EO tegenstander
ontkoppeling
Agatha Christie:
een verhaal apart
Radio en televisieprogramma's
Even
puzzelen
DCLLy
VAN
ARNHEM
'Bouw kerncentrale
niet uit te stellen'
Werkloosheid
waarschijnlijk
niet gedaald
Minister Suriname
voor overleg
naar Nederland
'Examenopgaven
waren te moeilijk'
DINSDAG 13 JANUARI 1976
BINNENLAND - RADIO EN TV
TROUW-KWARTET
Ondanks ledentrouw
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM De EO toont zich absoluut geen voorstander van
ontkoppeling van omroepbladen en lidmaatschap, ook al blijkt uit
de enquête die het ministerie van crm heeft laten instellen naar
eventuele gevolgen, dat de meeste EO-leden trouw blijven aan hun
omroep en dat de meeste de eigen omroepgids blijft lezen. Gege
vens, die ook al uit een eigen EO-enquête waren gebleken, aldus
directeur drs. L. P. Dorenbos.
De EO vindt, dat waar In de crm-
enquète met klem wordt gesteld dat
de juistheid van de uitkomsten bij
een eventuele doorvoering van de
ontkoppeling moet worden betwij
feld. niet veel waarde aan de uit
komsten van de enquête moet wor
den gehecht.
De uitkomsten van de enquête ver
sterken de Indruk, dat de Neder
landse bevolking niet anders dan
Nederland begint
als achtste
op songfestival
HILVERSUM Nederland zal als
achtste het strijdperk betreden op
het Eurovisie Songfestival, dat 3
april wordt georganiseerd door de
NOS in het Haags Congresgebouw
Zo is uit de loting gebleken.
Groot-Brittannië opent de rij, 2 ls
Zwitserland. 3 West-Dultsland, 4
Israël. 5. Luxemburg. 6 België, 7
Ierland. 8 Nederland. 9 Noorwegen,
10 Griekenland. 11 Finland. 12
Spanje. 13 Italië. 14 Oostenrijk. 15
Portugal. 18 Monaco. 17 Frankrijk
en 18 Joegoslavië.
Op 18 februari zal eveneens In het
Haagse Congresgebouw het Natio
nale Songfestival worden gehouden.
Het wordt een strijd tussen Sandra,
Rosie en Andres. Bolland en Bol
land. Spooky and 8ue en de groep
Lucifer.
Van een verslaggever
ARNHEM Als het verbruik van
electridteit minder snel zou toene
men. wil dat nog niet zeggen dat
daarmee de bouw van kerncentrales
kan worden uitgesteld. Zelfs btj ge
ringe groei zijn van tijd tot ttjd
kerncentrales nodig.
Dit zegt de Vereniging van Exploi
tanten van Elektriciteitsbedrijven
in Nederland (VEEN) In haar
maandblad Interformatie. Het arti
kel neemt stelling tegen een ver
klaring die onlangs werd onder
schreven door dr. Manshoit. de eco
nomen Tinbergen en Pen en de
theologen Verkuyl en Schlllebeeckx.
Zij stelden dat vermindering van
de groei van het elektriciteitsge
bruik van zelf zou lelden tot de
mogelijkheid de bouw van de kern
centrales uit te stellen.
Volgens de VEEN moet bij iedere
nieuwe centrale een keus worden
gemaakt tussen oHe. steenkool en
kernenergie en bet verwaarlozen
van de gezondheidsaspecten van
kolencentrales of van de toenemen
de afhankelijkheid van olie is nu
eenmaal niet verantwoord', aldus
het VEEN.
bij het lidmaatschap van politieke
partijen en vakverenigingen, geen
grote bereidheid vertoont lid te
worden.
Als op die basis tevens een zendtijd-
verdeling tot stand komt. zal de
basis onder het huidige omroepbe
stel wegvallen. Het gevolg zal zijn
dat de zogenaamde 'vertrossing'
nog meer toeneemt. En dat Is een
ontwikkeling waar en de minister
en de EO geen heil in zien.
Hoewel voor de EO wellicht het
geringst, zullen de financiële con
sequenties voor de omroepen desa
streus zijn. Waarschijnlijk zodanig
dat een rendabele exploitatie van
een omroepblad en een goede in
formatie aan de leden niet meer
mogelijk zijn.
De 'vertrossing' van de omroep zal
door een ontkoppeling van lid
maatschap en abonnement op een
programmablad alleen maar ln de
Van Kemenade:
Middenschool beter
voorbereid
dan mammoetwet
Van onze onderwijsredaloöe
DEN HAAG Minister Van Keme
nade van onderwijs vindt, dat de
strategie voor de invoering van de
middenschool beter ls dan voor de
uitvoering van de mammoetwet. BIJ
de mammoetwet ging het hoofdza
kelijk om de Invulling van een
wettelijk systeem. De middenschool
daarentegen zal pas tot stand ko
men aan de hand van experimen
ten.
De onderwijsminister trekt deze
vergelijking in een interview, dat ls
gepubliceerd im de derde Onder-
wijskrant. Deze krant, bestemd
voor ouders en leerlingen, wordt in
een oplage van 750.000 exemplaren
op alle scholen verspreid.
De middenschool komt door de
voorgestelde experimenten vla een
snelle weg tot stand. Maar, zegt de
minister. Ik vind dat onderwijsver
nieuwing beter goed dan gauw
moet worden doorgevoerd. Met de
komst van de middenschool wil de
minister de leerplicht verlengen tot
18 jaar. De ervaring ls Immers, dat
men na zijn 16e jaar als er geen
leerplicht is. minder gemotiveerd is
om het onderwijs te blijven volgen,
aldus de minister in de Onderwijs-
krant.
Deze derde uitgave voor iedereen,
die betrokken ls bij het onderwijs,
geeft weer uitvoerige voorlichting
over alle bestaande mogelijkheden
bij het onderwijs, zodat een ver
antwoorde schoolkeuze mogelijk
wordt.
Ook wordt informatie gegeven het
participatie-onderwijs, het schrifte
lijk onderwijs en het avondonder
wijs.
door A. J. Klei
Nu de mensen heel oud (kunnen) worden wil het wel eens
gebeuren, dat je, wanneer je het bericht hoort of leest van
het overlijden van een beroemd persoon, verbaasd opmerkt:
hé, leefde die nog? Agatha Christie heeft echter wel gezorgd
dat ze tijdens haar lange leven niet vergeten werd.
Tot voor kort leverde ze nog elk
Jaar een nieuw boek en toen dat
niet meer ging gaf ze toestem
ming dat één van de belde ma
nuscripten die in een Londense
kluis lagen te wachten op publi
catie na haar dood. uitgegeven
werd (dat was 'Het doek valt',
met het laatste optreden van
Poirot). En ze zorgde er ook
voor dat er anecdotes over haar
in omloop bleven die nooit de
spulgaten uitliepen, want anders
zou ze haar vaste schare afne
mers misschien van haar ver
vreemden. maar die toch buiten-
nisslg genoeg waren om graag
doorverteld te worden. Ik denk
aan het verhaal dat ze inspiratie
kreeg als ze appels zat te eten in
bad. en dat terwijl leder ander
mens zich zou aftobben waar Je
dan in vredesnaam met de schil
len moet blijven.
Maar zij ls ntet vanwege dit
eigenaardige consumptieve ge
drag een verhaal apart. Dat ls
Agatha Christie door de stabiele
hoge kwaliteit van haar werk. Ze
deed niet aan modegrillen mee.
ze heeft éénmaal zich gewaagd
aan een psychologische thriller
maar dat werd geen doorslaand
succes en ze keerde prompt te
rug naar het klassieke patroon
ran de detectiveroman. Dit op
zichzelf is natuurlijk niet vol
doende om miljoenen lezers aan
Je te binden, meer schrijvers
kennen het foefje om naast het
superbrein iemand te zetten die
dom(mer) is en aldus de lezer
geleeenheid biedt tot een zekere
Identificatie met de hoofdspeur
der De kracht van Agatha
Christie lag ln haar ongelooflijk
originele plots, waarvan Je nooit
de oplossing kon voorspellen en
die altijd intelligent werden uit
gewerkt De werking hiervan
Agatha Christie
verhoogde zij ln niet geringe mate
door haar immer gerede droge
ironie. Voorts was er het ver
trouwenwekkende 'ouderwetse'
van haar boeken: het speelde
zich allemaal af ln de betere
kringen en waar bedienden ook
verdwenen, niet uit de boeken
van Agatha Christie, die MJ al
haar schrijvende bezigheden
nimmer de bestaande moraal
heeft aangetast: boontje kwam.
hoe dan ook. om zijn loontje.
Daar hebben met name Poirot
en miss Marple voor gezorgd.
(Op de kunstpagina van aan
staande zaterdag wordt breder
ingegaan op het werk en de bete
kenis van Agatha Christie).
KARELTJE KNETTER
Domlnlc, naast Sam de vervolgse-
serle, die de NCRV op de dinsdag
avond op het scherm brengt. Domi
nic Bulman. gespeeld door Murray
Dale, vindt een horloge, dat hem op
het spoor moet zetten van de
moordenaars van zijn vader,
hand worden gewerkt. Dit zal de
variatie ln het programma-aanbod
en het geluld vanuit diverse groe
peringen nog verder doen afnemen.
DEN HAAG De toename van de
industriële productie, die het CBS
in decernber registreerde heeft niet
tot daling van de werkloosheid ge
leid. Dit is de globale indruk die
navraag bij verschillende districts
bureaus voor de arbeidsvoorziening
in ons land oplevert.
De werkloosheid blijkt eerder te
zijn gestegen, al ls deze stijging in
een aantal provincies niet groter
dan in deze tijd van het jaar had
kunnen worden verwacht.
In Zuid-Holland is de werkloosheid
nogal sterk gestegen. De stijging
was groter dan ln december van
het jaar daarvoor. Aan de andere
kant is de vraag naar arbeidskrach
ten verminderd, met name in de
metaalindustrie.
In Noord-Holland is de stijging van
de werkloosheid procentueel gelijk
aan de stijging die in december
1974 optrad.
In Utrecht was de stijging van de
werkloosheid onder mannen niet
groter dan in december 1974. Hier
bestaat de Indruk dat de sterke
stijging van de werkloosheid iets
aan het wegebben is.
In Limburg is de werkloosheid in
december nog duidelijk gestegen.
De stijging was kleiner dan in de
cember 1974. maar toch groter dan
in deze tijd van het seizoen had
kunnen worden verwacht.
In Noord-Brabant was er de nor
male seizoensstijging. Men had hier
een" grotere seizoensstijging ver
wacht.
In Drente viel de stijging mee.
PARAMARIBO De Surinaamse
minister van onderwijs en volksont
wikkeling. drs. Venetiaan, komt
zondag naar Nederland voor be
sprekingen met de ministers Van
Kemenade. Van Doorn en Van der
Stee.
De Surinaamse bewindsman zal
met minister Van Kemenade praten
over het aantal beschikbare studie
plaatsen ln Nederland voor Surina-
mers. De besprekingen met minis
ter Van Doorn (CRM) gaan hoofd
zakelijk over een cultureel verdrag
tussen Nederland en Suriname,
waarvan het ontwerp ail gereed ligt.
Met minister Van de Stee (land
bouw) zal worden gesproken over
de financiering van het agrarisch
onderzoek in Suriname. Dit onder
zoek vond tot nu toe plaats op het
Ce los, een onderzoekcentrum in
Paramaribo dat van de Landbouw
hogeschool in Wageningen was. Dit
centrum is gisteren, samen met het
Medische Wetenschappelijk Insti
tuut van de Leddse Universiteit,
overgedragen aan Suriname. De
overdracht van beide instellingen
was een voortvloeisel van de be
sprekingen tussen Nederland en
Suriname voor de Surinaamse on
afhankelijkheid op 25 november.
Spanningen
Op afleveringen van de tv-serie
Doctor Who heb ik uit de
lezerskring telefonisch en
schriftelijk al verscheidene reacties
ontvangen. Als het nog altijd
opgaat, dat één brief naar de
redactie gelijkstaat met de mening
van 100 mensen, dan vragen heel
wat kijkers zich af of de in deze
verhalen opgeroepen spanningen
voor jonge kinderen (want het is
«toch vroeg ln de avond) niet te
groot zijn.
Ik neem aan dit bij andere films
eerder het geval zal zijn dan bij
Doctor Who. Veel kinderen zijn,
waar het spanningen betreft, zeer
Aiggt.igr»>) en ook realistisch, als
gevolg waarvan zij de zaken heel
vlug relativeren en doorhebben dat
het maar spel is. Vaak reageren zij
op journaalbleelden totaal anders.
Nu zijn alle kinderen niet gelijk:
daarom is het wel van belang dat
ouders de gedragingen van hun
kroost observeren. Daarna dient
ieder voor zich te bepalen of het
wel-of -nlet-kij ken wordt.
Aan deze beslissing is de Tros
maandagavond schijnbaar een
beetje tegemoet gekomen door vóór
de vertoning van het spel 'Ik slaap
wel op de bank! Willy Dobbe te
laten meedelen dat er nog al wat
krachttermen Inzaten. Er werd aan
toegevoegd dat de Tros vanwege de
opbouw van het stuk er niet alles
uit kon hailen. Daarmee had deze
omroep 'voor alle gezindten' zich de
handen schoongewassen. Wie toch
wilde kijken, moest het zelf maar
weten. Er zit immers een knop aan
het toestel, nietwaar? Daarmee is
echter niet weg te praten, dat de
Tros met de uitzending met dit van
platvloersheden en misplaatste
aanroepingen van Jezus bolstaande
spel, een bijdrage heeft geleverd
aan smaak bederf en verloedering
van het normbesef
Al eerder heb Uk erop aangedrongen
de naam van een spreker tijdens de
uitzending een paar keer te
projecteren. Wanneer je de enige
aankondiging in het begin hebt
gemist, kunnen vreemde twijfels je
deel worden. Dat overkwam mij
zondagavond bij Ander Nieuws. Aan
het woord was een forse, nog jonge
man. Aangezien hij niet sprak over
biologisch voedsel en schone
energie, kon hij niet Sietse
Leeflang van De Kleine Aarde zijn.
In de gids stond ook aangekondigd
Egbert Schuurman, hoogleraar aan
de Technische Hogeschool van
Delft en Eindhoven. Juist omdat
hij niets van een professor had
nam ik aan dat de man op mijn
glas het wel was. Maar. vreemd
bleef het. want zijn betoog hield
het midden tussen een theologische
etherleergang en een woord ter
bezinning op het veronachtzamen
van het harmoniemodel. Op zichzelf
heb ik geen enkel bezwaar tegen
deze wijze van benaderen van de
kijker, maar de samenhang met de
ln uitzicht gestelde
milieuvriendelijke «techniek werd
niet duidelijk. Bij het NOS-
prograimma Informeel wordt,
volstaan met het vluchtig noemen
van de namen van
gesprekspartners. Voor
geïnteresseerden dubbel lastig omdat
de programmabladen vanwege het
recente karakter van het gesprek
geen bijzonderheden vermelden.
Met een man als Paul van 't Veer
levert dat geen moeilijkheden op en
sinds de gijzelingsacties kent men
ook Ettie Appono wel. De heren L.
Mantau, een ZuAdmoluks
maatschappelijk werker, en drs. E.
Nypels, lid van de Tweede Kamer
voor D'66 hebben we nooit of
zelden op het scherm gezien.
Gevijven want Brugsma leidde
het gesprek namen zij een
voorschot op de besprekingen
tussen Zuidmolukse leiders en
Nederlandse ministers. Ik hoop dat
de bewindslieden deze kernachtige
discussie hebben gevolgd. Dan
kunnen zij er ongetwijfeld hun
winst mee doen omdat zo goed
duidelijk werd dat wij Nederlanders
lang niet altijd ln de gaten hebben
waar wij de Zuldmolukkers gevoelig
raken of zelfs op het hart trappen.
Dat inleven bijvoorbeeld, dat Ls één
van onze zwakke punten.
TON HYDRA
DEN HAAG Volgens het Twee
de-Kamerlid Laban (PvdA) zijn en
kele opgaven voor het examen voor
het staatspraktijkdiploma bedrijf
sadministratie 1. gehouden in het
afgelopen najaar, te moeilijk ge
weest. Hij heeft daarom gisteren
staatssecretaris De Jong van onder
wijs schriftelijk gevraagd te bevor
deren. dat de examenuitslag wordt
herzien.
13 'Wel wel' riep Platvink-Jan
tje blij verrast. 'Daar hebbe we zo
waar me vrind Verhole! Leuk, dat
je me 'es komt opzoeke! Kom bin
nen en gebruik een bakkie thee!
Franse Sjarl is er ook en die zal het
beslist op prijs stelle een makker
uit vroeger dage weer te zien!'
Voor de lezers, die het niet weten,
zy hier gezegd, dat Smidje Verho
len in een vroegere bestaansperiode
van zijn leven reeds enkele malen te
maken had gehad met de schavuiten
Jantje en Sjarl. Maar de brigadier
wist dat niet en keek dus Verholen
argwanend aan. "Nou nou snoof
hij minachtend. 'Fijne kennissen hou
JU er op na. Verholen! Ze zijn stuk
voor stuk goed voor tien jaar gevan
genisstraf!' 'Nou mot je ophou-
we!' zei Platvink-Jantje veront
waardigd. 'In me kwaliteit van or
delievend burgert bied ik jullie een
bakkie thee an en wat krijg Ik?
Scheldwoorde en stank voor dank!'
De schavuit zag zowaar de kans los
te barsten in een overtuigenden aan
doenlijk gesnik en wandelde met ge
bogen hoofd het morsige vertrekje
binnen, waar hij met de theeboel
begon te redderen. Franse Sjarl zat
daar ook, ijverig bezig piepers te
jassen. Alles zag er dus vredig ge
noeg uit. Maar brigadier Piet liet
zich daardoor niet beetnemen. 'Waar
is die kleine oosterling, die jullie
straks naar binnentrokken?' vroeg
hij bars. Dat was blijkbaar te-
veel voor de schurken, want ze 1
ten zowel de theepot als de teil m.
aardappelen uit hun handen vall 'a
Póts daar ging alles tegen p
grond. 'Dit gaat te ver!' zeiden et
"We komen thuis van het boodscht
pen doen en vinden onze deur t
spaanders gehakt! Buurman Ran 55
ge Rinus vertelt ons, dat een agfm
dat heeft gedaan. Dezelfde wa <j
schijnlijk, die nu voor ons staat! £j(j
dan zal diezelfde agent ons er <r
nog eventjes van beschuldigen,
we een oosterling wederrechte i
naar binnen getrokken hebben! %d,
schandaal!!' En met trots op
heven hoofden wandelden de hei
verongelijkt het vertrekje uit
PELLI, PINGO EN HUN VRIENDEN
DAAR 6AAT EEN KAMEELDRIJVER. WIJ
ZUILEN KEAA VRAGEN OF HET NOG VER
LEKKERE KOELE LIMONADE! ALS PELLI
NIET MEEGEGAAN WAS, DAN WAREN
1MB NOOIT J
Radio vandaag
Prog.ovcrz. 8.50 Morgenwijding. 9.00 (S)
De Platenibeuze van Willem Stnletman.
10.00 (S) Radio La waalpapegaai. 10.10
(S) Arb.vit. (10.30 Nws. UX38 Radlo-
Journ.) lil'.30 (S; R) Rondom twaalf.
(1L56 Beursber.) 12.26 Med-. 12.30 Nwa.
12.41 Radiojourn. 13.00 'n Middagje
AVRO met om 15.30 Nws. OVER-
H.VOORL. 17.20 Neder), over de Ned.
Antillen. AVRO: 17.30 Nws. 17.33 Radio
journ. 17.50 (S) Muzliaal gemoti
veerd.
PP: 16.19 D 66 18 30 Nws 18 41 Inf.
prog. 1900 (S) Kwintet Cees Smal. NOS:
18 16 Accoord AVRO: 20.00 Vanavond
met om 20.00 Toppers van toen. 20.30
(S) Raad van Ooms en Tantes. 20.55 (Si
Met muziek op stap. 21.25 (8 Paul
Vlaanderen en het Margotmysterle 22 00
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn.
7.20 Heit levende woord. 7.25 Badinerie.
7.65 Overweging. 8.00 Nws. 8.11 Echo. 8.30
Aubade 9.10 Schoolradio. 9.30 Inf. over
schoolradio. 9.35 Waterst. 9.40 Schoolra
dio. 9 50 Schoolradio. 10.00 De letter M.
11.00 Nws.) 1.1.55 Scheepspraat. 12.00
Vijf tellen na nu. OVERH.VOORL. 12.49
Ultz voor de landbouw. KRO: 13.00 Nws.
10.11 Echo Magazine. 13.40 Een mens a)6
JIJ. 14.00 Schoolradio. 14.10 Schoolradio.
14.30 Schoolradio. 15.00 In de wachtka
mer. 16.00 Nws. 16.03 Fons Disch ln
gesprek met Chrlet Tltulaer. 17.00 (S) De
huitsge kluts te kinderspelen. 17.20 (S)
Country Time. 17.45 Verkenning. 17.56
Med.
18.00 Nws 18.11 Echo. 18.30 (S) Op
vleugels. 18.50 (S) Zin ln muziek. 19.30
Kerk als meervoud. 20.00 Nws. 20.05
Overweging. 20.15 (S) Klas», muz. 21 30
(S) Fluit en piano. 21.45 (S) Organisch
lezen of Gedrag en Wangedrag van de
Babels. NOS. 23.00 Met het oog op mor
gen met Den Haag vandaag. 23.55
Nw*.
HILVERSUM in
VARA: Van 7.02 tot 18.00 (S) Afct. vla
Dingen vd. Dag. 7.0G (S Gesodemeur-
ders. 9 03 (6) Pep-op-drie. 11,00 (S) Drie
draalt op verzoek van mensen ulit de
20 en Tip-ttp. 17.03 (S> Alfred Lagar-
Speciaal vandaag
0 De VARA brengt aflevering 14
van De Pallisers al vroeg op het
scherm.
Ned. 1/19.25
0 Zeven jaar geleden gaf de Tsje
chische student Jan Palach zijn
leven om te protesteren tegen de
Russische invasie ln zijn land. Een
Zweedse ploeg maakte daar onlangs
een reportage over de verwikkelin
gen na 1970.
Ned. 1/21.00
0 Na Herkent u deze tijd? (21.20)
volgt Hier en Nu. Onderwerp is
onder meer de economische toe
stand van ons land.
Ned. 2/22.15
0 In het Duitse tv-spel Idole wor
den alle rollen vertolkt door ama
teurs. die hun dialogen moeten im
proviseren.
Duits!. 2/19.30
0 De al jaren zingende en dansen
de zusjes Alice en Ellen Kessier
praten over showbusiness en privé-
leven.
Dnitsl. 1/20.15
0 Waarschijnlijk niet alleen van
belang voor leerlingen van het
voortgezet onderwijs is de serie
Taai en mileu. waarvan de School
radio de eerste aflevering uitzendt.
Hilv. 2/14.30
0 Literaire 'ooms en tantes' geven
raad onder leiding van Cees Bud-
dingh'.
Hilv; 1/20.30
4.02 (S De Rode Dageraad. 5.08 (S)
Truck.
HILVERSUM IV
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Caiwlcclo.
9 00 Nws 9 02 Aktua-klankbeeld. 930 (S)
Het kind en wij. 10.00 (S) Opus tien tot
twaalf. 12.00 (S) Intermezzo. 13.30 (S)
TV vandaag
NEDERLAND I
TELEAC
18.15 Les Gammas,
herb, les 20
NOS
18.45 TV-inf. voor
Spanjaarden
18.55 Journaal
VARA
19.05 Horen zien
zwijgen
19.25 De Pallisers
20.20 2 voor 12
21.00 Actuele doe.
21.35 Journaal
21.50 Spelen met muziek
22.30 Gedicht
22.31 SOCUTERA: Stichting
Ned. Vrijwilligers
22.41 Jotimaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Paulus de
Boskabouter
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Dominic
19.30 Tweekamp
20.00 Journaal
20.25 Sam
21.20 Herkent u deze
tijd?
22.15 Hier en nu
22.55 Geestelijke lied.
NOS
23.05 Den Haag vandaag
23.20 Journaal
ger
lal
I k
fcnd
r n
blv
dat
ïnla
r 2
jkc
pol
Horizontaal woorden invullen die
verticaal dezelfde betekenis hebben.
1. medicinale koolstof. 2. lasten. 3.
voorschrift. 4. godin van de vrede,
5. naar iets verlangen. 6. soort kers.
7. Griekse letter, 8. soort appel. 9.
Noors christenprediker. 10. draag
stuk.
Oplossing van gisteren
Hor.: 1. kar. 4. els, 7. aard, 8. AP.,
10. perk, 13. ar, 14. el. 16. eer. 17.
steen, 19. Ier, 20. ge, 21. eb. 22. loge,
24. ra. 26. rode, 27. rio, 28. erf.
Vert.: 2. aar. 3. raket. 4. ed.. 5. sa.
6. spalier. 9. parabel, 11. er, 12. ben,
15. leg. 17. Sri. 18. Eelde, 21. eg.
23. oer. 25. ar. 26. R.O.
92
Brussel en Parijs zijn toch de basis
van alle distinctie. Christine zegt
het met wat gedempte stem: "het
a-b-c van alle goede kleding is een
goed aangemeten corset.'
'Dat bekokstoof je dan alles maar.
zoals jij het goed vindt,' antwoordt
Willem Hendrik gelaten. Bij rege
lingen daalt hij nooit ln petieterig
heden af.
Willem Hendrik schaft nog een ex
tra span maandpaarden aan om
Christine en Dolly heen en weer
naar Arnhem te rijden. De stal
krijgt het waarlijk druk. De ritten
duren minstens anderhalf uur heen
en anderhalf uur terug, er zijn drie
flinke heuvels tussen Beukenloo en
Arnhem, die moeten stapvoets geno
men worden. Wordt het een hele late
avondpartij dan overnachten Chris
tine en Dolly ln Hotel du Soleil. Ze
rijden met een huurkoetsje naar het
hotel, want Jan en de eigen paarden
mogen nooit in een file blauwbek
ken. In de ochtend rijden ze dan
met eigen rijtuig tenig naar Beu
kenloo.
Het is een wereld vol vrolijkheid,
die de Gelderse upper ten op gang
houdt. Ongetwijfeld ls de diepere
gedachte er van. dat jonge mensen
in staat moeten zijn elkaar te leren
kennen, kennis kan tot liefde leiden,
door
Henriette L.T. de Beaufort
UiimrrwilJ. W.V.
de liefde tot een huwelijk. Daarom
vertoont het hele bedrijf van dit
uitgaan een selectieve tendentie. Uit
een diep instinct van zelfbehoud
tracht de adel gemengde huwelij
ke^ te ontwijken en de huwelijken
met standgenoten in de hand te
werken. Uitsluitend blauwbloedige
relaties zijn in een Nederlandse
provincie evenwel nooit heelenal mo
gelijk. patriciërs worden dan ook
wei geduld, mits ze over een volle
geldbuidel beschikken, en wanneer
aan hen te merken is, dat ze aard en
gewoonte van de adel, in het bie-
zonder die van de landadel, hebben
overgenomen. Parvenu's zo rijk als
Croesus vinden in de Gelderse hoge
wereld geen toegang. Patriciërs uit
Amsterdam laat ze eerder toe, dan
die uit Rotterdam: leeft hier nog
een onbewuste eerbied voor de koop
man, de bewindvoerder uit de ze
ventiende en achttiende eeuw? De
officieren van de Rijdende Artille
rie. ongeacht naam of herkomst,
zijn in de Arnhemse kringen opge
nomen. Zou eenzelfde persoon bij de
post of bij het belastingwezen
werkzaam zijn, dan zou hij bij de
meest berekende avances geen kan
sen hebben. Draagt hij evenwel het
sierlijke uniform uit de Napoleon
tische tijd, dan mag hij elke Gel
derse freule ten dans vragen. Het
kan niet uitblijven, dat de aristocra-
tlserende tendentie van deze uit
gaande groep zo nu en dan ontaardt
in clanverenging, of zich eens te
bulten gaat aan snobisme. Ze is niet
beter dan elke groep mensen, die
zich verbonden voelt door gebruiken,
gewoonten in taal en in manieren.
Op een gegeven ogenblik gaat ze dat
wat anders denkt of anders doet, als
iets van minder gehalte dan zij zelf
vermeent te zijn, voelen. Het ana
thema, waarmee de Gelderse upper
ten die anderen uitstoot, is het
woord burgerlijk, afgekort mere
twee letters b-g. op zijn Engels* t
gesproken. Heeft iemand b-g-
nieren, b-g keus van woorden, dl
hij b-g schoenen, dan heeft de
derse adel niets met hem van
Dat de Nederlandse feudale vit vo
voor een groot gedeelte uit het
gerdom stamt, dat Nederland
burgerlijke kracht Groot-N
land ls geworden, dat wordt
wat vergeten, die ongelukkige
persoon heeft nu eenmaal ni<
fijnheid van geest betoond on
zeden en gewoonten van gindse |gr
te wereld, ln het leven van alle
over te nemen; al mag hij voo
overige een vat vol deugdelijl1
zijn, de Gelderse upper ten lust
niet meer. En manieren zijn
87
niet, meer. c,u manieicu zojn
nulliteiten. De geschiedenis beE^'
dat na de Franse omwentelini
geschetter en geschutter var
goud bestikte Napoleontische
venu-hof is gaan kantelen, o w
de Bonapartes, als drift hen ru'
viel, geen savoirvivre en geen sa
faire hebben gehad. Maniere4jto
niets dan manieren heeft de re^
ra tie weer terrein doen winnen.
De Gelderse Christine van BAc
huyzen weet niet beter, dan
haar geleerd is, maar wat ze
is haar eigendom, en alles aan
wezen ls echt en puur.
Hf
