Peking zoekt voorzichtig toenadering tot Moskou
Sfeer Portugal
geladen na actie
gardisten Oporto
CIA ontkent inmenging Angola
Menin
Rabin
s^Ml tussen
ion ontkend
Stadsraden Noord-Spanje:
politieke gevangenen vrij
10 Cambodjaanse soldaten
bij Thaise grens gedood
Gouverneur: betoging was onderdeel
ontsnappingsplan
Kinderen
Nekrassow mogen
Sowj et-Unie niet
verlaten
Algerije voert
defensieuitgaven
op met 20 procent
Brand bij Israëlisch dagblad Ha'aretz
Socialisten Italië
Petities aan koning Juan Carlos
Zuid-Af rika
kwaad na actie
Brazilië tegen
zeilwedstrijd
Londen wil Brits
echtpaar uit
Argentinië vrij
Frei gaat niet
in op aanbod van
generaal Pinochet
niet te laten vallen
Dienst zou oud-strijders VS voor Afrika opleiden
ZATERDAG 3 JANUARI 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
OPORTO, LISSABON (Reuter, UPI, AP) De betoging bij de
even buiten de Noord-Portugese stad Oporto gelegen Custoias-
gevangenis, waarbij leden van de Republikeinse Garde gisteravond
laat drie mensen doodschoten, was onderdeel van een actie om
ongeveer honderd uiterst linkse gedetineerden te laten ontsnap
pen. Dit heeft de hoogste autoriteit van Oporto, burgergouverneur
Mario Cal Brandao, gisteren verklaard.
De bloedige finale van de betoging
beeft de politieke spanning in Por
tugal na een maand van betrek
kelijke rust weer doen toenemen-
Zo werd gistermiddag de ingang van
het gebouw van de gardisten in Por
to zwaar beschadigd door een bom,
die vanuit een rijdende auto naar het
gebouw werd geworpen. In het na
burige Braga doorzeefde een slulp-
ichutter de boekwinkel van een
communist.
De drie doden, onder wie een 22-
Jarige Westduitser, vielen gister-
avond bij een betoging voor de Su-
stoias-gevangenls. De ongeveer
twntigduizend demonstranten eisten
vrijlating van de sinds de mislukte
PARIJS (AFP) De Sowj et-autori
teiten hebben de kinderen van de
Russische schrijver Victor Nekras
sow, die kort geleden naar Frankrijk
is geëmigreerd, defintief toestem
ming geweigerd om naar het bui
tenland te emigreren. Dit heeft het
weekblad van Russische emigranten
In Frankrijk. 'Lt Pensee Russe' gis
teren bekendgemaakt,
riet blad publiceerde een onder meer
loor de schrijvers Wladimir Maxi-
now, Andrei Siniawskl en Alexander
Jalitsj ondertekende oproep aan de
j ntellectuelen van alle landen om
velke hun opvattingen ook zijn' zo-
tel mogelijk bij te dragen tot het
vrtrek uit de Sowj et-Unie van de
fanilie van Nekrassow.
coupe van 25 november gevangenge
houden linkse militairen en burgers.
Onder de ernstig gewonden is het
driejarig dochtertje van de vice-
premier in één van de regerlngen-
Goncalves, luitenant-kolonel Arnao
Metoio. Metoio's moeder werd licht
gewond.
Een demonstratie van enkele dui
zenden bij de Caxias-gevangenis van
Lissabon werd op onbloedige wijze
uit elkaar gejaagd. Hier waren het
de troepen van Amadora dezelfde
die 25 november de linkse militaire
rebellie onderdrukten die tussen
beide kwamen. De commando's .on
der leiding van kolonel Jaime Neves
verspreidden de betogers, die onder
meer leuzen als 'de ware Beweging
van de Strijdkrachten zit in de ge
vangenis' riepen. De betogers wilden
de gedetineerden ln de Caxias-
gevangenis nieuwjaarsgeschenken
aanbieden.
Kabinet
Terwijl de economische crisis zich
steeds scherper onder de Portugese
bevolking doet voelen hebben de drie
in de regering vertegenwoordigde po
litieke partijen communisten, so
cialisten en volksdemocraten geen
overeenstemming kunnen bereiken
over enkele wijzigingen ln het ka
binet.
De benoemingen van de vólksdemo
craat Rui Machete tot minister van
sociale zaken en die van kolonel Jose
Augusto Fernandes tot minister van
vervoer leverden weinig problemen
op. maar de besprekingen over de
vervanging van de straatssecretaris
sen van landbouw en financiën zit
ten volkomen ln een Impasse. In Lis
sabon wordt momenteel al gespecu
leerd over een kabinetscrisis.
In een met een kleine meerderheid
aanvaarde petitie vraagt de ge
meenteraad van de stad Pamplona,
ALGIERS (Reuter) Algerije zal
njn uitgaven voor defensie opvoeren
met meer dan twintig procent per
Jaar, de grootste toename sinds 11
Mar. zo heeft de minister van finan
ciën. Ismail Mahrough gisteren op
een persconferentie gezegd. De mi
nister zei dat de uitgaven voor de
fensie in het verleden laag waren
gehouden om de economische en so
ciale ontwikkeling van Algerije te
kunnen aanpakken. 'Maar nu is het
moment gekomen om onze strijd
krachten de middelen te verschaf
fen om hun plicht van het verdedi
gen van ons land en onze revolutie
uit te voeren', aldus de minister.
Waarnemers menen dat één en an
der verband houdt met de toegeno
men spanning tussen Algerije en
Marokko over de kwestie van de
Spaanse Sahara. De uitgaven voor
defensie gaan van ongeveer 800 mil
joen naar ongeveer 1 miljard gulden.
Over benadering Palestijnse kwestie
TEL AVIV (Reuter, UPI, AP) Israëlische regeringsfunctionaris
sen hebben gisteren ontkend dat er verschillen van mening zouden
bestaan tussen minister van buitenlandse zaken, Yigal Allon en
premier Yitzak Rabin, over de benadering van het Palestijnse
probleem.
Een brand in een papieropslagplaats van het invloedrijke Israëlische dagblad Ha'artz in Tel Aviv heeft gisteroch
tend grote schade aangericht, die volgens woordvoerders wel in de miljoenen guldens kan lopen. Er deden zich geen
persoonlijke ongelukken voor, al kwamen verschillende brandweermannen ln moeilijkheden door de verstikkende
rook. Behalve de opslagplaats liepen ook aangrenzende gebouwen flinke schade op. De politie heeft vier jongens
aangehouden die in een auto zaten in de buurt van de brand. In de auto bevonden zich twee bussen met benzine.
Dit viertal was in het begin van de week ook al gearresteerd ln verband met een brand in een meubelfabriek.
Toen werden ze na een onderzoek vrijgelaten. De politie onderzoekt het mogelijke verband tussen de twee branden.
Op de foto zijn brandweerlieden bezig de brand te bestrijderv
Een woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken om
schreef bertchten ln Israëlische en
Amerikaanse bladen als zou Allon
volgende week in Washington wil
len proberen aljn eigen Ideeën over
onderhandelingen met Palestijnse
leiders, door te drukken, als volko
men ongegrond.
Volgens deze bladen pleit Allon
voor informele besprekingen met
Jordaanse functionarissen en lei
ders op de bezette westelijke Jor-
daan-oever om te pogen een inte
rim-vredesregeling tot stand te
brengen.
Het denkbeeld van vredesbespre
kingen met Jordanië is niet nieuw
(ook premier Ra bin is hier voor),
maar de gedachtengang van Allon
zou zijn Palestijnse leiders udt bezet
Jordaans gebied vuil het begin af
aan bij dergelijke besprekingen te
betrekken. Ma'ariv zei dat het de
bedoeling van Allon is tegenwicht
te bieden tegen de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie PLO door an
dere woordvoerders meer gewicht te
geven.
De regeriiigsfunctonanssen die het
verschil van mening tussen Rabin
en Allon ontkenden, zeiden giste
ren dat Allon naar Washington zou
gaan om daar met Amerikaanse
functionarissen de taktiek te coör
dineren die gevolgd zal worden ten
opzichte van het komende debat in
de Veiligheidsraad van de Verenig
de Naties. Bij dit debat, dat op 13
januari begint. Is ook de PLO uit
genodigd. Redenen waarom Israël
het zal boycotten, ondanks de pres
sie van de Verenigde Staten toch er
aan mee U doen.
Het Israëlisch kabinet zal aan
staande zondag bijeenkomen om de
politiek te bepalen die Allon ln zijn
gesprekken met de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken.
Henry Kissinger, heeft te volgen.
Allon zal op 7 JsSnuan in Washing
ton aankomen. Na zijn terugkeer
komt het kabinet opnieuw bijeen
Premier Rabin zal van 27 janaurl
tot 4 februari de Verenigde Staten
bezoeken, waar hij onder meer be
sprekingen zal voeren met presi
dent Gerald Ford.
Geen lid staatsraad Chili gevraagd regering
MADJID (Reuter, UPI, AP) De besturen van enkele grote
stedei in het noorden van Spanje hebben volgens welingelichte
bronren koning Juan Carlos gevraagd gratie te verlenen aan de
politieke gevangenen in het land.
hoofdstad van de provincie Navar
re. de koning een zo groot mogelij
ke amnestie om zo een basis te
leggen voor een vredige toekomst
van Spanje.
De provincieraad van' Navarre nam
een ongeveer gelijkluidende motie
aan. Ook de besturen van San Se
bastian, de hoofdstad van de nabu
rige provincie Gulpuzcoa en van de
stad Zarauz hebben de koning om
vrijlating van de politieke gevange
nen gevraagd.
De minister van informatie Adolfo
Martin Gamero heeft het afgelopen
weekeinde verklaard dat tot nu toe
528 politieke gevangenen zijn vrij
gelaten.
De oppositie heeft gesteld dat van
de ongeveer tweeduizend gevange
nen tien procent van de amnestie
regeling ter gelegenheid van de
troonsbestijging van de koning
profiteert. Sinds de afkondiging
zijn er diverse betogingen gehou
den. waarbij om verruiming van de
amnestie is gevraagd.
Enkele honderden demonstranten
hebben op nieuwjaarsdag in Barce
lona om vrijlating van de politieke
gevangenen gevraagd. De betogers,
aangevoerd door de Basklsche voor
vechter pater Luis Xirinachs. wer
den ongemoeid gelaten door de do-
litie.
KAAPSTAD (Reuter, UPI.
AFP) Zuld-Afrika heeft
gisteren zijn ambassadeur ln
Braaiilië teruggeroepen na het
besluit van de regering in Rio
de Janeiro de Braziliaanse
havens te sluiten voor zeil
jachten, die deelnemen aan
de zeilwedstrijd tussen Zuid-
Afrtka en Brazilië.
Door de maatregel zal de ra
ce, die op 10 januari had
moeten beginnen en waar
voor al meer dan honderd
jachten naar Kaapstad waren
gekomen niet door kunnen
gaan.
De Braziliaanse maatregel
wordt gezien als een onder
steuning van de oproep van
de Verenigde Naties tot ac
ties tegen de Zuidafrikaanse
apartheidspolitiek. De Zuid
afrikaanse minister van bui
tenlandse zaken heeft gezegd
de beslissing van de regering
in Rio de Janeiro 'uitermate
vreemd' te vinden.
De race van Kaapstad naar
Rio is de tweede etappe van
een wereldwijde wedstrijd
met begin en eindpunt in de
Britse havenstad Portsmouth.
In gevecht met vluchtelingen
BANGKOK (Reuter, AP) Tien Cambodjaanse soldaten zijn gis
teren in de buurt van de Thailandse grens gedood in een vuur
gevecht met goed-bewapende Cambodjaanse vluchtelingen.
ADVERTENTIE
Deze vluchtelingen, die vanuit
Thailand Cambodja binnendringen
om hout te kappen, dat ze daarna
weer dn Thailand verkopen, ver
dwenen weer over de grens naar
Thailand.
Bij de gevechten die plaats vonden
ln de buurt van de Cambodjaanse
stad Podipet, werden ook drie vluch
telingen ernstig gewond. ZIJ zijn
overgebracht naar een ziekenhuis
ln het Thaise Aranya/pra/thet.
Volgens de Thaise politie stond de
groep vluchtelingen onder leiding
van Sek Amid, een vroeger gouver
neur van de Cambodjaanse provin
cie Battan bang.
In de buurt van Aranyaprathet wo
nen ongeveer 2400 Cambodjaanse
vluchtelingen, die vooral na de val
van het bewind van generaal Lon
Nol in Phnom Penh vorig Jaar ge
vlucht zijn.
Grondwet
Het Joegoslavische persbureau Tan-
Joeng heeft gisteren van-uit Peking
meegedeeld dat de Cambodjaanse
LONDEN (Reuter. AP) De Britse
regering wil de 'vrijlating van het
Engelse echtpaar Whitecross. dat
sinds 24 november in Argentinië
gevangen zit wegens hulpverlening
aan vluchtelingen uit Chili.
Dit werd gisteren door het Britse
ministerie van buitenlandse zaken
meegedeeld. De twee gevangenen
zijn de 33-Jarlge Richard White
cross en zijn 32-jarige Ln Argenti
nië geboren vrouw Christina Elvira
Lange. Volgens berechten ln de
Britse pers wordt het echtpaar ln
een gevangenis in Buenos Aires
vastgehouden.
leiders onlangs een nieuwe grond
wet afgekondigd hebben. De tekst
van de nieuwe wet is nog niet
gepubliceerd.
Wel werd gezegd dat de grondwet
was gebaseerd op de wens 'een
ware democratie zonder rijk en
arm en zonder ultbuting' te creë
ren. Het nationale congres dat de
wet aannam werd voorgezeten door
premier Pen Npeth en opperbevel
hebber van de strijdkrachten Khieu
Samphan. Volgens Tanjug hebben
verscheidene landen al ambassades
in iPhom Penh geopend en ver
wacht men dat Joegoslavië dit ook
spoedig aai doen.
SANTIAGO (AP) De Chileense
oud-president Eduardo Frei heeft
gisteren laten weten geen Hd te
zullen worden van een staats-ad
viesraad die door de militaire rege
ring van Pinochet is gesticht.
De leider der Christen-Demokraten
zei in een schiftelijke verklaring
dat een dergelijk lichaam nuttig
kon zijn als het deel vormde van
een Lnstltudoneel geraamte geba
seerd op enen grondwet die via een
nationale volksstemming was goed
gekeurd'
De nieuwe raad die niet de be
voegdheden heeft besluiten te ne
men was ln het leven geroepen via
een dekreet.
De president van het land Is niet.
verplicht de raad om advies te vra
gen en mag op eigen gezag leden
ontstaan en benoemen.
'Het zou niet eerlijk zijn wat mij
betreft deel uit te maken van een
organisatie als deze,' aldus Frei.
Woensdag was door generaal Au
gusto Pinochet de stichting van de
raad bekendgemaakt. Frei en de
oud-presidenten Gabriel Gonzalez
Videla en Jorge Alessandri waren
ook gevraagd lid ervan te worden.
Videla had de plechtigheid bijge
woond. maar Frei en Alesssandri
waren niet verschenen.
ROME (DPA) Van alle kanten
zijn de Italiaanse socialisten aan
het begin van het nieuwe Jaar be
zworen hun dreigement tot intrek
king van hun steun aan de rege
ring niet uit te voeren en aldus de
val van het centrum-linkse kabl-
net-Moro te voorkomen.
De socialistische partijleider, Fran
cesco de Martino, had in een kran
teartikel de Indruk gewekt dat een
breuk met de christendemocraten
voor de socialisten al een uitge
maakte zaak was.
Gisteren waarschuwde de parttjse-
cretatis van de christendemocraten.
Benigno Zaccagnlnl. dat een crisis
op d i t ogenblik elke regeringsacti-
viteit voor vele maanden tot stil
stand zou brengen'. Daarbij zouden
alleen de communisten weer baat
hebben. Voor een vóór kerstmis
door de regering aanvaard en door
de socialisten scherp gekritiseerd
programma tot aanzwengeling van
de conjunctuur stelde Zaccagnlnl
wijzigingen ln het vooruitzicht die
aan de socialistische eisen tegemoet
zouden komen.
De socialisten verlenen, evenals de
sociaal-democraten, de uit chris
tendemocraten en republikeinen
bestaande regerimg-Moro parlemen
taire steun. Deze steun geldt als
een coahtte-afspraak.
WASHINGTON (UPI, Reuter, AP) De Amerikaanse inlichtingendienst CIA, het ministerie van
buitenlandse zaken en het Witte Huis hebben gisteren ontkend dat Amerikaanse oud-soldaten en
Zuid-Vietnamezen in Angola vechten in een door de CIA opgezet geheim leger. Het Amerikaanse dag
blad Christian Science Monitor had dit gistermorgen gemeld.
In een zeer korte verklaring aan de
Amerikaanse persorganen zei een
woordvoerder van de CIA dat de
informatie van het dagblad onjuist
is. Hij weigerde verdere inlichtin
gen geven. Het Witte Huis en
het ministerie van buitenlandse .za
ken hadden eerder op de dag ge
zegd dat het artikel onjuist is en
elke grond mist.
Driehonderd
Uit informatie van hoge officieren
had de schrijver van het artikel ln
de Christian Science Monitor opge
maakt dat de CIA de oud-strijders
opleidt, naar Afrika overbrengt en
van wapens voorziet. Volgens de
officieren zijn er al zo'n driehon
derd Amerikanen in Angola. De
tweede groep wordt momenteel op
geleid in het kamp Fort Bennlng ln
Georgia en heeft ook vijftien Zuid-
Vietnamezen in haar midden.
Officieren van de Angolese bewe
gingen UNITA en FNLA hebben
verklaard dat de afgelopen tien we
ken bijna honderd aan de zijde van
de rivaliserende beweging MP LA
vechtende Cubanen zijn omge
bracht.
Van de MP LA zelf zouden ongeveer
1600 soldaten zijn gedood. Volgens
de officieren zouden gevangengeno
men Cubanen de houding van de
MPLA-troepen als ontmoedigd en
laf hebben ervaren.
Volgens het ln de Zuid-Afrikaanse
stad Johannesburg verschijnende
dagblad Johannesburg Star zou de
UNITA hebben aangedrongen op
een onmiddellijk staakt-het-vuren.
Daama zouden de drie ln Angola
elkaar bestijdende bewegingen een
conferentie moeten houden.
Vijfhonderd leden van de MasaJ-
stam in Kenia zijn aangehouden na
gevechten tussen leden van de Ma
sai en andere stammen. Bij deze
botsingen zijn acht mensen om het
leven gekomen en werden vijftig
ernstig gewond. De gevechten ge
beurden ln het district Narok, ten
zuiden van de Keniase hoofdstad
Nairobi. Eenheden van de politie en
het leger zouden de orde Inmiddels
hebben hersteld.
Een Namibische politiewoordvoer
der heeft gisteren meegedeeld dat
zwarte guerrillastrijders ln Osha-
kandi. ln het grensgebied met An
gola, een Britse Immigrant en zijn
negerbediende om het leven heb
ben gebracht. De guerrilla's zouden
lid zijn van de Zuldwestafrikaanse
onafhankelijkheidsbeweging SWA
PO.
Het dikke rookgordijn dat nu door Peking wordt gelegd om haar verzoeningspogingën tot de Sowjet-
Unie te verbergen, heeft zijn effect niet gemist. De vrijlating door China van de Sowjetrussische heli
kopterbemanning, die meer dan twintig maanden geleden gevangen werd genomen, is overschaduwd door
een anti-Sowjetrussische campagne in de Chinese Pers.
De bitterheid van de artikelen en de
persoonlijke vijandschap aan het
adres van de Russische partijleider
Leonid Breznjew schijnt alle ge
praat over 'verzoening' absurd te
maken. Of niet?
De westerse analytici die zeggen dat
verzoening onmogelijk is, wijzen er
op dat Peking nog steeds volhoudt
dat de Sowjet-Unie de belangrijkste
■bron voor oorlogsgevaar' is, dat de
8owjet-Unie de politiek van expan-
lie en agressie voortzet en dat haar
«ysteem is ontaard tot 'socialistisch
Imperialisme', en dat het onder
Breznjew allemaal nog erger is ge-
vorden dan het onder Chroestsjow
»1 was. Als voor Peking inderdaad
ie vrijlating van de helikopterbe-
manning een blijk van de wil tot
Verzoening zou zijn, zou het erg
makkelijk zijn geweest de pers op
dracht te geven zich te matigen.
Maar dat is maar één kant van de
medaille.
Het is ook mogelijk de vrijlating te
Jen als een politieke ommekeer.
Toen de helikopter werd ingenomen
zei Peking dat het 'overtuigende'
bewijzen had dat de bemanning een
'spionage-opdracht' had en het wees
alle ontkenningen van de Sowjet-
Unle af als 'leugens'. Nu noemt Pe
king dat dat de ontkenning van spio
nage 'geloofwaardig' nadat twee
jaar lang gezegd te hebben over be
wijzen van het tegendeel te beschik
ken. Dat kan niet komen doordat het
over nieuwe feiten beschikt: het héd
alle belangrijke feiten.
De beslissing om de bemanning vrij
te laten is daarom een politiek sig
naal en de manier waa>op dat is ge
beurd in het bijzonder de bereid
heid van Peking haar eigen woor
den in te slikken geeft Moskou
een aanwijzing hoe dat signaal ge
ïnterpreteerd ,noet worden. Wat Pe
king ln werkelijkheid zegt is dat
he; nadat het zijn woorden heeft
ingeslikt zich wil bepalen tot an
dere. belangrijker zaken, als Mos
kou daar de prijs voor wil betalen.
De Chinese diplomaten zullen dat
niet in zoveel woorden tegen hun
Sowjetrussische collega's zeggen.
want dat zou Pekings onderhande
lingspositie verzwakken nog voor
dat de besprekingen nog maar be
gonnen zijn. Maar het is iets anders
duidelijke aanwijzingen te geven
voor de Chinese belangstelling voor
serieus overleg, doo- concessies
vooraf, zonder voorwaarden vooraf,
en Moskou aan te moedigen hetzelf
de te doen en zo een betere atmo
sfeer te scheppen voor betekenisvol
le onderhandelingen.
Dezelfde techniek werd toegppast
door president Nlxon toen hij een
opening naar China zocht, zelfs
voord?' serieuze onderhandelingen
waren begonnen, en Peking volgt het
voorbeeld in een poging een histori
sche opening near de Sowjet-Unie
te naken.
Pekings pogingen zijn niet zo nieuw
als dp krant^koppen over de terug
keer van de hplikopterbemanning
het doen Hjken. De afgelopen paar
Jaar zyn er steeds tekens geweest
dat tenminste enkelp Chinese leiders
naar een zekere mate van verzoe
ning met de Sowjet-Uniè streefden.
terwijl andere zich daar fel tegen-
keerden. Maar hints in die richting
in redevoeringen van eerste minis
ter Tsjoe-En Lal en anderen en in
'h'storische' artikelen die zich
schijnbaar bezighielden met wat in
het China van tweeduizend jaar ge
leden gebeurde, werden door de
meeste westerse analytici als 'onbe
langrijk' van de hand gewezen. Kis
singer zelf heeft de gedachte aan
gemoedigd dat het conflict Moskou-
Peking historische oorzaken had die
zo diep zaten dat een verzoening
zeer onwaarschijnlijk was.
Toen Lm Piao Mao's gedoodverf
de erfgenaam werd gedood bij
een vliegtuigongeluk toen hij op weg
was naar de Sowjet-Unie na een de
bat in Peking waarin hij zich duide
lijk had verzet tegen een verzoening
met de Verenigde Staten, werd het
duidelijk dat dg Chinese leiders ver
deeld waren 'n pro-Sowjet' en 'anti-
Sowjet'-stromingen.
Op het volgende partijcongres ver
oordeelde Tsjoe-En Lai Plao's ver
raderlijke band>met de Sowjet-Unie
zo scherp dat het westen Tsjoe's
eigen oppning naar de Sowjet-Unie
bijna helemaal over het hoofd zag.
De Sowjet-Unie zo legde hij uit,
maakte alleen een 'schijnbeweging'
naar het oosten, terwijl haa»- be
langrijkste dreiging was gericht te
gen het westen, en tegen Europa ln
het bijzonder. In feite was dat een
signaal voor Moskou dat Peking de
dreiging voor een Sowjetrussische
aanval op China niet meer zo ern
stig nam als ln het verleden, en dat
het daarom voorbereid was op over
leg.
Maar ook ln Moskou kwam het de
bat los hoe China benaderd moest
worden Sommigen stelden een posi
tief antwoord voor zoals tussen de
regels door duidelijk werd ul* de
Sowjetrussische pers. Anderen hiel
den vol als zovlen in het westen,
da de Chinese vijandigheid tegen
over de Sowjet-Unie zo diepgewor
teld was dat iedere verzoening Chi
na alleen maar de kans zou geven
zich sterk te maken voor een toe-
komstigp aanval op de Sowjet-Unie.
Tsjoe's hint stond niet op zichzelf,
maar maakte deel uit van een wel
overwogen en consequente campag
ne. HIJ gaf openlijk een Sowjotrus-
sisph aanbod voor een normalise
ring van de betrekkingen met Chi
na toe. In 1974 stuurde hij aan
Moskou een verzoenlngsboodsehan
ter gelegenheid van de herdenking
van de oktoberrevolutie, waarin hij
het aanbod deed voor een nlet-aan-
valsverdrag.
Na Mao
Vorig jaar januari, nadat Breznjew
het Chinese aanbod als 'onoprecht'
v«.r de hand had gewezen, weigerde
Tsjoe dat 'nee' als een antwoord te
beschouwen en drong er bij Brezn
jew opnieuw op aan 'iets te doen',
hoe weinig dan ook. 'o meen stukje
van het probleem op te lossen'.
Maar terwijl Pekings bereidheid
voor een akkoord steeds duidelijker
werd. werd Moskou's houding steeds
onverzoenlijker. In de Sowjetrussi
sche pers waren er aanwijzingen dat
Moskou had besloten te wachter tot
het overlijden van Mao ln de ver
wachting dat de verwarring en
zwkheid die dan over China komt
de Sowjet-Unie een veel betere on
derhandelingspositie zou geven en
de kans op veel verderrelkende con
cessies, dan die nu ln de wacht te
slepen zijn.
Pekings initiatief daarentegen was
Juist erop gericht nu een akkoord
met Moskou te sluiten, met Mao's
zegen, wat zijn opvolgers zou bin
den. Als dat mislukt, zo houdt Pe
king Moskou voor. zou dat kunnen
lelden tot een verdere verslechtering
van hpt conflict met oorlog als uit
eindelijk gevolg.
Gedurende de overgangsfase na Mao
zouden de partijen ln de opvolglngs-
strljd opnieuw de vijandigheid te
genover de 8owJet-Unie kunnen op
voeren in een poging hun eieen posi
tie te versterken in de strijd om het
leiderschap, zoals ze dat ook hebben
gedaan ln het verleden, in plaats
van uit zwakheid isles te doen.
zoals Moskou verwacht.
i
