Zuidmoluks ideaal mag
liet worden ontkend'
Vuurwerk vliegt
deur weer uit
Boerderijen worden makkelijk verprutst
krand in flatgebouw
fele auto's
litverkocht
is jongeren voor gesprek met regering
Secretaris PCOB
afdeling Schiebroek
plotseling overleden
„Ik ben hier bij de Amro net Spaar Plus
gaan sparen. Nu krijg ik ó'/Z/o, zónder
vastzetten. Alleen als je wat opneemt,
betaal je daarover 1% terug. Maar ik
kom niet zo gauw aan m'n reserve
potje, dus dat zit wel goed. Koppiekoppie,hè?"
Portretschilder
Hans Royaards
(73) overleden
Man sloeg vrouw
met boksbeugel
Tentoonstelling geeft het goede voorbeeld
Hagenaar bekent
overleden lasser
te hebben geduwd
Vrouw beroofd
van geldkistje
Voor CDA-actie al
meer dan 30.000
adhesiebetuigingen
LI &CS0ZO-3W03
t
,TE1 iNDAG 29 DECEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
n een verslaggever
[EDA In een open brief aan de Nederlandse regering eisen de Vrije Zuidmolukse Jongeren dat
politieke aspect centraal zal staan tijdens een gesprek tussen Zuidmolukkers en de regering. De
je Zuidmolukse Jongeren hebben dit zaterdag tijdens een besloten vergadering in Breda meege-
ild.
niet onderkennen van het poli-
ke aspect in een gesprek over
ule problemen van Zuidmoluk-
in Nederland betekent volgens
jongeren het ontkennen en
van Zuidmplukse
van de identiteit
van de Zuid-Moluk-
In de brief eisen de Zuidmolukse
jongeren verder van de Nederland
se regering, dat deze Indonesië on
der druk zet. om zo vrijlating te
bewerkstelligen van politieke ge
vangen, onder wie strijders voor de
Vrije Zuidmolukse Republiek
(RMS) in Indonesië. Ook willen zij
zendtijd in Nederland en de garan-
een verslaggever
BERENVEEN Een felle brand heeft zaterdagavond enkele woningen
jy n de Heerenveense Surinamesingel verwoest. De bewoners wisten zich
"«dig in veiligheid te brengen. De brand ontstond door nog onbekende
p"' Jrzaak om omstreeks kwart over negen in een van de woningen van het
Tree woonlagen tellende flatgebouw. Van daaruit sprong het vuur over op
CRikele andere woningen. Op de foto verwijderen brandweerlieden de uit
ro bestaande dakplaten om de vuurhaard beter te kunnen bestrijden.
tie dat Nederlandse ontwikkelings
hulp mede ten goede komt aan het
Zuidmolukse volk.
Tijdens een korte persconferentie
na de vergadering wilde voorlichter
O. Matulessy niet ingaan op vragen
over de mening van de ongeveer
vierhonderd aanwezigen over de
gijzeling in Beilen en Amsterdam.
'We wachten het toegezegde ge
sprek in Den Haag af', aldus de
heer Matulessy. Tijdens de vergade
ring wezen de Vrije Zuidmolukse
Jongeren erop, dat in het proces
tegen de bezetters van het Indone
sische consulaat in Amsterdam en
tegen de treinkapers van Beilen de
Zuidmolukkers behandeld dienen te
worden als 'goed gemotiveerde vrij
heidsstrijders voor een vrije RMS'.
Politieke gevangenen
De jongeren stuurden ook een brief
aan de regering van Indonesië,
waarin zij de vrijlating van politie
ke RMS-gevangenen bepleiten. Zij
vragen verder nieuwe arrestaties
achterwege te laten en de economi
sche uitbuiting van de Zuid-Moluk-
ken stop te zetten.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM In Rotterdam is op
71-jarige leeftijd plotseling overle
den de heer D. Roos. De heer Roos
is zes jaar lang secretaris geweest
van de protestants-christelijke ou
deren bond (PCOB) afdeling Schie
broek. een afdeling die hij mee
heeft helpen oprichten. Vandaag
wordt een rouwdienst gehouden in
de Vredevorstkerk. aanvang kwart
voor elf. De crematie is om 12 uur
in het crematorium aan de Maeter-
lickweg.
In Drunen is een stratentocht voor stoomautomobielen gehouden. Dit is een Milwaukee uit 1900,
die dat moet worden toegegeven redelijk voldoet aan de moderne milieueisen.
-
Van een onzer verslaggevers igfe* I
AMSTERDAM Het vuurwerk 'vliegt' de deur van de feest-
artikelenwinkels weer uit. nadat zaterdag de vijfdaagse verkoop
van vuurwerk is begonnen. riiijffi' ^É5nffr%
Gewapend met vuurpijlen en ander
vuurwerk verlaat de jongeman op
de foto een winkel aan de Amster
damse Rozengracht. In Amsterdam,
evenals de meeste andere gemeen
ten, is een gemeentelijke verorde
ring van kracht dat pas vijf dagen
voor de jaarwisseling vuurwerk mag
worden verkocht
Overal m het land was het afgelo
pen weekeinde een voorproefje
merkbaar van de jaarlijkse vuur
werk-uitspatting: het knallen was
vaak niet van de lucht. Volgens een
van de grootste Nederlandse vuur
werkfabrieken, de Leeuwardense
kunstvuurwerkfabriek voorheen J.
N. Schuurmans, is overigens een
verzadigingspunt in de verkoop be
reikt. Directeur P. A. de Bruin:
'Vergeleken met vorig jaar is er
geen stijging in de verkoop.'
fan onze automedewerker
MSTERDAM De recordver-
oop van tenminste 460.000
uto's heeft in het bijna afgelo-
en jaar de Nederlandse auto-
mporteurs zeer verrast. Hier-
oor en door leveringsproble-
nen bij enkele fabrieken zijn
al van modellen geheel uitver-
ocht. Met name voor 1976 te
Eerwachten prijsverhogingen.
nede door een anderhalf pro-
V ent hogere aankoopbelasting
p auto's boven tien mille, heh-
len in december een stormloop
>p de showrooms tot gevolg ge-
ïad.
fooral bij de grote merken is de
«langstelling van die kopers over-
itelpend geweest. Opel, nog altijd
nerk nummer één, heeft met name
peel belangstelling gekregen voor
Ie nieuwe Ascona en Manta. Re-
ïault, het tweede merk in de Ne-
terlandse autoverkoop, heeft op
rrijwel alle modellen nu een paar
taanden levertijd. Daardoor kon
Polkswagen, samen met het merk
Audi, net iets meer auto's verkopen
ian Renault, waarmee VW op de
öncernranglijst na General Motors
>p de tweede plaats komt. Maar
Dok VW is met de Golf goeddeels
et litverkocht: de meeste dealers
i ;unnen de meeste kleuren niet
il neer leveren. Bij Chrysler, nummer
lrie op de concernranglijst, heeft
w le organisatie veel moeite gehad te
ir oldoen aan de vraag naar de Sim-
-2ii ta 1100 en 1307/1308.
Polgens General Motors te Rotter
dam zulien in 1975, de orders mee-
t- ïeteld, zo'n 458.000 auto's verkocht
z ijn. De kentekenregistratie van de
tAl komt echter aan bijna 440.000,
ai naar hierop wordt door problemen
met de computerverwerking bij de
ffw tijksdienst voor het wegverkeer ze-
ris ker vijf procent gemist. Zodat de
totale registratie op ruim 460.000
auto's geschat wordt. Waarmee nu
lei het oude record van 1970 432.231
u eindelijk gebroken ls.
(Advertentie)
Waarschuwing
Bij elke jaarwisseling lopen onge
veer twintig a vijfentwintig perso
nen zwaar oogletsel op door het
afgelegd. Reeds na de tweede ronde
lijke ongelukken blijven soms niet
uit (vorige week kwam in Hoens-
broek een zesjarig kind om bij het
afsteken van vuurwerk). De Alge
mene Nederlandse Vereniging ter
Voorkoming van Blindheid
(ANWB) geeft daarom de volgende
adviezen voor het afsteken van
vuurwerk
Geef nooit vuurwerk aan kin
deren;
Gooi geen brandende rotjes en
Van een verslaggever
AMSTERDAM In Utrecht is op
73-jarige leeftijd overleden de por
tretschilder Johan (Hans) Jacob
Royaards uit Amsterdam.
Royaards. een zoon van de toneel
leider Willem Royaards en de actri
ce Jacqueline Royaards-Sandberg,
heeft zijn opleiding gehad aan de
rijksacademie voor beeldende kun
sten in Amsterdam en een acade
mie in Parijs. De schilder, die ook
bekend was voor zijn landschappen
en stillevens, bekleedde tijdens zijn
leven talrijke bestuursfucties, onder
meer bij Arti en Amicitiae, de Hol
landse Aquarellistenkring, het Ne
derlands Kunstenaarsgenootschap
en de Vereniging St. Lucas.
méér exemplaren tegelijk weg;
Maak zelf geen vuurwerk;
Volg de gebruiksaanwijzing bij
het afsteken van ieder stuk vuur
werk.
Van een verslaggever
ZOETERMEER Een gemaskerde
man heeft zaterdagavond de 73-
jarige mevrouw S. de Graaff uit
Zoetermeer in haar woning met
een boksbeugel in het gezicht ge
slagen. Hij deed dat nadat hij het
snoer van een strijkijzer om haar
nek had gedaan en haar mond. en
ogen met pleisters had beplakt. De
vrouw lag toen de man haar kamer
binnenkwam op bed. Een woord
voerder van de Zoetermeerse politie
heeft dat gisteren meegedeeld.
Toen de gemaskerde man het strijk-
ijzersnoer aantrok riep hij 'als je
een krimp geeft sla ik je hersens
in'.
De verwondingen van de vrouw
waren volgens de politiewoordvoer
der niet ernstig. De man doorzocht
de slaapkamers in de woning en
ging er haastig met 400 gulden
vandoor toen aan de voordeur werd
gebeld.
Wie aanbelde is niet bekend. Toen
de vrouw naar de deur durfde was
de bezoeker aan de voordeur in-
midels vertrokken. De politie ver
moedt dat de man de woning aan
de achterzijde is binnengekomen
door gebruik te maken van een
valse sleutel.
door Barend Mensen
'S-HERTOGENBOSCH In de immense hal van het
Brabantse provinciehuis zo op het oog ruimte bie
dend aan wel zes 'boerderijtjes' is een tentoonstel
ling ingericht, die laat zien hoe weinig moeite het kost
om een monumentje te verprutsen. Zij is georgani
seerd door het historisch streekmuseum Kempenland
en wil onder het motto 'Een boerderijtje verbouwen,
maar dan wel goed' dat bederven van oude, op zich
zelf en voor het landschap waardevolle behuizingen
tegengaan.
'Kunt u me dan zeggen,
waarom ik geen peper in
mijn havermout zou ne
men?'
Wie het stadsgewoel wil
ontvluchten en zich perma
nent of in de weekends wil
gaan koesteren in de ro
mantiek van eiken balken,
ruwe muren en een krakend
dak moet in dubbele zin we
ten waar hij aan begint.
Hij mag veel doen om van
een boerderijtje of van een
ln makelaarsadvertenties
ook al als zodanig aangeduid
daglonershuisje een mens
waardig onderkomen te ma
ken. Het ls hem echter niet
geoorloofd het eigeh karak
ter ervan aan te tasten. Ais
hij dat doet verknoeit hij
namelijk mééi dan het huls
alleen. Dit nu wil de ten
toonstelling in het provin
ciehuis duidelijk maken-
De betexenls van deze expo
sitie gaat al is zij ln de
eerste plaats bedoeld als
Brabantse aangelegenheid
boven provinciaal belang
uit. Want overal in Neder
land worden 'boerderijtjes'
verbouwd en in elke provin
cie zijn er voorbeelden te
vinden van hoe het kan en
hoe het beslist niet moet.
De grootste kwaal van drif
tige verbouwers, die wel
eens even aan de slag zullen
gaan, is dat ze van zo'n
antiek bouwsel met z'n ei
gen constructie en zijn el-
gen aard een villaatje of
een bungalow willen maken.
Ze gaan aan het vernieuwen
met een soms totaal ver
keerde materiaalkeus. ze
verven cf beitsen in kleu
ren. die hartgrondig vloeken
met het karakter van het
huis of ze brengen er volko
men wezensvreemde ele
menten op aan. In het pro
vinciehuis kan men op
fraaie foto's de verre van
fraaie resultaten daarvan
zien.
Het bespottelijke effect bij
voorbeeld, dat een protserige
deur kan hebben op de een
voud van zo'n gebouwtje.
Een luifel boven zo'n deur.
een volkomen misplaatste
uitbouw of een portiek, dak
kapellen, die de verhoudin
gen verstoren, het wit ver
ven of zelfs achter nieuwe
bakstenen muren verstoppen
van mooie oude veldoven-
steen, het aanbrengen van
nieuwe ramen zonder of met,
een totaal verkeerde roede-
verdeling. het maken van
glaspartijen in de van oor
sprong gesloten gevel, het
zijn allemaal mishandelin
gen waartegen zo'n kwets
baar oud huis moet worden
beschermd.
Het opknappen van een boerderijtje is niet zo een
voudig
Bekering
In Noord-Brabant ls men
daarmee bezig Aanvankelijk
werd in deze provincie de
onbegrijpelijke politiek ge
volgd dat door ruilverkave
ling. bedrijfsbeëindiging of
andere oorzaken op het
platteland vrijkomende
boerderijtjes moesten wor
den afgebroken. Men wilde
voorkomen dat naar perma
nente rust of naar tweede
woningen dorstende stads
mensen het buitengebied
zouden overstromen.
De Stichting Brabants Heem
bekeerde het provinciaal be
stuur door erop te wijzen
dat er onder die tot ver
dwijnen gedoemde boerde
rijen veel voorkwamen, die
dan misschien niet goed ge
noeg waren om op de mo
numentenlijst te worden ge
plaatst maar die, toch alles
zins waard waren te worden
gehandhaafd.
Men kwam tot de formule
dat bij positief advies van
een door Brabants Heem te
vormen commissie van des
kundigen Gedeputeerde sta
ten zouden overwegen toe te
staan dat de bestemming
van zo'n boerderij van 'a-
grarisch bedrijf' ln 'woning'
zou mogen worden gewijzigd.
Aan de commissie werd te
gelijkertijd opgedragen ver
bouwingsplannen te beoor
delen, dat wil zeggen plan
nen voo'- de verbouwing van
boerderijtjes buiten de kom
van een gemeente en niet
voor geregistreerde monu
menten omdat die onder het.
toezicht van de rijksdienst,
voor de monumentenzorg
vallen.
Mentaliteit
De Brabantse regeling,
waarmee oud 'agrarisch'
goed wordt beschermd,
werkt bevredigend. Toch ko
men er telkens nog gevallen
van verminking voor. Dat
komt doordat de 'Advies
commissie boerderijen' zelf
geen controle kan uitoefe
nen op de verbouwingen
Dat .is het werk van ge
meentelijke diensten.
Met de tentoonstelling wil
men daarom nog eens in
werken op de mentaliteit
van de mensen aan wie zo'n
boerderijtje is toegevallen
Hun en zelfs voor het ma
ken van verbouwingsplan
nen ingeschakelde architec
ten moet op een plezierige
manier duidelijk worden ge
maakt dat het, landschaps-
schoon en de oude bouwsels
die het mede bepalen, niet
gedogen dat het verleden
geweld vordt aangedaan.
De tentoonstelling is tot 15
januari op werkdagen te
bekijken.
Van een verslaggever
DEN HAAG De 30-jarige straat -
maker A. D. J. L. uit Den Haag
heeft het afgelopen weekeinde be
kend een week eerder in de nacht
van zaterdag op zondag de 47-jari-
ge lasser P. Koolmees uit Moor
drecht tgen een muur te hebben
geduwd, waarna de man van de trap
van zijn bovenwoning is gevallen.
De man is later dood gevonden.
Zijn kennis, de 22-jarige schilder
A. R. C. S. uit Den Haag en hun
beide echtgenotes zijn ook aange
houden. Zdj hebben een proces-ver
baal gekregen wegens het verlaten
van een hulpbehoevende. De Haag
se politie heeft dat gisteravond
meegedeeld.
Koolmees was van de vijf meter
hoge trap gevallen na een duwpar-
tij tijdens de visite van het echt
paar S. aan de familie L. Mevrouw
S. was gaan kijken of haar kinde
ren thuds nog rustig sliepen. Op de
trap zou Koolmees de vrouw in
kennelijke staat bij de benen heb
ben gegrepen. De duwpartlj op het
portaal bovenaan de trap tussen de
drie mannen was daarvan het ge
volg.
Na het gebeurde werd de visite
voortgezet. Toen de visite was afge
lopen is het echtpaar S. vla de trap
naar huis gegaan. Koolmees lag
toen nog steeds onderaan de trap.
Beide paren gingen daarna volgens
de politie 'rustig slapen'. Na hun
bekentenissen heeft de Haagse po
litie bedde echtparen weer vrijgela
ten. L. zal doodslag ten laste wor
den gelegd.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Op zaterdagavond
ls een 80-jarige vrouw in haar wo
ning aan de Lange Hiilledijk ln
Rotterdam beroofd van een geld
kistje met 7400 gulden. Om half
tien belde een keurig uitziende
man van omstreeks 50 jaar aan de
deur. Hij vertelde dat hij van het
ziekenfonds was en dat zij geld
terug kreeg. Omdat de man zei niet
kleiner dan 1000 gulden te hebben,
haalde de vrouw haar geldkistje te
voorschijn voor het wisselgeld
Toen zij met het kistje naar de
keuken liep om koffie voor de man
te zetten liep hij haar achterna,
griste het kistje weg en verliet het
huis.
Melding huurverhoging
ook in 1976 mogelijk
Van een verslaggever
DEN HAAG Door wijziging van -
de wet huurprijsontwikkeling is de
werkingsduur ervan verlengd tot 1
april 1977, zo heeft het ministerie
van volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening meegedeeld. De wet ls
destijds ingevoerd om de ontwikke
ling van vrije huurprijzen in de
hand te kunnen houden. Verhuur
ders van particuliere woningen,
waarvan de huren vrij kunnen
worden overeengekomen, zullen ook
in 1976 een huurverhoging van
meer dan 8 procent moeten melden
bij de huuradviescommissie. Wan
neer in een bepaald gebied de
huurverhogingen uit de hand zou
den lopen, kan de minister van
volkshuisvesting en ruimtelijke or
dening een maximum voor de
huurverhoging instellen.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Voor de actie 'Wij
horen bij elkaar' die streeft naar
een spoedige eenheid van de drie
christendemocratische partijen
ARP, CHU en KVP ln het CDA, zijn
reeds meer dan dertigduizend adhe
siebetuigingen bijeengebracht. Dit
is gemeld nadat de actievoerders ln
Utrecht bijeen geweest zijn.
Als positief is het ervaren, zo wordt
verklaard, dat de KVP haar In
stemming met de actie betuigt,
maar onbegrijpelijk wordt het ge
noemd dat desondanks de noodpro
cedure (voor desnoods toch een
aparate lijst bij de verkiezingen)
wordt doorgezet. Met die noodpro
cedure wordt onnodig afstand ge
nomen van wat plaatselijk, regio
naal en landelijk al ls bereikt, al
dus de initiatiefnemers. 'Met grote
vreugde' wordt de uitspraak van de
CHU begroet en ook de stellingna-
me op de AR Partijraad in Hooge-
veen wordt als redelijk positief er
varen. Geconstateerd wordt 'dat in
de door de partijraad aangenomen
resolutie voor het eerst sinds 23
augustus een stapje vooruit wordt
gedaan. De door fractievoorzitter
Aantjes en partijvoorzitter De Boer
gegeven interpretaties wettigen
vertrouwen in de verdere gunstige
uitslag van de ene lijst en de ont
wikkelingen voor het CDA', aldus
de actievoerers. De actie roept de
drie fracties in de Tweede Kamer
op met grote ernst en voortvarend
heid te werken aan de toenadering
op hoofdpunten van politiek beleid.
De actie is bereikbaa, onder post
bus 1975 te Hoofddorp.
(Advertentie)
UW VAKANTIE IN 1976
yfiS^Eire <hel vredigetefland)
m w.a. 26mrt.;4xp.w.
f ^Plgnrue^™"
rekre aktief toerisme
■CBIffSffilM BussumTel 02159-14541
