook mee moe
ten doen.
De eerste voorwaarde is, dat
de gezondheidszorg zo effi
ciënt mogelijk wordt opge
zet. Bezuinigd kan worden
door de verbetering van de
direkte zorg (de eeTste lijn)
en de beperking van de bed
den en ligduur in de zieken
huizen. Het wachten is ech
ter op wettelijke maatrege
len die uitblijven. Als vorm
van bezuiniging kan ook ge
dacht worden aan het invoe
ren van een eigen bijdrage
(eigen risico) in de zieken
fondsverzekering'.
Mevrouw Van Leeuwen
noemt verder het moeilijke
probleem van de ontwikke-
lingn van de techniek en
wetenschap waardoor steeds
duurdere mogelijkheden ko
men voor de patiënten. Het
is de vraag, of je hiermee
kunt doorgaan. Er wordt
steeds meer geld uitgegeven
aan ernstige ziekten. De me
dici zijn nu al gedwongen
een keus te maken. Wordt
tot een bepaalde operatie
overgegaan of niet.
Moet er wat gedaan worden
aan de salarissen en pen
sioenen van de ambtenaren?
'Het trendbeleid dor de over
heid als de grootste werkge
ver is altijd een goede zaak
geweest. Maar de uitvoering
ervan roept nu vragen op.
Je moet wel geweldig voor
zichtig zijn met een herzie
ning van het trendcijfer (het
gemiddelde, waarmee de sa
larissen worden verhoogd)
en de pensioenvoorzienin
gen. Het gaat erom, dat on
evenwichtigheden worden
weggenomen. De waardering
van de functies zou ook weer
in overweging moeten wor
den genomen.
Intussen kan ook de vraag
worden gesteld of vast moet
worden gehouden aan de
welvaartsvaste pensioenen.
Toen deze voor de ambtena
ren werden ingevoerd was
de gedacteh, dat het bedrijfs
leven wel zou volgen. De
overheid zou voorop lopen.
Maar het bedrijfsleven volg
de niet. Het was niet op te
brengen. De vraag is of de
waardevaste pensioenen van
de ambtenaren is op te bren
gen. Er moeten hierover dui
delijke gegevens komen. Dan
lijk.'
is een open discussie moge-
Gaan de bezuinigingen op
het terrein van de aociale
verzekeringen niet aan het
hart?
'Dat is het geval. Vooral om
dat er nog knelpunten en
wensen zijn en het bouw
werk van sociale vorzienin-
gen nog niet voltooid is.
Maar zoals ook met de subsi
die het geval is, moet wor
den nagegaan of er in de
verzekeringen geen verkeer
de ontwikkelingen zijn en of
alles wel aan het gestelde
doel beantwoordt. Het kan
daarom nodig zijn bepaalde
voorzieningen af te kappen.'
In deze serie artikelen kwa
men eerder aan bet woord:
dr. Dolman (in de krant van
21 januari) en mr. J. G. Riet
kerk (ln de krant van 23
januari).
