[sraël vreest
an Palestij nen
Staat van beleg
in Ecuador na
vertrek president
Israëli's én Palestijnen moeten
water bij de wijn doen
Betogingen tegen
Noord-Portugal
Grote Palestijnse
aanval in Beiroet
tegen christenen
Ijdens debat in Veiligheidsraad
iowjet-Unie laat 32
apanse vissers vrij
Communisten
Italië mogelijk
in regering
Verdeeldheid over Angola
ANDAG 12 JANUARI 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 5
JEW YORK, TEL AVIV, CAIRO (AP, UPI, Reuter) Israël heeft
j jsteren de hoogste staat van paraatheid voor Jeruzalem en het
ei ntemationale Ben Goerion vliegveld, vlak bij Tel Aviv, afgekon-
bristtigd. In kringen van de Israëlische politie vreest men Palestijnse
ldJ^j erreur aanvallen als achtergrondmuziek bij het vandaag begin-
kle iende debat over het Midden-Oosten in de Veiligheidsraad van de
rsstra herenigde Naties.
bracht premier Rabin ver
uit aan zijn kabinet van de
esirltaten van de reis van minister
ran buitenlandse zaken, Yigga Al-
teur!' on, naar de Verenigde Staten aan
doejle vooravond van het debat in de
lafcvütfeiligheidsraad Israël weigert aan
iet debat deel te nemen omdat
entegenwoordigers van d e Pales-
jnse Bevrijdingsbeweging (PLO)
veneens zijn uitgenodigd.
jens een woordvoerderu van de
jTJaaëlische regering, heeft Allon
5an de Amerikaanse regering de
_jing gekregen dat zij elke
sezenlijke verandering van de tek-
tcen van de resoluties van de Vei-
over het Midden-Oos-
Vten met een veto zal voorkomen.
xJsToch zouden de Verenigde Staten
tijdens de vergadering precies
^""^-riuiten welke handelwijze zij no-
achten. Het Israëlische avond-
Ma'ariv citeerde gisteren Ame-
regeringsf un otionarissen
zeiden dat de Verenigde Staten
niet teleur zouden stellen. In
hiervoor zouden de Verenigde
iten van de regering Rabin ver-
IÜKIO (AP. UPI. Reuter) De
towj et-Unie heeft zich bereid
rerklaard om 32 Japanse vissers,
he gevangen gehouden worden
imdat zij in de territoriale wateren
fan de, Sowjet-Unie zouden hebben
jewist, vrij te laten.
)it heeft de Russische minister van
luiteniandse zaken, Andrei Gromy-
1[ to, gisteren verklaart op de derde
van zijn bezoek aan Japan.. Een
hangijzer in de besprekingen
Gromyko met de Japanse rege-
voonen vier eilanden in de
Oceaan, die aan het einde
de tweede wereldoorlog door de
7j et-Unie werden geannexeerd,
kpan stelt de teruggave van deze
Handen als voorwaarde voor de
ndertekening van een vriend-
Rhapsverdrag met de Sowjet-Unie.
De 32 Japanse vissers werden in de
en rond deze eilanden gevan
genomen. Tot nu toe is
Gromyko bij zijn weigering geble-
om de eilanden aan Japan
terug te geven. Tijdens de ontmoe-
tkig van Gromyko vandaag met de
Japanse premier Miki wordt aange
nomen dat deze eilanden één van
de belangrijkste onderwerpen van
bet. gesprek zullen vormen.
Gisteren had Gromyko een ont
moeting met de secretaris-generaal
van de Japanse liberaal-democrati
sche regeringspartij, Yasuhiro Na-
kasone. Met Nakasone werd over
eengekomen om de huidige bilate-
rale uitwisseling van gegevens over
kernonderzoek voor vreedzame doel
einden voort te zetten.
wachten, dat zij met nieuwe voor
stellen voor de totstandbrenging
van een vrede In het Midden-Oos
ten komt.
Volgens Palestijnse kringen in Bei
roet heeft de leider van de PLO,
Yassir Arafat, gisteren een drin
gende boodschap van de regering
van de Sowjet-Unie ontvangen.
Volgens deze zegslieden ging de
boodschap 'over de coördinatie tus
sen de Russische, Syrische en Pales
tijnse delegaties' tijdens het Mid-
den-Oosten-debat dn de Veilig
heidsraad.
Ook de Egyptische minister van
buitenlandse zaken, Fahmi, ontving
gisteren van zijn Russische collega
Gromyko een boodschap, waarin be
nadrukt werd dat de opvattingen
van Egypte en de Sowjet-Unie pa
rallel liepen.
Terugkeer Eban
Ondertussen overweegt de Israëli
sche premier Rabin om oud-minis
ter van buitenlandse zaken Abba
Eban uit te nodigen weer deel van
de Israëlische regering uit te gaan
maken, vermoedelijk in de functie
van vice-premier. Rabin en Eban
hadden vrijdag op verzoek van de
premier een onderhoud, waarin de
ze Eban zou hebben gepolst over
terugkeer in het kabinet. De huidi
ge minister van buitenlandse za
ken Allon. is ook vice-premier
maar deze functie is zuiver ceremo
nieel. Allon zou thans bereid zijn
het vice-premierschap op te geven,
waartoe hij tijdens de kabinetsfor
matie van Rabin niet bereid was.
Een van Allons redenen zou kun
nen zijn dat hij en Eban het over
het Palestijnse vraagstuk eens zijn.
De oud-minister zei vrijdag voor de
televisie, dat Israël bereid zou moe
ten zijn om met elke Palestijnse
groep die Israël erkent te onder
handelen. Dit ls ook Allons stand
punt.
Geheime besprekingen
Volgens het Amerikaanse tijdschrift
Newsweek heeft premier Rabin in
de laatste drie tot zes maanden een
geheime ontmoeting met koning
Hoessein van Jordanië gehad. Vol
gens Newsweek, dat zich op goed
geïnformeerde kringen in de Vere
nigde Staten beroept, is deze ont
moeting slechts de voortzetting van
een reeks Israëlisch-Jordaanse con
tacten op lager niveau. Aan de
ontmoetingen is nu ruchtbaarheid
gegeven om te bewijzen dat Israël
bereid is het Palestijnse vraagstuk
in onderhandelingen met Jordanië
op te lossen. Tijdens de besprekin
gen zou Jordanië geweigerd hebben
de westelijke oever van de Jordaan
terug te nemen, omdat Israël een
eigen verdedigingslinie langs de
Jordaanrivier eiste. Jordanië zou de
teruggave van het Arabische deel
van Jerusalem hebben gevraagd.
doj JSSABON (Reuter/UPI/AP) Meer dan tienduizend boeren
aan ïébben in de Noordportugese stad Braga geprotesteerd tegen de
.ij t andhervormingsplannen. Zij gaven de regering drie weken om
Sm haar landhervormingsplannen ongedaan te maken.
opp
mgi ïflj willen niet op collectieve boer-
t n erijen naar Russisch voorbeeld
ls erken', riep een der sprekers on-
luld applaus uit. Als de regering
t op haar plannen terugkomt,
omen de boeren over drie weken
bijeen om te beslissen wat
stappen zij zullen ondeme-
n. Zij kunnen de regering onder
uk zetten door geen landbouw-
dukten meer te leveren aan de
oor leden. Op het ogenblik is er in
iissabon al tekort aan vlees
uivelprodukten
ïdei
Do#
ere!
ngi
kal
ls
l 1
iu
ro
Eind vorige week gaf minister van
landbouw Antonio Lopes Cardoso
toe dat de landhervormingsplannen
tever gaan. Hij heeft aangeboden
onteigeningen alleen te laten gel
den voor bedrijven groter dan der
tig hectare, in het zuiden van Por
tugal. waar veel grootgrondbezit
voorkomt. Maar de boeren wezen
dit voorstel af. Toen de naam Car
doso vtel riepen zij 'dief, dief' en
'gisteren de grote, vandaag de mid
delgrote bedrijven en morgen de
kleine.'
QUITO (Reuter/AP) In het Zuidamerikaanse Ecuador hebben
de opperbevelhebbers van land-, luchtmacht en marine de staat
van beleg afgekondigd.
BEIROET (AP, UPI, Reuter) Palestijnse guerrillastrijders zijn
gisteren een groot offensief begonnen om vluchtelingenkampen in
de voorsteden van Beiroet te ontzetten, die de afgelopen week door
een blokkade van de christenen geïsolee.rd raakten.
Volgens een woordvoerder van de
Libanese politie hebben naar schat
ting vijfduizend guerrillastrijders
deelgenomen aan de aanval, die
volgde op zware beschietingen met
raketten en monbieren van christe
lijke buurten rond de kampen. Vol
gens de politie 'houden de rechtse
christelijke verdedigers nog steeds
stand en ontvangen zij in het ge
heim steun van de politie en pant
serwagens'.
Tegelijkertijd blijven privélegers
van christenen en moslems elkaar
bestrijden 4m het.hotelgebied in het
centrum van Beiroet-. Het leger
heeft de leider van de PLO. Yassir
Arafat, en de mohammedaanse pre
mier van Libanon, Rashid Karami,
beloofd dat het bereid Is voedsel
voorraden en ziekenwagens naar de
Palestijnse vluchtelingenkampen te
Haten gaan, die dooor de christenen
worden belegerd.
Ofschoon de Palestijnen toegezegd
hebben dn ruil voor deze belofte
hun aanval op de christelijke blok-
kadeldjnen te staken, zodra de le-
gerkolonne zijn bestemming had
bereikt, werd gisteren het konvooi
door Palestijnen met geweld over
genomen. De legerbemanning werd
naar het Palestijnse kamp Sabra
overgebracht. Een Palestijnse
woordvoerder zed dat men bang was
dat het leger hun wilde aanvallen.
De Palestijnen hebben een diep
wantrouwen Jegens het Libanese
leger, dat volgens hen met de
rechtse christenen sympathiseert.
ROME (UPI, Reuter) De inspan
ningen om de regeringscrisis in
Italië op te lossen concentreerden
zich dit weekeinde op de vraag of
de Italiaanse communistische partij
aan de regering zou mogen deelne
men of riet. De socialisten, die de
regeringscrisis veroorzaakten door
hun steun in het parlement aan de
regering te onttrekken eisten dat
de communisten een deel van de
veantwoordelijkheid zouden moe
ten dragen door de nieuw te vor
men regering in het parlement te
steunen.
In een zaterdag in hun partijblad
gepubliceerde verklaring, zeiden de
communisten dat een werkelijke
verandering in Italië pas mogelijk
zou zijn wanneer de communisti
sche partij aan de politieke leiding
van het land zou deelnemen. Van
daag beginnen in Rome de officiële
besprekingen over de vorming van
een nieuwe regering onder leiding
van president Giovanni Leone.
De Italiaanse christendemocraten
verzetten zich tegen elke deelname
van de commjndsten Volgens de
republikeinse partij moeten de so
cialisten voor een oplossing van de
crisis zorgen.
Dat gebeurde nadat president Guil-
lermo Rodriguez Lara eerder op de
dag was afgetreden. Kort na zijn
vertrek ontploften twee bommen in
de kerk waar Lara's dochter Nancy
zou trouwen. Er was alleen mate
riële schade.
Generaal Guillermo Duran van de
landmacht, generaal Luis Leoro van
de luchtstrijdkrachten en admiraal
Alfredo Poveda van de marine
maakten zich op onbloedige wijze
meester van de macht na een sle
pende politieke crisis.
In de verklaring waarmee hij zijn
aftreden bekendmaakte, zei La-ra:
'Mijn besluit de macht over te dra
gen is genomen zonder de geringste
militaire pressie'. Kara, die zelf als
generaal op 16 februari 1972 de
gekozen regering van president Ma
ria Velasco Ibarra afzette, zei in
zijn vier pagina's lange verklaring
dat het nu aan de militairen is de
belofste tot herstel van een grond
wettelijke regering in te lossen.
Topman
Admiraal Poveda. de topman van
het nieuwe driemanschap, heeft
onmiddellijk per decreet aangekon
digd dat zijn regiem teruggrijpt
naar de grondwet van 1945, die
voorziet in het houden van verkie
zingen.
Lara trad In de vroege ochtenduren
af. Enkele uren daarvoor had hij in
het presidentieel paleis nog een re
ceptie gegeven. HIJ deelde mee zijn
besluit reeds vier dagn geleden te
hebbn genomen, de dag nadat zijn
elf man sterke kabinet en bloc met
ontslag was gegaan.
Ex-president Lara
Het ontslag viel samen met een
tegen de regering gerichte staking
van de vervoerssector. Deze staking
was de vonk die in heel Ecuador
een explosie van geweld teweeg
bracht. Vrijdagavond reeds trok de
thans formeel bestaande junta de
nationale veiligheid aan zich, waar
door Lara vrijwel van alle macht
werd beroofd.
0 Vervolg van pag. 1
aanwezig, gasteren werden zij bui
ten de deur gehouden. MPLA-leider
Agostinho Neto is niet naar Addis
Abeba gekomen. De leiders van de
pro-westerse bewegingen leverden
felle kritiek op de schrale steun
van de Verenigde Staten. Het se
naatsbesluit om de hulp stop te
zetten werd het 'afwijzen van ver
antwoordelijkheid' genoemd.
Vliegkampschip
Het Britse zondagsblad The Obser
ver schreef gisteren dat een Ameri
kaanse vlooteenheid onder leiding
van het vliegkampschip Indepen
dence in de wateren bij Angolft.
kruist. Het bericht is in Washing
ton ontkend .De vlooteenheid zou
in de Middellandse Zee hebben
opereren. Volgens de Sunday Tele
graph zijn de laatste maanden
tientallen Europese huurlingen An
gola binnengekomen om daar aai)
de zijde van de pro-westerse be we
gingen te vechten. Zij zouden wor*
den geworven door kolonel Hoare
('gekke Mikde'), huurlingenleider
in de Kongo in het begin van de
jaren zestig.
THANS Z'JN ER ca.3 MIL-
(de aantellen zijn globaal wan! nfel
alle Paleshjnen slaan geregistreerd)
STANDPUNTEN DE MLEST'JNEN
(onderhen levende politieke denkbeelden)
tui PALES
T'JNSE
STAAT VOOR
ARABIEREN
JODEN EN
CHRISTENEN
PALEST'JMS PROBLEEM
KOPPELEN AAN REVOLU-
ITIONIARE BEWEGING
IN DE ARABISCHE
LANDEN.
Met de stichting van
de staat Israël in 1948
raakten de Palestijnen hun
land kwijt. Sedertdien
leven zij over de hele
wereld verspreid. Een groot
aantal van hun leeft in
vluehtelingenkampen In {Ie
Arabische buurlanden van
Israël. In 1965 namen de
Palestijnen met het begin
van een gewapende strijd
tegen de Joodse staat hun
lot in eigen handen. Zij
zorgden ervoor dat zij niet
meer van het politieke
toneel van het Midden
oosten weg te denken
waren. Sinds de
oktoberoorlog van 1973 is
de Palestijnse
Bevrijdingsbeweging meer
een politieke in plaats van
een militaire koers gaan
varen. Het debat in de
Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties is daarbij
een nieuwe mijlpaal.
'Deze machine werkt precies volgens de c.a.o. Hij schakelt om
v(jf oi j- automatisch uit'.
door James Dorsey
Welke wegen naar een oplossing
van hétf:tonflict in het Midden-
Oosten 'Kunnen bewandeld wor
den? Dat is de vraag nu het
conflict'Moor het debat in de
Veiligheidsraad dat vandaag
begint weer alle aandacht
heeft.
Algemeen wordt nu uitgegaan van
de noodzaak van rechtstreekse on
derhandelingen tussen Israël en de
Palestijnse Bevrijdingsbeweging
(PLO). Om de weg naar dergelijke
besprekingen te effenen is druk
vanuit het buitenland met name
van de Sowjet-Unie op de PLO en
van de Verenigde Staten op Israël
niet voldoende. Palestijnen eo Israë
li's zullen het vooral zelf moeten
doen.
Zo zal Israël de uitwijzingen van
gematigde politieke leiders uit de
door Israël sinds 1967 bezette gebie
den, de nederzettingspolitiek, de
'preventieve' luchtaanvallen op Pa
lestijnse kampen in de Arabische
buurlanden en de groei van de
expansionistische bewegingen als
de Goesch Emoeniem in Israël on
middellijk moeten stopzetten.
Deze maatregelen zijn niet alleen
belangrijk ter voorbereiding van de
onderhandelingen met de PLO en
de overige Arabische staten. Het
Israëlische streven voor een Pales
tijns leiderschap in ded oor haar
bezette gebieden als alternatief
voor de PLO wordt mede door het
huidige beleid doorkruist en tot,
mislukking gedoemd.
Bijdragen
Ook de Palestijnen moeten en kun
nen bijdragen leveren tot de voor
bereidingen van vredesbesprekin
gen tussen Israël en de Palestijnen.
waarbij aan hun nationale rechten
tegemoet gekomen wordt. Eén van
de mogelijkheden voor de Palestij
nen is een openbare verklaring,
waarin van militaire of terroristi
sche activiteiten wordt afgezien.
Onenigheid heerst er over het tijd
stip en de wijze waarop een derge
lijke verklaring moet worden afge
legd. Hoewel de PLO sinds de okto
beroorlog van 1973 het zwaartepunt
van haar activiteiten van het mili
taire naar het politiek-deplimatie-
ke vlak heeft verlegd zou het open
lijk afzien van verdere geweldactles
aanleiding zou kunnen zijn tot een
volledige breuk binnen de beweging
met de Palestijnse extremisten.
Volgens de in de Verenigde Staten
gevestigde Stichting voor Israëlisch-
Arabische Verzoening (waarvan de
Joodse Israëli Joseph Ben-Dak en de
Palestijn George Assoual voorzitters
zijn) zou de PLO een eenzijdige
verklaring moeten afleggen, waarin
beloofd wordt gedurende een perio
de van zes maanden van terroris
tisch geweld afgezien wordt. Vol
gens deze stichting zouden de Israë
lische leiders dan onder druk van
de publieke opinie, de PLO met een
soort gelijke verklaring moeten
antwoorden.
Veel reëler lijkt het voorstel, dat
Sir John Richmond onlangs op een
conferentie in Groot-Brittannië
deed. namelijk dat de PLO zou
moeten verklaren alle militaire of
terroristische activiteiten te staken
zodra Israël zich tot rechtstreeks on
derhandelingen met de PLO bereid
verklaart. Hoe dan ook. wanneer de
PLO bereid ls onder bepaalde voor
waarden van geweld af te zien zal
het voor Israël moeilijker worden
om de PLO, zijnde in Israëlische
ogen een club van moordenaars en
terroristen, verder bulten de deur
te houden
gering in ballingschap zou het Israë
lische argument worden ontkracht
dat er geen daadwerkelijke Pales
tijnse vertegenwoordiging bestaat.
Algemeen vermoed wordt dat dee
Palestijnen een dergelijke regering
nog niet hebben gevormd vanwege
hun interne moeilijkheden. Zeker is
dat de overbrugging van de ver
schillen tussen de gematigde en de
radlkale vleugel van de Palestijnse
beweging aan de vorming van een
regering ln ballingschap vooraf
moet gaan.
Wanneer de PLO de door haar al
ingeslagen politieke koers niet ver
der gaat uitbouwen, blijft haar als
alternatief slechts de voorzetting
van de militaire strijd over. Dit
alternatief lijkt nauwelijks haal
baar omdat vaststaat dat de PLO
niet sterk genoeg is om haar doel
stellingen militair te verwezenlij
ken.
Tijd dringt
Langzamerhand gaat de tijd voor
de Palestijnen dringen. De al vaak
uitgestelde vorming van een Pales
tijnse regering in ballingschap zal
er toch nu een keer van moeten
komen. Van vele kanten de Sow
jet-Unie. China, de linkse Libanese
moslems en Egypte is in het
verleden bij de PLO aangedrongen
om een dergelijke stap te onderne
men. Met de vorming van een re-
Voorwaarden
Het succes van de Palestijnse mili
taire strijd is dat daardoor de poli
tieke voorwaarden voor een oplos
sing van hun problemen werden
geschapen. Telkens wanneer de Pa
lestijnen dreigden uit het beeld te
verdwijnen, werd de wereld
door haar militaire activiteiten met
de neus op het Palestijnse vraag
stuk gedrukt. Bovendien kan de
PLO niet op de voortdurende steun
van de Arabische staten rekenen.
Duidelijk is dat er een groeiend
aantal Arabische staten zijn, die
van 'hun' Palestijns probleem af
willen en daarom maar al te graag
een Palestijns-Israëlische overeen
komst zien. Het is nu ook duidelijk
dat de PLO geen verzoenende stap
pen in de richting van Israël kan
ondernemen, zonder dat Israël een
dergelijke stap in de richting van
de Palestijnen doet.
Een laatste stap die aan recht
streekse onderhandelingen tussen
Palestijnen en Israëli's vooraf moet
gaan is een of andere vorm van
wederzijdse erkenning van eikaars
bestaan en eikaars nationale rech
ten. Ook hier zal Israël het initiatief
in handen moeten nemen door als
eerste de nationale rechten van de
Palestijnen te erkennen. De precie-
se verloop van de grenzen tussen
de Joodse en de Palestijnse staat
en de onderlinge verhoudingen tus
sen deze belde staten zullen onder
werp van de onderhandelingen
moeten vormen. Vast staat dat Is
raël zich uit vrijwel alle in 1967
bezette gebieden zal moeten terug
trekken. Een heet hangijzer zal de
toekomstige status van de stad Je
ruzalem zijn, dat toch op de een of
andere manier een verenigde stad
moet blijven. Sommigen zien de
oplossing van dit probleem ln de
uitroeping van Jeruzalem tot
hoofdstad van zowel Israël als Pales
tina.