Wat zeuren die feministen nou?
- "ERDAG 27 DECEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 13
Deze pagina werd samengesteld door Ciska Dresselhuys
en Willem Schrama. De tekening is van Len Munnik.
Emancipatie betekent bevrijding. Emancipatie van de
Uouw betekent dus bevrijding van de vrouw. Dat zijn
hogal geladen woorden: waarvan of van wie moet de
ji/rouw in 1975 in vredesnaam nog bevrijd worden? In
1890 of 1900. toen moest zij inderdaad van allerlei beper
kende en discriminerende zaken verlost worden: ze
ihocht niet stemmen, mocht bepaalde opleidingen (zoals
dé universiteit) niet volgen, voor een hele hoop banen en
«vakken kwam ze niet in aanmerking: kortom, er was toen
'heel wat om voor te vechten.
.Maar om nu. in 1975, nog te spreken van de noodzakelijk
heid van de bevrijding van de vrouw, is dat met wat over
dreven? Veel mensen, en vaak zijn dat ook vrouwen, vin
den inderdaad dat hier sprake is van zware overdrijving.
Wat zeuren die feministen nou. de vrouwen mogen te
genwoordig toch alles? Ze kunnen terecht in bijna alle
banen: wanneer ze in de politiek willen, kan dat ook: ze
worden meestal net zo goed betaald als mannen en bo
vendien hoeven ze, wanneer ze getrouwd zijn niet eens te
werken, ze mogen ook thuisblijven. M'n liefje wat wil je
nog meer?
Wat willen we inderdaad nog meer?-Nou. heel wat, om
het maar meteen te zeggen. Want het' iijkt allemaal wei
mooi, maar in werkelijkheid is het nog niet zo veel bijzon
ders. Goed. er zijn op het ogenblik niet zoveel formele k
discriminaties meer over: de wet op.ontslag bij huwelijk'
en zwangerschap is eindelijk door de Tweede Kamer
aanvaard. Dat betekent dat straks een werkgever z'n se
cretaresse niet mag ontslaan, wanneer ze gaat trouwen
of een kind krijgt. Maar wie verbiedt diezelfde werkgever,
wanneer hij een secretaresse zoekt, al direct aan herbe
gin van de sollicitatieprocedure brieven van getrouwde
vrouwen in de prullenbak te gooien (omdat een getrouw
de-vrouw in dienst hebben zo lastig is) of bfj het sollicita
tiegesprek aan een meisje te vragen of ze al verlóófd is en
het plan.heeft om te gaan trouwen en aan een getrouwde
vrouw of ze van plan is snel kinderen te krijgen (dit soort
dingen gebeurt zeer regelmatig). Formeel zijn huwelijk
en kinderen-krijgengeen ontslaggrond meer. maar infor
meel zijn ze dat nog wel: getrouwde vrouwen worden ge
woon niet aangenomen. En daar doe je niks aan. wet of
geen wet.
Nog een vctorbeeld: sinds kort is er ook een wet. die voor
schrijft dat mannen en vrouwen voor gelijk werk gelijk
betaald moeten worden! Dat klinkt mooi, maar hoe zit het
in de praktijk? Wanneer een vrouw namelijk constateert,
dat ze in haar werkkring-minder verdient dan een manne
lijke collega, terwijl ze toch hetzelfde werk doet, moet ze
notabene naar de rechter stappen om een zaak tegen
haar werkgever aanhangig te maken, wanneer hij tenmin
ste niet goedschiks opslag wil geven. Via een juridische
procedure moet ze dan maar zien aan haartrekken te ko
men. Terecht waren heel wat vrouwen, o.a. de ombuds
vrouw Meta van Beek, niet gelukkig met deze wet. omdat
zij niet geloofden, dat vrouwen die vaak toch al niet in
zulke riante posities zitten, de durf zouden hebben om
het zo hard te spelen.
5en ander stuk discriminatie, dat officieel niet mag be
staan. maar er desondanks beslist wel is: nu de werkloos
heid erg groot is en nog steeds stijgt, worden de vrouwen
weer als eersten op straat gezet. Bovendien wordt er,
heel fijntjes en verhuld, een zekere druk op hen uitgeoe
fend, soms zelfs door vooraanstaande vrouwen, om in
deze tijden toch alsjeblieft niet de banen van de mannen
'in te pikken', maar liever thuis te blijven.
Even ongrijpbaar, maar ook even aanwezig, is het stuk
verborgen discriminatie, dat te maken heeft met promo
tiekansen. Pas is bij een onderzoek naar het personeels
bestand van de ministeries nog weer eens gebleken.hoe
vreselijk weinig vrouwen daar 'in de top' zitten, evenmin
als in het bedrijfsleven trouwens. De vrouwen komen
meestal niet boven het niveau van secretaresse, hoofd
van de typekamer of iets dergelijks uit.
Tenslotte moeten we dan ook nog even wijzen op de, al
weer onuitgesproken, tegenwerking die vrouwen met een
gezin te verwerken hebben. Er zijn namelijk veel te wei
nig opvangmogelijkheden voor de kinderen, die het mo
gelijk maken, dat hun moeder een (part-time) baan
neemt.
Kortom: er is nog wel het een en ander te verbeteren aan
de positie van de Nederlandse vrouw. Het woord emanci
patie mag dus nog rustig gebruikt worden in verband met
de vrouw. Het is nog steeds geen ouderwets begrip.
Rond de tafel zitten vier mensen. Tony Gottschalk (29), zojuist afgestudeerd op het
Haags conservatorium (gitaar, luit, compositie), gehuwd, vader van een 4-jarige doch
ter, geen bepaalde geloofsovertuiging, stemt „linksonder voorbehoud." Signaleert een
vergrijzing in de maatschappij („als iedereen maar hetzelfde doet is-ie gelukkig") en is
daarom niet al te enthousiast over de emancipatiebeweging.
'Hilda Passchier (27), frac
tie-assistente van de PSP in
de Tweede Kamer, gehuwd,
geen kinderen, actief in het
comité „Wij vrouwen eisen"
(legalisering abortus). Vindt
dat iedereen de kans moet
krijgen om zich te ontwik
kelen en mee te beslissen op
alle maatschappijniveaus.
Vindt huidige emancipatie-
bèweging eigenlijk nog niet
„fel" genoeg („nog grote
groepen vrouwen vallen er
buiten".) Zou graag zien dat
werkende vrouwen zich in
vakbonden zouden organi
seren.
Dick Visser (43), ongehuwd,
leraar Nederlands, cultuur
en maatschappijleer aan
Been pedagogische acade
mie, stemt ergens in het
midden („ik voel meer voor'
management dan voor
krankzinnige kreten"). Indi
vidualist, afkomstig uit een
landbouwersgezin en heeft
^de neiging „de herenrol" te
-spelen („ik vind het wel
goed als die meiden zich zo
uitsloven").
Sien Karssen (56), weduwe,
oezig in internationaal en
nterkerkelijk jeugdwerk,
publiciste (boeken en kran-
eartikelen), a-politiek, kan
zich niet vinden in de we
zenlijke betekenis van het
ivoord emancipatie (vrijma-
dng uit onderdrukking), ze
óndt dat reactionair en ne
gatief. Met de bijbel als uit
gangspunt vindt ze dat veel
/rouwen zich niet bewust
üjn van hun mogelijkheden
,die gaan ver uit boven wat
e nu aan de gang ziet"). Als
ihristen vindt ze de instel
ing van het Jaar van de
7röüw eigenlijk een beetje
)eschamend, maar ze vindt
iet een pluspunt, dat het
cennelijk toch iets heeft los
gemaakt. Ze opent het ge-
;prek met de opmerking
lat een gehuwde vrouw al-
ereerst verantwoordelijk-
ïeden heeft ten opzichte
'an man en kinderen.
Hilda (27): „Nog
niet fel genoeg"
ilda: „Ik vind dat niet eer
lijk, ook niet tegenover de
inderen, want waarom zou
:en vrouw alleen maar het
ieste voor ze kunnen zor-
sgen? Ik vind dat een vader
jzich net zo goed met een
3dnd kan bezighouden.
Toen ik trouwde had ik he
lemaal niet de idee dat ik
mijn man moest dienen, ik
•^ie hem gewoon als een ka
meraad, met wie je in geza-
imenlijke verantwoordelijk-
-heid wilt optrekken. Als wij
.een kind zouden willen,
;vind ik het geen vanzelf
sprekendheid dat ik met
'werken zou moeten ophou
den om voor dat kind te zor
gen. Ik ben me er heel goed
van bewust dat veel vrou
wen geen andere mogelijk
heid hebben, maar eigenlijk
zouden die mogelijkheden
moéten worden geschapen
zodat ze het eventueel an
ders zouden kknnen doen
als ze dat willen".
Gien: „Met die kameraad
schap ben ik het helemaal
eens. Met dienen bedoel 'ik
ook niet iets slaafs, maar de
ander het best tot zijn recht
laten komen. Vooral als je
met je man een goed team
vormt, is daar toch een sca
la van mogelijkheden
voor".
Tony: „Ik geloof 'dat je er
toch van uit moet gaan dat
er tussen mannen en vrou
wen nu eenmaal specifieke
verschillen bestaan. Er
wordt vaak gezegd dat
mannen rationeler zijn en
vrouwen intuïtiever. Ik ge
loof dat je dat in zijn alge
meen ook wel zo kunt stel
len. Dat wil niet zeggen dat
ik de man hoger aansla,
maar ik onderken alleen de
verschillen. Ik7wil me daar%
mee ook niet opwerpen als
een tegenstander van eman
cipatie, hoewel ik het toch
allemaal wel een beetje
overdreven vind. Maar ik
ken bijvoorbeeld gezinnen
waarin de vrouw de broek,
aan heeft en erop uitgaat
om te 'werken, terwijl de
man de kinderen verzorgt.
En dat gaat uitstekend.
Maar dat is een kwestie van
persoonlijkheidsstructu
ren, die op elkaar aanslui-
Tony (29): „Een
beetje overdreven"
!ten. Ik ben daar helemaal
niet op tegen, maar bij mij
persoonlijk zou het niet pas
sen, hoewel ik zo'n systeem
best een kans zou willen ge
ven. Een stuk verantwoor
delijkheid van de vrouw
overnemen bij wijze van ex
periment, daar heb ik niets
op tegen".
Hilda: „Ik geloof best dat er
een heleboel vrouwen zijn
die best wel tevreden zijn in
hun situatie van huisvrouw
en moeder, maar aan de an
dere kant zijn er ook velen
die bepaalde onlustgevoe
lens voortdurend onder
drukken, omdat er geen
mogelijkheden voor hen
zijn. Ik ken een verpleegster
haar man studeert nog
die graag een kind wilde
hebben. Maar dat zou bete
kenen dat ze moest ophou
den met werken. Er is heel
lang over gebakkeleid,
maar ze hebben uiteindelijk
een oplossing gevonden
door het kind overdag naar
een echtpaar zonder kinde
ren te brengen. Maar je
hoort vaak genoeg van ge
vallen waarin een man
zoiets niet toestaat."
Gien: „Ik heb vaak gelezen
dat de liefde, die het kind in
zijn eerste levensjaar mist,
niet meer in te halen is. Dan
wordt het volgens mij een
kwestie van voorrang. Hoe
nodig is het dat die moeder
werkt? Ik zit natuurlijk
theoretisch te praten, want
ik heb geen kinderen. Maar
ik zou zeggen: wat is het al
gemene belang en wat is het
belang van het kind. En is
dat te plooien. Maar een an
dere kant van de zaak, die
we nog niet hebben aange
boord. is dat het huwelijk
voor veel meisjes een vlucht
is. en wordt het niet wat
men ervan verwachtte. Ik
zou er nu maar voor willen
pleiten het huwelijk niet te
zien als oplossing voor je
persoonlijke problemen.
Als een meisje zich vóór
haar huwelijk meer ont
plooit. zal ze kritischer zijn
en zal dat haar bewaren
voor een vlucht in het hu
welijk. In de tweede plaats
zal ze een veel interessanter
partner zijn voor haar echt
genoot. Ik heb vaak mede
lijden met mannen, die een
heel leuke baan hebben en
die dan een vrouw hebben
die helemaal niet meedenkt
en meeleeft. Als een gehuw
de vrouw met jonge kinde
ren haar ontwikkeling le
vend houdt, dan bestaat er
tóch iets interessants naast
het kopjes wassen en de ra
men lappen. En als de tijd
zich dan voordoet bij
voorbeeld als de kinderen
groter zijn kan zo'n
vrouw altijd weer op een
natuurlijke manier aanslui
ting krijgen op de maat
schappij. Maar wat je vaak
ziet. is dat veel interessante
vrouwen volkomen afzak
ken nadat ze getrouwd zijn.
En dan later klaagt diezelf
de vrouw dat ze in de maat
schappij niets kan, nee,
geen wonder.
Hilda: „Maar ik geloof
dat veel meisjes die moge
lijkheden gewoon niet heb
ben. Als je van de lagere
school naar de huishoud
school bent gegaan, en je
komt uit een milieu waar 's
avonds alleen maar de tv
aanstaat, dan kom je zo ver
niet. Daarom geloof ik ook
dat er in het onderwijs din
gen moeten worden veran
derd. zodat die meisjes ook
gemotiveerd worden om
zichzelf te ontplooien. Ik
spreek wel eens meisjes van
de huishoudschool. Nou.
dan lopen ze weg, ruzie met
de lerares. En die lessen
schijnen dan ook niet veel
soeps te zijn. Kortom, ze
willen zo snel mogelijk aan
het werk. Lekker geld ver
dienen, leuke kleren kopen.
Ik kan best begrijpen hoe
dat komt, omdat ze uit hun
omgeving ook geen duwtje
krijgen."
Dick: „Als ik van mezelf
uitga, tja, ik heb nogal in
tens gestudeerd. Veel en uit
bundig. Maar van huis uit
kreeg ik het idee mee en
nou zit je toch dik in de so
ciologie om niet te trou
wen voordat de boerderij er
stond, zoals dat in mijn fa
milie gezegd werd. Dat be
tekende dus dat de studie
afgemaakt moest zijn, en
dat was in het corps ook
heel gebruikelijk. Aan het
eind van je studie verzorgde
je jezelf een levenspartner.
Maar aangezien het er ook
niet zoveel toe deed wie dat
nu was, kon dat ook in een
paar maanden verzorgd
worden. Zo zag ik het altijd
om me heen. Er waren ook
meisjes, die mij niet appre
cieerden, omdat mijn studie
niet af was. Ik heb ik mijn
tijd ook nooit een student
zien samenwonen met ie
mand."
Wat dat betreft heb ik ook
in de meest vreemde werel
den geleefd. Als ik zeg dat
ik me bij Café Hoppe uitste
kend thuis voel of in het
meest ouderwetse corps in
Utrecht of Groningen, dan
klopt dat. Maar ik kan me
dus ook gedragen in de
meest krar.zinnige linkse
omgevingen. En dat zit 'm
nou eenmaal in al die over
gangen van de laatste vijf
tien jaar. Maar dat beteken
de voor mij persoonlijk dat
ik niet trouwde, omdat ik
telkens weer.in een rol werd
gedrukt Ik mocht niet in de
keuken. Terwijl ik mijn
hele spul alijd zelf had ver
zorgd, maar bij dat meisje
kon dat dus niet. En van
daag de dag voel ik me door
erg veel vrouwen nog steeds
in een rolpatroon gedrukt."
Tony: „Als je voor iets
kiest, houdt dat nu eenmaal
hepaalde beperkingen in.
Voor jezelf moet je daarna
afwegen of je het de moeite
waard vindt. En dat vind ik
dus wel. Maar als ik niet ge
trouwd zou zijn, zou ik ver
moedelijk zo leven als Dick.
Ik kan me voorstellen dat ik
ook bepaalde dingen zou
gaan doen waar ik nu niet
zo gauw aan toe kom. Ik zou
bijvoorbeeld veel reizen.
Maar zoals ik al zei: als je
kiest houdt dat beperkin
gen in. Bij mij is dat trou
wens gek gegaan, want ik
ben altijd een tegenstander
van het nuwelijk geweest.
En toch ben ik getrouwd en
heb een kind. Ik geloof in de
voorzienigheid. Dat alles
gaat zoals het bestemd is.
En dat accepteer ik, en ei
genlijk kijk ik er ook wat
nieuwsgierig tegenaan."
Terug naar de positie van
de vrouw in het gezin, het
werk, dé maatschappij en
de kerk. Wordt zij gediscri
mineerd?
Tony: „Dat een vrouw voor
hetzelfde werk minder be
taald wordt, dat is natuur
lijk niet rechtvaardig. Maar
op die manier wordt er in
allerlei groeperingen wel_
een beetje gediscrimineerd.
Dat hoeft niet per se bij
vrouwen het geval te zijn.
Nee; in mijn omgeving
merk ik het niet zo.'
Hilda: ..Nou en of. In het
hele maatschappelijke le
ven. en vooral in de boven
laag van de functies. Op mi
nisteries, in politieke partij
en, in allerlei verenigings
besturen, het blijven toch
de mannen die de touwtjes
in handen hebben. Maar ik
moet wel zeggen dat in het
begin de man net zo goed te
kort wordt gedaan, omdat
hij van meet af aan veroor
deeld is om tot ziin vijfen
zestigste dat geld binnen te
brengen. Een heleboel man
nen zouden dat ook liever
anders willen. Maar aan de
andere kant verricht een
huisvrouw onbetaalde ar
beid, en is daardoor toch
nog meer afhankelijk dan
die man."
Dick:- „Ik vind inderdaad
dat voorbeeld van die man,
die in de fabriek staat van
kwart voor acht tot vijf uur,
ook niet zo leuk."
Gien (56): „Toch
iets losgemaakt"
Gien: „In mijn omgeving zie
ik die discriminatie ook niet
zo. Ik zie huisvrouwen die
het goed getroffen hebben.
Met mannen die ze veel vrij
heid geven. Discrimineren
vind ik trouwens een lelijk
woord. Ik vind wel dat de
vrouw achter gebleven is.
Maar de situatie wordt vaak
zo zwart-wit afgeschilderd.
Alsof de vrouw die thuis is
zo'n zielepiet is. en dat de
man het in de maatschappij
zo ideaal heeft. De meeste
mannen moeten ook routi
newerk doen. De mannen
die elk uur van de dag echt
interessant werk doen, zijn
schaars. Maar dat de vrouw
verder achtergebleven is.
dat is waar. Ik vind ook dat
ze meer mogelijkheden
moet hebben, maar om die
nou te bevechten dat zie ik
niet zo. Ik geloof dus, ook al
zou ze krijgen wat ze wil,
dat dat nog niet de oplos
sing is. Om een illustratie te
gebruiken: jaren geleden
had ik geen bontjas. Maar
op het moment dat ik hem
had, vond ik het doodge
woon. Ik bedoel dus dat het
verkrijgen van iets op zich
zelf geen oplossing is. Pas
cal heeft geloof ik gezegd
dat God het hart van de
mens zó groot heeft gescha
pen, dat het geen rust kan
vinden behalve in God. Als
je je daarin kunt vinden en
binnen die begrenzing je
plannetjes probeert te reali
seren, dan zul je in veel ge
vallen van binnenuit be
vrijd zijn en daardoor ook
naar buiten ontspannen
functioneren. En dan ver
krijg je een geestelijke vrij
heid die voor mij veel waar
devoller is dan dat je een
paar uur minder mag wer
ken, of zoiets. Voor mij is
die tegenstelling er dus niet.
omdat ik geloof dat ik iets
doe wat God in me gelegd
heeft.'
Dick: „Die katholieke ach
tergrond van mij is nu een
maal anders. Ik geloof niet
dat er een katholiek is die
zegt: ik ben leraar omdat
God het wil. Maar de reden
dat ik hier zit is omdat ik
met vrouwen te maken heb.
U heeft een vak, ik ook. U
bent alleen, ik ook. Nou, ik
heb diverse relaties gepro
beerd, en dat heeft wel eens
langer of korter geduurd.
Maar daar komt voor mij
pas de problematiek. Als ik
concreet in een man-vrouw
relatie stap. En niet waar ik
een vak beoefen. Maar zo
dra komt er niet een vrouw
in mijn leven, of er begin
nen zich allerlei roerselen in
mijn achterhoofd af te cir
kelen. Halve banen, voet
ballerij moet verdwijnen. Ik
ben gewoon erg blij als ik
bepaalde hobby's mag hou
den. Ik heb een vriendin ge
had waarmee ik nooit naar
de schouwburg ging. Daar
hield ze niet van. Nou, ik
heb vier jaar in het studen
tentoneel gezeten, zelf to
neel geschreven, als een
idioot geregisseerd. Dat is
dus te dol, maar daar brak
het dan niet op. Ik dacht:
oh, dat moet ik dus prijsge
ven. Ik was vrij, en plotse
ling moet daar dus iets mee
gedaan worden. Dat is niet
zo best. Ik heb onlangs een
vriendin gehad die zowel de
voetballerij als mijn boot
niet lekker vond. Maar om
dat er altijd andere dingen
tegenover staan, ben je be
reid tegen jezelf te zeggen:
ik ben flexibel genoeg, die
boot verkoop ik en die voet
ballerij, ach dat was maar
flauwekul. Maar je kunt
ook zeggen: als zo iemand
het leuk vind om de zeilen
te hijsen, dan kunnen we
uitvaren samen."
Hilda: „Ik geloof trouwens
wel dat het emanciperen
binnen een relatie of huwe
lijk ontzettend bedreigend
is voor beide partners. Je
bent allemaal een produkt
van je opvoeding. Wij heb
ben een proces doorge
maakt waarin allerlei ta
boes werden doorbroken.
Maar eigenlijk is dat nog
maar van de laatste jaren.
Toen ik aan Dolle Mina be
gon, had mijn man ook be
zwaren. Hij vond het maar
belachelijk. Daar is hij ge
lukkig wel op teruggeko
men, maar hij gaf ook eer
lijk toe dat hij het liefst een
vrouw had die hem verzorg
de en opving als hij van zijn
werk kwam enzovoorts. Dat
begreep ik best; hij was óók
zo opgevoed, maar ik zou
het toch wel anders willen.
Daar moet je natuurlijk wel
over praten samen. Ik moet
natuurlijk niet in een femi
nistische club gaan zitten en
tegen Kees zeggen: je zoekt'
het maar uit. Zelf was ik
vroeger vreselijk bezitterig
en jaloers, maar dat is door
erover te praten ook al be
hoorlijk veranderd in de
loop der jaren. Maar als een
van de partners zich op een
bepaalde manier ontwik
kelt en de ander gaat niet
mee, en er valt ook niet over
te praten, dan geloof ik dat
het beter is als je dan maar
uit elkaar gaat. Het is altijd
afschuwelijk hoor, als men
sen gaan scheiden of uit el
kaar gaan, maar als je er
niet meer uitkomt lijkt het
me vooral voor kinderen
vreselijk om een vader en
een moeder te hebben die
hun kameraadschap verlo
ren hebben en ieder hun ei
gen weg gaan."
Gien: „Ik geloof ook dat er
inderdaad grote gevaren
verbonden zijn aan het
emancipatieproces zoals
het nu op gang is. Ik zie
daarin een wedijver met de
man. Het zich afzetten te
gen de man. Ik zie daar
geen heil in. Ik zie wel heil
in gezamenlijk overleg.
Maar mijn uitgangspunt is
anders. Ik ben alleen ge
trouwd en zou alleen willen
trouwen met iemand waar
van ik zie: dit past in mijn
leven, in het plan dat God
met me heeft."
Hilda: „Maar nu doe je net
of alle andere huwelijken zo
maar los in elkaar zijn ge
schoven. Die mensen kun
nen ook van mening zijn
dat ze uitstekend bij elkaar
passen. Voor mij geldt ook
dat ik niet getrouwd zou
kunnen of Willen zijn met
iemand, die alléén maar tv
wil kijken of gaat voetbal
len."
Dick: „Ik heb een oom ge
had en die was ook zeer
christelijk getrouwd, acht
kinderen, 25-jarig huwe
lijksfeest en de hele rata
plan. Maar het was een af
schuwelijke toestand. Toch
waren ze wel met God be
gonnen. Toen hij eindelijk
van ellende stierf zo heb
ik dat altijd gevonden
ging zij elke dag naar dej
kerk. Maar wat het nou pre
cies geweest is tussen die
mensen, nou ja..Maar om
op die eenzijdige emancipa
tie binnen een huwelijk te
rug te komen, dat kan in
derdaad behoorlijk fataal
zijn. Een oude vriend van
mij staat volkomen stil.
Maar zijn vrouw begint zich
erg jolig te kleden in allerlei
kleuren, en dat vindt hij
heel akelig. Zij kan hem
niet in een rode trui krijgen,
altijd maar dat pak aan. Er
gaan allerlei tegenstellin
gen groeien. Dat zie ik hele
maal mislopen. Typisch een
man die er niet aan gewend
kan raken dat zijn vrouw
zich ook nog eens kan gaan
ontwikkelen. En eerlijk ge
zegd heb ik dat zelf ook met
een vriendin meegemaakt.
Die zei: denk erom hoor, ik
verander nooit. En ik dacht:
een beetje plooien zus, en
een beetje rommelen zo, en
dat watertje bij dat wijntje,
want ik hield van haar.
Maar zij veranderde dus
nooit. Dat betekende dus
dat ze zelf niet zag dat ze
veranderde dat deed ze
namelijk wel omdat ze
het niet wilde. Je leert dan
wel dat zoiets een kwestie
van afwachten is, maar die
tijd moet je wel gegund
worden."
Dick (43) „Ik vind
het wel goed"
Hilda: „Ja, maar wat ik nu
van jullie hoor, dat stimule
ren en zo, dat vind ik toch
weer wat te bedillerig."
Tony: „Ja, maar als je als
man helemaal niets doet,
dan gebeurt er vaak ook
niets. Het gevaar bij veel
vrouwen vind ik trouwens,
dat ze altijd met opmerkin
gen over emancipatie aan
komen wanneer het in hun,
straatje past. Ik houd niet-
zo van dat soort opportunis
me. Als het erop aan komt
beroepen ze zich op het'
vrouw-zijn, en op een ander
moment op het tegenover-'
gestelde. Daar ben ik niet zo
weg van. Ik zie een vrouw,
nu eenmaal zoals ze is, en,
daar zou ik eigenlijk niet zi
veel aan willen verandi
ren."
Hilda: „Maar het is natuur
lijk niet zo dat een emanci
perende vrouw alle eigen
schappen van een man wil
gaan overnemen."
Tony: „Het is trouwens wel
vreemd hoor. ook als ik
denk aan mijn vroegere er-
varingen met vrouwen. Je
bent tegemoetkomend, tole
rant en zachtaardig. Maar
je wordt pas gewaardeerd
als je met de vuist op tafel
slaat."
Dick: „Ik heb zo langzamer
hand een soort dubbelden-
ken ontwikkeld. Het is poli
tiek."
