Universiteiten konden
^Je rijkdom niet aan
I
Uit de weekbladen
Opera's met weinig
om het lijf ondanks
aardige aankleding
fïieuw soort kauwgom zou
vi reilig zijn voor gebit
J01
Klein: democratisering totaal niet geschaad
Basis geen suiker maar xilitol
PvdA-studenten
voorstel strijdt
met Keerpunt '72
éi'
Die Kluge en Arlecchino
Jacht. acht..
4
weerrapporten
Sneeuwberichten
Nieuwe kunst
uit Indonesië
Visionair
Psychiater
Introspection
Christiana
In Galerie Kamp
200 Picasso's
RMS
Oorlogsindustrie
'Den Uyl prijzen'
Vuurwerk
:t idnderdag 8 januari 1976
binnenland/kunst
TROUW/KWARTET 9
door Bert de Jong
eunT
toOEN HAAG 3epaalde delen van de universiteiten konden de rijkdom aan vrijheid, die de wet
kelJood, niet aan. Daarom moeten bevoegdheden worden ingeperkt'. Dit zegt staatssecretaris Klein van
2eJ>nderwijs en wetenschappen bij de indiening van zijn voorstel aan de Tweede Kamer de wet op de
ibie-fniversitaire bestuurshervorming, die op 31 augustus van dit jaar afloopt, te verlengen tot 1 septem-
verlenging betekent tevens,
at hij de touwtjes strakker aan-
ekt, waardoor de centrale over-
dd (het ministerie) een vastere
,.,ep krijgt op het universitair ge-
biifeïren.
et al Is fel gereageerd op de
©rgestelde 'beknotting van de de-
•atie'. De partij genoten van de
atssecretarii, die de landelijke
PW A-studenten vormen,
lebben klein al voor de voeten
rorpen, da', zijn wetsvoorstel in
rijd is met Keerpunt '72. waarin
verdere democratisering van
let maatschippelijk leven wordt
fep lelt.
let LOG. hel landelijk overleg van
grondradei verklaart, dat de de-
drastisch wordt terugge
leid. Het orgaan, dat de studen-
vertegenvoordigt kondigt
jvenveel massale acties aan als
armee de denocratiestrijd werd
fevoerd. Herinrerd wordt aan de
jezetting van ïet Maagdenhuis in
isterdam.
/raag aan Klein: Hebt u met de
cboiemocratisering teen stap terug
aoeten doen.
cht.
Klein: 'Op sommee punten wel. Ik
—Oen te optimistisdi geweest in wat
Staatssecretaris Klein
gemeenschappen aan democratie
kunnen opbrengen. De wet-Veringa
(de wet op de bestuurshervorming,
die nu verlengd wordt) bood te
grote vrijheid. Maar op sommige
Van onze redaoeur wetenschappen
AMSTERDAM Voor de tweede maal in enkele maanden wordt
de snoepgoed op markt gebracht met een ongebruikelijk soort sui-
hetker dat een milder verwoestende invloed op het gebit zou hebben
ro-Üan de produiten waar tandartsen altijd zo voor waarschuwen.
mC* be eerste keer verd een tegenval-
on"|er voor de fabikamt, die na felle
/an protesten uit d wetenschappelijke
öoek de aan/uiding 'gebitveilig'
roor zijn sorbiolsnoepjes schielijk
rop noest inslikkei Ditmaal ziet het
1 6 er, Wj de intrauctie van kauwgom
3 op basis van yiltol, allemaal wat
degelijker uit. lij twee jaar duren-
ge- de voedingsproven aan de univer
siteit van Turli bleken vijftig Fin
nen die ln al hun voedingsmidde
len xylitol in plaats van gewone
net iuiker aantrofen daar wel bij te
,11e-jaren.
.De van suiker levende bacteriën die
Jia'ie verwoestenle tandplak vormen,
Weken het vlternatieve produkt
alet te kunne gebruiken. De aan
tasting van hn gebit werd met 90
'en-jrocent vermaderd in vergelijking
het een controlegroep op normaal
ter
'Pat maakte cl onderzoekers zo en-
louslast dat dj probeerden of een
Inder ingrijiende toepassing van
.'litol ook nttig zou zijn. Toedie-
ibig in kauveum bij verder onge-
"jzigd dieet bleek soortgelijke re-
Itaten op c leveren. Gemiddeld
tg geen vijf stukjes kauwgom per
g, met elk anderhalf gram xyli-
>1. veroorza^cten verrassend veel
inder tanoederf dan gewone
.uwgom. Hfc lijkt te mooi om
waar te zijn, 'maar we kunnen het
ook niet helpen', aldus prof. Kauko
Makinen. Helemaal geen kauwgom
was ook erg gezond geweest, gaf hij
toe. Maar hij is er van overtuigd
dat snoep voorlopig, niet uit te roei
en valt en de maatschappelijke
werkelijkheid lijkt hem daarin ge
lijk te geven.
Aantasting tegengaan
Een boeiende eigenschap van xyli
tol is dat het aantasting van het
gebit niet alleen vermijdt, maar
ook actief lijkt tegen te gaan. Het
heeft een effect op de samenstel
ling van het speeksel dat de na
tuurlijke reparatie van bestaande
kleine aantastingen in de hand
werkt. Daarop moet het effect van
die bescheiden dosering berusten,
dat anders moeilijk te verklaren
zou zijn.
De experimenten zijn in zoverre
nog onvolledig dat ze zich toespit
sen op jonge volwassenen, die het
meeste tandbederf al achter de rug
hebben. Dat wil Mëkinen nu in
Amerika met proeven bij school
kinderen rechttrekken. Maar hij is
er 'subjectief' van overtuigd dat de
resultaten even mooi zullen zijn.
Intussen is het produkt alvast te
koop.
plaatsen speelden zich merkwaardi
ge processen af. Mensen raakten in
de knel en in de vernieling. Dat
kan noodt de bedoeling van de de
mocratisering zijn. Daar. waar mis
bruik is gemaakt, moeten beperkin
gen worden opgelegd.'
Vraag: 'Gaat de centrale overheid
nu betuttelend optreden.'
Klein: 'Het is beslist niet zo. dat
goed lopende processen van hervor
ming worden verstoord. Maar de
mogelijkheid tot schorsing en ver
nietiging van besluiten van de fa
culteitsraad en de vakgroepen is
beslist noodzakelijk.'
Vraag: In 1970 ondertekende het
PvdA-bestuurslid Klein een motie,
waarin de wet-Veringa werd afge
wezen. De fractie van de PvdA
stemde dan ook tegen. Denkt Klein
er nu anders over?
Klein: 'Ik heb toen de wet-Veringa
ook progressief genoemd. Nu heb ik
met grote droefenis bij de universi
teiten ontwikkelingen gezien, die
een slechte invloed hebben op de
democratisering in andere sectoren
van de maatschappij. Aan de weg
timmerende faculteiten hebben een
gevaarlijke indruk gemaakt op het
publiek.'
Vraag: Waar zat het vooral op
vast?'
Klein: 'Er was geen sprake van een
optimale samenwerking. Het hoofd
probleem was: 'Hoe krijg ik de
meeste macht? Oude machthebbers
probeerden de macht zoveel moge
lijk te behouden. Daartegenover
stelden zich andere machthebber-
tjes zich op.
Vraag: De studenten, personeel in
tijdelijke dienst en het technisch
en administratief personeel kunnen
straks niet meer direct invloed uit
oefenen op het onderwijs via de
vakgroepen. Voor tweederde bestaat
de vakgroep niet meer uit studen
ten. Is dat democratisch?
Klein: Zo eenvoudig ls de democra
tie niet. Het gaat erom waar de
verantwoordelijkheid ligt. Sommige
van mijn politieke vrienden zien
dat niet. De beste resultaten zijn
daar bereikt, waar men niet einde
loos zat te meieren of de studenten
met de helft plus één vertegen
woordigd moesten zijn. maar waar
men verantwoordelijkheid wilde
nemen. Bovendien, de vakgroep be
houdt de volledige vrijheid tot
overleg.'
Vraag: 'Draait Klein nu de demo
cratisering de nek om.'
Klein: 'Daar wil ik wel eens de
bewijzen voor zien. Ik claim, dat de
democratisering totaal niet is ge
schaad.'
V ra
,4 t
i-
i
De Koning (Peter van der Bilt) en Die Kluge (Mary Willems) in
Orffs 'Die Kluge'.
door R. N. Degens
AMSTERDAM In de beide één-acter opera's die de Nederlandse
Operastichting momenteel speelt, heeft Peter van der Bilt een be
langrijke rol. In Orffs 'Die Kluge' is hij de Koning en in 'Arlecchi
no' van Busoni speelt hij kleermaker. De stukken zouden vorige
week samen in première zijn gegaan, maar toen Van der Bilt ziek
werd moest hij in Die Kluge worden vervangen (door Gunther
Reich) en voor Arleccchino speelde men 'The four note opera' uit
het vaste repertoire.
Gisteravond ging alles, met een her
stelde Peter van der Bilt, zoals het
gaan moest. En daarbij kon men con
stateren dat de bezoekers van vorige
voorstellingen aan 'Arlechino' niet
veel zijn misgelopen. Dit 'theatraal
capriccio' waarvoor Busoni tekst en
muziek schreef en waarvan de pre
mière in 1917 plaatsvond, wil een
commedia dell'arte-achtige speelse
satire zijn; tot leerlinge ende ver-
maek. Met wat rhetorische geënga
geerdheden tegen de oorlog, met
stijlcitaten uit werken van Mozart,
Beethoven en Mahler en met een
spreker (hier Henk van Ulsen) als
vertolker van de titelrol.
Als het niet zo aardig in scène was
gezet met decors en costuums van
w
r» r
erna
ïv-
ran onze werkundige medewerker
thermoneter in Denemarken
aaide tot rin elf graden Celsius.
i Warschai min twintig en ln
éllo in nooü-Finland min 38 gra-
Bij ons kunnen de schaatsen
ehter rustig ln het vet blijven. Er
eerst bij üjze van spreken een
lassieke luhtdrukverdeling voor
an voer van winterse oceaanwarm-
De baroieters blijven hoog bo-
ïn zuid-Frnkrijk (1031 millibar),
ostenrijk 1033 mb) en Roemenië
1035 mb), terwijl diepe depressies
ch in nord-Europa ophouden
>70 mb). Daar tussendoor trekt
en hele seie kleine storingen van
oceaan snel langs Schotland
iar zuid-Joorwegen. Zo ook een
ipressie an 1005 millibar ten
üidwesten van Ierland. De tempe
ruur op Nederlandse bodem reikt
akkelij tot waarden van acht
negen graden boven het vries-
Hoe warm de atmosfeer mo-
lenteel bven Nederland is. blijkt
It de rdiosondemetingen boven
ideffe Bilt wn gistermiddag: driedui-
ind mefcr min één graad Celcius
pormaal min tien), vijfduizend
taar)eter mn achttien (min 27). ze-
fenduizexi meter min 32 (min 38)
etc^jjii^negoduizend meter min 46
rij neiren u mee terug naar de
fgeloper december-maand. In
larken verd een gemiddelde tem-
eratuur van vijf graden Celslus
len certimeter diep in de grond
hmeten met uitersten van zeven
andrhalve graad Celsius. De
>uwze/ was gemiddeld vier graden
ïlslus met uitersten van zes en
in gra;d. dit laatste op 18 decem-
"r. Onse medewerker ln Almkerk
ihrijft.dat de landbouwers in zijn
Tgevins uitgaande van de grote
lvitei van de mollen (veel ho-
lr december al een zachte
iter 'erwachtten. Op 16 decem-
kwjm hoe Is het mogelijkI
de Jtigd ln zijn woonplaats voor
Weerrapporten tan gisteravond 19.00 uur:
weer. maximumtemperaturen en neerslag
7-19 uur:
Amsterdam
motregen
10
0.1
De Bilt
ergen
9
0.1
Deelen
motregen
9
0.1
Eindhoven
regen
9
0.1
Luchth. R'dam motregen
10
0.1
Twente
motregen
8
0.1
Vllsslngen
geheel ebwolkt
8
0.1
Zd.-Limburg
motregen
9
0 1
Aberdeen
regenbul
10
0.1
Athene
regen
15
0.6
Barcelona
onbewolkt
15
0
Berlijn
regen
4
1
Bordeaux
geheel bewolkt
0
Brussel
geheel bewolkt
9
0
Frankfort
geheel bewolkt
9
0.1
Genève
onbewolkt
7
0
Helsinki
regenbul
—3
0.1
InnabrUck
mist
4
0
Kopenhagen
mist
3
4
Lissabon
onbewolkt
16
0
Londen
geheel bewolkt
10
0
Madrid
onbewolkt
17
0
Malaga
onbewolkt
17
0
Mnllorca
onbewolkt
15
0
MUnchen
zwaar bewolkt
7
0.2
Oslo
mist
1
0
Parijs
gebeel bewolkt
10
O
Sollt
onbewolkt
12
0
Stockholm
IJzel
0
2
Wenen
zwaar bewolkt.
1
0
Zürlch
onbewolkt
8
0
Mm
'tNP.'KNMI "7Ï1-76 1J uur
het eerst sinds 'kinderheugenis' op
de schaats.
Zeer nat is het ln december aan de
westkust, van Noorwegen geweest:
de grote depressie-activiteit bij IJs
land en Nova Zembla liet daar ter
dege zijn sporen na. Kijk maar
eens naar Trondhelm met 329 mil
limeter neerslag tegen normaal
slechts 76 mm, een nieuw record
over tenminste de laatste dertig
Jaar. Ook Bergen kreeg veel te veel
met 400 mm tegen normaal 203.
Zweden lag in de regenschaduw
met ln Vlsby slechts veertien milli
meter neerslag tegen normaal 53.
De gemiddelde december-tempera-
tuur in Stockholm was plus 1.8
graad (normaal plus 0.1), maar Ka-
resuando in noord-Zweden was te
koud met min 13.7 graden Celsius
tegen normaal min 11.2. Danmarks-
havn op 76 graden NB aan de
oostkust van Groenland bereikte
min 25.4 graden Celslus. Het was
daar belangrijk te koud gelet op de
normale min 21. BIJ de zuidoost
punt van Groenland werd min drie
graden Celslus berekend tegen min
drie-en-een-half normaal. Die
Groen landse kou ls voor ons land
onvoorstelbaar: de laatste tweeën -
eenhalve eeuw is ln Nederland
een maand nooit kouder geweest
dan min zeven graden Celsius en
dat was lang geleden: nl. ln Janua
ri 1823.
In de Harz zijn de omstandigheden
voor skiën in de hogere lagen
goed. maar aanvoer van zachte
lucht zal de condities verslechteren.
Torfhaus meldt 34 centimeter oude
sneeuw, vier centimeter poeder
sneeuw. Braunlage 35 centimeter
oude sneeuw, vijf centimeter poe
dersneeuw. In het Zwarte Woud en
de Alpen ls op korte termijn geen
verbetering van de sneeuwtoestand
te verwachten. Feldberg meldt 45
centimeter harde sneeuw, Nebel-
horn zeventig centimeter vaste ou
de sneeuw. Oberstdorf drie centi
meter natte sneeuw (skiën is daar
niet mogelijk) en het Zugspitzplatt
anderhalve meter poedersneeuw bij
min elf graden Celsius.
HOOG WATER vrijdag 9 januari 1976
VliMingen 6.4619.22; Harlngvlletslulzen
6.52—19.15: Rotterdam 8.33—21.16: Scheve-
nlngen 7.56—20.14; IJmulden 8 37—21.01;
Den Helder 11.36——; Harllngen 2.06—14.18;
Delfzijl 4.11—16 49.
Huub van Gestel, en met een vlotte
regie van Jan Bouws, zou het handje
vol publiek dat dinsdag gekomen
was, helemaal niet geregeerd hebben.
Nu was er af en toe enige weerklank
in de zaal voor de met redelijk suc
ces bekroonde moeite die men zich
in de orkestbak (Utrechts Symfonie
Orkest onder Jochem Slothouwer)
en op het toneel (o.a. Peter van der
Bilt, Nelly Morpurgo, René Claas-
sen, Max van Weegberg en Pieter
van den Berg) voor dit vervelende
en volkomen verouderde stuk gaf.
Oorlogsprodukt
In zekere zin geldt dat alles ook voor
de opvoering van 'Die Kluge'; ook
een oorlogsprodukt, van 1942. Op zijn
bekende manier, met eenvoudige me-
lodiek en ostimate ritmiek, met ein
deloze herhalingen van motieven,
woorden en lettergrepen, rekt Orff
hier een nogal flauw sprookjes ge
geven waarin een slimme boeren
dochter (Die Kluge) de boosaardige
koning in alle opzichten de baas
wordt, tot bijna anderhalf uur opera
uit.
Wat zijn 'Carmina Burana' in 1936
een oorspronkelijk meesterwerk
deed zijn, begint in 'Die Kluge' al
duidelijk op het toepassen van pre
fabricated elementen met voorspel
baar effect te lyken. Al zijn er ook
hier passages waarin met een mini
mum aan middelen een enorme sfeer
en spanning worden opgeroepen.
Het werd zoals gezegd erg leuk ge
daan, met vaak verrassende visuele
vondsten. Onbegrijpelijk dat bij som
mige dood-eenvoudige ritmische
'meezingers' iedereen plotseling 'uit
de maat' was. Verder liep het wel
goed, mede dank zij Peter van der
Bilt, René Claassen en Max van
Weegberg die ook hier meespeelden,
en verder o.a. Tom Haenen, Mary
Willems, Hubert Waber, John Vier-
kens, Nico Boer en Lieuwe Visser. En
allemaal in het Nederlands (verta
lingen Han Wilmink) wat bij Die
Kluge niet zo nodig was, en wat bij
Arlecchino niet hielp. Want beide
stukken hebben weinig om het lijf,
ook al worden ze zoals hier aardig
aangekleed.
DEN HAAG In het Museum voor
het Onderwijs, Hemsterhuisstraat 154
Den Haag, zal van 10 januari tot 23
februari de tentoonstelling 'Nieuwe
kunst uit Indonesië' te zien zjjn.
De expositie wordt gehouden in sa
menwerking met het Genootschap
Nederland-Indonesië en omvat schil
derijen en tekeningen uit Bali, batik
schilderijen van Java en houtsnijwerk
uit het Asmat-gebied in het voor
malige Nieuw Guinea.
Een deel van de geëxposeerde wer
ken zal te koop zijn.
Vrij Nederland:
'Wanneer verklaart Den uyl zijn fei
ten voor de arbeiders? vraagt Hans
Smits zich op de voorpagina van
Vrij Nederland af. Dit naar aanlei
ding van het VPRO-lnterview met
de premier. Smits vindt, dat Den
Uyl 'visie heeft, hetgeen van slechts
weinig Nederlandse politici kan wor
den gezegd. Maar hij ls soms zo vi
sionair, dat hij zichzelf buiten het
gezichtsveld plaatst, niet ln staat
zijn gedachten op een zodanige ma
nier onder woorden te brengen, dat
zijn toehoorders door de bomen al
thans de bosrand kunnen zien'. En:
'Visie heeft, pas zin als anderen kun
nen meekijken', aldus VN.
Wim Wennekes staat uitvoerig stil
bij de KRO-serie 'Met goed fat
soen', die nu al voor de derde keer
ls uitgesteld en waarvan het nog
steeds niet zeker is, dat deze ooit
nog de buis zal halen. Martin van
Amerongen doet uit de doeken, hoe
de SPD 'haar regering over de rug
gen van de arbeiders heen redt door
ten aanzien van de medezeggenschap
in West-Duitsland een diepe knieval
voor de liberalen te maken'.
Verder in VN een vervolg op de Am
sterdamse apothekers en de fraude,
twee pagina's over de 'fabriek als
scholingsinstrument en een verhaal
over de 'twee gezichten van Breyten
Breytenbach'.
De Groene Amsterdammer:
Corrie van Eijk-Oosterholt (schrijf
ster van het boek "Laat ze het maar
voelen') gaat in De Groene ln op
de problemen van de 'kinderen van
de nacht', de chronische psychiatri
sche patiënten voor wie de toe
komstperspectieven zeker niet roos
kleurig zijn. Het aantal opgenomen
psychiatrische patiënten bedroeg op
31 december 1974 ruim 24.000. Daar
van behoort 43,9 procent tot de
groep die al meer dan tien jaar in
een inrichting verblijft. Slechts 55
procent verlaat binnen twee jaar de
inichting.
De Groene geeft zijn visie op de
ongebruikelijke nieuwjaarsbood
schap van premier Den Uyl in het
VPRO-programma Embargo. 'Het
mes moet nu ook in de sociale zeker
heid: een uiterst bedenkelijke ont
wikkeling: na het op niets uitgelo
pen jaar van de waarheid volgt nu
het jaar van de ontnuchtering'.
'In de Indiase buitenlandse en econo
mische politiek is een koerswijzi
ging aan de gang', constateert Odi-
lia Boele in een artikel over de snel
rijzende politieke ster van Sanjay,
de jongste zoon van Indira Gandhi.
Verwacht wordt dat deze na de ver
kiezingen parlementslid zal worden,
zodat hij dan een ministerpost van
zijn moeder kan krijgen. De toene
mende invloed van Sanjay betekent
dat India hechtere banden met de
Verenigde Staten zal aanknopen.
Pro Sowjet-mensen zullen de laan
uitgestuurd worden, aldus Odilia
Boele.
Hervormd Nederland:
'Ik word overal gedraaid, tot in de
operatiekamer toe', vertelt Thus van
Leer over zijn muziek aan Cees
Veltman Van Hervormd Nederland.
'Ik ben een popmusicus en ik heb
eens een plaat gemaakt, die klassiek
klinkt'. Die plaat heette Introspec
tion en daarvan werden er ruim
300.000 verkocht. Dat zal dan ook
wel de reden zijn, dat hij Introspec
tion 2 maakte, waarvan er in vier
weken 100.000 werden verkocht. Van
Leer: 'Ik sta er verbaasd van. Toch
mik ik daar niet op. De meeste van
mijn composities zijn niet hit-ge
voelig geweest. Ik hoop, dat de men
sen in mijn muziek wel iets van
vreugde, vrede en troost proeven".
Drs. C. Aalders houdt een pleidooi
voor de 'verguisde anthroposofie'.
'Het zou wel eens kunnen zijn, dat
de merkwaardige geestelijke nala
tenschap van Rudolf Steiner nog een
ongedachte en wezenlijke bijdrage
kan leveren aan de redding van de
menselijkheid in een zich steeds
sterker van God en het medeschep
sel vervreemdende wereld vol com
puters en robots'.
Kees Waagmeester ging voor het
blad naar Tanzania om daar een be
zoek te brengen aan een leprabe-
strijdingsproject in de stad Mwanza
aan het Victoriameer. Hij conclu
deerde. dat 'lepra geen medisch
maar een sociaal probleem' is. Harm
Lamberts tot slot staat stil bij Chili,
waar steeds meer mensen de reke
ning opmaken en tot de slotsom ko
men, dat ze zich afschuwelijk heb
ben vergist in hun vreugde over het
verdwijnen van Allende.
Haagse Post:
De Haagse Post drukt als service
aan de lezer integraal het interview
af, dat premier Den Uyl aan de
VPRO gaf en dat eerder deze week
ook al in Trouw/Kwartet heeft ge
staan. Het blad spreekt over de
'traumatische ervaringen van een so
cialist, die moet bezuinigen' en laat
AMSTERDAM Tweehonderd wer
ken van Picasso, voornamelijk uit de
periode tussen 1937 en 1946, een
goede start van de Galerie Kamp in
haar nieuwe behuizing aan het Ro-
kin 154.
De expositie omvat schilderijen,
gouaches, tekeningen, 'collages, knip
sels, litho's, scultures, speelgoed en
liefdesbrieven. Zij is samengesteld
uit werken in bezit van Marie Thérè-
se Walter, collecties van belangrijke
Britse verzamelaars en van de kunst
handelaar Jan Krugier uit Genève.
Alle tentoongestelde werken zijn te
koop. Ze zjjn beschreven en gecata
logiseerd in de grote standaardwer
ken over Picasso.
Het huiselijk leven van de kunste
naar tijdens de tweede wereldoor
log vormt gedeeltelijk het onderwerp
van de tentoonstelling. Zo is er o.m.
speelgoed dat hjj voor zjjn dochter
tje Maria maakte.
Van 23 januari tot 18 maart
het daar verder bij. Wat het buiten
land betreft noemt Han Verhallen
de nieuwe vrijheid in Spanje maar
schjjn' en vraagt Jos Schneider zich
af, 'wie er eigenlijk een Palestijnse
eenheidsstaat wil?'
Martijn de Rijk trok naar Dene
marken om daar na San Fransic-
co, Londen en Amsterdam de
laatste wijkplaats voor de laatst
overgebleven hippies: de wjjk Chris
tiana in Kopenhagen, te bezoeken.
'De activisten en alternatieven,
zwervers en junkies veranderden het
gebied in een super-Nleuwmarkt.
Maar net als de Nieuwmarkt ln Am
sterdam moet ook deze wijk eraan
geloven. Twee jaar geleden werd
het opgezet als een 'sociaal experi
ment', maar het politieke klimaat
in Denemarken is veranderd en op
1 april moet de wijk ontruimd zijn
en zullen er na kaalslag flats
worden gebouwd.
Fred van Doorn maakt zich te
recht kwaad over 'de zestien don
kere dagen op de buis', die hij tijdens
de feestdagen moest zien door te
komen.
Accent:
Frank de Jong denkt in Accent een
van de weinigen te zijn, die beseffen
dat het gesprek dat de leider van de
Vrije Republiek der Zuid-Molukken
(RMS), ir. Manusama, gaat voeren
met de Nederlandse regering over
de problemen van de Zuidmolukkers
in ons land bij voorbaat gedoem dis
te mislukken. De redacteur sprak
op de Molukken met Verwenas Ti-
misela, die in Den Haag op de Indo
nesische ambassade werkt en be
weert, dat 'de meeste mensen op de
Molukken niet eens weten wat de
RMS is'. Zelf liet hij het ideaal van
de RMS op zijn 23ste Jaar varen,
want 'Manusama en Metiari hebben
de RMS gebombardeerd tot hun
God'. Hoewel De Jong constateert
dat de RMS op Ambon 'net zo goed
een onbekend merk waspoeder kon
zijn', schijnen de gemoederen onder
de Molukkers in Indonesië toch zo
verhit te zijn 'dat ze die RMS-figu-
ren wel een kopje kleiner zouden
willen maken'.
De Nieuwe Linie:
'De oorlogsindustrie draait op volle
toeren', schrijft Rudie Kagie in de
Nieuwe Linie. 'Niet zozeer omdat
daartoe vanwege de internationale
verhoudingen aanleiding toe zou zjjn,
maar omdat de economie dat nodig
heeft. Het defensiebudget moet de
betalingsbalans in ons land redden.
De recessie wordt met tanks en ka
nonnen te lijf gegaan'.
Zij die denken dat de gezondheids
zorg in Nederland niet door de rege
ring aangepakt moet worden, doen
er goed aan eens bij arts-kamerlid
Beekmans te rade te gaan. Zijn
grootste specialiteit: het op tafel
brengen van crimineel medisch ge
drag. 'In ziekenhuizen, in zieken
fondskringen, in artsenkringen is
men bang voor eerlijkheid. Er zijn
ziekenhuizen waar men mensen op
neemt, uitsluitend om er aan te ver
dienen. In de Nederlandse ziekenhui
zen kunnen patiënten gemiddeld een
dag korter liggen zonder dat zij
daar schade aan ondervinden. Dat zou
de samenleving 1,5 miljard schelen.
We hebben in ons land 12.000 zieken
huisbedden teveel', aldus Beekmans.
Anton Constandse schrijft over de
historicus Arthur Lehning die van
daag een eredoctoraat krijgt.
De Tijd:
Rob Vermaas van De Tijd zette op
de avond dat de VPRO het Inmiddels
bekende interview met premier Den
Uyl uitzond voor de zekerheid zijn
bandrecorder aan. Na herhaaldelijk
beluisteren van de opname is zijn on
rust over de beroering die het ge
sprek teweeg bracht nog groter ge
worden. 'De kritiek van oppositie,
KVP en vakbeweging is niet te
recht, want Den Uyl liet de conse
quenties zien van de noodzakelijke
vermindering van de groei van de
overheidsuitgaven'. Volgens Ver
maas is het eerder op zjjn plaats de
premier te prijzen, omdat Juist een
socialistische minister-president het
volk de gevolgen daarvan voor durft
te houden.
Fons van Westerloo gaat de vreem
de gang van het VPRO-nieuwbericht
over het gesprek met Den Uyl nog
eens na. Hoe de Volkskrant het em
bargo doorbrak, het ANP zich gro
tendeels aan de regels hield en de
commentator van De Gooi- en Eem-
lander al wat woorden van de pre
mier 'opving'. En dat allemaal ter
wijl het interview nog niet was uit
gezonden
Staatssecretaris Hendriks ('ik ge
loof nog steeds niet in wonderen,
hoewel ik veertig maal naar Lour-
des ben geweest') ligt nogal eens
overhoop met de artsen. Geen won
der als je, zoals hij, 'de gigantische
kosten van de gezondheidszorg in
moet tomen'. P. van der Eljk sprak
met de staatssecretaris, die het zie
kenhuis 'voor de patiënt de laatste
en slechtste mogelijkheid' vindt.
Elseviers Magazine:
'maar liefst zes redacteuren van
Elseviers Magazine doken in de pen
om het Tïleuwjaarsvuurwerk' van
Den Uyl gezamenlijk te ontrafelen.
Onder de kop 'Genadeloos nivelleren'
concluderen zij dat Den Uyl 'hard
en slordig' was in zijn oudejaars-
bespiegeling 'en hjj voorbij ging aan
alle deskundige suggesties waarover
hij met betrekking tot inkomens
verdeling en bezuiniging ln de so
ciale sector toch kon beschikken'.
Het wekelijks commentaar doet er
nog een schepje bovenop: 'Zo staat
plotseling een onoverzichtelijk brok
regeringsbeleid ter discussie dat de
naam beleid nauwelijks verdient.
Eigenlijk zou een volmaakt tegen
gestelde koers noodzakelijk zjjn,
maar welk kabinet kan zich zoiets
veroorloven? Daarom: de botte bijl
gehanteerd'.
Verder een interview met Lanser
('Het CNV zal zich niet in de hoek
laten drukken') en een artikel van
Haya van 8omeren over onderwijs
minister Van Kemenade en de gelij
ke kansen: 'Het polariseren is voor
hem belangrijker dan het onderwijs
en het geluk van velen'.
